Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu (47.)

w dniu 5 stycznia 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2022 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 01 – Kancelaria Prezydenta RP; 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji; 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Krajowego Instytutu Mediów; Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków; Funduszu Promocji Kultury; Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej; Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (druk senacki nr 601, druki sejmowe nr 1624, 1819 i 1819-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 31)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Barbara Zdrojewska)

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Szanowni Państwo! Witam serdecznie na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2022 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 01 – Kancelaria Prezydenta RP; 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji; 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Krajowego Instytutu Mediów; Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków; Funduszu Promocji Kultury; Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej; Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (druk senacki nr 601, druki sejmowe nr 1624, 1819 i 1819-A)

Posiedzenie jest poświęcone tym razem rozpatrzeniu ustawy budżetowej na rok 2022 – tj. druk senacki nr 601, druki sejmowe nr 1624, 1819 i 1819-A – w zakresie części budżetowej 01 „Kancelaria Prezydenta”, części budżetowej 09 „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, części budżetowej 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego”, planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków, planu finansowego Funduszu Promocji Kultury, planu finansowego Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, planu finansowego Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Zgodnie z przedmiotowym zakresem działania komisji obejmuje to też część „Rezerwy celowe” w zakresie poz. 40 i 63 oraz część „Budżety wojewodów ogółem”, dotacje przedmiotowe i podmiotowe, zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym – i te wszystkie materiały otrzymaliśmy – plan finansowy instytucji gospodarki budżetowej, tj. Krajowego Instytutu Mediów, planowane dochody i wydatki budżetu środków europejskich oraz budżetu państwa w latach 2022–2024 w zakresie programów finansowanych z udziałem środków europejskich, programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej oraz programów Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa, a także wykaz programów wraz z limitami wydatków i zobowiązań w kolejnych latach realizacji programów finansowych z udziałem środków europejskich oraz wykaz programów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA wraz z limitami wydatków budżetu państwa przeznaczonych na finansowanie tych programów, nieujętych w załączniku nr 16. To wszystko otrzymaliśmy, Szanowni Państwo.

Nie podchodzimy po raz pierwszy do budżetu ministerstwa, tak że mam nadzieję, że sprawnie to wszystko dzisiaj przeprowadzimy, bo mamy tylko półtorej godziny. Tak że bardzo proszę ministerstwo o zwięzłość. My mamy już wcześniej przygotowane poprawki, które zgłosimy do tego budżetu, tak że mam nadzieję, że będziemy… Postaramy się procedować jak najszybciej.

Serdecznie witam wszystkich państwa. Witam pana Piotra Ćwika, zastępcę szefa Kancelarii Prezydenta RP. Witam serdecznie panią Barbarę Brodowską-Mączkę, dyrektor generalną Kancelarii Prezydenta RP, witam panią Liliannę Soję, dyrektor Biura Finansowego Kancelarii Prezydenta. Witam pana Macieja Wilamowskiego z Biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Witam pana Witolda Kołodziejskiego, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji – będzie uczestniczył w posiedzeniu zdalnie – oraz pana Janusza Kaweckiego, członka Krajowej Rady, też uczestniczącego zdalnie. Witam także pana Macieja Myszkę, dyrektora Biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Witam panią Urszulę Kochan-Sobiecką, dyrektor Departamentu Budżetu, pana Marcina Grabowskiego, szefa Rady Metodologicznej do spraw Return Path Data, pana Mirosława Kalinowskiego, dyrektora Krajowego Instytutu Mediów, panią Anetę Tyborowską, też z tego instytutu. Jest z nami też pan Maciej Puto, doradca z Krajowego Instytutu Mediów – witam. Last but not least – witam serdecznie pana ministra Sellina, wiceministra z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Witam pana dyrektora Wojciecha Kwiatkowskiego, dyrektora Departamentu Finansowego, i pana Adama Dzbańskiego, głównego specjalistę w departamencie. Witam pana Mirosława Stasiaka, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej, który uczestniczy zdalnie, oraz pana Karola Czajkowskiego z Ministerstwa Finansów, też uczestniczącego zdalnie. Witam panią Agnieszkę Bełkowską z Ministerstwa Finansów, też uczestniczącą zdalnie, pani Monikę Błaszczak – też z tego ministerstwa i też zdalnie. Witam panią Kamilę Szczerbińską, radcę z Ministerstwa Finansów, która też uczestniczy zdalnie. I witam naszą, że tak pozwolę sobie określić, panią mecenas Danutę Drypę z Kancelarii Senatu, która jest naszym legislatorem.

Szanowni Państwo, myślę, że rozpoczniemy zgodnie z harmonogramem.

Chciałabym jeszcze zapytać: czy są jakieś uwagi do przedstawionego porządku. Nie ma.

W takim razie przystępujemy do obrad. Myślę, że rozpoczniemy od Kancelarii Prezydenta.

Bardzo proszę, oddaję panu głos.

Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP Piotr Ćwik:

Dzień dobry, Pani Przewodnicząca. Dzień dobry wszystkim państwu.

Pragnę przedstawić szanownym państwu, szanownej pani przewodniczącej i Wysokiej Komisji, informacje dotyczące projektu budżetu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na rok 2022 w dziale 921 w rozdziale 92120 „Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami” oraz 92123 „Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa”. Jeśli chodzi o dział 92120 „Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami”, to zostały zaplanowane środki finansowe w kwocie 940 tysięcy zł na zadanie, które nazywa się tak: rewaloryzacja rezydencji prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Pałac Prezydencki oraz Belweder. Środki te przeznaczone będą na realizację wydatków remontowych w ramach ochrony i opieki nad najważniejszymi obiektami zabytkowymi, które są w zarządzie Kancelarii Prezydenta. Te obiekty są dobrami kultury narodowej, stanowią… Zresztą w ogóle obiekty zabytkowe, które są w posiadaniu, w zarządzie Kancelarii Prezydenta, stanowią ponad połowę wszystkich obiektów administrowanych przez kancelarię. Z uwagi na reprezentacyjną funkcję Pałacu Prezydenckiego i Belwederu wraz z otoczeniem obiekty te muszą być utrzymywane w odpowiednim stanie technicznym, zgodnie ze współczesnymi wymogami. I taką rekomendację przedkładamy państwu, jeśli chodzi o rozdział 92120 „Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami”.

A jeśli chodzi o rozdział 92123, czyli „Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa”, to tutaj podobnie jak w latach poprzednich, w roku 2021 i wcześniejszych, przewidziane są środki w wysokości 30 milionów zł. Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej jako dysponent tej części budżetowej na mocy porozumienia między Społecznym Komitetem Odnowy Zabytków Krakowa i Małopolskim Urzędem Wojewódzkim przekazuje tę dotację udzieloną z budżetu państwa dla Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, a także współpracuje z tymi podmiotami w zakresie nadzoru i kontroli nad wykorzystaniem środków.

Jeśli chodzi o obszary wskazane do realizacji jako priorytety na rok 2022, to podtrzymane zostały priorytety z lat wcześniejszych. Pierwszy priorytet to są projekty kluczowe – 9,5 miliona. Drugi priorytet to obiekty użyteczności publicznej – 7,8 miliona. Priorytet trzeci to obiekty sakralne – 9,2 miliona. Czwarty to obiekty mieszkalne, usługowe – 2,5 miliona zł. Priorytet piąty to kaplice grobowe, nagrobki, pomniki cmentarne i zespoły zieleni komponowanej – 1 milion zł. Oczywiście realizacja, wykonanie budżetu, jeśli chodzi o te planowane 30 milionów, będzie odbywać się w oparciu o wskazane priorytety, a także na zasadzie zrównoważonej odnowy całego zespołu zabytkowego Krakowa, z jednoczesną koncentracją nakładów na obszarze wpisanym w 1978 r. na pierwszą Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz na pomnikach historii.

Pani Przewodnicząca, Wysoka Komisjo, bardzo dziękuję za możliwość przedstawienia projektu budżetów w dziale 921 i proszę o pozytywne zaopiniowanie tej propozycji.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Czy są pytania do pana ministra? Nie widzę zgłoszeń.

Czy ktoś będzie zgłaszał poprawkę, która wymagałaby opinii Kancelarii Prezydenta? Pytam też senatorów zdalnych. Nie słyszę. Nie będzie takiej poprawki.

Tak że bardzo dziękujemy panu ministrowi za przedstawienie budżetu. Rozumiem, że skoro nie ma poprawek i zostało to wysłuchane, to może się pan minister oddalić. Dziękuję bardzo.

Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP Piotr Ćwik:

Pani Przewodnicząca, bardzo serdecznie dziękujemy. I tak kurtuazyjnie już na koniec: wszystkiego dobrego dla państwa w nowym roku. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję bardzo, wzajemnie – wszystkiego dobrego dla państwa i pana prezydenta. Dużo zdrowia.

Szanowni Państwo, przechodzimy teraz do części „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji”.

Zdalnie mamy na łączach przewodniczącego Krajowej Rady, pana ministra Kołodziejskiego.

Bardzo proszę o zabranie głosu.

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Szanowni Państwo!

Dochody i wydatki budżetowe Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na rok 2022 zostały zaplanowane w części 09 „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji”, dział 75 oraz dział 75101. I tak dochody budżetowe w projekcie ustawy budżetowej na rok 2022 zostały zaplanowane w kwocie 36 milionów 272 tysięcy zł, w tym 29 milionów 438 tysięcy zł to są opłaty za koncesje, wpływy z tytułu opłat prolongacyjnych to 6 milionów 523 tysiące zł, wpływy z tytułu wpisów na rejestry programów rozpowszechnianych i rozprowadzanych w systemach teleinformatycznych, czyli kablowych i satelitarnych, to 200 tysięcy zł. Pomniejsze wpływy są już w kwotach typu 110 i 1 tysiąc zł, więc nie będę ich szerzej omawiał.

Jeśli chodzi o wydatki budżetowe, to na rok 2022 planowane wydatki zostały oszacowane przez Krajową Radę na kwotę 67 milionów 985 tysięcy zł, w tym 32 miliony 301 tysięcy zaplanowano na bieżącą działalność Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i biura Krajowej Rady, a 35 milionów 684 tysiące zł – na dalszą realizację projektu Telemetria Polska. Ogólna kwota zaplanowanych wydatków na poziomie 67, prawie 68 milionów jest wyższa o 4 miliony 800 tysięcy zł w stosunku do kwoty z planu finansowego na rok 2021, tj. o ok. 7,5%. Ten wzrost wynika z ujęcia w projekcie ustawy budżetowej wyższych wydatków np. na kontynuację projektu Telemetria Polska i na działalność biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Na kwotę projektowanych wydatków budżetowych składają się takie wielkości jak świadczenia na rzecz osób fizycznych – 75 tysięcy zł, a także wydatki bieżące, w których są również wynagrodzenia z pochodnymi – 67 milionów 500 tysięcy. To są te 2 połączone elementy działalności – Krajowa Rada i Krajowy Instytut Mediów, czyli projekt Telemetria Polska. Jeśli chodzi o wydatki bieżące jednostek budżetowych, to tutaj mamy dokładnie rozbite, czyli na działalność biura KRRiT jest 31 milionów 800 tysięcy, a na projekt – 35 milionów 684 tysiące. Jeśli chodzi o takie pozycje jak np., w ramach działalności bieżącej, wynagrodzenia osobowe pracowników z pochodnymi, to jest to 18 milionów 682 tysiące. Z grubsza to tyle, jeśli chodzi o działalność biura.

Jeżeli będą pytania odnośnie do projektu Telemetria Polska, to jest tutaj cały zespół gotowy do odpowiedzi, również z Krajowego Instytutu Mediów. My mamy to wpisane w zakup usług pozostałych – 42 miliony 195 tysięcy zł. Tutaj mieszczą się również wydatki na realizację programu telemetrii jako zakupu usługi w Krajowym Instytucie Mediów. W ramach wydatków majątkowych, przeznaczonych np. na macierz, okablowanie itd., itd., są tu zapisane 374 tysiące zł.

Szanowni Państwo, z grubsza przedstawialiśmy ten budżet w komisjach, mieliśmy okazję go omawiać, tak że jestem w tej chwili otwarty i gotów na państwa pytania. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie lub wyrazić opinię na temat informacji pana przewodniczącego o budżecie? Bardzo proszę. Czy ktoś się zgłasza do odpowiedzi? Nikt?

To ja pozwolę sobie tylko zgłosić uwagę czy opinię. Panie Przewodniczący, jest takie wrażenie… Oczywiście co do tego wzrostu, który jest, nie będę tutaj wnosiła jakichś specjalnych zastrzeżeń, natomiast zwrócę się z taką ogólną uwagą. Wydaje się, że w opinii, w tej chwili już dosyć powszechnej… No, występuje takie przekonanie, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji niewiele może i niewielki ma wpływ na funkcjonowanie mediów w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem mediów publicznych. Jeśli chodzi o wszystkie pozostałe media, to obserwowaliśmy całą tę sytuację dotyczącą wielokrotnych zebrań i nieumiejętności podjęcia decyzji przez Krajową Radę, patrzyliśmy na to. Patrzymy również cały czas ze zdumieniem i coraz bardziej rosnącym przerażeniem na to, co się dzieje w mediach publicznych. Nie chciałabym rozwijać tutaj głębokiej dyskusji, ale chciałabym, żeby padła tutaj taka moja opinia, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji – nie zawsze ze swojej winy, bo jest pozbawiona części uprawnień przez Sejm w ustawie, ale jednak – nie stanowi w tej chwili dostatecznie właściwego regulatora, tak jak jest to ujęte w konstytucji, i nie zapewnia właściwego nadzoru merytorycznego, etycznego itd. nad mediami publicznymi. Dziękuję.

Jeśli chce pan coś dodać, odnieść się do tego, to proszę bardzo.

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski:

Dziękuję bardzo.

Pani Przewodnicząca, zapewne będzie to temat obszernej dyskusji przy okazji sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Myślę, że… Oczywiście niejednokrotnie rozmawialiśmy na ten temat, również na forum Senatu. Myślę, że już niedługo, w momencie złożenia sprawozdania, będzie okazja do tego, żeby omówić, podsumować tę sytuację. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Jeszcze jest jedno pytanie.

Pan senator Borusewicz. Bardzo proszę.

Senator Bogdan Borusewicz:

Panie Przewodniczący, jakie środki w budżecie mają być przeznaczone na monitorowanie programów telewizyjnych? Dyskutowaliśmy o tym wielokrotnie. Twierdził pan, że to monitorowanie w ogóle jest niezgodne z ustawą. Ja uważam wprost przeciwnie, że to także jest obowiązkiem Krajowej Rady, którego ona nie wypełnia. W związku z tym wracam do pytania: jakie środki w budżecie Krajowej Rady są przeznaczone na monitorowanie?

(Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski: Szanowny Panie Marszałku, tutaj kwestia…)

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo przepraszam… Może pan nas słyszy, Panie Przewodniczący, ale się pan nam zawiesił, tak że poczekamy chwilkę. Proszę jeszcze raz.

(Senator Aleksander Pociej: Może wyłączyć kamerę, bo wtedy…)

Proszę?

(Senator Aleksander Pociej: Zawsze robimy tak, że wyłączamy kamerę…)

Można wyłączyć kamerę. Jest podpowiedź, że jak pan wyłączy kamerę, to pana głos będzie do nas dochodził. Tak że można to zrobić w ten sposób.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski:

…Monitoring oglądalności programów radiowych i telewizji jest tego przykładem. No, oprócz tego…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…W kosztach biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji…

(Przewodnicząca Barbara Zdrojewska: Panie Przewodniczący, przepraszam…

Tak, słucham?

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Mieliśmy przerwę na łączach. Gdyby pan mógł króciutko powtórzyć, już merytorycznie odpowiadając panu senatorowi Borusewiczowi, jaka kwota itd. jest przeznaczona na monitoring mediów… Mieliśmy po prostu przerwę w transmisji. Bardzo proszę.

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski:

Szanowni Państwo, przede wszystkim Krajowa Rada i ma w budżecie pieniądze na monitoring, i prowadzi ten monitoring. A sama skala? Ponad 35 milionów na program z zakresu telemetrii to jest również budżet właśnie na monitoring, monitoring oglądalności i słuchalności programów telewizyjnych i radiowych. Ale oczywiście w budżecie samego biura Krajowej Rady są też środki na Departament Monitoringu i ten budżet – mówię o budżecie biura – to jest też prawie 30 milionów. A ile dokładnie z tego w samym departamencie przeznaczane jest na monitoring… A te monitoringi prowadzimy wewnętrznie, czyli właśnie to biuro takie monitoringi realizuje. Przypominam, że jest to ustawowe zadanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, szczególnie jeśli chodzi o monitoring mediów publicznych, czyli realizacji zadań misyjnych określonych w karcie powinności i w planach finansowo-programowych. Tak że na to pytanie szczegółowo odpowiem na piśmie i tam podam, jaka konkretnie kwota z całego budżetu biura Krajowej Rady przeznaczana jest w Departamencie Monitoringu na sam monitoring.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję.

Pan marszałek Borusewicz.

Senator Bogdan Borusewicz:

Dziękuję. Oczekuję odpowiedzi na piśmie, oczywiście. Dziękuję.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję bardzo.

Chciałabym powiedzieć, że monitoring jest bardzo ważny, ale ważne jest też, żeby były jakieś efekty tego monitoringu i żeby były później jakieś wystąpienia kierowane do mediów, jakieś uwagi wygłaszane publicznie na konferencjach Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Tak bym sobie to wyobrażała. Taki przekaz byłby ważny społecznie i być może zmieniłaby się wtedy opinia o Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zapewne wrócimy do tej dyskusji przy okazji sprawozdania, Panie Przewodniczący. Bardzo dziękuję za to sprawozdanie.

(Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski: Dziękuję bardzo.)

Widzę, że nie ma więcej pytań.

Życzymy szczęśliwego nowego roku, dobrego, lepszego nowego roku i dużo zdrowia dla państwa w Krajowej Radzie. Dziękuję bardzo.

(Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski: Nawzajem. Dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

Teraz oddamy głos panu ministrowi Sellinowi, przechodząc do kolejnych punktów. Jak rozumiem, wszystkie pozostałe działy omówi pan minister wraz ze współpracownikami.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin:

Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowna Komisjo!

Na wstępie chciałbym zapytać, czy w Senacie są takie same regulacje jak w Sejmie, że w trakcie przemawiania można zdjąć maseczkę. Czy nie?

(Senator Bogdan Borusewicz: Nie.)

Nie?

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Nie? Pytam pana marszałka, bo ma większą wiedzę…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Nie. Okej. Dobra. Czasami po prostu lepiej słychać, jak się…)

Tak, to prawda, ale coś…

(Senator Bogdan Borusewicz: Jeżeli przemawia się z mównicy, to można zdjąć.)

Jeżeli z mównicy, to tak, można. Pan marszałek stosował taką…

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin:

Dobra. Dobra.

Szanowni Państwo!

Przedstawiam najważniejsze informacje dotyczące zaplanowanego budżetu państwa na kulturę w roku 2022. Wydatki budżetu państwa dla części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” w projekcie ustawy budżetowej na bieżący rok wynoszą grubo ponad 5 miliardów zł, dokładnie 5 miliardów i prawie 166 milionów zł, i wykazują w stosunku do kwot z ustawy budżetowej na 2021 r. wzrost o ponad 10%.

Wydatki budżetu państwa zapisane w części budżetowej to nie są jedyne wydatki, którymi dysponuje minister kultury. Dodatkowym i znaczącym źródłem zasilającym resort kultury w środki na finansowanie zadań z różnych dziedzin kultury jest Fundusz Promocji Kultury, którego to wydatki na bieżący rok wyniosą – tak zaplanowaliśmy – 244,5 miliona zł. Przy resorcie kultury funkcjonuje jeszcze Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków – on funkcjonuje od 3 lat, no, właściwie od 4 lat, bo od 1 stycznia 2018 r. – którego przychody pochodzą z kar pieniężnych wymierzanych w związku z popełnieniem przestępstwa zniszczenia lub uszkodzenia zabytku. My chcemy oczywiście, żeby ten budżet był jak najmniejszy, bo nie chcemy, żeby zabytki były niszczone, i w związku z tym wolimy, żeby tych dochodów nie było zbyt wiele. Ale ten narodowy fundusz będzie zasilony środkami publicznymi i będzie wynosił, jak zaplanowaliśmy, ponad 88 milionów zł. W projekcie ustawy zaplanowano również, w kwocie prawie 119 milionów zł, wydatki budżetu środków europejskich na realizację projektów z udziałem środków unijnych, w głównej mierze z tytułu realizacji ósmej osi priorytetowej: ochrona środowiska i… Chodzi o Program Operacyjny „Infrastruktura i środowisko”, gdzie właśnie mamy oś „Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury”. Ponadto są to wydatki z tytułu realizacji projektu w nowej, tzw. trzeciej perspektywie tzw. środków norweskich. Po uwzględnieniu tych wszystkich źródeł, o których już przed chwilą wspomniałem, środki, którymi w 2022 r. dysponować będzie minister, wyniosą 0,5 miliarda więcej niż ta kwota, o której powiedziałem w pierwszym zdaniu, czyli 5 miliardów 617 milionów, właściwie prawie 618 milionów zł. Podkreślenia wymaga fakt, że w tak zaplanowanym budżecie planowany udział nakładów na kulturę z uwzględnieniem w całości tych wydatków w wydatkach budżetu państwa wynosi 1,19%, a więc dosyć stabilnie i z dosyć dużą górką przekraczamy – i o to nam chodziło od wielu lat, o wydatki powyżej 1% – to, można powiedzieć, symboliczne wydatkowanie na kulturę z budżetu.

Zaplanowane na rok 2022 wydatki z części 24 to w szczególności środki na utrzymanie bardzo wielu placówek oświatowych. Należy pamiętać, bo nie zawsze się o tym pamięta, że ministrowi kultury podlega bardzo wiele szkół artystycznych, plastycznych, muzycznych, również wyższych szkół artystycznych, z czym oczywiście jest związane istnienie burs, internatów tego szkolnictwa artystycznego. Ponadto podlega mu bardzo wiele archiwów państwowych, mnóstwo państwowych instytucji kultury, bardzo wiele współprowadzonych przez ministra samorządowych instytucji kultury. Myśmy powiększyli tę liczbę współprowadzonych instytucji dwukrotnie w ciągu ostatnich 6 lat, umawiając się z konkretnymi samorządami na to współprowadzenie. Polski Instytut Sztuki Filmowej, Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, fundacja „Zakład Narodowy im. Ossolińskich” czy też Polska Agencja Prasowa to są instytucje, można powiedzieć, na utrzymaniu podmiotowym budżetu, którym dysponuje minister kultury.

W projekcie ustawy budżetowej na rok 2022 ujęte zostały też – w kwocie prawie 0,5 miliarda zł, dokładnie to 474 miliony – wydatki na realizację wieloletnich programów. Nadal mamy takie wieloletnie programy w trakcie realizacji; w tym roku, w 2022 r., jest ich 5. Jest to budowa siedziby Muzeum Historii Polski w Warszawie, program „Niepodległa”… Ten program w tym roku będzie się kończył, on trwał 6 lat, od roku 2017, a zaplanowany był do roku 2022 ze względu na ostatni etap, można powiedzieć, ustalania kształtu niepodległej Polski przed 100 laty, czyli etap włączenia Górnego Śląska, tj. części Górnego Śląska, do Rzeczypospolitej, i dlatego ten program jeszcze w tym roku będzie realizowany. Trzeci program wieloletni to budowa kampusu Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, czwarty to budowa siedziby Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage w Toruniu, a piąty to tradycyjny program, odnawiany co jakiś czas, czyli Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa na lata 2021–2025.

To są te najważniejsze informacje, z tymi grubymi liczbami. Jeśli państwo senatorowie i pani przewodnicząca chcieliby poznać jeszcze szczegóły, to oczywiście mamy przygotowaną prezentację elektroniczną. Mógłby ją zaprezentować pan Wojciech Kwiatkowski, dyrektor Departamentu Finansowego, jeśli jest takie życzenie.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Mamy trochę mało czasu, więc… Czy jest takie oczekiwanie ze strony państwa, żebyśmy obejrzeli jeszcze prezentację, czy przejdziemy do pytań i do zgłaszania poprawek, co nam pozwoli troszkę przyspieszyć? Nie widzę, żeby było takie zapotrzebowanie, tak że bardzo dziękujemy za przygotowanie tej informacji. Wszyscy członkowie komisji zapoznali się z materiałami, które otrzymaliśmy w budżecie.

Przystępujemy w takim razie do zgłaszania pytań i poprawek do budżetu w części przedstawionej przez pana ministra.

Bardzo proszę, pan senator Fedorowicz.

Proszę o uwagi i jednocześnie o zgłaszanie poprawek, jeśli ktoś je ma.

Senator Jerzy Fedorowicz:

Dobrze. Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Dziękuję, Panie Ministrze, za przygotowaniu budżetu. Oczywiście spotkałem się albo rozmawiałem z instytucjami krakowskimi, z naszego województwa, które są ministerialnymi instytucjami kultury, i w sumie muszę powiedzieć, że dyrektorzy są zadowoleni z budżetu, środki są właściwie takiej wysokości, jakiej były oczekiwane. Jednak w trosce o to, żeby te instytucje mogły swobodniej pracować, postanowiłem zaproponować kilka poprawek w związku z tym, co może spotkać instytucje w swoich budżetach z powodu wzrostu kosztów energii. I tak po moich rozmowach z instytucjami, do których te poprawki będę kierował, proponuję środki w wysokości 1 miliona zł dla każdej z tych instytucji. Wybrałem tylko 5. Dobrze mówię? A nie, tu mam 3, ale możliwe, że… Zaraz sprawdzę. Chodzi o to, że planowane koszty energii, które mogą być bardzo… One mogą wstrzymać działanie tych instytucji. Mówię tu o takich instytucjach jak archiwa krakowskie, ale dotyczy to też tych budynków, które są w obszarze działania… no, nawet tych poza Krakowem, bo to dotyczy też Muzeum Żup Krakowskich i Międzynarodowego Centrum Kultury. To są te 3 poprawki. I one mają tylko ten jedyny cel.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przepraszam… Dziękuję bardzo, Pani Mecenas. Tak, tak, jest jeszcze czwarta poprawka. Dotyczy Europejskiego Centrum Muzyki im. Krzysztofa Pendereckiego.

Chciałbym, żeby pan minister i pan dyrektor finansowy wiedział, że nie były to rozmowy, które były jakimiś trudnymi rozmowami, dlatego że rzeczywiście opinia na temat budżetu jest taka, że on jest w porządku. Te moje poprawki wynikają tylko z troski o przyszłość.

I teraz powiem, z jakich źródeł te poprawki miałyby być sfinansowane. Jedna z budżetu Polskiej Agencji Prasowej, która – nie wiem, z jakich przyczyn – ma bardzo zwiększoną dotację. A pozostałe wszystkie trzy – z części „Kancelaria Prezesa Rady Ministrów”, z części 16. Opinia publiczna i nasza część opozycyjna jest dosyć zbulwersowana wzrostami kosztów prowadzenia Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. My mamy porównanie sytuacji z poprzednich kadencji, wobec wydatków z czasów naszej koalicji te obecne wydają się wręcz horrendalnie wysokie. W związku z tym proszę Wysoką Komisję o potwierdzenie tych poprawek. To są poprawki dotyczące kwot w wysokości 1 miliona zł. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

I oddaję głos panu senatorowi Borusewiczowi.

Senator Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zgłaszam poprawkę o przeznaczeniu dodatkowych 4 milionów zł na Europejskie Centrum Solidarności. Ta instytucja jest nadal niedofinansowana po decyzji ministerstwa kultury. Proponuję te 4 miliony pokryć środkami z rozdziału 92114 „Pozostałe instytucje kultury”… Nie, inaczej, inaczej, przepraszam, z rozdziału 92195 „Pozostała działalność”. I to jest moja jedyna poprawka.

I mam do pana ministra takie pytanie: ile pieniędzy ministerstwo przeznacza w roku 2022… Jaka dotacja ma być przeznaczona na remont kościoła dominikańskiego św. Mikołaja w Gdańsku? Tam jest kwestia walenia się ściany itd. Są podpory, działania ratunkowe dały jakiś rezultat, ale remont jest konieczny. Jaka będzie dotacja z ministerstwa kultury na remont tego kościoła?

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję.

Pan minister zachowa w pamięci to pytanie.

Zwracam się do pozostałych senatorek i senatorów uczestniczących w posiedzeniu komisji: czy ktoś z państwa ma jakieś pytanie lub chciałby zgłosić poprawkę? Nie. Nie widzę.

W takim razie…

(Senator Bogdan Borusewicz: Zgłaszam poprawkę na piśmie. Jest podpisana przeze mnie.)

Tak, bardzo dziękuję. Dziękuję. Mamy te poprawki.

W ogóle to bardzo dziękuję panu senatorowi Borusewiczowi i panu senatorowi Fedorowiczowi za wcześniejsze zgłoszenie poprawek. Dzięki temu pan minister może na te poprawki zerknąć i też do nich się odnieść, jeśli będzie miał taką ochotę, oczywiście.

Szanowni Państwo, w takim razie pozwolę sobie tylko krótko zabrać głos. Jest rzeczywiście tak, że w tych dyskusjach budżetowych staramy się unikać dyskusji politycznych. Mam przedstawiony kolejny budżet ministerstwa kultury. Nie można powiedzieć, że to jest zły budżet, to jest dobry budżet. Uważam, że możemy być zadowoleni z tego, że finansowanie kultury jest utrzymywane. Myślę, że zastrzeżenia budzi raczej to, jaka jest struktura tych wydatków, jak środki są rozdysponowywane do różnych działów i jakie przede wszystkim potrzeby Polaków zabezpieczają i czy przypadkiem nie jest tak, że głównie zabezpieczają potrzeby rządu w zakresie budowania nie tylko polityki historycznej, ale także pewnych elementów propagandowych itd., itd. Stykamy się z tym wszystkim i wiemy wszyscy, jak to wygląda. Ale chciałabym też powiedzieć, odnosząc się do tego, jak ten budżet jest skonstruowany, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę nowelizacje – na plus – budżetu w ubiegłym roku, że w tym roku pozwalam sobie wyrazić wątpliwość co do realności tego budżetu wobec wskaźników ekonomicznych. I tu chciałabym poprosić ministerstwo o wyjaśnienie. Mam na myśli to, że… Oczywiście można powiedzieć, że te wzrosty, które gdzieś tam się pojawiły, jakoś to uwzględniają, ale zwracam uwagę na to, że w części instytucji nie nastąpił wzrost środków, nie zwiększono ich nawet o inflację. Tak jak bodajże w Bibliotece Narodowej, w PISF; chodzi też o te dla teatrów, dla Zachęty, ośrodka ochrony i dokumentacji zabytków. To są takie miejsca, których sytuacja może budzić niepokój, to znaczy, jeżeli inflacja obejmie pewien poziom, to budżety tych instytucji po prostu się nie zbilansują.

Tym bardziej niezrozumiałe jest zwiększenie aż o 50% dotacji dla Polskiej Agencji Prasowej – słusznie zwrócił tutaj uwagę pan senator Fedorowicz, że tak wysokie wzrosty są niezrozumiałe i nie do zaakceptowania – podobnie jak tak ogromna i zwiększona dotacja dla Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Ja bym też zadała takie pytanie: dlaczego tak bardzo stawiamy na instytut Witolda Pileckiego, natomiast tak bardzo pomijamy np. Narodowy Zakład im. Ossolińskich we Wrocławiu, który jest zasłużoną placówką o ogromnych zasługach patriotycznych itd.? Skąd takie nastawienie, budzące wątpliwości, na te nowe instytucje, które się jeszcze nie wykazały, i pakowanie tam – przepraszam za kolokwializm – dużych kwot pieniędzy, natomiast pomijanie tych instytucji, które naprawdę są zasłużone i o których ministerstwo naprawdę powinno pamiętać? Przypomnę też o Archiwach Państwowych. No, Archiwa Państwowe są stałym problemem w tych naszych dyskusjach. Coś tam się zmienia, ale ograniczenia dotyczące 21% w stosunku do nowelizacji budżetu mogą naprawdę budzić niepokój o to, jak te instytucje sobie poradzą.

Jest niewiele inwestycji w tym roku i to jest zrozumiałe, bo czeka nas niełatwy ekonomicznie rok, natomiast warto by było, żebyśmy pomyśleli, że niewystarczające są też, według mnie, Panie Ministrze, środki na zabytki. Tak uważam, w dalszym ciągu. Nie wiem, czy pan minister wkalkulował w to wszystko ok. 30-procentowy wzrost cen materiałów budowlanych i po prostu to, co się dzieje w budownictwie. Firmy, które wykonują prace konserwatorskie, też pracują na tym samym rynku. Ja podejrzewam, że ten wzrost cen, inflacyjny, który wynosi… On przekroczy albo nie przekroczy 10%, ale jeśli chodzi o konserwację zabytków i tego typu prace, to one zdrożały na rynku dużo bardziej i w przyszłym roku będziemy odczuwali tego skutki. Zwracam na to uwagę.

Tym bardziej niepokoić może kondycja szkół artystycznych i kondycja szkolnictwa wyższego oraz wszystkich innych dotowanych instytucji kultury, które będą musiały za chwilę jakoś swoje budżety korygować, dostosowując do cen energii itd., wzrostu składki zdrowotnej etc. Czyli chodzi o te wszystkie skutki, które są efektem inflacji, a także Polskiego Ładu. Dlatego mam tym razem wątpliwości i nie wiem, czy tym razem nie będziemy musieli korygować tego budżetu, ponieważ to, co mamy w poszczególnych działach, chociaż prawdopodobnie nie we wszystkich, nie będzie wystarczające. A żeby już za długo nie mówić, Panie Ministrze, to na koniec jeszcze tylko taka, powiedzmy, wisienka. To znaczy, jeżeli robimy taki budżet, który w niewielkiej części zakłada wzrost nakładów, a jeżeli już, to właśnie o kwotę inflacji, która nas czeka w tym roku, to… Jednak na działalność ministerstwa mamy kwotę o 20% wyższą. Tak że ze smutkiem stwierdzam, że ministerstwo zadbało o własne kwoty, natomiast nie dotyczy to instytucji kultury oraz pieniędzy w różnych innych działach. Tak że to tylko tyle, tak skrótowo, na tym się skupię i poprzestanę, prosząc pana ministra o odniesienie się później do tego.

Z kolei Szanowną Komisję będę prosiła o poparcie poprawki do ustawy budżetowej na rok 2022, zgodnie z którą w art. 8 ust. 1 pkcie 3 średnik zastępuje się kropką… Dobrze, nie będę tego czytać, ale to się odnosi do dotacji budżetowej na Telewizję Polską, w tym roku znowu w kwocie 1 miliarda 995 milionów. Chciałabym prosić i postulować o wykreślenie po prostu tej kwoty z tegorocznego budżetu. Uważam, że wobec sytuacji, która panuje w mediach publicznych, nasza komisja, komisja kultury i mediów powinna do tego się odnieść, chociaż to akurat nie odnosi się do budżetu ministerstwa kultury. Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, bardzo proszę o odniesienie się do pytań i do zgłoszonych poprawek.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin:

Dziękuję, Pani Przewodnicząca.

Jeśli chodzi o zgłoszone poprawki – bo domyślam się, że to będzie jeszcze poddane głosowaniu w komisji kultury – to oczywiście mam obowiązek ustosunkować się do tych propozycji. Rekomenduję nieprzyjmowanie tych poprawek.

Po pierwsze, jeśli chodzi o te pieniądze, które pan senator Fedorowicz postuluje przeznaczyć dla kilku instytucji krakowskich czy okołokrakowskich, typu archiwa, Wieliczka, Międzynarodowe Centrum Kultury czy też Lusławice, wszystkie te instytucje, których organizatorem rzeczywiście jest minister kultury, to my oczywiście w sytuacjach trudnych, w których nasze instytucje kultury mogą się znaleźć, np. w związku ze wzrostem cen energii, zawsze w trakcie roku bieżącego możemy skorygować kwotę dotacji podmiotowej w ramach budżetu, którym dysponujemy. Jednak musimy najpierw mieć wnioski od tych instytucji. Chodzi o to, żeby one nam dokładnie pokazały, z jakim wzrostem kosztów się muszą liczyć i o jaką kwotę w związku z tym postulują. My to możemy zrealizować i żadnej poprawki do budżetu nie trzeba tutaj wprowadzać. Mogłoby paść też pytanie: a dlaczego tylko te krakowskie, a nie inne? Musimy myśleć horyzontalnie o wszystkich instytucjach, których jesteśmy organizatorami. I będziemy reagować, oczywiście, nie pozostawimy danej instytucji w kłopocie w sytuacji, kiedy się okaże, że z powodu wzrostu kosztów ich bilans finansowy się nie dopina. Tak więc rekomenduję jednak nieprzyjmowanie tej poprawki, tylko, można powiedzieć, zawierzenie nam, że będziemy reagować elastycznie i że w ramach budżetu, którym dysponujemy, i po wnioskach, które poszczególne instytucje nam podległe będą do nas pisały w związku ze wzrostem kosztów energii, będziemy po prostu ratować sytuację.

Jeśli chodzi o sięgnięcie do tej kwoty, którą przeznaczyliśmy w tym roku na Polską Agencję Prasową, to chciałbym zwrócić uwagę, że na ogół ten budżet wynosił ok. 12 milionów zł i on zawsze był niedoszacowany. I zawsze, co roku trzeba było sięgać do rezerwy, żeby Polska Agencja Prasowa mogła normalnie funkcjonować. A więc w tym roku po prostu uznaliśmy, że nie ma co już tak się bawić jak co roku, kiedy musieliśmy sięgać do rezerwy, żeby dofinansować PAP, tylko trzeba ustalić taką kwotę, która będzie oznaczała, że PAP może normalnie funkcjonować, a do rezerwy już sięgać nie będzie trzeba. I stąd to zwiększenie budżetu z tradycyjnych 12 milionów do 18 milionów.

Oczywiście do postulatu sięgnięcia po środki, którymi w tym budżecie ma dysponować kancelaria premiera, nie będę się ustosunkowywał. Rozumiem intencje pana senatora, ale ja tego poprzeć nie mogę i nie chcę. Rekomenduję odrzucenie tych poprawek.

Tak samo jest, jeśli chodzi o poprawkę zgłoszoną przez pana marszałka Borusewicza. Stabilnie i odpowiedzialnie finansujemy Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku kwotą, na którą się umówiliśmy, określoną w umowie podpisanej między 4 organizatorami, w tym trzema, którzy wykładają pieniądze w ramach dotacji podmiotowej na utrzymanie tej instytucji, tj. kwotą 4 milionów zł. Na taką kwotę się umówiliśmy, stabilnie i systematycznie tę kwotę przeznaczamy na Europejskie Centrum Solidarności i to samo jest zaplanowane w roku 2022, więc nie ma potrzeby zmieniania tutaj tego zapisu. Tylko dla informacji państwa senatorów: chcę powiedzieć, że miasto Gdańsk finansuje Europejskie Centrum Solidarności kwotą 7 milionów zł, marszałek województwa pomorskiego kwotą 1,5 miliona zł, a my, zgodnie z umową, 4 milionami zł.

Jeśli chodzi o kościół św. Mikołaja, to tak się akurat składa, że od 2 dni mam zaszczyt pełnić obowiązek generalnego konserwatora zabytków – to zadanie powierzył mi również pan premier Gliński – i ja ten temat oczywiście bardzo dobrze znam. Wizytowałem kościół św. Mikołaja w sytuacji tej katastrofy, która mu groziła w poprzednich latach, i już dwu- albo trzykrotnie wsparliśmy ten kościół specjalnymi dotacjami, ratując go przed tą katastrofą, przed zawaleniem się być może nawet całej pierzei czy całego muru z jednej strony. Sytuacja jest uratowana, ale oczywiście to wymaga dalszych nakładów. Ja teraz nie jestem w stanie tak z głowy powiedzieć, jakie kwoty już zostały przeznaczone na ratowanie kościoła św. Mikołaja. Pozwoli pan marszałek, że przedstawimy to na piśmie. Ale na pewno, jeżeli wnioski są złożone – a myślę, że są w tym roku złożone na program operacyjny dotyczący zabytków przez parafię prowadzoną przez księży dominikanów w Gdańsku – to te wnioski będą poważnie potraktowane. Wnioski były składane do końca listopada, do końca stycznia, może do połowy lutego będą rozpatrzone i będą już podjęte decyzje, jakie kwoty będą przeznaczone na poszczególne zabytki w ramach programu operacyjnego. Na ogół jest tak, że jeżeli coś się rozpoczęło i jest kontynuacja, to te środki są przeznaczone, bo przecież nie można przerywać w połowie takich prac. Tak więc jestem tutaj dobrej myśli, jeśli chodzi o rekomendację specjalnej komisji, która opiniuje wnioski do tego programu operacyjnego, najbardziej obleganego ze wszystkich naszych programów grantowych. Mamy ich ponad 30, ale ten program przeznaczony na zabytki jest najbardziej oblegany, co jest dosyć zrozumiałe. Sądzę, że dalsze środki na kościół św. Mikołaja będą przeznaczone. Tak więc informacja o tym, ile przekazano dotąd, będzie na piśmie, a informacja o tym, ile będzie przekazane w 2022 r., dopiero po połowie lutego, Panie Marszałku, kiedy po prostu zapadną decyzje. Myślę, że wnioski są złożone. Tych wniosków są tysiące, więc ja tak z głowy nie jestem w stanie powiedzieć, czy są złożone, ale jestem przekonany, że są złożone, bo tam prace muszą być kontynuowane.

Pozwolę sobie na małą polemikę, jeśli chodzi o niektóre tezy wygłoszone przez panią przewodniczącą. To nie jest budżet, który zabezpiecza to, co zawsze było, tylko nadal to jest budżet rozwojowy. My zwiększamy budżet z roku na rok od 2015 r. i dzisiaj mamy już 50% wyższy niż w roku 2015, tak że to jest istotny wzrost środków przeznaczonych na kulturę. W 2021 r. mieliśmy w ramach nowelizacji budżetu specjalną dużą kwotę 800 milionów zł przeznaczonych na szeroko rozumianą kulturę w ramach tej nowelizacji, bo się po prostu okazało, że dochody są wyższe, niż przewidywaliśmy na początku 2021 r. Daj Bóg, żeby było tak również w tym roku. Jeżeli będziemy dobrze gospodarować środkami publicznymi i dobrze ściągać podatki, to oczywiście nowelizacja budżetu zawsze jest możliwa w ciągu roku. I na pewno – mówię to, znając wrażliwość na tę sprawę i pana premiera Morawieckiego, i ministrów konstytucyjnych – jeśli pojawią się dodatkowe środki, to kultura te środki pozyska.

Jeśli chodzi o pewne zastrzeżenia co do nakładów przeznaczanych na instytut Pileckiego, to tutaj też trudno mi się z panią przewodniczącą zgodzić. To jest po prostu bardzo rozwojowa instytucja. Nakłady są zwiększane, ponieważ ta instytucja buduje swoje nowe oddziały, a one są bardzo ważne. Oddział w Berlinie już zafunkcjonował i wykonuje bardzo dobrą pracę, jeśli chodzi o dyskusję, debatę z Niemcami na temat wspólnej przeszłości, polityki historycznej, jak też propagowanie polskiego punktu widzenia na węzłowe wydarzenia związane z polską i niemiecką historią. To jest bardzo ważne. W planach jest też powołanie placówki w Stanach Zjednoczonych, konkretnie w Nowym Jorku, a w przyszłości może też w Izraelu. To są bardzo ważne miejsca z punktu widzenia prowadzenia polityki pamięci czy polityki historycznej i efektywności jej prowadzenia. Również jeśli chodzi o ratowanie muzeum w Rapperswilu, bardzo zasłużonego polskiego muzeum w Szwajcarii… Instytut Pileckiego ma tutaj istotne zadanie do wykonania, jeśli chodzi o inwestycję w tamtym miejscu i w związku z tym też są te większe nakłady przeznaczone dla tego instytutu.

Z taką ogólną tezą, że w archiwach nic się nie polepsza, też trudno mi się zgodzić, bo jak tak sobie wyliczyliśmy, w ciągu tych ostatnich 6 lat nakłady na archiwa zwiększyły się o 15%, nie stoją w miejscu, krótko mówiąc.

No i ten zarzut, który doskonale rozumiem… To znaczy nie zarzut, tylko uwaga, którą doskonale rozumiem, że środków na zabytki zawsze powinno być więcej. W pełni się z panią przewodniczącą zgadzam, tylko że my to zmieniamy i te środki są z roku na rok większe. Przypominam, że zaczynaliśmy z pułapu 80 milionów zł na program operacyjny „Zabytki” w roku 2015 w budżecie, który odziedziczyliśmy, a w tym roku rozdamy w tym programie 200 milionów zł. Między 80 a 200 milionami jest dosyć istotna różnica. A biorąc pod uwagę jeszcze wszystkie dodatkowe rzeczy, czyli fundusz ochrony zabytków czy też finansowanie zabytków, którymi dysponują nasze instytucje kultury, bo np. w siedzibach zabytkowych funkcjonują przeznaczone na środki na rewitalizację tych obiektów, to w sumie, jak tu wyliczyliśmy, będzie na zabytki w roku 2022 ok. 400 milionów zł. 400 milionów zł. Takich kwot jeszcze nigdy nie było, więc progresja jest bardzo wyraźna i bardzo widoczna. Przypomnę, że do programu operacyjnego „Zabytki” wniosków jest na ogół składanych na ok. 900 milionów zł. Było 80 milionów, teraz jest 200… To ciągle za mało, zgadzam się, ale będziemy tę sytuację poprawiać. Z roku na rok jest tutaj wyraźna progresja.

Jeśli chodzi jeszcze o tę ostatnią uwagę, że coś więcej jest dla ministerstwa kultury jako urzędu… Zwrócę uwagę na to, że robimy też takie małe przegrupowanie, myślę, że ważne, istotne, instytucjonalne, jeśli chodzi o strukturę wewnątrzministerialną. Otóż z nowym rokiem pojawił się nowy departament, Departament Restytucji Dóbr Kultury, który już nie z pozycji wydziału w innym departamencie, tylko jako osobny departament będzie jeszcze bardziej przyspieszał… Tutaj też sukcesów jest sporo, ale będzie jeszcze bardziej przyspieszał działania w zakresie restytucji dóbr kultury, zaginionych bądź ukradzionych, zwłaszcza w czasie II wojny światowej. I ten nowy departament będzie silnie wzmocniony i etatowo, i finansowo. Myślę, że to jest ważne zadanie i oczekujemy efektów, tego, żeby one były. W ostatnich 6 latach udało nam się odzyskać ok. 500 obiektów na całym świecie, czyli wychodzi ok. 100 rocznie. To jest niezły wynik, ale chcemy, żeby był jeszcze lepszy, żeby tych efektów było jeszcze więcej, dlatego taki departament powstaje. Niektóre departamenty dzielimy, żeby można było je wzmocnić, i tak np. powstał Departament Prawa Autorskiego i Filmu, osobny departament do spraw przemysłów kreatywnych i cyfryzacji, powstał też departament do spraw dziedzictwa kulturowego za granicą, cmentarzy i grobów wojennych na świecie i w Polsce, osobny departament, wydzielony z Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą. Jest więc wiele takich przegrupowań wewnętrznych, które oznaczają wzmocnienie niektórych części instytucjonalnych ministerstwa i jeszcze większą intensyfikację ich pracy. Stąd te nieco większe kwoty przeznaczone na sam resort. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Chciałabym tylko… Dziękuję za te odpowiedzi, ale chciałabym się odnieść i powiedzieć, że albo się nie zrozumieliśmy, albo nie do końca chciał pan odpowiedzieć wprost na moje pytania. Nie będę już drążyła. Powiem tylko, że moje zastrzeżenia nie dotyczyły tego, że to jest jakiś zły budżet. Powiedziałam to na początku: to nie jest tak, że mamy zły budżet, należy go ocenić pozytywnie. Ja się odnosiłam raczej do tego, czy ministerstwo kultury wystarczająco zauważyło tendencje ekonomiczne, inflacje, wzrosty cen materiałów budowlanych itd., itd., które następują, i czy ministerstwo zwróciło uwagę na to – moim zdaniem nie do końca – że prawdopodobnie w tym roku bardzo trudno będzie podopinać budżety różnych instytucji w obrębie kultury. Chciałabym się mylić, ale wszystkie dane, które w tej chwili otrzymujemy, wskazują na to, że to nie będzie dobry rok, tak ogólnie. I myślę, że nie będzie też dobry dla ministerstwa kultury.

Tym bardziej zmartwiło mnie to, co pan podaje, że o 20% wzrastają środki na samo ministerstwo, ponieważ państwo robicie jakieś nowe działy, jakieś reorganizacje itd., itd. Muszę powiedzieć, że ten departament, o którym pan mówi, pracuje od wielu lat i wykonuje tę sprawę dobrze. Być może można to jakoś poprawić, coś tam wzmocnić, ale na pewno nie chodzi o to, aby aż tak dużym wzrostem kosztów robić reorganizację. I o to chodzi, Panie Ministrze. Wydaje mi się, że ministerstwo do końca nie rozumie, że w takiej sytuacji ministerstwo powinno zacząć oszczędzanie od siebie, dlatego że w tym roku uczelnie wyższe artystyczne, szkoły, różnego rodzaju instytucje kultury będą musiały po prostu oszczędzać. Tego się obawiam. Jeżeli pan minister będzie miał rację i będzie świetnie, i nie będziemy łatać tego budżetu, tylko jeszcze go podwyższać daleko poza wskaźniki inflacyjne, wzrosty cen materiałów itd., itd., to będę bardzo zadowolona, ale nie podzielam tutaj pana samozadowolenia co do tego, że podnosimy nakłady. To jest oczywiście super, ale czeka nas bardzo ciężki rok, a tego po tym budżecie nie widać. I nie widać tego, żeby ministerstwo zaczęło jakiekolwiek oszczędności, a zwłaszcza żeby zaczęło je od siebie. Chodzi też o to, żeby te wzrosty w budżecie wszędzie były podobne, sprawiedliwe i rewaloryzujące to wszystko, co nas w tym roku czeka.

Przepraszam, że tak długo mówiłam, ale po prostu odniosłam się do tego, co pan powiedział. Dziękuję.

Pan marszałek Borusewicz. Bardzo proszę.

Senator Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Chciałbym najpierw pogratulować panu ministrowi nowej funkcji konserwatora.

Składam te wnioski dotyczące dofinansowania Europejskiego Centrum Solidarności co roku, mając nadzieję, że pan minister się zreflektuje i odejdzie od wywierania presji politycznej na tę instytucję, bo to jest oczywiście presja polityczna, którą pan zaczął i pan kontynuuje. To jest niedobra sytuacja.

Poprosiłbym na piśmie tę informację dotyczącą kościoła św. Mikołaja już wtedy, kiedy będzie przeznaczona dotacja, załóżmy, będzie to na początku lutego. Poprosiłbym, żeby pan minister, jak nie zapomni, dał mi wtedy informację, jaka to jest dotacja w tym roku, w 2022 r. Bo mniej chodzi mi o to, co już tam poszło, jakie pieniądze zostały już przekazane, a bardziej o to, jakie środki zostaną przekazane w tym roku. A więc prosiłbym o odpowiedź wtedy, kiedy będzie już decyzja i będzie wiadomo, jakie środki tam pójdą, bo oczywiście ten kościół nie jest w stanie sam przeprowadzić tego remontu generalnego.

I na końcu, Panie Ministrze, powiem, że gratuluję sprawności ściągania podatków, szczególnie… Najbardziej sprawnie ściągany podatek – chodzi o powszechność i ściągalność – to jest podatek od inflacji. Wszyscy ten podatek będziemy płacić. W budżecie jest założona ok. 3-procentowa inflacja. Oczywiście ona będzie znacznie większa, będzie mniej więcej trzykrotnie większa. I ten podatek rząd na pewno skutecznie ściągnie. A to jest podatek powszechny, więc jest jasne, że w związku z inflacją pieniędzy do budżetu wpłynie znacznie więcej. Dziękuję.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Jeszcze tak szybciutko pan senator Fedorowicz. Bardzo proszę.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Jerzy Fedorowicz:

Panie Ministrze, przyjmuję do wiadomości tę pana wypowiedź dotyczącą zwiększenia budżetu, o które prosiłem. Te instytucje wiedzą, że… Sam prowadziłem taką instytucję, więc wiem, że w takiej sytuacji odpowiedzialność za działalność, która zostanie ograniczona poprzez zmiany w kosztach energii… Wierzę, że ministerstwo będzie rewaloryzować te środki. W związku z tym odstępuję od złożenia poprawek, wierząc i ufając, że w takiej sytuacji wszystkie instytucje zostaną zabezpieczone, jeśli przekażą później wnioski ministerstwu. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Pan senator Fedorowicz wycofał swoje poprawki.

Szanowni Państwo, zatem…

Rozumiem, że wszystkie swoje 4 poprawki pan wycofuje, Panie Senatorze?

(Senator Jerzy Fedorowicz: Tak, tak.)

W takim razie zostają nam 2 poprawki do ustawy, tj. poprawka w sprawie dotacji na TVP oraz poprawka pana senatora Borusewicza.

Chciałam poprosić panią mecenas Drypę o ustosunkowanie się do treści poprawek wniesionych przez senatorów.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa:

Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do tych poprawek. One są sformułowane w sposób prawidłowy. To wszystko. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję.

Poprawki są sformułowane prawidłowo.

W takim razie, skoro nie ma już więcej uwag, to przystąpimy do głosowania.

Pierwsza poprawka do ustawy budżetowej na rok 2022: w art. 8 ust. 1 pkt 3 średnik zastępuje się kropką oraz skreśla się pkt 4; w ust. 2 wyrazy „ust. 1 pkt 3 i 4” zastępuje się wyrazami „ust. 1 pkt 3”. Przypominam, że ta poprawka likwiduje dotację z budżetu państwa na media publiczne.

Przystępujemy, Szanowni Państwo, do głosowania.

Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem takiej poprawki przez naszą komisję?

(Głos z sali: 4 głosy za na sali, jednogłośnie.)

Jeszcze zdalni.

(Głos z sali: W sumie 4 głosy za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.)

W sumie 4 głosy za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawka przeszła.

I przystępujemy do głosowania nad poprawką do ustawy budżetowej zgłoszoną przez pana senatora Bogdana Borusewicza. Zawiera 2 punkty. W załączniku nr 2 w części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” w rozdziale 92114 „Pozostałe instytucje kultury” zwiększa się dotacje i subwencje o 4 miliardy…

(Senator Bogdan Borusewicz: Miliony.)

Ale ja tu mam napisane „4 000 000 tys. zł”, przepraszam. Tak mam tutaj na tej poprawce. To jest chyba błąd …

(Senator Bogdan Borusewicz: Tak, to jest błąd.)

Czyli 4 miliony.

(Głos z sali: 4 miliony.)

Jeszcze raz, Panie Senatorze: ile to ma być?

Senator Bogdan Borusewicz:

Mają to być 4 miliony.

(Przewodnicząca Barbara Zdrojewska: 4 miliony, nie 4 miliardy…)

4 miliardy to byłoby… No nie, tak to…

(Przewodnicząca Barbara Zdrojewska: No, ale tak mam zapisane: „4 000 000 tys. zł”…)

Nastąpił błąd. Błąd.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

A to nie są 4 miliony. Czyli jest tutaj błąd, jak rozumiem.

(Senator Bogdan Borusewicz: Oczywiście.)

Chodzi o 4 miliony zł.

Skreślam „tys.” Dziękuję bardzo.

I w załączniku nr 8 w tabeli 2…

Jakie ważne jest czytanie poprawki, żeby wszystko było jasne.

W załączniku nr 8 w tabeli 2 w części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” w rozdziale 92114 „Pozostałe instytucje kultury” zwiększa się kwotę dotacji o 4 miliony zł.

Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?

(Głos z sali: 4 głosy za na sali, jednogłośnie.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: W sumie 4 głosy za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.)

W sumie 4 głosy za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Tak że poprawka została przyjęta.

Pozostaje nam tylko wyznaczyć senatora sprawozdawcę na posiedzenie komisji budżetu, które odbędzie się dzisiaj o godzinie piętnastej. Chciałabym zaproponować, żeby nas reprezentował pan senator Pociej, który jest też przewodniczącym, ma sprawozdanie swojej komisji. Tak że będzie reprezentował naszą komisję i…

Czy pan senator…

Senator Aleksander Pociej:

Przyjmuję. Z przyjemnością wypełnię ten zaszczytny obowiązek. Dziękuję.

Przewodnicząca Barbara Zdrojewska:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Tak że będzie nas reprezentował pan senator Pociej.

Szanowni Państwo, bardzo serdecznie dziękuję ministerstwu, dziękuję panom za przybycie.

(Senator Bogdan Borusewicz: Pani Senator, ja mam jeszcze jedną sprawę.)

(Senator Jerzy Fedorowicz: A głosowanie nad…)

Nie ma.

(Senator Jerzy Fedorowicz: Aha, nie ma.)

Przepraszam…

Tak, Panie Marszałku?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Senator Bogdan Borusewicz: …Pytanie do pani.)

Bardzo proszę.

(Senator Bogdan Borusewicz: Czy pan minister będzie na następnym punkcie, czy nie?)

Czy pan minister będzie na następnym punkcie?

(Senator Bogdan Borusewicz: Jeżeli nie, to chciałbym zadać jeszcze pytanie, bo…)

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: A co jest następnym punktem, przepraszam?)

Przepraszam, przepraszam, następny punkt to… A, nie, to nie dotyczy ministerstwa kultury, bo to jest… Czy pan będzie na rozpatrywaniu ustawy w sprawie Muzeum Żołnierzy Wyklętych przy IPN, nie?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Nie, bo to jest problem Ministerstwa Sprawiedliwości i IPN.)

Tak, wiem o tym, tak.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Ministerstwo Sprawiedliwości i IPN, bo…)

Tak, ale być może ministerstwo chciałoby się odnieść… Nie będzie pana. W takim razie pan marszałek Borusewicz, jak rozumiem, ma jeszcze…

(Senator Bogdan Borusewicz: Nie, nie, skoro będzie minister sprawiedliwości, to jemu zadam pytanie. Dziękuję.)

Dobrze. Będą przedstawiciele ministra…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Dotychczasowym organizatorem jest tu Ministerstwo Sprawiedliwości.)

(Senator Bogdan Borusewicz: Tak jest, tak, tak.)

Tak jest. Bardzo dziękuję.

Jeszcze raz bardzo dziękuję…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Ja również dziękuję bardzo. I dobrego roku życzę. Dziękuję bardzo.)

Wzajemnie, dobrego roku dla ministerstwa i dla kultury. Bardzo dziękujemy za obecność. Dziękujemy panom. Bardzo dziękuję za sprawne obrady na dzisiejszym posiedzeniu komisji, za wszystkie wypowiedzi.

Zapraszam na drugą część obrad komisji, która się odbędzie… Pani Aniu, o dwunastej, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

O dwunastej.

Krótka przerwa, 15 minut. Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 42)