Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (30.)

w dniu 2 czerwca 2020 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 11. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.

(Początek posiedzenia o godzinie 15 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Kleina)

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Otwieram posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Przedmiotem naszego posiedzenia jest rozpatrzenie poprawek, które zostały zgłoszone na posiedzeniu plenarnym do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.

Witam bardzo serdecznie pana ministra, naszych gości. Witam wszystkich senatorów.

Czy są uwagi do porządku posiedzenia? Nie ma.

Czy w posiedzeniu uczestniczą osoby prowadzące działalność lobbystyczną w rozumieniu prawa? Nie.

Informuję wszystkich obecnych, że nasze posiedzenie jest transmitowane przez internet.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 11. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw

Szanowni Państwo, na posiedzeniu została zgłoszona jedna czy dwie poprawki dotyczące zmian w podatku PIT i podatku CIT. To są poprawki, które zostały zgłoszone przez pana senatora Kopcia.

Wcześniej, na swoim poprzednim posiedzeniu Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przyjęła – raz, dwa, trzy, cztery, pięć – 5 poprawek. Te poprawki przyjęte przez komisję nie budziły wątpliwości, były poprawkami legislacyjnym.

Jak rozumiem, w tej sprawie nic nie uległo zmianie i stanowisko rządu w tej sprawie jest podobne. Panie Ministrze?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jan Sarnowski:

Tak, jak najbardziej.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Czy jest zgoda, aby te poprawki przegłosować łącznie?

(Głosy z sali: Tak.)

Dobrze. Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawek wcześniej przyjętych przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych? (7)

Jednomyślnie poprawki zostały zaakceptowane.

I teraz poprawki nr 1 i 3, pana Senatora Kopcia, zgłoszone pisemnie na posiedzeniu plenarnym.

Dotarły do mnie przed posiedzeniem informacje, że są tu pewne wątpliwości. Tak że prośba na początek do pana ministra, bo to były poprawki przez senatora zgłoszone, ale, jak rozumiem, miały one… Pan minister przedstawi istotę tych poprawek, a potem wypowie się Biuro Legislacyjne.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jan Sarnowski:

My jako Ministerstwo Finansów przychylamy się do tej poprawki złożonej przez pana senatora. Istotą poprawki jest wprowadzenie zmian w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych. W aktualnym roku podatkowym funkcjonuje regulacja tzw. minimalnego CIT od nieruchomości komercyjnych. Firmy wykorzystujące nieruchomości w ramach prowadzenia działalności gospodarczej co miesiąc, do dwudziestego dnia miesiąca następującego, zobowiązane są płacić od wartości tej nieruchomości minimalny podatek, który na koniec roku odliczany jest od ich ostatecznego zobowiązania w podatku dochodowym. Ze względu na fakt, że branża nieruchomościowa – szczególnie hotele, centra handlowe, sklepy – została szczególnie mocno dotknięta epidemią, Ministerstwo Finansów przychyla się do opinii pana senatora, że nie ma sensu pobierać tego podatku i dodatkowo zmniejszać płynność rzeczonych branż, skoro pod koniec roku dochodów te podmioty najprawdopodobniej i tak nie osiągną, ewentualnie dochody te będą znacznie zmniejszone, i ten podatek minimalny będziemy musieli im – przynajmniej dużej części tych podatników – najprawdopodobniej zwracać. Krokiem pożądanym, przez branżę oczekiwanym i postulowanym wielokrotnie w ramach korespondencji przekazywanej do Ministerstwa Finansów, również od organizacji branżowych i od przedsiębiorców podatników, byłoby niepobieranie tego podatku przynajmniej do końca tego roku. Dziękuję.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dziękuję bardzo. A PIT? Bo pan powiedział, że…)

Dotyczy to obu podatków.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

A teraz proszę powiedzieć, dlaczego to się pojawiło – jak rozumiem, ta poprawka ma akceptację rządu – przy okazji tej ustawy, a nie jest proponowane, aby to zostało uchwalone wraz z Tarczą 4.0, która będzie procedowana w Sejmie jutro, przegłosowywane będą poprawki, a u nas na najbliższym posiedzeniu.

(Głos z sali: Czyli kiedy?)

Pewnie zaraz po Bożym Ciele.

Dlaczego to się teraz pojawiło? Myślę, że to jest dla wszystkich nas zaskoczenie, bo trochę innej materii to dotyczy. No, powoduje to kompletne rozproszenie tych wszystkich przepisów. Trudno będzie komuś znaleźć, zorientować się, że akurat w tej ustawie taki przepis został uchwalony. Gdyby to było w jednej ustawie, w tej czwartej tarczy, gdzie też dotykamy spraw podatkowych… Skąd ten pomysł, żeby to dzisiaj próbować wprowadzić do tej ustawy? Nie było o tym mowy nawet na posiedzeniu komisji, to zostało zgłoszone na posiedzeniu na minutę… w ogóle chyba już po zamknięciu debaty, prawda?

(Głos z sali: W trakcie debaty.)

No, w trakcie debaty, ale na koniec. Poinformowali nas sekretarze, że wpłynęła na piśmie taka poprawka, że tak powiem, po zamknięciu wszystkiego.

Czy pan mecenas, czy jeszcze pan minister…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Pan przewodniczący zadał pytanie panu ministrowi, dlatego pan minister… A potem ja.)

No tak, tak. Dobrze. Później pan powie o istocie tej poprawki.

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jan Sarnowski:

Ministerstwu Finansów zależy na tym, żeby tego rodzaju istotna zmiana dla podatników była sprawnie przeprocedowana. Ze względu na dość szerokie ramy czasowe procedowania tzw. czwartej tarczy – Ministerstwo Finansów nie miało wiedzy na temat tego, jak szybko będzie to procedowane – jak również obszerność problematyki w niej poruszanej, a nie są to zagadnienia tylko podatkowe, tylko wiele innych, oraz wielość poprawek zgłaszanych do czwartej tarczy i konieczność debaty nad nimi podjęta została decyzja taka, żeby jednak zgłosić to przy okazji tej ustawy z druku nr 207. Stało się tak również ze względu na fakt, że ten druk również dotyczy kwestii podatkowych. Pamiętajmy, że jest to zmiana pozytywna dla podatników, bardzo oczekiwana.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

No tak, nikt nie neguje tego, że to jest pozytywne, tylko że tworzy się kompletny chaos. Nie widać, żeby za tym stała jakaś głębsza myśl. Chciałoby się to poprzeć, Panie Ministrze, tylko… No, nie wiem jeszcze, co zrobimy. Procedowanie nad sprawami, nawet korzystnymi dla ludzi, nie może się odbywać w taki sposób.

Proszę bardzo.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Ja nie odnoszę się merytorycznie do samego zwolnienia. Ono jest w sposób oczywisty korzystne dla podatnika i trudno mieć jakiekolwiek uwagi w tym temacie.

Proszę państwa, jak pan przewodniczący zasygnalizował, są 2 problemy związane z tymi poprawkami. Pierwszy problem, natury proceduralnej. Wszyscy wiemy, że Senat ma ograniczone prawo poprawiania, mamy ograniczony zakres poprawki. Z jakiejkolwiek strony byśmy na tę poprawkę spojrzeli, okaże się, że ona w zakresie tej ustawy, którą dzisiaj się Senat zajmował i którą będzie się zajmował, się nie mieści. Jak wiemy, sformułowanie i przyjęcie poprawki, która wykracza poza zakres ustawy, skutkuje niekonstytucyjnością, której to nie da się konwalidować odrzuceniem poprawki w Sejmie. Trzeba mieć to na uwadze. Pan przewodniczący zauważył, że nawet dobre rzeczy powinny być procedowane w odpowiednim trybie. Tutaj tego trybu niestety nie zachowano.

Druga rzecz, Drodzy Państwo, jest taka. Dzisiaj w ustawie COVID-owskiej, specustawie… Może inaczej. Dzisiaj w ustawie CIT i PIT w następstwie specustawy COVID funkcjonują przepisy dotyczące tegoż podatku, a mianowicie art. 52p ustawy o PIT i art. 38h ustawy o CIT. Przepisy te przesuwają terminy płatności podatku za miesiące marzec – maj 2020 r. do dnia 20 lipca 2020 r. Dzisiaj takie przepisy mamy w przypadku CIT i PIT. Jednocześnie ustawodawca miałby dodać do tych ustaw przepisy zwalniające z podatku, pozostawiwszy jednocześnie już istniejące przepisy w systemie. W efekcie sytuacja będzie taka, że jeżeli będzie robiony tekst jednolity ustawy o CIT i ustawy o PIT, to będą po sobie następowały 2 przepisy, których się po prostu pogodzić nie da: art. 52p, który odsuwa termin płatności podatku, i art. 52pa, który zwalnia z podatku. Oczywiście możemy w drodze interpretacji i zastosowania reguł kolizyjnych dojść do wniosku, że skoro się zwalnia, to się nie płaci, ale, proszę państwa, reguły kolizyjne stosowane są wtedy, kiedy ustawodawca – biorę to w cudzysłów – coś nabroi, napisze źle i trzeba sobie z tym jakoś poradzić. Jeżeli ustawodawca jest świadomy tego, że robi źle, to nie powinien zasłaniać się regułami kolizyjnymi, bo to nie ma nic wspólnego z dobrą legislacją.

Te poprawki, pierwsza i druga, powinny pociągać za sobą konsekwencje w postaci uchylenia art. 52b i uchylenia art. 38h. Nic nie stałoby na przeszkodzie –niezależnie od zakresu poprawki, chodzi tylko o technikę sformułowania tych poprawek – gdyby senator wnioskodawca zaproponował dokonanie autopoprawki, modyfikacji tego wniosku i rozszerzył go o konsekwencje tego wniosku. Sama komisja takich modyfikacji robić nie może.

Pan minister powiedział, że procedujemy to w takim trybie a nie w innym ze względu na czas itd. Proszę państwa, wydaje mi się, że nic nie stałoby na przeszkodzie, aby takie zwolnienie zostało wprowadzone np. tarczą czwartą – czy to w treści ustawy już uchwalonej przez Sejm, która do nas by przyszła, czy to w następstwie poprawki Senatu do tej ustawy. Ta materia wiąże się ściśle z usuwaniem skutków gospodarczych COVID i tarcza czwarta jest właściwym aktem, w którym takie kwestie warto regulować. To tyle, jeżeli chodzi o opinię Biura Legislacyjnego.

(Senator Zygmunt Frankiewicz: Ja mam pytanie, jeżeli można.)

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Zygmunt Frankiewicz:

Czy ten zapis podawany przez pana mecenasa, dotyczący przesunięcia terminów płatności, był w którejś z ustaw anty-COVID?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski:

Tak, oczywiście. To to było tarczą marcową dodawane do ustaw CIT i PIT.

Senator Zygmunt Frankiewicz:

Jeżeli mogę kontynuować, to proponuję, żeby w tej chwili tego nie przyjmować i poprosić o przygotowanie stosownej poprawki w ustawie anty-COVID 4, która do nas trafi, będzie wnet procedowana. To są te same ustawy… Był anty-COVID 3, będzie anty-COVID 4, one dotyczą tej samej materii. Wprowadzanie tego, o czym dzisiaj mówimy, spowodowałoby ogromny bałagan – nie możemy się na to godzić. W związku z tym proponuję tutaj uzgodnienie zmierzające do tego, że zajmiemy się tą sprawą przy okazji ustawy anty-COVID 4. Dziękuję.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, pan senator.

Senator Stanisław Ożóg:

Dziękuję bardzo.

Ja mam pytanie do pana ministra. Czy pan minister wie, na jakim etapie to jest, czy już przeszła przez sejmową Komisję Finansów Publicznych ta czwórka, Tarcza 4.0?

(Senator Zygmunt Frankiewicz: Myślę, że tam jeszcze można wnieść…)

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Nie było jeszcze posiedzenia komisji.)

(Głos z sali: W tej chwili jest kodeks, a w czwartek będzie posiedzenie, na którym będą poprawki sejmowe.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Pan senator Arndt.

Senator Paweł Arndt:

Ja też miałbym pytanie do pana ministra. Z mojej wiedzy wynika, że komisja finansów Sejmu chyba już się tym zajęła, chyba rozpatrzyła poprawki. To teraz jest tylko i wyłącznie w gestii Sejmu… Ale nie chciałbym się upierać, bo nie mam pewności.

Mam pytanie do pana ministra, co się stanie, jeżeli rzeczywiście przyjmiemy, może nawet zmodyfikowaną trochę, poprawkę, tak jak sugeruje pan mecenas, nie wiem, za kilkanaście dni. Bo to pewnie tak się w czasie rozłoży, do końca tego tygodnia pewnie Sejm przyjmie ustawę. Nawet jeżeli nie wniesie tej poprawki, to jest szansa, że my to zrobimy podczas…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No właśnie, czas jest do lipca… W związku z tym pytanie, czy te kilkanaście dni spowoduje jakieś perturbacje.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jan Sarnowski:

W sytuacji, gdyby rzeczywiście zostało to przyjęte i regulacja weszłaby w życie przed 20 lipca, to oczywiście konsekwencji by nie było. Ale ze względu na pilność sprawy oraz oczekiwania, również ze strony przedsiębiorców… Bezpieczniej przedsiębiorcy czuliby się wtedy, gdyby udało się to przeprocedować wspólnie z tą ustawą, tym bardziej że, biorąc pod uwagę materialnoprawne konsekwencje wprowadzonych zmian… Fakt pozostania takiego elementu w ustawie nie będzie niósł ze sobą żadnych negatywnych konsekwencji. Jest to tylko kwestia techniczna. My jako Ministerstwo Finansów bazowaliśmy na pozytywnej opinii Departamentu Prawnego, który być może nieco inaczej niż pan mecenas widzi pewne zasady legislacji.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, proponuję… Gdyby komuś – nie mówię, że mnie – komukolwiek z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych pan wręczyłby propozycję tej poprawki, to można byłoby nad nią myśleć, przeredagować ją, coś poprawiać. A tak robicie trochę tak za plecami… Wiecie sami, że to jest chaos kompletny. I takie podsuwanie, nie wiem, w sposób polityczny takich poprawek tylko pogłębia ten stan, niepotrzebnie. Jeszcze raz proszę o to – mówię przy każdej okazji o tym – żebyście państwo chcieli normalnie współpracować. Wtedy można wszystkie rzeczy zrobić naprawdę dobrze. Ale jak państwo próbujecie do tego dorabiać niezrozumiałą politykę, to wtedy dochodzi do takich rzeczy… Po prostu warto, lepiej coś robić razem niż po swojemu, myśląc, że to się jakoś tam przetoczy.

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (0)

(Głos z sali: 2 poprawek.)

Poprawek nr 1 i 3.

Kto jest przeciw? (4)

Kto się wstrzymał od głosu? (3)

Poprawka nie otrzymała rekomendacji.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Poprawki, dwie.)

Obie nie otrzymały rekomendacji.

Sprawozdawcą będzie senator Frankiewicz.

Czy słyszy senator Zygmunt Frankiewicz, że będzie…

(Senator Zygmunt Frankiewicz: Słyszę, oczywiście.)

Dziękuję bardzo.

Dziękuje bardzo panu ministrowi, gościom. Dziękuję członkom komisji.

Zamykam posiedzenie.

(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 21)