Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (57.)

w dniu 14 kwietnia 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 23. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

(Początek posiedzenia o godzinie 19 minut 27)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jan Filip Libicki)

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Szanowni Państwo, otwieram pięćdziesiąte siódme posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Witam wszystkich państwa.

Przedmiotem naszych obrad są, jak rozumiem, 3 poprawki zgłoszone przez pana senatora Wojciecha Koniecznego.

Zanim przejdziemy do procedowania, chciałbym zapytać sekretariat, czy wszyscy senatorowie, którzy chcą obradować zdalnie, są już połączeni. Tak, są. Dziękuję bardzo.

W takim razie, nie czekając na zestawienie poprawek, przejdziemy do, że tak powiem, pracy merytorycznej.

Proponuję pracę w następującym trybie: najpierw pan senator Konieczny przedstawi swoje poprawki, potem poprosimy Biuro Legislacyjne o ich zaopiniowanie, wysłuchamy pani dyrektor występującej w zastępstwie pana ministra Szweda i przejdziemy do głosowania. Rozumiem, że taka kolejność procedowania nie budzi wątpliwości. Sprzeciwu nie słyszę, tak że przyjmujemy taką kolejność.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 23. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej

Proszę pana senatora Wojciecha Koniecznego o przedstawienie poprawek.

Senator Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Są to 3 poprawki, które w rozumieniu moim i mojego klubu nieco poprawiają tę ustawę, nie wykraczając w jakiś radykalny sposób poza jej zakres.

Pierwsza z poprawek rozszerza słuszną propozycję, która pozwala na przyznanie usług opiekuńczych w trybie pilnym. No, decyzję można będzie wydać w ciągu 10 dni. Rozszerzamy tę propozycję w taki sposób, że wprowadzamy podobną regulację w zakresie kierowania do schroniska z usługami opiekuńczymi. I to jest właśnie ta zmiana, którą wprowadza ta poprawka. Tę dobrą zmianę rozszerzamy po prostu o schroniska z usługami opiekuńczymi, tak aby również w tym przypadku można było z tej szybkiej ścieżki skorzystać. Tu chodzi o art. 1 pkt 7. Dodaje się tu punkt w takim właśnie brzmieniu.

Poprawka druga dotyczy art. 1 pkt 30 lit. e. Zmiana brzmienia tego właśnie przepisu ma na celu to, żeby pracownicy socjalni, którzy naszym zdaniem są słabo wynagradzani… No, ta grupa zawodowa jest słabo wyceniania, niedowartościowana. Ta poprawka prowadzi do tego, aby osobom, które pracują w pełnym wymiarze czasu w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, wypłacać dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% minimalnego wynagrodzenia za pracę w sytuacji, kiedy pracują one poza swoim miejscem zamieszkania. Ta poprawka polega na tym, że to ma być 20% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Chcemy usztywnić tę kwotę, tak aby była ona jednoznacznie określona, aby nie podlegała zmianom w sposób zupełnie dowolny. Chcemy po prostu wskazać 20%, tak żeby ten przepis był jednoznacznie rozumiany.

Trzecia poprawka zmienia zakres czasowy art. 4. Chodzi o to, że pierwszej oceny okresowej pracowników socjalnych, o której mowa w art. 121b ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, dokonuje się w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Pierwotna propozycja była taka, żeby to było 6 miesięcy. Wydłużamy ten czas do 12 miesięcy, gdyż uważamy, że 6 miesięcy to za krótki okres, aby dokonać rzetelnej oceny pracy. Chcemy, aby to było robione w sposób, który można uznać za prawidłowy. Taka jest specyfika tej pracy. Taki okres jest niezbędny do tego, aby można było dokonać realnej oceny. Prosimy o wydłużenie tego okresu do 12 miesięcy. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Oddaję głos pani mecenas z Biura Legislacyjnego. Proszę o ustosunkowanie się do przedstawionych poprawek.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner:

Te poprawki są merytoryczne, od tego chciałabym zacząć. Mogę jeszcze dodać, że druga poprawka pana senatora Koniecznego w istocie sprowadza się do zdania drugiego, trzeciego i czwartego. Zdanie pierwsze jest powtórzeniem tego, co już zawiera ta ustawa. A więc te poprawki są właśnie… No, pan senator mówił o tych schroniskach dla osób bezdomnych. Pozostałe poprawki też mają charakter merytoryczny. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Rozumiem, że żadna z tych poprawek nie wykracza poza zakres merytoryczny omawianej ustawy. Tak?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner:

Poprawka druga formalnie wykracza, aczkolwiek chcę przypomnieć o tym, że dodawany w nowelizacji art. 50a też mówi o trybie pilnym, tylko że w stosunku do innej kategorii osób. Rozumiem, że ta poprawka stanowi uzupełnienie tego przepisu o osoby bezdomne znajdujące się w podobnej sytuacji. Pozostałe poprawki nie wykraczają. Dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dobrze.

Proszę bardzo…

(Senator Magdalena Kochan: Jedno pytanie.)

Tak? Sekundkę.

Najpierw pani dyrektor, a potem pani przewodnicząca Magdalena Kochan.

Dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Justyna Pawlak:

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie!

Odniosę się do pierwszej poprawki zgłoszonej przez pana senatora, tej dotyczącej usług opiekuńczych, przyznawania w trybie pilnym usług opiekuńczych w schronisku dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi. Nie możemy poprzeć tej poprawki, ponieważ naszą intencją było wprowadzenie usług opiekuńczych w trybie pilnym dla osób, którym te usługi świadczone są w miejscu zamieszkania. Jeżeli chodzi o schroniska z usługami opiekuńczymi, to oprócz zapewnienia posiłku podstawową usługą jest tam też udzielenie schronienia. No, niestety tej poprawki nie możemy poprzeć.

Jeżeli chodzi o drugą zgłoszoną poprawkę, dotyczącą podniesienia dodatku za pracę w terenie, to pozostajemy przy tym przepisie, który został zaproponowany. Chcemy podnieść dodatek za pracę w terenie, dodatek dla pracowników socjalnych, z 250 do 400 zł. Proszę zwrócić uwagę na samo słowo „dodatek”. Jest to dodatek do wynagrodzenia, dodatek dla pracowników socjalnych. Do tej pory było to określane kwotowo i uważamy, że powinno tak pozostać.

Odniosę się jeszcze do poprawki trzeciej, dotyczącej pierwszej oceny okresowej, która decyduje o awansie dla pracowników socjalnych. Ten awans jest, zgodnie z zaproponowaną ustawą, obligatoryjny. Uważamy, że zapisanie tu 12 miesięcy… To by niestety wydłużyło okres, po którym taka ocena byłaby dokonywana, więc pozostajemy przy 6 miesiącach. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Bardzo dziękuję.

Proszę o bardzo krótki komentarz pani przewodniczącej Magdaleny Kochan, po którym przejdziemy do głosowania.

Senator Magdalena Kochan:

Dziękuję.

Co do tej trzeciej poprawki, to ja nie mam wątpliwości, że ona będzie działać na niekorzyść pracowników socjalnych, a nie na ich korzyść. No, tu chodzi o ocenę pracownika i jego ewentualny awans. Po co go trzymać w niepewności przez rok? Jak ktoś jest dobry, to już po pół roku można docenić jego pracę. A więc tu będę zdecydowanie przeciw.

Chciałabym o coś dokładniej dopytać. To prawda, że cała sfera socjalna… Pracownicy zajmujący się tą sferą nie są wynagradzani we właściwy sposób, a ich praca jest wyjątkowo trudna, wyjątkowo trudna. Zgadzam się z intencją pana senatora, bo dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20%… To jest jednak dodatek do wynagrodzenia, w związku z czym wszystkie pochodne od tego wynagrodzenia, łącznie ze składką na emeryturę, są istotne. Panie Senatorze, chyba trzeba by to jednak skonsultować z samorządem, ponieważ część tej kwoty jest… I tu mam prośbę do pani dyrektor, bo ja nie pamiętam, jak to jest w przypadku tego dodatku. Czy on jest w całości refinansowany z budżetu państwa, czy też jest to częściowo związane z zadaniami własnymi gminy? Tego nie pamiętam, więc mam wielka prośbę o…

To jest kolejny temat, który nam się tutaj tak jakby nasuwa. Panie Senatorze, proponuję, żebyśmy poświęcili temu 1 posiedzenie komisji w czerwcu lub lipcu i porozmawiali na temat wynagrodzeń pracowników sfery socjalnej. To jest rzeczywiście trudna sprawa. Naprawdę trzeba by spróbować pomóc tym ludziom, którzy pomagają nam w trudnych sytuacjach.

Co do pierwszej poprawki, to ja nie bardzo to zrozumiałam. Pani Dyrektor, dlaczego nie możemy w trybie przyspieszonym kierować ludzi do tych schronisk z usługami opiekuńczymi? Z tego powodu, że są to także schroniska dla bezdomnych? Boimy się, że one w niewłaściwy sposób zaopiekują się tymi osobami? Tego nie zrozumiałam. Przyznam, że mam tutaj wątpliwości. Dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Pani Dyrektor, bardzo proszę o krótką odpowiedź, po której przejdziemy do głosowania.

Dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Justyna Pawlak:

Odpowiem na pytanie pani wiceprzewodniczącej odnoszące się do dofinansowania wypłaty dodatku za pracę w terenie. To jest zadanie własne samorządu, do którego dopłacamy 80% na podstawie art. 115. A więc kalkulując te koszty, podnosząc tę kwotę do 400 zł, musieliśmy też zabezpieczyć odpowiednie pieniądze w budżecie.

(Senator Magdalena Kochan: Tak, i porozumieć się w tej kwestii z korporacjami samorządowymi, bo to jest także…)

(Przewodniczący Jan Filip Libicki: Dobrze. Było jeszcze pytanie o poprawkę pierwszą.)

Jeżeli chodzi o to, jak odnosimy się do poprawki pierwszej, to uznaliśmy, że w trybie pilnym usługi opiekuńcze przyznajemy jedynie w miejscu zamieszkania danej osoby. Jeśli taka osoba wymaga usług opiekuńczych, to w trybie pilnym je przyznajemy. Często są to osoby samotne, niemające rodziny. To właśnie im przyznajemy usługi opiekuńcze. Nie wprowadzamy w trybie pilnym usług opiekuńczych w instytucjach. W schronisku z usługami opiekuńczymi, oprócz usług opiekuńczych, podstawową formą świadczenia jest udzielenie schronienia.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Myślę, że możemy przejść do głosowania. W takim razie pozwolę sobie poddać pod głosowanie pierwszą poprawkę pana senatora Koniecznego.

(Głos z sali: …Z zestawienia.)

(Senator Magdalena Kochan: Przepraszam, przecież myśmy je już przegłosowali.)

Ale 2 razy się głosuje, tak?

(Głos z sali: Wszystkie teraz.)

(Głos z sali: Teraz mamy to, co w debacie zostało…)

(Głos z sali: Wszystkie wnioski, które…)

Także te, które przegłosowaliśmy na posiedzeniu komisji?

(Głos z sali: Tak jest.)

Dobrze.

(Głos z sali: Jesteśmy po drugim czytaniu.)

(Senator Magdalena Kochan: Ale przepraszam najmocniej. Przyjęte przez nas w pierwszym czytaniu poprawki powinny uzupełnić tekst, który podlegał drugiemu czytaniu. O matko, znowu kogoś…)

Dobrze, w takim razie poddaję pod głosowanie poprawki pierwszą, szóstą i dziesiątą. Nad tymi poprawkami należy głosować łącznie. Odnoszą się one do ogólnego określenia przedmiotu ustawy.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych poprawek…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak.

…Proszę o podniesienie ręki.

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 6 głosów.)

Kto jest przeciw?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt nie jest przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt się nie wstrzymał.)

Proszę o podanie wyników, łącznie z głosami senatorów głosujących zdalnie.

8 głosów za, 1 głos przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Dziękuję bardzo.

Przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 2 z zestawienia poprawek. Jest to poprawka pana senatora Koniecznego. Jeżeli chodzi o poprawki zaprezentowane na tym posiedzeniu, to jest to ta pierwsza poprawka pana senatora, dotycząca schronisk dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi.

Kto z państwa jest za przyjęciem?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 3 głosy.)

Kto jest przeciw?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 3 głosy.)

Kto się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt się nie wstrzymał.)

Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie.

5 głosów za, 4 głosy przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawka uzyskała poparcie.

Dziękuję bardzo.

Przechodzimy do poprawki nr 3 z zestawienia poprawek. Jest to poprawka Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej. Poprawka rozszerza katalog podmiotów mogących prowadzić rodzinne domy pomocy.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 6 głosów za.)

Kto jest przeciw?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt nie jest przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt się nie wstrzymał.)

Dziękuję bardzo.

Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie.

9 głosów za, jednogłośnie.

Poprawka została przyjęta.

Przechodzimy do poprawki nr 4 z zestawienia poprawek. Jest to poprawka komisji…

(Głos z sali: I do poprawki dziewiątej.)

Tak, do poprawki czwartej i dziewiątej z zestawienia poprawek. Jest to poprawka zgłoszona swego czasu na posiedzeniu komisji przez pana senatora Majera. Została ona uzgodniona z ministerstwem.

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki czwartej i dziewiątej, proszę o podniesienie ręki.

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 6 głosów za.)

Dziękuję bardzo.

Kto jest przeciw?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt nie jest przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt się nie wstrzymał.)

Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie i podanie wyników.

9 głosów za, jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Poprawka została przyjęta jednogłośnie.

Przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 5 z zestawienia poprawek. Jest to poprawka pana senatora Koniecznego. Ta poprawka zakłada inny sposób naliczania dodatku dla pracowników socjalnych pracujących w terenie. Pan senator omówił tę poprawkę.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Dziękuję.

Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie.

Nikt nie był za, 4 głosy przeciw, 5 senatorów się wstrzymało.

Dziękuję bardzo.

Poprawka nie uzyskała poparcia komisji.

Przechodzimy do głosowania nad poprawką numer… Zaraz, nad szóstą już głosowaliśmy, czyli przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 7. Jest to trzecia z poprawek pana senatora Koniecznego. Ona mówi o skróceniu tego 12-miesięcznego…

(Głos z sali: Nie…)

Inaczej: o wydłużeniu okresu oceny pracownika z 6 miesięcy do 12 miesięcy.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt nie jest za.)

Kto jest przeciw?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 6 głosów przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Nikt się nie wstrzymał.)

Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie.

Nikt nie był za, 9 głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawka nie uzyskała poparcia większości.

Teraz została nam do przegłosowania tylko poprawka nr 8. Jeżeli dobrze pamiętam, poprawki nr 9 i 10 zostały przegłosowane wcześniej, łącznie z poprzednimi poprawkami. W związku z tym głosujemy nad poprawką nr 8. Jest to poprawka Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej. Jeśli dobrze sobie przypominam, została ona zgłoszona przez pana senatora Majera, w porozumieniu z ministerstwem.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki, proszę o podniesienie ręki.

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: 6 głosów za, jednogłośnie.)

Poprawka została… Aha, jeszcze doliczmy głosy senatorów obradujących zdalnie. Na sali byliśmy jednogłośni, ale…

(Starszy Sekretarz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Dorota Kalbarczyk: Jednogłośnie.)

Dobrze, poprawka została przyjęta jednogłośnie.

Rozumiem, że teraz wyznaczamy senatora sprawozdawcę. Był nim pan senator Majer. Rozumiem, że pozostajemy przy tym wyborze.

Dziękuję bardzo.

Przegłosowaliśmy wszystkie poprawki.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 47)