Narzędzia:

Petycja z dnia 2 marca 2022 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej ustanowienia Dnia Pamięci Ofiar Przymusowych Eksperymentów Medycznych, obchodzonego każdego roku w dniu 4 czerwca (P10-14/22).


Petycja indywidualna wniesiona przez Pawła Januszka.

W opinii wnoszącego petycję, ustanowienie Dnia Pamięci Ofiar Przymusowych Eksperymentów Medycznych przyczyni się do należytego i godnego upamiętnienia wszystkich ofiar pseudo-medycznych eksperymentów dokonywanych w przeszłości na niewinnych osobach, przysparzających im ból i kalectwo, poniżających ich przyrodzoną godność, łamiących tym samym podstawowe prawa człowieka.

Zdaniem autora petycji, ustanowienie wnioskowanego dnia przyczyni się nie tylko do przywołania i utrwalenia tragicznej pamięci o ofiarach przymusowych eksperymentów medycznych wśród obecnie żyjących, lecz będzie także ważną przestrogą dla przyszłych pokoleń, by nigdy więcej ludzkość nie pozwalała, w imię postępu, na cierpienie, niszczenie fizyczne i psychiczne ludzi.

9 marca 2022 r. petycja została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

22 września 2022 r.Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpoczęła rozpatrywanie petycji, zapoznała się z postulatem i jego uzasadnieniem. W dyskusji głos zabrała wnuczka ofiary eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym w Ravensbrück, która wyraziła poparcie dla wniosku petycji i podziękowała Senatowi za rozważenie prowadzenia dalszych prac nad petycją. Następnie wypowiedziała się senator Halina Bieda, która zwróciła uwagę na potrzebę zmiany daty 4 czerwca, która już kojarzy się przede wszystkim z 4 czerwca 1989 r., kiedy odbyły się wybory do Sejmu oraz, wskrzeszonego po półwieczu, Senatu. Głos zabrał też przedstawiciel Instytutu Pamięci Narodowej, który zaproponował datę 20 sierpnia, gdyż w tej dacie w 1947 r. zapadł wyrok w procesie niemieckich lekarzy, skazanych za przeprowadzanie w latach 1939-45 przymusowych eksperymentów medycznych na ofiarach, więźniach niemieckich obozów koncentracyjnych.

Senatorowie podjęli decyzję o wystąpieniu do IPN, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, Fundacji „Ja Kobieta” oraz do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z prośbą o przedstawienie stanowisk o postulacie petycji.

1 lutego 2023 r. Komisja kontynuowała rozpatrywanie petycji. Senatorowie zapoznali się ze stanowiskiem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zawierającym negatywną opinię o wniosku petycji. Głos w dyskusji zabrał przedstawiciel Instytutu Pamięci Narodowej, który zgodził się z uwagami wyrażonymi w opinii resortu kultury, dotyczącymi m.in. braku w petycji określenia okresu, w którym dokonywane były zbrodnicze eksperymenty medyczne, określenia kręgu osób-ofiar oraz sprawców tych eksperymentów. Ponadto, senatorowie biorący udział w dyskusji podnosili, że zaproponowana w petycji data upamiętnienia – 4 czerwca, prawie od dekady, jest zawarowana dla upamiętnienia historycznych wyborów wolnościowych z 1989 r.

W głosowaniu Komisja postanowiła o niekontynuowaniu prac nad petycją.