Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (124.)

w dniu 4 października 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 804, druk sejmowy nr 2544, 2586 i 2586-A).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (druk senacki nr 803, druk sejmowy nr 2479, 2584 i 2584-A).

3. Rozpatrzenie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 (druk senacki nr 812, druki sejmowe nr 2616, 2621 i 2621-A).

4. Rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (druk senacki nr 815, druk sejmowy nr 2630, 2643 i 2643-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczą przewodnicząca Maria Koc oraz zastępca przewodniczącego Wojciech Piecha)

Przewodnicząca Maria Koc:

Witam serdecznie na sto dwudziestym czwartym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Witam bardzo serdecznie państwa senatorów.

Chciałabym zapytać, czy mamy kworum.

(Głos z sali: Tak.)

Dobrze. Mamy kworum.

Czy wszyscy państwo senatorowie, którzy obradują zdalnie, są już podłączeni? Nie ma żadnych problemów? Dobrze. Dziękuję.

Za chwileczkę dołączy do nas pan minister Artur Soboń z Ministerstwa Finansów, sekretarz stanu. Są dzisiaj współpracownicy pana ministra. Jest pan dyrektor Jarosław Szatański z Departamentu Podatków Dochodowych wraz ze współpracownikami. Witam państwa bardzo serdecznie.

Szanowni Państwo, już nie czekając na pana… O, jest pan minister Soboń. Dobrze. W takim razie jeszcze chwileczkę.

Szanowni Państwo, pragnę tylko przypomnieć, że ci z państwa, którzy obradują zdalnie, wiedzą, w jaki sposób zgłaszać się do głosu czy też zgłaszać poprawki. Należy to robić w sposób tradycyjny, tak jak to czynimy od ponad 2 lat.

Mam jeszcze pytanie. Czy na sali są osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 804, druk sejmowy nr 2544, 2586 i 2586-A)

Szanowni Państwo, za chwileczkę poproszę pana ministra Artura Sobonia o przedstawienie nam pierwszej z ustaw, nad którą będziemy dzisiaj pracować. Jest to ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – druk senacki nr 804, druki sejmowe nr 2544, 2586 i 2586-A.

Panie Ministrze, czy mogę oddać panu głos? Czy zechce pan nam przedstawić tę ustawę?

Bardzo proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń:

Bardzo dziękuję.

Przepraszam za spóźnienie.

Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Komisji rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa składa się z kilku elementów. Najważniejszy dotyczy oczywiście samego CIT, ale są tu również kwestie związane z przedłużeniem tarczy antyinflacyjnej. I może od tego rozpocznę.

Cel tego działania jest oczywisty w warunkach tak wysokiego poziomu inflacji. Działania rządu mają na celu osłabienie tego impulsu i realne obniżenie faktycznej inflacji. Ekonomiści szacują, że rozwiązania w postaci obniżek VAT i akcyzy dają 3–4 punkty procentowe mniej. Jednocześnie te rozwiązania są oczywiście kosztowne. W każdym miesiącu mamy 2,4 miliarda zł mniej z VAT, a dodatkowo mniej środków z akcyzy. Tu jest uszczuplenie dochodów budżetu państwa, ale decydujemy się przedłożyć Wysokiej Komisji propozycję przedłużenia tych rozwiązań do końca bieżącego roku budżetowego, czyli do 31 grudnia 2022 r., w dokładnie takim samym zakresie, w jakim funkcjonują one w tej chwili, na dokładnie tych samych obniżonych stawkach.

Ustawa ma w sobie również element nowej reguły wiążącej wydatki z obronnością. Mamy taką oto sytuację… Chcielibyśmy, aby bazowe stawki podatku VAT, czyli stawki 23% i 8%, były powiązane z tą sytuacją, jaką mamy… Chodzi o konieczność konsensusu, także tego konsensusu politycznego, na który liczę, związanego z priorytetem, jakim są wydatki na poprawę bezpieczeństwa i modernizację techniczną Sił Zbrojnych. W praktyce to rozwiązanie zakłada, iż środki na te wydatki, jeśli one nie będą poniżej 3% PKB… że stawki bazowe VAT 23% i 8% pozostaną w tej wysokości.

My faktycznie wydajemy dzisiaj te środki czy planujemy je wydać w roku 2023 i 2024. Ta reguła będzie działać w kolejnych latach na jeszcze wyższym poziomie, bo 3% PKB – mówimy o środkach budżetowych – i środki z funduszu, który powstał na podstawie ustawy wzmacniającej możliwość wydatkowania środków na poprawę bezpieczeństwa, to w roku 2023 będzie w sumie 4,2% PKB. To jest też skądinąd najwyższy poziom wydatków wśród wszystkich państw NATO w relacji do PKB.

Wreszcie najważniejszy element, najbardziej obszerny, najbardziej skomplikowany legislacyjnie, ale na pewno istotny to zmiany w samym podatku CIT. One – chcę tutaj zapewnić komisję – są wynikiem naszego dialogu ze stroną przedsiębiorców, z firmami, z pracodawcami. Podatek CIT, jak też państwo wiedzą – nie chcę tutaj podawać statystyk, jeśli będą pytania, to oczywiście odpowiem – jest przede wszystkim podatkiem, który płacą największe firmy. Te największe firmy przynoszą największe dochody z CIT do budżetu państwa. I wszystkie rozwiązania, które obniżają poziom tax compliance dla dużych podmiotów gospodarczych są oczywiście rozwiązaniami korzystnymi, ułatwiającymi prowadzenie ksiąg i spełnianie obowiązku podatkowego w różnych obszarach. Za chwilę o tych obszarach powiem.

Pierwszy dotyczy podatku minimalnego. Rozwiązania, które tu proponujemy, są pewnym kompromisem, to znaczy wsłuchując się w głos przedsiębiorców, ale też patrząc na turbulencje zewnętrzne i na sytuację, która dzisiaj występuje wokół Polski… Testowanie rozwiązania, które wprowadziliśmy w tym roku podatkowym i które w praktyce oznacza konieczność osiągnięcia pewnego poziomu rentowności, jest rozwiązaniem, które… Moment wprowadzenia tego rozwiązania nie jest momentem właściwym, ponieważ, tak jak powiedziałem, są szoki zewnętrzne, sytuacja, w której znajduje się dzisiaj polska gospodarka czy gospodarki europejskie, nie skłania do tego, aby testować nowe rozwiązania, tak to nazwijmy. Stąd też przesuwamy wprowadzenie tego rozwiązania o 2 lata, rozwiązania w postaci minimalnego CIT, jednocześnie trochę zmieniając reguły, dostosowując podstawę do oczekiwań przedsiębiorców, wprowadzając nowe koszty, które powinny być przy tej podstawie wzięte pod uwagę, i zwiększając poziom rentowności. Z uwagi na to, że wyłączenia dotyczą leasingu, faktoringu, wzrostu wynagrodzeń, wzrostu kosztów energii, ciepła i gazu, a wreszcie akcyzy, ta faktyczna, realna rentowność jest niższa niż 2 punkty procentowe. Okres, który bierzemy pod uwagę, to nie rok tylko 3 lata. Zmieniamy też oczywiście wysokość podatku, trochę go różnicujemy, wprowadzając możliwość uwzględnienia kosztów pasywnych. W praktyce czynimy to rozwiązanie rozwiązaniem bardziej zrozumiałym dla przedsiębiorców i bardziej rozłożonym w czasie, bo wystarczy jeden rok, w którym ta rentowność będzie wyższa. Oczywiście nie ma konieczności wejścia w mechanizm minimalnego CIT.

Wprowadzamy podmiotowy katalog wyłączeń dotyczący wielkości podmiotów, spółek komunalnych czy części podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w określonych branżach, np. w ochronie zdrowia. Tak jak powiedziałem, to jest kompromis. Widzę tutaj przedstawicieli strony społecznej. Oczekiwaniem strony społecznej, przynajmniej jej części, byłaby pewnie likwidacja tego mechanizmu, a to, co dzisiaj proponujemy, to jego istotna korekta.

Drugi czy kolejny obszar, w którym te zmiany w CIT są istotne, to polska spółka holdingowa. Tak naprawdę bardzo wzmacniamy ten mechanizm. Wprowadzamy tutaj również możliwość dotyczącą prostej spółki akcyjnej i usuwamy pewne ograniczenia, które do tej pory istniały.

Zmiany w zakresie dokumentowania tzw. pośrednich transakcji rajowych. Z tym jest dużo komplikacji dla przedsiębiorców, a mało, że tak powiem, zysku dla administracji skarbowej. W związku z tym w ogóle likwidujemy konieczność regulacji w zakresie transakcji pośrednich. W przypadku transakcji bezpośrednich podnosimy limity istotności. W ten sposób odciążamy przedsiębiorstwa z konieczności dokumentowania tego typu operacji.

Są też zmiany dotyczące podatku u źródła. One oznaczają zmniejszenie obowiązków po stronie płatnika.

Zmiany w estońskim CIT doprecyzowują przepisy. Określają kwestię związaną z wydłużeniem terminu zapłaty podatku z tytułu podzielonego zysku, określają kwestie związane ze sposobem zatrudnienia innym niż umowa o pracę, doprecyzowują te rozwiązania.

Wreszcie są też drobne zmiany w PIT, które są sygnalizowane przez przedsiębiorców. Służą one uproszczeniu sytuacji, w której szczególnie emeryci korzystający ze świadczeń otrzymywanych z byłych zakładów pracy lub związków zawodowych… Tu relacja z urzędem skarbowym będzie po prostu łatwiejsza. Jest także drobny przepis dotyczący usługi e-PIT dla podatników, którzy korzystają z ulgi dla rodziny 4+. To też jest ułatwienie. Oczywiście my promujemy e-PIT i coraz większa liczba podatników z tego rozwiązania korzysta.

Powiem krótko, że te nasze propozycje… Jest ich oczywiście więcej, ale te najistotniejsze wymieniłem. One są, jak sądzę, odpowiedzią na oczekiwania ze strony rynku i zamykają prace Ministerstwa Finansów nad podatkami dochodowymi w roku 2022. Zmiany, które przyjęliśmy w PIT, i zmiany, które dzisiaj proponujemy w CIT, zamykają kwestię zmian legislacyjnych w zakresie tych podatków. Bardzo dziękuję.

(Przewodnictwo obrad obejmuje zastępca przewodniczącego Wojciech Piecha)

Zastępca Przewodniczącego Wojciech Piecha:

Dziękuję panu ministrowi za przedstawienie ustawy.

Poproszę o opinię Biuro Legislacyjne Senatu.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Dziękuję bardzo.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Do rozpatrywanej ustawy Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu ma 4 grupy zastrzeżeń.

Po pierwsze, w wyniku poprawek zgłoszonych po pierwszym czytaniu projekt rozpatrywanej ustawy został uzupełniony z jednej strony o modyfikację upoważnień dla ministra finansów do wydania rozporządzeń w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych, z drugiej zaś o nowelizację kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, i to w zakresie tych przepisów, które uzyskały swoje brzmienie w dniu 1 września br. na mocy ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową. Materie te nie były objęte zakresem projektu ustawy wniesionego do Sejmu przez Radę Ministrów. W tym stanie rzeczy należy uznać, że przepisy te są niezgodne z art. 118 ust. 1 oraz art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji przez to, że naruszają zasadę 3 czytań projektu ustawy oraz stanowią obejście wymogów dotyczących inicjatywy ustawodawczej. Kwestionowane przepisy należy zatem skreślić, a stosowne propozycje poprawek w tym zakresie zostały przedstawione w opinii Biura Legislacyjnego.

Po drugie, ustawa realizująca program Polski Ład wprowadziła z dniem 1 stycznia br. unormowania umożliwiające rozliczanie strat spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową, które zostały osiągnięte przez tę spółkę w okresie poprzedzającym utworzenie tej grupy, z dochodami osiąganymi przez podatkową grupę kapitałową. Wymaga podkreślenia, że ustawa realizująca program Polski Ład nie wprowadziła ani przepisów przejściowych, ani przepisów epizodycznych, które ograniczałyby pod względem czasowym zakres zastosowania tego uprawnienia. Za nieuprawnioną ingerencję ustawodawcy należy zatem uznać treść art. 69b dodawanego w ustawie realizującej program Polski Ład, zgodnie z którym omówione uprawnienia spółki mają zastosowanie wyłącznie do strat powstałych począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu 31 grudnia 2021 r. Skutkiem prawnym wejścia w życie art. 69b byłoby swoiste zniesienie z mocą wsteczną już obowiązującego uprawnienia do odliczania strat poniesionych przez spółkę w poprzednich latach podatkowych. Przepis ten należy zatem ocenić jako niezgodny z wynikającymi z art. 2 konstytucji zasadami ochrony praw nabytych oraz interesów w toku, a stosowna propozycja poprawki w tym zakresie została przedstawiona w opinii Biura Legislacyjnego.

Po trzecie, art. 10 rozpatrywanej ustawy zmierza do nadania nowego brzmienia art. 81 ust. 2zc ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W aktualnym stanie prawnym przepis ten przewiduje, że w przypadku, gdy ubezpieczony prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie przekaże informacji o miesięcznym przychodzie lub dochodzie z działalności gospodarczej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu ustala za ten miesiąc podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu rozpatrywanej ustawy, dla tej kategorii ubezpieczonych minimalną podstawę wymiaru składki stanowi jednak kwota odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, jeżeli przychody z działalności gospodarczej osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczyły kwoty 60 tysięcy zł, a zatem w tym zakresie zachodzi pewna niespójność regulacyjna, która może doprowadzić do niekorzystnych dla przedsiębiorcy konsekwencji. Nie negując przywołanej w uzasadnieniu argumentacji i propozycji nowego brzmienia art. 81 ust. 2zc ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zaznaczam, że zauważenia wymaga fakt, że rozpatrywana ustawa nie zawiera w tym zakresie żadnych regulacji intertemporalnych, tymczasem z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wynika nakaz stanowienia przepisów przejściowych, które obejmują wszystkie sytuacje, jakie mogą pojawiać się na tle wprowadzania nowych unormowań, nawet gdy grupa będąca adresatami tych unormowań jest znikoma liczebnie. Konieczne jest zatem jednoznaczne wskazanie przepisów właściwych dla ustalania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych podstawy wymiaru składki, której ZUS nie ustalił z urzędu przed dniem wejścia w życie rozpatrywanej ustawy. Stosowne propozycje poprawek w tym zakresie zostały przedstawione w opinii Biura Legislacyjnego.

Po czwarte wreszcie, rozpatrywana ustawa wymaga poprawek o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym, których propozycje zostały przedstawione w opinii. Dziękuję.

(Przewodnictwo obrad obejmuje przewodnicząca Maria Koc)

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję panu mecenasowi.

Panie Ministrze, czy zechce pan się odnieść do tych poprawek?

Bardzo proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń:

Ja powiem tylko tyle, że dziękuję panu mecenasowi za współpracę. Jesteśmy porozumieni, jeśli chodzi o kwestie poprawek.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Ministrze, jesteście porozumieni, ale my jako senatorowie musimy usłyszeć państwa opinię co do tychże poprawek, i tych natury konstytucyjnej, i tych natury legislacyjnej, redakcyjnej, bo od tego w dużej mierze będzie zależało nasze głosowanie jako senatorów. Czy pan…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń: Jeśli pani marszałek pozwoli, to oddam głos dyrektorowi.)

Pan dyrektor Szatański. Tak?

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Jeżeli chodzi o kwestię pierwszą, czyli niezgodność trybu uchwalania w związku z materią, która została dodana w drugim czytaniu, w zakresie CIT, to w naszej opinii nie naruszyliśmy tutaj tej zasady, ponieważ cały czas jesteśmy w ramach ustawy o CIT i poprawki po prostu mają związek z nowelizacją.

Jeśli chodzi o poprawki w zakresie zmian w ustawie o egzekucji w administracji, to one mają związek ze zmianami, które dotyczą komorników i stworzenia systemu teleinformatycznego przesyłania aktów notarialnych przez notariuszy. W naszej opinii te zasady nie zostały tutaj naruszone.

Co do kwestii drugiej, czyli strat w PGK, to tutaj na etapie tworzenia projektu, w związku z rozmowami, które były prowadzone, postulatami, które wpływały do Ministerstwa Finansów, chcieliśmy rozstrzygnąć kwestię intertemporalną stosowania regulacji, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r. Faktycznie ta kwestia ma tutaj… Przyjmujemy uwagę Biura Legislacyjnego co do wątpliwościach dotyczących brzmienia tego zapisu. Wydaje nam się jednak, że lepszym… że można pokusić się o rozwiązanie, które reguluje kwestię przepisu przejściowego od pozytywnej strony, a nie decydować się na wykreślenie tej regulacji. To jest zbieżne z kierunkiem opinii Biura Legislacyjnego Senatu.

Odnosząc się do kwestii trzeciej i zmian w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, powiem, że jesteśmy po konsultacji wewnętrznej z Ministerstwem Zdrowia, które w tym zakresie jest właściwe. Ministerstwo Zdrowia wyraziło aprobatę dla kierunku tej zmiany. Poprawka idzie w kierunku zbieżnym z intencjami Ministerstwa Zdrowia. Taką mamy opinię Ministerstwa Zdrowia w tym zakresie.

Jeśli chodzi o poprawki legislacyjne, to wszystkie są uzgodnione w konsultacji z Departamentem Prawnym Ministerstwa Finansów, więc je akceptujemy.

Przewodnicząca Maria Koc:

Czyli popieracie państwo te legislacyjne i redakcyjne?

Dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański:

Tak, tak, popieramy.

I trzecią, która dotyczy składek NFZ.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze. To uporządkujmy to wszystko, Szanowni Państwo.

Panie Mecenasie, jakby mi pan tutaj pomógł i powiedział, które konkretnie państwo… Wiem, że wszystkie legislacyjne i redakcyjne państwo akceptują, więc ja je przejmę. Z tych wcześniejszych będzie poprawka poparta przez państwa…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

In extenso, Pani Marszałek, poprawka wskazana w punkcie 3. W zakresie punktu 2 zgadzamy się co do istoty problemu, jednakże mamy inne sposoby jego rozwiązania. W zakresie uwagi pierwszej, którą Biuro Legislacyjne podtrzymuje, jesteśmy w rozbieżności z przedstawicielami rządu. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Przepraszam, Panie Mecenasie, ale…

(Senator Wojciech Piecha: Która strona? W którym miejscu padła ta propozycja poprawki? O to pani przewodnicząca pyta.)

To jest strona trzynasta. Czy to jest art. 24a? To jest ta propozycja?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Poprawki o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym to są poprawki wskazane na stronie trzynastej, czternastej…

(Przewodnicząca Maria Koc: Tak, to wiem. One wszystkie zyskały akceptację.)

Tak. W zakresie punktu 3 propozycje poprawek są na stronie trzynastej. W zakresie punktu 2 jest rozbieżność co do sposobu sformułowania poprawki, dotyczy to propozycji sformułowanej na stronie jedenastej. W zakresie punktu 1 propozycje poprawek zostały sformułowane na stronach ósmej i dziewiątej. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze. To dalej, na piechotę. Czyli poprawki ze strony ósmej i strony dziewiątej w zakresie punktu 1.4 nie zyskały akceptacji ministerstwa. Tak? Rozumiem. Dobrze. Dziękuję.

Dalej mamy propozycję poprawki na stronie jedenastej, zaproponowaną przez pana: „w art. 14 skreśla się pkt 3”. Tak? To jest ta poprawka? Ona też nie uzyskała akceptacji.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Tak, jakkolwiek mamy tutaj do czynienia z inną sytuacją, bowiem przedstawiciele ministerstwa mają własną poprawkę, która zmierza w dokładnie tym samym kierunku co nasza.

Przewodnicząca Maria Koc:

Rozumiem, pewnie za chwilę będą o tej poprawcę mówić.

Potem mamy stronę trzynastą. Tam są poprawki… Propozycja pierwsza: dodaje się art. 24a w brzmieniu. A potem druga: „w art. 26 w pkt 3 wyrazy” itd. Te 2 propozycje poprawek zyskały akceptację. Tak?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda: Tak.)

Dobrze. Teraz już wszystko wiemy.

Ja je przejmuję plus…

(Senator Wojciech Piecha: Te też przejmujesz. Dobra.)

Te plus legislacyjne i redakcyjne, bo ministerstwo wyraziło na nie zgodę.

Dobrze. Bardzo dziękuję, Panie Mecenasie.

Tutaj, Panie Ministrze, Panie Dyrektorze, wszystko jest okej.

To w takim razie dziękuję panu ministrowi, panu dyrektorowi, panu mecenasowi.

Otwieram dyskusję.

Pan senator Wojciech Piecha. Proszę.

Senator Wojciech Piecha:

Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze!

Chciałbym zgłosić 3 poprawki.

Poprawka nr 1. W art. 1 po pkcie 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu: w art. 28c po pkcie 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu: przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w sektorze przedsiębiorstw – oznacza to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w trzecim kwartale roku kalendarzowego poprzedzającego pierwszy dzień roku podatkowego, ogłaszane przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

W pkcie 30 dodaje się lit. a w brzmieniu: w ust. 4 w pkcie 1 skreśla się wyrazy „i przeciętne”. Dotychczasowe lit. a i b oznacza się odpowiednio jako lit. b i c. Z tym się zgadzamy. Tak?

Poprawka nr 2. W art. 14 w pkt 3, art. 69b otrzymuje brzmienie: przepisy art. 7 ust. 6a i art. 7a ust. 4 ustawy zmienianej w art. 2 mają zastosowanie również do strat powstałych przed rokiem podatkowym rozpoczętym po dniu 31 grudnia 2021 r.

I poprawka nr 3. Po art. 23 dodaje się art. 23a w brzmieniu: przepisy art. 9022 §21 zdanie drugie ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz art. 89a §2a zdanie drugie ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do zajęć nadpłaty i zwrotu podatku dokonanych od dnia określonego w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 27 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową – Dz. U. poz. 1301.

Pkt 2: w art. 26 w pkt 3 po wyrazach „pkt 28 i 31–34” dodaje się wyrazy „art. 2, art. 3”. Wyrazy „art. 23 ust. 1” zastępuje się wyrazami „art. 23 ust. 1 oraz art. 23a”.

Takie poprawki zgłaszam. Przekażemy to.

Przewodnicząca Maria Koc:

Proszę bardzo.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Jest akceptacja ministerstwa dla tych poprawek. Dobrze.

Pan legislator już ma te poprawki. Tak? Dobrze.

Podpisałeś, tak?

(Senator Wojciech Piecha: Tak.)

Bardzo dziękuję.

Teraz głos pragnie zabrać pan senator Władysław Komarnicki.

Panie Senatorze?

Senator Władysław Komarnicki:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Ja mam 3 pytania do pana ministra.

Pierwsze. Gdy w ubiegłym roku wprowadzono tarczę przy 8-procentowym poziomie inflacji, ślepo zapewnialiście Polaków, że ceny nie wzrosną. Wydłużacie działanie tarczy do końca roku, a w projekcie ustawy budżetowej na przyszły rok, który skierowano do Rady Dialogu Społecznego, nie przewidziano takiego przedłużenia. Możemy więc być pewni, że po wygaśnięciu jej działania doświadczymy skokowego wzrostu cen przy 17-procentowej inflacji. Pytanie zasadnicze brzmi: czy rząd jest przygotowany na taki scenariusz?

Drugie moje pytanie. W roku 2020, podczas procedowania nad ustawą wdrażającą regułę VAT-owską, która w perspektywie miała obniżyć stawki VAT do 22% i 7%, pan minister Skuza mówił, że ta reguła jest przez państwo, przez rząd PiS projektowana na stałe i że intencją rządu jest obniżanie dzięki tej regule podatku VAT do tych stawek, o których mówiłem. Moje pytanie: dlaczego państwo wtedy kłamaliście? Dzisiaj chcą państwo utrzymać poziom VAT na kolejne lata. Dlaczego państwo wtedy okłamali obywateli, Panie Ministrze?

I trzecie pytanie. Chciałbym zapytać o celowość pozostawienia furtki dla transakcji finansowych z podmiotami związanymi z krajami uznanymi za kraje stosujące szkodliwą konkurencję podatkową. Dzieje się to w kraju, w którym wiadomo, że kasy fiskalne musi posiadać każda osoba, nawet ta, która prowadzi stragan na rynku, czy taksówkarz, a każda transakcja jest natychmiast odnotowywana przez urząd skarbowy. Czy w tej sytuacji naprawdę nikogo nie dziwią takie przepisy? Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedź na pytania pana senatora Komarnickiego.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń:

Wysoka Komisjo! Panie Senatorze!

Jeśli chodzi o przedłużenie działania tarcz i sytuację związaną z inflacją, to oczywiście nie byłoby specjalnie odpowiedzialne, gdyby ktoś kilka miesięcy temu, rok temu czy dzisiaj w tej czy w innej sali gwarantował to, iż ceny nie wzrosną. Oczywiście ja też nie składam dzisiaj takiej gwarancji, bo zmienne, które pochodzą z zewnątrz, powodują presję na wzrost cen. Wciąż gigantyczna jest niepewność co do tego, jak będzie wyglądać sytuacja, w szczególności na rynku energetycznym. To oczywiście ma wpływ na ceny, stąd też działanie tarcz jest przedłużane bardzo ostrożnie, w takim kwartalnym trybie. Staramy się reagować w sposób adekwatny i elastyczny, biorąc pod uwagę to, co mówiłem wcześniej, że tego typu rozwiązania, tak daleko idące rozwiązania podatkowe powodują uszczuplenie dochodów budżetu państwa. Gdybyśmy uczciwie spojrzeli na sytuację, Panie Senatorze, rok temu i dzisiaj… Gdyby pan senator zrobił sobie matrycę dotyczącą różnego rodzaju paliw, nośników energii, które są objęte wsparciem ze strony państwa, zobaczyłby pan, że każda z tych pozycji jest w jakiś sposób wspierana przez państwo, czy to przez obniżkę VAT, czy to przez obniżkę akcyzy, czy to przez różnego rodzaju formy dopłat. To wszystko się wzajemnie uzupełnia, ta pomoc państwa jest bardzo szeroka.

Na pytanie, dlaczego w projekcie budżetu na rok 2023 nie ma niektórych z tych rozwiązań, w tym tarcz, które są stosowane w roku 2022, odpowiedź moja jest następująca. W roku 2021 w projekcie budżetu na rok 2022 też nie było tarcz. I mimo że ich nie projektowaliśmy, ich znaczenie w zarządzaniu w sytuacji wysokiej inflacji jest oczywiście niezwykle, niezwykle ważne. Stąd też uruchomienie tego rozwiązania.

Jeśli chodzi o powiązanie stawek VAT z wydatkami na obronność, to w sytuacji tych szoków, o których mówiłem, wydaje się to rozwiązaniem bardziej adekwatnym. Wydatki na obronność są dzisiaj absolutnym priorytetem polityki gospodarczej państwa. Tak bym przewrotnie powiedział. To nie tylko te 4,2%… To są oczywiście gigantyczne inwestycje, które są nam w gospodarce potrzebne. Dla naszego stabilnego, bezpiecznego rozwoju wydatki na obronność są absolutnie kluczowe. Polska potrzebuje być dzisiaj państwem, które odstrasza potencjalnych agresorów. Poziom wydatków na obronność w postaci 3% PKB w budżecie plus dodatkowe środki z funduszu jest adekwatny do sytuacji. W naszym przekonaniu jest to także lepsze, jeśli spojrzymy na stronę fiskalną, dochodową, czyli na konieczność zapewnienia finansowania na tak wysokie wydatki obronne.

Wreszcie trzecie pytanie. Jest dla mnie nie do końca jasne, czy właściwie zrozumieliśmy tutaj intencje pana senatora. Jeśli chodzi o transakcje rajowe, to my mówimy tu wyłącznie o liście rajów podatkowych, która jest bardzo ograniczona. Można się zastanawiać, czy ona jest właściwa, czy nie jest właściwa. Mówimy o tej krótkiej, nazwijmy to, liście rajów podatkowych i o transakcjach pośrednich. W przypadku transakcji bezpośrednich podnosimy jedynie limity istotności, ale nie zmieniamy tutaj konieczności dokumentowania tego typu transakcji przez przedsiębiorców.

(Senator Władysław Komarnicki: O to mi właśnie chodziło.)

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś państwa senatorów pragnie jeszcze zabrać głos? Nie widzę chętnych. Dziękuję bardzo.

Zamykam dyskusję.

Szanowni Państwo, przejdziemy do głosowania nad poprawkami, a potem nad całością ustawy wraz z poprawkami. To będzie zależne od tego, jak państwo się odniosą do poprawek.

Panie Mecenasie, poproszę o pomoc. Może pan będzie czytał poprawki, które ja przejęłam i które zgłosił pan senator. Będziemy głosować po kolei.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Gdybym mógł zaproponować sposób procedowania, to mógłby on wyglądać w sposób następujący. Poprawki o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym oraz poprawkę wskazaną w uwadze trzeciej opinii jako poprawki niebudzące wątpliwości, jeśli nikt z państwa senatorów nie zgłosi sprzeciwu, można przegłosować łącznie. Byłoby to pierwsze głosowanie nad poprawkami dotyczącymi tej ustawy. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Kto z państwa jest przeciwny temu, abyśmy przegłosowali te poprawki łącznie? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję.

W takim razie przystępujemy do głosowania nad poprawkami natury legislacyjnej i redakcyjnej oraz nad poprawką zawartą u uwadze trzeciej.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

11 – za, nikt nie był przeciw, 1 senator się wstrzymał.

Poprawki zyskały akceptację.

Bardzo proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

W następnej kolejności należy głosować nad poprawkami zgłoszonymi przez pana senatora Wojciecha Piechę do art. 1 w zakresie dodania pktu 28a oraz w zakresie dodania litery przed lit. a w pkcie 30. Poprawki te mają charakter merytoryczny. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 8 – za, nikt nie był przeciw, 4 senatorów się wstrzymało.)

Poprawki zostały przyjęte.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Kolejna propozycja poprawek dotyczy nadania nowego brzmienia art. 14 pkt 3 ustawy w zakresie art. 69b. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 7 – za, nikt nie był przeciw, 5 senatorów się wstrzymało.)

Poprawka zyskała akceptację.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Ostatnie 2 poprawki dotyczą sygnalizowanej przeze mnie problematyki, tzn. zmian w kodeksie postępowania cywilnego oraz w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Poprawki zmierzają do dodania stosownych przepisów przejściowych w zakresie przewidzianej nowelizacji. Biuro Legislacyjne raz jeszcze sygnalizuje, że kwestie te, zdaniem biura, wykraczają poza materię regulacji przedłożonej przez rząd. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Tu jest akceptacja rządu, tak? Dobrze.

Kto z państwa jest za przyjęciem…

Dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański:

Byliśmy przeciwko uwzględnieniu poprawki z uwagi nr 1 z opinii Biura Legislacyjnego Senatu. O tej poprawce mowa.

Główny Specjalista do spraw Legislacji w Departamencie Prawnym w Ministerstwie Finansów Grzegorz Taborski:

Ale gdy chodzi o poprawkę zgłoszoną przez pana senatora, to oczywiście akceptujemy ją – poprawkę polegającą na dodaniu przepisu przejściowego.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Mecenasie?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda:

Biuro Legislacyjne podtrzymuje negatywne stanowisko w odniesieniu do nowelizacji k.p.c. oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, a tym samym do poprawek przedstawionych przez pana senatora Wojciecha Piechę. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń: Jeśli można, Pani Przewodnicząca, to ja poproszę tutaj pana dyrektora, żeby w dwóch zdaniach wyjaśnił, na czym polega istota rzeczy.)

Główny Specjalista do spraw Legislacji w Departamencie Prawnym w Ministerstwie Finansów Grzegorz Taborski:

Grzegorz Taborski.

Ja może wyjaśnię. Rzeczywiście uwagi Biura Legislacyjnego zmierzają do tego, żeby wykreślić przepisy dotyczące postępowania egzekucyjnego, ogólnie rzecz ujmując – chodzi o k.p.c. i ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – ale wyłącznie ze względów formalnych, ze względu na to, że zostały one dodane, zdaniem Biura Legislacyjnego, w niewłaściwym trybie. Chcielibyśmy zwrócić uwagę na to, że poprawki dodane w Sejmie nie miały charakteru wprowadzenia całkowicie nowej regulacji do ustawy, uregulowania kompleksowo jakiegoś zakresu spraw. One były ściśle związane z wcześniej procedowaną ustawą w zakresie egzekucji, z ustawą uchwaloną przez Sejm i Senat 8 czerwca. Konieczność dodania tych przepisów wyniknęła w toku prac nad systemem teleinformatycznym. One mają charakter stricte techniczny. Wydaje się, że nie powinny i chyba nie budzą wątpliwości od strony merytorycznej. I wydaje się, że skoro jesteśmy w Senacie i mamy szansę uzupełnić regulację, która została wcześniej wprowadzona, to powinniśmy to zrobić dla dobra wszystkich tych, którzy te przepisy powinni stosować. Przyjęcie uwagi czy propozycji Biura Legislacyjnego spowodowałoby, że nie mielibyśmy szansy na to, żeby wprowadzić tego typu korektę, po prostu odrzuciliby państwo te poprawki ze względów czysto proceduralnych. Tak więc proponujemy, by wziąć pod uwagę to, że jest szansa poprawić przepisy na tym etapie, jeszcze w Senacie. Stąd prośba o uwzględnienie propozycji poprawki złożonej przez pana senatora.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Dyrektorze, już wiemy.

Głosujemy.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych 2 poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 7 – za, 4 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.)

Poprawki zostały przyjęte.

Teraz będziemy głosować nad całością ustawy wraz z przegłosowanymi już poprawkami.

Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy wraz z przegłosowanymi poprawkami? Proszę o podniesienie ręki.

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

8 głosów za, brak głosów przeciw, 4 senatorów się wstrzymało. Ustawa wraz z poprawkami została przyjęta.

Bardzo dziękuję państwu senatorom. Dziękuję panu ministrowi wraz ze współpracownikami i oczywiście panu legislatorowi.

Musimy teraz wyznaczyć senatora sprawozdawcę.

Czy pan senator Wojciech Piecha się zgadza?

(Senator Wojciech Piecha: Tak, zgadzam się.)

Dziękuję, Panie Senatorze. Bardzo dziękuję.

Zamykam tę część posiedzenia, która dotyczy ustawy o podatku dochodowym.

Dwie minuty przerwy, Szanowni Państwo. Za chwilę przejdziemy do pracy nad ustawą o zmianie ustawy w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorstw.

Panie Ministrze, bardzo serdecznie dziękuję. Wszystkim państwu bardzo dziękuję.

(Przerwa w obradach)

Przewodnicząca Maria Koc:

Szanowni Państwo, wznawiam obrady.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (druk senacki nr 803, druk sejmowy nr 2479, 2584 i 2584-A)

Przystępujemy do pracy nad ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Druk senacki nr 803, druk sejmowy nr 2479, 2584 i 2584-A.

Witam bardzo serdecznie. Zdalnie są dzisiaj z nami przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju i Technologii na czele z panią minister Kamilą Król, podsekretarzem stanu.

Pani Minister, czy się słyszymy, widzimy? Pani minister Kamila Król.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król: Tak, widzimy się i słyszymy się. Dzień dobry. Witam serdecznie.)

Dzień dobry, Pani Minister. Witam panią, witam pani współpracowników.

Szanowni Państwo, podstawowym celem ustawy jest uproszczenie procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców oraz zmniejszenie obciążeń regulacyjnych niekorzystnych z punktu widzenia funkcjonowania obywateli i prowadzenia działalności gospodarczej.

Pani Minister, oddaję pani głos. Bardzo proszę o przedstawienie nam tej nowelizacji.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Bardzo dziękuję.

Przedmiotowa ustawa to pakiet rozwiązań legislacyjnych, które mają na celu wprowadzenie szeregu ułatwień dla obywateli oraz przedsiębiorców. Przewidziane w tej ustawie uproszczenia zmierzają do likwidacji barier administracyjno-prawnych i sprowadzają się do kilku bloków rozwiązań.

Po pierwsze, chodzi tutaj o wykorzystanie postępowania uproszczonego lub milczącego trybu załatwiania sprawy.

Po drugie, jest to ostrożne wprowadzanie jednoinstancyjności w wybranych postępowaniach.

Po trzecie, następuje elektronizacja procedur.

Po czwarte, są tu innego rodzaju usprawnienia postępowań oraz procedur, w szczególności ograniczenie liczby składanych egzemplarzy wniosków.

Przedmiotowa ustawa przewiduje m.in. przyspieszenie wydawania decyzji, usprawnienie postępowań, co nastąpi chociażby przez upowszechnienie tzw. deregulacyjnych rozwiązań, jak również zwiększenie dostępności procedur dla obywateli oraz przedsiębiorców.

Wszystkie zaproponowane zmiany przewidziane w ustawie są pozytywne zarówno dla obywateli, jak i dla przedsiębiorców. Ich celem jest likwidacja barier i obciążeń administracyjnych, poprawa życia i funkcjonowania adresatów tychże rozwiązań.

Jeśli chodzi o rządowy proces legislacyjny, to tutaj chciałabym podkreślić, że został on przeprowadzony z uwzględnieniem wszystkich wymaganych etapów, podczas których proponowane rozwiązania poddano szerokim uzgodnieniom, jak również szerokim analizom. Podczas prowadzonych konsultacji projektu ustawy do Ministerstwa Rozwoju i Technologii wpłynęło wiele pism, w których wyrażano poparcie dla idei projektu ustawy – potwierdzały one konieczność wprowadzenia ustawy – oraz propozycji, które wprowadzają dalsze uproszczenia administracyjno-prawne. Podmioty biorące udział w konsultacjach generalnie podkreślały, że deregulacja jest pożądana chociażby z uwagi na trwające wciąż negatywne skutki pandemii COVID-19, trudności gospodarcze związane z agresją zbrojną Rosji na Ukrainę, jak również inne czynniki, które utrudniają prowadzenie działalności gospodarczej.

Eliminacja zidentyfikowanych barier administracyjnych mająca na celu sprawne funkcjonowanie obywateli i przedsiębiorców jest możliwa tylko i wyłącznie w drodze zmian legislacyjnych ze względu na charakter tychże ograniczeń, gdyż wynikają one wprost z obowiązujących przepisów prawa. Zmiany mają na celu usunięcie przeregulowania oraz niejednoznaczności, jak również dostosowanie istniejących procedur do współczesnych realiów społeczno-gospodarczych.

Ustawa przewiduje zmiany w 41 ustawach. Zmiany te są wynikiem przeglądu dokonanego przez poszczególnych ministrów. Ich zadaniem była identyfikacja obszarów, które mogłyby podlegać uproszczeniom, w szczególności, tak jak wspominałam wcześniej, takich, które mają wpływ na funkcjonowanie obywateli i przedsiębiorców.

Przedmiotowa ustawa stanowi realizację kamieni milowych w ramach KPO, które są przewidziane do wykazania w pierwszym wniosku o płatność do Komisji Europejskiej. Zgodnie z opisem tego kamienia – jest to kamień A5G – do jego zrealizowania niezbędne jest wejście w życie aktu prawnego, którego celem będzie wyeliminowanie barier prawnych mających wpływ na klimat inwestycyjny, w szczególności wejście w życie wymienionych w opisie tego kamienia uproszczeń.

Jeżeli chodzi o wprowadzenie uproszczeń procedur administracyjnych lub procedur milczącej zgody w przypadku co najmniej 12 procedur, w szczególności związanych z zawodami marynarzy oraz handlem i dystrybucją napojów alkoholowych, to proponujemy tutaj zmiany w zakresie licencji połowowej, książeczki żeglarskiej, nadania uprawnień przewodnika górskiego, jak również udzielenia prawa do wydawania świadectw dokumentujących potwierdzenie właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu.

Jeżeli chodzi o opis tego kamienia… Tutaj chodziło o odstąpienie od procedury dwuinstancyjnej w co najmniej 10 procedurach związanych w szczególności z zasobami geologicznymi. W tym punkcie proponujemy np. wpis do rejestru rzeczoznawców w zakresie rodzajów artykułów rolno-spożywczych czy też zgody na przeklasyfikowanie geologicznych zasobów, nakazu dokonania obmiaru wyrobisk i przedłożenia operatu ewidencyjnego w innym terminie.

Kolejna kwestia to cyfryzacja sposobu załatwienia wniosków w co najmniej 8 procedurach administracyjnych, związanych np. ze składaniem przez organizatorów turystyki i przedsiębiorców deklaracji do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz składaniem wniosków o przyznanie świadczeń socjalnych przez studentów, jak również dotyczących postępowania geodezyjnego. Tutaj proponujemy elektronizację procedur, przykładowo prowadzenie książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym wyłącznie w postaci elektronicznej. To po pierwsze.

Po drugie, proponujemy wprowadzenie ułatwienia dla przedsiębiorców, którzy zgłaszają zmiany w kodzie ubezpieczenia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej poprzez dodanie do obecnej listy CEIDG załącznika, w którym zmieniany jest kod ubezpieczenia.

Po trzecie, wprowadzamy możliwość składania wniosków o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, oceny wodnoprawnej, decyzji, o których mowa w art. 77 ust. 3 i 8 oraz w art. 176 ust. 4 prawa wodnego, oraz o udzielenie przyrzeczenia wydania pozwolenia wodnoprawnego, jak również zgłoszenia wodnoprawnego w postaci elektronicznej z wykorzystaniem wzorów wniosków określonych w formie dokumentów elektronicznych.

Po czwarte, chcemy wprowadzić pełną elektronizację procedury składania deklaracji do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego przez organizatorów turystyki i przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych.

I po piąte, przewidujemy możliwość składania wniosków o przyznanie świadczeń dla studentów, jak również ich obsługi przez uczelnie za pomocą uczelnianego systemu obsługi studentów.

Jeśli chodzi o czwarte uproszczenia wymienione w tym kamieniu milowym… Tutaj chodzi o innego rodzaju usprawnienia postępowań i procedur, w szczególności o ograniczenie liczby składanych egzemplarzy wniosków w postępowaniu o wydanie pozwolenia ustalającego lokalizację i warunki wykorzystywania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich.

Jeśli chodzi o spodziewane efekty, to tutaj prognozujemy, że akt powinien w sposób pośredni pozytywnie wpłynąć na rynek pracy, ponieważ rozwój przedsiębiorczości po ograniczeniu obciążeń administracyjnych powinien przełożyć się na wzrost zatrudnienia. Co więcej, proponowane zmiany wpłyną również na obniżenie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, pozwolą na większe zaangażowanie w faktycznie prowadzoną działalność gospodarczą. To wszystko będzie możliwe dzięki ograniczeniu czasu, który jest obecnie poświęcany na wykonywanie czynności administracyjnych. Spodziewamy się również, że ograniczenie obciążeń przyczyni się do lepszego postrzegania organów władzy publicznej i stanowionego przez nie prawa.

Co do skutków finansowych to znaczna część rozwiązań przyjętych w ustawie nie będzie generowała ubytku dochodów czy zwiększenia wydatków. Ustawa nie będzie pociągać za sobą konieczności zwiększania limitów wydatków w poszczególnych częściach budżetowych. Jednocześnie wspomnę, że w związku z odstąpieniem od obowiązku sporządzania cyklicznych analiz charakteryzujących rynek nieruchomości – tutaj chodzi akurat o zmianę ustawy o gospodarce nieruchomościami – które wiązało się z kosztami na poziomie ok. 50 tysięcy zł rocznie, wprowadzone rozwiązania spowodują w wymiarze rocznym oszczędności dla finansów publicznych na tymże poziomie.

Co do ryzyk powiem, że brak wprowadzenia tej regulacji, a tym samym brak realizacji kamienia milowego w ramach KPO, jak też opóźnienie w przyjęciu i przeprocedowaniu ustawy spowoduje brak możliwości uwzględnienia realizacji tego kamienia milowego w pierwszym wniosku o płatność, co zostanie przekazane do Komisji Europejskiej. Tutaj chciałabym od razu zaznaczyć, że w kolejnym wniosku o płatność nie będzie możliwości uwzględnienia tego kamienia milowego. Dodatkowo Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przekazało nam informację, że każde opóźnienie będzie skutkowało proporcjonalnym zmniejszeniem środków finansowych przekazywanych w ramach KPO. Chciałabym podkreślić, że ten kamień milowy znajduje się w części grantowej w ramach KPO. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Pani Minister.

Oddaję głos panu legislatorowi. Proszę bardzo.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo, ja chciałbym zwrócić państwa uwagę na kilka kwestii, które być może warto w ustawie skorygować.

Pierwsza uwaga z opinii jest to uwaga ogólna o charakterze proceduralnym. Chodzi o nowelizację 6 ustaw, które zostały dodane do projektu ustawy na etapie prac w Sejmie po pierwszym czytaniu, albo w pracach komisji, albo w drugim czytaniu. I w związku z tym, nie negując zasadności rozwiązań zawartych w tych zmianach, należy zwrócić uwagę, że mogą się one narazić na zarzut naruszenia procedury 3 czytań, sejmowej procedury 3 czytań.

Uwaga druga również jest dość istotna, ponieważ dotyczy ona zmiany wprowadzonej do kodeksu postępowania administracyjnego. Chodzi o dodanie do art. 37 §3a, zgodnie z którym jeżeli ponaglenie zostało wniesione przed upływem terminu określonego w art. 35 albo w przepisach szczególnych, to organ prowadzący postępowanie pozostawia takie ponaglenie bez rozpoznania. Należy zwrócić uwagę, że w art. 37 k.p.a. ponaglenie ma dwojaki charakter. Może być ponaglenie na bezczynność, wtedy, kiedy nie załatwiono sprawy w terminie, albo ponaglenie na przewlekłość, wtedy, kiedy organ co prawda mieści się jeszcze w terminie na załatwienie sprawy, ale załatwia sprawę zbyt wolno, podczas gdy mógłby załatwić tę sprawę szybciej. I jeśli analizuje się literalnie ten przepis, który jest zawarty w noweli, wydaje się, że cel autorów tego przepisu był taki, aby pozostawienie ponaglenie bez rozpoznania dotyczyło tylko tego ponaglenia, które jest ponagleniem na bezczynność, czyli dotyczącego sytuacji, w której organ nie załatwił sprawy w terminie wyznaczonym przepisami prawa. Ponieważ w przeciwnym wypadku, gdyby ten przepis obejmował również ponaglenie na przewlekłość, to byłoby to rozwiązanie niekorzystne dla adresatów tego przepisu. Poza tym byłoby ono niesystemowe, ponieważ, gdyby przyjąć takie rozumienie tego przepisu, to rozróżnienie między ponagleniem na bezczynność a ponagleniem na przewlekłość w k.p.a. byłoby bezprzedmiotowe. W związku z tym my proponujemy doprecyzowanie tego przepisu w taki sposób, żeby on wyraźnie wskazywał, że chodzi o ponaglenie na przewlekłość. I dodatkowo jeszcze tutaj eliminujemy taką niespójność między przepisami w ramach tego art. 37 k.p.a.

Uwaga trzecia jest to uwaga dotycząca art. 2 noweli, który zmienia ustawę o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisu na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń. I w tym przepisie używa się określenia „organ gospodarujący nieruchomościami Skarbu Państwa”. Tymczasem ustawa o gospodarce nieruchomościami nie zna takiego pojęcia. Jest tam używane określenie „organ reprezentujący Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami”. Tak więc proponujemy, żeby zachować spójność systemową, używać tego określenia również we wspomnianym przepisie.

Uwaga czwarta to jest korekta językowa. Nie będę się nad nią rozwodził.

Uwaga piąta dotyczy art. 25 w ramach zmiany ustawy w obrocie instrumentami finansowymi. Tam jest odwołanie do umowy, o której mowa w art. 81a ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, podczas gdy o takiej umowie mowa w ust. 1 tego przepisu. Tak więc proponujemy korektę.

Uwaga szósta to nie jest propozycja poprawki, to jest uwaga dotycząca również ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Chodzi o to, że w jednym z przepisów tej noweli zmienia się katalog dokumentów dołączanych do wniosku o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej. I zmiana polega na tym, aby do wniosku dołączać projekty wymaganych procedur i regulaminów. Tymczasem analogiczne wymogi są zawarte jeszcze w innych przepisach tej ustawy, tak więc należy rozważyć, czy nie warto byłoby zmienić również tych przepisów.

Uwaga siódma dotyczy ustawy o zarządzaniu kryzysowym. Tam jest błędne odesłanie, które należy skorygować.

Uwaga ósma dotyczy ustawy o środkach ochrony roślin. Jest tam powiedziane, że decyzja, o której mowa w ust. 2 pkt 5 jest ostateczna. Tymczasem w tym przepisie nie ma mowy o decyzji, więc proponujemy doprecyzować ten przepis.

Uwaga dziewiąta dotyczy zmiany w art. 440 prawa wodnego. Zmienia się odesłanie zawarte w tym przepisie. Ponieważ analogiczne odesłanie zawiera również artykuł 440a ust. 3, należy rozstrzygnąć, czy również ten przepis nie wymaga takiej samej korekty.

Uwaga dziesiąta dotyczy art. 70 noweli. Jest to przepis przejściowy, który nakazuje stosować do postępowań w celu wpisania zaproszenia cudzoziemca do ewidencji przepisy dotychczasowe. Tymczasem we wspomnianym tam art. 50 ustawy o cudzoziemcach nie ma mowy o ewidencji. Ponieważ przepis materialny, w którym jest podstawa do prowadzenia ewidencji, to art. 428 ust. 1 pkt 5, proponujemy odesłać do tego właśnie przepisu.

I ostatnia uwaga dotyczy również przepisu przejściowego. Jest to art. 76 noweli, który odnosi się do art. 45 wprowadzającego zmiany w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. I tutaj nasza wątpliwość polega na tym, czy skoro art. 45 wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od 31 grudnia 2021 r., to również przepis przejściowy nie powinien wchodzić w życie w tym samym dniu.

I to wszystkie proponowane poprawki. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Pani Minister, czy zechce się pani odnieść do tych propozycji poprawek?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Tak, bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Jeśli chodzi o uwagę pierwszą, to tutaj nie możemy się zgodzić. Zmiany te są niezbędne, ponieważ realizują cele kierowane wprost do przedsiębiorców.

Jeśli chodzi o proponowaną poprawkę nr 2, zgadzamy się. Tak samo w przypadku proponowanych poprawek nr 3 i 4.

Co do propozycji poprawki nr 5, nie zgadzamy się. Odesłanie jest prawidłowe, ponieważ zawiadomienie ma dotyczyć powierzenia podstawowych lub istotnych funkcji operacyjnych. Faktem jest, że w art. 81a w ust. 2 bezpośrednio nie ma mowy o umowie, niemniej jednak jest to rozwinięcie ust. 1, gdzie jest mowa o umowie w szerszym zakresie outsourcingu. A ponadto o umowie mowa jest w przepisach rozporządzenia (UE) 2017/565, do których art. 81a ust. 2 odsyła. Przepis ten obowiązuje już od dłuższego czasu i nie przysparza problemów interpretacyjnych, dlatego też opowiadamy się za pozostawieniem wspomnianego odwołania w brzmieniu określonym w przedłożonej ustawie.

Co do propozycji poprawki nr 6 nie zgadzamy się. Działanie to jest zamierzone. Proponowana zmiana ma dotyczyć wyłącznie domów i biur maklerskich, podczas gdy w przypadku spółki prowadzącej giełdę z uwagi na jej znaczenie systemowe w dalszym ciągu konieczne będzie załączenie do wniosku o zezwolenie przyjętych przez spółkę procedur.

Jeśli chodzi o proponowane poprawki siódmą i ósmą zgadzamy się.

Co do poprawki dziewiątej nie zgadzamy się z uwagi na znaczenie przepisu dla projektów wprowadzonych na jego podstawie. Bardzo prosimy o pozostawienie przepisu bez zaproponowanej zmiany.

Co do poprawki nr 10 również się nie zgadzamy. Chciałabym wyjaśnić, że brzmienie przepisu przejściowego wskazuje, że odesłanie następuje do pierwszego miejsca w zmienianej ustawie, w którym jest mowa o tej ewidencji. Chciałabym również wyjaśnić, że przepis przejściowy nie odsyła do postępowań, o których mowa w art. 50 ust. 1, co wskazywałoby na konieczność uwzględnienia uwagi Biura Legislacyjnego Senatu.

I co do poprawki jedenastej nie zgadzamy się. Obecne brzmienie art. 76 nie pozwala na jego wejście w życie z mocą od dnia 31 grudnia 2021 r. z uwagi na to, że przepis ten dotyczy rat uiszczonych przed dniem ogłoszenia niniejszej ustawy. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze, Pani Minister.

W takim razie, jeżeli dobrze zrozumiałam, zgadzacie się państwo na pewno na proponowane poprawki nr 3, 4, 7 i 8, prawda?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król: Nr 2, 3, 4, 7 i 8.)

Nr 2, 3, 4, 7 i 8, tak?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król: Tak, zgadza się.)

Dobrze.

To w takim razie ja te poprawki przejmę, Panie Mecenasie. Ja te poprawki przejmę.

I teraz głos zabierze pan przewodniczący Wojciech Piecha.

Senator Wojciech Piecha:

Pani Przewodnicząca, Pani Minister, ja chciałbym zgłosić poprawki do ustawy.

Poprawka pierwsza: w art. 27 w pkcie 1, w dodawanym art. 7bb w ust. 2 w zdaniu drugim wyrazy „ze środków, o których mowa w ust. 2” zastąpić wyrazami „ze środków, o których mowa w ust. 1”. To jest pomyłka pisarska. I taką poprawkę zgłaszam.

Następna poprawka: po art. 78 dodać art. 78a i art. 78b w następującym brzmieniu. Art. 78a ust. 1: „Z dniem wejścia w życie ustawy pracownicy zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego i realizującego do tego dnia zadania, które zostaną przekazane na podstawie art. 15 niniejszej ustawy ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, stają się pracownikami urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki”.

Ust. 2: „Dotychczasowy pracodawca jest zobowiązany, w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy, zawiadomić na piśmie pracowników, o których mowa w ust. 1, o zmianach, jakie mają nastąpić w zakresie ich stosunków pracy. Przepis art. 231 §4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy stosuje się odpowiednio”.

Ust. 3. „Przepisu ust. 2 zdanie drugie nie stosuje się do urzędników służby cywilnej, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej”. I tu jest zacytowany Dziennik Ustaw.

Art. 78b ust. 1: „W celu wykonania przepisów ustawy zmienianej w art. 15 prezes Rady Ministrów dokona w drodze rozporządzenia przeniesienia planowanych dochodów jednostek budżetowych, w tym wynagrodzeń, między częściami, działami i rozdziałami budżetu państwa, z zachowaniem przeznaczenia środków publicznych wynikającego z ustawy budżetowej, a do czasu wejścia w życie tego rozporządzenia dochody i wydatki mogą być realizowane w ramach dotychczasowych części, działów i rozdziałów”.

Ust. 2. „W przypadku braku możliwości jednoznacznego wskazania osób, o których mowa w art. 78a ust. 1, prezes Rady Ministrów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, dokonuje przeniesienia planowanych dochodów i wydatków budżetowych w zakresie wynagrodzeń i wydatków rzeczowych, proporcjonalnie do przejmowanych zadań”.

I dalej proponuję art. 79 pkt 3 nadać brzmienie: „art. 47 i art. 78a ust. 2, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia”.

I następna poprawka: art. 79 pkt 1 nadać brzmienie: „art. 45 pkt 1, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 31 grudnia 2021 r.”. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Teraz głos pragnie zabrać pan senator Władysław Komarnicki. I senator Szejnfeld. Dobrze.

Proszę bardzo.

Senator Władysław Komarnicki:

Dziękuję, Pani Przewodnicząca.

Ja mam pytanie do pani minister. Celem tej ustawy powinno być uproszczenie przepisów w taki sposób, aby obywatele nie musieli stawiać czoła zbędnym formalnościom oraz przerośniętej biurokracji. Ja się zawsze z takim czymś zgadzam. I opisana w omawianej ustawie regulacja pomaga, ale tylko i wyłącznie ministrom, którzy będą mieli mniej pracy przy rozpatrywaniu odwołań. Tymczasem obywatele, naszym zdaniem, zostaną bez opieki ze strony państwa. Bo chodzi przede wszystkim o 2 kwestie, wykreślane przepisem dotyczącym likwidacji ponagleń oraz kontrolowania fundacji. W mojej ocenie wpłyną one negatywnie na czas trwania postępowania. Zamiast się skrócić, według mojej oceny ten czas znacznie się wydłuży.

Drugie moje pytanie. Zaproponowana zmiana w art. 42b ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie umożliwia prowadzenie ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnie wyłącznie w formie elektronicznej. Tradycyjna forma papierowa będzie dopuszczona jedynie w sytuacjach awaryjnych. Uprzejmie proszę panią minister o informacje, czy te kwestie będzie regulowało rozporządzenie ministra, czy będzie w tej sprawie wydana jakaś instrukcja.

Trzecie moje pytanie. Dlaczego propozycje zapisane w ustawie wyglądają tak, jakby powstawały bez systemowego podejścia i tworzyły zbiór przypadkowych interwencji legislacyjnych? Niektóre z opinii ekspertów wprost mówią, że tarcza prawna nie uchroni przedsiębiorców. Co więcej, niektóre zmiany będą niekorzystne dla firm. Czyli skutek dla firm będzie odwrotny od zamierzonego.

I ostatnie moje pytanie. Chciałbym zapytać o art. 5, o sprawozdania fundacji. Do tej pory, Pani Minister, fundacja mogła wybrać, w jaki sposób sprawozdanie zostanie opublikowane. W tej ustawie rząd wskazuje, że należy przesyłać sprawozdanie na ręce ministra sprawiedliwości. To w tej sytuacji jest to raczej ułatwienie dla ministra sprawiedliwości, który chce inwigilować różnego rodzaju fundacje. Już nie będzie musiał tego szukać. Pytanie: czy nie powinniście państwo zająć się np. postępowaniami, rejestracją w KRS itd.? Są to kwestie, które warto byłoby dzisiaj sobie wyjaśnić, Pani Minister. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Proszę, pan przewodniczący Adam Szejnfeld. A potem poprosimy panią minister o odpowiedź na pytania. Proszę bardzo.

Senator Adam Szejnfeld:

Dziękuję bardzo.

Krótko, parę kwestii.

Pierwsza, najogólniejsza ocena tej ustawy to taka, że ona żadnych zasadniczych przynajmniej walorów – takich zasadniczych, które zapowiadała nazwa ustawy – ze sobą nie niesie. Jak niektórzy pewnie wiedzą czy pamiętają, ja zajmowałem się deregulacją prawa administracyjnego, gospodarczego i w Sejmie, i w rządzie. Pierwsza ustawa deregulacyjna, właśnie o bardzo podobnej nazwie, właściwie o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, kilkusetstronicowa, jest mojego autorstwa. Zresztą były 3 takie, więc mam jakiś punkt odniesienia. Ale nie chcę wartościować. Małe znaczenie dla deregulacji sytuacji podmiotów – tutaj o przedsiębiorcach dużo nie ma – zawsze jest lepsze niż żadne.

Niemniej jednak niewątpliwie wielu kwestii ta ustawa nie podejmuje, a mogłaby, w związku z czym w tym zakresie będę składał poprawki. Zapowiadam to teraz, ponieważ będę składał je na posiedzeniu plenarnym. One też pewnie nie wyczerpują potrzeb, no, bo w tym pośpiechu legislacyjnym, jaki uprawia Prawo i Sprawiedliwość, właściwie racjonalna praca jest absolutnie niemożliwa. Pokazuje to nawet dzisiejszy dzień, kiedy opinie do ustaw, nad którymi teraz, od 16.00 obradujemy, dostaliśmy o 10.00 czy o 12.00. A gdzie czas na to, co od 7 lat w ogóle nie istnieje w tym kraju, czyli konsultacje społeczne, gdzie dawanie kilkutygodniowych, nie kilkugodzinnych czy kilkudniowych, ale kilkutygodniowych terminów na opiniowanie, rozmowa z adresatami prawa, współpraca, dogadywanie się, poszukiwanie najlepszych rozwiązań, w sytuacjach kontrowersji poszukiwanie kompromisów? Tego od 7 lat w Polsce nie ma. I warto przy okazji tej ustawy o tym przypomnieć, bo, powiem szczerze, właśnie ta ustawa czy tego rodzaju ustawy powinny to, o czym tu mowa, przywrócić. Powinny przewidywać… Jeżeli chcemy tworzyć dobre prawo, i dla państwa, jego instytucji, i dla obywateli, i dla przedsiębiorców, to należy absolutnie, bezwzględnie przywrócić konsultacje społeczne. I to w mojej ocenie – nigdy nie byłem tego zwolennikiem, ale po tych 7 latach doświadczenia nabywam takiego przekonania – w formie ustawowej, obowiązku, obliga. Bo widać, że w naszym kraju jak nie ma obliga i nie ma kary śmierci za złamanie przepisów, to się łamie te przepisy non stop. Ta ustawa też łamie. Ta ustawa też łamie i mamy to w opinii Biura Legislacyjnego. Chodzi o te wszystkie przepisy dotyczące 6 ustaw, do których zmiany zostały wprowadzone z naruszeniem art. 119 konstytucji. Nawet mi się nie chce o tym już mówić, powiem szczerze. Bo miałbym wielki, absolutnie wielki problem, żeby znaleźć jedną ustawę Prawa i Sprawiedliwości, która by nie łamała art. 119. Nie mogę sobie tego przypomnieć. Nawet ta, którą procedowaliśmy wcześniej, jako pierwszą… I też kuriozalne tłumaczenie przedstawiciela rządu, że trzeba było tę wrzutkę zrobić bo inaczej byśmy nie zdążyli tego czy tamtego. A ja się pytam: a komu tu ktoś każe się spieszyć? Komu tu ktoś każe robić ustawy, które mają dotyczyć milionów ludzi, milionów podmiotów, w ciągu kilku godzin, po nocach, w ciągu tygodnia 3 czytania? Komu to jest potrzebne? Nikomu. A kto nakazuje? Tak więc mamy efekt właśnie tego, że ktoś się poddaje jakiemuś absurdalnemu nakazowi. I tak w kółko. Tak więc taka ustawa… Gdybym nawet nie miał wątpliwej oceny jakości tej ustawy, ale bardzo dobrą ocenę, znakomitą, to jak można głosować za nawet dobrą ustawą, kiedy widzimy, że ona łamie prawo? A jaki to problem, żeby przepisy, które tu wrzucono niezgodnie z konstytucją, wprowadzić odrębną ustawą, racjonalnie, spokojnie, normalnie, zgodnie z prawem? Nie ma żadnego problemu. Tylko że nie ma szacunku dla prawa i systemu legislacyjnego w Polsce po stronie rządzących. Dlatego też będziemy warunkować głosowanie za tą ustawą przyjęciem poprawek, które zgłoszę. One będą odnosiły się także do tych wątpliwości, które przed chwilą podniósł pan senator Komarnicki. A te wątpliwości właśnie wskazują na to, że omawiana ustawa, zamiast ułatwiać w wielu przypadkach funkcjonowanie i obywateli, i przedsiębiorców, i instytucji, także w tym przypadku fundacji, utrudnia je. Chciałem to podkreślić, żeby, jeśli skończymy teraz prace nad tą ustawą, nie było wrażenia, że nie mamy do niej żadnych uwag. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Pani Minister, bardzo proszę o odpowiedź na pytania. Oddaję pani głos.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

W pierwszej kolejności à propos instytucji ponaglenia chciałabym podkreślić, że zmiana przewidziana w art. 1 nie stanowi likwidacji instytucji ponaglenia. Jest jak najbardziej proobywatelska. Proponowane rozwiązanie nie wpływa na prawo strony do wniesienia skargi na bezczynność czy przewlekłe prowadzenie postępowania do sądu administracyjnego, ponieważ skargę na bezczynność czy przewlekłe prowadzenie postępowania można wnieść w każdym czasie po wniesieniu ponaglenia do właściwego organu, zgodnie z art. 53 §2b ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. A zatem proponowana regulacja w żaden sposób nie modyfikuje ani nie usuwa możliwości złożenia skargi.

I tutaj jeszcze wyjaśnię, jeśli chodzi o te ponaglenia: ponaglenie wnoszone przed upływem terminu przewidzianego na rozpatrzenie sprawy nie jest działaniem służącym obywatelom. Znacząco angażuje organy. Organ prowadzący postępowanie będące przedmiotem ponaglenia sporządza odpisy niezbędnych do rozpatrzenia ponaglenia akt, jak również ustosunkowuje się do ponaglenia w terminie, w którym zasadniczo powinien prowadzić postępowania będące przedmiotem ponaglenia. Tak że duże zaangażowanie czasowe w takiej sytuacji występuje również po stronie organu rozpatrującego ponaglenie.

Jeśli chodzi o kwestię fundacji, w żaden sposób nie przekazujemy nadzoru ministrowi sprawiedliwości, to chciałabym tak na początek podkreślić. W związku z postępującą zarówno w kraju, jak też na świecie cyfryzacją konieczne jest wprowadzanie elektronizacyjnych i usprawniających zmian w postępowaniach, których charakter na to pozwala. Dodatkowo pandemia COVID-19 dała nam wszystkim doskonały przykład tego, że sprawy mogą być załatwiane bez konieczności wykonywania czynności fizycznie, czy to na papierze, czy też osobiście. Zgodnie z obowiązującymi już przepisami fundacja składa corocznie właściwemu ministrowi sprawozdanie ze swojej działalności. Z kolei minister sprawiedliwości jest upoważniony do określenia w drodze rozporządzenia ramowego zakresu sprawozdania. Na bazie takich przepisów fundacje sporządzają sprawozdania w dowolny sposób, zdarza się nawet, że odręcznie. Dlatego też w celu ułatwienia procesu składania takiego sprawozdania postuluje się określenie jednolitego, powszechnie obowiązującego wzoru formularza takiego sprawozdania.

I przechodząc do ostatniej kwestii – chodzi tutaj o prawo łowieckie – chciałabym zauważyć, że nie będzie wymagany żaden dodatkowy akt prawny. I chciałabym też zauważyć, że już aktualnie funkcjonują elektroniczne systemy ewidencji pobytu myśliwych na polowaniu indywidualnym, z których obecnie korzysta 80% dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich. Tym samym wprowadzenie do tych systemów nowych dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich nie jest procesem ani skomplikowanym, ani czasochłonnym. Stosowna aplikacja do prowadzenia książki w postaci elektronicznej jest już stosowana. Wdrożenie jej stosowania wśród pozostałych nie wymaga dodatkowego sprzętu. Nie planuje się również przenoszenia danych z dotychczas prowadzonej książki w postaci papierowej do książki prowadzonej w postaci elektronicznej. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Pan przewodniczący Szejnfeld, bardzo proszę.

Senator Adam Szejnfeld:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze jedna kwestia, bo pewnie niebawem przystąpimy do głosowań. Miałbym prośbę: jeśli pan przewodniczący Piecha byłby uprzejmy przedstawić poprawki, które zgłasza, ale tak własnymi słowami… Ponieważ, powiem szczerze, nie wiem, jak tutaj obecni, ale ja nic nie zrozumiałem z tych poprawek, a nie mamy ich na piśmie. Na głos… No, to jest tylko tych parę minut, kiedy były czytane. Tak więc może tak w skrócie, o co w nich chodzi… Bo w przeciwnym razie naprawdę trudno będzie nad tym głosować.

Senator Wojciech Piecha:

Dobrze. Tak w dwóch słowach tylko.

Pierwsza poprawka. Proponowana zmiana ma na celu skorygowanie oczywistej omyłki pisarskiej.

Druga poprawka. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy niektóre zadania dotychczasowo wykonywane przez ministra do spraw rozwoju regionalnego są przenoszone do ministra właściwego do spraw gospodarki. W związku z tym konieczne jest zabezpieczenie możliwości wykonywania zadań określonych w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości przez wyspecjalizowanych w tym zakresie pracowników. Tego dotyczy druga poprawka.

Trzecia poprawka. W zmienianym art. 79 ust. 1 ustawy określony został termin wejścia w życie art. 45 ust. 1 i 2 ustawy, które to przepisy wprowadzają zmiany w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Należy wskazać, że zmiana określona w art. 45 ust. 2 ustawy znosi obowiązek składania przez przedsiębiorcę turystycznego, który złoży oświadczenie o niewypłacalności, informacji o należnych składkach na Turystyczny Fundusz Pomocowy. I to wszystko, tak w skrócie.

Przewodnicząca Maria Koc:

Czy to satysfakcjonuje pana senatora?

Senator Adam Szejnfeld:

Nie, Pani Przewodnicząca. Ale mamy mnóstwo czasu do jutra, tak więc pochylimy się nad tymi poprawkami do czasu, kiedy będziemy rozstrzygać ostatecznie o tym, czy je poprzeć, czy też nie. Dzisiaj się uprzejmie wstrzymam, ponieważ nie mogę wyrobić sobie zdania.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Przepraszam, pani…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze.

Szanowni Państwo, ponieważ przed nami jeszcze 2 ustawy… Głos chce zabrać pani Julia Kluczyńska, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców Kinga Maciejewska: ….Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Chciałabym się odnieść do jednej z grup poprawek…)

Ale, jak myślę, pani minister już się chyba odniosła do tych poprawek.

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców Kinga Maciejewska: Owszem, ale jeśli można…)

(Senator Wojciech Piecha: Ale do mikrofonu proszę.)

To proszę usiąść i do mikrofonu, tak króciutko, dobrze? Bo musimy przyspieszać z tej racji, że mamy do omówienia jeszcze 2 ustawy.

Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców Kinga Maciejewska:

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowna Pani Minister!

Odnośnie do uwagi dotyczącej art. 70 – jest tam przepis dotyczący tego, że do postępowań w sprawie wpisania zaproszenia do ewidencji zaproszeń, o której mowa w art. 50 ustawy zmienianej w art. 35, czyli ustawy o cudzoziemcach – to my, jako urząd chcielibyśmy zauważyć, że odesłanie, które zaproponował pan legislator senacki, pan mecenas, byłoby prawidłowe. Czyli art. 428 ust. 1 pkt 5. Nawet z brzmienia tego przepisu wynika, że mówimy tutaj: wpisanie zaproszenia do ewidencji, o której mowa. A o ewidencji jest mowa w art. 428, a nie art. 50. Typowa taka poprawka legislacyjna, żadna merytoryczna, broń Boże. Dziękuję ślicznie.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

I teraz, Szanowni Państwo, pani Julia Kulczyńska, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych.

Czy pani Julia jest?

(Głos z sali: Niech włączy mikrofon.)

Jest? Proszę włączyć mikrofon, Pani Julio. I bardzo krótko… Nie słyszymy pani.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze.

To jeszcze pani… Proszę się przedstawić. I do mikrofonu, bardzo proszę.

Przedstawiciel Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej Kinga Pawłowska-Nojszewska:

Kinga Pawłowska-Nojszewska, Polska Izba Komunikacji Elektronicznej.

Ja w imieniu Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej chciałabym zaapelować o usunięcie z ustawy 2 przepisów, przepisów, które dotyczą usunięcia dwuinstancyjności w 2 postępowaniach.

A w ramach bardzo krótkiego wstępu chciałabym się odnieść do tzw. kamienia milowego KPO, o którym pani minister wspomniała w swoim wystąpieniu na samym początku. Pani Przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Pani Minister, kamień milowy, o którym była mowa na początku, kamień milowy A5G, polega na tym, aby odstąpić od procedury dwuinstancyjnej w co najmniej 10 procedurach. I według naszych obliczeń ustawa zawarta w druku senackim przewiduje odstąpienie od tej procedury dwuinstancyjnej w 11 procedurach. Ponadto w tym kamieniu milowym do wspomnianego wskaźnika zaliczono również usunięcia dwuinstancyjności w postępowaniach w ustawie o obronie Ojczyzny. W tamtej ustawie o obronie Ojczyzny mamy kolejnych 6 postępowań, w których usunięto dwuinstancyjność. Tak więc jest tutaj pewne pole manewru. Muszę to powiedzieć na wstępie, dlatego że o tej sprawie była już dyskusja w komisji sejmowej i tutaj te kamienie milowe okazały się takim przeważającym argumentem. Tak więc formalnie wydaje się, że tutaj możemy mimo wszystko rozmawiać, że to nie stałoby na przeszkodzie realizacji KPO.

A teraz merytorycznie, bardzo króciutko oczywiście, Pani Przewodnicząca. Wspomniane 2 przepisy dotyczą 2 ustaw, których zmianę zakłada omawiana ustawa. I teraz tak. W pierwszej kolejności chodziłoby o art. 41 ustawy, czyli artykuł, który zakłada zmiany w ustawie o zbiorowym zarządzie prawami autorskimi.

Pani Przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Polska Izba Komunikacji Elektronicznej zrzesza przedsiębiorców telekomunikacyjnych, w dużej mierze dostawców telewizji kablowej. Nasza izba zrzesza 90% krajowego rynku telewizji kablowej. A telewizja kablowa to są podmioty, dla których relacje z organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi są absolutnie kluczowe. To jest sól ziemi. To jest jeden z ważniejszych kosztów prowadzonej działalności. Tymczasem omawiana zmiana zakłada usunięcie dwuinstancyjności w procedurze, która dotyczy zatwierdzania tabel wynagrodzeń na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania.

I teraz: co to są te tabele wynagrodzeń? Tabele wynagrodzeń mają taki skutek, że postanowienia umowne, które by określały wynagrodzenie za korzystanie z praw autorskich, inne niż tabele, stają się nieważne. To oznacza, że tabele wynagrodzeń mają de facto charakter ceny sztywnej. One wprowadzają ceny sztywne na pewne usługi. I to jest zdanie nie tylko Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej, lecz także zdanie Trybunału Konstytucyjnego wyrażone w wyroku w sprawie SK 40/04. Czyli tabele wynagrodzeń to jest de facto cena sztywna wprowadzona mocą decyzji administracyjnej.

Po drugie, procedura zatwierdzania tabeli to jest jeden z ważniejszych problemów. Procedura jest zatwierdzana przez zespół orzekający Komisji Prawa Autorskiego. Sposób doboru członków tego zespołu powoduje, że reprezentacja autorów w tej komisji jest zawsze zapewniona, to przesądza art. 75 ustawy o zbiorowym zarządzie, z kolei reprezentacja użytkowników praw – niekoniecznie. Nie ma takiej gwarancji. PIKE to jest oczywiście organizacja, która reprezentuje użytkowników praw. I teraz w pierwszej instancji decyzję wydają podmioty niejako we własnej sprawie. I usunięcie teraz procedury odwoławczej do ministra oznacza, że już poza tą pierwszą instancją nie ma dalej merytorycznej dyskusji na temat wysokości opłat. A dlaczego tak jest? Dlatego, że dalsze odwołanie to jest skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. A wojewódzki sąd administracyjny w ogóle nie bada sprawy merytorycznie. Wojewódzki sąd administracyjny bada wyłącznie prawidłowość wydanej decyzji pod względem formalnym. To oznacza, że dyskusja na temat wysokości opłat za korzystanie z praw autorskich w ramach zbiorowego zarządu, merytoryczna dyskusja, odbywa się tylko raz i to być może w gronie, w którym są sami reprezentanci autorów, a nie ma żadnych reprezentantów użytkowników. I tak zatwierdzona tabela powodowałaby, że nie ma w ogóle szans na to, żeby głos użytkowników praw autorskich był słyszany.

Potem kolejny już…

Kończę, Pani Przewodnicząca, oczywiście…

(Przewodnicząca Maria Koc: Proszę kończyć. Przypominam, że mamy jeszcze 2 bardzo ważne ustawy, a kończy nam się czas. Proszę bardzo.)

Oczywiście.

Tak że podsumowując: apelujemy bardzo mocno o to, żeby usunąć przepis, który usuwa dwuinstancyjność w postępowaniu, w którym merytoryczna dyskusja w tej sytuacji byłaby możliwa tylko raz, i to w gronie samych autorów, bez przedstawicieli użytkowników praw. Wydaje się to szczególnie rażące.

Druga ustawa, ustawa o kinematografii, jest zmieniana w art. 23 omawianej ustawy. Ta zmiana również, jak wspomniałam wcześniej, zakłada usunięcie dwuinstancyjności. Dwuinstancyjności w jakim postępowaniu? W postępowaniu, które nakłada obowiązek quasi-podatkowy na przedsiębiorcę. Art. 23 ustawy zakłada, że w przypadku wpłat na Polski Instytut Sztuki Filmowej, które to wpłaty na PISF są ustalane w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego z ustawowo określonych tytułów… Te wpłaty są stawiane mocą decyzji administracyjnej. I dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej ma status organu podatkowego, co jest wprost wyrażone w tej ustawie. Do należności z tytułu tej decyzji i do postępowań służących wydaniu tej decyzji stosuje się ordynację podatkową. W związku z tym mamy taką sytuację, kiedy decyzja organu podatkowego byłaby wyłącznie jednoinstancyjna i nie byłoby możliwości odwołania się. To byłaby zasada całkowicie sprzeczna z ogólnymi zasadami ordynacji podatkowej. W ordynacji podatkowej, zgodnie z art. 127 mamy właśnie podstawową zasadę prawa podatkowego, że postępowania w tej sprawie muszą być dwuinstancyjne.

Podsumowując: bardzo apeluję o usunięcie obu tych przepisów. Wydaje się, że kamienie milowe KPO nie stoją temu na przeszkodzie, a waga merytoryczna wspomnianych spraw… Usunięcie możliwości odwołania w administracyjnym toku instancji wydaje się tu szczególnie dotkliwe i rażące dla przedsiębiorców. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

I pani Julia Kluczyńska.

Przedstawiciel Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych Julia Kluczyńska:

Przepraszam, miałam kłopoty techniczne.

(Przewodnicząca Maria Koc: Ale bardzo proszę, bo jest mało czasu.)

Julia Kluczyńska, Forum Darczyńców, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych.

Wiem, że jest mało czasu, tak więc skoncentruję się tylko na 2 kwestiach.

Pierwsza nasza uwaga koncentruje się na art. 5 omawianej ustawy. Naszym zdaniem ten akt jest sprzeczny z innym rządowym aktem prawnym, czyli projektem ustawy o sprawozdawczości organizacji społecznych, ponieważ we wspomnianym art. 5 ma być nowy formularz sprawozdania dla fundacji, a ten szerszy, kompleksowy akt prawny kreowany przez ministra Glińskiego, premiera Glińskiego jest kompleksowym aktem prawnym dotyczący szerszej sprawy, w tym sprawozdań. I tam ma być jedno sprawozdanie dla wszystkich organizacji społecznych. W związku z tym jakby ze strony rządowej płyną 2 sprzeczne sygnały. Organizacje nie będą wiedziały, co robić, jak to interpretować, jak się przygotować na te zmiany.

Drugim aspektem, na który chciałabym zwrócić uwagę i o którym pisałam w komentarzach, jest to, że wspomniana zmiana zawarta w art. 5 nie była konsultowana społecznie. Projekt, o którym mówiła pan minister, został przesłany wyłącznie do środowiska przedsiębiorców. A zatem środowisko fundacji nie miało okazji, nie miało w ogóle szansy wypowiedzenia się na ten temat. A to jest bardzo ważne, dlatego że ten temat cyfryzacji, o którym mówiliśmy, jest, wiadomo, związany z wieloma szansami i bardzo przyszłościowy dla instytucji państwa i dla trzeciego sektora również. Ale w momencie, kiedy to się staje jedynym kontaktem z urzędem… No, to się staje kontrowersyjne. Środowisko fundacji jest bardzo zróżnicowane, obejmuje też małe organizacje, działające lokalnie. I to jest tym bardziej powód, dla którego jeśli taka zmiana miałaby być wprowadzona, powinna być poprzedzona konsultacjami społecznymi.

I teraz zakończę tym, co postulujemy. Postulujemy, aby art. 5 został z tej ustawy wykreślony. Postulujemy, aby jedyną osią dyskusji o sprawozdawczości był projekt ministra Glińskiego, projekt ustawy o sprawozdawczości organizacji społecznych. I tam, owszem, można tę digitalizację i cyfryzację ująć. I postulujemy w przypadku dalszych prac ministerstwa uwzględnianie środowiska społecznego w projektowaniu zmian, które mają go dotyczyć. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy pani minister chciałaby się krótko odnieść do tych wystąpień strony społecznej?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Tak, oczywiście. Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca, Wysoka Komisjo, ja może zacznę od końca, od art. 5, o fundacjach. Projekt był szeroko konsultowany. Podlegał konsultacjom publicznym, każdy miał prawo głosu, mógł zgłosić uwagi. Uwagi w tym zakresie nie zostały do nas zgłoszone.

Jeśli chodzi o zarzut stania w sprzeczności z ustawą o sprawozdawczości… Nie możemy tutaj mówić o żadnej sprzeczności, ponieważ ustawa o sprawozdawczości jest projektem i, o ile mi wiadomo, jest na etapie Stałego Komitetu Rady Ministrów. Tak więc dopóki nie wejdzie w życie, no, to nie możemy mówić o tej sprzeczności.

Jeśli chodzi o proponowaną poprawkę nr 10… Tutaj było zgłaszane zastrzeżenie. No, tutaj mogę tylko powtórzyć, że odsyłamy do pierwszego miejsca, w którym powołujemy się na daną instytucję. Tak więc tej propozycji poprawki po prostu nie możemy uwzględnić.

Jeśli chodzi o ostrożne wprowadzanie jednoinstancyjności w wybranych postępowaniach, no, to tutaj te zaproponowane rozwiązania stanowią kontynuację reformy postępowania administracyjnego, zmian wprowadzanych do ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego z 2017 r. I dotyczy to właśnie wybranych postępowań, w których było bardzo mało odwołań bądź nie było ich wcale.

Co do kwestii art. 23 o kinematografii… Na podstawie art. 19 ust. 9 ustawy o kinematografii dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej jest uprawniony do określania wysokości wpłaty na rzecz wspomnianego instytutu dokonywanej przez podmioty określone w art. 19 ust. 1–5 oraz ust. 6a i 7 tejże ustawy. Od decyzji służy odwołanie do ministra właściwego do spraw kultury, jako organu odwoławczego. Tutaj chciałabym zauważyć, że za wprowadzeniem omawianego rozwiązania przemawiają dane statystyczne, ponieważ z danych uzyskanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wynika, że w 2020 r. złożono 8 odwołań od decyzji dyrektora instytutu, przy tym tylko w jednym przypadku postępowanie zakończyło się uchyleniem decyzji i przekazaniem sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.

I jeszcze była kwestia art. 41, zmiana w ustawie o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Tutaj ustawa wprowadza jednoinstancyjność postępowania w zakresie zatwierdzania tabel wynagrodzeń organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. I tutaj proponuje się skrócenie ścieżki zatwierdzania tabel wynagrodzeń przez rezygnację z prawa do wniesienia odwołania, co jest uzasadnione tym, że organ odwoławczy pozbawiony jest eksperckiego zaplecza umożliwiającego szybką weryfikację decyzji. Uczestnicy obrotu w krótszym terminie otrzymają ostateczne rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy.

Zatwierdzanie tabel wynagrodzeń w Komisji Prawa Autorskiego jest decyzją wydawaną przez ekspertów. Największą wartością tej Komisji Prawa Autorskiego jest jej ekspercki, niezależny od ministra czy innych czynników politycznych charakter, jak również to, że organ ten jest powoływany z grona kandydatów zgłaszanych przez uczestników rynku, ponieważ ingerencja ministra w decyzje organu eksperckiego niejako podważa sens istnienia tegoż organu. Za wprowadzeniem jednoinstancyjności w tym postępowaniu przemawiają również dane statystyczne. W 2020 r. złożono 3 odwołania od decyzji zatwierdzających tabele i wszystkie decyzje zostały utrzymane w mocy. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania.

Panie Mecenasie, bardzo proszę o pomoc. Będziemy głosować nad poprawkami zaproponowanymi przez pana, które ja przejęłam, oraz nad poprawkami zgłoszonymi przez pana senatora, pana przewodniczącego Wojciecha Piechę. Bardzo proszę, gdyby pan zechciał tu uporządkować…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Dobrze.

Pani marszałek przejęła poprawki Biura Legislacyjnego znajdujące się w opinii pod numerami 2, 3, 4, 7 i 8.

(Przewodnicząca Maria Koc: Tak.)

Niemniej jednak chciałbym jeszcze tylko zwrócić uwagę na jedną kwestię. Poprawka nr 7 z opinii i pierwsza poprawka pana senatora Piechy to są te same poprawki. Tak więc one w sprawozdaniu komisji będą ujęte jako jedna poprawka.

(Senator Wojciech Piecha: Dobrze.)

(Przewodnicząca Maria Koc: Dobrze, oczywiście.)

Poprawki pani marszałek to poprawki nr 2, 3, 4, 7 i 8. Jeżeli Wysoka Komisja nie wyraża sprzeciwu, można je przegłosować łącznie, ponieważ one były wyjaśnione.

Przewodnicząca Maria Koc:

Czy nie ma sprzeciwu wobec głosowania łącznego? Nie.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 8 za, jednogłośnie.)

Poprawki zostały przyjęte.

Bardzo proszę, Panie Mecenasie.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Teraz poprawki pana senatora Piechy.

Nad poprawką nr 1 proponuję już nie głosować, bo została przyjęta jako poprawka nr 7 proponowana przez panią marszałek.

Zostaną do przegłosowania 3 poprawki, które pan senator omówił. Tak więc wydaje mi się, że jeżeli państwo nie wyrazicie sprzeciwu, również można te 3 poprawki przegłosować łącznie.

Przewodnicząca Maria Koc:

Czy nie ma sprzeciwu? Nie.

Głosujemy.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych 3 poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 4 – za, 1 – przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.)

Poprawki zostały przyjęte.

Bardzo dziękuję.

I głosujemy teraz nad ustawą w całości wraz z poprawkami przyjętymi chwilę wcześniej.

Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 4 – za, nikt nie był przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.)

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że ustawa wraz z poprawkami została przyjęta.

Bardzo serdecznie dziękuję państwu senatorom. Dziękuję pani minister, stronie społecznej, panu legislatorowi.

Pozostaje nam wskazać senatora sprawozdawcę.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie sprawozdawać tę ustawę?

Zwracam się do państwa senatorów, którzy obradują zdalnie.

(Senator Adam Szejnfeld: Dyżurny Piecha.)

Pan senator Piecha, przewodniczący Piecha bardzo często sprawozdaje, tak więc zwracam się do państwa senatorów, którzy sprawozdają rzadziej.

(Senator Wojciech Piecha: Cisza.)

Pan senator Piecha…

(Senator Wojciech Piecha: Tak, zgadzam się.)

Bardzo dziękuję.

Ale poddaję państwu taką refleksję do przemyślenia. Pracujemy nad ustawami i też bardzo proszę, abyście państwo sobie wzięli ten obowiązek do serca, że oprócz tego, że pracujemy nad ustawą w komisji, głosujemy nad poprawkami, nad ustawą, to trzeba też jeszcze ją przekazać Wysokiej Izbie w trakcie posiedzenia plenarnego. Bardzo dziękuję.

Sprawozdawcą będzie pan senator Piecha.

Zamykam tę część naszych obrad.

Dziękuję państwu, stronie społecznej, przedstawicielom ministerstwa, panu legislatorowi.

Ogłaszam 2 minuty przerwy technicznej.

Za chwilę przystąpimy do pracy nad ustawą o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii.

(Przerwa w obradach)

Punkt 3. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 (druk senacki nr 812, druki sejmowe nr 2616, 2621, 2621-A

Przewodnicząca Maria Koc:

Szanowni Państwo, przystępujemy do realizacji kolejnego punktu naszego posiedzenia, jest to ustawa o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024. Jest to druk nr 812.

Ustawa dotyczy programów pomocowych mających na celu udzielenie wsparcia finansowego określonym grupom przedsiębiorców, w przypadku których prowadzenie działalności gospodarczej zagrożone jest z uwagi na dynamiczny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, wynikający ze znaczącego wzrostu, w porównaniu z ubiegłym rokiem, cen energii elektrycznej oraz gazu ziemnego, a także z dynamicznej sytuacji na rynku energii.

Bardzo proszę panią minister Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, o przedstawienie nam projektu ustawy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Gwałtowny wzrost cen surowców energetycznych postępuje od około roku. Początkowo źródłem tego była konfrontacyjna polityka handlowa Rosji, następnie agresja zbrojna Rosji na Ukrainę. Zdecydowana reakcja Polski oraz Unii Europejskiej, jak również wstrzymanie dostaw gazu przez Rosję, pogłębiły niedobory surowców energetycznych w całej Europie, co z kolei przełożyło się na wzrost cen na rynku europejskim. Na towarowej giełdzie energii średnia cena gazu ziemnego w sierpniu 2022 r. wyniosła 1 tysiąc 105 zł za 1 MWh i była o 420% wyższa niż rok wcześniej, z kolei energia elektryczna w tym samym miesiącu kosztowała 1 tysiąc 390 zł za 1 MWh, czyli o 263% więcej niż rok temu. Oznacza to znaczący wzrost kosztów produkcji dla przedsiębiorstw przemysłowych, co przekłada się na rentowność branż szczególnie narażonych na wzrost cen energii, jak również gazu ziemnego. Część firm polskich, np. z branży hutniczej czy z branży ceramicznej, już dzisiaj jest zmuszona wstrzymywać produkcję części wyrobów. Z uwagi na wielkość działających w tych branżach przedsiębiorstw, które często są znaczącym pracodawcą na lokalnym rynku pracy, obecna sytuacja na rynku energii może stanowić duże zagrożenie dla wielu tysięcy miejsc pracy.

Ta sytuacja, jak również rosnąca dynamika zmian na rynku energii, sprawiają, że konieczne jest stworzenie przestrzeni dla Rady Ministrów do przyjmowania doraźnych programów pomocowych, które zapewnią utrzymanie działalności przedsiębiorstw energochłonnych, czyli tych najbardziej narażonych na wzrosty cen.

Przedmiotowy projekt ustawy wprowadza możliwość przyjęcia przez Radę Ministrów programów pomocowych. Niektóre będą miały na celu udzielenie wsparcia finansowego określonym grupom przedsiębiorców, w przypadku których prowadzenie działalności gospodarczej jest zagrożone z uwagi na dynamiczny wzrost kosztów wynikający z obecnej sytuacji na rynku energii. Przedmiotowy projekt ustawy określa zasady realizacji programów w latach 2022–2024, gdyż na ten moment w takim horyzoncie czasowym możemy przewidywać ewentualne pogorszenie na rynku energii, jak również gazu.

Jeśli chodzi o podstawę przyjmowania programów pomocowych przez Radę Ministrów, to w marcu tego roku będą opublikowane przez Komisję Europejską tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy. Pomoc ta ma służyć przede wszystkim zapewnieniu płynności, jak też dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw, które zmagają się z wyzwaniami obecnego kryzysu, z jednoczesnym zachowaniem warunków działania na jednolitym rynku Unii Europejskiej.

Co do limitu wydatków przeznaczonych na realizację tychże programów, to w 2022 r. jest to ok. 5 miliardów zł i w tym roku finansowanie będzie się mogło odbywać z niewykorzystanych środków Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, a jeśli chodzi o rok 2023 oraz rok 2024, to dotyczące ich dane są szacowane, poza tym w kolejnych latach prawdopodobny jest wzrost tych kwot, chociażby w drodze np. zaciągania przez fundusz pożyczek. Na dzień dzisiejszy szacujemy, że w 2023 r. będziemy mówić o kwocie ok. 8 miliardów 200 milionów zł, a w roku kolejnym, czyli w 2024 r., o 4 miliardach 100 milionach zł. Oczywiście warunkiem koniecznym dla przeprowadzenia kolejnych programów, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy publicznej, jest przedłużenie przez Komisję Europejską obowiązywania tymczasowych ram kryzysowych na następne lata.

Projekt ustawy wprowadza też zmiany w innych ustawach, co pozwoli na powierzenie roli operatora programu Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, co wynika z negatywnego wpływu rosnących cen energii, jak również gazu, na całą gospodarkę, ale też z ryzyka wstrzymywania działalności przedsiębiorstw. Jednocześnie w celu umożliwienia realizacji programów wsparcia konieczne jest uzyskanie pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w programach przyjętych na podstawie ustaleń z rynkiem wewnętrznym albo uznania przez Komisję Europejską, że zmiany przewidziane programem nie stanowią nowej pomocy publicznej. Tym samym niezbędne jest wejście w życie ustawy możliwie w jak najkrótszym terminie.

Na koniec chciałbym podkreślić, że projekt ustawy nie podlega notyfikacji, notyfikacji podlegają same programy. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję.

Panie Mecenasie, oddaję głos.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Dziękuję.

Szanowni Państwo, ja chciałbym zwrócić uwagę komisji na 2 kwestie o charakterze ogólnym, niepoparte żadnymi propozycjami poprawek.

Pierwsza uwaga dotyczy art. 3 ustawy, zgodnie z którym program rządowy udzielania przedsiębiorcom pomocy przyjmowany będzie przez Radę Ministrów w drodze uchwały. I w tej uchwale będzie określony m.in. katalog przedsiębiorców, formy, kryteria, warunki i okres przyznania pomocy, sposób obliczania wysokości pomocy czy też maksymalna kwota pomocy. Nasza wątpliwość dotyczy formy przyjęcia tego dokumentu, czyli uchwały Rady Ministrów. Zwracamy uwagę, że uchwała Rady Ministrów nie może stanowić źródła powszechnie obowiązujących przepisów prawa w stosunku do obywateli – to jest materia ustawowa, a uchwała Rady Ministrów ma charakter aktu prawa wewnętrznego.

Druga uwaga dotyczy przepisów art. 12–18 ustawy, które zostały wprowadzone do noweli na ostatnim etapie prac nad projektem, czyli z pominięciem… w trakcie drugiego czytania, co wiąże się z naruszeniem sejmowego trybu legislacyjnego, czyli art. 118 i 119 konstytucji. Ponadto trzeba zwrócić uwagę na to, że te artykuły mogą również budzić wątpliwości czysto legislacyjno-formalne, ponieważ zgodnie z §92 zasad techniki prawodawczej jedną ustawą zmienia się tylko jedną ustawę, a wyjątek od tej reguły dotyczy sytuacji, gdy między ustawami zachodzą niewątpliwe związki tematyczne. W tym wypadku wydaje się, że takich związków nie ma. Ponadto, z uwagi na treść art. 12–18, wydaje się, że powinny one być umiejscowione nie w tej ustawie, ale w ustawie – Prawo ochrony środowiska, ponieważ dotyczą tej właśnie materii. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Pani Minister, czy zechce się pani odnieść do tych sugestii?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Jeżeli chodzi o uwagę pierwszą, to projektowane w ustawie programy rządowe określają zasady, na jakich Rada Ministrów przewiduje możliwość udzielania wsparcia podmiotom wymienionym w tychże aktach. Uchwała jako akt prawa wewnętrznego nie może nakładać obowiązków i przyznawać praw przedsiębiorcom, zatem projektowane uchwały nie będą obowiązywały przedsiębiorców. Będą to dokumenty opisujące poszczególne instrumenty wsparcia, z których będą mogły korzystać określone grupy przedsiębiorców, ale nie będą one nakładały bezpośrednio na przedsiębiorców obowiązków ani przyznawać im określonych praw. Dopiero tak naprawdę określona w art. 5 ustawy informacja o możliwości złożenia wniosku o wsparcie, w której będą wskazane informacje zawarte w programie, oraz złożenie wniosku przez przedsiębiorcę będą go wiązały.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy Rada Ministrów przyjmuje program rządowy udzielania przedsiębiorcom pomocy. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju programy rządowe są przyjmowane w drodze uchwały Rady Ministrów. W takiej formie zostały przyjęte programy związane z poszczególnymi perspektywami finansowymi Unii Europejskiej i program udzielania wsparcia w związku z negatywnymi skutkami pandemii COVID-19, w związku z ustawą o systemie instytucji rozwoju.

Jeśli chodzi o uwagę drugą, to była poprawka poselska, która została pozytywnie zaopiniowana przez ministra klimatu i środowiska. Chyba jest z nami przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska, więc poprosiłabym o zabranie głosu w tej sprawie.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze.

Pani Minister, bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska:

Dzień dobry.

Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Ja poproszę panią dyrektor stosownego departamentu o komentarz. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Proszę bardzo.

Dyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Agnieszka Sosnowska:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Pani Minister!

W opinii Biura Legislacyjnego w odniesieniu do wprowadzenia przepisu umożliwiającego wprowadzenie na rynek oraz wykorzystywanie w celach grzewczych węgla brunatnego w pewnym konkretnym, zamkniętym i precyzyjnie określonym okresie zostały podniesione pewne uwagi. Pozwolę sobie zauważyć, że poprawka zgłoszona przez klub parlamentarny została zgłoszona w pierwszym czytaniu na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju, niemniej jednak z uwagi na dyskusję, która toczyła się w nawiązaniu do uwag Biura Legislacyjnego w kontekście przepisów intertemporalnych związanych z sankcjami, poprawka trafiła w pełnej, kompleksowej wersji w czasie drugiego czytania. Panowie legislatorzy z Biura Legislacyjnego również w tym zakresie nie znaleźli dalszych wątpliwości, jeśli chodzi o te kwestie intertemporalne, a więc wydaje się, że zabieg ten osiągnął pewien efekt. W związku z tym wydaje się, że zasady w tym zakresie nie zostały naruszone.

Jeśli chodzi o art. 92 zasad techniki prawodawczej, to w opinii Biura Legislacyjnego znalazło się również sformułowanie, że… Należy podkreślić, że są tu niewątpliwe związki tematyczne i wspólny zamysł ustawodawcy. Ja pozwolę sobie zauważyć, że absolutnie taki związek przyczynowo-skutkowy i powiązanie przepisów tu się znajduje. Pierwszą oczywistą kwestią, którą podnosiła pani minister, jest kwestia przyczyny podjęcia działań, czyli wprowadzenia przepisu w sytuacji konfliktu zbrojnego, który powoduje konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Drugim obszarem wspólnym i łączącym bezwzględnie te obszary przepisowe są podmioty objęte regulacją – bo mówimy tutaj o przedsiębiorcach. Trzecim obszarem jest wreszcie sam przedmiot, czyli pewien dostęp do paliw, surowców, a takim jest węgiel, czy do energii elektrycznej i cieplnej, oraz pewien obszar konkurencji pomiędzy tymi jednostkami, a także oczywiście mechanizm, bo rozwiązanie to stanowi pewien mechanizm czasowego dopuszczenia do wprowadzenia do obrotu pewnej grupy paliw. No i wreszcie ostatnim elementem jest pośredni odbiorca wprowadzonych regulacji w całym tym zakresie przedmiotowym ustawy, czyli społeczeństwo, które, korzystając z paliw i energii, funkcjonuje w bardziej kompleksowy i ekonomicznie uzasadniony sposób.

Chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt tych kwestii konkurencyjności i dostępu do energii elektrycznej. Działania polskiego rządu zachęcają, skłaniają do racjonalnego korzystania z energii elektrycznej i oszczędzania jej, oczywiście do tego samego wzywa też Komisja Europejska. Wydaje się, że zwiększenie dostępności paliw stałych węglowych spowoduje, że część społeczeństwa będzie mogła zrezygnować z ogrzewania elektrycznego, co wywoła mniejsze zapotrzebowanie na moc i może przyczynić się do spadku kosztów energii elektrycznej na rynku. Dlatego wydaje się, że to rozwiązanie kompleksowo będzie korzystne dla całej gospodarki, a w szczególności dla przedsiębiorstw, które będą mogły zmniejszyć koszty prowadzenia swojej działalności. No i oczywiście przełoży się to też korzystnie na beneficjentów, czyli obywateli. W związku z tym ten przepis epizodyczny, czasowy, i forma jego wprowadzenia do ustawy w tym miejscu wydają się w naszej opinii uzasadnione. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Wysłuchaliśmy opinii pana mecenasa, a także strony rządowej.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos?

Pan przewodniczący Adam Szejnfeld. Proszę bardzo.

Senator Adam Szejnfeld:

Prawdę mówiąc, Pani Przewodnicząca, tylko z obowiązku parę słów, bo już nie chce się nawet…

Przed chwilą, przy okazji poprzedniej ustawy, mówiliśmy, że ten rząd permanentnie łamie przepisy prawa i, co najgorsze, konstytucję, bo co ustawa… Jak powiedziałem, trudno byłoby mi przypomnieć sobie ustawę, w której by nie łamano zasady konstytucyjnej. Tu mamy znowuż, powtórnie, złamane art. 118 i 119, przepisy konstytucji. A więc mamy dzisiaj, na tym posiedzeniu komisji, trzecią taką ustawę i po raz trzeci, a więc w każdej ustawie, powtarza się to samo. Człowiek ma już jakby przekonanie, że ten rząd działa jak jakiś alkoholik: upija się, a gdy próbować wzywać go do porządku, to obiecuje, że następnego dnia już nie będzie pił, no i przychodzi następny dzień, a tu znowuż barek jest wyczyszczony. A więc to jest już jakiś nałóg, choroba, i wydaje mi się, że po 7 latach to chyba jest już ona niewyleczalna.

No ale oprócz tego wobec tej ustawy są też inne, wręcz fundamentalne zarzuty, nie tylko te tak elegancko wyrażone przez Biuro Legislacyjne. Bo nasi legislatorzy mogą się odnosić do spraw elegancko, ale wyłącznie pod względem prawniczym. Ale tutaj mamy do czynienia z sytuacją absolutnie kuriozalną, bo oto przynosi się kawałek papieru, na którym wcześniej 460 posłom, teraz 100 senatorom mówi się: dajcie nam 17 miliardów zł – bo tak ta ustawa właściwie stanowi. Gdyby nawet chcieć jakoś się w to zagłębić, to przypuszczam, że… Zresztą po przeczytaniu stenogramów z Sejmu wydaje mi się, że nawet padło gdzieś to stwierdzenie: rząd wie lepiej. A więc po co angażować Sejm, po co angażować Senat do tego, żeby tworzyć prawo, w którym dokładnie określi się, po pierwsze, komu; po drugie, na jakich zasadach; po trzecie, kiedy; po czwarte, ile; po piąte, pod jakim warunkiem? Tu nic na ten temat nie ma. Powtarzam: ta ustawka – bo trudno ją nazwać ustawą – dotyczy planu wydatkowania nie 1 miliona 700 tysięcy zł, nie 17 milionów, nie 170 milionów, nie 1 miliarda 700 milionów, tylko 17 miliardów! I to enigmatycznym 250 czy do 250 firmom. Którym? Jakim? I, tak jak powiedziałem, na jakich zasadach? Kompletnie… To jest ustawa nadająca się po prostu do kosza. Trudno ją przyjąć, i to nie ze względu, tak jak powiedziałem, na te notoryczne, nałogowe łamanie art. 118 i 119 konstytucji. Zastanowimy się, co z tym zrobić. Na pewno na tym etapie komisyjnym nie można wyrazić o niej opinii pozytywnej. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.

Czy pani minister pragnie…

(Przedstawicielka Konfederacji „Lewiatan” Katarzyna Rybicka: Czy ja mogę zabrać głos, jako przedstawiciel przedsiębiorców? Bardzo serdecznie dziękuję za zaproszenie dzisiaj. Ja reprezentuję branżę poligraficzną, która w Polsce zatrudnia ponad 50 tysięcy ludzi…)

Proszę bardzo, tylko proszę krótko.

Przedstawicielka Konfederacji „Lewiatan” Katarzyna Rybicka:

Oczywiście, jak najbardziej krótko.

Ja tutaj w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi powiem, że nie są znane ramy tego programu, czyli tak naprawdę nie wiemy, czy o wsparcie będzie mogło się ubiegać każde przedsiębiorstwo, czy też wybrane przedsiębiorstwo. Biorąc pod uwagę wszystkie regulacje unijne, zakładamy… Jako przedsiębiorstwo zrobiliśmy dokładną analizę tych regulacji unijnych, ale to nie jest jasne. Co więcej, muszę powiedzieć, że biorąc pod uwagę także informacje, które docierają do przedsiębiorców takich jak my… Bo dostajemy informacje o tym, że niektóre branże będą wykluczone z tego wsparcia. Tu nawiązuję też do tej poprzedniej wypowiedzi. Dla przykładu, Wysoka Komisjo i Szanowni Państwo, na pierwszej liście wspieranych sektorów polskiego programu nie znalazły się branże stanowiące ciąg łańcucha dostaw względem branż uwzględnionych na liście. Przykładowo, na liście znajduje się branża o kodzie PKD 17.12 „Produkcja papieru i tektury”, jednakże branże pokrewne z obszaru papiernictwa i druku zostały odsunięte od wsparcia. Żeby nie mówić tylko o naszej branży, powiem, że analogicznie na pierwotnej liście wsparcia sektorów była branża 23.31 „Produkcja ceramicznych kafli i płytek”, ale brakowało zbliżonego rodzaju działalności o kodzie 23.32.Z, czyli „Produkcja cegieł, dachówek i materiałów budowlanych z wypalanej gliny”. W związku z tym, mając tutaj tę możliwość – tu, Wysoka Komisjo, dziękuję za możliwość zabrania głosu – proponujemy jak największe możliwe zwiększenie dostępności tego dla różnych sektorów, dla których ten problem energii w tym momencie jest bardzo istotny.

Tyle chciałam powiedzieć. Dziękuję. Mam nadzieję, że było krótko.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy pani minister zechciałaby się odnieść do głosu pana przewodniczącego Szejnfelda oraz pani reprezentującej stronę społeczną?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

W trzech słowach… Jeśli chodzi o postulat branżowy, to prosiłabym o przekazanie do nas tego stanowiska – przeanalizujemy to i odniesiemy się do tego. Żadne głosy z tej branży wcześniej do nas nie wpływały, więc ciężko mi się w tym momencie do tego odnieść. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Wobec powyższego przystępujemy…

(Dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu w Konfederacji „Lewiatan” Jakub Safjański: Jeszcze… Przepraszam…)

Słucham pana.

(Dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu w Konfederacji „Lewiatan” Jakub Safjański: Jakub Safjański, Konfederacja „Lewiatan”…)

(Senator Wojciech Piecha: Niech pan usiądzie bliżej.)

Proszę usiąść i włączyć mikrofon.

Dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu w Konfederacji „Lewiatan” Jakub Safjański:

Dzień dobry. Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu w Konfederacji „Lewiatan”.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowna Pani Minister! Drodzy Senatorowie!

Moja uwaga pierwsza jest taka, że ten projekt ustawy nie został sporządzony w toku konsultacji publicznych, a w związku z tym nie był przedmiotem dialogu ze stroną społeczną.

Uwaga nr 2 do art. 3. Rada Ministrów może przyjąć w drodze uchwały program rządowy. A może powinna mieć taki obowiązek, żeby przyjąć jakże potrzebny program pomocy, a nie żeby było to tylko uprawnienie fakultatywne?

Uwaga nr 3. Proszę państwa, Rada Ministrów w drodze uchwały przyjmuje, może przyjąć taki program, niemniej wydaje się, że – tak jak podkreślali legislatorzy w Sejmie oraz w Senacie – właściwym aktem prawnym jest tu rozporządzenie, które ma moc prawa powszechnie obowiązującego. To nie uchwała ma wykonywać ustawę, ale rozporządzenie powinno ją wykonywać.

Drodzy Państwo, i czwarta moja uwaga. Jest ona taka, że przedsiębiorcy nie są pewni po lekturze tychże regulacji, do jakich branż będzie zaadresowana pomoc. A czasy mamy teraz takie, że wydaje się, iż taka pewność powinna jednak zostać zapewniona. W związku z powyższym zgłosiłem do pani minister prośbę o wzmocnienie działań komunikacyjnych wobec sektora przedsiębiorców w kwestii tego, do jakich sektorów jest adresowana rzeczywiście ta regulacja. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję.

Pani Minister, bardzo proszę jeszcze odnieść się do tej wypowiedzi.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Jeżeli chodzi o kwestię uchwały, to wyjaśniałam to dość szczegółowo, nie chciałabym się powtarzać i zabierać więcej czasu.

Jeśli chodzi o tę fakultatywność, jaka tutaj została określona… Ta fakultatywność wynika z tego, że zgodnie z potrzebą takie programy będziemy uruchamiać. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania. Przystępujemy…

Ja zgłaszam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto z państwa jest za przyjęciem tego wniosku?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 3 za, 4 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.)

Wobec powyższego stwierdzam, że ustawa nie zyskała akceptacji Wysokiej Izby.

(Senator Wojciech Piecha: Komisji.)

Przepraszam, Wysokiej Komisji. Przepraszam bardzo.

Proszę państwa, tak czy inaczej musimy wskazać senatora sprawozdawcę.

(Senator Wojciech Piecha: Może pani będzie sprawozdawała?)

Tak, dobrze, w takim razie ja będę sprawozdawcą tej ustawy, skoro nikt z państwa się nie zgłasza. Ale może zgłaszają się państwo senatorowie zdalnie obradujący… Nie, nie zgłaszają się. Dobrze. To ja będę sprawozdawcą tej ustawy.

Bardzo dziękuję. Zamykam, Szanowni Państwo, ten punkt naszych obrad. Za chwilę przystąpimy do pracy nad kolejną ustawą, a jest to ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w roku 2023 w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej – druk senacki nr 815.

Dosłownie minuta przerwy technicznej.

(Przerwa w obradach)

Punkt 4. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w roku 2023 w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (druk senacki nr 815, druki sejmowe nr 2630, 2643, 2643-A)

Przewodnicząca Maria Koc:

Szanowni Państwo, przystępujemy do rozpatrzenia ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w roku 2023 w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej – druk senacki nr 815.

Celem ustawy jest uruchomienie instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne gospodarstw domowych oraz zapewnienie im cen energii elektrycznej na poziomie umożliwiającym opłacenie rachunków.

Witam. Jest z nami pani minister Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, wraz ze współpracownikami.

Pani Minister, bardzo proszę. Oddaję pani głos.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska:

Bardzo dziękuję, Pani Marszałek.

Szanowni Państwo!

(Przewodnicząca Maria Koc: Proszę do mikrofonu. Głośniej, bo nie słyszymy.)

Już się zbliżam do mikrofonu. Mam nadzieję, że teraz mnie słychać.

(Przewodnicząca Maria Koc: Tak.)

Będę mówić krótko, a jeżeli będzie potrzeba, to będę uzupełniać.

Ustawa stanowi kolejny element naszego kompleksowego programu wspierania Polaków w ramach odpowiedzi na kryzys energetyczny wywołany przez napaść Rosji na Ukrainę, szkodliwe działania rosyjskiej spółki Gazprom oraz spekulacje na rynku innych uprawnień do emisji CO2, które w sumie wywołały kryzys na rynku wszystkich nośników paliw, w tym paliw, które wykorzystywane są przez energetykę zawodową, co spowodowało gwałtowne i nieakceptowane wzrosty cen energii elektrycznej w ostatnich miesiącach w całej Europie. Ustawa stanowi kluczowy instrument zapobiegający popadnięciu gospodarstw domowych w spiralę zadłużenia, tym samym ograniczy rozszerzanie się ubóstwa energetycznego.

Celem ustawy jest ochrona gospodarstw domowych przed drastycznym wzrostem rachunków energii elektrycznej w 2023 r. i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego obywateli poprzez zamrożenie wzrostu rachunków za energię elektryczną i usługi dystrybucji dla gospodarstw domowych w 2023 r., gwarancję cen i stawek opłat takich jak w 2022 r. Podkreślam, chodzi tu o rachunek, nie o sam koszt energii elektrycznej. Zamrożenie to nastąpi do wysokości limitu zużycia: 2 MWh dla wszystkich gospodarstw domowych – czyli wszyscy obywatele zostaną tym mrożeniem objęci. 2,6 MWh to zwiększony limit dla osób niepełnosprawnych, a 3 MWh – dla rolników i ich gospodarstw domowych. Czyli wszyscy obywatele zostaną tym mrożeniem objęci. 2,6 MWh to zwiększony limit dla osób niepełnosprawnych, a 3 MWh – dla rolników i gospodarstw domowych wielodzietnych z Kartą Dużej Rodziny. Powyżej wymienionych limitów ceny i stawki opłat będą zgodne z zatwierdzoną na 2023 r. przez prezesa URE taryfą dla gospodarstw, które nie korzystają z prawa do zmiany sprzedawcy, lub wynikającą z zapisów umownych ze sprzedawcą dla odbiorców wolnorynkowych. Te grupy to jest mniej więcej 60 i 40% gospodarstw domowych.

Wprowadzenie mechanizmu upustu – to jest zachęta do oszczędzania, która również tutaj w ustawie została zawarta. Dla oszczędzających w gospodarstwach domowych energię będzie upust o 10% w okresie od 1 października do tego roku do 31 grudnia 2023 r. względem analitycznego, poprzedniego okresu, czyli od 1 października 2021 do końca roku 2022 r., będzie to upust wynoszący 10% wartości rachunku z okresu 15 miesięcy, który będzie uwzględniony w rozliczeniach odbiorcy w kolejnych latach.

Jest też wprowadzenie nowego instrumentu wsparcia, jakim jest dodatek elektryczny. Tym samym uwzględnione zostaną zwiększone koszty gospodarstw domowych, które ogrzewają się energią elektryczną. Dodatek ten wyniesie 1 tysiąc zł bądź 1 tysiąc 500 zł, w zależności od rocznego zużycia energii elektrycznej, tzn. do 5 MWh będzie to 1 tysiąc zł, a powyżej – 1 tysiąc 500 zł.

I to – tu słowo komentarza – domyka kwestie ogrzewania Polaków i ich domostw. Zaczęliśmy od węgla, w kolejnej ustawie, o cieple systemowym, zostały zawarte dopłaty do innych paliw, takich jak pelet, drewno kawałkowe, olej, gaz LPG, a tutaj jest ostatni element domykający wsparcie ogrzewania Polaków, czyli dodatek elektryczny. Oczywiście całe to kompleksowe rozwiązanie jest wsparte wprowadzeniem rekompensat dla sprzedawców energii i OSD oraz zastosowaniem wobec odbiorców zamrożonych cen na poziomie tych z roku 2022 w zakresach limitów, o których mówiłam.

Ustawa zawiera również inne uregulowania związane z promowaniem oszczędności jako działania wpływającego na zniwelowanie wzrostów cen energii, tj. promowanie wzorcowej roli administracji publicznej w zakresie efektywności energetycznej – czyli wprowadzenie już nie zachęty, ale obowiązku podjęcia działań w celu realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach i częściach budynków oraz przez wykorzystywane urządzenia techniczne, instalacje, pojazdy o 10% w stosunku do lat poprzednich. Z uwagi na stan pandemiczny, który mógł wpłynąć na oszczędności, na zużycie energii, jest to w ustawie zapisane tak, żeby można było ominąć ten rok, w którym bardzo często część administracji publicznej przebywała na pracy zdalnej – ergo: miała zmniejszone zużycie – przez co ta 10-procentowa redukcja byłaby dużo trudniejsza do osiągnięcia.

Ustawa wdraża ponadto nowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami, dotyczące możliwości zmiany formy zabezpieczenia roszczeń w ramach postępowań dotyczących gospodarki odpadami oraz kwestii zapobiegania wygaśnięcia części prawomocnych decyzji dotyczących gospodarki odpadami. Stanowi to zachętę dla odbiorców indywidualnych do oszczędnego gospodarowania energią i do zmiany ich zachowań w zakresie konsumpcji energii w poszczególnych godzinach doby, tym samym jest to furtka do rozwoju w naszym kraju jeszcze większego DSR, który pięknie nam zadziałał, jeżeli chodzi o rynek mocy, i który bardzo chcielibyśmy promować i rozszerzać.

Jednocześnie chciałbym powiedzieć, tak na marginesie mojej wypowiedzi – wiem, że ma być bardzo krótko, więc będzie bardzo krótko, a jeżeli będzie trzeba, to rozwinę to – że jest to kolejne z działań, ale poparte działaniami komplementarnymi, których głównym zadaniem jest obniżenie cen energii elektrycznej dla wszystkich, czyli cen energii na rynkach hurtowych i w kontraktach dwustronnych na rynku bilansującym. Część tych rozwiązań ujętych w formie rozporządzeń już weszła w życie i funkcjonuje, nad częścią pracujemy, zarówno na poziomie unijnym… Chodzi tutaj o cap na gaz, o co bardzo mocno zabiegamy w ramach 15 krajów, we wspólnym liście podpisanym przez 15 krajów, ale również o limit, o ustalenie maksymalnej ceny na energię elektryczną w ogóle na poziomie unijnym, a jeżeli to się nie uda, to będziemy pracować nad podobnymi rozwiązaniami na poziomie krajowym. Są też przygotowywane rozwiązania dotyczące innych uczestników rynku energii elektrycznej, tak żeby wszyscy, którzy są dotknięci wojną Putina, zostali w jakiś sposób wsparci, bądź żebyśmy wpłynęli na gospodarkę w taki sposób, żeby ceny energii spadły, a jednocześnie żeby nie nakręcać inflacji. Ta ustawa to jest trzecie z kolei procedowane rozwiązanie dotyczące obywateli i wspierania ich za pomocą dodatków, redystrybucji bądź mrożenia taryf, tak jak w przypadku ciepła, przy dopłatach do paliw. Tutaj, przy mrożeniu, z programem zużycia… A właściwie jest czwarta, bo w styczniu była ustawa mrożąca taryfy na gaz, która pozwoliła Polakom uniknąć kilkusetprocentowych podwyżek. Bardzo proszę Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję, Pani Minister.

Panie Mecenasie, bardzo proszę, oddaję panu głos.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Pani Minister! Szanowni Państwo!

Zacznę od uwag o charakterze konstytucyjnym. Proponowana ustawa zawiera przepisy określające zadania samorządu terytorialnego, w tym rozstrzygające, że wypłata dodatku elektrycznego jest zadaniem zleconym gminie – o tym rozstrzyga art. 34 ust. 1. Ale mimo tego, jak wynika z dokumentacji dołączonej do projektu procedowanej ustawy, projekt ustawy nie został skierowany w celu zaopiniowania do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W związku z tym nieprzekazanie projektu ustawy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego może być uznane za naruszenie trybu wydania tej ustawy, ponieważ uniemożliwia parlamentowi podjęcie decyzji dotyczącej proponowanych przepisów po zapoznaniu się ze stanowiskiem strony samorządowej.

Druga wątpliwość o charakterze konstytucyjnym dotyczy art. 3 ust. 1. Po pierwsze, wątpliwość w zakresie, w jakim przepisy różnicują maksymalną wysokość megawatogodziny za zużycie energii elektrycznej uwzględnianej w taryfie na 2023 r. od tego, czy podmiot jest odbiorcą uprawnionym w dniu wejścia w życie ustawy. Przykładowo: pkt 1 tego ustępu dotyczy tylko gospodarstw rolnych prowadzonych w dniu wejścia w życie ustawy. Powstaje pytanie: dlaczego uprawnienie przewidziane w tym przepisie nie dotyczy już odbiorców uprawnionych, którzy rozpoczną prowadzenie gospodarstwa rolnego po dniu wejścia w życie ustawy, a w 2022 r.? Po drugie, dlaczego w przypadku gospodarstw rolnych rozstrzygnięto, że 3 MWh dotyczą tylko tych prowadzonych w dniu wejścia w życie ustawy, a ograniczenie analogiczne nie dotyczy już odbiorców uprawnionych prowadzących dział specjalny produkcji rolnej? Te wątpliwości wynikają z tego, że materia ta nie została po prostu wyjaśniona w uzasadnieniu. I po trzecie, jest wątpliwość w zakresie relacji do przepisów art. 9 ust. 20–22. Z brzmienia proponowanych przepisów wynika, że odbiorca uprawniony, prowadzący gospodarstwo rolne, posiadający Kartę Dużej Rodziny, posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo zamieszkujący z osobą posiadającą orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności wydane osobie poniżej szesnastego roku życia, ma spełnić m.in. przesłankę bycia tym odbiorcą na dzień wejścia w życie ustawy – ponieważ akurat taka przesłanka została w tych przepisach wyrażona. Przyjęte w proponowanym art. 3 ust. 1 pkt 1 różnicowanie odbiorców uprawnionych w zależności od dnia wejścia w życie ustawy i po jej wejściu w życie budzi wątpliwości w kontekście konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej, zasady demokratycznego państwa prawnego i równości wobec prawa. Ponadto proponowane przepisy budzą wątpliwości również w kontekście przejrzystości i zupełności. Wątpliwości te dotyczą w takim samym zakresie odbiorców uprawnionych, o których mowa w dalszych przepisach – art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 4 ust. 2, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1. Żeby przykładowo to wskazać, podam: w art. 3 ust. 1 pkt 3 przewiduje się, że wielkość 2,6 MWh będzie uwzględniana w taryfie w przypadku odbiorcy uprawnionego, posiadającego w dniu wejścia w życie ustawy orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a w przypadku odbiorcy uprawnionego posiadającego orzeczenie, o którym mowa w art. 5 pkt 1, 1a lub 2 albo w art. 62 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – niezależnie od tego, czy odbiorca posiada takie orzeczenie w dniu, czy też po dniu wejścia w życie ustawy. I ta wątpliwość jest tutaj istotna o tyle, że to się odbywa w obrębie tej samej jednostki redakcyjnej.

Następna wątpliwość natury konstytucyjnej dotyczy art. 21 ust. 3 ustawy. Przepis ten stanowi, że zarządca rozliczeń na swojej stronie internetowej udostępnia wzór wniosku o wypłatę raty zaliczki, wzór wniosku o wypłatę rekompensaty oraz wzór wniosku o rozliczenie rekompensaty. Rozwiązanie takie należy uznać za wątpliwe w świetle art. 92 ust. 1 konstytucji, rozstrzygającego, że w celu wykonania ustawy wydaje się rozporządzenia, a więc przepisy powszechnie obowiązujące. Wzory tych wniosków sporządzane prawdopodobnie przez zarządcę – bo ustawa nie rozstrzyga tego, kto określa, a kto sporządza ten wzór, tylko to, kto zamiesza, udostępnia – nie będą miały charakteru przepisów powszechnie obowiązujących, mimo że będą wpływały na uprawnienia osób trzecich. Jako przykład z kolei zgodnego z konstytucją rozwiązania wskazałbym procedowaną niedawno przez Senat ustawę, art. 16 ustawy z dnia 2 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw – czyli analogicznej ustawy – który rozstrzyga o tym, kto określa wzór wniosków udostępnianych przez zarządcę rozliczeń, a jest to ten sam podmiot, oraz że następuje to w drodze przepisów powszechnie obowiązujących, tj. rozporządzenia. Przepis ten stanowi, że minister właściwy do spraw energii określi w drodze rozporządzenia wzór wniosku o wypłatę rekompensaty i wzór wniosku o rozliczenie rekompensaty, mając na uwadze odpowiednią wytyczną. Analogiczne rozwiązanie jest również w procedowanej ustawie w art. 36 ust. 7. W związku z powyższym proponuje się tutaj do rozważenia przyjęcie odpowiednich poprawek, które pozwolą na określenie tych wzorów wniosków w drodze rozporządzenia.

Następna wątpliwość dotyczy art. 27 ust. 2 ustawy, który stanowi, że w przypadkach, gdy wniosek o wypłatę dodatku elektrycznego złożono dla więcej niż jednego gospodarstwa domowego, mających ten sam adres miejsca zamieszkania, dodatek jest wypłacany wnioskodawcy, który złożył wniosek jako pierwszy. Przepis ten budzi wątpliwości w kontekście zasady sprawiedliwości społecznej i równości wobec prawa. Nie negując oczywiście intencji projektodawcy mających na celu wyeliminowanie ewentualnych nadużyć w zakresie uzyskiwania takiego dodatku, należy wskazać, że przyjętego w omawianym przepisie kryterium pierwszeństwa w złożeniu wniosku nie można uznać za sprawiedliwe, w szczególności w kontekście osób starszych, chorych czy też wymagających pomocy innych osób – są one w gorszej sytuacji. W związku z powyższym Biuro Legislacyjne proponuje przyjęcie poprawki, która rozstrzygałaby o tym, że jeżeli wniosek w rozpatrywanej sytuacji złożyło kilka gospodarstw domowych, to każde z gospodarstw uzyskuje proporcjonalnie równą część.

Jeżeli chodzi o uwagi o charakterze już szczegółowym, to pierwsza uwaga dotyczy przepisu określającego zakres przedmiotowy ustawy – art. 1 pkt 2, który stanowi, że zasady i tryb… Stanowi on, że ustawa określa zasady i tryb przyznawania i wypłacania rekompensat dla wskazanych w tym przepisie przedsiębiorstw. Ten przepis w relacji do następnego punktu, pktu 4 w art. 1, i do tego, co jest regulowane w dalszych przepisach procedowanej ustawy – w szczególności chodzi o rozdział 3 – budzi wątpliwości, o co tutaj chodzi, które przepisy określają zasady i tryb przyznawania i wypłacania tych rekompensat, skoro w pkcie 4 mamy też przepis stanowiący o zasadach i trybie przyznawania, wypłacania rekompensat dla podmiotów uprawnionych, czyli m.in. tych przedsiębiorstw. Mało tego, w pkcie 4, podobnie zresztą jak w pkcie 5 i 3, jest jeszcze określona druga część, czyli właściwość organu w tych sprawach. Już jak gdyby nie rozwijając tego tematu, powiem, że wydaje się, iż pkt 2 należałoby połączyć z pktem 4, ponieważ te zasady i tryb dotyczą wypłacania rekompensat dla podmiotu uprawnionego, a jeżeli tak miałoby być, to Biuro Legislacyjne proponuje tutaj stosowną poprawkę.

Następna uwaga dotyczy art. 7 ust. 1 ustawy. Uwaga ma na celu dokonanie korekty redakcyjnej – i na tym pozwolę sobie skończyć wywód. Również proponuje się stosowną poprawkę.

Uwaga trzecia dotyczy art. 9 ust. 18. Ona również na ma celu zapewnienie spójności w obrębie przepisów ustawy.

Uwaga czwarta, dotycząca art. 9 ust. 19, ma na celu dokonanie korekty redakcyjnej.

Uwaga piąta dotyczy art. 11 ust. 6. Ta uwaga ma na celu zapewnienie spójności w obrębie zaproponowanych przepisów.

Z kolei uwaga szósta, dotycząca art. 13 ust. 4 i 12 ustawy… Tutaj jest więcej wątpliwości. Po pierwsze, należy wskazać, że w tych przepisach użyto błędnej nazwy wniosku: wniosek o ratę zaliczki. A niezależnie od tego w art. 13 ust. 12 stanowi się, że do rozpatrywania wniosku o ratę zaliczki na poczet rekompensaty stosuje się odpowiednio przepisy art. 16–25. Budzi tutaj wątpliwości prawidłowość tego odesłania. Wydaje się, że nie tylko w kwestii rozpatrywania należałoby odesłać do odpowiedniego stosowania tych przepisów, ale prawdopodobnie kompleksowo, co do samej zaliczki na poczet rekompensaty, bo wśród tych przepisów, do których się odsyła, w większości są przepisy, które nie dotyczą stricte rozpatrywania wniosku, ale również innych spraw związanych z zaliczką. Po drugie, wątpliwości budzi, czy intencją projektodawcy faktycznie jest to, aby omawiany przepis nie obejmował swoim zakresem regulacji dotyczącej składania wniosku. Może na to jak gdyby wskazywać art. 21 ust. 1 ustawy wskazujący na przepisy dotyczące składania, weryfikacji i rozpatrywania wniosków. Przykładowo co do kwestii związanej ze składaniem wniosków, która nie jest objęta w art. 13 ust. 12, rozstrzyga się, że wnioski są składane wyłącznie w drodze elektronicznej. W związku z powyższym przepisy te wymagają analizy. I jeżeli te wątpliwości są zasadne, to proponuje się również przyjęcie stosownej poprawki.

Uwaga siódma dotyczy art. 13 ust. 6 i 7 i ma na celu zlikwidowanie błędów odesłania do art. 40 ust. 3 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Uwaga ósma dotyczy art. 13 ust. 8 pkt 2 i art. 19 ust. 3 i ma na celu zapewnienie spójności w sposobie odnoszenia się do skrótu NIP.

Uwaga dziewiąta dotyczy art. 13 ust. 8 pkt 3 i ma charakter doprecyzowujący.

Uwaga dziesiąta dotyczy art. 14 ust. 3. Ma na celu zapewnienie spójności w obrębie proponowanych przepisów.

Następna uwaga dotyczy przepisów art. 14 ust. 4 i 5 ustawy, tego, co dotyczy relacji między tymi przepisami. Tutaj należałoby wskazać, że, po pierwsze, powstaje wątpliwość, dlaczego przepisy te rozstrzygają o odpowiednim stosowaniu wskazanych w nich przepisów tylko do rozliczania rekompensaty. Czyli tutaj zachodzi sytuacja podobna do tej wcześniejszej, z odesłaniem, ponieważ wydaje się, że nie tylko o rozliczenie chodzi. Po drugie, powstaje pytanie, dlaczego art. 14 ust. 4 przewiduje, że do rekompensat, o których mowa w art. 14 ust. 3, w przypadku podmiotu uprawnionego innego niż wskazany w art. 7 ust. 1 stosuje się przepisy art. 16… nie, nie stosuje się – przepraszam – tego przepisu. Budzi tu wątpliwość to, kto ma obliczyć tę rekompensatę i weryfikować wniosek o wypłatę takiej rekompensaty. Czyli, w skrócie, należałoby dokonać głębokiej analizy co do spójności tych przepisów, zakresów odsyłanych przepisów i zakresu przedmiotowego, który ma być regulowany przez to odesłanie.

Uwaga następna dotyczy art. 18 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim dotyczy ostatecznego terminu na złożenie wniosku o rozliczenie rekompensaty, o której mowa w art. 14 ust. 3, wyznaczonego na dzień 31 stycznia 2025 r. Należy tutaj zaznaczyć, że skoro do tych rekompensat mają zastosowanie przepisy art. 17 ust. 1 i 2 – a są to przepisy stanowiące odpowiednio, że wniosek o wypłatę rekompensaty składa się do dwudziestego piątego dnia każdego miesiąca następującego po danym miesięcznym okresie rozliczeniowym, a w przypadku pozytywnej weryfikacji wniosku zarządca rozliczeń wypłaca rekompensatę w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku – to rekompensaty te za miesiąc listopad i grudzień 2024 r. będą wypłacane odpowiednio do 25 stycznia 2025 r. i 25 lutego 2025 r., oczywiście przy założeniu, że nie wystąpią tam braki formalne lub błędy dotyczące wniosku, ponieważ wówczas ten termin się przedłuży. W takim razie, przy założeniu, że wniosek o rozliczenie rekompensaty powinien być składany po jej otrzymaniu, powstaje pytanie i wątpliwość, czy właściwe jest wyznaczenie ostatecznej daty na złożenie tego wniosku o rozliczenie na dzień 31 stycznia 2025 r. za miesiące listopad i grudzień, a już z pewnością za grudzień 2024 r. – czyli rekompensatę będę musiał rozliczyć wcześniej, niż uzyskam środki na tę rekompensatę za miesiąc grudzień.

Podobne wątpliwości dotyczą odpowiednio art. 22 ust. 7, przewidującego, że zarządca rozliczeń przedstawia ministrowi właściwemu do spraw energii zbiorcze rozliczenie środków oraz przekazuje niewykorzystane środki do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w terminie do 31 grudnia 2023 r. A więc powstaje tutaj analogicznie pytanie: czy z uwagi na te 2 miesiące, a głównie na grudzień, będzie możliwe to, żeby zamieścić rozliczenie ostatniej rekompensaty za grudzień w zbiorczym zestawieniu do 31 grudnia? Oraz czy przekazem… Bo de facto ustawa nie rozstrzyga, komu ma się w takim przypadku przekazać pozostałe należności.

Następna wątpliwość dotyczy art. 21 ustawy. Przepis ust. 1 tego artykułu stanowi, że składanie, weryfikacja i rozpatrywanie wniosków o wypłatę rekompensaty oraz wniosków o rozliczenie rekompensaty, a także korespondencja z zarządcą rozliczeń odbywa się wyłącznie w formie elektronicznej. Następnie ust. 2 tego artykułu stanowi, że wskazane wyżej 2 wnioski składa się do zarządcy rozliczeń przy użyciu formularza udostępnionego na stronie internetowej administrowanej przez tego zarządcę. Przepis ust. 3 tego artykułu stanowi, że zarządca rozliczeń na swojej stronie internetowej udostępnia wzory wyżej wymienionych wniosków, ale dodatkowo również pojawia się wzór trzeciego wniosku, wniosku o wypłatę raty zaliczki. I z uwagi na to, że jest to ust. 3, ostatni, oraz na fakt, że we wniosku o wypłatę raty zaliczki należy wskazać obligatoryjnie adres poczty elektronicznej podmiotu uprawnionego, to wymaga potwierdzenia czy też rozstrzygnięcia wątpliwość, czy art. 21 ust. 1 i 2 również nie powinny dotyczyć wniosku o wypłatę raty zaliczki. Wydaje się, że tak, ale tutaj już musi rozstrzygnąć o tym pani minister.

Uwaga następna dotyczy art. 24 ust. 2 ustawy, który stanowi, że w określonym w nim przypadku nienależnie wypłacona rekompensata jest wypłacana wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wypłaty. I teraz, z uwagi na pozostałe analogiczne przepisy ustawy, jest pytanie, czy od dnia wypłaty, czy też od dnia otrzymania rekompensaty.

Uwaga piętnasta dotyczy art. 29 ust. 1 i ma na celu zapewnienie spójności proponowanych przepisów.

Uwaga szesnasta, dotycząca art. 33 ust. 1, ma charakter redakcyjny. Dotyczy sposobu odwoływania się do innych przepisów.

Uwaga siedemnasta dotyczy art. 35 ust. 2 i ma charakter doprecyzowujący.

We wszystkich tych przypadkach Biuro Legislacyjne proponuje stosowne propozycje poprawek.

Uwaga osiemnasta dotyczy art. 36 ust. 5 i również ma charakter redakcyjny.

Uwaga dziewiętnasta ma charakter doprecyzowujący. Chodzi o wskazanie urzędu posiadającego BIP, w którym mają być udostępniane wzory formularzy.

Uwaga dwudziesta dotyczy art. 37 ust. 3 i ma charakter redakcyjny.

Uwaga dwudziesta pierwsza dotyczy art. 44 pkt 2, a konkretnie zmienianego w tym przepisie art. 226a ust. 3 ustawy o odpadach. Ma na celu zapewnienie spójności proponowanych przepisów, jeżeli chodzi o kwestie obowiązane.

Uwaga dwudziesta druga dotyczy art. 45 pkt 1 lit. b. Krótko mówiąc, chodzi o weryfikację, czy w tych przepisach następuje prawidłowe odesłanie do rekompensaty, o której mowa w art. 13 ust. 3. Wydaje się, że może tutaj chodzić nie o art. 13 ust. 3, tylko o art. 14 ust. 3, bo to jest artykuł, który dotyczy rekompensaty. Jeżeli ma to być art. 13, no to raczej o ust. 1 w tym artykule, który dotyczy rat zaliczek. Następna wątpliwość dotycząca tego przepisu to jest wątpliwość w zakresie, w jakim wskazuje on art. 25 ustawy jako wyłączną podstawę przekazania wskazanych w nim środków. Jeżeli popatrzy się np. na rekompensaty z art. 14 ust. 3, to okaże się, że tam powinna być uwzględniona również inna podstawa, która odsyła do odpowiedniego stosowania art. 25. A jeżeli tak, to Biuro Legislacyjne proponuje stosowne poprawki. Analogiczna uwaga dotyczy art. 48.

Uwaga dwudziesta trzecia. W tej uwadze chodzi o podobne wątpliwości jak powyżej, tylko dotyczące art. 56 ust. 1 i reguły wydatkowej. Tu również wydaje się, że we wprowadzeniu do wyliczenia powinno być odesłanie do rekompensat, o których mowa w art. 14 ust. 3, a nie o art. 13 ust. 3. To wynika zresztą z dalszych przepisów tego artykułu.

Dwudziesta czwarta uwaga dotyczy art. 56 ust. 1 pkt 1. Ma charakter redakcyjny.

Uwaga dwudziesta piąta, ostatnia bodajże… Tak. Zgodnie z art. 59 ustawy art. 36 ust. 1 wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 2022 r., a art. 36 ust. 2 – z dniem 1 stycznia 2023 r. Z powyższego wynika, że art. 36 ust. 2 – który określa, w jaki sposób oblicza się cel, o którym mowa w art. 36 ust. 1 – oraz art. 37 ust. 1 pkt 3, stanowiący, że karze pieniężnej podlega ten, kto nie realizuje obowiązków, o którym mowa w art. 36 ust. 1, powinny wchodzić w tym samym terminie, ponieważ są ze sobą bezpośrednio związane, powiązane. Podobnie rzecz się ma w przypadku przepisów art. 36 ust. 4 i art. 37 ust. 1 pkt 4 w relacji do terminów proponowanych w kontekście art. 36 ust. 3. Jeżeli tak, to tutaj również Biuro Legislacyjne proponuje stosowne poprawki. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję, Panie Mecenasie.

Czy pani minister zechciałaby się ustosunkować do tych…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska:

Bardzo dziękuję.

Ponieważ te uwagi w dużej mierze mają charakter legislacyjny, porządkowy, przekażę głos panu dyrektorowi Pikusowi. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Dyrektorze, bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Bardzo dziękuję.

Odnosząc się do uwag, przy których były propozycje poprawek, po kolei, zaczynając od uwag natury ogólnej…

Propozycje poprawek były w pkcie 3. I tu mamy negatywne stanowisko co do uwzględnienia proponowanych poprawek.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

O, może teraz… To chyba kwestia mikrofonu.

Jeżeli chodzi o pkt 3 z uwag ogólnych, to mamy stanowisko negatywne.

Jeżeli chodzi o pkt 4 z uwag ogólnych, to mamy stanowisko negatywne.

Jeżeli chodzi o uwagi szczegółowe… Uwaga pierwsza – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga druga – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga trzecia – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga czwarta – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga piąta – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga szósta – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga siódma – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga ósma – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga dziewiąta – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga dziesiąta – mamy stanowisko pozytywne.

Uwaga jedenasta… Ona dotyczyła tego, że w 2 podobnych przepisach mamy odwołanie do trochę innego zakresu regulacji. I było pytanie o to, czy jest to właściwe. Po analizie rekomendowalibyśmy, żeby w ust. 4 odnieść się tak jak w ust. 5, tj. do odpowiedniego stosowania bodajże art. 16–26, ale proszę mi jeszcze… 25? Proszę dać mi się upewnić… Tak, art. 16–25. Nasza rekomendacja dotyczy uwzględnienia tej poprawki poprzez odniesienie się w ust. 4 do analogicznego odesłania jak w ust. 5. Jeżeli chodzi o kwestię zarządcy rozliczeń, to on jest wskazany po raz pierwszy w ustawie, więc jest wskazywany prawidłowo. Tamte odniesienia dotyczą operatorów systemów dystrybucyjnych. Dalsze przepisy mówią o rozliczeniu rekompensat ze sprzedawcą.

Jeżeli chodzi o uwagę dwunastą, to Biuro Legislacyjne zwraca uwagę, że rozliczenie, o którym mowa w art. 22, ma nastąpić do 31 grudnia 2023 r… Rozumiemy tę uwagę, w związku z czym nasza propozycja jest taka, żeby ten termin przesunąć z 31 grudnia 2023 r. do 31 grudnia 2025 r., a to z uwagi na to, że część rekompensat będzie rozliczana jeszcze w 2025 r.

Jeżeli chodzi o pkt 13, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o pkt 14, to również akceptujemy. Jeżeli chodzi o pkt 15, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o pkt 16, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o pkt 17, to akceptujemy poprawkę w wersji pierwszej, czyli ze skreśleniem wyrazu „odbiorcom”. Jeżeli chodzi o uwagę osiemnastą, to akceptujemy ją. Jeżeli chodzi o uwagę dziewiętnastą, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o uwagę dwudziestą, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o uwagę dwudziestą pierwszą, to akceptujemy.

Jeżeli chodzi o uwagę dwudziestą drugą… Mamy zastrzeżenia do tej propozycji. Mieliśmy okazję się zapoznać z poprawkami, które mają być zgłoszone przez pana senatora, i w jednej z tych poprawek proponowane jest usunięcie art. 45, w związku z czym w przypadku przyjęcia przez komisję tej poprawki ta uwaga biura stanie się bezprzedmiotowa.

Jeżeli chodzi o dwudziestą trzecią, to akceptujemy. Jeżeli chodzi o dwudziestą czwartą, to akceptujemy. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

(Senator Wojciech Piecha: A dwudziesta piąta?)

A dwudziesta piąta?

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

A, jeszcze dwudziesta piąta… Też akceptujemy. Przepraszam bardzo.

(Przewodnicząca Maria Koc: Też, tak?)

Tak.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze. Dziękuję. Dziękuję panu dyrektorowi i pani minister.

Proszę, pan senator Piecha.

Senator Wojciech Piecha:

Ja chciałbym zgłosić 7 poprawek do tej ustawy.

Poprawka pierwsza: w art. 8 obecne brzmienie oznaczyć jako ust. 1 i po wyrazach „obejmującą całość” dodać wyrazy „albo część”, a po wyrazach „nie stosuje się” dodać wyrazy „w okresie objętym umową z gwarancją stałej ceny”. I dodać ust. 2 i 3 w brzmieniu: w przypadku odbiorcy uprawnionego, będącego prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy z dnia 10 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw… – tu jest podany numer – rozliczanego na podstawie art. 4 ust. 1 tej ustawy, zużycie energii elektrycznej, o której mowa w art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 2, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1, naliczane jest po uwzględnieniu rozliczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. I ust. 3: do rozliczenia zużycia energii, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio art. 7 ust. 2 i 3. To jest poprawka o charakterze doprecyzowującym. Część umów z gwarancją stałej ceny może kończyć się w czasie trwania roku kalendarzowego. Zmiana wskazana w ust. 2 ma na celu umożliwienie odbiorcom utrzymywanie umów ze stałą ceną nie tylko w przypadku, gdy obejmują one cały rok 2023, ale również część tego roku.

Poprawka druga, art. 11 ust. 7 nadać brzmienie: dla podmiotu uprawnionego, o którym mowa w art. 7 ust. 1, rekompensatę stanowi różnica między wysokością opłat naliczonych za usługi dystrybucji energii elektrycznej wynikających ze stawek opłat taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej na 2023 r. a wysokością opłat naliczonych za usługi dystrybucji energii elektrycznej wynikających ze stawek opłat taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej na 2022 r., do maksymalnego limitu, o którym mowa w art. 7 ust. 1. Uzasadnienie: poprawka o charakterze doprecyzowującym; doprecyzowania wymaga kwestia wysokości rekompensaty jako różnicy pomiędzy ogólnym kosztem opłaty za 2023 r. a kosztem opłaty za 2022 r.

Poprawka nr 3. W art. 13 ust. 6 i 7 nadać brzmienie: „6. Pierwsza rata zaliczki przysługuje: podmiotowi uprawnionemu, o którym mowa” w artykule… Nie będę cytował całego przepisu, bo jest dosyć długi. Tu w tym pierwszym akapicie… Tu chodzi o art. 40 ust. 3 pkt 2 ustawy o OZE. Tak? Bo tam jest dwa razy ustęp, a tu… Art. 40 ust. 3 pkt 2 ustawy. Jakie tu jest uzasadnienie? Poprawka o charakterze doprecyzowującym. Zgodnie z założeniem ustawy rekompensaty mają otrzymywać przedsiębiorstwa obrotu oraz przedsiębiorstwa dystrybucyjne. Konieczne jest więc objęcie przepisem wszystkich podmiotów uprawnionych – zarówno tych zajmujących się obrotem energią elektryczną, jak i tych zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej.

Poprawka nr 4: w art. 17 w ust. 7 w zdaniu pierwszym po wyrazach „w zakresie obrotu energią elektryczną” dodać wyrazy „lub dystrybucji energii elektrycznej”, a w zdaniu trzecim po wyrazach „naliczane odsetki” dodać wyraz „ustawowe”. Uzasadnienie: zgodnie z założeniem projektu ustawy rekompensaty mają otrzymywać przedsiębiorstwa obrotu oraz przedsiębiorstwa dystrybucyjne, konieczne jest więc objęcie przepisem wszystkich podmiotów uprawnionych – zarówno tych zajmujących się obrotem energią elektryczną, jak i jej dystrybucją.

Poprawka nr 5. W art. 19 w pkcie 5 lit. d i e otrzymują brzmienie: „d) PESEL odbiorcy uprawnionego, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1–3, art. 4 ust. 2 pkt 1–3, art. 5 ust. 1 pkt 1–3, art. 6 ust. 1 pkt 1–3 lub art. 7 ust. 1 pkt 1–3; e) rodzaj odbiorcy uprawnionego, zgodnie z art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 2, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 lub art. 7 ust. 1”. Uzasadnienie: poprawka o charakterze doprecyzowującym; zmiana legislacyjna stanowiąca doprecyzowanie brzmienia podmiotowego przepisu poprzez wskazanie, że we wniosku powinien zostać podany wyłącznie numer PESEL odbiorcy uprawnionego, któremu przysługuje zwiększony limit zużycia energii elektrycznej.

Poprawka nr 6: skreślić cały art. 45. Uzasadnienie: źródłem finansowania zadań wskazanych w ustawie jest Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 i innych chorób zakaźnych, w związku z powyższym art. 45, który dotyczy funduszu wypłat różnicy cen, jest bezprzedmiotowy i powinien zostać skreślony.

I poprawka nr 7, dotycząca art. 51. To jest obszerna poprawka, obejmuje prawie 2 strony. Uzasadnienie tej poprawki: poprawka przedstawiona do art. 51 ustawy w pkcie 1 precyzuje, że w przypadku, gdy wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych złożyła więcej niż 1 osoba z danego gospodarstwa wieloosobowego, pierwszy wniosek podlega rozpatrzeniu, a pozostałe pozostawia się bez rozpatrzenia. Przedmiotowe doprecyzowanie sprawi, że rozwiązanie zawarte w art. 24 ust. 6 będzie spójne z obowiązującym w art. 24 ust. 5. Poprawka ta w pkcie 2 znosi wątpliwości interpretacyjne oraz zidentyfikowane ograniczenie ustawowe dotyczące katalogu beneficjentów dodatku dla podmiotów wrażliwych, o których mowa w ustawie o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw…

Przewodnicząca Maria Koc:

Czyli mamy 7 poprawek…

(Senator Wojciech Piecha: 7 poprawek, tak.)

…zgłoszonych przez pana senatora. Dobrze.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Pani Przewodnicząca, czy mógłbym się odnieść do tych poprawek?)

Tak, oczywiście. Proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Ja może zacząłbym od wyjaśnienia wątpliwości co do poprawek, które zostały zaakceptowane przez panią minister. Jeżeli chodzi o uwagę jedenastą, dotyczącą art. 14 ust. 4 i 5… Chciałbym się upewnić, że ona uwzględniona została w części, która dotyczy odesłania do art. 16–25. Rozliczenia w zakresie takim pozostają…

Jeżeli chodzi o poprawkę dwunastą, która również częściowo została zaakceptowana, to chcę się tylko upewnić… Termin 31 grudnia 2025 r. będzie zarówno w art. 18 ust. 1 pkt 2, jak i w art. 22 ust. 7. Tak? Czy tylko w art. 18 ust. 1? Bo tam jest analogiczna kwestia, ten sam termin wskazany jest w art. 22 ust. 7. Jak zrozumiałem, było odniesienie się tylko do art. 18 ust. 1, a chciałbym mieć pewność… Wydaje mi się, że to jest analogiczne.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska: Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.)

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

W odniesieniu do… Może od końca zacznę, czyli od uwagi dwunastej. Art. 22 ust. 7 – tam powinna być zmiana dotycząca terminu rozliczenia, bo to jest rozliczenie ogólne i ono powinno się odbyć faktycznie do 31 grudnia 2025 r., czyli w terminie, który przypada po terminach, o których mowa w art. 18. Tak więc rekomendujemy, żeby tam…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: A w art. 18 ust. 1 nie, tak?)

Nie. Tam jest…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Okej, dobrze.)

…to na pewno prawidłowo.

I jeszcze uwaga jedenasta. Proszę mi pozwolić zerknąć… Uwaga jedenasta, w której jest odniesienie do art. 14. Tu mamy ust. 4 i ust. 5… To, co zarekomendowaliśmy, to to, żeby w ust. 4 odnieść się do art. 16–25 i żeby uogólnić, że nie do rozliczania rekompensat, tylko ogólnie do rekompensat…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Ogólnie do rekompensat…)

Tak.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dobrze, Panie Dyrektorze, to w 2 przypadkach, w ust. 4 i 5 ogólnie do rekompensat…

I jeszcze, przepraszam, spojrzę na treść art. 25… Chodzi o to, żebyśmy mieli pewność. Okej, rozdział się kończy na art. 25… Rozumiem, że tutaj po prostu czeski błąd nastąpił i pojawił się tutaj ten art. 26…

(Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus: Tak.)

Czyli robimy: „art. 16–25”. Dobrze.

I ostatnia wątpliwość, która dotyczy uwagi nr 22. Tu mamy ten art. 45, do czego jeszcze wrócę, bo w poprawce pana przewodniczącego, pana senatora też jest ten artykuł. W tej uwadze nr 22 jest część dotycząca art. 48, w tym drugim wariancie. Rozumiem, że części pierwszej dotyczącej art. 45 państwo nie popieracie z uwagi na to, że ten artykuł jest objęty poprawką pana senatora. A jeżeli chodzi o część dotyczącą art. 48, bo tam też jest odesłanie… On pozostaje bez zmian, tak? Pan senator nie obejmuje tego swoją poprawką. W art. 48 w pkcie 8 mamy odesłanie do rekompensaty, o której mowa w art. 13 ust. 3.

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Tak, przepraszam, to jest przeoczenie z mojej strony. Tak, akceptujemy poprawkę w zakresie art. 48.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Wariant drugi, jak się domyślam. Prawda?)

Tak.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dobrze. To wszystko, jeżeli chodzi o te poprawki.

Pani Przewodnicząca, postaram się jeszcze tak szybko odnieść do poprawek pana senatora Piechy. Jeżeli chodzi o poprawkę nr 1, to zaproponowałbym, żeby nadać nowe brzmienie całemu art. 8, obejmującemu nowy ust. 1 i dwa następne. Technicznie będzie to czytelniejsze.

Jeżeli chodzi o poprawkę nr 3, to ona również dotyczy materii, którą… Państwo z ministerstwa klimatu poparli w tym zakresie poprawkę zaproponowaną przez Biuro Legislacyjne, to była poprawka nr 7. Tak więc tylko zwrócę uwagę, że gdyby… Jeżeli jest to objęte poprawką pana przewodniczącego, to propozycja biura byłaby bezprzedmiotowa, pod warunkiem oczywiście, że będzie tutaj „pkt 2” zamiast „ust. 2”. Tak więc jeżeli chodzi o propozycję siódmą Biura Legislacyjnego, to jest ona bezprzedmiotowa.

Jeżeli chodzi o poprawkę czwartą, to ta poprawka czwarta – mieliśmy okazję w międzyczasie zamienić słowo na ten temat – dotyczy art. 17 ust. 7 i tutaj doprecyzowuje się, że chodzi o „odsetki ustawowe”. Ale są jeszcze 2 przepisy w procedowanej ustawie – art. 18 ust. 2 zdanie drugie i art. 24 ust. 2 zdanie drugie – które odnoszą się ogólnie do „odsetek”. I pytanie, czy państwo chcecie, żeby w tych przepis zrobić analogicznie, czyli uzupełnić te 2 przepisy nieobjęte poprawką o wskazanie, że chodzi o odsetki ustawowe.

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Tak, zgadzamy się. W każdym przypadku, w którym ustawa posługuje się terminem „odsetki”, mowa jest o odsetkach ustawowych.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Zakładam, że pan senator wyrazi akceptację co do rozszerzenia…

(Senator Wojciech Piecha: Tak.)

A jeżeli chodzi o poprawkę piątą, to nadaje ona nowe brzmienie lit. d w art. 19 w pkcie 5 w brzmieniu: „PESEL odbiorcy uprawnionego, zgodnie z art. 3” itd. Ja bym zaproponował, żeby ją przeredagować, bo wychodzi na to, że wskazane tutaj przepisy art. 3, 4, 5 itd. zawierają regulację dotyczącą PESEL-u, a tak nie jest. Prawdopodobnie chodzi o to, że podmioty z pktów 1–3, ci odbiorcy uprawnieni mają obowiązek zamieszczenia we wniosku numeru PESEL. A jeżeli tak, to zaproponowałbym takie brzmienie: PESEL odbiorcy uprawnionego – w przypadku odbiorcy uprawnionego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 itd. To będzie rozstrzygać, że tylko ci z pktów od 1 do 3 składają… I od razu, jeżeli chodzi o przepis lit. e, zaproponowałby albo „rodzaj odbiorcy uprawnionego – w przypadku odbiorcy uprawnionego, o którym mowa” itd., albo „rodzaj odbiorcy uprawnionego, o którym mowa w art. 3” itd. Jeżeli mógłbym tylko zapytać o ewentualne potwierdzenie…

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Tak, w naszej ocenie takie zmiany są akceptowalne.

Odnosząc się jeszcze do kwestii tych odsetek… Oczywiście mówimy o tych miejscach w ustawie, w których mówimy o odsetkach za opóźnienie. Bo jest jedno miejsce, w którym mówimy o odsetkach od środków na lokacie. Tam oczywiście nie ma mowy o odsetkach ustawowych. To jest art. 22 ust. 8…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Ja mówiłem o art. 24 ust. 3 zdanie drugie i o art. 18 ust. 2 zdanie drugie, o tych przepisach, Panie Dyrektorze.)

Tak, tak. Jest po prostu jedno miejsce w ustawie, w których jest mowa o odsetkach nie za opóźnienie. I tam nie możemy dodać wyrazu „ustawowych”.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Już, przepraszam, otworzę sobie ustawę na art. 18… Przepraszam, ale musimy mieć pewność. Art. 18 ust. 2, przepraszam, ust. 3… W przypadku niezłożenia wniosku o rozliczenie rekompensaty w terminie, o którym mowa itd., wypłaconą rekompensatę uznaje się za otrzymaną nienależnie i podmiot uprawniony jest obowiązany do jej zwrotu w całości wraz z odsetkami ustawowymi.

(Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus: Tu jest okej.)

Tutaj jest okej… To przepraszam, to ja się pomyliłem. A art. 24 ust. 3? Pan dyrektor powiedział, że art. 22 jeszcze…

(Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus: Art. 24 ust. 3, tak.)

Art. 24 ust. 3. Tak?

(Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus: Tak, tak.)

Dobrze. Czy jeszcze coś przeoczyłem, czy to tylko art. 24 ust. 3? Bo pan dyrektor wskazał chyba jeszcze art. 22…

(Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus: Tak. Art. 22 ust. 8 czy ust. 9… Tu jest mowa o odsetkach od środków zgromadzonych na rachunku. Tu oczywiście nie chodzi o odsetki ustawowe, tylko chodzi o…)

Dobrze. Czyli tylko art. 24 ust. 3…. Dziękuję bardzo.

I jeszcze poprawka nr 6. Tutaj tylko zasygnalizuję, że ona jest po części zbieżna… Może nie jest zbieżna, ale dotyczy materii objętej propozycją Biura Legislacyjnego z uwagi nr 22, co pan dyrektor zasygnalizował. Rozumiem, że gdyby była wola przejęcia propozycji tej poprawki, to tylko w zakresie art. 48 pkt 8. Dziękuję bardzo, z mojej strony to wszystko.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze.

W takim razie mamy poprawki zgłoszone przez pana senatora, mamy też te propozycje poprawek z uwag szczegółowych, których autorem jest pan mecenas, pan legislator i które mają poparcie strony rządowej. To ja te propozycje biura, które mają poparcie strony rządowej, Panie Mecenasie, przejmę.

Otwieram dyskusję… Już wcześniej otworzyłam dyskusję, przepraszam. To zmęczenie.

Pan senator Szejnfeld, bardzo proszę.

Senator Adam Szejnfeld:

Chcę tylko zaznaczyć, tak jak przy okazji poprzednich ustaw, że będę zgłaszał poprawki podczas prac plenarnych, chociażby po to, żeby każdy miał czas się zapoznać z nimi, żeby dostał je na piśmie, a nie tak, jak tu przed chwilą dostaliśmy poprawki pana senatora Piechy… Ja tylko dlatego, że pana senatora bardzo lubię, nie będę prosił o to, żeby dokładnie wyjaśnił, co zaproponował. Prawdę mówiąc, to mógłbym zapytać wszystkich uczestników posiedzenia komisji – tych na sali i tych pracujących zdalnie, oczywiście poza projektodawcą tych poprawek z rządu i panem legislatorem – czy ktoś w ogóle ma pojęcie, co zostało zgłoszone. Gdyby ustawa nie była tak istotna, tak ważna dla bardzo wielu ludzi, dla milionów ludzi, z wiadomych powodów, to, powiem szczerze, powinienem złożyć wniosek o przerwanie prac nad tą ustawą i zwołanie posiedzenia w innym terminie – po to, żeby dać czas na to, żeby, primo, zapoznać się z poprawkami złożonymi, secundo, przeprowadzić konsultacje społeczne. Jeszcze raz powtarzam, że tak nie wolno w naszym kraju tworzyć prawa, z tym trzeba wreszcie skończyć. Poprawki złożę w trakcie prac plenarnych. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Pani senator…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Pani Przewodnicząca…)

Tak?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Ja bardzo przepraszam, że nadużywam cierpliwości pani przewodniczącej…)

Proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

…ale chyba ze zmęczenia… Nie chodziło mi o art. 18 ust. 2, tylko o art. 18 ust. 6. I tu chcę mieć pewność, żebyście i państwo kompleksowo… W tym art. 18 ust. 6 w zdaniu drugim mamy treść: od nienależnie pobranej kwoty rekompensaty nalicza się odsetki za opóźnienie od dnia jej otrzymania. O ten przepis mi chodziło. Czy tutaj również odsetki ustawowe powinny być?

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Tak.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dziękuję bardzo.

Tak więc rozszerzymy także o art. 18 ust. 6, jeżeli pan senator się zgodzi…

(Senator Wojciech Piecha: Tak, zgadzam się.)

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Teraz pani senator Jolanta Hibner. Proszę bardzo.

Senator Jolanta Hibner:

Witam wszystkich państwa serdecznie.

Pani Przewodnicząca, przepraszam bardzo, że zwracam uwagę, ale naprawdę to nie powinno być tak, że do poprawek, które są bardzo znaczące w swoich zapisach, bo rozszerzają różne przepisy, my nie mamy w ogóle dostępu. Ja sprawdziłam przed chwilą… My nie mamy na mailu tych poprawek. My nie możemy powiedzieć, czy te poprawki są dobre, czy są złe. Ja nie chcę krytykować nikogo z nas ani też nikogo z ministerstwa, ale, przepraszam bardzo, nasz kolega wiceprzewodniczący dostał te poprawki do ręki od ministra czy od przedstawiciela ministra. Widziałam to, my jako osoby, które pracują zdalnie, widzimy na ekranie… Dostał te poprawki i te poprawki na gorąco prezentował. Proszę państwa, to nie jest dobry sposób współpracy, to nie jest w ogóle żaden proces współpracy. Uważam, że powinniśmy skończyć z tym. Nawet jeżeli my wprowadzamy poprawki przy drugim czytaniu, to te poprawki są odpowiednio obrabiane, wszyscy dostajemy ich treść do ręki i mamy ileś godzin na zapoznanie się z nimi. A nie na zasadzie takiej, że pan wiceprzewodniczący czyta… Przepraszam, ale ja w ogóle nie jestem w stanie porównać tego z wersją, która była wcześniej. Proszę państwa, niech mi państwo wierzą, nigdy nie będę głosowała za poprawkami, które w taki sposób są wprowadzane. Państwo sami wprowadzacie bałagan. Przepraszam…

(Senator Wojciech Piecha: Dwa słowa tylko.)

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Pan senator Piecha, proszę.

Senator Wojciech Piecha:

Ja tylko dwa słowa. Pani senator Hibner mnie tu zaatakowała, że… Tak, dostałem te poprawki od strony rządowej, ale pani też przyniosła ostatnio, na poprzednim posiedzeniu Senatu, 10 poprawek, do których nie mieliśmy wcześniej żadnego wglądu. Dziękuję.

(Senator Jolanta Hibner: Wszystkie były wydrukowane, do ręki dane i jeszcze był czas, bo zgłaszałam je w drugim czytaniu, tak że, Panie Senatorze…)

Nie było czasu, nie było czasu…

(Senator Jolanta Hibner: Ale w drugim czytaniu, nie w pierwszym, tylko w drugim czytaniu… I zgłoszone były podczas sesji. Tak że bardzo dziękuję. Chciałabym, żeby się takie rzeczy nie powtarzały. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję.

Kto z państwa pragnie jeszcze zabrać głos?

Przepraszam, pan Marek Kulesa się zgłasza, dyrektor Biura Towarzystwa Obrotu Energią. Jest pan?

(Dyrektor Biura Towarzystwa Obrotu Energią Marek Kulesa: Tak. Dziękuję bardzo. To ja jestem.)

Proszę bardzo.

(Dyrektor Biura Towarzystwa Obrotu Energią Marek Kulesa: Pani Przewodnicząca…)

Proszę o krótką wypowiedź.

Dyrektor Biura Towarzystwa Obrotu Energią Marek Kulesa:

Oczywiście, będę się starał.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Pani Minister! Szanowni Państwo!

Reprezentuję Towarzystwo Obrotu Energią, Marek Kulesa. Zrzeszamy spółki sprzedające energię elektryczną, a konkretnie przedsiębiorstwa obrotu, o których mowa w ustawie. Pozwolę sobie pominąć wstęp, bo w pewnym sensie dublowałbym wypowiedź pani minister, jeżeli chodzi o przyczynę powstania całej ustawy, ale naszą rolę troszkę rozszerzę. Otóż pani minister mówiła o rekompensatach. Do spółek obrotu należy także rozliczenie z odbiorcami końcowymi w ramach cen energii elektrycznej. Tak więc to znaczenie jest troszkę większe, niż było powiedziane w przedmowie.

Szanując czas wszystkich państwa, Szanowni Państwo, powiem tak. W naszym wystąpieniu czy opinii, którą przekazaliśmy zarówno na ręce pani przewodniczącej, jak i przedstawiciela Ministerstwa Klimatu i Środowiska, przekazaliśmy 6 uwag. Ja postaram się je w sposób skondensowany przekazać, nie czytając dokładnie tych propozycji.

W art. 7 ust. 1 zaproponowaliśmy dodanie słów „usług dystrybucji”. Według nas OSD, czyli operatorzy systemów dystrybucyjnych, nie zatwierdzają taryf dla energii elektrycznej – zatwierdzają taryfy dla usługi dystrybucji.

Art. 8. Tutaj zaproponowaliśmy, ażeby utrzymać stałą cenę w okresie objętym umową, a nie w całym 2023 r. Przyznam, że ja starałem się wysłuchać propozycji pana przewodniczącego Piechy, i wydaje mi się, że ta poprawka jest w brzmieniu podobnym do tej, którą my zaproponowaliśmy. W związku z tym bardzo duża prośba do wszystkich państwa z Wysokiej Komisji… To naprawdę są bardzo ważne poprawki, skoro i pan senator, i ministerstwo, i sprzedawcy proszą o ich przyjęcie. No, nasza może w trochę innym brzmieniu, za co przepraszam, ale jak gdyby krój jest ten sam.

Propozycja poprawki nr 3. Tutaj prosimy o 2 doszczegółowienia, odpowiednio w art. 9 ust. 2a i 5a. Zaproponowaliśmy tu nowe brzmienie przepisów, a chodzi o to, żeby dane nie były przekazywane przez sprzedawców pomiędzy sobą, ale m.in. przez operatora systemu dystrybucyjnego.

I ważna dla nas propozycja poprawki, żeby wzory oświadczeń i wniosków, tak jak jest to w przypadku innych tzw. ustaw pomocowych czy dotyczących roku kompensat, były publikowane w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw energii, dzisiaj: ministra klimatu i środowiska.

I nr 4… Tu chodzi o możliwość stosowania proporcji w nieco szerszym zakresie.

I piąta propozycja, bardzo ważna dla nas. Otóż w ustawie znalazły się daty, terminy, pomiędzy którymi mamy my jako sprzedawcy określać 90% – wydaje mi się, że te 90% to bardzo dobra propozycja – zmniejszonego zużycia. To jest termin październik – grudzień. No, Szanowni Państwo, u nas są rozliczenia grudzień do grudnia. Tak? W związku z tym jednym zapisem ustawy my musimy cofnąć się aż do października 2021 r. i rozszacować zużycie, tak żeby móc porównać… Ale dzisiaj jest to niemożliwe, nasze systemy są, jak to mówimy, zatrzaśnięte – przepraszam za żargon – i nie możemy cofać się w tym zakresie.

I propozycja dla nas kluczowa. Tu też bardzo byśmy prosili Wysoką Komisję, państwa senatorów… Jeśli dobrze zrozumiałem zgłoszoną już poprawkę nr 5, zweryfikowaną przez pana legislatora, to wydaje mi się, że w naszej propozycji znalazło się dokładnie to, o czym była mowa w przypadku propozycji legislatora senackiego. „Odbiorca uprawniony, o którym mowa”… Ona jest dla nas kluczowa. Dzisiaj my nie mamy obowiązku ściągać numerów PESEL od ponad 15 milionów odbiorców. Od tych, którzy mają oświadczenia, jesteśmy w stanie to ściągnąć, ale bez tej poprawki musielibyśmy ściągać od wszystkich. To jest niewykonalne.

Bardzo dziękuję. Szczegółowe propozycje, Pani Przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Pani Minister, są w naszych załącznikach. W tym miejscu tylko wskażę, że staraliśmy się na wszystkich etapach prac współpracować z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, później na posiedzeniu komisji sejmowej składaliśmy uwagi. Także tutaj dość czynnie, poprzez szybkie zrobienie pisma na posiedzenie komisji… Wydaje mi się, że w tym zakresie taka szybka praca była konieczna ze względu na znaczenie tej ustawy. Dziękuję też ze strony naszego towarzystwa za możliwość tej współpracy. Tak jak mówię, znacząca część… No, 99% rynku. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze jeden głos. Proszę bardzo. I proszę się przedstawić.

(Radca Prawny Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców Bartłomiej Piech: Bartłomiej Piech, radca prawny Polskiego Związku Działkowców.)

Proszę włączyć mikrofon, bo nie słyszymy…

(Radca Prawny Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców Bartłomiej Piech: Wydaje mi się, że jest włączony. Może powinienem bliżej usiąść.)

Dobrze. Proszę bardzo.

Radca Prawny Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców Bartłomiej Piech:

Bartłomiej Piech, radca prawny Polskiego Związku Działkowców.

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Pani Minister!

Ze strony Polskiego Związku Działkowców… Mamy uwagi dotyczące zapisów odnoszących się do ogrodów działkowych. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że treść ustawy uchwalona przez Sejm uzasadnia wniosek, iż wolą ustawodawcy było objęcie działkowców ochroną przed wzrostem cen, za co bardzo dziękujemy. Niemniej z uwagi na pewne specyficzne rozwiązania, które są stosowane w ogrodach działkowych, zapisy obecnie funkcjonujące w ustawie w praktyce oznaczają, że działkowcy nie będą objęci tą ochroną. Wynika to z tego, iż ustawa wprowadza taki mechanizm, mówiąc w uproszczeniu, że limit energii, która jest objęta ceną obniżoną, że tak powiem, jest przypisany do umowy. Tymczasem w przypadku większości ogrodów działkowych – no, praktycznie rzecz biorąc, wszystkich, a więc mówimy o blisko milionie działkowców – funkcjonuje model, zgodnie z którym stroną umowy jest Stowarzyszenie Ogrodowe „Rodzinny Ogród Działkowy”, a więc stowarzyszenie, które prowadzi rodzinny ogród działkowy, zaś rozliczenie z indywidualnymi działkowcami to jest wewnętrzne rozliczenie w oparciu o podliczniki. W konsekwencji jeżeli zgodnie z ustawą przyznany jest limit 2 tysięcy kW na umowę, mówiąc w cudzysłowie… To oznaczałoby, że w ogrodzie działkowym, w którym jest 400 działek, na działkowca przypada ok. 5 kW energii. Chyba nie o to chodziło ustawodawcy.

Stąd też zarówno do marszałka Senatu, jak i na skrzynki wszystkich pań i panów senatorów przekazana została propozycja wprowadzenia poprawek do tej ustawy. Ta propozycja zmierza do tego, aby w przypadku ogrodów działkowych limit ten był uzależniony od liczby działek w danym ogrodzie działkowym. Proponujemy tutaj, żeby limit był ustalany w ten sposób, iż jest to iloczyn 250 kWh i liczby działek w danym ogrodzie działkowym. Z naszych danych wynika, iż 250 kW to jest średniorocznie ok. 70% zużycia energii przypadające na działkę w ogrodzie działkowym. To jest mechanizm, który z jednej strony urealni to wsparcie dla działkowców, a z drugiej strony będzie skłaniał do tego, aby oni dążyli do oszczędności energii elektrycznej w 2023 r., co należy uznać za postulat całkowicie słuszny.

Tak jak powiedziałem, tekst konkretnych propozycji zapisów został przesłany, ale, mówiąc pokrótce, sprowadzałoby się to do wprowadzenia do art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 2, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 – do wszystkich tych przepisów, do wszystkich tych ustępów – pktu 4 w brzmieniu: iloczyn 250 kWh i liczby działek w rodzinnym ogrodzie działkowym – w przypadku zakupu energii elektrycznej w celu jej zużycia na potrzeby altan działkowych w rodzinnych ogrodach działkowych, w których nie jest wykonywana działalność gospodarcza, oraz administracji rodzinnego ogrodu działkowego w przypadku wspólnego pomiaru. Tak jak powiedziałem, we wszystkich tych przepisach było identyczne brzmienie tego punktu.

Ponadto w art. 2 ust. 1 lit. e proponujemy zamianę o charakterze redakcyjnym. Ustawa w obecnym kształcie posługuje się pojęciem „ogródki działkowe”, podczas gdy zdefiniowanym pojęciem ustawowym – no, chyba wypadałoby jednak posługiwać pojęciami ustawowymi w ustawie – jest pojęcie „rodzinny ogród działkowy”. Podobnie „altana działkowa”… To jest obiekt, który jest zdefiniowany na gruncie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Tak że nie tylko „altana”, bo to jest, jak wskazała praktyka, zupełnie inne pojęcie.

Ponadto w art. 9 w ust. 1 proponujemy dodanie dodatkowego zdania: odbiorca uprawniony, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4, art. 4 ust. 2 pkt 4, art. 5 ust. 1 pkt 4, art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 pkt 4, w celu umożliwienia stosowania wobec niego limitu zużycia energii elektrycznej, o którym mowa w tych przepisach, składa podmiotowi uprawnionemu oświadczenie o spełnieniu przez tego odbiorcę warunków pozwalających na uznanie go za odbiorcę uprawnionego, i ilości działek w rodzinnym ogrodzie działkowym, o którym mowa w tych przepisach. Chodzi o to, że… Tutaj konieczne by było wprowadzenie specjalnego sposobu składania tych oświadczeń – z określeniem ilości działek w rodzinnym ogrodzie działkowym.

Pozostałe zmiany mają charakter redakcyjny. Dodanie tego pktu 4… Tam, gdzie dotychczas jest odwołanie do pktów 1–3, teraz byłoby odwołanie do pktów 1–4.

Tak jak powiedziałem, propozycje poprawek wysłane zostały na skrzynki e-mail wszystkich senatorów. Wnosimy o to, aby panie i panowie senatorowie zechcieli je przejąć, zgłosić jako własne i uzupełnić tekst ustawy. Tak jak wskazałem na początku, mają one na celu doprowadzenie do tego, aby ustawa faktycznie objęła działkowców ochroną. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję bardzo.

I jeszcze… Proszę bardzo. Proszę o krótką wypowiedź, bo naprawdę musimy już kończyć.

Dyrektor Departamentu Prawnego i Rozstrzygania Sporów w Urzędzie Regulacji Energetyki Zdzisław Muras:

Oczywiście, Pani Przewodnicząca.

Zdzisław Muras, Urząd Regulacji Energetyki.

Chcielibyśmy w imieniu Urzędu Regulacji Energetyki zwrócić uwagę na pewną tendencję, która zaczęła się pojawiać w związku z przyjęciem ustawy z 29 września. Część sprzedawców zaczęła odbiorcom uprawnionym wypowiadać umowy, co powoduje, że… Oni mają nadzieję, że w ten sposób ci odbiorcy nie będą objęci ochroną, jaką przewiduje ta ustawa, i liczą na to, że ci odbiorcy będą przesuwani do tzw. sprzedawcy rezerwowego. Dlatego Urząd Regulacji Energetyki proponuje uzupełnienie ustawy poprzez dodanie art. 6a w brzmieniu: w przypadku korzystania przez odbiorcę uprawnionego z usług sprzedawcy rezerwowego, o którym mowa w art. 3 pkt 29a ustawy – Prawo energetyczne, przepisy art. 3–6 stosuje się odpowiednio. A więc, aby objąć… To rozwiązanie będzie miało 2 skutki. Po pierwsze, część sprzedawców, którzy dziś zaczynają wypowiadać te umowy, straci podstawę czy straci powód, żeby te umowy wypowiadać, ponieważ sami pełnią najczęściej funkcję sprzedawcy rezerwowego. A więc automatyczne objęcie ochroną, czyli drugi skutek, który osiągniemy… Jeśli ci odbiorcy uprawnieni rzeczywiście trafiliby do tego sprzedawcy rezerwowego, to będą objęci identyczną ochroną – co było celem tej ustawy – jak pozostali odbiorcy. To spowoduje, tak jak wspomniałem, po pierwsze, że może mieć miejsce niechęć do tego, aby te umowy wypowiadać, a po drugie, jeśli już się zdarzy taka sytuacja bycia u tego sprzedawcy rezerwowego, to ta ochrona będzie identyczna. Tak że proponujemy, aby doszczelnić tę ustawę w ten sposób i takie rozwiązanie przyjąć. Taka propozycja poprawki została przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przygotowana. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Pani Minister, czy zechce się pani ustosunkować do tych uwag?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska:

Tak, bardzo szybko, żeby nie pogłębiać zmęczenia nas wszystkich.

Jeżeli chodzi o uwagi Towarzystwa Obrotu Energią, to część z nich uwzględniona jest w poprawkach zgłoszonych przez pana senatora Piechę. I tę część popieramy. Co do reszty naszej zgody nie ma.

Jeżeli chodzi o kwestie ogrodów działkowych i altan działkowych, to myśmy te zapisy zaprojektowali dokładnie tak, jak uważamy, że jest sprawiedliwie i proporcjonalnie. W związku z tym nie popieramy żadnego z tych rozwiązań proponowanych w tej chwili przez przedstawiciela ogrodów działkowych.

Jeżeli chodzi o poprawkę zaproponowaną przez prezesa URE, to poprosimy o chwilę na analizę tej poprawki, bo nie mieliśmy do tej pory okazji jej przeanalizować i jej wpływu na całą ustawę, konsekwencji, jakie będzie miała. Tak że poprosimy tutaj o chwilę. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Oczywiście. W trakcie drugiego czytania będzie można jeszcze tę poprawkę zgłosić. Dobrze.

Zamykam dyskusję.

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania.

Panie Mecenasie, bardzo proszę. Poprawek jest dużo, gdyby pan zechciał uporządkować…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Tak. Pani Przewodnicząca, à propos tego, że poprawek jest tak dużo… Jedną rzecz chciałbym wyjaśnić. Pani przewodnicząca przejęła te propozycje poprawek, ale mam wątpliwość co do poprawki szóstej, uwagi szóstej. To już ostatnia wątpliwość… Tu było ogólnie poparcie, ale… Ta uwaga szósta dotyczy art. 13 ust. 4, czyli nazwy wniosku, prawidłowego wskazania nazwy wniosku. Ale jest jeszcze ust. 12, tam też ten wniosek jest nieprawidłowo nazwany. Żebym miał pewność… Czy akceptacja dotyczy tylko art. 13 ust. 4, czy również art. 13 ust. 2, i czy tylko w przypadku nazwy wniosku, czy również jeżeli chodzi o art. 18 ust. 7 – ten przepis też został odpowiednio tam wskazany – i art. 13 ust. 2… Czy oprócz kwestii nazwy wniosku chcecie państwo szeroko się odnieść, nie do rozpatrywania wniosku, tylko… Bo w art. 13 ust. 12 chodzi o składanie, weryfikację i rozpatrywanie wniosku. Tu byłaby wprowadzona prawidłowa nazwa tego wniosku, bo teraz poprawka tego nie obejmuje. I art. 18. Czy nie chcecie państwo zamiast „wniosku o rozliczenie” zapisać… Przepraszam, ust. 12 i ewentualne odniesienie się do „raty zaliczki na poczet rekompensaty”, a nie do rozpatrywania „wniosku” o ratę zaliczki. Czyli nie do „wniosku”, tylko do „raty zaliczki”… I jeszcze art. 18 ust. 7, tu również zamiast „wniosku o rozliczenie” byłoby ogólnie, do rozliczenia rekompensaty… Wydaje mi się, że te odesłania są szersze niż tylko do wniosków, ale chcę mieć tutaj pewność.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Dyrektorze?

Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Paweł Pikus:

Bardzo dziękuję.

Prosimy, żeby w tym zakresie przepisy pozostawić tak, jak jest to w projekcie.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Tylko nazwa wniosku… Tak? W art. 13 ust. 12, Panie Dyrektorze, też chyba, tak?)

Też, tak.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Dobrze. Dziękuję bardzo.)

Przewodnicząca Maria Koc:

To już wszystko?

W takim razie przystępujemy do głosowania.

Panie Mecenasie, czy możemy przegłosować jakieś poprawki blokiem, czy… Co pan proponuje?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Pani Przewodnicząca, wydaje mi się, że… Jeżeli chodzi o poprawki pana senatora, to wszystkie zostały poparte przez stronę rządową. Jeżeli będzie zgoda Wysokiej Komisji, to poprawki pana senatora mogą być, moim zdaniem, przegłosowane blokiem. Poprawki pani przewodniczącej, która przejęła propozycje Biura Legislacyjnego, oczywiście również możemy głosować blokiem. Będą to poprawki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6… Siódmą pomijamy, ponieważ ona się wyklucza w związku z poprawką pana senatora, poprawką trzecią. I dalej: poprawki nr 8, 9, 10, 11 – w części, w której odnosimy się do art. 16–25, i w art. 14 ust. 4, w którym odnosimy się do rekompensat. Uwaga dwunasta – w części dotyczącej terminu 31 grudnia 2025 r., w zakresie art. 22 ust. 7. Dalej: poprawki nr 13, 14, 15, 16, 17 – wariant drugi, czyli tam, gdzie mamy art. 35 ust. 2. I poprawki nr 18, 19, 20, 21, 22 – wariant drugi, w zakresie art. 48 pkt 8. I poprawki nr 23, 24 i 25. Te wszystkie poprawki, jeżeli będzie zgoda komisji, moim zdaniem możemy przegłosować w bloku, bo nie ma tutaj sprzeczności.

(Przewodnicząca Maria Koc: Czyli możemy przegłosować w jednym bloku poprawki pana senatora Piechy, a w drugim bloku…)

Tak, tylko zaproponowałbym zacząć od głosowania nad poprawkami pani przewodniczącej…

(Przewodnicząca Maria Koc: Dobrze.)

…ponieważ one dotyczą wcześniejszych przepisów.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze.

Proszę państwa, czy jest sprzeciw wobec propozycji głosowania poprawek w bloku? Nie ma.

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek zaproponowanych przez pana legislatora i przeze mnie przejętych? Proszę o podniesienie ręki. Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich Katarzyna Lubaś: 8 – za, jednogłośnie.)

Poprawki zostały przyjęte.

I teraz drugi blok poprawek, zgłoszonych przez pana senatora Piechę.

Czy jest zgoda, żeby głosować blokowo? Nie widzę sprzeciwu, więc zgoda jest.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Głos z sali: 20 sekund…)

Okej.

(Rozmowy na sali)

Długie te 20 sekund…

(Senator Wojciech Piecha: Przedłużone…)

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich Katarzyna Lubaś: 5 – za, 1 – przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.)

Poprawki zyskały akceptację Wysokiej Komisji.

Proszę teraz o głosowanie nad całością ustawy wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich Katarzyna Lubaś: 7 – za, 0 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.)

Bardzo dziękuję.

Ustawa wraz z przyjętymi poprawkami zyskała akceptację Wysokiej Komisji.

Teraz, Szanowni Państwo, musimy wybrać senatora sprawozdawcę.

Kto z państwa chce sprawozdawać tę ustawę? Bardzo proszę. Na pewno jest wielu chętnych…

(Wesołość na sali)

No, nie widzę chętnych. Dobrze, to ja będę sprawozdawać tę ustawę.

(Senator Wojciech Piecha: Dwa – dwa.)

Tak, mamy dwa –dwa, Panie Senatorze.

Dziękuję bardzo państwu senatorom. Dziękuję pani minister wraz ze współpracownikami. Dziękuję panu mecenasowi. Dziękuję pracownikom Kancelarii Senatu.

Zamykam sto dwudzieste czwarte posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności. Dziękuję bardzo. Dobranoc państwu.

(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 47)