Narzędzia:

Petycja z dnia 9 marca 2017 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu przyznania opiekunom pobierającym emerytury i renty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym (P9-10/17).


Petycja zbiorowa wniesiona przez 15 osób, poparta przez Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Osób Niepełnosprawnych w Krotoszynie oraz petycja indywidualna wniesiona przez osobę fizyczną.

Dotyczy: zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1518 ze zm.).

Celem zmian postulowanych w petycji jest uzyskanie przez opiekunów pobierających emerytury i renty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad dorosłymi już dziećmi, które są niepełnosprawne od urodzenia.

Autorzy petycji podnoszą, że najstarsi opiekunowie pobierają świadczenia takie jak: emerytury pracownicze z sytemu powszechnego i dokonywane z urzędu zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy, wcześniejsze emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem oraz renty z tytułu niezdolności do pracy. Opiekunowie ci sprawowali opiekę nad niepełnosprawnymi dziećmi i byli czynni zawodowo dopóki mogli pogodzić pracę z opieką. Obecnie wciąż otaczają opieką dorosłe już dzieci, a otrzymywane przez nich emerytury i renty są niższe od świadczenia pielęgnacyjnego.

Wnoszący petycję podkreślają, że najniższa emerytura od 1 marca 2017 r. wynosi 1000 zł miesięcznie, w przypadku opiekunów otrzymały ją głównie matki, które skorzystały z prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki. Korzystne regulacje nie objęły jednak najstarszych opiekunów w wieku 64 lat i powyżej, opiekujących się niepełnosprawnymi od 35-40 lat, którzy otrzymują świadczenia niższe od najniższych gwarantowanych świadczeń, co powoduje kolejny podział w tej grupie.

W opinii autorów petycji, opiekunowie pobierający emerytury i renty przynależą do tej samej grupy rodziców, którzy opiekują się niepełnosprawnymi dziećmi, a którym to ustawodawca przyznał prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Od 1 stycznia 2017 r. wynosi ono 1406 zł, a otrzymują go sprawujący pieczę, którzy nie podjęli lub zrezygnowali z pracy zarobkowej. W ocenie autorów petycji, osoby pobierające emerytury i renty są w trudniejszym położeniu finansowym niż te osoby, którym przysługuje świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, ich podopieczni  to między innymi osoby ubezwłasnowolnione, które nie funkcjonują samodzielnie.

Nadto, wnoszący petycję wyrażają niezadowolenie z powodu obowiązujących regulacji, które wykluczają osoby uprawnione do emerytury z prawa do ubiegania się o świadczenia pielęgnacyjne. Zdaniem autorów petycji podjęte w tej sprawie działania zniwelują różnice w zakresie wysokości świadczeń przysługujących osobom z tytułu opieki, pozwolą powrócić opiekunom i ich podopiecznym do uczestnictwa w życiu społecznym oraz korzystania z instrumentów pomocowych takich jak np. zakup nowego wózka czy opłata za pobyt w całodobowym ośrodku, gdy zachoruje opiekun.

15 marca 2017 r. petycja została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

10 maja 2017 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła petycję oraz przeprowadzona została dyskusja nad zagadnieniem petycji. W posiedzeniu Komisji uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, którzy poinformowali o pracach Zespołu do Spraw Opracowania Rozwiązań w zakresie Poprawy Sytuacji Osób Niepełnosprawnych i Członków ich Rodzin, w ramach którego analizowane są postulaty i propozycje rozwiązań zgłaszane przez środowiska niepełnosprawnych i ich opiekunów. Poinformowali również o opracowanym przez resort projekcie ustawy z 27 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Głos zabrał jeden z dwóch uczestniczących w posiedzeniu autorów petycji, który uzasadniał zgłoszony postulat petycyjny.

Senatorowie postanowili kontynuować prace nad petycją oraz podjęli decyzję o skierowaniu zapytania do Prezesa Rady Ministrów w przedmiocie wniosku petycji.

17 lipca 2017 r. komisja kontynuowała prace nad petycją. W posiedzeniu uczestniczyli Mirosław Przewoźnik Dyrektor Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych oraz Dorota Gierej z-ca dyrektora Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, którzy poinformowali o pracach Zespołu do spraw Opracowania Rozwiązań w zakresie Poprawy Sytuacji Osób Niepełnosprawnych i Członków ich Rodzin, powołanego Zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów nr 89 z dnia 29 sierpnia 2016 r. W ramach Zespołu prowadzone są kompleksowe prace analityczne, rozważane są postulaty i propozycje rozwiązań zgłaszane przez środowiska niepełnosprawnych i ich opiekunów.

Komisja postanowiła zawiesić prace nad petycją na okres trzech miesięcy, w oczekiwaniu na konkretne rozwiązania wypracowane w przedmiocie petycji, w ramach prac Zespołu.

18 stycznia 2018 r. przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowił, na podstawie art. 90c Regulaminu Senatu, zasięgnąć opinii Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o petycji.

5 marca 2018 r. Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, na podstawie art. 90c Regulaminu Senatu, wyraziła opinię o petycji oraz przeprowadziła dyskusję z udziałem przedstawiciela Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nad jej postulatami. Komisja rekomenduje wstrzymanie prac nad petycją do czasu przedstawienia przez ministerstwo efektów prac Międzyresortowego Zespołu do spraw Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy.

22 marca 2018 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (w głosowaniu) postanowiła zawiesić prace nad petycją do 1 maja 2018 r., oczekując na efekty pracy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nad postulatami petycji.

5 lipca 2018 rKomisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji kontynuowała prace nad petycją z udziałem przedstawiciela Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, który poinformował, że resort nie przychyla się do postulatów petycji.

Senatorowie w głosowaniu zadecydowali o nieprowadzeniu dalszych prac nad petycją.