Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (90.)

oraz

Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (132.)

w dniu 15 listopada 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 851, druki sejmowe nr 2720 i 2727).

(Początek posiedzenia o godzinie 15 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę już wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Komisji Rodziny…

Mszę wziąć tytuł waszej…

(Senator Jan Filip Libicki: Polityki Senioralnej i Społecznej.)

…Polityki Senioralnej i Społecznej. Wspólnie z panem przewodniczącym poprowadzimy nasze obrady.

Mamy dziś do rozpatrzenia jeden punkt, jest to: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 851 i druki sejmowe nr 2720 i 2727.

Szanowni Państwo, pozwolicie, że najpierw przywitam gości. W naszym wspólnym posiedzeniu uczestniczy i reprezentuje rząd pan Stanisław Szwed, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, którego witam, wraz z szeroką reprezentacją współpracowników. Są również przedstawiciele ministerstwa rolnictwa, przedstawiciele KRUS, Najwyższej Izby Kontroli. Tak że witam wszystkich państwa, którzy zechcieli przyjąć zaproszenie. Będziemy mogli za chwilę rozpocząć pracę. Witam też panią legislator, jak również państwa senatorów.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 851, druki sejmowe nr 2720 i 2727)

Panie Ministrze, jeśli można, poprosimy o wprowadzenie do tej ustawy. Ona jest oczekiwana, pilna. Myślę, że jeśli ją zaaprobujemy, to większość społeczeństwa… Mam nadzieję, że wtedy, choć jest dużo różnych głosów, będzie już tematem gotowym do realizacji.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Panowie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jak już pan przewodniczący zapowiedział, jest to zmiana ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 851. Ustawa dotyczy waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, która przypada zawsze co roku od 1 marca. W tym roku zaproponowaliśmy waloryzację kwotowo-procentową. Ma to związek z tym, że chcemy podnieść na wyższy poziom procentowy, niż zakładany w ustawie, wskaźnik najniższych uposażeń. Stąd ta propozycja waloryzacji kwotowo-procentowej, po to, żeby były podniesione niższe świadczenia.

Ta propozycja wygląda następująco: wskaźnik waloryzacji określiliśmy na poziomie 113,8% –to by była waloryzacja procentowa. Gwarantowana kwota minimalna zaś to 250 zł. Czyli dotyczy to zarówno najniższej emerytury, jak i wszystkich innych świadczeń, które są powiązane z najniższą emeryturą, te świadczenia będą podniesione o 250 zł. Dotyczy to oczywiście wszystkich emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników indywidulanych, służb mundurowych, emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, miesięcznego progu uprawniającego do uzyskania świadczenia 500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, miesięcznego progu uprawniającego do przyznania świadczenia wyrównawczego, o którym mowa w ustawie o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Jak już powiedziałem, jeżeli ta gwarantowana kwota jest na poziomie 250 zł, a dzisiaj najniższa emerytura to jest 1 tysiąc 338 zł 44 gr, to po wzroście o 250 zł, będzie ona wynosić 1 tysiąc 588 zł 44 gr. Wzrost będzie dotyczyć zarówno najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej, renty socjalnej, jak i wszystkich innych świadczeń, które są z tym związane, jak np. dodatkowe świadczenie w postaci tzw. trzynastej emerytury czy zapowiadanej czternastej emerytury. Wszystkie świadczenia w tym zakresie będą podniesione o kwotę 250 zł. Przekładając to na taki prostszy już język, można powiedzieć, że wszystkie emerytury do kwoty 1 tysiąc 811 zł będą podwyższone o co najmniej 250 zł. Gdybyśmy nie zaproponowali tej kwotowej rekompensaty, to ta kwota byłaby niższa, ona by była na poziomie gdzieś ok. 180 zł.

Z tym, jak już powiedziałem, wiążą się też inne zmiany. Bardzo ważna zmiana, jeśli chodzi o świadczenia rolników – przypomnę, bo obradujemy wspólnie z komisją rolnictwa – jest taka, że zagwarantowaliśmy również podniesienie wszystkich emerytur rolniczych o kwotę 250 zł. Czyli ta kwestia też jest tutaj znacznie uregulowana. Inne regulacje dotyczące emerytur rolniczych są przygotowywane przez pana premiera Henryka Kowalczyka. Są tu również przedstawiciele ministerstwa rolnictwa i KRUS, więc jeżeli będą pytania, to mogą oczywiście w tym zakresie odpowiedzieć. Bo ta ustawa oczywiście nie zawiera tych rozwiązań, one będą zawarte w innej ustawie. Ale w stosunku do rolników zawieramy tutaj ten mechanizm, że każda emerytura rolnicza będzie zwaloryzowana co najmniej o kwotę 250 zł.

Zmiana dotyczy też innych świadczeń, m.in. świadczenia przedemerytalnego, ono będzie na poziomie 1 tysiąc 600 zł 70 gr. Jeśli chodzi o kwestię świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, w kwocie tych 500 zł, to będzie 2 tysiące 157 zł 80 gr.

Czyli, jak już powiedziałem, te świadczenia do tej kwoty będą uzupełniane. Szacujemy, że łączny koszt zaplanowany w budżecie będzie na poziomie ok. 42 miliardów zł. Gdybyśmy nie zastosowali tego mechanizmu kwotowo-procentowego, to wydatki byłyby mniejsze, na poziomie ok. 2 miliardów 300 milionów zł. Oczywiście na tę chwilę przewidujemy inflację na poziomie 113,8%, to jest prognozowana inflacja średnioroczna tego roku. Ostateczną informację o wysokości inflacji będziemy znali na koniec stycznia czy początek lutego, więc wtedy będzie znany ostateczny wskaźnik waloryzacji. Gdyby ewentualnie wskaźnik był wyższy, to wtedy te kwoty też ulegną zmianie. Oczywiście nie ulegnie zmianie kwota 250 zł, bo ona jest gwarantowana jako ta kwota najniższa. No, chyba że sytuacja byłaby taka, żeby to jeszcze przewyższało, ale tego nie zakładamy.

Ustawa, jak zawsze, jak każda waloryzacja, będzie obowiązywała od 1 marca 2023 r.

To tyle, Panie Przewodniczący, informacji. Jeżeli będzie potrzeba szczegółowych informacji, to oczywiście ich udzielimy.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Prosiłbym panią z Biura Legislacyjnego o stanowisko Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner:

Dziękuję bardzo.

Biuro Legislacyjne nie ma uwag.

Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Panie Ministrze, pan już o tym wspomniał, a miałem zadać pytanie, czy będzie to obowiązywało rolników. Jak już pan wspomniał, będzie to druga stała. Jednak przykro, i trzeba o tym zawsze mówić, że rolnicy stracili na tym w ciągu tego roku, bo jedni brali po 7, zgodnie z wskaźnikiem procentowym, a drudzy mieli liczone od innej podstawy. Tak że my na tym straciliśmy. Pan premier obiecywał, że będzie zrealizowane… Mam nadzieję, że w tej ustawie będzie to tak zrealizowane, że nie będziemy stratni jako rolnicy, którzy mają te niskie emerytury, i jeszcze mieli obniżone – tak trzeba powiedzieć uczciwie – bo wskaźnik kwotowy nie waloryzował im kwoty. I z tego tytułu mieli straty. No, ale rozumiem, że to jest naprawiane i będzie naprawione zgodnie z zapowiedzią.

Czy ktoś z ministerstwa rolnictwa chciałby wspomnieć na ten temat, czy rzeczywiście tak jest, jak pan minister zapowiedział?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Na pewno tak jest.. Gwarantuję, że projekt ustawy jest przygotowywany. Kiedy ten projekt będzie na odpowiednim etapie, to oczywiście komisja senacka też będzie miała możliwość nad tym popracować. Tak że tu mogę potwierdzić, że zasady waloryzacji, które tutaj wprowadziliśmy, one wyrównują sytuację, bo chodzi nam o to, żeby nie było tak, jak było podczas poprzedniej waloryzacji. To wynikało z innych przepisów dotyczących waloryzacji emerytur. Tym razem ta kwota przyszłoroczna będzie gwarantowana również w tej naszej ustawie. Zmiany, które zaproponuje pan premier Kowalczyk, będą, jak myślę, satysfakcjonujące dla rolników.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Mam nadzieję, że uwzględnione będą utracone fundusze. Nie mówię, żeby je wypłacić, ale przynajmniej zwaloryzować te z poprzedniego roku, które utraciliśmy. Bo one zostały utracone – tak trzeba jasno powiedzieć. Chodzi o to, żeby uwzględniono przynajmniej te ubiegłoroczne. Ja nie mówię o wypłacie, bo wypłata to już jest drugi temat, ale żeby przynajmniej podstawa była doliczona, bo wtedy to nam chociaż sprawiedliwość w części wróci.

(Zastępca Dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogusława Brzdąkiewicz: Jeśli można…)

Proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogusława Brzdąkiewicz:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Bogusława Brzdąkiewicz, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Ja chciałabym oczywiście potwierdzić słowa pana ministra i tylko powiedzieć, że pracujemy też nad zmianą ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Kwoty oczywiście będą podwyższone. Jesteśmy jeszcze na etapie rządowym, kierujemy ten projekt na biurko stałego komitetu i Rady Ministrów. Mam nadzieję, że w niedługim czasie będziemy mogli przedyskutować te zmiany również tutaj, właśnie na forum komisji w Senacie. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Czy są jakieś wnioski legislacyjne? Nie widzę zgłoszeń.

Stawiam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Nie ma innych wniosków. W związku z tym możemy przejść do głosowania. Zarządzam głosowanie.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Razem… Proszę o podanie wyniku łącznie ze zdalnymi.

16 głosów za, jednogłośnie.

Tak że dziękuję, przegłosowaliśmy ustawę.

Myślę, że sprawozdawcą mógłby być pan senator Łyczak. Będzie chętny?

(Senator Józef Łyczak: Dziękuję bardzo.)

Dobrze. Pan senator Józek Łyczak będzie sprawozdawcą.

Szanowni…

(Senator Jan Filip Libicki: Mogę jedną sprawę techniczną?)

Sprawa techniczna… Owszem, Panie Przewodniczący. Bardzo proszę.

Senator Jan Filip Libicki:

Dziękuję.

Jak pan przewodniczący zamknie posiedzenie, to ja bym poprosił na chwilę panią prezes KRUS, bo mam sprawę interwencyjną.

(Głosy z sali: Nie ma pani prezes.)

A kto z państwa jest z KRUS? To kogoś poproszę tutaj do mnie. Dobrze? Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, wyczerpaliśmy porządek obrad.

Dziękuję państwu w imieniu Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz komisji rolnictwa. Dziękujemy panu ministrowi i wszystkim gościom.

Zamykam wspólne posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 16)