Wydarzenia

12 października 2021 r. odbyła się ostatnia z cyklu debat poświęconych reformie systemu świadczeń społecznych, zainicjowanych przez senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską. Jej uczestnicy postulowali uproszczenie systemu emerytalnego, wprowadzenie tzw. dodatku wdowiego, zmiany w administracji systemu ubezpieczeń społecznych, likwidację „głodowych emerytur”, dywersyfikację portfela oszczędności czy wprowadzenie szerokiej edukacji ekonomicznej.

W ocenie Pawła Wojciechowskiego z Pracodawców RP system emerytalno-podatkowy powinien zostać uproszczony, ale jego zmiany powinny być ewolucyjne , a nie rewolucyjne. Według niego warunkiem uproszczenia systemu jest ujednolicenie baz podatkowo-składkowych.

Prezes Instytutu Emerytalnego dr Antoni Kolek przedstawił rekomendacje, które mają na celu rozwiązanie realnych problemów polskich emerytów w odniesieniu do wyzwań demograficznych. Najważniejsze postulaty to: wprowadzenie tzw. dodatku wdowiego, zmiany w administracji systemu ubezpieczeń społecznych i likwidacja „głodowych emerytur”. Prezes Antoni Kolek zwrócił uwagę, że sytuacja gospodarstw emeryckich w przypadku śmierci jednego z małżonków znacząco się pogarsza. W jego ocenie odpowiedzią na to zagrożenie może być tzw. dodatek wdowi, który funkcjonuje w wielu krajach. Z kolei zmiany w administracji systemu ubezpieczeń społecznych mają zmniejszyć wydatki na ten cel; w 2022 r. obsługa systemu pochłonie ponad 6 mld zł. Prezes Instytutu Emerytalnego proponował pozostawienie w dużych miastach tylko centrów obsługi klienta i przeniesienie biur i administracji do małych ośrodków w całym kraju. Odnośnie postulatu likwidacji „głodowych emerytur” dr Antoni Kolka wyjaśnił, że chodzi o zapewnienie każdemu obywatelowi minimum egzystencji, niezależnie od tego, czy pracował, czy nie pracował, czy opłacał, czy nie opłacał składki. Stwierdził, że już obecnie założenia tego zerowego filaru są realizowane m.in. przez pomoc społeczną, jednak są mało efektywne.

O inwestowaniu oszczędności w kontekście wyzwań demograficznych mówił Andrzej Domański z Instytutu Obywatelskiego. Przypomniał, że społeczeństwo polskie jest jednym z najszybciej starzejących się i w 2060 r. liczba Polaków w wieku produkcyjnym spadnie o 1/3. Poinformował, że w ciągu ostatnich 5 lat stopa zastąpienia (procent zarobków otrzymywanych w formie emerytury) obniżyła się o 8 punktów procentowych, w 2060 r. wyniesie 23%. Jak dodał, według badania Banku Światowego utrzymanie poziomu życia po przejściu na emeryturę jest możliwe przy 75-procentowej stopie zastąpienia. Zdaniem Andrzeja Domańskiego należy też „skończyć z mitem bezpiecznego oszczędzania na emeryturę”. Jak poinformował, na przykład obligacje w Niemczech mają ujemne oprocentowanie, czyli za 10 lat oszczędzający wyjmie mniej pieniędzy niż zainwestował. W Polsce inflacja dochodzi do 6%, dlatego inwestując bezpiecznie, trudno jej sprostać. Według eksperta osoby, które nie mają dostępu do rynku kapitałowego, muszą się liczyć, że ich oszczędności tracą na wartości. Zarekomendował dywersyfikację portfela oszczędności.