Petycja indywidualna: wniesiona przez Romana Jacka Arseniuka.

Dotyczy:zmiany art. 5 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 37 ze zm.) oraz art. 42 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. nr 78, poz. 483 ze zm.).

Autor petycji wnosi o zmianę:

-       art. 5 § 1 poprzez nadanie mu nowego brzmienia: „Oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki popełnienie czynu zabronionego zawinionego i społecznie szkodliwego w stopniu większym niż znikomy nie zostanie przed sądem udowodnione i stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu”,

-       art. 42 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez nadanie mu powyższego brzmienia.

Alternatywnie autor proponuje nadanie obu przepisom następującego brzmienia: „Oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki zarzucane mu przestępstwo nie zostanie przed sądem udowodnione i stwierdzone prawomocnym wyrokiem”.

Autor petycji wskazał, że uzasadnieniem do wystąpienia z powyższym postulatem jest użycie słowa „wina” w aktualnie obowiązującym art. 5 § 1 Kodeksu postępowania karnego, jak i art. 42 ust. 3 Konstytucji RP. Jak ocenia autor petycji, „użycie tego wyrazu jest nieszczęśliwym wypadkiem”, gdyż w potocznym języku polskim pojęcie „wina” kojarzy się z pojęciem „winny”. Jak wskazał autor petycji, człowiek winny to, w myśl prawa karnego procesowego, nie jest taki człowiek, któremu tylko przypisano winę. O człowieku, któremu przypisano winę w czasie czynu, powinno się mówić, że popełnił czyn zawiniony. Człowiek winny to w myśl prawa procesowego człowiek, któremu przed sądem co najmniej udowodniono popełnienie czynu zabronionego, sąd przypisał temu człowiekowi winę przy popełnieniu tego czynu oraz uznał, że społeczna szkodliwość jego czynu nie jest znikoma. Autor wskazał także, że posłużył się zwrotem „co najmniej”, ponieważ może zaistnieć czyn zabroniony zawiniony i nawet oceniony jako społecznie szkodliwy w stopniu większym niż znikomy, ale czyn z innych powodów nie może być uznany za przestępstwo. W tym względzie autor zwraca uwagę na treść art. 28, 29 i 30 Kodeksu karnego.

14 lutego 2024 r. petycja została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Petycji.