Petycja indywidualna wniesiona przez pana Zbigniewa Królickiego.

Dotyczy: art. 42 i art. 135r ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2016 r., poz. 1782 ze zm.).

Autor petycji, zabiega o zmianę przepisów ustawy o Policji dotyczących policjanta zwolnionego ze służby na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 3 – przypadku wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby.

W opinii inicjatora petycji, jeżeli postępowanie karne wobec funkcjonariusza zostało zakończone prawomocnym wyrokiem uniewinniającym albo orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu niepopełnienia przestępstwa albo przestępstwa skarbowego lub braku ustawowych znamion czynu zabronionego – zgodnie z art. 42 ust. 7 w proponowanym brzmieniu – uchylenie lub stwierdzenie nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby w Policji z powodu jej wadliwości powinno stanowić podstawę przywrócenia do służby na stanowisko równorzędne, również w przypadku policjanta, któremu wymierzono karę dyscyplinarną wydalenia ze służby.

Autor petycji oczekuje rozszerzenia katalogu osób wymienionych w art. 42 ust. 7 o osoby wymienione w art. 41 ust. 1 pkt 3. Uznaje, że proponowana nowelizacja „umożliwi rehabilitację prawną uniewinnionego policjanta”.

Ponadto autor petycji proponuje usuniecie w art. 135r ustępu 5 stwierdzającego, że postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się po upływie 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. W opinii wnoszącego petycję, przepis ten jest niedostosowany do realiów funkcjonowania sądów w Polsce. W jego przypadku sąd prowadził postępowanie 12 lat. Twierdzi, że obowiązujący przepis uniemożliwiający wznowienie postępowania dyscyplinarnego na korzyść uniewinnionego funkcjonariusza po upływie 5 lat „narusza prawo niesłusznie uznanego winnym do ochrony reputacji i dobrego imienia”. Jest przeświadczony, że przywołane przepisy ustawy o Policji w obecnym brzmieniu naruszają art. 2 i art. 42 ust. 3 Konstytucji RP.

14 lutego 2017 r. petycja została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

28 marca 2017 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła petycję. W posiedzeniu uczestniczyła przedstawicielka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, adwokat Katarzyna Wiśniewska, która poinformowała, że do fundacji trafia wiele spraw od funkcjonariuszy Policji, którzy czują się pokrzywdzeni zbyt krótkim terminem (5-letnim okresem) na wznowienie postępowania dyscyplinarnego, co uniemożliwia im obronę dobrego imienia i reputacji.

Jarosław Siekierski, zastępca dyrektora Biura Kadr, Szkolenia i Obsługi Prawnej Komendy Głównej Policji stwierdził, że nowelizacja ustawy o Policji w sposób postulowany w petycji nie zmieni położenia funkcjonariusza, którego podejrzewa się o popełnienie czynu będącego jednocześnie przestępstwem i przewinieniem dyscyplinarnym. Efektywna byłaby taka zmiana prawa, która zniesie termin na wznowienie postępowania dyscyplinarnego oraz przełamie niezależność postępowania karnego i dyscyplinarnego.

Senator Zbigniew Cichoń uznał, iż sytuacja, gdy funkcjonariusz uniewinniony w postępowaniu karnym nie może wznowić postępowania dyscyplinarnego, gdyż upłynął termin 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, powinna zostać zmieniona. Obecny stan prawny powoduje bowiem, iż postępowanie dyscyplinarne okazuje się ważniejsze niż postępowanie karne.

Przewodniczący komisji senator Michał Seweryński podsumowując przyznał, iż kara wydalenia ze służby – jako konsekwencja postępowania dyscyplinarnego zakończonego przed uniewinniającym wyrokiem sądu – jest dla funkcjonariusza bardziej dotkliwa niż ewentualna kara sądowa, bo rujnuje jego karierę zawodową i dobre imię.

Po dyskusji senatorowie jednogłośnie podjęli decyzję o kontynuowaniu prac nad petycją po zasięgnięciu opinii MSWiA i Ministerstwa Sprawiedliwości. 

23 maja 2017 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji kontynuowała prace nad petycją. W dyskusji zabrał głos m.in. dyrektor Departamentu Porządku Publicznego MSWiA, Andrzej Sprycha, który stwierdził, że resort popiera prace nad projektem ustawy dającym możliwość bezterminowego wznowienia postępowania dyscyplinarnego zakończonego prawomocnym wymierzeniem kary wydalenia ze służby, w sprawach w których sąd wydał wyrok uniewinniający policjanta. Cezura czasowa powinna dotyczyć jedynie złożenia wniosku o wznowienie postępowania dyscyplinarnego po zapadnięciu prawomocnego wyroku sądu.

Marcin Szwed, przedstawiciel Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Jarosław Siekierski z Komendy Głównej Policji również poparli postulat petycji opowiadając się za zniesieniem terminu na wznowienie postępowania dyscyplinarnego.

Na wniosek przewodniczącego KPCPP, w głosowaniu jednomyślnie zdecydowano o przygotowaniu wstępnego projektu ustawy określającego, że wznowienie postępowania dyscyplinarnego, dotyczącego policjanta, którego uniewinniono w postępowaniu karnym, może nastąpić w każdym czasie. Zdecydowano również, że należy wydłużyć czas jego powrotu do służby do 3 lub 6 miesięcy. 

20 czerwca 2017 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zapoznała się z projektem realizującym postulat petycji przygotowanym przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Senatorowie przeprowadzili dyskusję z udziałem przedstawicieli Komendy Głównej Policji i Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. W głosowaniu senatorowie przyjęli projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw i postanowili złożyć go do Marszałka Senatu (druk senacki nr 560).

11 października i 28 listopada 2017 r. Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przeprowadziły I czytanie projektu ustawy i wprowadziły poprawki do projektu oraz przygotowały sprawozdanie (druk senacki nr 560 S), w którym wnoszą o skierowanie projektu do Sejmu.

19 grudnia 2017 r. Senat na 53. posiedzeniu przeprowadził II czytanie projektu ustawy.

21 grudnia 2017 r. Senat podjął uchwałę o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy.

W Sejmie 6 lutego 2018 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy (druk sejmowy nr 2185) i trwają dalsze prace.

15 listopada 2018 r. wpłynęło pozytywne stanowisko rządu o projekcie ustawy.

13 marca 2019 r. podkomisja pracująca nad projektem przygotowała Sprawozdanie o projekcie ustawy.

12 kwietnia 2019 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.

9 maja 2019 r. Senat rozpatrzył ustawę i wniósł do niej poprawki.

16 maja 2019 r. Sejm na 81. posiedzeniu przyjął poprawki Senatu (druk sejmowy nr 3453) do ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 2019 r. poz. 1091.