Sprawy międzynarodowe

W Sejmie odbyła się VI Sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Ukrainy. Podczas obrad podsumowano przygotowania do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012, rozmawiano o polsko-ukraińskiej wymianie młodzieży, w szczególności o Polsko-Ukraińskim Funduszu Współpracy Szkół i Wymiany Młodzieży, a także o zaawansowaniu prac nad reformą konstytucyjną na Ukrainie, w tym reformą administracyjno-terytorialną.
Otwierając obrady, marszałek Sejmu Ewa Kopacz stwierdziła, że obecna sesja umożliwia rozmowę demokratycznie wybranych przedstawicieli narodu polskiego i ukraińskiego na tematy bolesne i trudne. Jak podkreśliła, Polska jako pierwszy kraj na świecie uznała niezależność Ukrainy i od początku wspierała ją w europejskich aspiracjach. Marszałek Sejmu przypomniała, że przybliżanie Ukrainie europejskiej perspektywy było widoczne podczas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Jak zaznaczyła, to jeszcze nie koniec starań Ukrainy o przynależność do UE. „Klucz do podpisania umowy stowarzyszeniowej pomiędzy Ukrainą a Unią Europejską spoczywa głównie w rękach ukraińskich i jest uwarunkowany rozwojem sytuacji wewnątrzpolitycznej na Ukrainie. Wyrażamy nadzieję na  rozwiązanie wszystkich problemów  hamujących proces integracji europejskiej, w tym również tych, które z punktu widzenia Ukrainy są najtrudniejsze do rozwiązania” – powiedziała.
W swoim wystąpieniu marszałek Sejmu odniosła się także do zbliżających się Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012. „Aktualnie po latach wzmożonego wysiłku i przygotowań do EURO jesteśmy w fazie wielkiego odliczania przed tym europejskim świętem piłki nożnej. Wspólnie ubiegaliśmy się o szansę i zaszczyt organizowania EURO. Chcielibyśmy też wspólnie cieszyć się sukcesem tego turnieju jako gospodarze, uczestnicy i kraje prawdziwie demokratyczne” – stwierdziła. Marszałek Ewa Kopacz zapewniła, że Ukraina może liczyć na wsparcie Polski również w tak ważnym momencie jak planowane na jesień 2012 r. wybory parlamentarne.
Przewodniczący ukraińskiej części Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Ukrainy, wiceprzewodniczący Najwyżej Rady Ukrainy Mykoła Tomenko przypomniał, że obecna sesja zgromadzenia odbywa się w symbolicznym momencie, w 20. rocznicę podpisania umowy o sąsiedztwie i współpracy między Ukrainą i Polską. „W tym czasie nasze państwa, zwłaszcza jeśli chodzi o organy prawodawcze, nawiązały bardzo dobre stosunki” – dodał. Podkreślił, że celem Ukrainy jest wejście do Unii Europejskiej. Jako najważniejsze zadania w tym obszarze wskazał podpisanie umowy stowarzyszeniowej UE – Ukraina i utworzenie strefy wolnego handlu. Odnosząc się do zbliżających się mistrzostw Europy, Mykoła Tomenko zauważył, że najważniejsze kwestie to zapewnienie bezpieczeństwa, infrastruktury turystycznej i współpracy transgranicznej. „W związku z tym cieszymy się, że strona polska jest gotowa podpisać porozumienie o zniesieniu opłat za wizy” – zaznaczył. Zdaniem wiceprzewodniczącego Rady Najwyższej Ukrainy, wydarzenia sportowe takie jak EURO 2012 nie mogą nie mieć charakteru politycznego. „Działalność rządu ukraińskiego, jeśli chodzi o prześladowanie oponentów politycznych, zasługuje na krytyczną ocenę polityków europejskich. Nie zasługuje na krytyczną ocenę działalność narodu ukraińskiego i państwa, które inwestowało w przeprowadzenie EURO 2012” – powiedział. Jak dodał, europejscy politycy powinni wesprzeć Ukrainę, żeby mogła przeprowadzić mistrzostwa w godny sposób.
Przewodniczący polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Ukrainy, wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk wyraził nadzieję, że obecne posiedzenie przyczyni się do pogłębienia współpracy między parlamentami obu krajów.
Podczas sesji dyskutowano m.in. o zaawansowaniu prac nad reformą konstytucyjną na Ukrainie, w tym reformą administracyjno-terytorialną. Jak podkreślił deputowany Walerij Konowaliuk, Ukrainie zależy na wykonaniu programu reform i przeprowadzeniu transformacji państwa i społeczeństwa. Częścią tego programu, jak zaznaczył, jest przeprowadzenie reformy administracyjno-terytorialnej. Stwierdził, że zmiany w konstytucji wymagają odpowiedzialnego podejścia. Przypomniał również, że Ukraina ma negatywne doświadczenia związane ze zmianą konstytucji w 2004 r.
Roman Tkacz, członek komisji ds. polityki agrarnej i stosunków rolnych Rady Najwyższej Ukrainy, wskazał na konieczność przeprowadzenia reformy administracyjno-terytorialnej. Zaznaczył, że nie wymaga to zmiany konstytucji. Jego zdaniem, najpierw należy podjąć działania, na które pozwala obecny stan prawny, a następnie wrócić do kwestii reformy konstytucyjnej.
Podczas obrad wiceminister rozwoju regionalnego Paweł Orłowski zapewnił o gotowości Polski do wsparcia Ukrainy w przeprowadzeniu reformy terytorialnej i administracyjnej. W swoim wystąpieniu mówił m.in. o polsko-ukraińskiej współpracy na poziomie regionalnym i podkreślał znaczenie programu Polska – Białoruś – Ukraina, którego celem jest zacieśnianie współpracy, a przede wszystkim wspieranie procesów rozwojowych na terenach granicznych. Obecnie w ramach programu realizowane są 23 projekty, a dodatkowo 6 projektów strategicznych w zakresie ochrony granicy i przejść granicznych. Dzięki nim powstaną dwa nowe przejścia graniczne: Budomierz – Hruszów i Dołhobyczów – Uhrynów.
Jak podkreślił wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk, podsumowując wystąpienie wiceministra rozwoju regionalnego, decentralizacja może mieć ogromne znaczenie praktyczne. Zdaniem wicemarszałka, bez reformy samorządowej Polska nie potrafiłaby w skuteczny sposób absorbować olbrzymich funduszy strukturalnych z Unii Europejskiej.
VI Sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Ukrainy zakończyła się podpisaniem wspólnej deklaracji. Wyrażono w niej zadowolenie z systematycznie rozwijających się relacji między parlamentem Polski i Ukrainy. Zadeklarowano kontynuowanie tego procesu i wyrażono ubolewanie z powodu przesuwanego w czasie podpisania i ratyfikowania umowy stowarzyszeniowej Unia Europejska – Ukraina. Wyrażono jednocześnie nadzieję, że konsekwentne wdrażanie europejskich wartości demokratycznych na Ukrainie usunie przeszkody spowalniające wprowadzenie w życie tej umowy.
W dokumencie podkreślono, że sukces integracji europejskiej Ukrainy zależy od terminowego i pełnego wykonania rezolucji Parlamentu Europejskiego, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i Zgromadzenia Parlamentarnego EURONEST dotyczących funkcjonowania instytucji demokratycznych oraz przestrzegania praw człowieka na Ukrainie, a w szczególności przestrzegania praw opozycji politycznej.
W deklaracji nawiązano także do zbliżających się wyborów parlamentarnych na Ukrainie. Sygnatariusze wyrazili oczekiwanie, że będą one konsekwentnym krokiem na drodze wypełniania norm demokracji i parlamentaryzmu w tym kraju, a ich przebieg będzie zgodny ze standardami międzynarodowymi i będą mogli uczestniczyć w nich wszyscy liderzy opozycji.
Pozytywnie oceniono przygotowanie obu krajów do EURO 2012, a współdziałanie na tej płaszczyźnie uznano za dobry impuls, który pozwoli przenieść pozytywne wzorce na inne pola współpracy dwustronnej. W deklaracji położono również nacisk na wymianę młodzieży między obu krajami. Za niezbędne uznano sfinalizowanie prac nad koncepcją Polsko-Ukraińskiego Funduszu Współpracy Szkół i Wymiany Młodzieży. Wskazano na potrzebę utworzenia nowych przejść granicznych, co pozwoli m.in. wzmocnić współdziałanie między samorządami. Parlamentarzyści zaapelowali też o kontynuowanie działań mających na celu pogłębienie strategicznego partnerstwa obu krajów.
W Zgromadzeniu Parlamentarnym Polski i Ukrainy zasiada 40 parlamentarzystów z obu krajów, reprezentujących proporcjonalnie wszystkie kluby. W skład stałej delegacji Sejmu i Senatu RP wchodzi 16 posłów i 4 senatorów. Izbę wyższą reprezentują senatorowie: Łukasz Abgarowicz, Kazimierz Kutz, Norbert Obrycki i Alicja Zając. Przewodniczącymi narodowych delegacji są wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk i wiceprzewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Mykoła Tomenko.
Celem zgromadzenia jest przede wszystkim umacnianie współpracy parlamentarnej między obu krajami. W ramach zgromadzenia działają komisje, powoływane stosownie do potrzeb. Obecnie pracują komisje: ds. współpracy przygranicznej i ochrony środowiska, integracji europejskiej oraz reformy samorządowej.