Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (128.)

w dniu 19 października 2021 r.

Porządek obrad:

1. Informacja Prokuratora Krajowego na temat działań prokuratury dotyczących spółki GetBack SA.

(Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 37)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Aleksander Pociej)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dzień dobry. Bardzo wszystkich przepraszam za zwłokę.

Otwieram sto dwudzieste ósme posiedzenie naszej komisji, na które mamy zaplanowaną informację prokuratora krajowego na temat działań prokuratury dotyczących spółki GetBack.

Punkt 1. porządku obrad: informacja Prokuratora Krajowego na temat działań prokuratury dotyczących spółki GetBack SA

Dostaliśmy pismo, które jest do wglądu dla wszystkich członków komisji, z dnia 15 października 2021 r., w którym to zastępca prokuratora generalnego, pan Krzysztof Sierak, poinformował komisję, że pan Bogdan Święczkowski, prokurator krajowy, zdecydował, że nie weźmie udziału w posiedzeniu komisji. „Jednocześnie, w jego zastępstwie”… To jest tutaj przedstawione, ja cytuję pismo: „Jednocześnie, w jego zastępstwie, uprzejmie przedstawiam pisemne stanowisko Prokuratury Krajowej, odnoszące się do działań podjętych w sprawie Spółki GetBack SA, w tym informacje o aktualnym etapie prowadzonych postępowań w tej sprawie”. Ja nie będę oczywiście czytał tego, co zastępca prokuratora generalnego, pan Krzysztof Sierak, napisał, członkowie komisji mogą się z tym zapoznać. Ale bardzo żałuję, że pan prokurator nie skorzystał z tej okazji, żeby nas zaszczycić osobiście. W jego zastępstwie tak jak mówię, nie ma nikogo.

Czy ktokolwiek… Czy ktoś z państwa, pań senator, panów senatorów, chciałby zabrać głos?

Najpierw pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie!

Ja poprosiłem już chyba ze 3 miesiące temu pana przewodniczącego, abyśmy mogli spotkać się z panem prokuratorem w sprawie spółki GetBack. Ja jestem przewodniczącym zespołu do spraw spółki GetBack, spotykamy się – w lepszych lub gorszych terminach, z podobnym zaangażowaniem – ze wszystkimi instytucjami, które zostały wymienione w raporcie NIK, i chcę powiedzieć, że moje odczucie jest takie, że jakoś niechętnie wszystkie te instytucje się z nami spotykają. Bazą oczywiście jest tu raport NIK, który został – mówię tu o raporcie – rozpoczęty jeszcze chyba za prezesury pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, a zakończony został w kadencji pana prezesa Banasia. I muszę powiedzieć, że liczyłem również na to… Przecież my nie chcieliśmy się dowiedzieć o superszczegółach czy o nich porozmawiać, tylko… Mówiąc krótko, żeby już nie przedłużać, powiem, że była podobna afera w Stanach Zjednoczonych i od momentu jej wykrycia do momentu skazania upłynęło 7,5 miesiąca. A tu 3 lata toczy się postępowanie w sprawie osób oskarżonych i spółki GetBack i właściwie nie widać chyba żadnego postępu. Dlatego właśnie chcieliśmy zapytać, czy jest postęp, czy nie ma, czy ktokolwiek tam pracuje nad tym problemem. Czytamy, że kolejne osoby są aresztowane, ale jeżeli chodzi o jakikolwiek postęp, to kompletnie go nie widać. To jest pierwsza rzecz.

I druga. No, szkoda, że pan prokurator nie skorzystał z tego, żeby powiedzieć, na jakim to jest etapie, jak jest z kwestią zabezpieczania majątku – bo jednym z głównych elementów, o których rozmawiamy na posiedzeniu komisji, czy i w jaki sposób ludzie, którzy zostali pokrzywdzeni… czy mogą oni liczyć na coś, co jest związane z pewnym ekwiwalentem, odszkodowaniem lub, jakkolwiek to nazwać, możliwością otrzymania rekompensaty za zainwestowane pieniądze. Tak że ja ubolewam… I tak na gorąco sugeruję, Panie Przewodniczący, że można by ponowić to zaproszenie. No, może kiedyś się uda… Chyba że z tego pisma – ja go nie czytałem – wynika jednoznacznie, że pan prokurator oświadcza, że absolutnie nie pojawi się w tej sprawie. No to mamy rodzaj nowej demokracji, a mianowicie jest władza, władza… a my nie mamy prawa tej władzy zapytać, co w danej sprawie się dzieje.

Ja tylko tyle. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Ja jeszcze raz to przeczytam, bo rzeczywiście jest to dla mnie dosyć kuriozalne: „uprzejmie informuję, że Pan Bogdan Święczkowski – Prokurator Krajowy zdecydował, że nie weźmie udziału w posiedzeniu Komisji”.

To pan senator Kwiatkowski. Bardzo proszę.

Senator Krzysztof Kwiatkowski:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Ja już nawet nie odnoszę się do kwestii merytorycznej, bo to jest po prostu brak szacunku dla tysięcy poszkodowanych w aferze GetBack, którzy często utracili oszczędności życia. To, że prokurator nie chce przedstawić na posiedzeniu komisji informacji na ten temat, to jest – powtórzę to jeszcze raz – absolutny brak szacunku dla osób poszkodowanych w aferze GetBack. I nie mówimy tu o widzimisię – czy o braku takiego widzimisię ze strony prokuratora generalnego – bo my mamy w tym zakresie obowiązujące przepisy. Regulamin Senatu w art. 60 stanowi: na żądanie komisji albo przewodniczącego komisji, w sprawach będących przedmiotem jej zakresu działania – a prawa człowieka są przedmiotem zakresu działania właśnie tej komisji –przedstawiciele Rady Ministrów biorą czynny udział w posiedzeniu komisji. Szanowni Państwo, w Polsce obowiązuje – wprowadzony za tego rządu – model w którym jest połączona funkcja ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Ja publicznie stwierdzam, że prokurator generalny naruszył art. 60 Regulaminu Senatu, który wyraźnie mówi nie o tym, że prokurator generalny pojawia się, jak ma chęć, a jak chęci nie ma, to się nie pojawia, tylko – art. 60 regulaminu tak mówi – o obowiązku. Dokładny zapis mówi: „są obowiązani do współpracy z komisją, w szczególności do”… Tak, „w szczególności”, czyli jeszcze jest tu świadome doprecyzowanie ze strony ustawodawcy tego czynnego udziału w posiedzeniach komisji.

Proszę też zwrócić uwagę na to, jak jest sformułowane pismo prokuratora generalnego…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Zastępcy, zastępcy, zastępcy.)

Właśnie chcę to powiedzieć.

Kierowane było pismo z zaproszeniem do ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego. A odpowiada w jego imieniu jego zastępca i mówi, że pan Bogdan Święczkowski, prokurator krajowy, zdecydował, że nie weźmie udziału. Nikt tu Bogdana Święczkowskiego nie zapraszał, zaproszony był prokurator generalny…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Nie, nie.)

(Głos z sali: Nie, prokurator krajowy.)

Prokurator krajowy? To ja mam w takim razie wniosek: absolutnie proszę o zaproszenie prokuratora generalnego – bo wtedy on będzie miał ustawowy obowiązek przedstawić tę informację. Przypominam także ustawę o prokuraturze, która już w art. 1 mówi, że prokuraturę stanowią: prokurator generalny – to jest organ… Skierujmy w takim razie zaproszenie do prokuratora generalnego. I nie mam żadnej wątpliwości, że w tym momencie będziemy mówić już o prawnym obowiązku uczestnictwa prokuratora generalnego.

To nie jest kwestia wyrazu szacunku czy braku szacunku do tu obecnych, bo to z mojego punktu widzenia jest mało interesujące. Interesujące dla mnie jest to, czy prokurator generalny ma szacunek dla osób poszkodowanych aferą GetBack, czyli ludzi, którzy utracili swoje pieniądze w tej aferze. To jest istotne z punktu widzenia tych, którzy nas dzisiaj oglądają i słuchają. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Pan… Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Ja mam prośbę, żebyśmy skończyli te wystąpienia takie typowo polityczne i jednak spróbowali jeszcze raz zaprosić pana prokuratora na posiedzenie naszej komisji. Bo tutaj w ogóle nie wypowiadają się członkowie komisji, tylko panowie senatorowie spoza komisji. A ja bym chciał, żebyśmy po prostu spróbowali jeszcze raz dotrzeć do pana prokuratora. I zobaczymy, jak to będzie dalej. Może akurat naprawdę nie miał czasu.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Panie Senatorze, no, ja się bardzo cieszę, bo to idzie dokładnie w tym samym kierunku, w którym szła prośba pana senatora Kwiatkowskiego. Niemniej jednak jeszcze raz przytoczę to… Dla mnie oczywiście szacunek dla ludzi, którzy stracili pieniądze w aferze GetBack, jest bardzo ważny, ale ja jeszcze raz, po raz trzeci, przeczytam, co napisał pan Święczkowski: „Prokurator Krajowy zdecydował, że nie weźmie udziału”. To nie jest tak, że on nie ma czasu, że coś mu wypadło. Nie, on niejako powiedział: Szanowna Komisjo, Panowie Senatorowie, spadajcie! Przepraszam bardzo, ale to jest dokładnie to, co ja czytam w tym piśmie. A więc oczywiście ja ponowię, z absolutnie…

(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Mam wniosek: absolutnie zaprośmy prokuratora generalnego, bo on ma ustawowy obowiązek…)

Jasne, Panie Senatorze…

(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Szczególnie że, jak widać, prokurator krajowy jest bardzo zapracowanym człowiekiem, więc…)

Rzeczywiście nie ma co przeciągać tej naszej dyskusji dzisiaj. Bardzo żałuję, że w tak ważnej sprawie pan prokurator nie znalazł czasu na to, żeby porozmawiać z naszą komisją. I przychylę się do wniosku pana senatora, jak również tego, co, jak rozumiem, również pan senator Mamątow przed chwilą stwierdził, tzn. ponowię te obydwa zaproszenia, tak dla prokuratora generalnego, jak i dla prokuratora krajowego.

Bardzo żałuję – patrzę tutaj na pana senatora Czarnobaja, który jest w tym zespole zajmującym się sprawą GetBack – że zostaliśmy dzisiaj tak trochę, a nawet bardzo zwekslowani przez pana prokuratora. I mam nadzieję, że następnym razem będziemy mogli dowiedzieć się czegoś w tej sprawie.

Muszę zamknąć posiedzenie komisji.

Dziękuję serdecznie wszystkim, którzy przybyli. I zamykam posiedzenie komisji. Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 48)