Narzędzia:

Zapowiedzi

2–3 października 2013 r.

3 października 2013

Izba na swoim 40. posiedzeniu rozpatrzyła 6 ustaw, do 2 wprowadziła poprawki. Senatorowie zdecydowali także o wniesieniu do Sejmu 5 projektów ustaw, w tym 3 realizujących orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Podjęto też uchwałę w 600. rocznicę Unii Horodelskiej i dokonano zmian w składzie komisji senackich.

 

Ustawa o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz niektórych innych ustaw – przyjęta z poprawkami

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 49. posiedzeniu, 13 września 2013 r., z przedłożenia rządowego, ma na celu dostosowanie przepisów do aktualnych potrzeb służby, usunięcie barier w jej przebiegu, uczynienie jej bardziej atrakcyjną i ustabilizowanie sytuacji kadry. Przyjęte zmiany są efektem dotychczasowych doświadczeń związanych z wykonywaniem ustawy, wynikających głównie z pełnego uzawodowienia Sił Zbrojnych. Zmiany obejmują m.in. zwiększenie częstotliwości opiniowania służby żołnierzy zawodowych, które będzie dokonywane co roku. Dwukrotna zła opinia będzie oznaczać zwolnienie. Podpisanie kolejnego kontraktu oraz przejście do służby stałej uzależnione zostanie od uzyskania co najmniej dobrej oceny w ostatniej opinii służbowej. Nowelizacja ustanawia też możliwość zaskarżenia opinii ostatecznej, zawierającej ogólną ocenę niedostateczną, do dowódcy jednostki wojskowej oraz wyłącza z systemu opiniowania sędziów sądów wojskowych, asesorów i prokuratorów wojskowych. Przewiduje odejście od zasady tożsamości stopnia ze stanowiskiem, co będzie oznaczać, że szeregowi, podoficerowie i oficerowie młodsi (do stopnia kapitana) będą mogli awansować bez zmiany stanowiska. Umożliwia zaszeregowania stanowisk służbowych oficerów młodszych do 2 stopni wojskowych, a podoficerów – do 3 stopni wojskowych.Ponadto ustawa znosi zasadę kadencyjności dla podoficerów, dla oficerów zaś wprowadza możliwość wielokrotnego powtarzania kadencji na tym samym stanowisku –nie będzie to dotyczyć najwyższych dowódców powoływanych przez prezydenta, dla nich pozostanie ograniczenie do 2 kadencji. Oficerem będzie mógł zostać tylko żołnierz z dyplomem magistra, dotychczas wystarczył licencjat.

Nowelizacja umożliwia też wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe żołnierzy zawodowych, za ich zgodą, w razie likwidacji lub zmiany dotychczas zajmowanych przez nich stanowisk służbowych oraz wyznaczenia żołnierzy służby kontraktowej na stanowisko inne niż określone w kontrakcie bez konieczności uzyskiwania ich zgody, gdy będzie to efektem uznania ich za niezdolnych do służby na dotychczas zajmowanym stanowisku lub w związku z likwidacją zajmowanego stanowiska albo wymierzeniem kary dyscyplinarnej w postaci zwolnienia z zajmowanego stanowiska służbowego. Zniesiona zostanie zasada automatycznego zwolnienia ze służby w razie dwukrotnego niezaliczenia egzaminu ze sprawności fizycznej lub niezłożenia w terminie oświadczenia majątkowego. Te braki będzie można uzupełnić.

Żołnierzy służby stałej, tak jak obecnie, będzie można przenosić do rezerwy kadrowej na okres do 2 lat, a żołnierzy służby kontraktowej – do 6 miesięcy. Wyjątek dotyczyłby żołnierzy służby stałej, kontraktowej kierowanych na studia, kursy lub szkolenia w kraju albo za granicą – będą pozostawać w rezerwie kadrowej na czas pobierania nauki. Ponadto nowelizacja da żołnierzom prawo do urlopu ojcowskiego w takim samym wymiarze, jaki przysługuje cywilom (2 tygodnie). Kobiety – żołnierze w ciąży nie będą musiały co 3 miesiące stawiać się przed komisją lekarską. Zmiany pozwolą także ministrowi obrony narodowej awansować na wyższe stopnie za życia żołnierzy, którzy z narażeniem życia i zdrowia dokonali czynów bohaterskich. Do tej pory taki awans był możliwy jedynie pośmiertnie.

W ustawie doprecyzowano ponadto przepisy pozwalające na powoływanie do zawodowej służby wojskowej z zachowaniem posiadanego stopnia funkcjonariuszy innych służb mundurowych, przy czym zasadą będzie powołanie do służby kontraktowej, do służby stałej zaś – w wypadkach szczególnie uzasadnionych, za zgodą ministra obrony narodowej. Wprowadzono też przepis, że podstawę ustalenia wysokości świadczeń przysługujących z tytułu zwolnienia ze służby żołnierzom odchodzącym ze służby bezpośrednio po objęciu wyższego stopnia wojskowego stanowić będzie uposażenie należne żołnierzowi na poprzednio zajmowanym stanowisku służbowym – w wypadku wypowiedzenia stosunku służbowego w okresie do 12 miesięcy od dnia objęcia przez tego żołnierza zawodowego wyższego stanowiska służbowego albo stanowiska służbowego o tym samym stopniu etatowym, ale z wyższą grupą uposażenia.

Komisja Obrony Narodowej zaproponowała 2 poprawki. Wprowadzenie ich do nowelizacji poparło jednomyślnie 86 senatorów. Pierwsza zmiana przedłuża byłym żołnierzom, którzy doznali stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, np. byli ranni lub zachorowali podczas służby na misjach zagranicznych, możliwość wystąpienia do ministra obrony narodowej z wnioskiem o powrót do służby z kategorią: „zdolny z ograniczeniem”. Będzie na to czas do końca 2014 r. Druga poprawka dotyczy wypłaty ekwiwalentów za urlopy niewykorzystane przez żołnierzy zwalnianych ze służby. Zyskają oni prawo, by w ciągu 6 miesięcy wystąpić o wypłatę ekwiwalentu za tę część niewykorzystanego urlopu, za którą nie dostali go do tej pory. Zmiana wiąże się z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niezgodny z konstytucją zapis ograniczający ekwiwalent do 3 ostatnich lat kalendarzowych.

W trakcie dyskusji senator Kazimierz Kleina zgłosił poprawkę, która miała skrócić maksymalny okres pozostawania żołnierza w rezerwie, ale nie uzyskała ona poparcia Izby.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

 

Ustawa o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 49. posiedzeniu, 13 września 2013 r., z przedłożenia rządowego, zmierza do wdrożenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 261/2012 w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych oraz przepisów rozporządzeń wydanych na podstawie rozporządzenia nr 261/2012. Ustawa przygotowuje m.in. polskich producentów mleka do zmian, jakie nastąpią w 2015 r. wraz ze zniesieniem tzw. kwot mlecznych. W zamian za ich zniesienie ma obowiązywać tzw. pakiet mleczny, którego przepisy umożliwią organizacjom zrzeszającym producentów mleka negocjowanie w ich imieniu odpowiednich cen sprzedaży surowego mleka.

W noweli określono zasady uznawania organizacji producentów i zrzeszenia organizacji producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych, w tym warunki ich uznawania, kontrolę, sankcje za nieprzestrzeganie przepisów, prowadzenie rejestrów uznanych organizacji, obowiązki przekazywania do Komisji Europejskiej informacji w zakresie uznawania organizacji producentów i ich zrzeszeń. W noweli zlikwidowano obowiązek zamieszczenia we wniosku o wpis do rejestru podmiotów skupujących mleko weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego. Umożliwiono także przeniesienie kwoty indywidualnej do rezerwy krajowej, jeżeli w ciągu 12 miesięcy od dnia powzięcia przez właściwego miejscowo dyrektora oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego informacji o śmierci producenta jego spadkobierca lub spadkobiercy nie złożą kopii wniosku o stwierdzenie nabycia spadku lub kopii sporządzonego przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia lub gdy niemożliwe jest ustalenie kręgu spadkobierców.

W trakcie debaty wniosek o wprowadzenie 2 poprawek do ustawy zgłosili senatorowie Przemysław Błaszczyk i Jerzy Chróścikowski. Dotyczyły one skreślenia zapisów ograniczających możliwość sprzedaży mleka poza organizacjami producentów. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi proponowała natomiast przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Senat 57 głosami, przy 29 przeciw, poparł stanowisko komisji.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

Poprawki Senatu do ustawy o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych

Celem ustawy, uchwalonej przez Sejm na 49. posiedzeniu, 13 września 2013 r., na podstawie projektu rządowego, jest wdrożenie do polskiego prawa dyrektywy Rady 2010/24/UE z 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń. Ustawa uwzględnia również rozporządzenie wykonawcze Komisji Europejskiej. Przedmiotem ustawy są zasady udzielania wzajemnej pomocy między Rzecząpospolitą Polską a państwami członkowskimi i państwami trzecimi przy dochodzeniu podatków i innych należności. W szczególności ustawa określa organizację wzajemnej pomocy, zasady ujawniania informacji i dokumentów, ramowe przepisy w sprawie stosowania tłumaczeń oraz warunki i tryb wystąpień o udzielenie pomocy. Przesądza także o trybie dochodzenia należności. Ustawa wprowadza zmiany m.in. w kodeksie postępowania cywilnego, w ustawie o księgach wieczystych i hipotece, ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, w ordynacji podatkowej, w prawie bankowym, w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, w ustawie o kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, a także w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi i ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.

Ustawa ma gwarantować sprawność, rzetelność, przejrzystość i szybkość działań organów państwa członkowskiego w zakresie wzajemnej pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosła o wprowadzenie 14 poprawek do ustawy. Zaproponował je także senator Witold Sitarz. W wyniku głosowań Izba poparła 38 poprawek. Za przyjęciem ustawy z tymi zmianami opowiedziało się 64 senatorów, 1 był przeciw, a 21 wstrzymało się od głosu. Większość poprawek miała charakter legislacyjny, doprecyzowujący, ujednolicający i systematyzujący przepisy zgodnie z zasadami techniki prawodawczej. Ponadto w prawidłowy sposób sformułowano definicję legalną dnia roboczego. Jednoznacznie przesądzono też, że wniosek o udzielenie informacji co do zasady rozpatruje centralne biuro łącznikowe. Doprecyzowano, że kurs złotego w stosunku do walut obcych ma ogłaszać Narodowy Bank Polski, a nie jego prezes. Mając na względzie, że z wnioskiem o udzielenie pomocy może wystąpić nie tylko organ egzekucyjny, ale także wierzyciel, uznano, iż obowiązek przekazywania informacji nałożony na organ egzekucyjny powinien objąć także wierzyciela. Ujednolicono zasady dołączania dokumentów do wniosków o udzielenie pomocy. Inna senacka poprawka zakłada, że w razie egzekucji należności państw obcych, dochodzonych na podstawie ustawy o wzajemnej pomocy, nie będzie potrzebne uprzednie upomnienie. Senatorowie wykreślili ponadto zapis, że przy zajęciu nieruchomości, w wypadku gdy zobowiązany ma miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, możliwe byłoby doręczenie odpisu tytułu wykonawczego w postaci elektronicznej kopii dokumentu. Skreślili także zastrzeżenie o niedoręczaniu zobowiązanemu odpisu dalszego tytułu wykonawczego oraz odpisu ponownie wydanego tytułu wykonawczego.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

 

Ustawa o zmianie ustawy o drogach publicznych – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, uchwalona na 49. posiedzeniu Sejmu, 13 września 2013 r., na podstawie 3 projektów poselskich, ma na celu odstąpienie od dotychczasowej reguły, zgodnie z którą odcinek drogi zastąpiony innym nowo wybudowanym z chwilą oddania go do użytkowania był pozbawiany dotychczasowej kategorii i zaliczany do kategorii drogi gminnej. Powodowało to, że gminy, którym przekazano „stary” odcinek drogi krajowej, miały problemy z utrzymaniem go w należytym stanie technicznym. Przepis ten budził sprzeciw władz gmin, ponieważ utrzymanie dawnych dróg wojewódzkich często przekraczało ich możliwości finansowe. Problem narastał wraz z liczbą odcinków nowych dróg przekazywanych do eksploatacji. Zmiany wprowadzane nowelizacją przewidują obciążenie poszczególnych samorządów odpowiednio do kategorii drogi zastępowanej przez nowo wybudowany odcinek. Oznacza to, że w wypadku drogi krajowej taki odcinek zostanie zaliczony do kategorii dróg wojewódzkich, w wypadku drogi wojewódzkiej – powiatowych, a w wypadku drogi powiatowej do gminnych. Ponadto przyjęto przepis, zgodnie z którym sejmik województwa będzie mógł – w drodze uchwały – pozbawić kategorii drogi wojewódzkiej odcinek drogi wojewódzkiej o długości proporcjonalnej do przejętego odcinka drogi krajowej. Ten odcinek drogi zostanie zaliczony do kategorii drogi powiatowej. Analogiczna zasada ma obowiązywać w wypadku dróg powiatowych. Nowela umożliwia również radzie gminy pozbawienie kategorii drogi gminnej odcinka drogi, który został zaliczony do tej kategorii na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów. Rada gminy będzie mogła podjąć taką decyzję, w drodze uchwały, w ciągu 90 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji. Zacznie ona obowiązywać po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wniosły o przyjęcie nowelizacji bez poprawek. W trakcie debaty wnioski o wprowadzenie zmian do ustawy zgłosili senatorowie: Andżelika Możdżanowska, Jarosław Obremski, Jan Rulewski, a także senator Marek Martynowski. Izba 53 głosami, przy 33 przeciw, poparła jednak wniosek połączonych komisji.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

 

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym

Senat wprowadził 3 poprawki do nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym. Dwie z nich zaproponowała Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Pierwsza dotyczyła rozszerzenia katalogu podmiotów reprezentowanych w gminnej radzie seniorów, druga – zmiany redakcji przepisu o zasadach jej wyboru i nadaniu statutu w sposób nawiązujący do brzmienia analogicznego przepisu dotyczącego gminnej rady młodzieży. Izba nie poparła natomiast trzeciej poprawki zgłoszonej przez komisję, ujednolicającej brzmienie przepisów określających sposób tworzenia i charakter młodzieżowej rady gminy i gminnej rady seniorów. Senat przyjął także poprawkę senatora Mieczysława Augustyna, zmierzającą do określenia charakteru gminnej rady seniorów jako „konsultacyjnego i doradczego”. Całość ustawy wraz z zaakceptowanymi zmianami Izba przyjęła jednomyślnie, 83 głosami. Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym, uchwalona przez Sejm na 49. posiedzeniu, 13 września 2013 r., na podstawie projektu poselskiego, zmierza do stworzenia jasnych zasad prawnych powoływania i funkcjonowania rad seniorów. Zakłada, że gmina „sprzyja solidarności międzypokoleniowej oraz tworzy warunki do pobudzania aktywności obywatelskiej osób starszych w społeczności lokalnej”. Zgodnie z nowelą, rady seniorów mają reprezentować interesy i potrzeby starszych mieszkańców wobec władz samorządowych oraz formułować opinie dotyczące strategicznych i bieżących planów rozwoju gminy. Chodzi przede wszystkim o praktyczne popularyzowanie idei przedstawicielstwa osób starszych przy organach samorządu terytorialnego. W dotychczasowym stanie prawnym brak wyraźnej możliwości tworzenia rad seniorów bywał interpretowany jako okoliczność uniemożliwiająca ich powołanie. Dlatego ustawodawca postanowił jednoznacznie przesądzić o takiej możliwości. Nowelizacja stanowi, że rada seniorów będzie powoływana przez radę gminy z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk. Ma się ona składać z przedstawicieli osób starszych, organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących uniwersytety trzeciego wieku i działać na podstawie statutu nadanego przez radę gminy. Ustawa uprawnia także rady gminy do upoważnienia jednostek pomocniczych do utworzenia rady seniorów jednostki pomocniczej. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia.

 

Ustawa o zmianie ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej – przyjęta bez poprawek

W wyniku głosowania, zgodnie z wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej, Izba jednomyślnie, głosami 86 senatorów, poparła bez poprawek nowelizację, uchwaloną na 50. posiedzeniu Sejmu, 27 września 2013 r., z przedłożenia poselskiego. Jej celem jest przedłużenie funkcjonowania ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wsparcia działalności innowacyjnej, opartej na rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 800/2008, w rozumieniu art. 13 i 26 tego rozporządzenia. Konieczność nowelizacji ustawy wynika z tego, że 15 września 2013 r. skończyła się możliwość udzielania wsparcia finansowego niektórym podmiotom przewidzianym w ustawie z 2008 r. Ze względów proceduralnych dotychczas nie ma rozstrzygnięć procedur odwoławczych podmiotów opisanych w tej ustawie.

W nowelizacji wydłuża się termin końcowy umów kredytowych z bankiem kredytującym do 31 maja 2014 r. Ponadto wydłuża się czas trwania umów z Bankiem Gospodarstwa Krajowego na wypłaty premii technologicznej do 30 czerwca 2014 r. Uchyla się również przepis, zawierający ograniczenia czasowe Banku Gospodarstwa Krajowego, jeśli chodzi o możliwość przyznania promesy premii technologicznej do 15 września 2013 r. Ustawa umożliwia przekazanie części premii technologicznej na rachunek przedsiębiorcy w banku kredytującym przedsiębiorcę po zrealizowaniu co najmniej 25% planowanej wartości inwestycji, a także opisuje zawartość wniosku o wypłatę premii technologicznych. Nowela wprowadza też termin wejścia w życie ustawy z dniem jej ogłoszenia.

Teraz nowelizacja zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji

 

Izba 56 głosami, przy 1 głosie przeciw i 27 wstrzymujących się, podjęła uchwałę o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, mającego na celu udzielenie miastu stołecznemu Warszawie w latach 2014–2016 dotacji celowej z Funduszu Reprywatyzacji z przeznaczeniem na wypłatę odszkodowań, o których mowa w art. 215 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Wysokość udzielonej dotacji w roku budżetowym nie może być wyższa niż 200 mln zł. Projektowane rozwiązanie miałoby wejść w życie 1 stycznia 2014 r.

Środki te zostaną przeznaczone na wypłatę odszkodowań za nieruchomości, które na podstawie dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszły na własność państwa. Co do zasady, zgodnie z dekretem, dokonywane są zwroty nieruchomości, których byli właściciele w wyznaczonym terminie złożyli wnioski o ustanowienie wieczystej dzierżawy. Ustawodawca wygasił natomiast wprost wynikające z dekretu prawo do odszkodowania w wypadku niezłożenia wniosku lub odmowy zwrotu, ustanawiając samoistną podstawę do wypłaty odszkodowań (art. 215 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Na tej podstawie sądy zasądzają odszkodowania obciążające Skarb Państwa (nieruchomości znacjonalizowane) i budżet m.st. Warszawy (nieruchomości skomunalizowane).

Dotychczasowe wypłaty przekroczyły 0,5 mld zł, a nadal nie zostały zaspokojone oczekiwania wszystkich uprawionych. Jak przypomniano w uzasadnieniu projektu, narzędziem, którego rolą jest finansowanie roszczeń wynikających z aktów nacjonalizacyjnych, jest Fundusz Reprywatyzacji, powstały i funkcjonujący na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Dlatego, w opinii wnioskodawców, do czasu ostatecznego rozwiązania problemu roszczeń z tytułu dekretu niezbędne jest przejściowe wsparcie budżetu Warszawy.

W dalszych pracach nad projektem Senat będzie reprezentował senator Aleksander Pociej.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw

Izba jednomyślnie, 86 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, który dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012 r. (sygn. akt K 2/12). Przewiduje on zwrot emerytom świadczeń, do których prawo zostało im – w związku z nierozwiązaniem stosunku pracy – zawieszone od 1 października 2011 r. na podstawie niekonstytucyjnego przepisu. Do reprezentowania Senatu w pracach nad tym projektem upoważniono senatora Wojciecha Skurkiewicza.

Trybunał orzekł, że art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, w związku z art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim znajduje on zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 konstytucji.

Ustawą z 16 grudnia 2010 r. wprowadzono do ustawy o emeryturach i rentach z FUS obowiązującą już kiedyś regułę, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego świadczył ją bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Jednocześnie przepis przejściowy art. 103a w ustawie zmieniającej przewidywał, że do emerytur przyznawanych przed dniem wejścia w życie tej ustawy przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, stosuje się, poczynając od 1 października 2011 r. Oznaczało to, że osoby, które przed 1 stycznia 2011 r. nabyły prawo do emerytury i z niego skorzystały, a jednocześnie były nadal zatrudnione bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywały ją bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, musiały rozwiązać stosunek pracy, ponieważ w przeciwnym razie od 1 października 2011 r. ich prawo do emerytury byłoby zawieszone.

Projekt zmierza do umożliwienia wypłaty niesłusznie wstrzymanych emerytur i jest oczekiwany przez kilkadziesiąt tysięcy emerytów, którym zawieszono wypłatę świadczeń na podstawie przepisów uznanych przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z konstytucją. Według informacji przedstawionej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, chodzi o kwotę 971,1 mln zł.

Senatora Wojciecha Skurkiewicza upoważniono do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin

W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, głosami 84 senatorów, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu nowelizacji i upoważniła senator Helenę Hatkę do reprezentowania Senatu podczas dalszych prac. Projekt został wniesiony przez Komisję Ustawodawczą jako wykonanie obowiązku dostosowania prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 19 lutego 2013 r. (sygn. akt P 14/11). Zgodnie z proponowanymi zmianami, wznowienie wypłaty świadczenia emerytalnego funkcjonariuszom służb mundurowych obejmowałoby nie tylko okres od złożenia wniosku o wznowienie wypłaty, ale, jak w wypadku pozostałych emerytów, także okres poprzedzający, czyli od miesiąca, w którym wstrzymano wypłatę świadczenia, nie dłuższy jednak niż 3 lata. Dotychczas emeryci mundurowi nie otrzymywali świadczeń emerytalnych za okres poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, gdy nastąpiło wstrzymanie świadczenia z powodów technicznych niezależnych od organu je wypłacającego (np. zmiana adresu, numeru konta świadczeniobiorcy). Funkcjonariusz emeryt mógł otrzymać świadczenie tylko od czasu złożenia wniosku, a nie za okres wcześniejszy. Emeryci w powszechnym systemie emerytalnym mają prawo do wypłaty świadczenia za okres wstrzymania świadczenia, ale nie dłuższy niż 3 lata, poprzedzający bezpośrednio miesiąc, w którym złożono wniosek o wznowienie wypłaty.

Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę na to, że brak wypłaty świadczenia emerytalnego wstecz uwarunkowany jest powodami o charakterze technicznym i w takich okolicznościach organ emerytalny powinien złożyć nieodebrane świadczenie do depozytu, a następnie po ustaniu przyczyny wypłacić zaległe emerytury. W opinii TK, w okresie zawieszenia wypłaty świadczenia emerytowi, którego uprawnienia były regulowane na podstawie tych ustaw, nadal przysługiwało prawo do emerytury. Świadczeniobiorca w dalszym ciągu spełniał i spełnia ustawowe warunki nabycia prawa do świadczenia, a jego status prawny pozostał niezmieniony. Zaskarżony przepis prawa, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, wywołał skutki zbliżone do formalnego zawieszenia prawa do świadczenia, co budzi zastrzeżenia z punktu widzenia konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego i zakazu naruszenia jego istoty oraz zasady sprawiedliwości społecznej.

Rozwiązanie proponowane w projekcie nowelizacji zakłada usunięcie z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy oraz z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych norm regulujących wznawianie wstrzymanej wypłaty świadczeń emerytalnych. Skutkiem ustawy będzie konieczność wypłacenia emerytom funkcjonariuszom i emerytom wojskowym zawieszonych świadczeń.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów wojskowych

Izba jednomyślnie, 82 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu nowelizacji i upoważniła senator Grażynę Sztark do reprezentowania Senatu podczas dalszych prac. Projekt stanowi wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 27 marca 2013 r. (sygn. akt K 27/12), stwierdzającego niezgodność art. 3 §3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych z art. 92 ust. 1 konstytucji, który określa warunki, jakim powinno odpowiadać upoważnienie do wydania rozporządzenia będącego aktem wykonawczym do ustawy. Musi ono wskazywać organ właściwy do wydawania rozporządzenia, zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Powinno też być wyraźne, a nie domniemane, mieć charakter szczegółowy zarówno pod względem podmiotowym, przedmiotowym, jak i treściowym. Brak jakichkolwiek wytycznych przesądza o niekonstytucyjności upoważnienia.

W myśl zakwestionowanego art. 3 §3 ustawy – Prawo o ustroju sądów wojskowych, minister obrony narodowej w porozumieniu z ministrem sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi sądy wojskowe oraz określa ich siedziby i obszary właściwości. Przepis ten wskazuje zatem organ właściwy do wydania rozporządzenia oraz zakres spraw przekazanych do uregulowania, spełnia zatem wymagania szczegółowości podmiotowej i przedmiotowej. Nie zawiera jednak wytycznych. Nie da się też zrekonstruować wytycznych odnośnie do treści rozporządzenia, o którym mowa, czyli art. 3 §3.

Jak zauważył Trybunał Konstytucyjny, jedynym przepisem opisującym kompetencje ministra obrony narodowej w tym zakresie jest właśnie zaskarżany art. 3 §3 i w ustawie nie ma innych postanowień, które determinowałyby okoliczności, jakie wymieniony minister powinien uwzględniać, realizując swoje kompetencje. Minister obrony narodowej otrzymał zatem wręcz nieograniczoną swobodę, jeśli chodzi o tworzenie i znoszenie sądów wojskowych oraz określanie ich siedzib i obszarów właściwości. Tymczasem w wypadku czynności takich, jak: tworzenie i znoszenie sądów, określanie ich siedzib i obszarów właściwości wskazówki są zasadniczym elementem upoważnienia i wymagana jest ich znaczna szczegółowość. Trybunał uznał również, że celowe jest odroczenie terminu utraty mocy obowiązującej kwestionowanego przepisu. Dlatego też, zgodnie z wyrokiem, utraci on moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia orzeczenia w Dzienniku Ustaw, czyli 12 kwietnia 2014 r.

W projekcie proponuje się nadanie nowego brzmienia nie tylko przepisowi negatywnie ocenionemu przez Trybunał Konstytucyjny, lecz również art. 3 §4 ustawy. Poza tym projektowana nowelizacja zakłada uchylenie §5 w art. 3 i odpowiednią modyfikację odesłania zawartego w art. 3 §6. Zdaniem wnioskodawców, niezbędne staje się uzupełnienie art. 3 §3 ustawy o wytyczne wskazujące kryteria, jakimi minister obrony narodowej winien kierować się przy wydawaniu rozporządzeń o utworzeniu lub zniesieniu sądów wojskowych oraz przy określaniu siedzib takich sądów i obszarów ich właściwości. Pewną inspiracją w zakresie określenia kryteriów mających stanowić o tworzeniu i znoszeniu sądów mogą być wytyczne sformułowane w art. 20 ustawy z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Niemniej jednak inna jest właściwość sądów wojskowych w czasie pokoju, a inna w okresie mobilizacji i wojny, inne też w związku z tym obciążenie wpływem spraw. W razie mobilizacji i w czasie wojny w obszarze działań wojennych wymiar sprawiedliwości zostanie oparty na istniejących sądach wojskowych, w ich ramach będzie można tworzyć nowe sądy lub wydziały zamiejscowe. Sądy wojskowe w razie mobilizacji i w okresie wojny będą funkcjonowały w stanach etatowych czasu pokoju, sędziego sądu powszechnego lub administracyjnego bez jego zgody nie można powołać do sprawowania wymiaru sprawiedliwości w sądach wojskowych. W związku z tym projektodawca zaproponował, aby art. 3 §3 ustawy – Prawo o ustroju sądów wojskowych otrzymał brzmienie: „Minister obrony narodowej w porozumieniu z ministrem sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzenia tworzy i znosi sądy wojskowe oraz określa ich siedziby i obszary właściwości, mając na względzie potrzebę zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa wojskowego przez dostosowanie liczby sądów, ich wielkości i obszarów właściwości do rozmieszczenia Sił Zbrojnych oraz zakresu obciążenia poszczególnych sądów wpływem spraw, a także uwzględniając ekonomię postępowania sądowego, w celu zagwarantowania realizacji prawa obywatela do rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie”. Ponadto art. 3 §4 otrzymał następujące brzmienie: „Kierując się kryteriami i celem, o których mowa w §3, minister obrony narodowej, w porozumieniu z ministrem sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, może tworzyć i znosić wydziały zamiejscowe wojskowych sądów garnizonowych.”.

Według ministra obrony narodowej, skutki finansowe nowelizacji mogą się ewentualnie pojawić wyłącznie przy okazji tworzenia i znoszenia sądów.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie roślin

Izba 56 głosami, przy 2 głosach przeciw i 26 wstrzymujących się, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu nowelizacji ustawy o ochronie roślin. W dalszych pracach nad tą inicjatywą Senat będzie reprezentował senator Witold Gintowt-Dziewałtowski. W projekcie zaproponowano, aby obowiązek wprowadzania z innych państw na terytorium Polski przez wyznaczone punkty wwozu dotyczył jedynie roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów podlegających granicznej kontroli fitosanitarnej. Do sporządzenia ich wykazu zobowiązano ministra rolnictwa. Obecnie temu obowiązkowi podlegają wszystkie importowane rośliny, produkty roślinne i przedmioty. Ponadto zaproponowano usunięcie oczywistych błędów w definicji punktu wwozu.

Zgodnie z obowiązującą ustawą o ochronie roślin, wykaz punktów wwozu określa w drodze rozporządzenia minister rolnictwa w porozumieniu z ministrami finansów i transportu. Muszą one spełniać określone warunki, zapewniające prawidłowy przebieg granicznej kontroli fitosanitarnej importowanych towarów. Wymaga to zapewnienia odpowiedniej infrastruktury i kadr, co powoduje, że punkty wwozu ustanowiono jedynie na niektórych przejściach granicznych. Stanowi to utrudnienie dla podmiotów gospodarczych zajmujących się importem towarów roślinnych, a nie wynika z postanowień Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin ani dyrektywy 2000/29/WE z 8 maja 2000 r. w sprawie środków ochronnych przed wprowadzaniem do Wspólnoty organizmów szkodliwych dla roślin lub produktów roślinnych i przed ich rozprzestrzenianiem się we Wspólnocie. Dlatego w projekcie senackiej inicjatywy zaproponowano ograniczenie obowiązku wwozu przez wyznaczone punkty jedynie do towarów podlegających granicznej kontroli fitosanitarnej. Na potrzebę wprowadzenia takiej zmiany wskazywali m.in. wojewodowie i podmioty prowadzące obrót handlowy towarami roślinnymi z państwami trzecimi.

 

Senat podjął uchwałę w 600. rocznicę Unii Horodelskiej

Jednomyślnie, 82 głosami, senatorowie uczcili 600. rocznicę zawarcia unii między Koroną Królestwa Polskiego i Wielkim Księstwem Litewskim. W uchwale oddano hołd „architektom Unii Horodelskiej, realizującym wizję polityczną leżącą w interesie państw polskiego i litewskiego”. Zaapelowano także do administracji rządowej i samorządowej, nauczycieli i wychowawców, twórców programów szkolnych, naukowców i przedstawicieli Polski w strukturach Unii Europejskiej „o zwrócenie uwagi na tę jedną z najważniejszych umów międzynarodowych, która miała wpływ na nowożytne dzieje Europy i była kamieniem milowym w kształtowaniu się europejskiej demokracji”.

Jak stwierdzono w uchwale, zawierając unię, Polska i Litwa potwierdziły wolę dalszego zacieśniania łączących je więzi politycznych, zwłaszcza w zakresie wspólnej polityki obronnej wobec zagrożeń zewnętrznych, a także więzi administracyjnych i społecznych, przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Podkreślono, że Unia Horodelska była ważnym krokiem na drodze do późniejszego zjednoczenia obu państw w formie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a także iż proces zjednoczenia, dobrowolny i pokojowy, prowadził do ustanowienia wspólnego fundamentu ustrojowego i zachowania odrębnych instytucji w każdym z obu państw, co gwarantowało im poczucie suwerenności.

Zdaniem senatorów, Unia Horodelska stanowi świadectwo mądrości i dalekowzroczności ówczesnych elit, tworzących wspólnie potężne federacyjne państwo. „Ten pokojowy akt światłej woli politycznej, zawarty w duchu wzajemnego poszanowania narodów i kultur, dobrego sąsiedztwa i nieagresywnego współistnienia, jest wielkim naszym dziedzictwem i wkładem w historię chrześcijańskiej Europy. Unia Horodelska może zatem być uznana za prekursorską politykę integracyjną, która dzisiaj w innych formach jest realizowana w Europie i w której Polska i Litwa uczestniczą” – napisano.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 40. posiedzenia oświadczenia wygłosili lub złożyli senatorowie:Grzegorz Bierecki, Przemysław Błaszczyk, Henryk Cioch, Dorota Czudowska, Wiesław Dobkowski, Stanisław Gogacz, Piotr Gruszczyński, Andrzej Grzyb, Jan Maria Jackowski z grupą senatorów, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Stanisław Kogut, Waldemar Kraska, Robert Mamątow, Andrzej Misiołek, Rafał Muchacki, Jarosław Obremski, Leszek Piechota, Sławomir Preiss, Zdzisław Pupa z grupą senatorów, Janina Sagatowska, Wojciech Skurkiewicz z grupą senatorów, Krzysztof Słoń z grupą senatorów, Grzegorz Wojciechowski z grupą senatorów, Roman Zaborowski, Piotr Zientarski.