Wydarzenia

„Dzieci a klimat” to temat posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci, które odbyło się w Senacie 18 listopada 2022 r. Obrady zorganizowano we współpracy z ruchem społecznym Rodzice dla Klimatu – Parents for Future PL. W ocenie przedstawicieli rodziców, ekspertów, naukowców zmiany klimatyczne postępują w dramatycznym tempie. Jeśli natychmiast nie podejmiemy radykalnych działań na rzecz ich powstrzymania, naszym dzieciom przyjdzie żyć w jeszcze gorszych warunkach, zagrażających nie tylko ich zdrowiu, ale i życiu. Transformacja energetyczna, odejście od paliw kopalnych, jak najszybsze osiągnięcie zeroemisyjności wymagają od polityków szybkiego podejmowania decyzji, a przede wszystkim odwagi. Wymagają też ekologicznej i klimatycznej edukacji zarówno dzieci i młodzieży, jak i całego społeczeństwa, które często nie ma świadomości katastrofy, u progu której stoimy – tej lokalnej, ponieważ Polska pod względem zanieczyszczenia powietrza znajduje się na europejskim „szarym końcu”, jak i globalnej ze względu na obserwowane zmiany zachodzące w klimacie. Podczas posiedzenia naukowcy, eksperci lekarze podjęli próbę ukazania zagrożeń i wskazania wyzwań, którym dla dobra naszego i naszej planety, musimy sprostać, aby zapobiec katastrofie. Przedstawicielki „Rodziców dla klimatu” zapewniły, że będą z uwagą śledzić i oceniać podejmowane w tym zakresie  działania, będą też rozliczać wyborcze deklaracje składane przez polityków. Przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci senator Alicja Chybicka zapowiedziała przystąpienie do prac legislacyjnych zmierzających do ustawienia oczyszczaczy powietrza w przedszkolach, szkołach czy hospicjach dziecięcych, a także wprowadzenia do prawa oświatowego edukacji klimatycznej realizującej postulaty okrągłego stołu w tej sprawie.  

Otwierając obrady, senator Alicja Chybicka mówiła, że jako lekarz doskonale zna wpływ klimatu na zdrowie dzieci zarówno ten dobry, jak i ten zły. Negatywnie oddziałują m.in. smog, zanieczyszczona woda czy złe pożywienie. Utratę zdrowia najmłodszych powodują też postępujące coraz szybciej na skutek działalności człowieka zmiany klimatyczne, w wyniku których kolejne pokolenia rodzą się w coraz bardziej niebezpiecznych dla ich zdrowia warunkach. I tak postępujące topnienie lodów może doprowadzić do sytuacji, że nasze wnuki będą żyły w klimacie zbliżonym do Anglii, z lejącym od świtu do nocy deszczem. Dlatego trzeba zrobić co w ludzkiej mocy, aby odwrócić te negatywne tendencje.

Joanna Szczygielska-Żółtańska ze Stowarzyszenia „Rodzice dla klimatu”, oddolnego ruchu społecznego zrodzonego z troski o zdrowie i bezpieczeństwo własnych dzieci, z rozżaleniem skonstatowała, że globalny kryzys klimatyczny nie stanowi najważniejszego tematu dyskursu publicznego. Jak podkreśliła, aż 70% Polaków uważa, że jesteśmy na granicy katastrofy klimatycznej mimo, iż wielu polityków temu zaprzecza. W jej ocenie kwestie klimatyczne są niezwykle ważne, ale nie zapobiegniemy katastrofie jeżdżąc pociągiem czy przesiadając się na rower. Do tego konieczne są działania znacznie szersze – globalne – niż te podyktowane przez proekologiczne postawy naszych obywateli, czy politykę Unii Europejskiej w postaci Zielonego Ładu. Konieczne są zmiany systemowe, a szeroko rozumiana troska o klimat musi przestać być tematem sporów zarówno wewnątrz krajowych, jak i globalnych. Jak przypomniała, w Polsce co roku z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera 50 tys. osób.

Podczas posiedzenia przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu senatora Stanisław Gawłowski przedstawił działania podejmowane przez Senat, m.in. na rzecz odblokowania budowy elektrowni wiatrowych czy tworzenia spółdzielni energetycznych. Niestety, utknęły one w sejmowej zamrażarce. Zgodził się też, że musimy szybko znaleźć skuteczne sposoby na odchodzenie od emisji gazów cieplarnianych i adaptację do zmian klimatycznych. Jak wskazał, dostrzeżono np. potrzebę odejścia od sektorowego myślenia o zmianach klimatu i powołania komisji podchodzącej do tych zagadnień przekrojowo. Przede wszystkim jednak należy konsekwentnie odchodzić od spalania paliw kopalnych; nie da się łączyć wykorzystywania węgla z nowoczesnymi metodami pozyskiwania energii.