Przemówienie senatora Wiesława Kiliana w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Przemówienie senatora Wiesława Kiliana w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Dzisiaj będziemy rozpatrywać ustawę o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Przedmiotowa ustawa jest odpowiedzią na sytuację tysięcy przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność, którzy posiadają zobowiązania wobec zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na własne ubezpieczenie społeczne w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. Ustawa opiera się na mechanizmie umorzeniowym.

Ustawa jest oczekiwana przez wielu przedsiębiorców z całej Polski, którzy stanęli przed nakazem zapłaty zaległych składek ZUS za kilka lat wstecz wraz z odsetkami. Przyczyną ich zadłużenia są między innymi niespójne, często zmieniające się przepisy. Umorzenie najstarszych, a zarazem najtrudniejszych do spłaty zaległości pozwoli im na odzyskanie płynności finansowej oraz ustabilizowanie sytuacji na rynku.

Projektodawcy wyjaśniają, że celem ustawy jest przede wszystkim zlikwidowanie barier dla sektora małych i średnich przedsiębiorców. Przy czym należy podkreślić, że przedsiębiorcom, którzy na mocy ustawy zostaną objęci abolicją, przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych nie zostanie uwzględniony okres, za który zostały umorzone należności. Może to się skończyć obniżeniem świadczeń, na przykład emerytur. Tylko taki system jest sprawiedliwy.

Z uwagi na te argumenty popieram rozwiązania przedstawione w ustawie o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Rafała Muchackiego w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Przemówienie senatora Rafała Muchackiego w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Przedstawiona na dzisiejszym posiedzeniu ustawa o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność, wprowadzająca mechanizm umorzeniowy, tj. dająca możliwość umorzenia nieopłaconych składek na ZUS osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, jest w mojej ocenie – w świetle tego, jak powstała – jak najbardziej pożądana.

Problem nieopłaconych należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek dotyczy głównie małych przedsiębiorców, zazwyczaj prowadzących jednoosobowe firmy, którzy w przeszłości na mocy powszechnie obowiązujących przepisów prawa dokonali wyboru pomiędzy składką na ubezpieczenie społeczne opłacaną od podstawy wynoszącej 60% przeciętnego wynagrodzenia, a składką – przy umowie o pracę, umowie-zleceniu czy pracy nakładczej połączonej z równoczesnym prowadzeniem działalności – opłacaną od podstawy stanowiącej faktycznie osiągnięty przychód, bez określenia jego kwoty minimalnej.

Mając na uwadze to, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych wbrew wcześniejszym zapewnieniom i opiniom zmienił interpretację przepisów i zaczął kwestionować legalność opłacania składek ZUS od najkorzystniejszej dla przedsiębiorców formy, czego konsekwencją jest naliczanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości należnej od działalności gospodarczej za okres nawet do dziesięciu lat wstecz wraz z lawinowo narastającymi odsetkami, wydaje się, iż w pełni zasadne jest wsparcie tych, którzy już i tak z trudem unoszą ciężar bieżących kosztów i utrzymania swoich rodzin, szczególnie wobec widma kryzysu.

Przemówienie senatora Ryszarda Knosali w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Przemówienie senatora Ryszarda Knosali w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Zakres zmian zaproponowanych w projekcie ustawy obejmuje dwie jednostki redakcyjne, a mianowicie art. 10 ust. 1 pkt 5 oraz art. 11 ust. 6 ustawy. Wypada zauważyć, że zmiany te ograniczają się jedynie do wydłużenia terminu spłaty kredytu mieszkaniowego i nie ingerują w warstwę merytoryczną wskazanych norm. Niemniej jednak postulowane rozwiązanie jest niezwykle ważne, będzie bowiem oddziaływać w sposób znaczący nie tylko na budżet państwa, lecz także na sytuację wielu osób fizycznych. Podkreślę, że w obu przypadkach oddziaływanie to będzie miało pozytywny charakter.

Z punktu widzenia osób fizycznych projekt ustawy umożliwi spłatę zadłużenia na preferencyjnych warunkach jeszcze przez najbliższych pięć lat. Jak już wspomniałem na wstępie, projektodawca nie zmienia wymiaru preferencji. Zatem, tak jak dotychczas, kredytobiorca będzie mógł liczyć na umorzenie zadłużenia z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od kredytu mieszkaniowego, w części odpowiadającej „równowartości 70% zadłużenia po spłacie całości kredytu wraz ze skapitalizowanymi odsetkami oraz zadłużenia z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od kredytu w części niepodlegającej umorzeniu”, o ile spłata ta nastąpi w terminie ustawowym, to jest do końca 2017 r.

Dodatkowo projekt nowelizacji utrzymuje prawo do przekształcenia spółdzielczego prawa do spłaconego lokalu z lokatorskiego na własnościowe. Jeśli spojrzeć na dane o kredytach rozliczanych przez PKO BP SA – bank ten posiada największy portfel tego rodzaju kredytów – można stwierdzić, że problem zadłużenia dotyczy jeszcze co najmniej siedemdziesięciu trzech tysięcy mieszkań. Biorąc zaś pod uwagę dynamikę spłat odnotowywaną w ostatnich latach – średnio spłacano ponad dziesięć tysięcy kredytów rocznie – można przyjąć, że zakreślony projektem ustawy okres jest adekwatny do aktualnej sytuacji.

Gdy analizuje się niniejszą problematykę z perspektywy budżetu państwa, okazuje się, że wejście w życie zaproponowanych zmian z jednej strony spowoduje konieczność dalszego ponoszenia wydatków na wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych – szacunkowo od kilkudziesięciu do nawet 100 milionów zł rocznie – a z drugiej jednak strony spodziewać się należy dodatkowych dochodów budżetowych wynikających z faktu dokonywania jednorazowych spłat zadłużenia. Jak wylicza projektodawca, zestawienie owych kwot prowadzi do wniosku, że per saldo nowelizacja będzie miała korzystny wpływ na stan finansów państwa; chodzi tu nawet kilkadziesiąt milionów złotych rocznie.

Wypada podkreślić, że efektywność mechanizmów zapisanych w nowelizowanej ustawie podlegała na przestrzeni ostatnich lat systematycznemu monitoringowi, dlatego też okres obowiązywania ustawy był wielokrotnie wydłużany. Ostatnia zmiana tego typu nastąpiła w 2008 r. i określiła termin obowiązywania opisanych przepisów na koniec 2012 r. Jednak już wtedy mówiło się o realnej możliwości dalszego wydłużania tego okresu. Projekt ustawy, wydłużając okres pomocy do końca 2017 r., przenosi na grunt prawa owe zapowiedzi. Mając na względzie pozytywne skutki, jakie należy wiązać z przedstawionym projektem ustawy, proszę Wysoką Izbę o jego przyjęcie. Dziękuję.