Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (189.)

w dniu 28 czerwca 2022 r.

Porządek obrad:

1. Przyjęcie sprawozdania rocznego z rozpatrzonych przez komisję w 2021 roku petycji.

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk senacki nr 733, druki sejmowe nr 2072 i 2278).

3. Informacja o działalności Państwowej Komisji do spraw Pedofilii (cd.).

(Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 30)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Aleksander Pociej)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Witam wszystkich państwa.

Otwieram posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Mamy dzisiaj 3 punkty w porządku obrad.

Bardzo wszystkich przepraszam za półgodzinne opóźnienie. Było to spowodowane tym, iż znacznie się przedłużyło poprzednie posiedzenie połączonych komisji.

Punkt 1. porządku obrad: przyjęcie sprawozdania rocznego z rozpatrzonych przez komisję w 2021 roku petycji

Proponuję, abyśmy przeszli do pierwszego punktu porządku. Jest to przyjęcie sprawozdania rocznego z rozpatrzonych przez komisję petycji w roku 2021.

Bardzo proszę panią dyrektor o omówienie tego sprawozdania. Tylko bardzo proszę, niezbyt detalicznie, ponieważ wszyscy mamy pewne doświadczenie, a poza tym mamy tekst. Dziękuję bardzo…

Pani Dyrektor Antoszkiewicz, bardzo proszę.

Wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Danuta Antoszkiewicz:

Dzień dobry. Danuta Antoszkiewicz, wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.

Szanowni Państwo!

Zgodnie z zapowiedzią na jednym z wcześniejszych posiedzeń komisji przedłożyliśmy według założeń wcześniej prezentowanych sprawozdanie. Sprawozdanie jest obowiązkiem wynikającym z art. 90f Regulaminu Senatu i stąd też ten dokument został przygotowany tak jak co roku, bo tak jest ten obowiązek realizowany. Zgodnie z przyjętą metodologią pracy dokument zawiera części stałe, jakimi są opis pracy Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, zaprezentowanie danych statystycznych i informacji szczególnych wynikających z pracy nad petycjami w 2021 r., oraz szczegółową prezentację poszczególnych petycji. Dokument jest poprzedzony wstępem oraz zawiera podsumowanie. W jego skład wchodzi schemat rozpatrywania petycji; jest to załącznik nr 1 do tego sprawozdania. W załączniku nr 2 sporządzony jest wykaz petycji, nad którymi komisja pracowała w 2021 r. To rozróżnienie w wykazie jest poprowadzone w ten sposób, ponieważ były jeszcze kontynuowane prace nad 2 petycjami z poprzedniej kadencji – jest to związane z zasadą wynikającą z art. 90g Regulaminu Senatu, czyli kontynuacji prac nad petycjami z poprzedniej kadencji. Są również petycje, które wpłynęły w obecnej kadencji, ale już w 2019 r., i te kontynuowane z 2020 r., a poza tym jest pełen wykaz petycji, które zostały skierowane do komisji przez marszałka Senatu w 2021 r. Chciałabym podkreślić, odwołując się do danych statystycznych, że komisja pracowała na 18 posiedzeniach, rozpatrując na nich od kilku do nawet 15 petycji. Efektem pracy jest przygotowanie 4 projektów ustaw. Ale chcę też podkreślić, że w sprawozdaniu informacja o pracach jest poprowadzona do ostatnich posiedzeń, stąd też w podsumowaniu przekazaliśmy informację o tym, że poza 4 omówionymi projektami ustaw przygotowanymi na bazie petycji z 2020 r. komisja wypracowała już w 2022 r. jeszcze 5 projektów. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Ja tylko chciałbym tutaj uzupełnić… Pani dyrektor powiedziała o 15 posiedzeniach. Oczywiście te 15 posiedzeń dotyczy tylko i wyłącznie petycji. Dzisiaj mamy posiedzenie nr 189. I tyle było…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Podkreślam to, ponieważ nasza komisja jest jedną z najczęściej zbierających się komisji w Senacie.

Chciałbym również zwrócić uwagę koleżanek i kolegów, że w roku 2021 chyba po raz pierwszy, no, może drugi, napływ petycji był mniejszy niż w roku poprzedzającym, ponieważ w roku 2020 były 134 petycje, natomiast w 2021 r. – 93. Ponadto chciałbym zwrócić uwagę na to, iż w 2020 r. petycji indywidualnych było aż 116, podczas gdy w 2021 r. – 73 petycje, natomiast wzrosła liczba petycji zbiorowych. Mam nadzieję, że pracując w tym tempie, w jakim pracujemy – może nawet uda się teraz jeszcze trochę nadgonić – dojdziemy do sytuacji, kiedy powoli będziemy mogli się zastanawiać nad pracą nad petycjami na bieżąco. No i przypominam to, o czym mówiliśmy wcześniej…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przypominam to obydwu panom senatorom przewodniczącym. Pan senator Seweryński tutaj był, pan senator Mamątow również; obydwaj panowie przewodniczyliście tej komisji. Otóż widzimy bardzo dużą różnicę w porównaniu do roku 2016, czyli tego, kiedy weszła w życie ta ustawa o petycjach.

Czy ktoś z pań i panów senatorów chciałby tutaj zabrać głos?

Jeżeli nie, to dziękuję bardzo pani dyrektor za tę charakterystykę, a przede wszystkim za sprawozdanie, które mamy tutaj przed sobą.

I zamykam ten punkt obrad.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk senacki nr 733, druki sejmowe nr 2072 i 2278)

Możemy przejść do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Przypominam, że to była nasza inicjatywa niejako popetycyjna. Chciałbym powiedzieć, że w głosowaniu w Sejmie przyjęto nasz projekt bez poprawek i to przyjęto jednogłośnie, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw naszemu projektowi. Ja wiem, że pan mecenas jest tu z nami, ale my ten projekt bardzo dobrze znamy, więc nie będziemy go charakteryzowali po raz enty. Od razu mówię, że mieliśmy kontakt z Ministerstwem Sprawiedliwości i że ze względu na to, że w ministerstwie są napięte terminy… No, nie widzę nic złego w tym, że nie ma dzisiaj przedstawicieli ministerstwa, ponieważ ten projekt jest tak dobrze znany, że nie było po co tym się zajmować.

Jeżeli zgodzicie się państwo, to ja będę dalej… Byłem sprawozdawcą, więc wezmę to na siebie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

A, przepraszam, teraz się dowiedziałem, że mamy gościa z Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Czy chciałaby pani zabrać głos w zakresie tego punktu?

Główny Specjalista w Biurze Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego Ewa Polkowska:

Szanowny Panie Przewodniczący, mam nadzieję, że jestem słyszalna.

Chciałabym bardzo krótko – bo wiem o tym, że państwo macie opóźnienie – w imieniu prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego bardzo serdecznie podziękować państwu, komisji, Senatowi, autorowi petycji. Rozwiązania proponowane w nowelizacji – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi będącej przedmiotem obrad posiedzenia komisji są przez nas w pełni aprobowane, wypełniają one bowiem lukę w przepisach regulujących postępowanie sądowoadministracyjne oraz, co ważne, realizują konstytucyjną zasadę prawa do sądu, dostępu do sądu, ułatwiając ten dostęp osobom niemogącym odebrać korespondencji w miejscu zamieszkania. Bardzo serdecznie dziękujemy komisji za tę inicjatywę ustawodawczą. Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Ja tylko dodam, że głos zabrała pani Ewa Polkowska, która była szefem Kancelarii Senatu. Pozdrawiamy. Cieszymy się bardzo, że nasz projekt…

(Senator Robert Mamątow: Rozjaśnił mi pan, Panie Przewodniczący, bo tak patrzyłem i myślałem, skąd ja…)

Tak jest, tak jest. To była pani Ewa Polkowska. Bardzo się cieszę, że spotkaliśmy się przy okazji projektu, który nie budzi – co jest rzadkie – żadnych kontrowersji i który przeszedł zupełnie ponad podziałami. Dziękuję bardzo.

Zamykam drugi punkt porządku obrad w tym zakresie…

(Głos z sali: Nie, musimy przegłosować…)

A nie, musimy przegłosować. Tak, przepraszam bardzo.

(Głos z sali: Wniosek o przyjęcie bez poprawek.)

Tak, oczywiście. Jest to dla mnie tak oczywiste, że przyjmiemy, że zapomniałem ogłosić głosowanie.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego projektu?

(Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: 6 senatorów na sali.)

Na sali jest 6 senatorów i wszyscy są za.

Czy ktoś jest przeciw? Na sali nie ma, oczywiście.

A czy ktoś się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: 9 głosów za, jednogłośnie.)

Jednogłośnie przyjęliśmy.

To teraz dopiero mogę zaproponować siebie jako sprawozdawcę.

Widzę, że jest zgoda, tak że dziękuję bardzo.

Zamykam punkt drugi.

Punkt 3. porządku obrad: informacja o działalności Państwowej Komisji do spraw Pedofilii (cd.)

Przechodzimy do punktu…

Dziękuję, Panie Mecenasie.

Przechodzimy do punktu trzeciego. A trzeci punkt to jest informacja o działalności państwowej komisji do spraw pedofilii.

Prosiliśmy o obecność… Pisaliśmy do kancelarii pana prezydenta, pisaliśmy do państwowej komisji do spraw pedofilii, pisaliśmy również do pana premiera. Mamy odpowiedź od pana przewodniczącego, że niestety nie może przybyć, ponieważ jest w trakcie pisania sprawozdania za ostatni rok. Dostaliśmy również… Już, chwileczkę… Dostaliśmy od pana przewodniczącego uchwałę nr 3 z dnia 12 kwietnia 2021 r. w sprawie wszczęcia prowadzenia postępowań wyjaśniających, gdzie w §1 komisja postanowiła nie wszczynać, nie prowadzić postępowań wyjaśniających do czasu nowelizacji ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 r. I w uzasadnieniu czytamy, że w ocenie państwowej komisji konieczna jest nowelizacja ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 r. o Państwowej Komisji do spraw wyjaśnienia przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej 15 lat, gdyż w obowiązującym brzmieniu nie umożliwia prowadzenia postępowania wyjaśniających. Z kolei w podsumowaniu pisma pana przewodniczącego możemy przeczytać: „Jednocześnie pragnę zaznaczyć, że nadal podejmujemy intensywne działania mające na celu doprowadzenie do oczekiwanej przez nas koniecznej zmiany ustawy o państwowej komisji”. Niestety, pan przewodniczący kieruje ten projekt nie do nas, do Senatu, tylko, jak rozumiem, dalej jest w trakcie wymiany poglądów z Kancelarią Prezydenta. No, a jak możemy stwierdzić, nie ma u nas ani przedstawicieli kancelarii pana prezydenta, ani przedstawicieli kancelarii pana premiera, która była odpowiedzialna za taki, a nie inny kształt wadliwej ustawy.

Na tym etapie nie pozostaje mi więc nic innego, jak tylko stwierdzić… No, mogę tylko żałować, że odnośnie do tak ważnej ustawy, która dotyczy tak poważnych krzywd, organy państwa odpowiedzialne za to, żeby ta legislacja była wystarczająca do prowadzenia jakichkolwiek działań, de facto w ogóle niczego nie robią. No i deklaruję, że w Senacie zastanowimy się w jaki sposób ewentualnie można by było z taką inicjatywą wystąpić. Żałuję, że nie mamy więcej informacji.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby w tym temacie zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie widzę.

(Senator Michał Seweryński: Dobre podsumowanie.)

W związku z tym zamykam trzeci i ostatni punkt naszego posiedzenia.

Dziękuję wszystkim państwu za przybycie. Widzimy się jutro na posiedzeniu komisji, o godzinie…

(Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: O 8.15.)

…o godzinie 8.15.

(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 45)