Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (69.)

w dniu 4 stycznia 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2021 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 04 – Sąd Najwyższy; 05 – Naczelny Sąd Administracyjny; 06 – Trybunał Konstytucyjny; 08 – Rzecznik Praw Obywatelskich; 10 – Urząd Ochrony Danych Osobowych; 13 – Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; 15 – Sądy Powszechne; 37 – Sprawiedliwość; 42 – Sprawy Wewnętrzne; 52 – Krajowa Rada Sądownictwa; 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne; 57 – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 59 – Agencja Wywiadu; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; 88 – Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury, a także planów finansowych: Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Centrum Zakupów dla Sądownictwa Instytucji Gospodarki Budżetowej, Mazowieckiej Instytucji Gospodarki Budżetowej „Mazovia”, Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego, Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy, Funduszu Wsparcia Policji, Funduszu Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, Funduszu Wsparcia Straży Granicznej, Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej (druk senacki nr 294, druki sejmowe nr 640, 785 i 785-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Aleksander Pociej)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Witam państwa.

Otwieram sześćdziesiąte dziewiąte posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Pozdrawiam wszystkich państwa w nowym roku.

Chciałbym się upewnić, czy mamy kworum.

(Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: Senator Plura, senator Seweryński i pani marszałek…)

Tak, mamy kworum.

Chciałbym zapytać, czy na sali są jakieś osoby wykonujące zawodową działalność lobbingową.

Nie ma.

Jak rozumiem, wszyscy senatorowie, którzy chcieli się podłączyć zdalnie, i wszyscy goście, którzy chcieli się podłączyć zdalnie, są podłączeni, tak?

(Starszy Sekretarz Komisji Prawo Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: Tak. Tylko co do pana marszałka Borusewicza mam zgłoszenie, że będzie, ale jeszcze się nie podłączył. Być może jest na posiedzeniu innej komisji.)

Bardzo możliwe. No, w każdym razie będę kontynuował i w momencie, kiedy pan marszałek do nas dołączy, to… Mam nadzieję, że dołączy w momencie, kiedy będziemy już pracować merytorycznie.

Chciałbym przypomnieć wszystkim gościom i senatorom, którzy są z nami i pracują zdalnie, że jeżeli chcecie państwo zabrać głos, możecie to zgłosić bądź poprzez czat w aplikacji, bądź werbalnie.

Jeżeli chodzi poprawki, które mieliby ewentualnie zgłaszać senatorowie, to chciałbym przypomnieć, że muszą one być zgłoszone z potwierdzonego konta e-mailowego. Złożenie poprawek także należy zaanonsować na czasie lub werbalnie. W temacie e-maila proszę wpisywać skrót komisji, na posiedzenie której kierują państwo poprawkę, oraz tytuł ustawy.

Chciałbym w tej chwili przywitać naszych gości. W naszym posiedzeniu zdalnie bierze udział pani profesor Małgorzata Manowska, pierwszy prezes Sądu Najwyższego, ze współpracownikami. Krajową Radę Sądownictwa reprezentuje szef biura, Tomasz Chrabski. Naczelny Sąd Administracyjny – wiceprezes Jan Rudowski. Trybunał Konstytucyjny – dyrektor kancelarii Zofia Hoffmann, na sali, również ze współpracownikami, witam. Urząd Ochrony Danych Osobowych reprezentuje zastępca prezesa Mirosław Sanek, który jest z nami na sali, witam. I jest z nami również pan profesor Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich, także ze swoimi współpracownikami. Witam, Panie Rzeczniku. Instytut Pamięci Narodowej reprezentuje zastępca prezesa, pan Jan Baster, zdalnie, również ze współpracownikami.

Punkt 1. porządku obrad: Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2021 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 04 – Sąd Najwyższy; 05 – Naczelny Sąd Administracyjny; 06 – Trybunał Konstytucyjny; 08 – Rzecznik Praw Obywatelskich; 10 – Urząd Ochrony Danych Osobowych; 13 – Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; 15 – Sądy Powszechne; 37 – Sprawiedliwość; 42 – Sprawy Wewnętrzne; 52 – Krajowa Rada Sądownictwa; 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne; 57 – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 59 – Agencja Wywiadu; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; 88 – Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury, a także planów finansowych: Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Centrum Zakupów dla Sądownictwa Instytucji Gospodarki Budżetowej, Mazowieckiej Instytucji Gospodarki Budżetowej „Mazovia”, Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego, Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy, Funduszu Wsparcia Policji, Funduszu Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, Funduszu Wsparcia Straży Granicznej, Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej (druk senacki nr 294, druki sejmowe nr 640, 785 i 785-A)

Chciałbym przejść w tej chwili do realizowania porządku posiedzenia.

Jako pierwszy będziemy omawiali Sąd Najwyższy.

Bardzo bym prosił panią prezes o zabranie głosu i krótkie zreferowanie problemów związanych z budżetem Sądu Najwyższego.

Bardzo proszę, Pani Prezes.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska:

Witam państwa.

Również życzę wszystkiego, co najlepsze, państwu senatorom w nowym roku.

Chciałabym tutaj tylko powiedzieć, że Sąd Najwyższy rozumie, oczywiście, trudną sytuację w kraju i potrzeby finansowe związane z walką z COVID. Pozwolę sobie tylko wyrazić ubolewanie, że Sąd Najwyższy na skutek cięć budżetowych, jakie nastąpiły, nie będzie w stanie przeprowadzić kompleksowego remontu klimatyzacji i wentylacji, która ma już 21 lat i w każdej chwili może przestać nam służyć. A budynek Sądu Najwyższego zbudowany został, niefortunnie, w taki sposób, że bez tej klimatyzacji i bez wentylacji właściwie działać nie może.

Tak że to tak króciutko, to wszystko. Bardzo dziękuję państwu.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję, Pani Prezes.

Jak co roku, przynajmniej od 9 lat, zawsze ubolewam nad tym, że budżet Sądu Najwyższego nie jest taki, na jaki, moim zdaniem, ta instytucja zasługuje. Ale skoro pani prezes wyraża zaniepokojenie tylko i wyłącznie klimatyzacją, to znaczy, że nie jest najgorzej.

Chciałbym teraz zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby w zakresie tego tematu zabrać głos bądź zadać jakieś pytanie pani prezes i współpracownikom pani prezes.

Czy ktoś się zgłasza zdalnie?

(Starszy Sekretarz Komisji Prawo Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: Nie.)

W takim razie ja bym miał do pani prezes jedno pytanie, dotyczące zwiększenia, dosyć istotnego, wydatków na Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego. Chciałbym zapytać, czy pani prezes mogłaby powiedzieć, z czego ten wzrost wynika i czy ten wzrost budżetu tej izby o 4% jest tożsamy… Czy zwiększył się też budżet w ogóle, generalnie, Sądu Najwyższego, pozostałych izb w podobny sposób? Bardzo bym prosił o odpowiedź, Pani Prezes.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska:

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, otóż z tego, co mi wiadomo, wynika, że budżet Izby Dyscyplinarnej zmniejsza się również, tak jak w przypadku wszystkich izb. Ale ponieważ, że tak powiem, ministrem finansów w stosunku do tej części budżetu jest prezes Izby Dyscyplinarnej, to ja poproszę, jeżeli państwo pozwolicie, o wypowiedź główną księgową Izby Dyscyplinarnej.

Bardzo proszę, oddaję głos…

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę, oczywiście.

Dziękuję.

Dyrektor Biura Finansowego w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego Beata Żurek:

Dzień dobry państwu.

Beata Żurek, ja jestem dyrektorem Biura Finansowego Izby Dyscyplinarnej.

Ja chciałabym jakby sprostować, że po cięciach budżetowych, po poprawkach obecnie budżet Izby Dyscyplinarnej jest niższy o 4,3% w stosunku do tego z ustawy budżetowej na 2020 r. Tak więc nie bardzo wiem, skąd te dane dotyczące jego wzrostu.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Już tłumaczę… Przepraszam, zaraz znajdę stosowny zapis. Ale przyglądając się budżetowi zaproponowanemu tutaj, jeżeli chodzi o wynagrodzenia w Izbie Dyscyplinarnej…

(Dyrektor Biura Finansowego w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego Beata Żurek: Ale wynagrodzenia…)

Wyczytałem – nie mogę w tej chwili znaleźć, w którym to jest miejscu – że jest wzrost o 3,9%.

Dyrektor Biura Finansowego w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego Beata Żurek:

Wynagrodzenia w zakresie Izby Dyscyplinarnej… Właściwie to chodzi dokładnie o wynagrodzenia osobowe sędziów. Rzeczywiście, one wzrastają w stosunku do ustawy budżetowej na 2020 r. Ale wynika to z tego, że wskutek cięć budżetowych na 2020 r. paragraf ten, budżet w zakresie paragrafu 4030 – „Wynagrodzenia osobowe sędziów” był zmniejszony do poziomu poniżej planu, poniżej etatów, które powinny być zagwarantowane ustawą o Sądzie Najwyższym, regulaminem Sądu Najwyższego. Tak że to, o czym tu mowa, to jest uzupełnienie cięć budżetowych z roku poprzedniego. Ten obszar jest ściśle regulowany ustawą, która określa zarówno podstawę, jak i liczbę etatów. W przypadku 16 etatów przy zachowaniu poprzedniego budżetu nie byłoby możliwości zapewnienia środków na te wynagrodzenia. Dlatego być może tutaj, w tej pozycji, jest akurat wzrost. Pozostałe wydatki znacznie spadają. Łącznie budżet jest zmniejszony o 4,3%.

Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękuję. Dokładnie pani dyrektor mi to wytłumaczyła.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska:

Panie Przewodniczący, ja tylko – jeżeli można – uzupełniająco, żeby postawić kropkę nad „i”, powiem, że dla Izby Dyscyplinarnej ustawa przewiduje 16 etatów. Sędziów jest powołanych 13. I, krótko mówiąc, te pieniądze, które były zabezpieczone na 16 etatów, zostały zabrane w budżecie w ciągu roku 2020. No, i to, o czym tu mowa, to nie jest jakby wzrost, tylko zapewnienie tego, co na podstawie ustawy powinno być zapewnione. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Niemniej jednak mamy na stronie 9 w pkcie 3: „Skutki zwiększenia wydatków na działalność Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego ujętych w rozdziale 75114. Z tego tytułu wydatki w części 04 wzrastają o łącznie 0,5%. Projekt budżetu Izby Dyscyplinarnej na rok 2021 został szczegółowo omówiony w załączniku nr 4”. Z tego wynikało moje pytanie. Ale przyjmuję te odpowiedzi. Dziękuję bardzo.

Jeżeli nie ma więcej pytań, to chciałbym jeszcze raz podziękować pani prezes.

I przechodzimy do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W tym zakresie bardzo bym prosił pana prezesa Jana Rudowskiego o ewentualne zabranie głosu.

Bardzo proszę, Panie Prezesie.

Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jan Rudowski:

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo!

Bardzo dziękuję za złożone życzenia noworoczne. Również dla pana przewodniczącego wszystkiego najlepszego w nowym roku.

Budżet Naczelnego Sądu Administracyjnego w stosunku do projektu, który przedstawił prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, został zmniejszony o 27 milionów zł. To jest redukcja spowodowana przyjęciem ustawy okołobudżetowej. Wiąże się z zamrożeniem płac w całym sektorze jednostek budżetowych.

W pozostałym zakresie zaplanowane wydatki, zarówno te płacowe, jak i pozapłacowe, gwarantują realizację zadań, które zostały postawione przed sądownictwem administracyjnym, w tym głównie, no, oczekiwane rozpoznanie spraw w rozsądnym terminie. Na tym poziomie budżet, który w większości jest zdeterminowany wydatkami płacowymi i pozapłacowymi, daje gwarancję, że te zadania będą realizowane w niepogorszonej formie również w roku 2021.

Budżet Naczelnego Sądu Administracyjnego przewiduje też wydatki prorozwojowe, które zostały utrzymane przez Sejm, a dotyczą one przede wszystkim zwiększenia nakładów na informatyzację sądownictwa administracyjnego. To szczególnie w warunkach COVID okazało się niezwykle istotne i ważne. Sądy mogą funkcjonować w sposób niezakłócony i nieprzerwany, a po tym okresie, mam nadzieję, wrócić już do rozpoznawania spraw na sali rozpraw. Ale te udoskonalenia informatyczne, które wprowadzamy, będą już na stałe towarzyszyły sądownictwu administracyjnemu.

Przewidujemy też pewne nakłady na zwiększenie powierzchni biurowej w sądach administracyjnych – to jest niezbędne przede wszystkim na terenie miasta stołecznego Warszawy, w celu obsługi na niepogorszonym poziomie szczególnie jednostek centralnych administracji publicznej.

Budżet – to warto pamiętać – Naczelnego Sądu Administracyjnego obejmuje nie tylko Naczelny Sąd Administracyjny. W części 05 są również środki na wydatki wojewódzkich sądów administracyjnych. Tych 16 wojewódzkich sądów administracyjnych ma parametr budżetu zadaniowego: rozpoznawanie spraw w rozsądnym terminie, tj. nieprzekraczającym 6 miesięcy. No, i ten poziom był utrzymany w 2020 r., nawet wobec ograniczeń wynikających z ustaw covidowych. I taka wielkość środków również daje gwarancję zrealizowania tego budżetu zadaniowego na zakładanym poziomie, oczekiwanie na rozpoznanie sprawy: nie dłużej niż 6 miesięcy.

Fragment dotyczący dochodów obejmuje zaplanowane dochody przede wszystkim z wpisów sądowych, na poziomie, który odpowiada wcześniej realizowanym, w poprzednich latach. Czyli jest urealniony i również do zrealizowania. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.

Chciałbym teraz zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby w tym zakresie, który omawiamy w tej chwili, Naczelnego Sądu Administracyjnego, zabrać głos?

Pani Marszałek, bardzo proszę.

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący, Panie Prezesie, wiemy wszyscy, że w Sejmie kwota budżetu przeznaczona na finansowanie Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych została zmniejszona o 4,5%. W związku z tym chciałabym zapytać, po pierwsze, czy Naczelny Sąd Administracyjny będzie mógł realizować swoje zadania, przede wszystkim wrócić po okresie pandemii do sprawności orzeczniczej z czasów sprzed pandemii.

Po drugie, chciałabym też zapytać w związku z tym zmniejszeniem: kto dostanie mniej? Tak kolokwialnie pytam. Czyli jakie wydatki będą w tym momencie zredukowane i jak to wpłynie na działalność sądów administracyjnych? To jest drugie pytanie.

Po trzecie: skąd spadek kwoty uposażenia sędziów w stanie spoczynku o prawie 3 miliony zł? Czy to wynika z planu, że w 2021 r. mniej sędziów przejdzie w stan spoczynku?

I jeszcze taka bardzo istotna kwestia. Pomimo 8% wzrostu minimalnej stawki godzinowej, mającej wpływ na koszty usług serwisowo-konserwatorskich, porządkowych, ochrony mienia i obsługi technicznej, nie zaplanowano podwyższenia poziomu kosztów tych usług, w tym właśnie ochrony mienia i usług porządkowych. Chciałabym zapytać, czy te usługi są faktycznie outsource’owane. Bo outsourcing usług ochrony mienia i usług porządkowych przy braku wzrostu stawki, przy wzroście stawek na rynku… Czy nie spowoduje to, że w instytucjach państwowych będzie tzw. uśmieciowienie tej pracy? Czy osoby tam są zatrudnione na umowę o pracę, czy też nie? Bo jeżeli się outsource’uje… Jaki jest nadzór nad umowami, na podstawie których pracownicy będą wykonywali ochronę czy usługi porządkowe, jak to będzie dokonywane? No, i czy to nie wpłynie na koszt tych usług?

Na razie dziękuję. Chciałabym tutaj uzyskać odpowiedzi od pana prezesa.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Ja bym tylko chciał dopytać, czy tych minus 27 milionów zł, o których pan prezes mówił, to jest właśnie tożsame ze zmniejszeniem o 4,5% budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego. Czy taki jest procentowy spadek w państwa instytucji?

Bardzo proszę, Panie Prezesie.

Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jan Rudowski:

Bardzo dziękuję za te uwagi i pytania.

To zmniejszenie, które zostało wprowadzone do części 05 „Naczelny Sąd Administracyjny”, spowodowane zostało w głównej mierze zamrożeniem płac w budżetówce, ustawą z 29 grudnia 2020 r. To oznacza, że zarówno w przypadku sędziów, jak i dla asesorów sądowych oraz referendarzy sądowych ograniczono… Czyli nie będzie waloryzacji płac i nagród. Razem to są 23 miliony zł.

A jeśli chodzi o wydatki bieżące, to Naczelny Sąd Administracyjny ograniczył środki na pomoc mieszkaniową dla sędziów i asesorów. I w tym zakresie wygospodarowane zostały środki, aby utrzymać na niepogorszonym poziomie korzystanie z usług outsource’owanych, usług dotyczących ochrony mienia we wszystkich 17 sądach objętych budżetem oraz usługi sprzątania, z uwzględnieniem tych warunków, które przedstawione są w ustawach w warunkach covidowych. To oznacza, że to zmniejszenie, tak jak pan przewodniczący zauważył, tych 27 milionów zł, tj. tych 4,5% budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego nie wpłynie na funkcjonowanie, nie pogorszy funkcjonowania Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych. Te środki – zarówno na usługi ochrony, jak i sprzątania – są zabezpieczone w tym budżecie, m.in. poprzez wspomniane obniżki, chodzi o środki pochodzące z funduszu pomocy mieszkaniowej dla sędziów i asesorów. To można było przeprowadzić, wziąwszy pod uwagę wykorzystanie tych środków w latach poprzednich. I tu, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie ma jakichś rezerw, które za tym by się kryły. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Jeszcze, Panie Prezesie, gdyby pan był łaskaw odpowiedzieć na moje pytanie, jaki jest procentowy spadek budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym dziale 05…

Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jan Rudowski:

Planowany projekt budżetu zakładał wzrost w 2021 r. budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego do 106%. Po tej redukcji, można powiedzieć, powrócono do poziomu wydatków roku 2020 w tym budżecie, który został przyjęty, z główną redukcją związaną z brakiem waloryzacji płac zarówno dla sędziów, jak i pracowników sądowych, i z takimi ograniczeniami, które oznaczały przesunięcie środków, tak jak w wypadku finansowania usług ochrony i zabezpieczenia wszystkich obiektów.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś jeszcze ma jakieś pytania?

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Tak, ja mam pytanie. Bo pan prezes nie odpowiedział na to pytanie, na jakich warunkach… Tzn. odpowiedział dość ogólnie. Jak są zatrudnieni ci pracownicy ochrony i pracownicy, którzy wykonują usługi porządkowe? Na jakich… Czy pan prezes w ogóle wie o tym? I jak wpłynie niepodwyższanie kwoty przeznaczonej na wykonywanie tych usług mimo wzrostu kosztów wykonywania? Czy będzie ograniczona liczba tych pracowników, czy po prostu to nikogo nie interesuje, ile ci ludzie będą zarabiać?

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę, Panie Prezesie.

Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jan Rudowski:

Naczelny Sąd Administracyjny i wojewódzkie sądy administracyjne w dużej mierze korzystają w tym zakresie, przy wykonywaniu tych usług, z firm zewnętrznych, na podstawie umów cywilnoprawnych, które z tymi firmami są zawierane. I środki, które w budżecie na 2021 r. zostały na ten cel zabezpieczone, w pełnym zakresie pokrywają możliwości korzystania z tych usług. Zapewne z uwzględnieniem również poziomu płacy minimalnej, do której stosowania zobowiązane są firmy, które te usługi wykonują.

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Czy ja mogę rozumieć, że w warunkach przetargu państwo mają zastrzeżone umowy o pracę dla pracowników, którzy wykonują takie usługi na rzecz Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych?

Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jan Rudowski:

Tak, to… W umowach, które są zawierane… Bo przede wszystkim w drodze przetargu wybierane są firmy. I, jak się orientuję, takiego zastrzeżenia, aby były to bez wątpienia umowy o pracę, te umowy już zawierane przez firmę wykonawczą z osobami, które są przez nią zatrudnione… No, takiego warunku w kwestii umowy nie ma.

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Ja dziękuję, już mi wystarczą te odpowiedzi.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby w tym punkcie zabrać głos bądź zadać pytanie?

Nie ma nikogo chętnego.

W związku z tym, Panie Prezesie, bardzo dziękuję za udział w naszym posiedzeniu komisji.

I w ten sposób przechodzimy do Krajowej Rady Sądownictwa.

Bardzo bym prosił o zabranie głosu pana Tomasza Chrabskiego.

Bardzo proszę.

Szef Biura Krajowej Rady Sądownictwa Tomasz Chrabski:

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!

Planowany budżet dla Krajowej Rady Sądownictwa był o 2,2% wyższy w porównaniu z 2020 r., tj. o kwotę 368 tysięcy zł. W wyniku prac sejmowych budżet ten został praktycznie zmniejszony o około 1%. w porównaniu z 2020 r. Na to zmniejszenie składają się zmniejszone wydatki majątkowe, które w 2020 r. wynosiły 500 tysięcy zł i zostały zmniejszone o 10 tysięcy zł. W pozostałych podziałkach zmniejszone zostały również wydatki remontowe – o 61 tysięcy zł – oraz wydatki bieżące. Z planowanego wzrostu o 224 tysięcy zł… zostały zmniejszone o 263 tysięcy zł. Czyli w porównaniu z 2020 r. o 40 tysięcy zł…

Rozumiejąc sytuację budżetu państwa, zakładamy, że te cięcia nie spowodują zmian w funkcjonowaniu Krajowej Rady Sądownictwa.

Jeżeli państwo macie jakieś pytania, to służę.

Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie.

W związku z tym chciałbym podziękować szefowi Biura Krajowej Rady Sądownictwa, panu Tomaszowi Chrabskiemu, za udział w naszym posiedzeniu komisji.

I przechodzimy w ten sposób do Trybunału Konstytucyjnego.

Bardzo bym prosił panią dyrektor Zofię Hoffmann o zabranie głosu.

Dyrektor Kancelarii Trybunału Konstytucyjnego Zofia Hoffmann:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo!

Budżet Trybunału Konstytucyjnego po ostatnich zmianach i zmniejszeniu kształtuje się na poziomie 39 milionów 500 tysięcy zł. Jest to spadek o troszeczkę ponad 2% w stosunku do kwoty wyjściowej. Z tym że chcę tutaj wyjaśnić jedną kwestię: że budżet Trybunału w tej wersji wyjściowej, przyjętej przez zgromadzenie ogólne sędziów i przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego, uwzględniał już zamrożenie wynagrodzeń sędziów i sędziów w stanie spoczynku. Tak że to zmniejszenie może wydać się małe, ale tutaj Trybunał postanowił jakby wyjść naprzeciw pojawiającym się sugestiom z Ministerstwa Finansów, które już zapowiadało, że wspomnianych wzrostów nie będzie. Dotyczy to oczywiście również wynagrodzeń pracowników, budżet nie uwzględnia również wzrostu wynagrodzeń pracowników.

Mogę tylko powiedzieć, że te ostatnie zmiany były niewielkie. Budżet został ostatecznie zmniejszony o kwotę 840 tysięcy zł. I po tych oszczędnościach kwota budżetu gwarantuje realizację zadań konstytucyjnych i ustawowych przez Trybunał Konstytucyjny.

Nie zgłaszamy żadnych zastrzeżeń w tej kwestii…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Dziękuję bardzo.)

…rozumiejąc, oczywiście, sytuację budżetu państwa, która jest wynikiem epidemii. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie.

Jak najbardziej dziękując pani dyrektor za pofatygowanie się do nas, i to osobiście, i w żaden sposób nie deprecjonując możliwości reprezentowania Trybunału Konstytucyjnego przez panią dyrektor dzisiaj, wyrażę tylko żal, że po raz kolejny pani prezes nie miała dla nas czasu i chociażby zdalnie nie pofatygowała się, tak jak pani prezes Manowska, żeby reprezentować instytucję. Dziękuję bardzo.

(Dyrektor Kancelarii Trybunału Konstytucyjnego Zofia Hoffman: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję. Bardzo bym prosił o wyłączenie mikrofonu.

Dziękuję bardzo.

I przechodzimy w tej chwili do części 08 – „Rzecznik Praw Obywatelskich”.

Jest z nami, osobiście, pan profesor Bodnar.

Bardzo proszę o zabranie głosu. Dziękuję.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar:

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!

Chciałbym powiedzieć, że towarzyszą mi pani dyrektor generalna Katarzyna Jakimowicz oraz pani Monika Staniszewska, dyrektor finansowy, główna księgowa w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Dla nas dzisiejsze posiedzenie komisji ma fundamentalne znaczenie, dlatego uznałem, że chcielibyśmy tutaj wskazać, jak ważna jest dla nas ta dyskusja. Ponieważ w stosunku do planu, który przedstawiliśmy na kolejny rok, planu, który uwzględniał potrzeby inwestycyjne Biura Rzecznika… Bo mamy konieczność kontynuacji robót budowlanych w wyniku prowadzonego remontu, ale także ekspertyz i nakazów Państwowej Inspekcji Pracy oraz inspekcji przeciwpożarowej, konieczność dalszej informatyzacji, także konieczność doproszenia się, można powiedzieć, po raz kolejny od 5 lat o dodatkowe etaty na wykonywanie zadań w zakresie obsługi skargi nadzwyczajnej, wzmocnienia zespołów, które zajmują się monitorowaniem miejsc pozbawienia wolności, zgodnie z rekomendacjami CPT oraz Najwyższej Izby Kontroli. Przedstawiliśmy wniosek budżetowy, który… Znaczy może nie tyle wniosek budżetowy, ile plan budżetowy, który nie został w żaden sposób zrealizowany, a co więcej, sejmowa Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawkę, która zmniejszyła projektowany budżet rzecznika o kwotę 9 milionów 385 tysięcy zł, w całości obniżając wydatki bieżące oraz obniżając także wynagrodzenia osobowe o kwotę 4 miliony 128 tysięcy zł.

I tak naprawdę po korekcie budżet będzie wynosił 51 milionów 187 tysięcy zł, co spowoduje, że będziemy mieli de facto o prawie 750 tysięcy zł mniej środków na wynagrodzenia osobowe pracowników w porównaniu do roku 2020. Oczywiście, możemy zapomnieć o jakichkolwiek dodatkowych etatach, podwyżkach, które, podkreślam, u nas, w odróżnieniu od innych instytucji, nie były zapewniane przez ostatnie lata. Jak również, tak naprawdę, będziemy mieli fundusz wynagrodzeń osobowych na poziomie niższym od limitów, którymi biuro dysponowało w 2020 r.

Tak że mam wrażenie, że takie, no, cięcie, dość ostre, spowodował brak refleksji nad tym, co to tak naprawdę oznacza z punktu widzenia biura rzecznika i realnej, codziennej pracy. W zasadzie obecnie nie posiadamy wystarczających środków na pełne zabezpieczenie umów zawartych z pracownikami.

Ale to nie tylko to. Cięcia obejmują także inne wydatki bieżące, związane z utrzymaniem urzędu, i to będzie miało skutki… Mam tu na myśli zakupy energii elektrycznej, licencji komputerowych, co ma znaczenie w kontekście pracy zdalnej, usług ochrony mienia, środków czystości, materiałów biurowych, usług druku, tłumaczeń, badań społecznych, no, koszty wszystkich zadań, które Biuro Rzecznika wykonuje, plus do tego wszystkie bieżące koszty utrzymania. Poprawka, która zmniejszyła wydatki bieżące, spowodowała, że te środki, które mamy na wspomniane wydatki, są niższe o 620 tysięcy zł od limitu przyznanego w 2020 r. I tak naprawdę, jeżeli chodzi o te wydatki bieżące, to my wróciliśmy mniej więcej do takiego poziomu z 2013–2014 r.

Nawet odnosząc się do tej kwestii, którą sygnalizowała pani marszałek… Dla mnie było oczywiste od początku kadencji 2015–2016 r… My przeznaczyliśmy mnóstwo energii na to, aby wygasić dotychczas obowiązujące umowy na usługi sprzątania oraz usługi ochrony mienia. I do dziś przeprowadza się procedury przetargowe w taki sposób, aby mieć zagwarantowane, że każda osoba, każdy ochroniarz, każda osoba sprzątająca jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę. I wszyscy u nas pracują na podstawie umowy o pracę, niezależnie od tego, czy są pracownikami biura, czy osobami świadczącymi usługi na rzecz biura rzecznika. I teraz oczywiście wspomniane wzrosty kosztów płacy też mają dla nas skutki. Ale my w tej sytuacji nie mamy na to pokrycia.

Z tego wynika nasza obecność tutaj, ponieważ uważamy, że po prostu tak nie można robić. I tu nie chodzi o moją osobę – bo, jak doskonale Szanowny Senat wie, ja skończyłem kadencję, a teraz wykonuję zadania rzecznika – tylko chodzi ogólnie o biuro rzecznika i o funkcjonowanie tej instytucji, która służy obywatelom. A jeżeli ktokolwiek ma wątpliwości, czy urząd rzecznika jest potrzebny, to właśnie dzisiaj dostałem statystyki za zeszły rok, z których wynika, że mamy, Drodzy Państwo, wzrost liczby skarg o 20%. W 2019 r. to było 59 tysięcy skarg, wpływu, a teraz to są 72 tysiące 400. A jeżeli chodzi o sprawy nowe, to porównywalnie, było to 27 tysięcy, a w 2020 r. – 31 tysięcy. Czyli mniej więcej 20% wzrostu obciążenia. Tak samo jeżeli chodzi o skargę nadzwyczajną. Wydaje mi się, że to jest kwestia bardzo symboliczna, ponieważ w odróżnieniu od prokuratora generalnego do dzisiaj nie dostaliśmy ani jednej dodatkowej złotówki na obsługę skarg nadzwyczajnych. No, ale jednak w zeszłym roku złożyliśmy do Sądu Najwyższego 24 skargi nadzwyczajne.

W związku z tym wszystkim wspomniana poprawka jest po prostu krzywdząca dla biura rzecznika, krzywdząca dla pracowników, nieuwzględniająca pracy biura rzecznika i moich współpracowników oraz współpracowniczek na rzecz praw i wolności obywatelskich. Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w zakresie budżetu…

(Senator Marek Plura: Jeśli można, Panie Przewodniczący…)

Tak, bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Marek Plura:

Bardzo dziękuję.

Mam pytanie do pana rzecznika, do państwa, czy się nie pomyliłem. Ale z moich obliczeń wynika, że propozycja sejmowa zmniejszyła państwa plany budżetowe o ponad 15%. Po ruchach widzę, że niestety mam rację.

Wszyscy żyjemy w trudnej sytuacji covidowej. Przewidujemy jeszcze trudniejszą sytuację pocovidową. Dlatego ja, no, ze smutkiem, ale i ze zrozumieniem przyjmuje tę ocenę zmniejszonych budżetów instytucji, które do tej pory wysłuchaliśmy, na poziomie kilku procent. Kilkanaście procent, zmniejszenie budżetu o ponad 15% to zdecydowanie, według mnie, coś więcej niż konieczne oszczędności. To jest po prostu finansowy zamach na tę instytucję. I przypuszczam, że jest to działanie celowe.

To bardziej może opinia niż pytanie, jednak powtórzę pytanie. Panie Rzeczniku, czy to jest prawda – chciałbym, żeby ta liczba została w pamięci szanownych państwa senatorów opiniujących całość budżetu – że zmniejszono kwotę z państwa wniosku o ponad 15%?

Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę, Panie Rzeczniku.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar:

Tak jest. Absolutnie potwierdzam, że to jest ponad 15%. Przy czym chciałbym podkreślić, że przede wszystkim to obcięcie dotyczy wydatków bieżących. My i tak musimy dalej realizować inwestycję. To jest piękny budynek. Teraz udało nam się dokończyć wymianę okien w tym budynku. Jest przygotowany wieloetapowy plan inwestycyjny, jest cała piwnica wyremontowana i trzeba po prostu z instalacjami pójść wyżej, na kolejne piętra. I na to będą środki. Niemniej jednak jeżeli chodzi o wydatki bieżące, to absolutnie to wszystko będzie wpływało na sytuację pracowników i wszystkie inne zadania, które są niezbędne do wykonania, żeby biuro funkcjonowało w sposób poprawny.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tym temacie?

Bardzo proszę, Pani Marszałek.

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Ja właśnie odnośnie do tej inwestycji chciałabym zapytać… Dlatego że, jak pamiętam, już budżet na ubiegły rok, czyli na ten 2020 r., był przycinany. I też był problem z realizacją właśnie inwestycji.

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich ma w trwałym zarządzie nieruchomość należącą do Skarbu Państwa. Czyli, jak rozumiem, te wszystkie wydatki inwestycyjne, to nie są na jakieś kwestie, które są własnością rzecznika czy biura rzecznika, tylko to jest majątek Skarbu Państwa, o który państwo, jako zarządca, po prostu jesteście zobowiązani dbać. Czy te wszystkie nakłady inwestycyjne w ubiegłym roku były zrealizowane? I z jakich wydatków trzeba było może zrezygnować, aby ten majątek Skarbu Państwa utrzymać i realizować te inwestycje? Czy była taka sytuacja?

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar:

To ja może poproszę panią dyrektor generalną o szczegółowe wyjaśniania.

Dyrektor Generalny w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich Katarzyna Jakimowicz:

Szanowni Państwo! Szanowna Pani Marszałek!

Tak, wszystko się zgadza. Jest budynek przy ul. Długiej i jest on własnością Skarbu Państwa. My nie inwestujemy w nasz własny majątek, tylko budynek będący, no, zabytkiem, nieremontowany od lat. W zeszłym roku udało nam się zrobić część inwestycji, ponieważ tak się składa, że od początku kadencji przycinane są głównie wydatki bieżące, czyli, jak mówił przed chwilą pan rzecznik, dotyczące działalności codziennej biura oraz wynagrodzeń pracowników. Niemniej jednak udaje nam się – również nie bez trudu, powiem to wprost, ponieważ środki są dosyć skromne – realizować na bieżąco tę inwestycję, którą zaplanowaliśmy. Myśmy zgłaszali kilka lat wcześniej, że zrealizujemy projekt, będziemy realizować projekt wielobranżowy. I z roku na rok tę inwestycję posuwamy do przodu w ramach tych możliwości finansowych, które nam przydziela parlament. Tak że, jeżeli to odpowiada na pytanie, zapraszamy państwa, ponieważ teraz wymieniliśmy okna, mamy się czym pochwalić. Przestało już naszym pracownikom doskwierać zimno, co też nie było bez znaczenia dla komfortu ich pracy.

Senator Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję. Mnie satysfakcjonuje ta odpowiedź, ale jeszcze nasuwa mi się kolejne pytanie w związku z tym, co pani dyrektor powiedziała. Dlatego że pani dyrektor powiedziała, że od początku kadencji są sukcesywnie przycinane środki na działalność bieżącą. Czy pani jest w stanie teraz powiedzieć, czy w stosunku do budżetu na 2015 r.… Jeżeliby porównać budżet na 2021 r. właśnie w pozycji wydatków bieżących, to jak… Ile to by było procentowo?

Dyrektor Generalny w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich Katarzyna Jakimowicz:

Tak, bardzo proszę. Ja podam pełne kwoty. W 2013 r. wydatki bieżące kształtowały się na poziomie 37 milionów 175 tysięcy zł. W tej chwili mamy kwotę…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Można jeszcze raz?)

37 milionów 175 tysięcy zł. To jest 2013 r. 2014 r. – podobnie, 37 milionów 353 tysiące zł. 2015 r. – 37 milionów 761 tysięcy zł. I od roku 2016 mamy już 34 miliony zł, w 2017 r. – również 34 miliony zł, w 2018 r. – 34 miliony 561 tysięcy zł. I tak mogłabym wymieniać. W 2021 r. to jest 36 milionów 485 tysięcy zł, czyli kilkaset tysięcy mniej niż w 2013 r.

(Senator Gabriela Morawska-Stanecka: Dziękuję bardzo.)

Bardzo proszę.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Pan marszałek Seweryński, bardzo proszę.

Senator Michał Seweryński:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja mam takie pytanie do pana rzecznika: czy w tym projektowanym budżecie na rok 2021 są zagwarantowane środki na wydatki osobowe, przede wszystkim wynagrodzenia?

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar:

Szanowny Panie Marszałku, no, właśnie na tym polega kłopot, że w naszym oryginalnym projekcie budżetu przedstawionym parlamentowi były zagwarantowane. A po wspomnianej poprawce mamy brak w postaci 745 tysięcy zł. Czyli to jest ta kwota, której nam brakuje do pokrycia wynagrodzeń na podstawie zawartych umów z pracownikami.

(Senator Michał Seweryński: Dziękuję.)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Czy mógłby pan rzecznik powtórzyć dokładną kwotę? 700 tysięcy zł?

(Głos z sali: 745 tysięcy zł.)

(Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar: 745 tysięcy zł.)

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos?

Jeżeli nie, to ja chciałbym tylko zadeklarować, Panie Rzeczniku, że będziemy się zastanawiać, w jaki sposób przywrócić państwu tych 745 tysięcy zł. Ponieważ jeżeli dobrze rozumiem, wspomniane zmniejszenie kompletnie uniemożliwia sprawne działanie państwa urzędu. I wyrażam taką nadzieję, że wszyscy, tak jak tutaj jesteśmy, bez podziałów politycznych… Wszystkim nam leżą na sercu prawa człowieka. I mam nadzieję, że członkowie tej komisji poprą takie zmiany. Zwłaszcza – to już jest moja polityczna uwaga – że nie jest to wywianowanie obecnego rzecznika, tylko będziemy pracować dla osoby, która pana profesora Bodnara zastąpi. Tak więc może w związku z tym niektórym będzie w jakiś sposób łatwiej.

Jeszcze raz bardzo, bardzo dziękuję. Jak zwykle, pan rzecznik jest u nas osobiście, za każdym razem. I bardzo dziękuję, po raz kolejny, za tę współpracę, za pańską obecność i zaangażowanie. Dziękuję bardzo.

I w związku z tym, że zamknęliśmy tę część, przechodzimy do części 10 „Urząd Ochrony Danych Osobowych”.

I bardzo bym prosił o zabranie głosu pana prezesa Mirosława Sanka, który jest z nami.

Bardzo proszę, Panie Prezesie.

Zastępca Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Sanek:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie Przewodniczący, Panie i Panowie Senatorowie!

Jest mi bardzo miło, to dla mnie zaszczyt, móc podzielić się podstawowymi informacjami na temat planu budżetu na rok 2021.

Tytułem wstępu powiem oczywiście, że projektując tę część budżetu, byliśmy w pełni świadomi ogólnej sytuacji budżetowej państwa i negatywnych czy niepokojących prognoz na najbliższe lata. Dlatego już sam projekt był bardzo mocno defensywny. Najlepiej pokazuje to kwestia projektowanych wynagrodzeń osobowych pracowników z paragrafu 4010, gdzie nie ma żadnego wzrostu.

Nadmienię też, że z całej listy obecnych tu dzisiaj organów centralnych, a także wszystkich innych organów regulujących i monitorujących przestrzeganie prawa w danej dziedzinie – w naszym przypadku: w dziedzinie ochrony danych osobowych – jesteśmy urzędem kadrowo najmniejszym. Jesteśmy też najbiedniejsi, bo my jesteśmy do tej pory wyceniani na poziomie 36 milionów zł. Tymczasem nasze zadania lawinowo rosną, od 2018 r.

Możemy – to też tytułem nawiązania do planów na 2021 r. – spodziewać się, tak jak w poprzednim roku… Jest to temat niezmiernie trudny merytorycznie i politycznie. Możemy spodziewać się uchwalenia wreszcie przez Parlament Europejski projektu ogólnego rozporządzenia…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…które, jak każde tego typu źródło prawa wtórnego Unii Europejskiej, będzie w Polsce obowiązywało tak jak we wszystkich innych krajach, jednolicie. Będzie to nakładać, zgodnie z projektem, dodatkowe obowiązki na organ nadzorczy w zakresie ochrony danych osobowych. My tego typu wydatków i takiej perspektywy nie przewidujemy. Od paru lat, zwłaszcza od wejścia w życie oraz rozpoczęcia bezpośredniego stosowania RODO, tak popularnie nazywanego, jesteśmy już przyzwyczajeni do pracy w trybie środków minimalnych. Tak więc nawiązując do początku, powiem, że znamy swoje miejsce i znamy swoje bardzo wysokie możliwości, nawet przy takich środkach.

Sam projekt jest państwu oczywiście przedłożony. Ja zwrócę uwagę tylko na to miejsce, gdzie proponujemy wzrost środków, tytułem uzasadnienia. Jest to paragraf 4700. To są szkolenia pracowników. One są dwurodzajowe. Z jednej strony mówimy oczywiście o szkoleniach wewnętrznych, dotyczących pionu IT. Tego typu urząd, działający w takim zakresie, musi być optymalnie przygotowany merytorycznie, właśnie w zakresie cyfrowym. A z drugiej strony są, dla mnie właściwie jeszcze znacznie ważniejsze, szkolenia zewnętrzne, branżowe, środowiskowe. Poziom świadomości społecznej – ta kwestia to jeden z obowiązków prezesa urzędu – bezpośrednio wpływa na jakość prawa, stosowania prawa i przestrzegania prawa w zakresie, o którym tu mowa. A dla urzędu być może większa świadomość skutkować będzie też większą liczbą skarg czy innych tego typu środków prawnych kierowanych do urzędu.

Druga dziedzina, drugi paragraf, w ramach uzasadnienia częściowo zbieżny, to wydatki na zakupy inwestycyjne. W projekcie wykazane są oczywiście szczegółowe zakupy. Właściwie wszystkie dotyczą przestrzeni informacyjnej, macierzy, tego typu połączeń, zasobów informatycznych, które dla urzędu stanowią wykładniczo o jakości pracy.

Szanowni Państwo, nie będę może dłużej przedstawiał szczegółów, one są zamieszczone w druku. Tak więc wrócę do początku i powtórzę: projektując część 10 budżetu, byliśmy świadomi trudnej sytuacji i od początku ją uwzględnialiśmy. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Ja chciałbym tylko zapytać pana prezesa… Gdyby pan mógł, to proszę powiedzieć: czy w stosunku do waszej, jak rozumiem, bardzo wyważonej propozycji… Czy wasza propozycja została uwzględniona, czy jednak jest tam jakiś spadek, procentowo, w stosunku do…

Zastępca Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Sanek:

Nie podam danych procentowych, ale nie została w pełni uwzględniona.

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Proszę?)

Z tego, co mi przekazano, wynika, że nie została w pełni uwzględniona.

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Tak?)

Ale nie jestem w stanie teraz podać, jaki to był procentowo, spadek.

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Ale jest?)

Tak, tak. Z tego, co mi przekazano w urzędzie, tak wynika.

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Rozumiem.)

Ja jestem dzisiaj sam, ale też zadałem takie pytanie i…

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać w tym punkcie głos? Nie.

W związku z tym bardzo dziękuję, Panie Prezesie.

(Zastępca Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Sanek: Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący, dziękuję Państwu.)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

I w ten sposób przechodzimy do części 13 – „Instytut Pamięci Narodowej”.

Bardzo proszę, zastępca prezesa, pan Jan Baster. Bardzo proszę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Mam pytanie do przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej…

Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa:

Witam serdecznie, dzień dobry.

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Dzień dobry.)

Nie, wiem czy mnie dobrze słychać.

Magdalena Głowa, dyrektor generalny.

Widzę, że mój prezes ma chyba problemy z łącznością. Był dostępny, mam nadzieję, że jeszcze uda mu się zalogować i zabrać tutaj głos w dyskusji.

Jeżeli pan przewodniczący pozwoli – witam państwa serdecznie – to ja spróbuję zaprezentować budżet po zmianach. Czy mogę?

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Bardzo proszę, Pani Dyrektor. Bardzo proszę.)

Bardzo dziękuję.

Szanowni Państwo! Szanowna Komisjo!

Planowany projekt budżetu na 2021 r. został po zmianach zmniejszony o kwotę 15 milionów zł w stosunku do projektowanego. Na dzień dzisiejszy planowany budżet Instytutu Pamięci Narodowej to 397 milionów zł. Jest to budżet mniejszy od budżetu z roku 2020 o 7 milionów 404 tysiące zł. Zmiany te dotyczą przede wszystkim wydatków majątkowych, co troszeczkę nas martwi. Niemniej jednak ten rok 2020, jakże trudny, pozwolił nam, ze względu na możliwość przekwalifikowywania środków, na dokończenie inwestycji w Bydgoszczy. Dlatego pieniądze, które w tym momencie zostały nam zabrane, już zostały spożytkowane w 2020 r. na tę inwestycję. Kończymy też remont nowo pozyskanej siedziby Instytutu Pamięci Narodowej przy ul. Postępu. Dlatego tych 6 milionów 900 tysięcy zł, które będą nam zabrane… Już w zeszłym roku była próba ich znalezienia, żeby te inwestycje w części były w 2020 r. zabrane… Były również inne plany, związane z rozbudową delegatury w Kielcach, jak również dalszą rozbudową siedziby w Szczecinie, gdzie jest zabytkowy budynek, który już od dłuższego czasu próbujemy wyremontować. Te środki również zostały nam zabrane.

Jak na razie będziemy czekać na rozwój wydarzeń i na to, czy ewentualnie uda nam się przekwalifikować jakieś środki ze środków bieżących. Na dzień dzisiejszy akceptujemy oczywiście propozycję, którą Sejm i Senat, czyli państwo proponujecie.

Jeśli chodzi o wynagrodzenia pracowników, to w ogóle nie planowaliśmy w tym roku wzrostu wynagrodzeń w związku z trudną sytuacją, jaka ma miejsce. W związku z wytycznymi został również obcięty budżet na tzw. fundusz nagród.

Dodatkowo, zgodnie z planami rządowymi, zaplanowaliśmy kwotę na pracownicze plany kapitałowe, czyli na ten dodatkowy fundusz, który każda z jednostek publicznych powinna mieć zaplanowana.

No i myślę, że to tyle, słowem wstępu. Jeżeli są jakieś pytania, to oczywiście odpowiem.

Podsumowując króciutko: budżet instytutu został zmniejszony w stosunku do budżetu na rok 2020 o 7,5 miliona zł, a w stosunku do planowanego o 15 milionów zł. To tyle z mojej strony.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo, Pani Dyrektor.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos bądź zadać pytanie?

(Senator Michał Seweryński: Tak, ja się zgłaszam.)

Pan marszałek Seweryński.

Bardzo proszę.

Senator Michał Seweryński:

Mam następujące pytanie do pani dyrektor…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Tak?)

Zostało zapowiedziane – i w dokumentach też to widać – uruchomienie oddziału IPN w Bydgoszczy. Wiem, że prace…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Tak.)

…toczyły się już od dawna.

Czy w związku z tym zmniejszeniem budżetu o 15 milionów zł będzie można pokryć koszty uruchomienia, a zwłaszcza koszty osobowe?

Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa:

Jak najbardziej będzie można pokryć koszty osobowe z tego budżetu, dlatego że delegatura w Bydgoszczy funkcjonuje na dzień dzisiejszy i tylko będzie miała nową siedzibę. Będziemy się starać wygospodarować z tegorocznego budżetu w pierwszej kolejności środki na uruchomienie tej delegatury. Jeżeli instytut zauważyłby na bieżąco jakieś braki i trudności w tym zakresie, to na pewno będziemy się zwracać do państwa o pomoc.

(Senator Michał Seweryński: Dziękuję.)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Ja mam jedno pytanie.

Chciałbym…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Tak?)

Czy pani dyrektor wie, jakie kwoty będą przeznaczone w tym roku pandemicznym na współpracę z zewnętrznymi historykami? Pamiętam, że to była dosyć znaczna kwota. Różne wewnętrzne wydawnictwa… Czy pani dyrektor pamięta kwoty?

Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa:

Czy pan przewodniczący mówiąc o zewnętrznych, ma myśli firmy, które współpracują, jeśli chodzi o wydawnictwa, i historyków, z którymi podpisujemy ewentualnie umowy na recenzję i na wydawnictwa?

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Tak jest.)

Panie Przewodniczący, dokładnych kwot – proszę się nie gniewać – nie znam na pamięć. Jednak bardzo króciutko mogę zasygnalizować, że w roku 2020 nasza działalność wydawnicza bardzo się rozrosła. Wydaliśmy ponad 300 publikacji, a w sumie, łącznie z różnymi materiałami edukacyjnymi, prawie 500. Jak najbardziej środki wydawnictwa również wydatkowane są na tzw. autorów zewnętrznych, jednak przede wszystkim staramy się te środki zagospodarować wśród własnych pracowników, czyli własnym sumptem. Ale na wydawnictwo, czyli na druk, skład, łamanie i wszystkie inne czynności, które wykonuje się przy wydrukach publikacji, jak najbardziej wydatkujemy środki na zewnątrz. Jeśli dobrze pamiętam, to budżet wydawnictwa na rok 2020 to było ok. 8 milionów zł.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze chciałbym dopytać…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Tak?)

…o wynagrodzenia osobowe sędziów i prokuratorów oraz asesorów…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Tak.)

…i aplikantów. Jeżeli dobrze pamiętam, to były plany wydzielenia tego pionu prokuratorskiego. Na jakim etapie to jest w tej chwili? Czy pani dyrektor wie?

Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa:

Panie Przewodniczący, proszę mi wybaczyć, ale poza moją kompetencją jest to, żeby wypowiadać się na temat tych planów. Bardzo żałuję, że nie ma pana prezesa Bastera, który mógłby się w tej materii wypowiedzieć. Proszę pozwolić, że ja zostanę przy sprawach finansowych, i ewentualne pytania w tym zakresie kierować do panów prezesów, jak będą obecni na następnym posiedzeniu.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Oczywiście jak najbardziej przyjmuję…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Bardzo dziękuję.)

…pani tłumaczenie.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w zakresie IPN? Nie.

Tak że dziękuję pani dyrektor…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Bardzo dziękuję państwu. I wszystkiego najlepszego w Nowym Roku – takim optymistycznym akcentem…)

Wszystkiego najlepszego…

(Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Magdalena Głowa: Dziękuję bardzo.)

…Pani Dyrektor, również.

Szanowni Państwo, w tej chwili zakończyliśmy część, którą mieliśmy przewidzianą do godziny 13.30, a o godzinie 13.30 będzie część „Sprawy wewnętrzne”.

Ja mam taką propozycję, że zarządzę przerwę do godziny 13.20. Jeżeli wcześniej przyjdą przedstawiciele, którzy będą referowali część „Sprawy wewnętrzne”, to wtedy będziemy mieli trochę więcej czasu.

Zarządzam przerwę do godziny 13.20.

Dziękuję.

(Przerwa w obradach)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Witam wszystkich państwa po przerwie.

W tej chwili przechodzimy do części 42 „Sprawy wewnętrzne”.

Witam przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, których, mam nadzieję, będzie reprezentował dyrektor Departamentu Budżetu Władysław Budzeń.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze. Jeżeli pan mnie słyszy, to bardzo bym prosił o zabranie głosu.

(Głos z sali: Musimy poprosić o włączenie mikrofonu…)

Panie Dyrektorze, nie słyszymy pana na sali…

(Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń: Już dobrze, już dobrze. Teraz już dobrze.)

Teraz już słyszymy.

Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń:

Tak, tak. Czyli powtórzę.

Dzień dobry, Panie Przewodniczący. Dzień dobry państwu.

Panie Przewodniczący, chciałbym w takim skrócie przedstawić podstawowe informacje o wielkości wydatków w części 42 „Sprawy wewnętrzne”, utworzonej przez Sejm 17 grudnia w ustawie budżetowej na 2021 r., dlatego że szczegółowe informacje przedstawiliśmy Wysokiej Komisji i państwu senatorom w oddzielnym materiale – dosyć obszernym i szczegółowym. Dlatego teraz chciałbym skupić się tylko na podstawowych treściach.

Planowane dochody budżetowe części 42 na bieżący rok wynoszą 77 milionów 938 tysięcy zł i będą niższe od tych z ustawy na 2020 r. prawie o kwotę 18 milionów zł. Niższe dochody wynikają z tego, że od 2021 r. następuje inne rozliczenie podstawowego naszego dochodu, czyli wpłaty z dywidendy od Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Jeżeli będą tu pytania, to ja postaram się później odpowiedzieć na te pytania szczegółowe.

A jeżeli chodzi o wydatki, to są to 23 miliardy 868 milionów 855 tysięcy zł. Największymi pozycjami w wydatkach części 42 są wynagrodzenia i pochodne, tj. prawie 46,5%, oraz świadczenia na rzecz osób fizycznych – 44,3%, w tym emerytury i renty – prawie 43%. Planowane środki na uposażenia funkcjonariuszy i wynagrodzenia pracowników pozwolą na sfinansowanie 123 tysięcy 101 etatów funkcjonariuszy i 31 tysięcy 236 etatów pracowników cywilnych. Jest to o 98 etatów mniej niż w roku ubiegłym i wynika z likwidacji od 1 lipca ub. r. Państwowej Inspekcji Sanitarnej MSWiA, która liczyła 98 etatów.

W ramach części 42 największe wydatki to są wydatki działu 754 „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”. Z tego działu finansowane są podstawowe formacje resortu, czyli Policja, Straż Graniczna, Służba Ochrony Państwa i część Państwowej Straży Pożarnej. Jest to kwota 12 miliardów 735 milionów 923 tysięcy zł, czyli ok. 53,5% całej części.

Drugi w kolejności jest dział „Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne”. Tu jest 10 miliardów 413 milionów 218 tysięcy zł. W tę wielkość wchodzą głównie emerytury i renty, które wynoszą prawie 10 miliardów 330 tysięcy zł.

Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to chciałbym jeszcze krótko zasygnalizować w 2 czy 3 zdaniach dane na temat naszych podstawowych formacji, formacji resortu.

Otóż, jeżeli chodzi o Policję, to wydatki na Policję w bieżącym roku wyniosą 10 miliardów 254 miliony 415 tysięcy zł, w tym m.in. na sfinansowanie 103 tysięcy 309 etatów funkcjonariuszy, czyli na poziomie roku ubiegłego, oraz 24 tysięcy 724 pracowników cywilnych – również jest to na poziomie roku ubiegłego. Przeciętne miesięczne uposażenie policjantów będzie wynosiło w 2021 r. 6 tysięcy 162 zł, a pracowników – 3 tysiące 974 zł. Na inwestycje budowlane Policja zaplanowała kwotę 81,5 miliona zł, zaś na zakup sprzętu transportowego, łączności, uzbrojenia i informatyki – 121 milionów 903 tysiące zł.

Jeżeli chodzi o Państwową Straż Pożarną, to chciałbym tutaj zaznaczyć, że omawiam łącznie całą Państwową Straż Pożarną, czyli część finansowaną z części 42 i z części 85. Z części 85 finansowane są komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej oraz komendy powiatowe i miejskie PSP. Łącznie wydatki w tych 2 częściach na Państwową Straż Pożarną wyniosą 3 miliardy 257 milionów 829 tysięcy zł. Liczba etatów funkcjonariuszy to 30 tysięcy 993, a pracowników – 2 tysiące 19. Również te wielkości nie są…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…W roku bieżącym w odniesieniu do roku przyszłego. Przeciętne uposażenie funkcjonariuszy wyniesie 6 tysięcy 98 zł, a pracowników – 4 tysiące 86 zł. Na inwestycje budowlane jest 6 milionów 280 tysięcy zł z części 42, a na zakup sprzętu informatycznego, transportowego i łączności jest 28 milionów 804 tysiące zł.

Jeżeli chodzi o Straż Graniczną, to wydatki wyniosą w roku bieżącym 1 miliard 714 milionów 214 tysięcy zł. Liczba etatów funkcjonariuszy to 16 tysięcy 45, a pracowników – 3 tysiące 503. Wielkości te są bez zmian w stosunku do roku ubiegłego. Przeciętne uposażenie funkcjonariuszy to 6 tysięcy 166 zł, a pracowników – 4 tysiące 14 zł. Na inwestycje budowlane Straż Graniczna zaplanowała 17 milionów 663 tysiące zł, na zakup sprzętu uzbrojenia, sprzętu łączności i techniki specjalnej – 4 miliony 82 tysiące zł.

I ostatnia formacja, Służba Ochrony Państwa. Wydatki w roku bieżącym to kwota 329 milionów 375 tysięcy zł. Liczba etatów funkcjonariuszy to 2 tysiące 808, a pracowników – 300. Tu jest bez zmian w stosunku do roku ubiegłego. Przeciętne uposażenie to 7 tysięcy 251 zł, jeżeli chodzi o funkcjonariuszy, a pracowników – 4 tysiące 840 zł. Na inwestycje budowlane SOP zaplanował 5 milionów zł.

Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowne Panie i Panowie Senatorowie, w imieniu pana Mariusza Kamińskiego, ministra spraw wewnętrznych i administracji, uprzejmie proszę Wysoką Komisję o przyjęcie wielkości wydatków w części 42 na rok bieżący, określonych w ustawie budżetowej 17 grudnia tego roku i przedstawionych Wysokiej Komisji szczegółowo w materiale informacyjnym do projektu ustawy budżetowej na 2021 r. Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, dziękuję za uwagę.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Panie Dyrektorze, bardzo dziękuję za wyczerpujące sprawozdanie.

Chciałbym zapytać państwa senatorów, czy w tym punkcie są jakieś pytania lub komentarze? Nie.

Takie generalne pytanie do pana dyrektora: czy ten budżet, którym będziecie państwo dysponować, jest wystarczający do tego, aby te wszystkie zadania, które są przed MSWiA postawione, realizować?

Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń:

Panie Przewodniczący, według mojej oceny wielkość budżetu, która została nam zaproponowana w ustawie budżetowej, powinna być wystarczająca na realizację tych zadań.

Oczywiście ja chciałbym zaproponować panu przewodniczącemu wypowiedzi zdalnie uczestniczących w posiedzeniu Wysokiej Komisji komendantów głównych lub zastępców, dlatego że… No, powiem, że z reguły wydatki określone w poszczególnych ustawach budżetowych powinny zapewnić finansowanie zadań, ale są czasem sytuacje nadzwyczajne, m.in. tak jak w roku ubiegłym, które powodują, że konieczne jest zwiększenie w trakcie roku wydatków budżetowych – przykład: nowelizacja ubiegłorocznej ustawy budżetowej. Tak że, Panie Przewodniczący, według mojej oceny, z punktu widzenia globalnych finansów i wydatków części 42, te środki powinny zabezpieczyć podstawowe potrzeby. A czy tak będzie? No trudno mi się w tej chwili jednoznacznie do tego odnieść. Ale jeżeli pan przewodniczący by chciał ewentualnie poznać opinie przedstawicieli tych 4 podstawowych informacji, to proszę bardzo, to bym poprosił…

Najpierw jednak chciałbym zapytać, czy zasadne byłoby według pana przewodniczącego krótkie wypowiedzenie się przez poszczególnych komendantów i zastępców. Jeżeli tak, to bym poprosił w kolejności o wypowiedzi przedstawicieli Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Panie Dyrektorze, wydaje mi się, że skoro przedstawiciele tych służb pofatygowali się na spotkanie z komisją, to ja bym bardzo prosił o zwięzły komentarz osób, które pan przed chwilą wymienił, w zakresie reprezentowanych przez nich służb. Bardzo proszę, tak.

(Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń: Poproszę przedstawiciela Policji w takim razie.)

To bardzo proszę przedstawiciela…

(Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń: Pan komendant Augustyniak, zastępca – jeżeli dobrze widzę, bo mam bardzo mały obraz.)

Bardzo bym prosił…

(Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń: …o przedstawienie się.)

Tak jest. Bardzo bym prosił pana komendanta o krótką wypowiedź.

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

Ponieważ nie słyszymy, to chciałbym sprawdzić, czy przypadkiem nie zaistniała taka sytuacja, że nie jest włączony mikrofon.

To ja bym prosił w takim razie… Może za chwilę pan komendant będzie mógł coś powiedzieć. Teraz może przedstawiciele innych służb.

Dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Władysław Budzeń:

Ale, Panie Przewodniczący, wszystkie służby są w jednej sali, dlatego jeżeli nie ma łączności, to dotyczy to wszystkich służb. Tak że prosiłbym jeszcze ewentualnie o chwilę… Widziałem na podglądzie, że pani dyrektor poszła z prośbą o interwencję do specjalistów.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Rozumiem. Czekamy.

Panie Dyrektorze, trudno. Niestety, jest już czas i w tej chwili będziemy musieli się zająć kolejnym punktem. Pan dyrektor bardzo obszernie nam to zreferował. Tak że trudno. Zrezygnujemy w takim razie z tych wypowiedzi.

Chciałbym podziękować panu dyrektorowi i wszystkim przybyłym na nasze posiedzenie komisji. Dziękuję bardzo. W takim razie wszystkiego najlepszego i do widzenia.

No, tak…

(Brak nagrania)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Kończymy w takim razie ten punkt.

I możemy przejść… Chciałbym się upewnić, czy mamy połączenie z Narodowym Instytutem Wolności?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak? To bardzo bym prosił o zabranie głosu pana dyrektora Wojciecha Kaczmarczyka.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk:

Dzień dobry, Panie Przewodniczący, Państwo Senatorowie.

Bardzo dziękuję za udzielenie głosu.

Chciałbym przedstawić główne informacje dotyczące planu finansowego Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na rok 2021.

Globalna kwota przychodów Narodowego Instytutu Wolności została zaplanowana w wysokości 188 milionów 52 tysięcy zł. To jest kwota porównywalna do kwoty planu z roku ubiegłego. Przypomnę, że w ubiegłym roku to były 184 miliony 39 tysięcy zł. Na tę kwotę składają się: dotacja z budżetu państwa w wysokości 129 milionów 147 tysięcy zł, środki z Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w wysokości 57 milionów 805 tysięcy zł oraz inne przychody w wysokości 1 miliona 100 tysięcy zł.

Narodowy Instytut Wolności będzie w 2021 r. realizować 6 programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

Program „Nowe FIO”, który rozpoczyna swoje funkcjonowanie, został przyjęty w grudniu uchwałą Rady Ministrów. Roczny budżet tego programu wynosi 80 milionów zł. Program jest kontynuacją najbardziej znanego programu tego typu, programu FIO, z tym że od bieżącego roku budżet tego programu został zwiększony o 1/3 – z 60 do 80 milionów zł – i wydłużona została perspektywa realizacyjna tego programu z 7 do 10 lat. Program „Nowe FIO” realizowany będzie w perspektywie lat 2021–2030. Utrzymane zostały 4 priorytety wsparcia tego programu, w tym pierwszy priorytet, regrantingowy, w ramach którego środki trafiają do najmniejszych lokalnych organizacji pozarządowych za pośrednictwem operatorów tego programu w województwach, ale także operatorów tematycznych.

Drugi program, którym zarządzać będzie Narodowy Instytut Wolności, to jest Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich, program przyjęty w 2018 r. przez Radę Ministrów i realizowany w perspektywie do roku 2030. W tym roku budżet tego programu wynosi 64 miliony zł, z tego 54 miliony zł pochodzą z Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, a niecałe 10 milionów z dotacji z budżetu państwa.

Realizujemy także program wspierania rozwoju organizacji harcerskich i skautowych, ROHiS, z budżetem 15 milionów zł. W całości ta kwota pochodzi z budżetu państwa.

Realizowany jest też program wsparcia wolontariatu długoterminowego i systematycznego „Korpus Solidarności”, z budżetem przeznaczonym dla organizacji w wysokości 2 milionów 300 tysięcy zł.

Od 2020 r. realizowany jest program wsparcia uniwersytetów ludowych. Ten program ma horyzont czasowy także do roku 2030. Budżet tego programu w skali roku to jest 9 milionów 300 tysięcy zł. W całości kwota ta pochodzi ze środków budżetu państwa.

I od roku 2021 realizowany będzie program wsparcia międzynarodowych domów spotkań. Tu jest kwota 2 milionów 800 tysięcy zł, w całości pochodząca ze środków budżetu państwa. Jest to zupełnie nowa inicjatywa. Międzynarodowe domy spotkań to inicjatywa, która po raz pierwszy w Polsce została zrealizowana w ramach domu spotkań w Krzyżowej na początku lat dziewięćdziesiątych. Od tego czasu powstało w Polsce kilkanaście takich inicjatyw, realizowanych głównie we współpracy polsko-niemieckiej. Część z tych domów spotkań, niestety, upadła bądź też organizacje pozarządowe prowadzące te domy spotkań musiały zrezygnować z tej formy działalności ze względu na problemy finansowe. Rząd uznał, że jest to bardzo istotny kierunek wsparcia organizacji pozarządowych, który może być realizowany nie tylko we współpracy polsko-niemieckiej, ale także we współpracy Polski z innymi krajami – w szczególności krajami za wschodnią granicą – gdzie polskie organizacje pozarządowe wykazują bardzo bogatą aktywność, wspierając zarówno Polonię i Polaków żyjących za granicą, jak i tamtejsze organizacje pozarządowe. Umożliwienie im w ramach tego programu działań realizowanych we współpracy z tamtejszymi organizacjami pozarządowymi jest jednym z celów tego programu.

Łącznie na działalność programową w budżecie Narodowego Instytutu Wolności zostały przeznaczone w tym roku, 2021, 173 miliony 400 tysięcy zł, co stanowi 92,2% naszego planu finansowego. Czyli 7,8%, tj. 14 milionów 600 tysięcy zł, to jest dotacja podmiotowa na działalność Narodowego Instytutu Wolności.

Do samych organizacji pozarządowych trafi w ramach tego budżetu 165 milionów 500 tysięcy zł. Różnica między 165 milionami a 173 milionami to jest kwota na obsługę programu, a największą częścią tej kwoty są środki na wynagrodzenia dla ekspertów zewnętrznych, których zatrudnia Narodowy Instytut Wolności. Eksperci zewnętrzni oceniają wnioski trafiające do Narodowego Instytutu Wolności w ramach konkursów, które są organizowane przez instytut.

Pozostała część kwoty jest na działalność edukacyjną i informacyjną dla organizacji pozarządowych. W ramach Akademii Narodowego Instytutu Wolności realizujemy szkolenia dla organizacji pozarządowych, tak aby te mniejsze organizacje pozarządowe, mające mniejsze doświadczenie w aplikowaniu do instytucji centralnych po środki publiczne, mogły z większym powodzeniem ubiegać się o środki, o dotacje. Mamy wciąż takie miejsca na mapie Polski, które są białymi plamami. Są powiaty, z których brakuje wystarczającej liczby wniosków do dofinansowania, a skądinąd wiadomo, że tam działalność obywatelska jest prowadzona z powodzeniem. Chcemy w ten sposób wyrównywać szanse organizacji pozarządowych. I stąd te formy wspierania organizacji.

Część tej kwoty jest również przeznaczona na takie działania ustawowe, jak kontrola wydatkowania środków w ramach realizowanych programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. I też mam nadzieję, że w tym roku w większym stopniu będziemy mogli realizować kontrolę na miejscu, a nie tylko kontrolę typu desk check, jak to było w roku 2020 ze względu na pandemię.

To chyba najważniejsze informacje. Oczywiście bardzo chętnie udzielę odpowiedzi na wszelkie państwa pytania. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze, za to obszerne sprawozdanie.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby w tym punkcie zadać pytanie bądź wygłosić komentarz?

(Głos z sali: …Panie Przewodniczący.)

A, pani senator. Bardzo proszę.

Senator Joanna Sekuła:

Panie Przewodniczący! Panie Dyrektorze!

Ja mam pytanie dotyczące tych programów, o których pan mówił. One są programami wieloletnimi. Mówił pan o programie „Nowe FIO” z budżetem 80 milionów zł. Czy to jest budżet na cały okres 2021–2030? Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk:

Pani Senator! Szanowni Państwo!

80 milionów zł to jest kwota na jeden rok funkcjonowania tego programu, czyli łącznie w 10-letnim okresie budżet tego programu wyniesie 800 milionów zł. 80 milionów zł to jest jednoroczny budżet tego programu.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów? Nie.

W związku z tym chciałbym podziękować panu dyrektorowi za udział w posiedzeniu naszej komisji.

I w ten sposób możemy przejść do następnych punktów…

(Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk: Bardzo dziękuję.)

Dziękuję bardzo. Do widzenia.

To są punkty: część 56 „Centralne Biuro Antykorupcyjne”, część 57 „Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego” i część 59 „Agencja Wywiadu”.

Czy…

(Głos z sali: Jest pani z Agencji Wywiadu, pani dyrektor Rubaszewska.)

Dostałem informację, że z Agencji Wywiadu jest pani dyrektor Rubaszewska.

Czy mamy połączenie? Pani Dyrektor, jeżeli pani mnie słyszy, to bardzo bym prosił o zwięzłą charakterystykę budżetu Agencji Wywiadu.

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Dzień dobry państwu.)

Dzień dobry. Słyszymy. Bardzo proszę.

Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek:

Dzień dobry, Urszula Ogorzałek.

Jeśli chodzi o budżet Agencji Wywiadu, to w roku 2021 został on zaplanowany na poziomie 252 milionów 356 tysięcy zł. Jest to dość drastyczne zmniejszenie budżetu w porównaniu do roku poprzedniego, bo blisko o 19 milionów.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Pani Dyrektor, bardzo przepraszam, ale mamy jakieś problemy techniczne. To znaczy, my słyszymy panią dyrektor, ale w momencie, kiedy pani dyrektor zbliża się do mikrofonu bądź od niego oddala, następują jakieś poważne interferencje i nie wszystko, co pani mówi, rozumiemy. Może proszę… Jeżeli mógłbym zasugerować, żeby pani dyrektor była w tej samej odległości od mikrofonu…

Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek:

Dobrze, to zaczniemy jeszcze raz.

Dzień dobry państwu.

Jeśli chodzi o budżet Agencji Wywiadu, to został on zaplanowany na poziomie 252 milionów 356 tysięcy zł. Jest to dość duże zmniejszenie w stosunku do roku poprzedniego, które znacząco ograniczy funkcjonowanie naszej instytucji.

W zakresie budżetu zaplanowaliśmy wydatki na wynagrodzenia w wysokości 136 milionów 227 tysięcy, a dodatkowo pochodne od wynagrodzeń w kwocie 3 milionów 924 tysięcy zł.

Znaczący udział w budżecie Agencji Wywiadu zajmują wydatki bieżące jednostki, w tym głównie wydatki na finansowanie funduszu operacyjnego. Finansowanie to zostało utrzymane na poziomie z roku poprzedniego, co także spowoduje ograniczenie możliwości naszego działania.

Niezwykle istotnym elementem budżetu są u nas wydatki majątkowe. Wydatki majątkowe zostały zmniejszone do poziomu 13 milionów zł. Kwota ta pozwoli nam na zapewnienie jedynie niezbędnych potrzeb naszej instytucji i uniemożliwi dalsze inwestycje w infrastrukturę techniczną i budowlaną.

Agencja Wywiadu, w związku z zaistniałą sytuacją covidową część swoich wydatków – są to głównie wydatki majątkowe – z roku 2020 przesunęła na rok 2021, aby utrzymać ciągłość już rozpoczętych inwestycji.

Dodatkowo Agencja Wywiadu w zakresie planu swoich dochodów budżetowych zaplanowała dochody na poziomie 166 tysięcy zł. Jest to kwota, którą planujemy odprowadzić do budżetu państwa.

Nie wiem, czy mają państwo jeszcze jakieś pytania dotyczące…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Pani Dyrektor, słuchając pani, komisja nie ma żadnej wątpliwości, że wydatki materiałowe nie powinny się zmniejszać, tylko zwiększać.

Ale coś nie jest najlepiej z waszym sprzętem. Gdyby pani dyrektor bardzo króciutko powiedziała komisji, o ile… Bo powiedziała pani, że któraś kwota się zmniejszyła do 13 milionów. Ale my nie wiemy, o jaki procent został zmniejszony wasz budżet?

Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek:

Dokładna kwota zmniejszenia budżetu Agencji Wywiadu w stosunku do roku 2020 to jest 19 milionów 431 tysięcy zł. Jest ponaddwukrotne zmniejszenie kwoty, jeśli chodzi o kwotę, którą posiadamy w tym roku, ponieważ my w tym roku posiadamy jedynie 13 milionów 280 tysięcy zł na wydatki majątkowe. W związku z tym zmniejszeniem musieliśmy zrezygnować z tych inwestycji, które są dla nas niezbędne w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania instytucji.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Pani Dyrektor, bardzo dziękujemy.

Rzeczywiście jakość przekazu jest dosyć słaba, ale na szczęście wszyscy senatorowie mają to sprawozdanie na piśmie.

Tak że dziękujemy bardzo za obecność i za udział w posiedzeniu naszej komisji.

Komisja na pewno będzie się zastanawiała nad państwa budżetem i nad jego ewentualnym zwiększeniem.

Dziękuję bardzo, dziękuję bardzo.

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Do widzenia.)

Do widzenia.

I w tej chwili bardzo bym prosił…

(Senator Robert Mamątow: To nie ma zadawania pytań?)

A, nie, przepraszam, oczywiście. Panie Senatorze, jasne.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie pani dyrektor?

To bardzo proszę. Pan senator Mamątow.

Senator Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Ja chciałbym spytać… Ja nie wiem, czy pani mi na to odpowie – bo pani prawdopodobnie będzie tutaj operować cyferkami, a ja chciałbym usłyszeć jasną odpowiedź. Czy to zmniejszenie państwa budżetu, zresztą tak jak wszystkim instytucjom, które dzisiaj rozpatrujemy – jednym więcej, drugim mniej – zagrozi działalności statutowej Agencji Wywiadu?

Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek:

Ograniczy działalność statutową Agencji Wywiadu.

(Senator Robert Mamątow: Ja rozumiem…)

Agencja Wywiadu…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Wywiązywać się ze swoich zadań statutowych, ale Agencja Wywiadu posiada dość duże potrzeby w zakresie unowocześnienia infrastruktury budowlanej oraz technicznej.

Senator Robert Mamątow:

Ja rozumiem. Tylko można to przełożyć na następne lata ze względu na sytuację, jaka panowała w roku 2020 i prawdopodobnie przedłuży się jeszcze na 2021 r. No trzeba po prostu swoją robotę robić, swoje zadania wykonywać, a inwestycje odłożyć na późniejszy termin.

I tylko tyle chciałem… Dziękuję bardzo.

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Dziękuję.)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję.

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Czy jeszcze…)

Proszę bardzo. Pani Dyrektor. Proszę.

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Czy jeszcze są jakieś pytania?)

Czy jeszcze są jakieś pytania?

Nie, nie ma więcej pytań, tak że dziękujemy bardzo za udział w komisji.

I przechodzimy w takim razie… Do widzenia. Przechodzimy…

(Główny Księgowy Budżetu w Agencji Wywiadu Urszula Ogorzałek: Dziękuję serdecznie.)

Przechodzimy do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Bardzo bym prosił o zabranie głosu dyrektor Biura Finansów, panią Iwonę Czerniec. Bardzo proszę, Pani Dyrektor. Jeżeli pani mnie słyszy, to bardzo bym prosił o zabranie głosu w tej chwili.

Jeżeli… Bo nie słyszę pani dyrektor. Mam pytanie: czy słyszy nas i czy może zabrać głos pani dyrektor z Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego…

(Głos z sali: Szeligowski.)

Pan dyrektor Sebastian Szeligowski.

(Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski: Tak, witam Państwa. Jestem połączony.)

To bardzo bym prosił, Panie Dyrektorze, o zabranie głosu i zwięzłe przedstawienie budżetu agencji.

Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski:

Dzień dobry.

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo! Panie i Panowie Senatorowie!

W imieniu szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, pana pułk Krzysztofa Wacławka, przedstawię projekt budżetu państwa na rok 2021 w części 57, dotyczącej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Jeżeli chodzi o dochody budżetowe, to projekt zakłada osiągnięcie wpływów w wysokości 10 milionów 110 tysięcy zł. Jest to kwota o 136 tysięcy mniejsza niż w roku minionym.

Główne pozycje dochodowe, tak jak i w latach poprzednich, to są przede wszystkim wpływy z usług. Dochody są uzyskiwane z tytułu przeprowadzenia postępowań sprawdzających, wydawania świadectw bezpieczeństwa przemysłowego, z tytułu świadczenia usług szkoleniowych z zakresu ochrony informacji niejawnych czy też wydawania ekspertyz w tym zakresie. I jest to kwota 7 milionów 343 tysięcy zł.

Kolejną pozycję dochodową stanowią wpłaty z opłat egzaminacyjnych oraz opłat za wydawanie świadectw, dyplomów, zaświadczeń, certyfikatów i ich duplikatów. I jest to kwota 1 miliona 750 tysięcy zł.

Kolejną znaczącą pozycję w dochodach Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego stanowią opłaty za zezwolenia, koncesje, akredytacje oraz opłaty ewidencyjne. I jest to kwota 600 tysięcy zł.

Jeżeli chodzi o wydatki budżetowe, to wstępna kwota, przyjęta przez ministra finansów na wydatki agencji w roku 2021, została ustalona na kwotę 629 milionów 963 tysięcy zł. Podobnie jak w roku minionym, 2020, kwota ta ujmuje środki na realizację zadań wynikających z ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych. Następnie na etapie prac nad budżetem państwa ten wstępny limit został pomniejszony o kwotę 517 tysięcy zł. Zmniejszenie to dotyczyło zmniejszenia funduszu nagród dla pracowników o 3%, a w związku z tym kwota została zmniejszona do 629 milionów 446 tysięcy zł.

Dodatkowo budżet Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego ujmuje środki w wysokości 44 tysięcy zł przydzielone przez ministra obrony narodowej na realizację zadań ujętych w Programie Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2013–2022.

Dodatkowo budżet ujmuje środki finansowe na realizację projektów współfinansowanych w łącznej wysokości 15 milionów 504 tysięcy zł, z podziałem na środki budżetu europejskiego – to jest 13 milionów 408 tysięcy zł – oraz środki Unii Europejskiej w wysokości 2 milionów 96 tysięcy zł.

Zatem łączna kwota wydatków budżetowych agencji na rok 2021 wynosi 644 miliony 994 tysiące zł.

Jeśli porówna się budżet 2021 r. do pierwotnego planu ujętego w ustawie budżetowej na rok 2020, to należy stwierdzić, że jest on mniejszy o kwotę 3 milionów 700 tysięcy zł. A jeśli weźmie się też pod uwagę zwiększenie budżetu, które nastąpiło na etapie procedowania ustawy budżetowej w zeszłym roku – wtedy został on zwiększony o wnioskowaną przez agencję kwotę w wysokości 8 milionów 500 tysięcy zł na pozostałe wydatki bieżące – to łącznie tegoroczny budżet jest mniejszy o ponad 12 milionów zł.

Jeżeli chodzi o przeznaczenie zaplanowanych środków i rozdysponowanie na poszczególne grupy wydatków ekonomicznych, to przedstawia się to następująco.

44 tysiące zł, jak już wspomniałem, przyznane przez ministra obrony narodowej zostaną wykorzystane w ramach działu 752 „Obrona narodowa”, z przeznaczeniem na szkolenia funkcjonariuszy i pracowników ABW w ramach zadań ujętych w Programie Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej.

W dziale 754 „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”, właściwym agencji, ustanowiono środki w wysokości 631 milionów 542 tysięcy zł, w tym na finansowanie świadczeń na rzecz osób fizycznych zaplanowano kwotę 16 milionów 623 tysięcy zł. Jest to kwota z poziomu 2020 r. i pozwala ona na pełne zabezpieczenie świadczeń pieniężnych dla funkcjonariuszy i pracowników w roku 2021.

Kolejną grupę stanowią wydatki bieżące. Agencja przeznaczyła na ten cel kwotę 597 milionów 165 tysięcy zł. W ramach tej grupy wydatków sfinansowane zostaną wynagrodzenia, które łącznie obejmą kwotę 458 milionów 916 tysięcy zł. W ramach wynagrodzeń zostaną wypłacone: uposażenia dla funkcjonariuszy, nagroda roczna dla funkcjonariuszy, wynagrodzenia osobowe dla pracowników, dodatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników, jak też uposażenia i świadczenia pieniężne wypłacane przez okres roku funkcjonariuszom zwolnionym ze służby. Zaplanowana kwota na wynagrodzenia jest na poziomie roku 2020 i uwzględnia skutki przechodzące na kolejny rok w związku z wypłatą wynagrodzenia rocznego za 2020 r., tzw. trzynastki.

Na sfinansowanie pochodnych od wynagrodzeń zabezpieczono środki w wysokości 5 milionów 336 tysięcy zł. Zostaną one przeznaczone przede wszystkim na składki na ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusz Pracy oraz składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. Kwota łączna jest wystarczająca na pokrycie tych wydatków.

W zakresie pozostałych wydatków majątkowych agencja była w stanie wygospodarować z przyznanego limitu kwotę jedynie 132 milionów 913 tysięcy zł.

Planując pozostałe wydatki budżetowe, w pierwszej kolejności agencja zabezpieczyła wydatki obligatoryjne, tzn. na: podatki, opłaty, składki, równoważniki pieniężne i ekwiwalenty oraz pozostałe należności dla funkcjonariuszy, jak również odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Pozostałą kwotę, w zależności od pilności realizowanych zadań i możliwości finansowych, przeznaczono na pozostałe wydatki.

Już na etapie planowania widoczny jest niedobór tych środków i został on oszacowany wstępnie na kwotę ok. 15 milionów zł, w tym braki na zakupy materiałów i wyposażenia oszacowano na kwotę ok. 5 milionów zł, a w budżecie przeznaczono na ten cel kwotę 7 milionów 93 tysięcy zł, oraz na braki w zakresie finansowania remontów obiektów służbowych oszacowano na kwotę 10 milionów zł, a w budżecie udało się na ten cel wygospodarować środki w wysokości 9 milionów 45 tysięcy zł.

W zakresie wydatków majątkowych z przyznanego limitu agencja była w stanie wygospodarować środki w wysokości 17 milionów 754 tysięcy zł. Są to środki, niestety, niewystarczające na wszystkie niezbędne wydatki majątkowe, a faktyczne, najpilniejsze potrzeby w zakresie wydatków majątkowych są blisko 2 razy wyższe od przyznanych środków i wynoszą ponad 32 miliony zł.

W ramach wydatków majątkowych na inwestycje zaplanowano środki w wysokości 15 milionów 364 tysięcy zł. Zostaną one przeznaczone na realizację Programu Operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” w zakresie wykonania głębokiej, kompleksowej modernizacji energetycznej budynków Skarbu Państwa. Jest to trzeci rok kontynuacji projektu. Łączna kwota na ten cel przeznaczona w budżecie to blisko 3 miliony 800 tysięcy zł.

Kolejne wydatki zostały zaplanowane: na roboty budowlane w ośrodku szkolenia – to jest kwota 3 milionów 358 tysięcy zł; na modernizacje obiektów służbowych w zakresie ochrony przeciwpożarowej – 478 tysięcy zł; na prace w zakresie modernizacji instalacji elektrycznej w obiektach służbowych –270 tysięcy zł.

Jeżeli chodzi o zakupy inwestycyjne, to udało się wygospodarować kwotę jedynie 2 milionów 390 tysięcy zł, która zostanie przeznaczona przede wszystkim: na zakup środków trwałych teleinformatyki – tu jest kwota 1 miliona 240 tysięcy zł; na zakup środków trwałych transportu – pół miliona zł; na zakup wartości niematerialnych i prawnych – 350 tysięcy zł; na zakup środków trwałych kwaterunku i techniki biurowej – 300 tysięcy zł.

Przyznanie Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego dodatkowych środków w wysokości – jak zostało oszacowane – 16 milionów 358 tysięcy zł pozwoliłoby nam w roku bieżącym zrealizować najpilniejsze potrzeby inwestycyjne, takie jak: modernizacja garażu wielopoziomowego wraz z budynkiem stacji obsługi – oszacowany koszt tej inwestycji to jest 8,5 miliona zł; przebudowa stacji paliw wraz z całą automatyką – jest to kwota blisko półtora miliona zł; przebudowa wjazdów do obiektów agencji – to jest kwota 1 miliona 100 tysięcy zł; realizacja robót budowlanych w obiekcie w delegaturze w Lublinie – kwota 3 milionów 160 tysięcy zł; remont stacji obsługi pojazdów – oszacowany na kwotę ponad 2 milionów 100 tysięcy zł.

Jeżeli chodzi o budżet środków europejskich, to w ramach części 57 „Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego” ujęto środki w wysokości 13 milionów 408 tysięcy zł.

Na realizację programów finansowanych w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014–2021 jest zaplanowana kwota w wysokości 727 tysięcy zł. Zostanie ona przeznaczona na kontynuację projektu „Wzmocnienie bezpieczeństwa w zakresie CBRNE – koordynacja i standaryzacja”. Projekt ten jest realizowany we współpracy z 10 partnerami krajowymi oraz 2 partnerami norweskimi.

Następnym programem realizowanym w ramach środków europejskich jest Program Operacyjny „Infrastruktura i środowisko”. Zostały na ten cel przeznaczone środki w wysokości 11 milionów 854 tysięcy zł. Jest to projekt „Zwiększenie efektywności energetycznej budynków Skarbu Państwa poprzez wykonanie ich głębokiej, kompleksowej modernizacji energetycznej”. W ramach tego projektu agencja realizuje 2 projekty termomodernizacyjne, wyłącznie w 21 obiektach.

W ramach środków budżetu europejskiego środki zostały też przeznaczone na Program Operacyjny „Wiedza, edukacja, rozwój”. Jest to kwota 827 tysięcy zł. Jest to kontynuacja programu „Podnoszenie kompetencji służb bezpieczeństwa państwa, pracowników administracji publicznej i ośrodków naukowo-badawczych oraz rozwój ich współpracy w obszarze bezpieczeństwa narodowego”.

Łącznie na realizację tych 3 programów budżet ABW przewiduje wykorzystanie w roku 2021 środków w wysokości 24 milionów 123 tysięcy zł. W tym są, jak wspomniałem, środki zabezpieczone na współfinansowanie projektów europejskich, tj. 15 milionów 504 tysiące zł, oraz środki zabezpieczone w rezerwie celowej w części 83 budżetu państwa, tj. 8 milionów 619 tysięcy zł. Agencja będzie korzystała z 2 pozycji – z poz. 8 rezerwy celowej i poz. 98 rezerwy celowej.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Przepraszam bardzo, Panie Dyrektorze. Ponieważ nasza komisja jeszcze przed godziną 14.30 musi wysłuchać sprawozdania Centralnego Biura Antykorupcyjnego, to bardzo bym prosił… Bo pan dyrektor bardzo szczegółowo… I dziękuję za to.

(Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski: To już ostatnie słowa.)

To bardzo proszę. Dziękuję.

Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski:

Podsumowując cały budżet, chciałbym stwierdzić, że agencja zabezpieczyła obligatoryjne wydatki oraz swoją podstawową działalność w roku 2021, jednakże w zakresie pozostałych wydatków bieżących oraz wydatków majątkowych widzimy spore niedoszacowanie, które zostało oszacowane na kwotę ponad 31 milionów zł – niezbędną do sfinansowania tych najpilniejszych potrzeb agencji.

Mając powyższe na uwadze, uprzejmie proszę pana przewodniczącego oraz Wysoką Komisję o poparcie wniosku agencji o przyznanie dodatkowych środków – zgodnie z tym, co przed chwilą powiedziałem, jak również z tym, co zostało szczegółowo komisji przedstawione w projekcie budżetu na 2021 r. Dziękuję serdecznie.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze. To bardzo wyczerpujące sprawozdanie.

Czy ktoś z państwa senatorów… Tak, już widzę.

Pan senator Mamątow. Bardzo proszę.

Senator Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Ja może tylko 2 zdania komentarza.

To, co pan powiedział na końcu odnośnie do budżetu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego – że będą realizowane wszystkie podstawowe zadania… Oczywiście brakuje pieniędzy na wydatki inwestycyjne, na wyposażenie, ale to, tak jak mówiłem przy Agencji Wywiadu, dotyczy wszystkich.

Ja tylko chciałbym zwrócić uwagę, że do mojego biura naprawdę przyszło kilkunastu przedstawicieli branży hotelarskiej i innych branż, którzy po prostu nic już nie mają. Tak że dużo osób traci na tej pandemii. My musimy też być skromniejsi, jeśli chodzi o administrację państwową. I to, co pan powiedział na końcu – że będą realizowane zadania statutowe… A inwestycje po prostu trzeba odłożyć na później. I tyle.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś głosy?

Jeżeli nie, to dziękujemy bardzo panu dyrektorowi Sebastianowi…

(Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski: Dziękuję.)

…Szeligowskiemu. Dziękujemy, do widzenia.

I mam nadzieję, że…

(Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Sebastian Szeligowski: Do widzenia.)

Do widzenia.

Mam nadzieję, że w tej chwili mamy już połączenie z panią dyrektor Iwoną Czerniec z CBA.

Bardzo bym prosił, jeżeli pani dyrektor mnie słyszy, o zwięzłą wypowiedź na temat budżetu Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Proszę wziąć pod uwagę, że mamy ok. 10 minut.

Dziękuję bardzo.

(Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec: Dzień dobry. Czy ja jestem teraz słyszalna?)

Tak jest, tak jest, Pani Dyrektor. W tej chwili połączenie jest bardzo dobre.

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Postaram się rzeczywiście w bardzo zwięzłych słowach zaprezentować plan finansowy Centralnego Biura Antykorupcyjnego na 2021 r.

Dochody i wydatki CBA.

Dochody zaplanowaliśmy w niewysokiej kwocie – 124 tysięcy zł. Ja przypomnę tylko, że są to przede wszystkim wpływy z tytułu kar i odszkodowań wynikających z umów i wpływy z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych.

Jeżeli zaś chodzi o wydatki, to one opiewają na kwotę 211 milionów 289 tysięcy zł. I tutaj mamy podział, tak jak wcześniej państwo dyrektorzy to prezentowali, na 3 grupy ekonomiczne – wydatki bieżące, majątkowe i pozostałe.

Wydatki bieżące stanowią blisko 92% naszego budżetu i to jest kwota prawie 194 milionów zł. Największą kwotę stanowią oczywiście uposażenia funkcjonariuszy i wynagrodzenia pracowników. To jest blisko 72% całego naszego budżetu, czyli kwota prawie 152 milionów zł. Mamy tu również pochodne od wynagrodzeń na kwotę niespełna 4 milionów zł – to są przede wszystkim składki na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz pracownicze plany kapitałowe, bo po raz pierwszy w tym roku będziemy dokonywać takich wpłat. To jest nowe zadanie po stronie pracodawcy.

W wydatkach bieżących mamy również pozostałe należności funkcjonariuszy i pracowników – to jest kwota niespełna 2 milionów zł. W tej grupie mieszczą się m.in. odprawy dla funkcjonariuszy zwalnianych ze służby, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, umowy-zlecenia, umowy o dzieło, opinie biegłych.

Kolejna grupa w ramach wydatków bieżących to jest zakup towarów i usług. Tutaj zaplanowaliśmy kwotę ok. 33 milionów zł. Tu oczywiście mieszczą się wszelkiego rodzaju rachunki – za prąd, wodę, gaz, wynajmy, remonty, różnego rodzaju zakupy, np. broni, szkolenia. Chodzi o bardzo, bardzo szerokie spektrum różnych usług i towarów.

W pozostałych wydatkach w grupie wydatków bieżących, z kwotą ok. 3 milionów zł, mieszczą się podróże służbowe, krajowe i zagraniczne, opłaty i składki – w tym ubezpieczenia majątkowe – szkolenia pracowników, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Druga grupa wydatków to wydatki majątkowe. W tej puli przewidzieliśmy kwotę ok. 15 milionów zł. Blisko 14 milionów zł, a więc niemal cała ta kwota, będzie przeznaczona na wydatki inwestycyjne. W tej kwocie zaplanowaliśmy przede wszystkim przebudowę zespołu budynków biurowych na potrzeby siedziby głównej Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Warszawie przy ul. Krzywickiego 34 – to jest kwota ponad 12 milionów zł.

Ja może teraz bardzo krótko to rozwinę…. To jest największe przedsięwzięcie inwestycyjne w historii Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Jak państwo senatorowie doskonale wiecie, Centralne Biuro Antykorupcyjne jest w tym momencie zlokalizowane w 3 siedzibach w Warszawie. Nie mamy jednego budynku, który spełniałby wszelkie standardy służby specjalnej, w którym bylibyśmy w stanie się pomieścić. Zgodnie z założeniem kompleks budynków przy ul. Krzywickiego, pozyskany przez nas pod koniec 2019 r., spełniałby te funkcje. Prace remontowe i modernizacyjne zostały rozłożone na kilka etapów. I to jest właśnie jeden z tych etapów. W tym momencie rozpoczął się remont w budynku B, który docelowo ma pomieścić całą naszą stołeczną delegaturę. W tym momencie nasza delegatura znajduje się w wynajmowanym budynku, a koszty konsumują znaczącą część naszego budżetu. Chcielibyśmy – już od dawna nosimy się z takim zamiarem – zrezygnować z najmu komercyjnego. I jest to jeden z punktów, które nas przybliża do tego zadania.

Mamy również, jeżeli chodzi o wydatki inwestycyjne, w planie: przebudowę obiektów siedziby Delegatury CBA we Wrocławiu przy ul. Jerzmanowskiej, kontynuację prac remontowych i modernizacyjnych w delegaturze w Szczecinie, a także dalsze prace remontowe w delegaturze w Poznaniu. To się mieści w tej kwocie, o której powiedziałam, w naszym planie finansowym.

Ale niezależnie od wymienionych przeze mnie prac będziemy realizowali szereg innych zadań inwestycyjnych. One będą realizowane w ramach tzw. wydatków niewygasających, czyli środków z 2020 r. To są środki, które pozyskaliśmy poprzez nowelizację ustawy budżetowej w końcu ubiegłego roku. I to są m.in. środki na duże prace remontowe w delegaturze we Wrocławiu – w wysokości 3 milionów 400 tysięcy zł. Nasza delegatura pozyskała kompleks budynków przy ul. Jerzmanowskiej 4d, ale wcześniej nie było można wykonać kompleksowych prac remontowych. W tym momencie ciągle jeszcze nasza delegatura funkcjonuje w starym, wysłużonym, zniszczonym budynku – to jest poniemiecka willa. I my chcemy skoncentrować się na zapewnieniu właściwych warunków funkcjonowania służby specjalnej w naszej jednostce terenowej we Wrocławiu. Chodzi również o duże prace remontowe, modernizacyjne, np. w Łodzi, i szereg innych przedsięwzięć. Jeżeli będziecie państwo tym zainteresowani, to oczywiście coś więcej o tym powiem.

Druga pula to niespełna 1 milion zł w ramach wydatków majątkowych. To są środki na zakupy inwestycyjne. Tak jak było w przypadku pozostałych służb, środki te przeznaczone są przede wszystkim na zakup urządzeń, sprzętu. Związane jest to z informatyzacją Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Mniej więcej połowa tych środków będzie na to przeznaczona. Druga połowa pójdzie na rozbudowę i modernizację systemów zabezpieczeń w obiektach CBA, przede wszystkim pod kątem monitoringu i ochrony.

Ostatnia grupa wydatków to świadczenia na rzecz osób fizycznych. Tutaj przewidziano kwotę 2 milionów 700 tysięcy zł. Największą grupą wydatków w tej puli są dodatki mieszkaniowe dla funkcjonariuszy w kwocie blisko 2 milionów 400 tysięcy zł. Centralne Biuro Antykorupcyjne – to tak tytułem uzupełnienia – nie posiada swoich zasobów mieszkaniowych. Nie mamy mieszkań służbowych, nie mamy hoteli pracowniczych ani burs, w związku z tym nasi funkcjonariusze są zmuszeni do wynajmowania mieszkań na rynku nieruchomości. W szczególności wsparcia potrzebują funkcjonariusze młodzi, nieposiadający oszczędności, nieposiadający zdolności kredytowej. Oni często wyjeżdżają do większych miast, w których zlokalizowane są nasze delegatury, i to jest po prostu jedyna możliwość. Wynajem mieszkania stanowi jedyną możliwość, w związku z tym staramy się wspierać tych funkcjonariuszy.

Jeżeli chodzi o zadania obronne, które są ujęte w Programie Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2021–2035, to przyznano nam kwotę 20 tysięcy zł z Ministerstwa Obrony Narodowej.

W bieżącym roku będziemy również realizowali projekty w ramach dofinansowania ze środków europejskich. To będą m.in. środki z Norweskiego Mechanizmu Finansowego w łącznej kwocie 2 milionów 345 tysięcy zł. I to będzie projekt realizowany do 2023 r. Najkrócej mówiąc, będzie on dotyczył budowy pracowni analizy kryminalnej – głównie na potrzeby naszej służby, ale nie tylko, bo również na potrzeby innych służb, z którymi będziemy się wspólnie szkolić.

Kolejny projekt, na który uzyskaliśmy dofinansowanie, dotyczy tego roku. Środki pozyskane z Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego sięgają kwoty 347 tysięcy zł i zostaną przeznaczone na budowę pracowni technologii przetwarzania i analizy danych oraz rozwój systemu SIENA. Są to więc zadania ukierunkowane na poprawę wymiany informacji pomiędzy naszymi partnerami w kraju, ale również za granicą. Dodam tylko szybciutko, że system SIENA to system wymiany danych pomiędzy krajami zrzeszonymi w Europolu oraz krajami stowarzyszonymi. A więc to będzie projekt, który w sposób znaczący przyczyni się do poprawy jakości tej wymiany.

Trzeci program to program, w ramach którego w tym roku… To również jest jednoroczny program. Kwota ogólna wynosi 2 miliony 707 tysięcy zł. Tu finansowanie jest na poziomie 90%. Najkrócej rzecz ujmując, jest to projekt poświęcony rozwojowi informatyki śledczej w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.

Wzorem moich poprzedników dodam, że te środki są dalece niewystarczające, jeśli chodzi o rozwój naszej służby. Nie mamy jeszcze zagregowanych danych za 2020 r., ponieważ w tym momencie dopiero przygotowujemy się do pracy nad sprawozdaniem, ale tak tylko krótko przypomnę, że w latach 2016–2019 CBA zidentyfikowało szkody w skarbie państwa na sumę ponad 10 miliardów zł. Ujawniliśmy wręczone i obiecane korzyści majątkowe w kwocie ponad 1 miliarda zł, zabezpieczyliśmy ponad 900 milionów zł i udaremniliśmy uszczuplenie skarbu państwa o sumę blisko 1,5 miliarda zł.

Realizujemy także szereg nowych zadań, które wymagają ponoszenia znaczących nakładów finansowych. Rok, który się właśnie zakończył, był rokiem pełnym wyzwań dla wszystkich instytucji państwa. Epidemia COVID-19 nałożyła dodatkowe zadania również na Centralne Biuro Antykorupcyjne. To są zadania, które mają bardzo praktyczny, bardzo realny wymiar i przekładają się na zabezpieczenie skarbu państwa. Przede wszystkim wprost przekładają się one na ochronę interesów ekonomicznych naszego kraju. Pociąga to jednak za sobą znaczące skutki finansowe, ponieważ sytuacja wymaga budowy systemów informatycznych, opracowywania specjalnych programów. Skala i charakter tego zjawiska, jakim jest epidemia COVID-19… To jest wyzwanie, z którym mierzą się wszystkie kraje świata, ale państwo polskie, w szczególności w zakresie służby zdrowia, dotychczas się z czymś takim nie mierzyło.

Centralne Biuro Antykorupcyjne jest zaangażowane w 2 przedsięwzięcia o bardzo dużym zasięgu, które miały swój początek dopiero w roku 2020. Jeżeli chodzi o naszą aktywność, to była…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Pani Dyrektor, bardzo przepraszam. To są bardzo ciekawe sprawy, ale niestety może nam zabraknąć czasu na pytania. Co ważniejsze, czekają już przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości. Jesteśmy troszeczkę spóźnieni, więc byłbym wdzięczny, gdyby zechciała pani dyrektor skonkludować swoją wypowiedź, a zwłaszcza przedstawić nam kwotę tych niedoborów, o których pani wspomniała.)

Tę kwotę oszacowaliśmy na ok. 41 milionów zł. Pierwotnie to była wyższa kwota, ale w związku z nowelizacją ustawy budżetowej na 2020 r. i realizacją części przedsięwzięć inwestycyjnych, o których wcześniej powiedziałam, zmniejszyła się ona do 41 milionów zł.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

(Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec: Dziękuję.)

Dziękuję za wszystkie wyjaśnienia.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos w tym zakresie?

(Senator Robert Mamątow: Ja bym chciał…)

Tak jest, przyjmujemy do protokołu, że również pan senator Mamątow podkreśla, że są to wyłącznie cięcia w zakresie inwestycji.

(Głos z sali: Marszałek Borusewicz…)

A, jeszcze pan marszałek Borusewicz. Dostałem tutaj informację, że pan marszałek Borusewicz chciałby zabrać głos.

Bardzo proszę, Panie Marszałku.

(Głos z sali: Mikrofon…)

Panie Marszałku, proszę koniecznie włączyć mikrofon. Nie słyszymy pana marszałka.

(Senator Bogdan Borusewicz: Teraz już chyba słychać.)

Teraz tak. Prosimy.

Senator Bogdan Borusewicz:

Mam pytanie do pani dyrektor: jakie inwestycje zamierzacie poczynić za tę sumę i w jakim czasie chcecie je przeprowadzić?

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Pani dyrektor słyszała pytanie pana marszałka. Bardzo proszę odpowiedzieć.

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

Ja już krótko o tym powiedziałam. Otóż w ramach budżetu na rok 2021… Te zadania, które wymieniłam, będą realizowane właśnie w roku bieżącym. To będzie przebudowa zespołu budynków biurowych CBA, znajdujących się w Warszawie przy ul. Krzywickiego 34…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: Pani Dyrektor, ale pan marszałek zapytał, jakie inwestycje chcielibyście poczynić w ramach tej brakującej kwoty. Nie chodzi o to, co zrobicie, bo o tym pani dyrektor już mówiła, tylko o to, na jakie cele potrzebne byłyby wam te pieniądze w kwocie 41 milionów, których wam zabraknie.)

(Senator Bogdan Borusewicz: Tak, tak. Chodzi mi także o sprzęt. Miałem na myśli inwestycje budowlane, ale także sprzęt. Jaki sprzęt chcieliście zakupić? Czego nie uda się wam zakupić?)

To oczywiście nie są wszystkie potrzebne inwestycje. Szereg naszych delegatur wymaga pilnych prac, ale my wybraliśmy te najważniejsze, których wykonanie jest niezbędne.

Wtrącę też dosłownie jedno zdanie komentarza. Państwo wiecie, że w 2006 r. Centralne Biuro Antykorupcyjne powstawało od zera. My nie odziedziczyliśmy infrastruktury, budynków ani zasobu kadrowego po żadnej wcześniej istniejącej instytucji. W związku z tym część tych budynków rzeczywiście jest nie do końca dostosowana do potrzeb funkcjonowania służby specjalnej. Te potrzeby z roku na rok… No, nie jesteśmy w stanie na bieżąco zapełniać tych luk i prowadzić tych wszystkich procesów, ponieważ każdego roku nasz budżet jest niewystarczający.

Ale oczywiście chodzi również o zakupy inwestycyjne, o wymianę niezbędnego sprzętu teleinformatycznego, o wzmocnienie systemu zabezpieczeń. Budujemy szereg własnych programów teleinformatycznych. Nasza flota samochodowa również wymaga pilnej wymiany, ponieważ jest bardzo przestarzała. W ubiegłym roku wycofaliśmy z eksploatacji wiele aut wyprodukowanych w 2006 czy 2007 r. No, po prostu koszty naprawy przewyższały wartość tych aut. One zresztą nie zaspokajały już naszych potrzeb. Awaryjność, usterkowość tego przestarzałego sprzętu powoduje, że konieczna jest sukcesywna wymiana.

Nie ukrywamy, że potrzebujemy również środków na zatrudnienie. To jest trochę inna pula wydatków, no ale chciałabym, żebyście państwo senatorowie mieli tego świadomość. Stopień komplikacji zadań, które są powierzane Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu, zwłaszcza w zakresie ochrony interesów ekonomicznych państwa, wymaga naprawdę wysoko wykwalifikowanego personelu, a taki personel oczywiście trzeba adekwatnie opłacać. Musimy zapewnić godne warunki służby, ponieważ w tym momencie, tak jak inne służby specjalne, stajemy się coraz mniej konkurencyjni na rynku pracy. No, to jest smutna konstatacja, ale niestety nasze warunki zatrudnienia nie są tak atrakcyjne, abyśmy rzeczywiście moli pozyskiwać najzdolniejszych absolwentów studiów czy wysokiej klasy specjalistów z dużym doświadczeniem w określonych dziedzinach wiedzy. I to również jest duża bolączka. Powinniśmy zatrudniać wysokiej klasy specjalistów IT, ponieważ zgodnie z polityką pana ministra staramy się większość naszych programów konstruować sami. To oczywiście gwarantuje dostęp do kodów źródłowych, ale również zabezpiecza przed ingerencją ze strony podmiotów trzecich, dużych koncernów, dużych firm. No, bardzo istotne jest to, aby mieć wykwalifikowane kadry. Wiemy jednak, że jeżeli chodzi o branże IT, to instytucja państwowa w ogóle nie jest konkurencyjna na komercyjnym rynku pracy. I to są te największe potrzeby Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękujemy.

(Senator Bogdan Borusewicz: Jeszcze jedno…)

Proszę?

(Senator Bogdan Borusewicz: Ja jeszcze mam pytanie. Chcę dopytać.)

Bardzo proszę, Panie Marszałku.

Chciałbym tylko przypomnieć, że przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości czekają już od 10 minut.

Proszę bardzo, Panie Marszałku.

Senator Bogdan Borusewicz:

Ale ja też czekałem, żeby zadać pytania.

Zadam bardziej konkretne pytanie. Czy w ramach tej sumy, którą zamierzaliście zainwestować, przewidywane było jakieś unowocześnienie, udoskonalenie systemu Pegasus? Oczywiście jest to doskonały system, ale chodzi mi o to, czy były na to przeznaczone jakieś pieniądze. I to jest moje pierwsze pytanie.

Pytanie drugie. W Gdańsku siedziba pani służby mieści się w wynajmowanym prywatnym budynku. Czy tutaj coś się zmieni, czy nie?

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę, Pani Dyrektor.

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

Okej, zacznę od pytania pierwszego. Ja nie znam szczegółów i nie wiem, jakie przedsięwzięcia informatyczne miałyby być tutaj finansowane. To koledzy z IT opracowują plan. Ja nie znam szczegółów à propos oprogramowania i konkretnych planów.

A jeżeli chodzi o siedzibę w Gdańsku, to w tym momencie nie planujemy żadnych inwestycji, żadnych zmian. Delegatura gdańska niedawno się przeprowadziła, niedawno zajęła nową siedzibę, w związku z tym tutaj nie jest…

Senator Bogdan Borusewicz:

A, rozumiem, że jest nowa siedziba. Tak że uzyskałem odpowiedź.

(Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec: Tak.)

Pani Dyrektor, jeżeli chodzi o ochronę koncernów, to ta ochrona, zdaje się, należy do kompetencji naszej agencji kontrwywiadu. Nie wiem, jak ona się nazywa w tej chwili, ale chodzi o dawny UOP. Czy to nie do tej służby należy ochrona kontrwywiadowcza, w tym także ochrona systemów teleinformatycznych? Czy wy też zajmujecie się koncernami i ich ochroną, czyli tym samym co tamta agencja?

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

Nie, Panie Senatorze. Ja mówię tutaj o programach zbudowanych w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym i wykorzystywanych przez funkcjonariuszy służby. Miałam na myśli tego rodzaju oprogramowanie i konieczność inwestycji, modernizacji w tym właśnie zakresie. Tak jak mówię, cel naszych prac jest taki, aby uniezależnić się od rynku zewnętrznego. W związku z tym budujemy szereg własnych programów analitycznych różnego rodzaju. To o tym właśnie mówiłam.

Senator Bogdan Borusewicz:

A czy robicie to we współpracy z innymi naszymi służbami, czy też robicie to, że tak powiem, osobno, jako własne przedsięwzięcie, i nie dopuszczacie do tego innych?

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

Robimy to własnymi siłami, ale oczywiście w pewnych zakresach inne służby też mogą być w to zaangażowane. No, chodzi np. o akredytację Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jeżeli sprawa dotyczy systemów niejawnych.

(Senator Bogdan Borusewicz: ABW?)

Oczywiście, jak najbardziej.

Senator Bogdan Borusewicz:

Ja zadałem takie pytanie, ponieważ wydaje mi się, że wspólne działania, wspólne inwestycje, są tańsze. No, prawdopodobnie takie same działania podejmują też ABW, Agencja Wywiadu itd. To w związku z tym zadałem pytanie, czy jest tu jakaś współpraca. Nie chodziło mi o akredytację.

Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec:

No, my liczymy na to, że w przyszłości będzie więcej takich projektów, że będziemy częściej ze sobą kooperować i budować wspólne systemy. My też widzimy taką potrzebę. Już od wielu lat moglibyśmy z powodzeniem korzystać ze wspólnych baz, ze wspólnych systemów. To by umożliwiło lepszy przepływ informacji i usprawniło naszą współpracę. Myślę, że w takim kierunku będziemy zmierzać.

(Senator Bogdan Borusewicz: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję serdecznie.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo. Dziękujemy pani dyrektor za obszerne odpowiedzi.

Na tym zamykam tę dyskusję.

Dziękuję. Do widzenia, Pani Dyrektor.

(Dyrektor Biura Finansów w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym Iwona Czerniec: Dziękuję pięknie. Bardzo dziękuję.)

I przechodzimy, niestety z opóźnieniem, do części 15 „Sądy powszechne” i części 37 „Sprawiedliwość”.

Bardzo proszę o wypowiedź przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości. Jest z nami pan minister Woś. Czy pan minister mnie słyszy? Bardzo proszę o zabranie głosu.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś:

Bardzo dziękuję. Słyszę bardzo dobrze.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jeśli Wysoka Komisja pozwoli, najpierw przedstawię część 15, a następnie część 37. Potem będziemy do pełnej dyspozycji państwa senatorów. W Ministerstwie Sprawiedliwości jest z nami także pan dyrektor Wydra z Prokuratury Krajowej, który przedstawi część 88. My tutaj działamy w kooperacji, we współpracy, ale to oczywiście pan przewodniczący zdecyduje, czy…

(Przewodniczący Aleksander Pociej: No, oczywiście… Bardzo proszę, Panie Ministrze. Będzie tak, jak pan zaproponował. W ten sposób będziemy procedowali. Bardzo proszę.)

Dziękuję uprzejmie.

Państwo senatorowie otrzymali szczegółowy opis budżetu na rok 2021 w części 15 i 37, wraz z dotacjami dla Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz muzeum Żołnierzy Wyklętych, subwencją dla Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki, planami finansowymi państwowych funduszy celowych i planami finansowymi instytucji gospodarki budżetowej. Ja przedstawię najważniejsze aspekty. Chciałbym podkreślić, że przyjęty poziom wydatków zarówno w części 15, jak i w części 37 zapewnia w stopniu wystarczającym realizację statutowych zadań jednostek organizacyjnych resortu sprawiedliwości. Uprzejmie informuję, że przekazane państwu objaśnienia dotyczyły projektu ustawy budżetowej przekazanej do Sejmu przed 30 września. Prezentowana informacja w zakresie budżetu w części 15 i 37 uwzględnia już zmiany wprowadzone na etapie prac sejmowych.

Część 15. W części 15 „Sądy powszechne” dochody budżetowe wynoszą 2 miliardy 464 miliony 794 tysiące zł, tj. 101,77% dochodów z ustawy budżetowej na 2020 r. Wydatki zaplanowane zostały w łącznej wysokości 9 miliardów 718 milionów 9 tysięcy zł, co stanowi 105,02% wielkości wydatków ujętych w ustawie budżetowej na rok 2020. W ramach tej kwoty zaplanowane zostały wydatki na wynagrodzenia osobowe dla wszystkich grup zawodowych w wysokości 5 miliardów 492 milionów 893 tysięcy zł. Na pozapłacowe wydatki bieżące wraz z uposażeniami dla sędziów w stanie spoczynku przeznaczono 3 miliardy 666 milionów 274 tysiące zł. Wydatki majątkowe to 558 milionów 800 tysięcy zł, co oznacza wzrost w stosunku do roku 2020 o 75%, przy czym na budownictwo zaplanowana została kwota 286 milionów 900 tysięcy zł. W ujęciu wartościowym, a nie procentowym, budżet na rok 2021 jest wyższy od tego z roku 2020 o 464 miliony 923 tysiące zł. Wzrost ten wynika przede wszystkim ze zwiększonych wydatków na zadania i projekty informatyczne, postępowania sądowe, inwestycje i remonty.

Mając na względzie przepisy ustawy okołobudżetowej na rok 2021, zdecydowaliśmy się na tzw. zamrożenie wydatków związanych z zarobkami. To jest określane przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie odpowiedniego przelicznika budżet w zakresie wynagrodzeń na etapie prac sejmowych został zmniejszony o łączną kwotę 174 milionów 525 tysięcy zł.

Na sfinansowanie zwiększonych wydatków na centralne projekty informatyczne i zapewnienie ciągłości pracy sądów, a także na realizację zadań w warunkach epidemii – to niewątpliwie wymaga zwiększenia stopnia informatyzacji postępowań sądowych – zaplanowano 219 milionów 509 tysięcy zł. Jest to kwota wyższa niż w roku 2020 o… Aha, to jest 219 milionów 590 tysięcy zł. W 2021 r. przewidujemy wydatki w kwocie 425 milionów 869 tysięcy zł, w tym wydatki majątkowe wynoszące 251 milionów 330 tysięcy zł i wydatki bieżące rzędu 174 milionów 539 tysięcy zł. Wydatki związane bezpośrednio z kosztami postępowań sądowych są planowane na poziomie 950 milionów zł.

W ramach budownictwa inwestycyjnego zrealizowanych będzie 19 zadań na łączną kwotę 286 milionów 900 tysięcy zł. No, 4 zadania zostaną zakończone w roku 2021. Chodzi m.in. o budynek Sądu Rejonowego w Stargardzie. Pozwoli to uzyskać dodatkowe 5 tysięcy 385 m2 i zmodernizować 390 m2 istniejącej bazy lokalowej. Najważniejsze zadania, które realizujemy w ramach umów wykonawczych, to budowa budynków dla Sądu Rejonowego w Toruniu, dla Sądu Rejonowego w Częstochowie, dla Sądu Rejonowego Katowice-Wschód i dla Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Budujemy także budynki dla Sądu Okręgowego we Włocławku, dla Sądu Rejonowego w Nysie i dla Sądu Rejonowego w Płocku, a także przebudowujemy budynek Sądu Apelacyjnego w Łodzi.

Na remonty w jednostkach sądownictwa została zaplanowana kwota 165 milionów 549 tysięcy zł. Wzrost wydatków z tego tytułu o kwotę o 33 milionów 149 tysięcy zł, czyli o prawie 25% w stosunku do roku 2020, wynika z istotnych ograniczeń w zakresie planowania środków w latach ubiegłych oraz z tego, iż Krajowa Rada Sądownictwa wskazała na potrzebę intensyfikacji działań w tym zakresie. Mamy na celu zapewnienie właściwych warunków lokalowych dla sądów. Ma to też związek z sytuacją pandemiczną i potrzebą zapewnienia odpowiednich warunków pracy dla pracowników wymiarów sprawiedliwości.

W ramach części 15 „Sądy powszechne” funkcjonuje instytucja gospodarki budżetowej, jaką jest Centrum Zakupów dla Sądownictwa. Realizuje ona zadania związane z prowadzeniem centralnych zamówień publicznych dla jednostek sądownictwa powszechnego, a także prowadzi działalność usługową na rzecz sądów apelacji krakowskiej. Konsolidacja zakupów w sądownictwie przynosi bardzo dobre efekty i pozwala na uzyskanie oszczędności, dotyczących przede wszystkim usług doręczenia przesyłek pocztowych, zakupu energii, ubezpieczeń majątkowych czy telefonii komórkowej. Przychody tej IGB zostały zaplanowane na poziomie 7 milionów 751 tysięcy zł, a koszty na poziomie 7 milionów 670 tysięcy zł. Planowany wynik finansowy wynosi 81 tysięcy zł.

Część 37 „Sprawiedliwość”. W tej części budżet obejmuje wydatki na realizację zadań dotyczących więziennictwa, Ministerstwa Sprawiedliwości, zakładów dla nieletnich, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL oraz instytutów naukowych resortu sprawiedliwości.

Zaplanowane dochody to 60 milionów 551 tysięcy zł, tj. 95% planu określonego ustawą budżetową na rok 2020. Wydatki to 6 miliardów 35 milionów 801 tysięcy zł, co oznacza wzrost w stosunku do roku 2020 o 6,12%. W ujęciu wartościowym jest to 347 milionów 821 tysięcy zł.

Za wzrost wydatków odpowiadają przede wszystkim wydatki związane ze świadczeniami emerytalnymi i rentowymi dla byłych funkcjonariuszy Służby Więziennej. Zwiększone wydatki obejmują także inwestycje w więziennictwie, czyli przede wszystkim kontynuację programu budowy 2,5 tysiąca miejsc zakwaterowania dla osadzonych na lata 2019–2021 i wprowadzenie kolejnego programu na lata 2021–2023. Chodzi o budowę nowych pawilonów, w których można by zakwaterować kolejne 2,5 tysiąca osadzonych.

Ponadto w związku z wejściem w życie zmian wprowadzonych ustawą o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 zwiększono maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności wykonywanej w ramach SDE, w ramach systemu dozoru elektronicznego, do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. No, wcześniej dotyczyło to kary do roku pozbawienia wolności. W związku z tym zabezpieczone zostały środki na zapewnienie funkcjonowania tego systemu w łącznej kwocie 9 milionów 664 tysięcy zł.

Na funkcjonowanie Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki pierwotnie planowano subwencję w wysokości 30 milionów 425 tysięcy zł. Podczas prac sejmowych subwencja ta została zwiększona o kwotę 15 milionów zł. No, poczyniono pewne wewnętrzne przesunięcia w ramach części 37. Przyznana została także dotacja celowa w wysokości 16 milionów 900 tysięcy zł. A zatem kwota przeznaczona dla Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki wynosi łącznie 62 miliony 325 tysięcy zł.

Subwencja będzie przeznaczona przede wszystkim na… może nie przede wszystkim, ale m.in. na wynagrodzenia osobowe i uposażenia – 19 milionów 413 tysięcy zł, no i na pozapłacowe wydatki bieżące – 11 milionów 12 tysięcy zł. No, to są koszty związane z przyjęciem kolejnego rocznika studentów. Z kolei kwota 15 milionów zł jest przeznaczona na utworzenie w ramach tej uczelni instytutu porównawczego w dziedzinie nauk prawnych. Podjęta została tutaj współpraca z zagranicznymi jednostkami akademickimi. Naszym celem jest współpraca w zakresie europejskiego porządku prawnego i integracji europejskiej, właśnie w ramach Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki.

Dodatkowo przyznano tu dotację celową w wysokości 16 milionów 900 tysięcy zł. Ta dotacja jest przeznaczona na zakup budynku przy ul. Karmelickiej 9 w Warszawie. Pozwoli to na usprawnienie procesu kształcenia studentów. Chcemy zadbać o odpowiednie pomieszczenia, w których prowadzone będą zajęcia dla studentów, pozyskać pomieszczenia dla kadry dydaktycznej i administracji, a przede wszystkim przyczynić się do rozwoju działalności naukowej uczelni.

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym bardzo mocno podkreślić, że Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki jest pierwszą w historii polskiego więziennictwa uczelnią, w której kształcą się funkcjonariusze, pracownicy Służby Więziennej. Placówka łączy kształcenie praktyczne, oparte na doświadczeniu funkcjonariuszy, z fachową wiedzą najwybitniejszych przedstawicieli takich dziedzin, jak resocjalizacja, bezpieczeństwo, bezpieczeństwo narodowe i kryminologia.

Rok 2021 będzie drugim rokiem funkcjonowania Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w zmienionej formule. No, jest ono teraz państwową instytucją kultury. Wcześniej była to jedna z jednostek organizacyjnych Centralnego Zarządu Służby Więziennej, a obecnie jest to osobna instytucja, państwowa instytucja kultury. Na funkcjonowanie muzeum zaplanowano dotację podmiotową w wysokości 6 milionów 913 tysięcy zł. Oznacza to wzrost w stosunku do roku 2020 o 3 miliony zł. Zostanie ona przeznaczona na wynagrodzenia osobowe – 2 miliony 195 tysięcy zł, a także na pozapłacowe wydatki bieżące – 4 miliony 718 tysięcy zł. Zwiększenie dotacji wiąże się z bieżącym funkcjonowaniem muzeum – planowane jest rozszerzenie zakresu działalności edukacyjnej, wystawienniczej i konserwatorskiej – oraz organizacją uroczystości historycznych.

W roku 2021 dotacja dla Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury wyniesie 88 milionów 161 tysięcy zł. Oznacza to wzrost o 2% w stosunku do dotacji zaplanowanej na rok 2020. Dotacja ta jest przeznaczona na wynagrodzenia osobowe – 4 miliony 914 tysięcy zł, no i na pozapłacowe wydatki bieżące – 83 miliony 217 tysięcy zł, z czego 53 miliony 512 tysięcy zł pójdzie na szkolenia wstępne, wypłatę stypendiów dla aplikantów aplikacji sądowej i prokuratorskiej, wynagrodzenia wykładowców, wynagrodzenia partnerów, przeprowadzenie egzaminów wstępnych na aplikację oraz egzaminów kończących aplikację sądową i prokuratorską.

Wydatki majątkowe zostały zaplanowane w wysokości 166 milionów 295 tysięcy zł – oczywiście bez dotacji celowej – z czego na budownictwo przeznaczono 121 milionów 540 tysięcy zł. Na realizację zadań wynikających z zatwierdzonego w 2018 r. programu budowy 2,5 tysiąca miejsc zakwaterowania dla osadzonych w latach 2019–2021 zaplanowano kwotę w wysokości 62 milionów zł. Zakończenie tego programu przyniesie efekt w postaci wybudowania 10 nowych pawilonów, w których będzie można zakwaterować łącznie 2,5 tysiąca osadzonych. Ponadto zaplanowano kwotę w wysokości 9 milionów zł na rozpoczęcie kolejnego programu, tym razem na lata 2021–2023. Tu też chodzi o budowę nowych pawilonów dla 2,5 tysiąca osadzonych.

Kwota 27 milionów zł zostanie przeznaczona na poprawę bezpieczeństwa ochronnego jednostek penitencjarnych poprzez budowę, przebudowę lub rozbudowę zewnętrznej i wewnętrznej linii ogrodzeń ochronnych, wygrodzeń wewnętrznych, pól spacerowych i budynków infrastruktury więziennej, poprawę stanu technicznego budynków zaplecza logistycznego oraz zakup systemów zabezpieczeń techniczno-ochronnych, urządzeń do prześwietlania paczek i bagażu, bramowych wykrywaczy metalu, systemu szafek depozytowych i systemu sygnalizacji pożarowej.

W budżecie państwa na 2021 r. – mówię o części 37 – w ramach ogólnej kwoty wydatków w wysokości 6 miliardów 35 milionów 801 tysięcy zł zaplanowano także 16 milionów 754 tysiące zł na projekty realizowane w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Programu Operacyjnego „Wiedza, edukacja, rozwój”, Programu Operacyjnego „Pomoc techniczna” oraz Programu Operacyjnego „Polska cyfrowa”. W ramach budżetu środków europejskich na realizację wymienionych projektów przeznaczona została kwota 65 milionów 870 tysięcy zł.

Ponadto w ramach resortu sprawiedliwości w 2021 r. funkcjonują 2 fundusze celowe: Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej i Fundusz Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy. Jest także Mazowiecka Instytucja Gospodarki Budżetowej „Mazovia”.

W ramach Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym realizowane są zadania związane z udzielaniem pomocy osobom pokrzywdzonym lub członkom ich rodzin, a także z udzielaniem pomocy postpenitencjarnej osobom pozbawionym wolności lub zwolnionym z zakładów karnych i aresztów śledczych. Dotyczy to także wsparcia dla rodzin tych osób oraz pomocy prawnej i psychologicznej dla świadków i ich najbliższych. Co ważne, środki te są przeznaczone na potrzeby jednostek sektora finansów publicznych, na zadania związane z przeciwdziałaniem przyczynom przestępczości.

W ramach Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy realizowane są zadania dotyczące resocjalizacji osób pozbawionych wolności, związane szczególnie z tworzeniem nowych miejsc pracy dla tych osób i tworzeniem infrastruktury niezbędnej do działań resocjalizacyjnych.

Z kolei głównym celem działalności Mazowieckiej Instytucji Gospodarki Budżetowej „Mazovia” jest realizacja zadań publicznych polegających na prowadzeniu programów penitencjarnych i resocjalizacyjnych dla osób skazanych na karę pozbawienia wolności. Chodzi o organizowanie pracy i sprzyjanie zdobywaniu kwalifikacji zawodowych. W tym celu instytucja ta prowadzi działalność produkcyjną i handlowo-usługową, wykonuje roboty remontowo-budowlane na rzecz jednostek organizacyjnych zarządzanych przez ministra sprawiedliwości i pozostałych jednostek organizacyjnych sektora finansów publicznych.

W części 85 – o tym też wspomnę, jeśli pan przewodniczący pozwoli – czyli w ramach budżetu wojewodów, w dziale 755 „Wymiar sprawiedliwości”, a dokładniej w rozdziale 75515 „Nieodpłatna pomoc prawna”, ujęte są środki na realizację zadań związanych z nieodpłatną pomocą prawną, nieodpłatnym poradnictwem obywatelskim oraz edukacją prawną. No, to jest cały trzon tej pomocy. Została tutaj zaplanowana kwota w wysokości 100 milionów 320 tysięcy zł. Środki te są przeznaczone na funkcjonowanie 1 tysiąca 520 punktów pomocy prawnej.

Proponuję, Panie Przewodniczący, żeby zgodnie z początkowym ustaleniem pan dyrektor Wydra przedstawił teraz część 88 „Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury”.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Oczywiście, tak się umawialiśmy. Bardzo proszę o zreferowanie w tej chwili części 88. Bardzo proszę.

Dyrektor Biura Budżetu i Majątku w Prokuraturze Krajowej Lesław Wydra:

Dzień dobry.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W budżecie na rok 2021 znajduje się część 88 „Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury”. Jeżeli chodzi o dochody, to planowane dochody w części 88 wynoszą 9 milionów 465 tysięcy zł, co stanowi…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Ustawy budżetowej na rok 2020. No, jest to kwota mniejsza o 842 tysiące zł. Zmniejszenie planowanej tu kwoty w stosunku do ustawy budżetowej na rok bieżący wynika przede wszystkim z niższych wpływów z tytułu spłaty oprocentowanych pożyczek mieszkaniowych udzielanych prokuratorom oraz odsetek od tych pożyczek.

Kwota wydatków budżetowych w części 88 w roku 2021 wynosi 3 miliardy 93 miliony 313 tysięcy zł i jest większa od kwoty z ustawy budżetowej na rok bieżący o 6,11%, tj. o kwotę 178 milionów zł. Wpływ na zmianę budżetu prokuratury na 2021 r. w stosunku do ustawy budżetowej na rok 2020 miało zwiększenie wydatków w dziale 752 „Obrona narodowa” o kwotę 5 milionów…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…A w dziale 755 „Wymiar sprawiedliwości” o kwotę 176 milionów 525 tysięcy zł, tj. o 7,18%. Z kolei zmniejszenie wydatków występuje w dziale 753 „ Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne”. Chodzi o kwotę 3 milionów 655 tysięcy zł, która stanowi 0,92%.

W dziale 752 „Obrona narodowa” nastąpił wzrost o kwotę 5 milionów 133 tysięcy zł. Wynika to ze zwiększenia wydatków prokuratury z tytułu utworzenia etatów dla nowego wydziału do spraw wojskowych, który został utworzony w strukturze Prokuratury Okręgowej w Krakowie oraz zwiększenia wydatków z tytułu dodatkowego wynagrodzenia rocznego wraz z pochodnymi. I to są skutki przechodzące z roku 2020.

W dziale 753 „Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne” określono wydatki z tytułu uposażeń prokuratorów w stanie spoczynku oraz uposażeń rodzinnych. Jest to kwota 395 milionów 19 tysięcy zł, co stanowi 99,08% kwoty z ustawy budżetowej na rok 2020. Zmniejszenie wydatków o kwotę 3 milionów 655 tysięcy zł wynika z szacowanej liczby prokuratorów odchodzących w stan spoczynku. Będzie ich mniej niż w latach ubiegłych.

W dziale 755 „Wymiar sprawiedliwości” w przypadku części 88 „Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury” – mówimy o podstawowym dziale dotyczącym działalności prokuratury – zaplanowane są wydatki w kwocie 2 miliardów 635 milionów 349 tysięcy zł. Kwota ta wzrosła o 176 milionów 525 tysięcy zł i stanowi 107,18% kwoty z ustawy budżetowej na rok 2020. Z czego to wynika? O 78 milionów 520 tysięcy zł zwiększono pozostałe wydatki bieżące, pozapłacowe. W tym mieszczą się pochodne od wynagrodzeń oraz koszty postępowań przygotowawczych. O 94 miliony zwiększono wydatki majątkowe. O 4 miliony 852 tysiące zł zwiększono wydatki na realizację programów operacyjnych. O 260 tysięcy zł zwiększono wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych. O 1 milion 107 tysięcy zł zmniejszono wydatki na wynagrodzenia, w tym wynagrodzenia pracowników… Tutaj chodzi o 14 milionów 832 tysiące zł. Fundusz wynagrodzeń prokuratorów…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…A wydatki z tytułu dodatkowych wynagrodzeń rocznych o kwotę 14 milionów 791 tysięcy zł.

Wynagrodzenia. Środki zaplanowane na wynagrodzenia w dziale 752 „Obrona narodowa” są wyższe niż w poprzedniej ustawie budżetowej o kwotę 4 milionów…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…I wynoszą w sumie 54 miliony 314 tysięcy zł. Zaplanowane w ustawie kwoty na wynagrodzenia w dziale 755 „Wymiar sprawiedliwości” są niższe od kwot z ustawy budżetowej na rok 2020 o…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…I wynoszą w sumie 1 miliard 755 milionów 521 tysięcy zł. Na tę kwotę składa się zmniejszenie wynagrodzeń osobowych pracowników o 14 milionów 832 tysiące zł…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Wynagrodzeń osobowych prokuratorów o kwotę 1 miliona…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…I zwiększenie dodatkowego wynagrodzenia rocznego o kwotę 14 milionów…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

Ustawa na rok 2021 zakłada również, że w ramach budżetu środków europejskich wydana zostanie kwota 30 milionów…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Wydatki te dotyczą realizacji projektów w ramach Programu Operacyjnego „Wiedza, edukacja, rozwój” – 6 milionów zł, oraz Programu Operacyjnego „Polska cyfrowa” – 24 miliony 567 tysięcy zł.

W zakresie inwestycji proponowany budżet pozwala na kontynuowanie zadań wykonywanych wspólnie z sądami. Aktualnie ze względów oszczędnościowych realizujemy czy planujemy zrealizować 8 takich zadań.

Jeżeli chodzi o generalne podsumowanie budżetu na rok 2021, to należy bardzo pozytywnie odnieść się do zwiększenia wydatków majątkowych prokuratury o kwotę…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Pozwoli to na kontynuację aktualnie prowadzonych inwestycji i przygotowanie kolejnych bardzo dużych i ważnych inwestycji. Mam tutaj na myśli Gdańsk i Katowice. No, koszty każdej z tych inwestycji szacuje się na kwotę ponad 200 milionów zł. Ale przede wszystkim chodzi o stworzenie zapasowego ośrodka przetwarzania danych dla jednostek prokuratury, ponieważ aktualnie prokuratura nie posiada takiego ośrodka, a ilość danych z każdym rokiem znacznie wzrasta. Środki te pozwolą również na podniesienie poziomu bezpieczeństwa i…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Posiadanych zasobów.

Jeżeli chodzi o problemy w zakresie realizacji budżetu, to dostrzegam przede wszystkim niedobór 7 milionów zł na płace dla pracowników. Wynika to z faktu, że fundusz płac prokuratury został zmniejszony o kwotę 14 milionów zł, co stanowi ok. 3%…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…Faktycznie jednostki wydają na ten cel tylko ok. 7 milionów zł w ciągu roku, czyli te 7 milionów zł…

(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)

…I stąd ta różnica. Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie bądź wypowiedzieć się?

(Senator Joanna Sekuła: Jeśli można, Panie Przewodniczący…)

Tak jest.

Pani senator Sekuła. Bardzo proszę.

Senator Joanna Sekuła:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Ja mam kilka pytań dotyczących różnych elementów budżetu. Pierwsze pytanie, które chciałabym zadać, dotyczy tej pozycji w budżecie, która mówi o znacznym zwiększeniu nakładów na instytuty naukowe resortu sprawiedliwości. One rosną do prawie 30 milionów zł. Czy będzie pan minister uprzejmy wyjaśnić, z czego to wynika? To pierwsze pytanie.

Drugie pytanie dotyczy szkoły, która funkcjonuje obecnie… To jest Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki – chyba tak się ona nazywa. Chciałabym zapytać o to, czy w budżecie tej szkoły są środki, które przeznaczane będą na funkcjonowanie ośrodka w Kaliszu. No, de facto tamta szkoła jest bezpośrednio związana z Centralnym Ośrodkiem Szkolenia Służby Więziennej. Jako że bardzo znacząco zwiększony został budżet Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki, proszę uprzejmie – o ile pan minister zna takie dane – powiedzieć mi, w jaki sposób budżet tej szkoły związany jest z budżetem Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej.

Ostatnie pytanie będzie dotyczyło budynku, o którym pan minister wspomniał, budynku przy ul. Karmelickiej w Warszawie. Jakie jest jego przeznaczenie?

I jeszcze proszę o kilka słów na temat powołania tego instytutu prawa porównawczego w kontekście Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Dziękuję.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś: Rozumiem, Panie Przewodniczący, że można odpowiedzieć od razu. Tak?)

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Tak, bardzo proszę. Proszę o wypowiedź.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś:

Bardzo dziękuję.

Co do pierwszego pytania, czyli pytania o zwiększenie nakładów na instytuty naukowe, to jesteśmy dumni z tego, że możemy zwiększać ich finansowanie. Chodzi m.in. o Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Instytut Sehna czy nowo utworzony Instytut Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi. To są, można powiedzieć, nasze perełki w świecie naukowym, ale te placówki potrzebują sprzętu. W przypadku Instytutu Sehna dokupujemy sprzęt specjalistyczny, wykorzystywany w związku ze specjalistycznymi ekspertyzami sądowymi. W naszym przekonaniu im wyższe kwoty, tym lepiej, a one z roku na rok rosną. Instytuty się rozwijają i zwiększa się liczba osób z nimi współpracujących, w tym także naukowców, którzy przygotowują opinie prawne. A więc z tego wynika ten wzrost kosztów. Gdyby Wysoka Komisja życzyła sobie bardziej szczegółowych informacji, to oczywiście przedstawilibyśmy rozliczenie każdej złotówki.

Co do Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki oraz jej relacji do ośrodka w Kaliszu, to Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu dalej funkcjonuje jako jeden z kilku ośrodków szkolenia, jakie Służba Więzienna ma w całej Polsce. One są finansowane w ramach budżetu Centralnego Zarządu Służby Więziennej, no a wspomniana szkoła działa na bazie innej podstawy prawnej, działa na podstawie ustawy związanej ze szkolnictwem wyższym. No, dokładny tytuł z pewnością państwo senatorowie znają. Ten budżet jest oparty na dotacjach i subwencjach, a więc nie jest bezpośrednio związany z Centralnym Ośrodkiem Szkolenia Służby Więziennej. Tu jest autonomia, która wynika z innej podstawy prawnej. Aczkolwiek te ośrodki oczywiście ze sobą współpracują, bo Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki również prowadzi swoją działalność na terenie Kalisza. Można powiedzieć, że w Kaliszu w tej chwili istnieją 2 takie byty prawne. Jeden to Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, który dalej realizuje część zadań, jakie zostały mu wyznaczone, a drugi to właśnie Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki.

I teraz płynnie przechodzę do trzeciego pytania, a mianowicie do budynku przy ul. Karmelickiej w Warszawie. No, jest on potrzebny. Jest to budynek w dobrym stanie. Zostały już wykonane przewidziane prawem wstępne czynności związane z zakupem tego budynku. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości, ale przede wszystkim w ocenie rektora-komendanta Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki, nie było innego sensownego budynku, który mógłby służyć działalności prowadzonej przez Wyższą Szkołę Kryminologii i Penitencjarystyki. Z jednej strony wpłynęła na to cena, a z drugiej to, że wcześniej w tym budynku prowadzona była działalność innej uczelni. Ten budynek już jest dostosowany – mam na myśli chociażby sale wykładowe i zaplecze dydaktyczne – do szkoleń prowadzonych w Wyższej Szkole Kryminologii i Penitencjarystyki. No, niewątpliwie doświadczenia z funkcjonowania naszej uczelni, naszej szkoły wyższej, jednoznacznie pokazują, że w Warszawie potrzebny jest budynek do prowadzenia działalności dydaktycznej. Jest to także związane ze wszystkimi planami realizowanymi przez Wyższą Szkołę Kryminologii i Penitencjarystyki na czele z rektorem-komendantem, który z uwagi na swoje rozeznanie, swoją znajomość specyficznej działalności związanej z realizacją szkoleń, jest najlepiej zorientowaną w tym zakresie osobą. Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Pani Senator, bardzo proszę.

Senator Joanna Sekuła:

Panie Ministrze, w ogólnym opisie szkoły w Kaliszu jest wyraźnie napisane, że studenci są w tej szkole skoszarowani. Czy tutaj coś się zmieniło?

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś:

Wysoka Komisjo, kwestia kampusu przy Karmelickiej jest też związana z cywilną działalnością szkoły. Chodzi mianowicie o to, że szkoła otrzymała pozwolenie na uruchomienie nowych kierunków. No, będzie kształcić chociażby na kierunku prawo, będzie kształcić także cywilów, a więc tu nie chodzi o skoszarowanie. W Kaliszu ludzie są skoszarowani, bo tamten ośrodek jest przeznaczony wyłącznie dla funkcjonariuszy Służby Więziennej, no a budynek, który planuje zakupić Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki ma służyć nie tylko funkcjonariuszom Służby Więziennej, ale też rozwojowi samej uczelni, tak aby mogła ona zwiększyć swój potencjał czy ofertę kształcenia, także z myślą o cywilach.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze raz pani senator. Proszę.

Senator Joanna Sekuła:

Ja bym jeszcze prosiła, Panie Ministrze, aby pan… Bo tak dosyć nieprecyzyjnie odpowiedział pan na moje pytanie dotyczące znacznego zwiększenia nakładów na działalność instytutów naukowych. Ten wzrost wynika głównie z faktu, że rozwijana jest działalność Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Inne instytuty badawcze, m.in. instytut krakowski, dostają bardzo niewiele, jeśli chodzi o wydatki, a przecież zaplanowano znaczący spadek dochodów. To też jest kwestia, którą mógłby pan przy okazji wyjaśnić. W tej części wyraźnie mówi się o tym, że instytut rozwija swoją działalność, co ma polegać na nawiązaniu współpracy z instytutem prawa porównawczego w Budapeszcie i na stworzeniu sieci naukowej. Czy to jest oryginalny projekt Ministerstwa Sprawiedliwości? Czy to faktycznie wpisuje się w badania naukowe dotyczące prawoznawstwa?

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś: Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to poproszę o udzielenie odpowiedzi pana Artura Strumnika, dyrektora Departamentu Budżetu i Efektywności Finansowej, który wskazuje na to, że tu nie ma wzrostu. To dotyczy IWS i tych wszystkich wydatków, tak że jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to…)

Tak, bardzo proszę.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś: Z kolei ja odpowiem potem na pytanie dotyczące współpracy z Węgrami.)

Dyrektor Departamentu Budżetu i Efektywności Finansowej w Ministerstwie Sprawiedliwości Artur Strumnik:

Szanowni Państwo! Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jeśli chodzi o wydatki na instytuty naukowe resortu sprawiedliwości, to ten wzrost jest w tej chwili troszkę… Te dane są mylące z tego względu, że tak jak pan minister podkreślił na wstępie, materiały i objaśnienia, które państwo otrzymali, dotyczą projektu, który został złożony w Sejmie pod koniec września 2020 r., no a dane, które w tym momencie prezentuje pan minister, dotyczą już ustawy po poprawkach wprowadzonych na etapie prac sejmowych.

W roku 2020 skumulowane wydatki w rozdziale 75507 „Instytuty naukowe resortu sprawiedliwości” wynosiły 45 milionów 875 tysięcy zł. W 2021 r. projekt obejmował pierwotnie 54 miliony 81 tysięcy zł, aczkolwiek w tej chwili jest to 40 milionów 471 tysięcy zł, czyli o ok. 5 milionów zł mniej niż w roku 2020. Wynika to z tego przesunięcia, o którym pan minister powiedział, czyli z przesunięcia dokonanego na etapie prac sejmowych. W ramach przegłosowanej poprawki przesunięto 15 milionów zł. Pierwotnie przeznaczono tę kwotę na Instytut Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie, ale przesunięto ją właśnie do Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki. No, przynależność do sieci uczelni, a także inne uwarunkowania organizacyjne i kadrowe zdecydowały o tym, że ten instytut ostatecznie powstanie w ramach Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki, a nie, tak jak zakładano w pierwszej wersji, w ramach Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś:

Właściwie pan dyrektor w ostatnim zdaniu powiedział to, co i ja chciałem powiedzieć. Otóż Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki z uwagi na swój, można powiedzieć, uczelniany charakter będzie właściwszym miejscem dla działalności instytutu prawa porównawczego. To wynika z bliskiej współpracy z Węgrami, wcześniej podejmowanej m.in. przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, ale także w ramach resortu. A więc z tego wynika to przesunięcie 15 milionów zł z IWS, Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, do Wyższej Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki. Dziękuję.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

Dziękuję bardzo.

Nie ma więcej pytań ani komentarzy.

Bardzo panom dziękuję. Dziękuję, Panie Ministrze, za obszerne sprawozdanie.

Zamykamy w tej chwili dyskusję w tym zakresie.

Dziękuję bardzo, do widzenia panom.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś: Dziękuję bardzo, do widzenia.)

Pozostaje nam wskazać…

(Senator Robert Mamątow: Przewodniczący może…)

(Głos z sali: Musimy przegłosować przyjęcie ustawy i wyznaczyć sprawozdawcę.)

Dobrze.

W związku z tym będziemy za chwilę głosować nad tą ustawą.

Kto z państwa jest… Przepraszam bardzo, jeszcze chwila.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego budżetu?

(Głos z sali: 1 głos za)

Kto jest przeciw?

(Głos z sali: Nie ma głosów przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Głos z sali: 2 senatorów na sali.)

Bardzo proszę o podanie zbiorczych wyników.

3 senatorów było za, 1 senator był przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.

W tej chwili pozostaje nam wyznaczyć sprawozdawcę. Ja bym bardzo prosił panią senator o złożenie sprawozdania, bo ktoś od nas, ktoś z komisji, musi być jutro o godzinie 15:00 na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Wziąłbym to na siebie, ale tak się składa, że jutro o 15:00 prowadzę posiedzenie komisji, więc nie będę mógł się przemieścić. Bardzo bym o to prosił. To będzie krótkie sprawozdanie, wystarczy po prostu podać wynik głosowania. Powie pani, że komisja przyjęła budżet takim, a nie innym stosunkiem głosów. Bardzo bym prosił o to, żeby pani senator w imieniu komisji złożyła sprawozdanie.

Senator Joanna Sekuła:

Dobrze.

Przewodniczący Aleksander Pociej:

To chyba wszystko. Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie komisji.

Do widzenia wszystkim państwu.

(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 27)