Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (35.)

w dniu 5 stycznia 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o rezerwach strategicznych (druk senacki nr 304, druki sejmowe nr 829 i 839).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 14)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Maria Koc)

Przewodnicząca Maria Koc:

Szanowni Państwo…

(Rozmowy na sali)

Panowie Senatorowie, bardzo proszę już o zajęcie miejsc.

(Rozmowy na sali)

Widzę, że panowie senatorowie w ogóle niezmęczeni, a przecież już od 9.00 pracujemy.

(Rozmowy na sali)

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o rezerwach strategicznych (druk senacki nr 304, druki sejmowe nr 829 i 839)

Szanowni Państwo, rozpoczynamy trzydzieste piąte posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, posiedzenie, które poświęcone jest ustawie o rezerwach strategicznych.

Szanowni Państwo, witam bardzo serdecznie państwa senatorów. Witam bardzo serdecznie również przedstawicieli rządu. Jest dzisiaj z nami pan minister Rafał Siemianowski… Panie Ministrze?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, witam bardzo serdecznie.

…Z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Jest dzisiaj z nami również pan Michał Kuczmierowski z Agencji Rezerw Materiałowych… Przepraszam, pan Przemysław Bryksa?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przepraszam, jest pan Przemysław Bryksa, czyli pan wiceprezes. Dobrze.

Jest pani Anna Tyśkiewicz-Mazur, wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji. Są również przedstawiciele Agencji Rezerw Materiałowych, powitanie składam na ręce pana prezesa.

Szanowni Państwo, przystępujemy do pracy.

Przypominam tym wszystkim państwu, którzy są w sali obrad, żeby nie włączali systemu do zdalnego połączenia, a państwu, którzy obradują zdalnie, przypominam o włączeniu kamery. Przypominam również państwu o włączaniu mikrofonu w momencie, kiedy zabierają państwo głos, i wyłączaniu go po zabraniu głosu. Przypominam, abyście państwo mieli iPady podłączone do źródła zasilania.

Proszę o informację, czy w sali znajdują się osoby wykonujące zawodową działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Nie. Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo, chciałabym teraz sprawdzić, czy wszyscy senatorowie, którzy wyrazili chęć pracy zdalnej, są połączeni. Tak. Dziękuję.

Czy mamy kworum?

(Głos z sali: Tak.)

Dobrze. Bardzo dziękuję.

W takim razie, Szanowni Państwo, bardzo proszę pana ministra Rafała Siemianowskiego, przedstawiciela Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, o przedstawienie nam projektu ustawy.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski:

Bardzo dziękuję.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!

Mam zaszczyt przedstawić szanownej komisji ustawę o rezerwach strategicznych. Ustawa została przygotowana przez rząd i przyjęta przez Sejm 17 grudnia 2020 r.

Obowiązująca aktualnie ustawa o rezerwach strategicznych nie zawiera dostatecznych regulacji dających możliwości szybkiego i sprawnego reagowania w obszarze rezerw strategicznych w sytuacjach kryzysowych, zarówno wewnątrz kraju, jak i poza jego granicami. Pandemia COVID-19 wskazała konieczność wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych w tym obszarze. Zmiany te, poczynając od procesu tworzenia rezerw strategicznych przez zadania agencji i ich finansowanie aż po kwestie związane z dystrybucją rezerw, determinowane są pilną potrzebą lepszego i sprawniejszego reagowania na zagrożenia, zwłaszcza te, które trudno przewidzieć zarówno w krótkim, jak i w długim okresie.

Obecnie tworzenie rezerw, jak również ich udostępnianie następuje wyłącznie na podstawie decyzji centralnych organów administracji rządowej. Powoduje to m.in. wydłużenie procesów, których szybkie przeprowadzanie, nawet z godziny na godzinę, może być wymagane w niektórych sytuacjach kryzysowych. Agencja Rezerw Materiałowych nie uczestniczy w tworzeniu Rządowego Programu Rezerw Strategicznych. Brakuje też w tym procesie innych jednostek niższego szczebla działających w obszarze zarządzania kryzysowego, tj. Rządowego Centrum Bezpieczeństwa i innych organów administracji rządowej oraz służb, inspekcji i innych jednostek realizujących zadania w zakresie bezpieczeństwa i obrony państwa, zarządzania kryzysowego i ochrony infrastruktury krytycznej oraz bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego. Brak głosu wymienionych jednostek w procesie planowania i programowania prowadzi do niedostatecznego sprecyzowania potrzeb co do zakresu i ilości utrzymywanych rezerw strategicznych. Kolejnym istotnym problemem na gruncie obecnych przepisów jest brak właściwych narzędzi dających możliwości szerokiej dystrybucji rezerw przez agencję, tak aby przy użyciu pozostających w jej dyspozycji zasobów logistycznych docierać z nimi szybko do odbiorców końcowych. Proces udostępniania rezerw strategicznych odbiorcy końcowemu jest skomplikowany. Zgodnie z przepisami odbiorcy muszą we własnym zakresie organizować transport, co znacząco utrudnia efektywne wykorzystanie udostępnionych rezerw. W obecnym stanie prawnym ograniczona pozostaje również możliwość efektywnego wykorzystywania zasobów stanowiących rezerwy strategiczne, tych, które mogą podlegać zwrotowi, tak aby ograniczać koszt ich utrzymywania oraz realizować zadania społecznie istotne w czasie, kiedy nie występuje żadna sytuacja kryzysowa.

Szanowna Komisjo, na mocy nowej ustawy o rezerwach strategicznych system rezerw zostanie znacząco przebudowany. Celem tej zmiany jest bardziej efektywne zabezpieczenie Polski i obywateli na wypadek zagrożeń mogących wywołać zakłócenia w podaży i popycie w zakresie niektórych towarów i dóbr na rynku, a tym samym negatywne konsekwencje dla bezpieczeństwa państwa, w tym dla życia i zdrowia obywateli. Biorąc pod uwagę konieczność uproszczenia procedur, a co za tym idzie, zwiększenia skuteczności i podniesienia efektywności działań Agencji Rezerw Materiałowych, wprowadzone zostaną nowe instytucje prawne zapewniające realizację tych celów, inne zaś zostaną znacząco zmodyfikowane.

Prezes Rady Ministrów stanie się organem bezpośrednio nadzorującym system rezerw strategicznych, co pozwoli na skuteczniejsze zarządzanie nimi. Jest to uzasadnione, gdyż nawet w dotychczasowym układzie w systemie rezerw znajdują się towary z obszaru właściwości różnych działów administracji rządowej. W konsekwencji z uwagi na rolę i funkcję agencji w systemie zarządzania kryzysowego będzie ona nadzorowana przez prezesa Rady Ministrów. Zostanie ulepszony proces tworzenia rezerw strategicznych w ramach Rządowego Programu Rezerw Strategicznych, a także ich przechowywania, tak aby lepiej odpowiadały potrzebom bezpieczeństwa RP. W tym celu rozszerzono zakres zadań, dla których wsparcia tworzone są rezerwy strategiczne. Stworzono nowe instytucje prawne, które dotyczą: po pierwsze, udostępniania specjalistycznego sprzętu medycznego oraz specjalistycznego sprzętu technicznego odpłatnie lub nieodpłatnie, co będzie mieć na celu zwiększenie efektywności wykorzystania asortymentu rezerw, w szczególności optymalizację kosztów związanych z utrzymywaniem rezerw oraz odpowiednio wsparcie realizacji celu ochrony zdrowia lub celów społecznych; po drugie, możliwości utrzymywania rezerw strategicznych na podstawie nowych rodzajów umów o tzw. pozostawaniu w gotowości zawieranych przez agencję z określonymi podmiotami w przedmiocie utrzymywania zdolności produkcyjnych lub umów o pozostawaniu w gotowości do świadczenia określonych usług na potrzeby rezerw strategicznych, co zapewni tym samym większą dostępność rezerw i ograniczy problemy z zakłóceniami w łańcuchach dostaw w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych.

Asortyment i ilości rezerw będzie określał, tak jak dotychczas, Rządowy Program Rezerw Strategicznych, który będzie opracowywany przez prezesa Rady Ministrów we współpracy z agencją na okres 5 lat.

W projekcie ustawy rozszerza się zakres zadań, dla realizacji których tworzone są rezerwy strategiczne. Dodano zadania z zakresu realizacji interesów narodowych Rzeczypospolitej Polskiej oraz z zakresu udzielania pomocy i wsparcia podmiotom prawa międzynarodowego publicznego. Poszerzenie celu tworzenia rezerw o podmioty prawa międzynarodowego publicznego umożliwi udzielanie wsparcia nie tylko państwom, ale także organizacjom międzynarodowym, i w ten sposób zostanie osiągnięty efekt uelastycznienia w zakresie udzielania przez Polskę pomocy międzynarodowej.

Utrzymane zostaną dotychczasowe zadania agencji, a jednocześnie znacząco będzie poszerzony ich katalog. Po pierwsze, wprowadzone zostaną nowe zadania dla agencji w zakresie organizowania usług, w tym usług transportowo-logistycznych, na własną rzecz oraz na rzecz innych organów lub podmiotów realizujących działania w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa, odtworzenia infrastruktury krytycznej, złagodzenia zakłóceń w ciągłości dostaw służących funkcjonowaniu gospodarki i zaspokojeniu podstawowych potrzeb obywateli, ratowania ich życia i zdrowia, wypełniania zobowiązań międzynarodowych i realizacji interesów narodowych, a także udzielania pomocy i wsparcia innym państwom i organizacjom międzynarodowym. Celem wprowadzenia nowej kompetencji agencji jest potrzeba większego jej zaangażowania w proces udostępniania rezerw strategicznych, co skróci czas dostarczenia asortymentu do odbiorcy końcowego.

Kolejnym nowym zadaniem ma być zarządzanie nieruchomościami stanowiącymi własność lub pozostającymi w posiadaniu agencji lub świadczenie innych usług związanych z zarządzaniem nieruchomościami. Celem tej kompetencji jest optymalizacja wykorzystania nieruchomości będących własnością agencji, umożliwienie pozyskania dodatkowych środków finansowych na realizację zadań agencji oraz na jej funkcjonowanie w wyniku efektywnego wykorzystania tych nieruchomości. W przypadkach, w których agencja nie wykorzystuje magazynów rezerw strategicznych do przechowywania w nich rezerw, powstaje możliwość wykorzystania ich na cele komercyjne poprzez najem czy dzierżawę.

Projekt usprawnia i optymalizuje likwidację rezerw, tzn. poszerza sposoby likwidacji rezerw oraz poszerza katalog podmiotów, którym agencja będzie mogła nieodpłatnie przekazać asortyment zlikwidowanych rezerw. Będą nimi podmioty, których cele statutowe uzasadniają decyzję o nieodpłatnym przekazaniu. Takie rozwiązanie będzie dawało możliwość wsparcia podmiotów realizujących ważne społecznie cele uzasadniające nieodpłatne przekazanie.

W nowej ustawie zmieniona zostaje nazwa agencji. Dotychczasową nazwę „Agencja Rezerw Materiałowych” zastąpi nazwa „Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych”.

Jednym z założeń ustawy jest wprowadzenie zmiany w przepisach regulujących zasady zatrudniania w agencji. W projekcie ustawy podniesiono poziom wymagań w zakresie dotychczasowego doświadczenia zawodowego dla kandydatów ubiegających się o zatrudnienie na stanowisku prezesa oraz zastępcy prezesa agencji. Zgodnie z projektowanymi regulacjami osoba taka niezależnie od innych wymagań musi mieć co najmniej 10-letni staż pracy, w tym co najmniej 5-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym.

Nie zmienia się forma prawna agencji. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych ma pozostać agencją wykonawczą w rozumieniu ustawy o finansach publicznych.

Szanowna Komisjo, nowa ustawa o rezerwach strategicznych wpisuje się w całościową politykę państwa, w której wyciąga się wnioski z sytuacji kryzysowych, w tym przede wszystkim z obecnie trwającej naszej wspólnej walki w epidemią koronawirusa. Zawarte w ustawie zmiany i nowe rozwiązania będą stanowiły znaczące wsparcie i ułatwienie funkcjonowania Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, a przez to wpiszą się w proces zmian w systemie zarządzania kryzysowego w Polsce. Bardzo dziękuję za uwagę.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za przedstawienie nam ustawy.

Bardzo proszę teraz pana legislatora o przedstawienie uwag legislacyjnych do projektu ustawy.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Szanowni Państwo Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Biuro przygotowało kilka uwag do omawianej ustawy. Pozwolę sobie je przedstawić.

Pierwsza z tych uwag dotyczy art. 2, w którym wprowadza się słowniczek używanych w tej ustawie określeń i skrótów. Nasze wątpliwości budzą objaśnienia zawarte w pktach 8–13 w art. 2. Podkreślamy, że nie definiują one pojęć ani nie wprowadzają skrótów terminologicznych. Przyjęta technika legislacyjna nie realizuje również celu w postaci dążenia do skrótowości tekstu. Podkreślamy, że taki sam efekt można osiągnąć, stosując reguły określone w §158 ust. 1 i 2 zasad techniki prawodawczej. Nie składamy tutaj propozycji poprawki, albowiem zwracamy jedynie uwagę na to, że naszym zdaniem tu jest pewna nieprecyzyjność, niedoskonałość tych przepisów.

W uwadze nr 2 podkreślamy, że należy zwrócić uwagę na zastrzeżenia w zakresie zgodności z prawem Unii Europejskiej tych przepisów omawianej ustawy, które przewidują niestosowanie ustawy – Prawo zamówień publicznych. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na to, że dopuszczalność takiego unormowania budzi wątpliwości w świetle dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zamówień publicznych zawierającej taksatywny katalog dostaw, usług i robót budowlanych, które nie mogą podlegać reżimowi udzielania zamówień publicznych. Podnosimy tę uwagę, gdyż na etapie prac sejmowych również było to przedmiotem zainteresowania izby niższej parlamentu. Wydaje nam się, że odpowiednie stanowisko strony rządowej pozwoli Wysokiej Komisji podjąć zasadną decyzję w tym zakresie.

Uwaga nr 3 ma charakter legislacyjny. Proponujemy wprowadzenie zmiany porządkującej, uwzględniającej wprowadzenie do systemu prawnego niniejszej ustawy, przewidującej wprowadzenie stosownej zmiany w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. We wskazanej ustawie w art. 1 w ust. 2 w pkcie 1 występuje odesłanie do ustawy z dnia 29 października 2010 r. o rezerwach strategicznych. Tu mamy 2 propozycje poprawek, gdyż analogiczną uwagę należy zgłosić w odniesieniu do ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia. Mamy taką propozycję poprawki, aby po art. 53 dodać art. 53a w brzmieniu: „W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia w art. 5 w ust. 2 w pkcie 1 w lit. c wyrazy «ustawy z dnia 29 sierpnia 2010 r. o rezerwach strategicznych» zastępuje się wyrazami «ustawy z dnia… o rezerwach strategicznych»”. Chodzi tutaj o niniejszą ustawę. Analogiczną poprawkę proponujemy do ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Proponujemy, ażeby w art. 1 w ust. 2 w pkcie 1 tej ustawy wyrazy „ustawy z dnia 29 sierpnia 2010 r. o rezerwach strategicznych” zastąpić wyrazami „ustawy z dnia – tutaj będzie miejsce na odpowiednią datę – o rezerwach strategicznych”. I w pkcie 2 proponujemy, aby wyrazy „o których mowa odpowiednio w art. 18, 22 i 23” zastąpić wyrazami „o których mowa w rozdziale 4 i 5”. Tak jak wcześniej mówiłem, w tych przepisach są odesłania do ustawy o rezerwach strategicznych, która jest uchylana niniejszą ustawą. My proponujemy 2 poprawki o charakterze, mówiąc kolokwialnie, czyszczącym.

Kolejna uwaga to uwaga nr 4. Dotyczy ona art. 61 omawianej ustawy. W artykule tym wprowadza się zmiany w art. 19 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. W odniesieniu do wskazanej zmiany należy zauważyć, iż ustawą z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw nadane zostało nowe brzmienie całemu art. 19 ustawy o podatku akcyzowym. Wskazana ustawa nowelizująca ma wejść w życie z dniem 1 lutego 2021 r. Omawiana nowelizacja została w dniu 22 grudnia podpisana przez prezydenta RP i oczekuje w chwili obecnej na publikację. Ze względu na kalendarz legislacyjny oraz przewidziany w art. 81 niniejszej ustawy termin wejścia w życie zasadne jest wprowadzenie poprawki uwzględniającej nadanie nowego brzmienia art. 19 ustawy o podatku akcyzowym nowelizacją z dnia 10 grudnia 2020 r. W związku z tym jest nasza poprawka, aby w art. 61 wyrazy „użyte w art. 19 w ust. 5 w pkcie 2” zastąpić wyrazami „użyte w art. 19 w ust. 7 w pkcie 1 w lit. b i w pkcie 2 w lit. b oraz w ust. 12 i 16”.

Uwaga nr 5 to uwaga, która nie zawiera propozycji poprawki. Zwracamy tu jedynie uwagę na to, że zgodnie z dobrymi praktykami legislacyjnymi w ustawach należy unikać posługiwania się wyrażeniem „przepisy odrębne”. W omawianej ustawie wyrażenie to zostało użyte w kilku przepisach.

Ostatnia uwaga to uwaga o charakterze redakcyjnym. Proponujemy, aby w art. 31 w ust. 1 w pkcie 11 wyraz „właściwego” zastąpić wyrazem „właściwemu”.

Pragnę jeszcze zwrócić uwagę na to, że proponujemy uzupełnienie naszej opinii, bo strona rządowa zwróciła uwagę na to, że potrzebna jest jeszcze jedna tzw. korekta czyszcząca. Proponujemy, żeby w art. 59 dodać pkt 3 w brzmieniu: „w art. 48a w ust. 1 w pkcie 1 wyrazy «ustawy z dnia 29 października 2010 r. o rezerwach strategicznych» – tu wskazany jest publikator – zastępuje się wyrazami «ustawy z dnia – tutaj jest puste miejsce do wypełnienia – o rezerwach strategicznych»”. Jest to też poprawka czyszcząca, która uteraźniejsza odesłanie. W tym artykule jest odesłanie do ustawy, która będzie uchylana niniejszą ustawą. Wprowadzamy odesłanie do ustawy, która jest przedmiotem rozstrzygania przez Wysoką Komisję. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję panu legislatorowi.

Panie Ministrze, czy zechce pan się ustosunkować do tych poprawek?

Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski:

Bardzo dziękuję za te uwagi.

Jeżeli chodzi o uwagi pierwszą, trzecią, czwartą oraz, jak rozumiem, szóstą i siódmą – o ile mogę nadać im numerację, ale to były te 2 ostatnie – to się z nimi zgadzamy i jesteśmy za ich uwzględnieniem.

Jeżeli chodzi o uwagę piątą, dotyczącą wyrażenia „przepisy odrębne”, to stoimy na stanowisku, że takie sformułowanie powinno pozostać, gdyż ono jest użyte również w obecnie obowiązującej ustawie.

Jeżeli chodzi o kwestię podniesioną w uwadze drugiej, to chciałbym podkreślić genezę tego rozwiązania wyłączającego przepisy ustawy o zamówieniach publicznych. To wynika z doświadczeń przede wszystkim związanych z pandemią COVID-19, które potwierdziły, że w sytuacji nadzwyczajnych zagrożeń, w sytuacjach kryzysowych nie sposób stosować przepisów prawa o zamówieniach publicznych czy też konkurencyjnych form wyłaniania dostarczycieli usług czy produktów. To jest ważne i wymaga podkreślenia. A po drugie, należy zaznaczyć, że ten przepis, o którym mówimy, czyli art. 13 ust. 6, odnosi się do sytuacji, w której już dane zdarzenie wystąpiło, czyli nie mówimy o sytuacji hipotetycznej, tylko o takiej, że już wystąpiło zdarzenie o szczególnym charakterze, zagrożenie bezpieczeństwa, obronności państwa, porządku i zdrowia publicznego lub klęska żywiołowa. To dopiero wtedy następuje wyłączenie zamówień publicznych. Nie ulega też wątpliwości, że przed tego typu dylematem, czyli jak pogodzić sprawne działanie w sytuacjach kryzysowych z przepisami zamówień publicznych czy trybami konkurencyjnego wyłaniania dostarczycieli produktów czy usług, stoją też inne państwa dotknięte pandemią, również państwa członkowskie Unii Europejskiej. Przypuszczamy, że na forum unijnym też będzie poczyniona stosowna refleksja dotycząca uelastycznienia przepisów, ale oczywiście ukierunkowanego tylko na skuteczne działanie w sytuacjach absolutnie nadzwyczajnych. Dziękuję.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Żeby doprecyzować: uwagi pierwsza, trzecia, czwarta, szósta i siódma mają pańską akceptację, czyli akceptację rządową, piąta nie… A druga?

(Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski: Druga nie.)

Druga nie. Dobrze.

Czy ktoś z państwa chce przejąć poprawki?

Proszę, Panie Senatorze, Panie Przewodniczący.

Senator Wojciech Piecha:

Przejmuję te poprawki nr 1, 3, 4, 6 i 7.

Zgłaszam także poprawkę konsultowaną z ministerstwem. Po art. 41 dodaje się art. 41a w brzmieniu: „W celu realizacji ustawy prezes Rady Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonać przeniesienia planowanych dochodów i wydatków, w tym wynagrodzeń, między częściami, działami i rozdziałami budżetu państwa z zachowaniem przeznaczenia środków publicznych wynikającego z ustawy budżetowej, a do czasu jego wejścia w życie dochody i wydatki mogą być realizowane w ramach dotychczasowych części, działów i rozdziałów”. Zacytowałem to właściwie, tak? Panie Ministrze?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodnicząca Maria Koc:

Dobrze.

W takim razie pan senator przejmuje te poprawki, które mają akceptację rządu, i zgłasza również nową poprawkę. Bardzo dziękuję.

Teraz, Szanowni Państwo, otwieram dyskusję.

Kto z państwa senatorów pragnie zabrać głos, zadać pytanie?

Pan Stanisław Lamczyk. Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Stanisław Lamczyk:

Dziękuję bardzo.

Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Ja mam pytanie do pana ministra: jak funkcjonowała ta poprzednia ustawa i jak się właśnie funkcjonowało, jak pan minister funkcjonował z tą ustawą? Wydaje mi się, że to jest ustawa pisana całkowicie od nowa. Bo w poprzedniej ustawie wszystkie materiały podlegały ministrowi energii. W tej chwili jest podległość właśnie premierowi.

I mam jeszcze następne pytania do pana ministra. Jak to jest właśnie w terenie? Czy są jakieś magazyny własne, w których są towary? Jak wygląda ta rotacja? I ilu w ogóle pracowników teraz pracuje w tej właśnie agencji? Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedź na pytanie pana senatora Lamczyka.

Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski:

Oczywiście pan senator ma rację. To jest zupełnie nowa ustawa, ponieważ chodzi o kompleksowe, całościowe rozwiązania, które jednak w dużym stopniu bazują na tym, co istnieje. One teraz wprowadzają pewne nowe instrumenty, wychodzą naprzeciw pewnym zdiagnozowanym brakom, jak np. brakowi możliwości świadczenia przez agencję usług transportowo-logistycznych, co w znaczny sposób utrudniało dostarczanie asortymentu do końcowych odbiorców. W tej chwili będzie jasno określona podstawa prawna świadczenia takich usług przez agencję.

Rzeczywiście nadzór nad agencją przejmuje prezes Rady Ministrów. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym te kompetencje ma minister właściwy do spraw energii. Jest to świadomy zabieg wynikający z umocowania w systemie prawnym prezesa Rady Ministrów i jego koordynacyjnej roli w rządzie. Chodzi też o to, że to właśnie prezes Rady Ministrów ma nadzór nad Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, przewodzi Rządowemu Zespołowi Zarządzania Kryzysowego, więc rola tego organu w systemie zarządzania kryzysowego i działaniach w sytuacjach nadzwyczajnych jest kluczowa. Stąd to przeniesienie tych kompetencji właśnie z ministra do spraw energii.

Jeżeli chodzi o obecną strukturę agencji, te elementy terenowe struktury i stan zatrudnienia, to jeśli mogę, jeśli pani przewodnicząca się zgodzi, oddałbym głos panu prezesowi Bryksie.

Przewodnicząca Maria Koc:

Oczywiście.

Bardzo proszę, Panie Prezesie.

Zastępca Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych Przemysław Bryksa:

Dziękuję serdecznie.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!

Otóż układ terenowy Agencji Rezerw Materiałowych w chwili obecnej wygląda w następujący sposób. Agencja dysponuje 13 składnicami, czyli de facto, moglibyśmy powiedzieć: 13 miejscami magazynowania towarów zgromadzonych w ramach rezerw strategicznych, które możemy przechowywać w magazynach własnych. W tych 13 lokalizacjach pracują specjaliści zajmujący się obsługą tych magazynów, w tej chwili bardzo mocno zaangażowani w obsługę, bardzo obciążeni obsługą całego łańcucha logistycznego, odbiorami, a potem dostawami tzw. towarów COVID-owych.

Jeśli chodzi o liczbę zatrudnionych w agencji, to zgodnie z limitami zatrudnienia agencja dysponuje 710 etatami, których część w wyniku ciągłej fluktuacji i rotacji pozostaje niewykorzystana. To jest naturalna sytuacja we wszystkich tego typu jednostkach. Tak więc ten limit nie jest w pełni wykorzystany.

Mam nadzieję, że to wyczerpująca odpowiedź na to pytanie. Jeśli trzeba, będę dalej służył informacjami.

Przewodnicząca Maria Koc:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze pytania do pana ministra?

Pan senator Lamczyk. Proszę.

Senator Stanisław Lamczyk:

Ja jeszcze mam 2 pytania do pana ministra, a być może do pana prezesa.

Gdzie na Pomorzu są magazyny?

Są właśnie całe historie na temat tych maseczek, które były przekazane, i chciałbym, żeby pan minister może się wypowiedział co do tych maseczek, których dotyczy ta afera.

Przewodnicząca Maria Koc:

Panie Ministrze, proszę.

(Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski: Jeśli mogę, to pan…)

Pan prezes?

(Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski: Pan prezes, tak.)

Proszę bardzo.

Zastępca Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych Przemysław Bryksa:

Jeśli chodzi o konkretne lokalizacje, to w województwie pomorskim składnica jest zlokalizowana w miejscowości Kamienica Królewska, a na Pomorzu Zachodnim składnica zlokalizowana jest w miejscowości Resko. To konkrety w odpowiedzi na to pytanie pana senatora.

Jeśli chodzi o gospodarowanie maskami ochronnymi… Jak rozumiem, pytanie pana senatora dotyczy wątpliwości i pewnej medialnej, w dużej mierze medialnej historii, tak bym to określił, związanej z maskami ochronnymi i próbą sprzedaży masek ochronnych na wiosnę tego roku. Ta sprawa była wielokrotnie już wyjaśniana przez Agencję Rezerw Materiałowych. Pragnę tylko przypomnieć, że ta konkretna sprawa dotyczyła masek pełnotwarzowych, a więc co do zasady używanych nawet w takiej sytuacji epidemicznej, z jaką obecnie mamy do czynienia, przez bardzo wąskie grono użytkowników. To po pierwsze. Po drugie, maski, w przypadku których zbliżało się, krótko mówiąc, zakończenie czasu ich użytkowania, mogły podlegać działaniom przedłużającym ich resurs. Jednak resurs byłby przedłużony na okres stosunkowo krótki i wymagałoby to bardzo poważnych środków finansowych, które agencja musiałaby wydatkować na rzecz odpowiedniego usługodawcy, który ten resurs, odpowiednie badania by wykonał. Zdecydowanie bardziej ekonomicznym działaniem było podjęcie próby sprzedaży tych masek i zakupienie za ewentualnie uzyskane z tego tytułu środki oraz za środki de facto zaoszczędzone w wyniku niepoddawania ich ponownemu badaniu nowych masek, które pozwoliłyby na prawidłowe wykorzystywanie ich także w działaniach przeciwepidemicznych, co się zresztą stało, bo stan rezerw akurat w tym konkretnym przypadku został przez agencję uzupełniony w kolejnych miesiącach, które przypadały w roku 2020. To tyle, jeśli chodzi o najkrótsze, jak myślę, odniesienie się do tej sprawy. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy są jeszcze pytania do pana ministra, do pana prezesa? Nie ma.

Dziękuję bardzo.

Zamykam dyskusję.

Szanowni Państwo, teraz przystąpimy do głosowania nad poprawkami.

Są to poprawki legislacyjne zaproponowane przez Biuro Legislacyjne, przejęte przez pana senatora Wojciecha Piechę – to poprawki nr 1, 3, 4, 6 i 7 – oraz poprawka zgłoszona przez pana senatora Wojciecha Piechę.

Przystępujemy do głosowania… Może gdyby o poprawce nr 1 tak bardzo lakonicznie, Panie Mecenasie, pan powiedział, na czym ona polega…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Szanowna Pani Przewodnicząca, ja chciałbym tylko zwrócić uwagę na to, że w uwadze nr 1, odnoszącej się do art. 2, w opinii Biura Legislacyjnego nie ma propozycji poprawki. Ale jak rozumiem, jeśli pan senator chciałby tę propozycję poprawki złożyć, a strona rządowa uzna, że możemy ją wprowadzić, to trzeba by było w art. 2 uchylić, skreślić pkty 8–13 i w związku z tym dokonać stosownej modyfikacji w dalszych jednostkach redakcyjnych ustawy wynikającej z zasad przytaczania po raz pierwszy w akcie prawnym innego aktu prawnego.

Pozostałe poprawki, które były w opinii Biura Legislacyjnego, zostały odczytane, plus ta poprawka do art. 59, w którym się dodaje pkt 3, bo wydaje mi się, że również była zgoda strony rządowej, żeby w tym zakresie art. 59 poprawić. W takim przypadku te poprawki mogą być przegłosowane łącznie, bo one mają charakter stricte technicznolegislacyjny.

(Przewodnicząca Maria Koc: Dobrze.)

A poprawkę, w której się proponuje nowe brzmienie art. 41a, pozwolę sobie jeszcze raz odczytać. Po art. 41…

(Przewodnicząca Maria Koc: To jest ta poprawka pana senatora Piechy, tak?)

Tak, pana senatora Piechy.

Po art. 41 dodaje się art. 41a: „W celu realizacji ustawy prezes Rady Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia planowanych dochodów i wydatków, w tym wynagrodzeń, między częściami, działami i rozdziałami budżetu państwa z zachowaniem przeznaczenia środków publicznych wynikającego z ustawy budżetowej, a do czasu jego wejścia w życie dochody i wydatki mogą być realizowane w ramach dotychczasowych części, działów i rozdziałów”. Tę poprawkę należy poddać pod odrębne głosowanie. Tak więc pierwsze są te poprawki, które zostały przez biuro odczytane, oraz zmierzająca we wskazanym kierunku poprawka do art. 2, a następnie jest poprawka pana senatora, w której proponuje się wprowadzenie art. 41a.

(Przewodnicząca Maria Koc: Dobrze. Czyli rozumiem, że uwaga nr 1 to nie była poprawka, tylko to była uwaga, więc ona nie wymaga przegłosowania?)

Uwaga nr 1, do art. 2, to była uwaga, która nie skutkowała propozycją poprawki. Ale tak jak mówię, można ją będzie zapisać w formie poprawki, jeśli pan senator ma takie życzenie. Wstępna wersja takiej poprawki jest taka, że w art. 2 skreśla się pkty 7–13 i wprowadza odpowiednie modyfikacje.

Przewodnicząca Maria Koc:

Rozumiem, Panie Mecenasie.

Jakie jest stanowisko rządu?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak formułujemy…

Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski:

Tak, tak, zgadzamy się z tym.

Przewodnicząca Maria Koc:

Czyli tak formułujemy tę poprawkę, tak? Dobrze.

Czyli mamy teraz poprawki nr 1, 3, 4, 6 i 7, które są uzgodnione…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Tak, które były odczytane przez biuro i zaproponowane, plus ta poprawka do art. 59.)

Dobrze.

Przegłosujemy je łącznie.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?

(Głos z sali: 5 głosów za.)

Dziękuję.

Kto jest przeciw?

(Głos z sali: Nikt.)

Kto się wstrzymał?

(Głos z sali: Nikt.)

Proszę o podanie łącznych wyników głosowania.

(Głos z sali: 11 głosów za, jednogłośnie za.)

11 senatorów głosowało za, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał.

Poprawki zostały przyjęte.

Teraz poprawka dotycząca wprowadzenia art. 41a, poprawka pana senatora Wojciecha Piechy.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?

(Głos z sali: 4 głosy za.)

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

(Głos z sali: 1 senator się wstrzymał.)

Proszę o podanie łącznych wyników głosowania.

(Głos z sali: 7 głosów za, 1 przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.)

Bardzo dziękuję.

7 senatorów głosowało za, 1 – przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.

Poprawka pana senatora Wojciecha Piechy została przyjęta.

Szanowni Państwo, zostaje nam… Aha, teraz przegłosowanie ustawy z poprawkami.

Kto z państwa jest za?

(Głos z sali: 3 głosy.)

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Państwo są przeciwni, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przeciw.

Kto jest przeciw?

(Głos z sali: 1 przeciw.)

Kto się wstrzymał?

(Głos z sali: Nikt.)

Proszę o podanie łącznych wyników głosowania.

(Głos z sali: 7 głosów za, 3 przeciw, 1 senator się wstrzymał.)

Bardzo dziękuję.

7 senatorów głosowało za, 3 przeciw, 1 się wstrzymał.

Ustawa została przyjęta przez Wysoką Komisję.

Szanowni Państwo, pozostaje nam teraz wskazać senatora sprawozdawcę.

Czy mogę poprosić pana przewodniczącego Wojciecha Piechę?

(Senator Wojciech Piecha: Tak, zgadzam się.)

Pan senator się zgadza.

Czy państwo nie macie nic przeciwko temu? Nie.

Dziękuję bardzo.

Dziękuję państwu senatorom. Bardzo dziękuję panu ministrowi, panu prezesowi, państwa współpracownikom. Dziękuję.

Zamykam trzydzieste piąte posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Do zobaczenia na posiedzeniu plenarnym.

Dziękuję bardzo. Dziękuję panu mecenasowi i paniom z Kancelarii Senatu.

(Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 49)