Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Obrony Narodowej (38.)

w dniu 29 listopada 2022 r.

Porządek obrad:

1. Informacja ministra obrony narodowej na temat stanu realizacji budżetu na rok 2022 w zakresie wydatków obronnych.

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jarosław Rusiecki)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dzień dobry państwu. Witam państwa bardzo serdecznie na trzydziestym ósmym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej.

Punkt 1. porządku obrad: informacja ministra obrony narodowej na temat stanu realizacji budżetu na rok 2022 w zakresie wydatków obronnych

Temat dzisiejszego posiedzenia wynika z planu naszej pracy. Jest to informacja ministra obrony narodowej na temat stanu realizacji budżetu za rok 2022 w zakresie wydatków obronnych.

Szanowni Państwo, pan minister Wojciech Skurkiewicz za chwileczkę do nas dołączy. Prosił, żebyśmy pana admirała, panów pułkowników, pana dyrektora nie zatrzymywali. Proponuję więc, żebyśmy rozpoczęli, a pan minister dołączy w czasie posiedzenia.

Witam bardzo serdecznie na dzisiejszym posiedzeniu przedstawiciela prezydenta Rzeczypospolitej, zwierzchnika Sił Zbrojnych, pana kadm. Jarosława Wypijewskiego, dyrektora Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Witam bardzo serdecznie pana dyrektora Pawła Bartczaka, dyrektora Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam bardzo serdecznie pana płk. Dariusza Milczarka, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetowego w ministerstwie obrony. Serdecznie witam pana płk. Tomasza Grzelaka, zastępcę szefa Zarządu Planowania Rzeczowego w Sztabie Generalnym. Witam bardzo serdecznie pana płk. Romualda Maksymiuka, zastępcę szefa Agencji Uzbrojenia. Witam bardzo serdecznie pana płk. Dariusza Owczarka, szefa Oddziału Planowania Finansowego Zarządu Planowania Rzeczowego w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Witam pana płk. Mariusza Rapacza, szefa Szefostwa Wsparcia i Koordynacji w Agencji Uzbrojenia. Bardzo serdecznie witam pana płk. Rolanda Dudycza, naczelnika wydziału w Departamencie Budżetowym Ministerstwa Obrony Narodowej.

Panie Generale! Panowie Oficerowie! Szanowni Panowie Senatorowie! Witam państwa senatorów obecnych na posiedzeniu, zarówno uczestniczących bezpośrednio, jak również w sposób zdalny. W sposób szczególny witam cierpiącą panią senator Dorotę Czudowską. Życzymy pani senator wszystkiego dobrego.

Szanowni Państwo, proponuję, aby wprowadzenia do dzisiejszego tematu, tj. informacji o stanie realizacji budżetu w zakresie wydatków obronnych z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na rok 2022, dokonał pan dyrektor Paweł Bartczak.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bartczak:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Budżet resortu obrony narodowej na 2022 r. ukształtowany został zgodnie z ustawą z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którą na finansowanie potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej przeznacza się w roku bieżącym wydatki z budżetu państwa w wysokości nie niższej niż 2,2% produktu krajowego brutto w roku planistycznym, czyli w roku bieżącym. Zgodnie z założeniami projektu budżetu państwa na rok 2022 wydatki obronne Polski zostały określone na poziomie 57 miliardów 783 milionów zł, z tego 57 miliardów 52 miliony zł w części 29 „Obrona narodowa”.

W 2022 r. za priorytetowe cele działalności Ministerstwa Obrony Narodowej uznano wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek operacyjnych dyslokowanych na wschodzie kraju, modernizację techniczną, wzrost liczebności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, tworzenie warunków dla zapewnienia i zwiększenia obecności wojsk USA w Polsce, formowanie struktur oraz budowę zdolności operacyjnych jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, formowanie struktur i budowę zdolności operacyjnych Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, realizację procesu szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów.

Szanowni Państwo, plan dochodów resortu obrony narodowej w 2022 r. wyniósł 122 miliony zł. Dochody budżetowe uzyskiwano z 18 tytułów, m.in. z wpływów z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych, wpływów z usług, wpływów z tytułu kar i odszkodowań, a ich realizacja na dzień 31 października bieżącego roku ukształtowała się na poziomie 121,5 miliona zł, co stanowi 99,6% planu.

Teraz plan wydatków. Budżet w części 29 „Obrona narodowa” po zmianach na dzień 31 października bieżącego roku wyniósł 57 miliardów 103 miliony zł, z czego na dotacje i subwencje przeznaczono 3 miliardy 47 milionów zł, na świadczenia – 10 miliardów 444 miliony zł, na wydatki bieżące – 29 miliardów 376 milionów zł, na wydatki majątkowe – 14 miliardów 237 milionów zł. Na 31 października bieżącego roku realizacja budżetu resortu obrony narodowej w części 29 „Obrona narodowa” wynosiła 38 miliardów 986 milionów zł, tj. 68,3% planu po zmianach.

Dodatkowymi źródłami finansowania wydatków obronnych są: Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych do dnia 23 kwietnia 2022 r., tj. do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny, obecnie Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych oraz środki własne Agencji Mienia Wojskowego przeznaczane na finansowanie inwestycji internatowych i mieszkaniowych. Realizacja zadań na 31 października bieżącego roku finansowanych z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych do dnia 23 kwietnia bieżącego roku wyniosła 1 miliard 438 milionów zł, natomiast z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych – 1 miliard 824 miliony zł. Z kolei Agencja Mienia Wojskowego wydatkowała na inwestycje mieszkaniowe środki własne w wysokości 9,5 miliona zł.

Na wydatki objęte centralnymi planami rzeczowymi, tj. planem modernizacji technicznej, planem zakupu środków materiałowych, planem inwestycji budowlanych na dzień 31 października bieżącego roku wydatkowano 9 miliardów 566,5 miliona zł, tj. 51,9% planu po zmianach, wynoszącego 18 miliardów 419 milionów zł. Z tego w obszarze planu modernizacji technicznej wydatkowano 6 miliardów 506 milionów zł, co stanowi 53% planu. W obszarze planu zakupu środków materiałowych wydatkowano 1 miliard 697 milionów zł, co stanowi 52,6% planu. Z kolei w obszarze planu inwestycji budowlanych wydatkowano 1 miliard 363 miliony zł, co stanowi 46,7% planu, w tym wydatkowano z tego planu na inwestycje budowlane narodowe 1 miliard 15 milionów zł, a na inwestycje w ramach NATO Security Investment Programme – 349 milionów zł.

W budżecie 2022 r. na modernizację techniczną Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wydatkowano 6 miliardów 506 milionów zł. Jest to niemal 16,7% całości wydatków zrealizowanych na dzień 31 października bieżącego roku w części 29 „Obrona narodowa” oraz 53% planu wydatków przeznaczonych na modernizację techniczną.

Wydatki majątkowe zostały zrealizowane w kwocie 7 miliardów 690 milionów zł, co stanowi 19,7% ogółu wydatków zrealizowanych na dzień 31 października bieżącego roku w części 29 „Obrona narodowa” oraz 54% planu wydatków majątkowych, których plan po zmianach wynosił 14 miliardów 237 milionów zł.

Część wydatków na łączną kwotę 1 miliarda 65 milionów zł, która nie wygasła z końcem roku budżetowego 2021, jest realizowana w 2022 r., w tym dodatkowy fundusz motywacyjny na specjalne dodatki motywacyjne dla żołnierzy i pracowników państwowej sfery budżetowej w wysokości 309 milionów zł. Na dzień 31 października bieżącego roku realizacja tych wydatków niewygasających wyniosła 1 miliard 23 miliony zł, w tym dodatkowy fundusz motywacyjny w wysokości 306 milionów zł, co stanowi 96,1% całego planu wydatków niewygasających.

Zgodnie z art. 21 ust. 6 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw wymienione wydatki mogą być realizowane do dnia 30 listopada bieżącego roku, czyli do jutra.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Panie Przewodniczący… Dzień dobry. Przepraszam za małe spóźnienie. Zostałem na chwilę zatrzymany w ministerstwie.

Pokrótce została przedstawiona informacja o realizacji budżetu. Oczywiście jest jeszcze ten dodatkowy element dotyczący stanu żołnierzy zawodowych. Jeżeli chodzi o siły zbrojne, to jest to blisko 116 tysięcy. Teraz przeciętne zatrudnienie pracowników cywilnych resortu obrony – to blisko 45,5 tysiąca. I to jest ten zarys realizacji budżetu za rok 2022. Oczywiście proszę mieć świadomość, że realizacja płatności z reguły się kumuluje w ostatnich miesiącach roku budżetowego. No, do tego wszystkiego, do realizacji tych zadań podchodzimy z optymizmem. I tak jak w latach minionych jesteśmy przekonani co do wydatkowania tych środków finansowych w ramach części 29 budżetu ministra obrony narodowej.

To tyle tytułem wstępu z naszej strony. Jeżeli są pytania, to jesteśmy do państwa dyspozycji.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, Panie Dyrektorze, za wstęp do naszej dzisiejszej dyskusji.

Jeszcze raz oficjalnie witam pana ministra na dzisiejszym posiedzeniu naszej komisji.

Jeśli państwo senatorowie mają pytania, to bardzo proszę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bardzo proszę, pan senator Robert Mamątow.

Senator Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, mam takie pytanie. Jak się przedstawia sytuacja, że tak powiem, dozbrojenia WOT? Nie wiem, czy oni są dzisiaj brani pod uwagę w takim mocnym dozbrajaniu, a wiem, że sytuacja u nich była nie najlepsza. Jak to w tej chwili wygląda?

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Panie Senatorze! Szanowni Państwo!

Proszę mieć świadomość – my o tym mówimy za każdym razem – że Wojska Obrony Terytorialnej traktujemy, no, nie powiem, że w sposób priorytetowy, ale w związku z tym, że cały czas jesteśmy w fazie tworzenia tych wojsk, to nakłady finansowe oczywiście są wysokie, choć trzeba przyznać, że w porównaniu z latami wcześniejszymi, kiedy dochodziło do takiego intensywnego tworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej, to już uległo zmianie. Jeżeli chodzi o Wojska Obrony Terytorialnej, to my na ten rok mamy zabukowaną kwotę 1 miliarda 537 milionów zł. Wykonanie jest na poziomie 67% tej kwoty, więc tutaj absolutnie nie ma żadnych zagrożeń, jeżeli chodzi o realizowanie tych zadań budżetowych. Nie wiem, skąd się bierze takie przekonanie, że tutaj są jakieś problemy, że coś niedomaga w samej filozofii zarządzania Ministerstwem Obrony Narodowej. I to jest rzecz, o której wielokrotnie mówił pan premier Mariusz Błaszczak, to jest jeden z jego priorytetów. Wojska Obrony Terytorialnej otrzymują nowy, najnowocześniejszy sprzęt, często taki, którego w wojskach operacyjnych nie ma na wyposażeniu. To choćby np. Javeliny – one są w Wojskach Obrony Terytorialnej, a nie ma ich w wojskach operacyjnych – czy np. Warmate’y. One też są w Wojskach Obrony Terytorialnej, a nie ma ich w wojskach operacyjnych. Ponadto 100% stanu osobowego Wojsk Obrony Terytorialnej jest wyposażone w karabinek MSBS Grot, co w wojskach operacyjnych dopiero będziemy przezbrajać, będziemy tam przechodzić z Beryla jako podstawowego karabinku na Grot. No, gdzieś tam pojawiają się takie kwestie, że to jest wojsko kiepsko wyposażone, ale tak nie jest, absolutnie. To nijak się ma do rzeczywistości.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję.

Ostatnio z koleżankami i kolegami z komisji sejmowej uczestniczyliśmy w poligonie w Drawsku z 12. dywizją. Zostaliśmy, że tak powiem, zaproszeni i przeszkoleni w pewnych zakresach. Pan minister to widział. I my widzieliśmy to na własne oczy, jak żołnierze tej dywizji są wyposażeni i jak działają, mogliśmy to obserwować. Mogliśmy zaobserwować najwyższy kunszt rzemiosła żołnierskiego.

Proszę bardzo, czy państwo senatorowie mają pytania?

Ja mam tego rodzaju pytanie. Bo poza tym, że realizujemy budżet za 2022 r., już ponad pół roku funkcjonuje tak oczekiwana i tak potrzebna ustawa o obronie ojczyzny. Czy pan minister byłby w stanie już podać jakieś bardzo wstępne informacje o tym, jak ta ustawa jest realizowana? I czy środki finansowe, które są przeznaczane na… Może nie tyle o zakupy mi chodzi, co raczej o wydatki związane z personaliami, wydatki na przechodzenie do ochotniczej służby wojskowej. Jakie są pierwsze symptomy zwiększania stanu personalnego sił zbrojnych? Jeśli można, to bardzo proszę o odpowiedź.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Panie Przewodniczący, oczywiście takich szczegółowych, precyzyjnych danych nie chcielibyśmy dzisiaj podawać. Myślę, że czas na ewaluację tych działań w tym pierwszym roku będzie po roku od wejścia ustawy w życie. Przypomnę, że jest to ustawa z 11 marca 2022 r., która weszła w życie 23 kwietnia. Myślę więc, że ta taka pierwsza informacja, jak ustawa o obronie ojczyzny jest realizowana w praktyce, przyjdzie pewnie po tym pierwszym roku. Oczywiście w związku z tymi zapisami ustawowymi dokonaliśmy wielu zmian. Jeżeli pan przewodniczący pyta, to powiem, że oczywiście jest to kwestia dotycząca samej służby wojskowej. My z jednej strony zlikwidowaliśmy kontraktową służbę wojskową, żołnierze nie są już wyznaczani na 3-letnie kontrakty, które później są odnawiane, stworzyliśmy system żołnierza zawodowego, takiego żołnierza pośród tych kontraktowych, który miał prawo wyboru. W określonym czasie mógł podjąć decyzję i opowiedzieć się, czy zostaje w armii i staje się żołnierzem zawodowym, czy też odchodzi z wojska i będzie się realizował w środowisku cywilnym.

Na mocy ustawy o obronie ojczyzny stworzyliśmy również dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom społecznym, jak również głosom, które do nas bardzo intensywnie wysyłano, odnośnie do chęci wzięcia udziału w szkoleniach w różnych formach. Akurat dobrowolna służba wojskowa wpisuje się w te działania, które były podejmowane przez kierownictwo resortu obrony narodowej chociażby w związku z tym, że w minionych latach skróciliśmy maksymalnie, do takiego koniecznego minimum, szkolenie podstawowe w siłach zbrojnych. Przypomnę: rozpoczynaliśmy od 90 dni takiego szkolenia podstawowego, schodząc z nim do 28 dni, co jest realizowane obecnie. Dzisiaj dobrowolna zasadnicza służba wojskowa to jest ten komponent podstawowy, to jest 28 dni szkolenia podstawowego i 11 miesięcy szkolenia specjalistycznego. Po tym czasie dana osoba podejmuje decyzję, czy chce wiązać się z wojskiem na stałe, i jeżeli tak jest, to dajemy jej wtedy takie możliwości i może ona zostać żołnierzem Wojska Polskiego, żołnierzem zawodowym. Tak więc jest obecnie realizowane. Ale oczywiście ustawa o obronie ojczyzny wprowadziła inne dodatkowe elementy, np. zmieniając kwestie dotyczące terenowych oddziałów administracji wojskowej. Przypomnę, że wojskowe komendy uzupełnień zostały zamienione na wojskowe centra rekrutacji. Stworzyliśmy Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji, a wojewódzkie sztaby wojskowe zostały przemianowane na oddziały CWCR. Jesteśmy też w trakcie realizacji nowych zadań, które są realizowane na mocy tej ustawy. Przyznam szczerze, że to dobrze chodzi, dobrze sprawdza się w praktyce. Tak jak mówię, musimy jednak mieć czas, żeby dokonać pewnej ewaluacji dokonań, które zostały zrealizowane na mocy ustawy o obronie ojczyzny.

Oczywiście tych elementów jest o wiele więcej. Pierwsze takie namacalne, też finansowe, to jest to, że będziemy mieli… Dzisiaj rozmawiamy o realizacji budżetu. Rok 2023 będzie rokiem szczególnym, bo to będzie rok, kiedy budżet Ministerstwa Obrony Narodowej to będzie 3% produktu krajowego brutto. To jest niebagatelny budżet, bo wzrasta z 58 miliardów do 97 miliardów 445 milionów zł. Pokazuje to skalę zmian. Ustawa o obronie ojczyzny wprowadziła jeszcze dodatkowy element. Został zmieniony Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, fundusz, który skupiał w sobie różnego rodzaju środki finansowe, np. od naszych kontrahentów, partnerów zagranicznych za dzierżawę naszych obiektów poligonowych, kary, odsetki, które wpływały, również związane z nieterminową realizacją kontraktowych zbrojeniowych. Fundusz Modernizacji Sił Zbrojny przekształciliśmy w Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. Zawiera on wiele elementów. Z jednej strony skupia w sobie to, co miał pierwotnie Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, a z drugiej strony dajemy np. możliwość emisji obligacji papierów dłużnych; poza tym dokonaliśmy pewnej dywersyfikacji możliwości wpływów na fundusz wsparcia. Zresztą ta nowelizacja ustawy o obronie ojczyzny, która weszła w życie 1 września tego roku, daje możliwości zasilania funduszu wsparcia przez różnego rodzaju pożyczki i kredyty, jak również chociażby przez środki finansowe pochodzące z Unii Europejskiej. Jak państwo wiecie, Unia Europejska stworzyła też fundusz, który…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…w niewielkim stopniu, ale refunduje państwom członkowskim nakłady na uzbrojenie poniesione w związku z donacjami dla walczącej Ukrainy. I to też są środki finansowe, które będą zasilały fundusz wsparcia. My szacujemy, że w roku 2022 to będzie kwota ok. 300 milionów, wynosząca ponad 300 milionów zł – jeżeli jestem w błędzie, to proszę panów oficerów, żeby mnie poprawili – która zasili Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. Tak więc tych elementów, jeżeli chodzi o ustawę o obronie ojczyzny, naprawdę jest sporo. I myślę, że przyszły rok to będzie ten czas, kiedy będziemy mogli je realizować.

No i oczywiście kwestia, o której często zapominamy w dyskusjach, zwłaszcza politycznych, szczególnie w sejmowej Komisji Obrony Narodowej czy na forum Sejmu. Chodzi o Pakiet Wzmocnienia Sil Zbrojnych. To też jest element, który został zapisany w ustawie o obronie ojczyzny, nakładający na ministra obrony narodowej przygotowanie pakietu wzmocnienia, pakietu, który będzie realizowany w latach 2023–2025. Mieliśmy taki obowiązek, aby przedstawić sejmowej Komisji Obrony Narodowej… W lipcu przedstawiliśmy pakiet wzmocnienia. Zresztą zachęcam panów senatorów do tego, aby kwestie dotyczące tego pakietu omówić być może również na forum senackiej Komisji Obrony Narodowej, bo to jest naprawdę bardzo interesująca lektura i taka była dyskusja. Pokazuje to całe spektrum działań ministra obrony narodowej w najbliższych 3 latach, związanych z modernizacją techniczną, z rozwojem sił zbrojnych, pokazuje całe spektrum działań w wielu obszarach planowanych na najbliższe 3 lata. Oczywiście ten dokument ma dość wysoki gryf tajności, bo to posiedzenie sejmowej Komisji Obrony Narodowej odbywało się w formule dostępu do informacji niejawnych na poziomie „tajne”, ale państwo jako senatorowie bez wątpienia macie dostęp do informacji do poziomu „tajne”. Tak więc taką informację chętnie przedstawimy, żeby zapewnić ogląd całej sytuacji, bo w związku z dywagacjami, wystąpieniami publicznymi osób, które bardzo często mają bezpośrednią wiedzę wynikającą z tegoż dokumentu czy informacji przekazanych na tamtym posiedzeniu, tylko wyrażają ją w sposób niezrozumiały, ta dyskusja ma zupełnie inne odbicie, niż rzeczywiście powinna mieć. Tak więc tutaj też jesteśmy do państwa dyspozycji.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję panu ministrowi, szczególnie za tę ostatnią sugestię. Zresztą rozmawialiśmy i wcześniej na ten temat.

Państwo Senatorowie, w zasadzie mamy sfinalizowany nasz plan pracy. Przed końcem roku mamy jeszcze posiedzenia, więc odpowiednio przygotujemy takie posiedzenie, konsultując się z ministerstwem, i takie posiedzenie, z odpowiednią klauzulą, zorganizujemy dla państwa senatorów. Szczególnie w ostatnim czasie dezinformacji jest dość dużo, więc myślę, że warto mieć precyzyjną, dokładną informację. Nawet z oglądu informacji, które są pokazywane oficjalnie przez Ministerstwo Obrony Narodowej, wynika…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Choćby sprawa tworzenia nowych jednostek, co realizuje pan minister Mariusz Błaszczak na ścianie wschodniej. Jestem zbudowany też informacją pana dyrektora w kontekście tego funduszu motywacyjnego. W końcu jednym z celów było to, aby doświadczeni oficerowie pozostawali w wojsku i ich wiedza dalej była wykorzystywana w jednostkach, w sztabach. Tak że bardzo dziękuję.

Pan senator Rafał Ślusarz.

Bardzo proszę, Panie Przewodniczący.

Senator Rafał Ślusarz:

Panie Ministrze! Szanowni Panowie!

Polska realizuje imponujące zakupy uzbrojenia. One robią wrażenie nawet na naszych partnerach z innych krajów. Można by wspomnieć tylko o tych zakupach od strony amerykańskiej, tj. 35 Abramsach, ale pojawił się też kierunek koreański. Pojawił się w tym roku i w tym roku mamy już dostać pierwsze elementy wyposażenia. Rozmawiamy o budżecie. Czy częścią tego budżetu jest również ta inicjatywa, czy będą to płatności dokonywane w kolejnych latach? No, w tym zakresie, w którym państwo mogą udzielić informacji… Jak ta sprawa się przedstawia?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Oczywiście wszelkie kontrakty, które są realizowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej, czy to jest kierunek amerykański, koreański czy brytyjski… Każdy jest realizowany w sposób wieloletni i oczywiście każda umowa zawiera harmonogram płatności. Jeżeli chodzi o kierunek koreański i działania, które są podejmowane ze stroną koreańską… Przypomnę, że w tym roku na wyposażenie polskiego wojska będą wchodzić czołgi K2 Black Panther i armatohaubice K9, a w przyszłym roku będą wchodzić zestawy Chunmoo oraz samoloty FA-50. My w pierwszej kolejności, realizując te kontrakty ze stroną koreańską… W tym roku będziemy je realizować z funduszu wsparcia, który jest jakby odrębną częścią, niezależną od budżetu ministra obrony narodowej. Może pan płk Maksymiuk…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

O, Boże, przepraszam. Bo zawsze jest…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…Być może on więcej na ten temat powie.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo proszę.

Zastępca Szefa Agencji Uzbrojenia Romuald Maksymiuk:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Panowie!

Oczywiście zawarliśmy w bieżącym roku, o czym wspomniał pan minister, 4 kluczowe umowy ramowe na dostawę czołgów K2, haubic K9, samolotów FA-50 oraz zestawów rakietowych Chunmoo. W chwili obecnej…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz: K239.)

K239. Tak jest, Panie Ministrze.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Oprócz tych umów ramowych zostały również zawarte umowy wykonawcze, co należy podkreślić. Umowa w zakresie czołgów K2 na dostawy pierwszej partii 180 czołgów jest zabezpieczona finansowo. W zakresie samolotów FA-50 na docelową ilość 48 samolotów zostały zawarte 2 umowy ramowe, z czego dostawa tzw. gap fillerów, czyli pierwszych 12 samolotów, będzie już w 2023 r., a kolejnych 36 samolotów – w latach kolejnych. W zakresie haubic K9 należy podkreślić tutaj… Jeżeli dobrze pamiętam, to 212 haubic pierwsza umowa wykonawcza obejmuje, ale należy podkreślić, że 24 haubice dotrą do nas razem z 10 czołgami K2 już w grudniu tego roku. No i ostatnia umowa wykonawcza jest na dostawę 218 wyrzutni Chunmoo. Odnośnie do wyrzutni Chunmoo należy od razu podkreślić, że przewidujemy bardzo duży udział polskiego przemysłu obronnego w realizacji tej umowy. Te wszystkie umowy wykonawcze, które zostały zawarte w bieżącym roku i które przewidują bardzo szybkie dostawy sprzętu potrzebnego Polskim Siłom Zbrojnym, aby wzmocnił swój potencjał, są zabezpieczone finansowo. Środki pochodzą na chwilę obecną z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Ale, tak jak podkreślił pan minister, rzeczywiście nastąpił skokowy, można powiedzieć, wzrost wydatków na obronność. Taki wzrost przewidywany jest w części budżetowej w przyszłym roku. I te środki zostaną bardzo dobrze spożytkowane na potrzeby sił zbrojnych, jak myślę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Chciałbym jeszcze tylko zwrócić uwagę Wysokiej Komisji, że my dziś funkcjonujemy w oparciu o Plan Modernizacji Technicznej na lata 2021–2035, z uwzględnieniem roku 2020, ale bardzo intensywnie pracujemy już nad kolejnym PMT, który będzie obowiązywał do roku 2039. Tak więc projekcje finansowe, które są zawarte w naszych działaniach modernizacyjnych, uwzględniają również tę perspektywę. Przypomnę, że przed kilkoma laty przeszliśmy na 15-letnią perspektywę planistyczną, jeżeli chodzi o dokumenty strategiczne dla funkcjonowania sił zbrojnych, a więc dzisiaj już pracujemy nad tymi dokumentami, które będą obowiązywać w latach 2024–2039. Oczywiście jest to związane też z tym, że środki finansowe, które będziemy mieli, szczególnie te w części 29… No, jest tu olbrzymi wzrost i olbrzymi skok, tak jak przed kilkoma chwilami mówiłem. Trzeba przyjmować, że chociażby w porównaniu do roku 2015, 2014 jest to niemal trzykrotny wzrost, jeśli chodzi o budżet Ministerstwa Obrony Narodowej.

(Brak nagrania)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

…Na przestrzeni takiego dłuższego okresu, ale myślę, że to, co pan minister tutaj wspomniał w swoim wcześniejszym wystąpieniu… Warto sobie uświadomić, jaki jest skok z roku na rok, z tego roku na przyszły rok, jeśli chodzi o budżet w części 29.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

No tak, tylko proszę mieć też świadomość tego, że przed nami są te zamówienia, które są bardzo kosztochłonne. Tak już tutaj pan pułkownik wskazywał czy jak ja wskazywałem, te elementy, które dziś są realizowane… Program „Harpia”, zakup samolotów F-35 czy program „Wisła”, pierwsza część programu „Wisła” to jest jeden element, czołgi Abrams to jest kolejny, HIMARS-y to jeszcze następny, zamówienia koreańskie to jest jeszcze kolejny. Ale przed nami jest również zakup śmigłowców Apache, a to też jest niebagatelne zamówienie, które będzie realizowane. Ilościowo przedstawia się to imponująco. Tak więc my modernizujemy siły zbrojne, modernizujemy je bardzo intensywnie. Jest pewne zadanie, które dzisiaj jest realizowane, a które najpierw pan minister Macierewicz wskazywał, a teraz pan premier Błaszczak. Otóż chcemy definitywnie odejść od tzw. sprzętu postsowieckiego. To jest kluczowa sprawa. Dla takiego kraju jak Polska, kraju flankowego, jednego z największych krajów Unii Europejskiej, jest ona absolutnie kluczowa.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo.

Myślę, że i te zakupy, i te plany cieszą. Myślę też, że powinniśmy pamiętać, jak znaczącym elementem jest jednak wzrost stanu osobowego wojska i z tym związane środki kierowane na utrzymanie żołnierza i jego bezpośrednie wyposażenie. Zawsze w budżecie to jest część niezwykle znacząca, powiedziałbym nawet, że najważniejsza, bo bez żołnierza, bez człowieka, który może być w gotowości, wiele zdziałać się nie da.

Bardzo proszę, pan senator Jerzy Czerwiński.

Senator Jerzy Czerwiński:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Moje pytanie jest luźno związane z budżetem, ale też dotyczy pieniędzy. Mianowicie chodzi o pomoc, której udzielamy Ukrainie. Czy jesteście państwo w stanie oszacować, jaka jest wysokość tej pomocy, czy tylko tak rzeczowo? Chodzi oczywiście o pomoc wojskową, nie w innych dziedzinach. A jeśli ten resort nie może, to które ciało, który organ państwowy może podać takie dane? No, oczywiście jeśli jest możliwe podanie ich publicznie.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Panie Przewodniczący! Panie Senatorze!

My przygotujemy i przedstawimy na piśmie taką informację zbiorczą, jeżeli chodzi o wartość donacji, które Polska przekazywała. Mówię o donacjach wojskowych, bo oczywiście sama pomoc dla Ukrainy jest olbrzymia. I trzeba ją rozpatrywać z jednej strony jako pomoc wojskową, militarną, ale z drugiej strony również jako pomoc humanitarną, która jest realizowana tak na Ukrainie, jak i w Polsce, dla tych, którzy uciekali przed zawieruchą wojenną. Przygotujemy taką informację. Ona zostanie przekazana do Kancelarii Tajnej, dlatego że w związku z donacjami… Tych donacji, które są realizowane na rzecz Ukrainy, było już bodajże 15, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę?

(Głos z sali: Dokładnie to nikt nie wie…)

No, ale z tymi wszystkimi donacjami… Niestety, załączniki do samej decyzji Rady Ministrów mają charakter niejawny i to jest to też dość wysoki gryf niejawności. Tak więc my przygotujemy taką informację zbiorczą i przekażemy do wiadomości pana senatora do Kancelarii Tajnej.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję.

Czy panowie senatorowie… Czy ewentualnie ktoś uczestniczący zdalnie?

Jeśli nie ma pytań, to chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi, panu generałowi, panom oficerom i panu dyrektorowi za przedstawioną informację na temat realizacji budżetu za rok 2022 w zakresie finansowania uzbrojenia. Bardzo serdecznie dziękuję za obecność.

Zamykam posiedzenie.

Bardzo dziękuję.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jeszcze w sprawach różnych… Szanowni Państwo, przepraszam. Tak patrzyłem na kalendarz pod kątem tego tematu, Panie Ministrze, i jeśli okoliczności pozwolą… W połowie grudnia mamy posiedzenie, 14, 15 i 16 grudnia. Jeśli w tym czasie uda się to zorganizować, to wtedy…

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz:

Z naszej strony tak, ja nie widzę problemu. Oczywiście proszę…

(Przewodniczący Jarosław Rusiecki: Kwestie techniczne tylko…)

My dopasujemy się czy dostosujemy się do państwa możliwości. Oczywiście jeżeli będą jakieś problemy, jeżeli chodzi o salę nr 306 w Sejmie, to zapraszamy do naszych obiektów przy ulicy Klonowej. Możemy to zrobić również…

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Nie wiem, czy to nie jest najlepsze rozwiązanie. Ulica Klonowa?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz: …w Ministerstwie Obrony.)

Wtedy będzie absolutna pewność, że będzie…

Bardzo serdecznie dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 43)