Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (93.)

w dniu 13 grudnia 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach (druk senacki nr 881, druki sejmowe nr 2787, 2803 i 2803-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 15 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Jest to nasze dziewięćdziesiąte trzecie posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach

Mamy dzisiaj do rozpatrzenia 1 punkt: ustawa o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach. Druk senacki nr 881, druki sejmowe nr 2787, 2803 i 2803-A.

Niezmiernie mi miło ponownie powitać dzisiaj pana ministra Lecha Kołakowskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z panem ministrem są osoby, które mu towarzyszą. Jest pani Magdalena Bartosińska, zastępca dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii w ministerstwie rolnictwa – witam. Również jest pani Katarzyna Piskorz, zastępca dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii – również witamy. Jest pani Anna Majewska, naczelnik Wydziału Farmacji Weterynaryjnej i Laboratoriów w Departamencie Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii w ministerstwie rolnictwa. Witam panią Joannę Gołębiowską, naczelnik Wydziału Pasz i Kontroli w Departamencie Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii. Jest z nami pani Dorota Prokopiak, główny specjalista w wydziale farmacji weterynaryjnej, Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii, ministerstwo rolnictwa – witam. Jest z nami pani Katarzyna Wysocka, doradca ekonomiczny w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Najwyższej Izbie Kontroli – witam. Jest również pan Marian Borek, sekretarz generalny w Izbie Gospodarczej Handlowców, Przetwórców Zbóż i Producentów Pasz – witam. Jest również pan Sławomir Szczepański, nasz legislator. Witam także państwa senatorów i nasz sekretariat. Niezmiernie mi miło.

Jak mogę, to poproszę pana ministra – dzisiaj już po raz drugi – aby przedstawił nam w skrócie swoją opinię i wprowadził nas w temat ustawy o paszach i ustawy o odpadach.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski:

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Ustawa wdraża rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2019/4 w sprawie wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania paszy leczniczej, zmieniającego rozporządzenie WE 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającego dyrektywę Rady 90/167/EWG.

Rozporządzenie 2019/4 ujednolica warunki, jakie muszą spełniać podmioty zajmujące się wytwarzaniem, przechowywaniem oraz transportowaniem pasz leczniczych lub produktów pośrednich. Przepisy zawarte w rozporządzeniu co do zasady są zbieżne z obowiązującymi aktualnie w Polsce przepisami i nie będą miały w sposób znaczący wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Większość przyjętych rozwiązań jest skutkiem bezpośredniego stosowania przepisów rozporządzenia 2019/4. W ustawie proponuje się przyjęcie rozwiązań o charakterze systemowym, które umożliwią pełne wykonanie rozwiązań przyjętych w tym rozporządzeniu.

Nowymi elementami, które zostały wprowadzone rozporządzeniem unijnym, są w szczególności: mobilne wytwórnie pasz leczniczych, które do tej pory nie funkcjonowały na polskim rynku pasz leczniczych – do zatwierdzania takich podmiotów zostali w ustawie wskazani wojewódzcy lekarze weterynarii; system gromadzenia i usuwania niezużytych lub przeterminowanych pasz leczniczych lub produktów pośrednich – wprowadzenie takiego systemu spowodowało konieczność zmiany ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach w zakresie rozszerzania katalogu podmiotów, które są zwolnione z obowiązku posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów, o wytwórnie pasz leczniczych, dystrybutorów oraz podmioty prowadzące handel detaliczny paszą leczniczą dla zwierząt domowych.

Wprowadzono także kary za: brak powiadomienia powiatowego lekarza weterynarii w przypadku, gdy podmiot wytwarza paszę leczniczą w mobilnej wytwórni pasz leczniczych, która posiada zatwierdzenie w innym niż Polska kraju Unii Europejskiej, a wprowadza paszę leczniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; nieprzekazywanie niezużytych lub przeterminowanych pasz leczniczych; nieprzyjmowanie niezużytych lub przeterminowanych pasz leczniczych od podmiotów, które stosują takie pasze w leczeniu zwierząt; nieprzestrzeganie obowiązujących ograniczeń dotyczących reklamowania pasz leczniczych.

Podmioty nieprzestrzegające przywołanych przepisów będą podlegały karze grzywny.

Dodatkowym elementem wprowadzonym w ustawie jest nowelizacja art. 65 ustawy o paszach polegająca na prolongacie o 2 lata terminu wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego. Ma to na celu wsparcie odbudowy niezależności białkowej na krajowym rynku pasz i ochronę konkurencyjności polskiego rolnictwa. Dwuletni okres prolongaty to także czas na wypracowanie i przyjęcie rozwiązań zmierzających do większego wykorzystania komponentów bez GMO z pasz przez producentów.

Projekt ustawy podlegał szerokim konsultacjom publicznym. Jego zapisy były w szerokim zakresie uzgadniane ze stowarzyszeniami zrzeszającymi przedstawicieli branży farmaceutycznej i paszowej. Sejm uchwalił ustawę na sześćdziesiątym siódmym posiedzeniu w dniu 1 grudnia br. Za przyjęciem ustawy głosowało 417 posłów.

Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, wnoszę o poparcie przedstawionej ustawy bez poprawek. Nieprzyjęcie ustawy w zaproponowanym kształcie spowoduje, że zakaz GMO wejdzie w życie już 1 stycznia 2023 r.

To tak w skrócie, Szanowny Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Prosiłbym Biuro Legislacyjne o wyrażenie opinii.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne nie zgłasza zastrzeżeń legislacyjnych do procedowanej ustawy. Niemniej z uwagi na etap prac legislacyjnych wątpliwości może budzić proponowany termin wejścia w życie art. 1 pkt 15 ustawy, ustalony na dzień 1 stycznia 2023 r., w kontekście dotrzymania określonego dla prezydenta RP w art. 122 ust. 2 konstytucji terminu 21 dni na podpisanie i zarządzenie ogłoszenia ustawy. To tylko takie zastrzeżenie pod kątem tego artykułu.

Jeżeli można, to chciałbym jeszcze sprostować jedną kwestię odnośnie do opinii w części dotyczącej celu i przedmiotu ustawy. Na stronie trzeciej w punkcie 9, odnoszącym się do zmiany terminu wejścia w życie art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje się, że wydłuża się termin wejścia w życie tego przepisu i ustala się go na dzień 1 stycznia 2024 r. Oczywiście ten termin był w wersji projektu ustawy przedłożonej do Sejmu, a na etapie drugiego czytania, w wyniku poprawki został wydłużony do 2025 r. Tak więc tutaj chciałbym tylko sprostować, że prawidłowa data to oczywiście 1 stycznia 2025 r. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Jest wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Ja tylko mam pytanie i prośbę do pana ministra. Tyle już mówimy na temat wskaźnika, który powinien się znaleźć… Chodzi o to, ile tego białkowego… Rozumiem, że prace nad tym trwają. Ja już wielokrotnie poruszałem ten temat i powtarzam, że za długo zmieniamy terminy, a nie wprowadzamy zmian. Mamy dobry przykład. Mówię o tym, jak wygląda wskaźnik zużycia przy biopaliwach, przy estrach. I można było doprowadzić… A pamiętamy skandal, który był – statki płynęły, a nasze produkty krajowe nie szły.

W związku z tym oczekuję, że rząd teraz, a nie po 2 latach… Jeszcze w tej kadencji oczekuję zmiany ustawy, która określi wskaźniki. Bo to jest niedopuszczalne. Nie ukrywam, że to jest moja poprawka, ta, którą przeforsowałem w Senacie i która, że tak powiem, cały czas trwa – derogacja, derogacja, derogacja. A cele… Nam zależało na tym, żeby te miliardy nie wypływały, żebyśmy mogli stosować rośliny wysokobiałkowe, bobowate itd., żeby nie eksportowano tyle śruty. Ona jest eksportowana, a przecież może być stosowana w paszach. Wywożą ją i ona gdzieś tam w Niemczech nie szkodzi, to funkcjonuje. W Polsce dziwnym trafem koncernom bardziej się opłaca wyeksportować niż dawać nam do pasz. To jest dziwne. Ale jeśli określimy cel wskaźnikowy, to – mam nadzieję – uregulujemy tę sprawę i przestaniemy tylko przenosić i przenosić te terminy.

To jest moja prośba. Nie ukrywam, że już tyle lat… Boleję nad tym. Często mnie pytają: „Jak długo ta twoja poprawka będzie funkcjonować skutecznie?”. Dziękuję.

Proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski:

Szanowny Panie Przewodniczący, w pełni podzielam pańskie stanowisko. Na jednym z posiedzeń sejmowej komisji rolnictwa któryś z posłów zadeklarował rozpoczęcie prac nad ustawą wskaźnikową. Myślę, że ten 2-letni okres nie będzie wyczerpany. Myślę, że jeżeli była deklaracja posłów na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa, to prace zostały rozpoczęte. Taka ustawa powodowałby brak konieczności kolejnych prolongat związanych z GMO. Ona załatwiałaby kwestię związaną z tym moratorium, o którym tak wiele mówiliśmy.

Tak jak wskazałem w sentencji, uprzejmie proszę o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Jest wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, w związku z tym zarządzam głosowanie.

Kto jest za przyjęciem?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę podać łączne wyniki.

8 za, jednogłośnie.

Przegłosowaliśmy.

Sprawozdawcą będzie senator Chróścikowski.

W związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, bardzo dziękuję panu ministrowi, wszystkim osobom panu towarzyszącym, jak również gościom.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski: Ja także pragnę podziękować panu przewodniczącemu, jak również senackiej komisji rolnictwa. Bardzo dziękuję.)

Dziękujemy, Panie Ministrze.

Zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 13)