Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Zdrowia (106.)

w dniu 17 października 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (druk senacki nr 1323, druki sejmowe nr 3719 i 3787).

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Dorota Czudowska)

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Dzień dobry. Witam na kolejnym, sto szóstym, już ostatnim posiedzeniu Komisji Zdrowia… Chociaż nie, nie można wykluczyć… A nie, ostatnie… Nie, bo mogą być jeszcze jakieś… Tak, nie można wykluczyć…

(Głos z sali: Ale jedno z ostatnich…)

W takim razie witam na sto szóstym posiedzeniu Komisji Zdrowia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Witam panie i panów senatorów. Witam serdecznie gości. Witam panią minister.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (druk senacki nr 1323, druki sejmowe nr 3719 i 3787)

Dzisiaj będziemy rozpatrywać uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na osiemdziesiątym szóstym posiedzeniu 16 października tego roku ustawę o zmianie ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.

Poprosimy panią minister Józefę Szczurek o przedstawienie nam celu, intencji tej ustawy. Ale także nasi goście, pani Milena Dobrzyńska z Naczelnej Izby Lekarskiej… Jest pani? Tak, to pani. Witamy. Pani i pan Paweł Ignatowicz, reprezentujący Narodowy Fundusz Zdrowia, będą pewnie zabierali głos. Witam naszą legislator, panią Bożenę Langner, i pracowników biura. To już… A, i pana, oczywiście. Tak jeszcze po koleżeńsku pana traktujemy, a już należy powitać pana ministra Kraskę. Tak, oczywiście witamy naszego kolegę.

Zatem przystępujemy do omówienia celu, intencji, historii ustawy.

Bardzo proszę, Pani Minister.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko:

Dzień dobry.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!

Chciałabym przedstawić ustawę o zmianie ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Ta ustawa wprowadza zmianę polegającą na uchyleniu ust. 2 w art. 1, który stanowi, że przedmiotowa ustawa nie dotyczy osób wykonujących zawody medyczne, dla których zasady uzyskiwania tytułu specjalisty określają przepisy regulujące wykonywanie tych zawodów. Należy rozumieć to w ten sposób, że w ramach tej ustawy nie było do tej pory możliwości realizowania pewnych specjalizacji przez zawody takie jak lekarz czy pielęgniarka, ponieważ tryb zdobywania tych specjalizacji został określony w innych ustawach. I poprzez eliminację tego przepisu powodujemy, że przede wszystkim eliminuje się różne nieporozumienia i rozbieżności, które mogły powstać w toku interpretacji, jeżeli chodzi o dostęp do szkolenia specjalizacyjnego. Umożliwi to osobom wykonującym zawody medyczne, np. lekarzom, pielęgniarkom, farmaceutom, fizjoterapeutom, diagnostom laboratoryjnym, przystąpienie do specjalizacji określonej w trybie właśnie tejże ustawy. M.in. rozporządzenie z czerwca 2017 r., które wprowadza możliwość realizacji specjalizacji w zakresie psychoterapii dzieci i młodzieży, daje możliwość zdobycia tej specjalizacji przez zawody, dla których sposób zdobywania specjalizacji był określony w innych ustawach. Daje to możliwość zwiększenia liczby przedstawicieli zawodów medycznych, którzy mogą zdobywać specjalizację w specjalizacjach określonych w tejże ustawie, tak jak wcześniej to wymieniliśmy, czyli specjalizacje w zakresie zdrowia publicznego czy inżynierii medycznej. Mogą być te specjalizacje dostępne dla wielu różnych innych grup zawodowych, jak również przedstawiciele innych zawodów medycznych mogą zdobywać taką specjalizację jak chociażby psychoterapia dzieci i młodzieży. Jest to wyjście naprzeciw w związku z dosyć trudną sytuacją kadrową w ochronie zdrowia, zarówno jeżeli chodzi o podstawowe zawody medyczne, a więc pielęgniarki, lekarzy, ale również i inne zawody medyczne. Stanowi to szansę dla większej grupy osób, które chcą się specjalizować w kierunkach określonych w tejże ustawie. Ten projekt wpisuje się w cykl działań obecnego rządu mających na celu poprawę sytuacji kadrowej, zwiększenie dostępności świadczeń specjalistycznych, a tym samym poprawę dostępności świadczeń medycznych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Dziękuję bardzo.

Poproszę o zabranie głosu panią z Biura Legislacyjnego. Czy są jakieś uwagi?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner:

Dziękuję bardzo.

Ta ustawa nie budzi wątpliwości ani zastrzeżeń legislacyjnych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Dziękuję.

To przechodzimy do pytań pań i panów senatorów.

Czy ktoś ma jakieś pytania?

Proszę, pan senator Radziwiłł.

Senator Konstanty Radziwiłł:

Dziękuję bardzo.

Nie tyle pytanie, ile ogólną uwagę. W związku z tą ustawą o uzyskiwaniu specjalizacji przydatnych w ochronie zdrowia od samego początku jest strasznie dużo niezrozumień. Wydaje się, że ta nowelizacja porządkuje w sposób bardzo sensowny to, kto tak naprawdę może robić te specjalizacje przydatne w ochronie zdrowia, mówiąc językiem ustawy. Dotychczas to nie było do końca jasne, a z jakiegoś, właściwie nie do końca jasnego powodu, wykluczono właśnie niektóre zawody, te, które są regulowane odrębnie. Teraz po prostu będziemy mieli taką sytuację, że w szczególności lekarze, ale także pielęgniarki, diagności, farmaceuci, będą mogli uzyskiwać specjalności w dziedzinach przypisanych do swoich zawodów, ale także inne, które nie są przypisane do tych zawodów, a które dotychczas mogły być uzyskiwane wyłącznie przez pozostałych pracowników. No, wydaje się, że… Państwo cały czas, od samego początku w tym uzasadnieniu mówią o psychoterapii dzieci i młodzieży. Może rzeczywiście jest jakiś powód, żeby o tym mówić więcej, ale gdy się patrzy na listę specjalności, które wynikają z rozporządzenia ministra zdrowia wydanego na podstawie ustawy matki, to wydaje się, że jest cały szereg innych specjalności, które w oczywisty sposób są przedmiotem zainteresowania pracowników właśnie z tych wymienionych przeze mnie regulowanych zawodów, jak np. fizyka medyczna, inżynieria medyczna, ale także przemysł farmaceutyczny, zdrowie środowiskowe, promocja zdrowia i edukacja zdrowotna. Myślę, że to dobrze, że także lekarze, pielęgniarki, farmaceuci, diagności będą mogli uzyskiwać takie specjalności, które w oczywisty sposób są w zakresie ich zainteresowania, a dotychczas były de facto wykonywane przez nich w sposób nieformalny. Ja przypomnę, że ustawa matka przewiduje możliwość nie tylko wejścia w pełen cykl szkolenia i egzaminu, ale również możliwość uznania dotychczasowego dorobku jako przebytego szkolenia, tak więc ci ludzie, którzy de facto właśnie wykonują te specjalności, ale nie mają na to potwierdzenia formalnego, będą mogli po prostu przystąpić do egzaminu i uzyskać te specjalności na drodze skróconej. Myślę, że to jest dobre rozwiązanie. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Dziękuję.

Ja też pozwolę sobie trochę podyskutować.

Pani Minister, jest to projekt rządowy, ale czy jakieś środowiska… Czy to rząd sam w wyniku dyskusji na temat braku i konieczności usunięcia braku specjalistów taki projekt przedstawił, czy jakieś środowiska szczególnie o to zabiegały? To jest moje pierwsze pytanie.

Drugie. W omówieniu ustawy, o czym pan minister mówił, brakowało odnośnika do ustawy matki, do wykazu tych wszystkich specjalizacji, które można uzyskać. Podanie 2 przykładów, tej psychoseksuologii itd., rodziło właśnie takie wątpliwości, czy będzie można to sobie tworzyć samemu, czy jest to w ustawie. W omówieniu tego zabrakło, ale wyjaśnienie już padło.

Gdyby pani jeszcze raz może powiedziała, jakie jednostki specjalistyczne będą miały nadzór nad takimi specjalizacjami… Skoro wyrzucamy z ustawy czy skreślamy w ustawie z 24 lutego 2017 r. ten ust. 2 w art. 1 mówiący o akredytacjach: „zasady uzyskiwania akredytacji do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie ochrony zdrowia”, to kto będzie tym się zajmował? To będzie tak jak ze specjalizacją wszystkich lekarzy?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko:

Jeżeli chodzi o nadzór – to ostatnie pytanie pani przewodniczącej – to specjalizacja będzie się odbywała w dokładnie takim samym trybie jak pozostałe rodzaje specjalizacji, czyli będzie to nadzór Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Dokładnie takie same będą zasady, formuły, programy i dokładnie tak samo będzie to prowadzone. Również proces uznawania dorobku będzie przebiegał w takim samym trybie, w jakim do tej pory było to robione w pozostałych specjalizacjach, tak że nie ma zagrożenia… Zresztą wczoraj na posiedzeniu Sejmu też pojawiła się taka wątpliwość, czy jakość tego kształcenia nie będzie zachwiana, więc absolutnie chciałabym potwierdzić, że dokładnie w takie same ramy zostanie to wprowadzone jak dotychczasowe specjalizacje.

Jeżeli chodzi o katalog, to pan minister Radziwiłł już zacytował, że katalog tych specjalizacji jest wymieniony w rozporządzeniu, czyli w akcie wykonawczym do ustawy. No, być może w uzasadnieniu powinniśmy mocniej… no, niekoniecznie wymienić te, które wymieniliśmy, ale cały katalog tych specjalizacji jest zawarty w rozporządzeniu.

Teraz pytanie pierwsze, dotyczące genezy projektu. No, oczywiście docierały do nas sygnały z różnych środowisk, że przedstawiciele chociażby zawodów lekarskich, pielęgniarskich chcieliby realizować specjalizację właśnie w tych zakresach określonych w ustawie. Były te wątpliwości, pewne problemy, nie było też możliwości uznania dorobku – to jest to, o czym pan senator Radziwiłł mówił. Wielu lekarzy np. pełni funkcję psychoterapeuty, a nie miało formalnie możliwości potwierdzenia tych kwalifikacji. Dlatego chcielibyśmy ten problem uregulować, po to, żeby rzeczywiście zwiększyć dostęp do świadczeń. Bo wiemy, że Narodowy Fundusz Zdrowia, który kontraktuje świadczenia, wymaga konkretnego dokumentu potwierdzającego rodzaj specjalizacji. Żeby więc sformalizować pewien stan, który oczywiście będzie weryfikowany egzaminem, ale żeby też uznać ten dorobek i oczywiście otworzyć nową ścieżkę dla przedstawicieli tych zawodów, przygotowaliśmy ten projekt. Był oczekiwany przez środowisko. Mieliśmy wiele sygnałów od przedstawicieli różnych zawodów, samorządów zawodowych. Również w Ministerstwie Zdrowia weryfikując akty prawne czy weryfikując działania, które miałyby poprawić sytuację kadrową, a tym samym zwiększyć dostęp do świadczeń specjalistycznych, uznaliśmy, że przede wszystkim należy właśnie tę ustawę zmienić i dostosować do obecnych potrzeb. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie.

To w takim razie oddaję głos naszym gościom.

Kto z państwa? Naczelna Izba Lekarska czy Narodowy Fundusz Zdrowia?

Proszę bardzo.

P.O. Kierownik Działu Rejestrów Medycznych i Monitorowania Jakości w Departamencie Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Narodowym Funduszu Zdrowia Paweł Ignatowicz:

Paweł Ignatowicz, Narodowy Fundusz Zdrowia.

Chciałbym powiedzieć, że Narodowy Fundusz Zdrowia popiera każde uregulowanie prawne, które będzie poprawiało sytuację w zakresie specjalizacji, a tym samym sytuację kadrową w służbie zdrowia. My jesteśmy zainteresowani tym nie tylko jako urząd, ale również niejako osobiście. Jestem lekarzem neurologiem, a moja mama jest lekarzem psychiatrą dziecięcym. Ona, proszę państwa, ma 83 lata i nie może z wnukiem pojechać do Zakopanego na narty, dlatego że nie ma kto jej zastąpić. Ja myślę, że jednak kolejne ustawy będą jakoś poprawiały również sytuację nie tylko w psychoterapii, ale również w psychiatrii. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Dorota Czudowska:

Dziękuję bardzo.

No to gratulacje. Jak mama jeszcze jeździ na nartach… no, super.

(P.O. Kierownik Działu Rejestrów Medycznych i Monitorowania Jakości w Departamencie Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Narodowym Funduszu Zdrowia Paweł Ignatowicz: Tak. Ale Centrum Zdrowia Dziecka nie puszcza jej, ponieważ nie ma kto jej zastąpić.)

Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Nie.

To w takim razie poddaję ustawę pod głosowanie.

Składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto z państwa senatorów jest za? (4)

Kto jest przeciw? (0)

Nikt się nie wstrzymał.

Czy ktoś z senatorów jest chętny do bycia sprawozdawcą tej ustawy?

No to biorę to na siebie, jeśli państwo wyrażacie zgodę. Tak? Dziękuję.

Zanim zakończymy posiedzenie naszej komisji, bardzo chciałabym zaprosić na podsumowanie naszej pracy w 4-letniej kadencji. Tylko żebyśmy wybrali godzinę… Wiemy, że teraz jeszcze wszyscy mamy posiedzenia komisji, potem jest posiedzenie klubu. To może gdzieś tak koło godziny 13.00? Po tym, jak się rozpocznie posiedzenie Senatu? Bo na początku posiedzenia Senatu wszyscy musimy być. W takim razie na godzinę 13.00 zapraszam do Komisji Zdrowia, pokój nr 269.

W tym momencie sto szóste posiedzenie komisji uważam za zamknięte. Kończymy.

Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 18)