Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (116.)

w dniu 18 maja 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (druk senacki nr 699, druki sejmowe nr 2185 i 2188).

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 01)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Magdalena Kochan)

Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan:

Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, którego porządek obrad mieliście państwo przedłożony w mailach.

Czy ktoś z senatorów, a większość z nas jest obecna zdalnie, wnosi poprawki do tego porządku obrad? Nie słyszę. Uznaję ten porządek obrad za przyjęty.

Kolegom uczestniczącym w posiedzeniu zdalnie nie będę przypominać reguł i zasad, bo doskonale je wszyscy znamy.

Witam serdecznie: panią Annę Gembicką, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – bardzo nam miło; pana Ireneusza Leśnikowskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej – dzień dobry; pana Ernesta Nasternaka, radcę prawnego z tegoż samego ministerstwa; panią Katarzynę Witczak, naczelnika wydziału w Departamencie Oświaty i Polityki Społecznej; panią Iwonę Kaszubę z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, która jest dyrektorem Biura Świadczeń; oraz pana Adama Salikiera z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zastępcę dyrektora Biura Organizacyjno-Prawnego. Nie widzę więcej gości. Bardzo mi miło, że państwo przybyliście na nasze posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (druk senacki nr 699, druki sejmowe nr 2185 i 2188)

Ponieważ jest to przedłożenie rządowe bardzo proszę Panią Minister o wyjaśnienie, nad czym będziemy się pochylać. Dziękuję.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anna Gembicka:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Nowelizacja ustawy jest w dużej mierze odpowiedzią na zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze postulaty, które były podnoszone od wielu lat.

Podstawowa i fundamentalna zmiana dotyczy zniesienia przepisu nakazującego zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej przez rolnika, który osiągnął wiek emerytalny, jeżeli chce mieć wypłacaną emeryturę w całości, bez zawieszania którejkolwiek z jej części. Do tej pory ten przepis był uważany na wsi za krzywdzący, bo też w żadnym innym zawodzie nie ma wymogu, żeby, przechodząc na emeryturę, przekazywać czy sprzedawać, zdawać swój warsztat pracy. W związku z tym ten przepis znosimy. Rolnik, przechodząc na emeryturę, nie będzie musiał zaprzestawać prowadzenia działalności rolniczej i będzie otrzymywał emeryturę w pełnej wysokości.

Kolejna kwestia, która została uregulowana, to jest zmiana, zgodnie z którą gdy rencista jest uprawniony do renty okresowej, umowa dzierżawy gruntów rolnych w celu wykazania się zaprzestaniem prowadzenia działalności może być zawarta co najmniej na okres, na jaki zostało przyznane prawo do renty rolniczej.

Kolejne propozycje dotyczą zbiegów tytułów ubezpieczenia i mają zapobiec niekorzystnym sytuacjom związanym z wymuszonymi przez ustawę przerwami w ubezpieczeniu społecznym rolników, na które ubezpieczeni nie mają wpływu. Tu zastosowaliśmy rozwiązania podobne do tych zawartych w art. 5b w odniesieniu do osób, które, prowadząc działalność rolniczą, są ubezpieczone w KRUS, a równolegle są zmuszone do podlegania ubezpieczeniu w ZUS ze względu na pobieranie świadczenia integracyjnego lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostali skierowani przez powiatowy urząd pracy lub inne podmioty, pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia w instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych, pełnienie czynnej służby wojskowej jako żołnierz niezawodowy, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką, czy odbywanie służby zastępczej. Dzięki temu rolnik, który na przykład doskonali się zawodowo, nie będzie już wpadał w pułapkę przymusowej zmiany ubezpieczyciela na ZUS. Stworzy to też warunki do większej mobilności zawodowej.

Oprócz tego porządkujemy też różne sprawy utrudniające funkcjonowanie KRUS. Ważniejsze z nich to dostosowanie rozwiązań zawartych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników do zmian w systemie powszechnym, usystematyzowanie zasad rehabilitacji w kasie przez przeniesienie z aktu wykonawczego do materii ustawowej zapisów dotyczących warunków kierowania na rehabilitację w KRUS czy doprecyzowanie przepisów odnośnie do wydawania interpretacji indywidualnych przez prezesa KRUS.

Ważną zmianą, też postulowaną przez środowiska rolnicze, jest umożliwienie KRUS-owi podejmowania działań dla poprawy stanu zdrowia emerytów rolników m.in. przez kierowanie ich na rehabilitację leczniczą do zakładów rehabilitacji. Taka możliwość będzie także dla opiekunów osób niepełnosprawnych, które będą mogły być kierowane na turnusy regeneracyjne do zakładów rehabilitacji. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan:

Bardzo dziękuję, Pani Minister.

Oddaję głos pani legislator.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner:

Dziękuję bardzo. Biuro Legislacyjne nie ma zastrzeżeń do tej ustawy. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan:

Bardzo dziękuję.

Czy koleżanki i koledzy senatorowie chcieliby o coś dopytać, zabrać głos w debacie? Są jakieś zgłoszenia?

To ja pozwolę sobie zadać jedno pytanie. Na czym polegają te zmiany dostosowujące ubezpieczenie rolników do ubezpieczeń powszechnych? Pani wymieniła to jako jedną z pierwszych zmian.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Pani Minister, wskazany przez panią pracownik ministerstwa spokojnie może wyjaśnić nam te sprawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anna Gembicka: Tak, proszę pana…)

Proszę bardzo.

Radca Prawny w Departamencie Oświaty i Polityki Społecznej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ernest Nasternak:

Na przykład dotychczas w naszym ubezpieczeniu społecznym rolników było takie rozwiązanie, że jeżeli rolnik jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, to w przeciągu 18 miesięcy od czasu, kiedy ustało ubezpieczenie, a on uzyskał tę niezdolność czy może orzeczono ją wobec niego… Tutaj to zmieniamy i będzie tak, jak w systemie powszechnym, tzn. że w ciągu tych 18 miesięcy po tym ustaniu ubezpieczenia, jeżeli wystąpi ta niezdolność, może jeszcze nabyć rentę. U nasz takiego rozwiązania nie było. To są takie pozytywne rozwiązania z systemu powszechnego przeniesione na grunt naszej ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan:

Rozumiem. Bardzo panu dziękuję.

Żadnych głosów w dyskusji, żadnych wniosków? Zapytam kolegów. Nie.

Wobec tego, skoro nie ma poprawek, nie ma innych uwag, proponuję, żebyśmy przyjęli tę ustawę bez poprawek. Czy są inne głosy? Nie ma.

Poddaję ten wniosek pod głosowanie.

Kto z państwa jest za?

(Głos z sali: 1 głos za.)

Dziękuję.

Jaki jest wynik głosowania zdalnego?

(Głos z sali: Razem jest 8 głosów za.)

8 głosów za, przyjęliśmy tę ustawę jednomyślnie.

Serdecznie państwu dziękuję.

Zapytam, czy pani senator Tobiszowska zdecyduje się na przekazanie naszego zdania na forum Senatu.

Senator Dorota Tobiszowska:

Tak. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan:

Bardzo serdecznie dziękuję.

Czy są inne propozycje? Nie ma. Zatem pani senator Tobiszowska będzie reprezentowała naszą komisję podczas następnych czytań.

Dziękuję państwu.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 09)