Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Nie sposób nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że ochrona dziedzictwa narodowego jest bardzo istotnym zadaniem państwa. Procedowana ustawa stanowi kolejny ważny element rozszerzenia mecenatu państwa nad działalnością kulturalną, w tym wypadku mecenatu nad działalnością poza granicami państwa. Istniejące obecnie uregulowania pozwalające na finansowanie jedynie konkretnych, pojedynczych celów i zadań polskich instytucji kultury znajdujących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej nie są bowiem, w mojej opinii, w pełni wystarczające do zapewnienia kontynuacji działalności i normalnego funkcjonowania tych instytucji. Jednocześnie zagrożone są zatem bardzo istotne pamiątki stanowiące nasze dobro narodowe. Wprowadzenie na poziomie ustawowym możliwości otrzymania stałej pomocy finansowej przez tego typu podmioty przyczyni się bezpośrednio do zwiększenia ochrony niezwykle ważnego dorobku państwa, nad którym pieczę od wielu lat stanowią rzeczone instytucje.

Odpowiednio skonstruowane wydają się także zaproponowane we wprowadzanej ustawie ramy instytucjonalne finansowania wnioskujących o wsparcie instytucji – procedowane uregulowania z jednej strony ujednolicają i upraszczają proces otrzymywania przez te instytucje wsparcia finansowego od państwa i jednocześnie znacząco rozszerzają możliwości pomocy państwa w tym zakresie, a z drugiej strony wprowadzają odpowiednie zabezpieczenia przed sytuacją, w której wsparcie miałyby otrzymać instytucje mające na celu jedynie wyłudzenie państwowych pieniędzy. Warto bowiem zauważyć, iż ustawa przewiduje wprowadzenie rozporządzenia, które szczegółowo ureguluje wszystkie istotne kryteria i tryb podejmowania decyzji w sprawie przyznawania finansowania wszelkim instytucjom składającym odpowiedni, również stosownie sformalizowany wniosek. Powołany ma być także rzetelny zespół ekspertów, który będzie kontrolował i oceniał zarówno wnioski, jak i rozliczanie instytucji z wykorzystywania przyznanych środków państwowych. Mechanizmy te powinny moim zdaniem zapobiec wydawaniu przez ministerstwo kultury niewłaściwych i choćby minimalnie kontrowersyjnych decyzji dotyczących finansowania zagranicznych instytucji kultury.

Podsumowując, chciałbym podkreślić, że niniejszy wywód podnosi, iż proponowane zmiany powinny skutecznie wyeliminować istniejące luki prawne dotyczące ochrony dziedzictwa narodowego znajdującego się poza Rzecząpospolitą Polską, dzięki czemu będą miały niezwykle istotny i zdecydowanie pozytywny wpływ na dalszy rozwój polskiej kultury na świecie oraz przyczynią się do wzmocnienia ochrony naszego bogatego dorobku kulturowego wszędzie tam, gdzie zaistnieje taka faktyczna, niepodważalna i obiektywna potrzeba. Mając powyższe na uwadze, wyrażam pełne poparcie dla proponowanych zmian. Dziękuję bardzo za uwagę.