Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (169.)

w dniu 30 lipca 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (druk senacki nr 1248, druki sejmowe nr 3572, 3595 i 3595-A).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz ustawy – Prawo energetyczne (druk senacki nr 1253, druki sejmowe nr 3621 i 3646).

3. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (druk senacki nr 1254, druki sejmowe nr 3623 i 3647).

4. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1255, druki sejmowe nr 3626 i 3652).

5. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1270, druki sejmowe nr 3656, 3690 i 3690-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 07)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Tadeusz Kopeć)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dzień dobry.

Szanowni Państwo, otwieram sto sześćdziesiąte dziewiąte posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Porządek posiedzenia został państwu dostarczony.

Mam pytanie: czy są uwagi do przedstawionego porządku obrad, zgodnie z którym będziemy rozpatrywać 5 ustaw? Nie ma uwag.

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo, czy w posiedzeniu uczestniczą przedstawiciele podmiotów prowadzących działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w stanowieniu prawa? Nie.

Pragnę jeszcze poinformować, że posiedzenie komisji jest transmitowane w internecie.

Szanowni Państwo, witam członków komisji, panów senatorów. Witam bardzo serdecznie panów ministrów. Witam pana ministra Marcina Ociepę, sekretarza stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii, wraz z towarzyszącymi mu osobami, dyrektorami departamentów. Bardzo serdecznie witam byłego przewodniczącego naszej komisji – przy okazji w imieniu całej komisji bardzo serdecznie gratuluję wyboru – sekretarza stanu w Ministerstwie Energii, pana ministra Adama Gawędę. Witam bardzo, bardzo serdecznie.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda: Dziękuję bardzo.)

Witam sekretariat komisji i wszystkich gości.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (druk senacki nr 1248, druki sejmowe nr 3572, 3595 i 3595-A)

Punkt pierwszy porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych; druk senacki nr 1248.

Proszę pana ministra… Proszę bardzo, pan minister Adam Gawęda.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Panie Przewodniczący, przepraszam, ale w kwestii formalnej. Na początku posiedzenia komisji chciałbym oświadczyć, że z uwagi na pełnioną funkcję złożyłem rezygnację z funkcji przewodniczącego komisji – ta rezygnacja wpłynęła – ale niestety również z członka Komisji Gospodarki Narodowej z uwagi na pełnione przeze mnie obowiązki. Taką rezygnację przedłożyłem, ale z uwagi na to, że posiedzenie komisji regulaminowej Senatu odbędzie się jutro, chciałbym na początku tego posiedzenia tej komisji oświadczyć, że taką stosowną rezygnację złożyłem. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego.

Projekt ustawy został zgłoszony przez rząd.

Proszę pana ministra Marcina Ociepę o przedstawienie ustawy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Goście!

Przedkładamy Wysokiej Izbie ustawę wychodzącą naprzeciw oczekiwaniom polskiego przemysłu, sektorów i podsektorów energochłonnych, które bardzo mocno, dotkliwie odczuwają wysokość cen energii na rynku hurtowym w Polsce, które należą dzisiaj do jednych z wyższych w Europie i na pewno najwyższych w porównaniu z cenami w uprzemysłowionych krajach sąsiednich. Mówimy tutaj o różnych powodach tego zjawiska. Na pewno fundamentalne znaczenie miał ubiegłoroczny wzrost cen energii, gwałtowny, zdecydowany wzrost spowodowany wzrostem cen uprawnień do emisji CO2. Z tym musi się mierzyć nasz przemysł. Ja mogę tylko powiedzieć, że jeszcze w grudniu 2017 r. te ceny kształtowały się na poziomie 7 euro, w czerwcu – 15 euro, a w sierpniu cena za jedno uprawnienie wzrosła już do poziomu 25 euro. Tak więc nastąpił prawie 5-krotny, skokowy wzrost tej ceny. Obecnie ona wynosi 25–27 euro.

Jeśli mówimy o np. hutnikach, to dodatkowo dochodzą jeszcze innego rodzaju czynniki, które sprawiają, że oni muszą mierzyć się z niespotykaną do tej pory presją. Coś, co nazywane jest wojną handlową, czyli nałożenie ceł na stal i aluminium przez Stany Zjednoczone, sprawiło, że do Europy trafia znacznie więcej tych produktów z Azji, z Ukrainy, z Turcji. To wszystko sprawia, że nasza stal po prostu traci na konkurencyjności. A w sytuacji, kiedy jest dławiona jeszcze cenami energii, ten rozwój, mówiąc w skrócie, jest nie tylko zahamowany, ale mamy do czynienia z wieloma niebezpiecznymi zjawiskami. My możemy przeciwdziałać temu w miarę naszych możliwości. I na miarę naszych możliwości jest także ta ustawa. To jest przykład postulowanego rozwiązania, rozwiązania obiecanego branży. Wypracowane w ramach spotkań komisji czy zespołu trójstronnego rozwiązania mają właśnie sprostać temu oczekiwaniu.

Branże energochłonne, które są beneficjentem tej ustawy, są bardzo ważnym elementem naszej gospodarki. One generują ok. 6% PKB, a 51 największych odbiorców przemysłowych odpowiada za 20% krajowego zużycia energii elektrycznej oraz zapewnia ponad 20% miejsc pracy. Mówimy tutaj o dużych pracodawcach, m.in. Jastrzębskiej Spółce Węglowej, PKN Orlen, Grupie Azoty, ArcelorMittal, KGHM, a także wielu innych, mniejszych podmiotach.

Sama ustawa… Zakończyliśmy proces prenotyfikacji z Komisją Europejską. Jesteśmy w trakcie oficjalnej notyfikacji tych rozwiązań, które wyglądają następująco.

Rekompensaty, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pomocy publicznej na cele… Mają one charakter bezpośrednich dopłat pieniężnych, które mogą być wypłacane w roku, w którym zostały poniesione dodatkowe koszty związane z przerzucaniem ceny uprawnień do emisji na cenę energii elektrycznej lub w następnym roku. Wysokość rekompensat jest uzależniona od szeregu czynników, które są wymienione w tej ustawie. Możemy to rozwinąć, jeśli będą takie pytania czy będzie wyrażona taka wola przez państwa senatorów. Są także warunki otrzymania tych rekompensat, które ustawa także bardzo szczegółowo precyzuje.

Łącznie planujemy w latach 2020–2021 wypłacać rocznie rekompensaty na poziomie 890 milionów zł. To jest ten wysiłek, który bierzemy pod uwagę. I to jest miara tego, co nazwałem ulżeniem dla przemysłu energochłonnego po to, by mógł poprawić swoją konkurencyjność w Europie, a także względem globalnej konkurencji związanej z wytwarzanymi przez siebie produktami. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Teraz proszę o opinię Biuro Legislacyjne, pana legislatora Mirosława Reszczyńskiego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo! Panowie Ministrowie! Szanowni Goście!

Biuro zaproponowało 12 uwag do omawianej ustawy, z czego 6 uwag zawiera propozycje poprawek, które mają na celu korektę przepisów wymagających zmiany językowej bądź redakcyjnej. W zestawieniu uwag są to propozycje poprawek zawarte w pktach 1, 2, 3, 4, 6 i 10. Tak jak mówiłem, cała istota zmian zawiera się w treści uwagi bądź poprawki. Trudno je tutaj omawiać. Tak jak mówię, zazwyczaj korygują one błędy językowe w przepisach.

Pierwszą z poprawek, którą chciałbym omówić odrębnie, jest poprawka zawarta w uwadze nr 5 na stronie 7 opinii. Dotyczy ona art. 19 ust. 2. Zgodnie z tym przepisem podmiot inny niż wnioskodawca na żądanie prezesa URE przedstawia informacje lub dokumenty niezbędne do weryfikacji danych zawartych we wniosku o rekompensaty z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych. W opinii Biura Legislacyjnego zwracamy uwagę na to, że ta końcowa część przepisu jest normatywnie zbędna. W opinii podkreślamy, że wydaje nam się, iż wymienione w ustawie zobowiązane podmioty tak czy inaczej będą przekazywać te informacje z zachowaniem powszechnie obowiązujących przepisów. W związku z tym proponujemy, ażeby w art. 19 w ust. 2 skreślić wyrazy „z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych”.

Kolejna poprawka, która nie jest poprawką eliminującą błędy językowe, to poprawka zawarta w pkcie 7. Uwaga ta dotyczy art. 26 ust. 1 pkt 2. Proponujemy poprawkę korelującą terminologię zastosowaną w przepisie materialnym oraz w przepisie określającym sankcję w postaci kary pieniężnej za naruszenie obowiązku zawartego w tym przepisie materialnym. Tak jak zwracamy uwagę, art. 26 ust. 1 pkt 2 mówi o naruszeniu obowiązku, o którym mowa w art. 19 ustawy. Tutaj dostosowujemy terminologię przepisu karnego do przepisu materialnego.

Kolejna uwaga dotyczy art. 26 ust. 5 i 7. W przepisie tym… Art. 26 ust. 5 przewiduje, że wpływy z kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa. My zwracamy uwagę na to, że jest to jak gdyby zbędna regulacja, dlatego że kary pieniężne stanowią dochód budżetu państwa zgodnie z art. 111 pkt 12 ustawy o finansach publicznych, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. W tym przypadku tak nie jest, co podkreślamy w naszej uwadze. Ponadto zwracamy uwagę na to, iż w ust. 7 w art. 26 jest mowa o tym, że kary pieniężne, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Norma ta powtarza normę zawartą w art. 2 ust. 1 tejże ustawy. W związku z tym proponujemy, ażeby w art. 26 skreślić ust. 5 i 7.

Kolejna uwaga, nr 9, dotyczy art. 27. Ta uwaga nie skutkuje propozycją poprawki. Zwracamy jedynie uwagę na to, że ustawa, do której odwołuje się… że przepis ust. 2c w art. 49 ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych… Ta regulacja przewiduje, że w art. 49 usytuowany jest również ust. 2b. Ustawa nowelizująca omawianą przeze mnie ustawę, wprowadzająca do art. 49 ust. 2b, nie jest jeszcze opublikowana. Tak jak mówię, ta uwaga ma charakter informacyjny, z momentem publikacji te przepisy się dopną.

Kolejna uwaga to uwaga nr 11. Dotyczy ona art. 29 omawianej ustawy. Zgodnie z tym przepisem tworzy się Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji. Zgodnie z art. 21 ustawy fundusz ten jest państwowym funduszem celowym. My tu podkreślamy, że państwowe fundusze celowe to są rachunki bankowe, którymi dysponują odpowiedni ministrowie wskazani w ustawie tworzącej fundusz. Z tego względu nie ma konieczności formułowania w ustawie przepisów tworzących ten fundusz. Brak zwrotu „tworzy się” nie znaczy, że inne przepisy kreujące ten byt prawny nie zadziałają. Mówię tu o przepisach rozdziału 3, tj. art. 21–25. Dla nas regulacja art. 29 jest zbędna i prosimy o jej skreślenie.

I ostatnia uwaga dotyczy art. 32. Przepis ten zawiera klauzulę zawieszającą przyznanie rekompensat do dnia wydania przez Komisję Europejską decyzji o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w ustawie z rynkiem wewnętrznym albo decyzji stwierdzającej, że środek ten nie stanowi pomocy publicznej. My tu zwracamy uwagę, że w przepisie jest mowa o tym, że do dnia wydania przez Komisję decyzji. I my z uwagi na to, że decyzje Komisji są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, proponujemy, aby ze względu na pewność informacji dla adresatów tej normy wyraz „wydania” zamienić na wyraz „ogłoszenia”. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Teraz poproszę pana ministra oraz przedstawicieli ministerstwa o ustosunkowanie się do tych propozycji Biura Legislacyjnego, do tych poprawek ujednolicających czy też językowych, ale przede wszystkim do tych 6 poprawek jednak zmieniających treść ustawy.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Już się do nich odnoszę, kierując się tą numeracją, która jest w materiale Biura Legislacyjnego.

Generalnie przyjmujemy wszystkie te poprawki, które mają charakter legislacyjny, nie wymagają głosowania, czyli mają charakter redakcyjny.

Poprawka nr 1 – zgadzamy się.

Poprawka…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Możemy tak numerami, Panie Przewodniczący?

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Tak, tak.)

Poprawka nr 2 – zgadzamy się.

Poprawka nr 3 – zgadzamy się.

Poprawka nr 4 – zgadzamy się.

Z poprawką nr 5 się nie zgadzamy i zaraz wyjaśnimy dlaczego, jeśli pan przewodniczący pozwoli.

Z poprawką nr 6 się zgadzamy.

Poprawka nr 7… Tutaj z kolei będziemy zaraz prosić o wyjaśnienie, o doprecyzowanie państwa stanowiska w tym zakresie.

Z poprawką nr 8 nie zgadzamy się i wyjaśnimy dlaczego.

Poprawka nr 9… Rozumiem, że to nie jest poprawka. Tak? To jest tylko…

(Głos z sali: To jest uwaga.)

To jest uwaga?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Informacyjna.)

(Głos z sali: To niczego nie poprawia.)

To jest uwaga.

(Głos z sali: To jest stwierdzenie.)

Tak, to jest uwaga.

Poprawka nr 10…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: A jakie jest stanowisko?)

Odniesiemy się.

Poprawka nr 10 – przyjmujemy.

Poprawka nr 11 – nie przyjmujemy i zaraz wyjaśnimy dlaczego.

Tak samo jest z poprawką nr 12, której również nie przyjmujemy.

I po kolei wyjaśnimy, dlaczego ich nie przyjmujemy.

Czyli teraz przechodzimy do pierwszej, która…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Do poprawki nr 5.)

Dokładnie tak. Wyjaśnimy, dlaczego się nie zgadzamy. Jeżeli pan przewodniczący by pozwolił, to pan dyrektor czy pani naczelnik… To może pani naczelnik Boniewicz, jeżeli pan przewodniczący pozwoli.

Naczelnik Wydziału Zielonej Gospodarki w Departamencie Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Agnieszka Boniewicz:

Dzień dobry.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!

Właściwie chcielibyśmy się odnieść, jeśli to możliwe, łącznie do poprawki nr 5, poprawki nr 11 i poprawki nr 8. To są…

(Głos z sali: Nr 5, 8…)

Poprawki nr 5, 8 i 11. One wszystkie, jak rozumiem, dotyczą takiej trochę nadregulacji, tzn. tego, że wprowadzamy przepisy, które generalnie pojawiają się również… tego, że inne ustawy regulują to. Żeby ustawa była w miarę kompleksowa, rzeczywiście postanowiliśmy, że mimo że, tak jak w przypadku ustawy o ochronie informacji… No, chodzi też o to, że nie trzeba ustanawiać funduszu rekompensat pośrednich, bo to z założenia jest fundusz celowy i nie ma potrzeby umieszczać końcówki przepisu… Chcielibyśmy te przepisy po prostu pozostawić dla czytelności ustawy.

Ale chciałabym podpytać o poprawkę dotyczącą art. 27 ust. 1 pkt 2. To jest poprawka nr 7. Czy to jest poprawka o charakterze merytorycznym?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Art. 26…)

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Z tego…)

Art. 26.

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Tak.)

Ale to jest poprawka nr 7.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Tak, poprawka nr 7.

Bardzo proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Ta poprawka nie zmienia merytorycznie przepisu. Dostosowujemy jedynie terminologię zawartą w art. 26 ust. 1 do art. 19. W art. 19 ust. 2 mówimy o obowiązku przedstawienia. Tak?

(Naczelnik Wydziału Zielonej Gospodarki w Departamencie Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Agnieszka Boniewicz: Tak.)

Dziękuję.

Naczelnik Wydziału Zielonej Gospodarki w Departamencie Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Agnieszka Boniewicz:

Czyli rozumiem, że ma ona charakter redakcyjny?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Tak.)

Jeśli tak, to przyjmujemy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Koreluje terminologię…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa: I jeszcze proszę wyjaśnić uwagę nr 9.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Czyli jeszcze, Panie Ministrze…

(Naczelnik Wydziału Zielonej Gospodarki w Departamencie Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Agnieszka Boniewicz: A, to jeszcze…)

Po wyjaśnieniu pana legislatora rząd akceptuję tę poprawkę?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa:

Tak, tę redakcyjną akceptujemy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Poprawkę nr 7. Dziękuję bardzo.

(Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko: Uwaga nr 9, ostatnia z…)

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa: Tutaj jest ta uwaga nr 9. Jeżeli możemy się odnieść… To nie jest poprawka, tylko to jest uwaga, do której się odniesiemy. Pan dyrektor Staniłko.)

Tak, bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko:

Czekamy na podpis prezydenta, jak rozumiem, i w momencie uzyskania tego podpisu akt, do którego będziemy się odnosić, będzie już aktem obowiązującym i wprowadzenie tej poprawki nastąpi w sposób automatyczny. Bo tak rozumiem sens tej uwagi. Po prostu jest to jeszcze akt nieobowiązujący. Tak?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Proszę, Panie Legislatorze.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Uściślając, powiem, że czekamy na publikację tego aktu w Dzienniku Ustaw.

(Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko: Okej.)

Ewentualna publikacja będzie musiała spowodować korektę redakcyjną, uzupełnienie przepisów chociażby o publikatory. A jeśli chodzi o te oznaczenia numeryczne, to gdy będzie ujednolicany tekst ustawy, to będzie…

Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko:

Ostatnia poprawka, która dotyczy różnicy między wydaniem decyzji a…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Nr 12.)

…jej opublikowaniem w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej… Dla nas jest to ważne z takiego oto powodu, że… Przede wszystkim w ogóle taki zapis odnoszący się do wydania przez Komisję decyzji istnieje, o ile dobrze pamiętam, w ustawie o rynku mocy i on ma taką wagę, że… My nawet procedujemy w tej chwili notyfikację ulgi w rynku mocy i pomiędzy wydaniem decyzji a jej opublikowaniem było kilka miesięcy różnicy. To nie był taki typowy miesiąc, powiedzmy, na przygotowanie dziennika urzędowego, jego redakcji, oczekiwania na druk itd. czy edycję dokumentu, który potem zawiesza się na stronie, tylko naprawdę minęło kilka dobrych miesięcy. I my wolimy – no bo to zależy od tego, kiedy ustawa wejdzie w życie itd. – mieć zapas kilku miesięcy pomiędzy wydaniem a opublikowaniem decyzji, ponieważ rząd jest niemal natychmiast informowany o tym, że decyzja została wydana. To jest, powiedzmy, jednodniowe opóźnienie, a publikacja decyzji w dzienniku urzędowym naprawdę może nastąpić kilka miesięcy później.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Te wyjaśnienia w zupełności to wyjaśniają. Ale ja chciałbym tylko jeszcze jedną drobną uwagę podnieść. Bo pan minister na początku wystąpienia powiedział, że akceptuje uwagi legislacyjne, które nie wymagają poprawek formalnych. Otóż pragnę zwrócić uwagę na to, że na etapie prac legislacyjnych w Senacie każda zmiana w tekście przedłożenia sejmowego wymaga przejęcia tej naszej propozycji poprawki przez jednego z senatorów. Wtedy przyjmuje ona formę poprawki i musi być rozstrzygnięta w pierwszej kolejności przez komisję, a w drugiej kolejności przez Senat in pleno. Dziękuję.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa: Tak, oczywiście. Dziękuję bardzo.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Szanowni Państwo, otwieram dyskusję.

Jako pierwszy zgłaszał się pan senator Peczkis.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Grzegorz Peczkis:

Ja chciałbym tylko dopytać o kilka rzeczy.

Panie Ministrze, mówił pan o zakładach Orlenu, o zakładach Grupy Azoty. Ale o ile się orientuję, oni są głównie odbiorcami energii cieplnej. To po pierwsze. Po drugie, to są również zakłady, które jako jedne z nielicznych w Polsce mają własne wytwarzanie zarówno energii cieplnej, jak i energii elektrycznej. Czy one, wytwarzając na własne potrzeby tę energię, również będą objęte dopłatami? To jest pierwsze pytanie.

Drugie pytanie. Czy państwo zamierzacie weryfikować… Bo to jest system pośredniej… nie chcę powiedzieć „pomocy”, bo pomoc oczywiście może być źle zrozumiana w Unii Europejskiej, ale jest to jakiś system wsparcia. Czy państwo jesteście w stanie weryfikować, czy przypadkiem nie dochodzi do takiej sytuacji w dużym zakładzie energochłonnym – ja znam takie przypadki – działającym w Polsce, którego struktura wytwarzania, przemysłowa jest w 100% zagraniczna, produkt jest eksportowany za granicę, jest przetwarzanie jakiegoś czynnika pochodnego z innego dużego zakładu, np. z koksowni, i konkretnie rzecz ujmując, są tylko i wyłącznie pracownicy… 80% stanowią pracownicy z Ukrainy… Czy państwo zakładacie weryfikację tego, kogo będzie dotować, czy to po prostu będzie tak, że jak ktoś na terenie Polski się zgłasza, to go dotujecie?

I trzecie moje pytanie. Pan minister mówił o – zresztą tutaj w uzasadnieniu też jest bardzo dużo o tym – prawie do emisji. Z tym że prawo do emisji, Panie Ministrze, jeśli ja dobrze rozumiem, odnosi się do tony wyemitowanego dwutlenku węgla. Jeżeliby to próbować przeliczyć na megawat energii, to wychodzi współczynnik ok. 0,8. Więc jeżeli cenę, obecną uśrednioną cenę – przepraszam, mówię tak kolokwialnie, bo takich cen oczywiście nie ma – przemnożyć przez ten współczynnik emisji i spojrzeć na dopłatę, jaką państwo proponujecie, rozumiem, że wynoszącą ok. 40%, to okaże się, że to jest troszkę z górką. Jak żeście to wyliczali? Skąd się to bierze? Bo jak mówię, jeśli się weźmie po prostu cenę emisji np. z dzisiaj, pomnoży przez współczynnik odnoszący się do megawatogodziny wytworzonej energii, to okaże się, że dajecie z górką. Z czego ta górka wynika?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan dyrektor, tak? Proszę bardzo.

Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko:

Odnosząc się do pytania pierwszego… Autoproducent ma prawo do rekompensaty, za wyjątkiem energii wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, jeżeli takową zakupuje lub wytwarza. Z tym że trzeba pamiętać, że takie zakłady jak Orlen, bardziej może niż Grupa Azoty, nie w całości, a nawet, powiedziałbym, nie w większości się kwalifikują, dlatego że rekompensaty są dosyć skomplikowanym mechanizmem pomocowym. One dotyczą tak naprawdę produktów wytwarzanych w określonych dosyć szczegółowo instalacjach. Te instalacje są przyporządkowywane do pewnych kodów PKD i to jest tylko ten obszar instalacji, w przypadku których gdzieś tam na zaciskach licznika można de facto pomierzyć ilość energii, którą wykorzystuje dana instalacja. To generalnie jest energia elektryczna, a nie cieplna. Te zakłady mogą oczywiście korzystać z systemu wsparcia kogeneracji o tyle, o ile jest on… no, takiego, jaki jest notyfikowany od bodaj marca tego roku. Tak więc to na pewno nie jest zrekompensowanie w ogóle całości energii zużywanej w zakładzie ani nawet nie jest to niekiedy zrekompensowanie kosztów emisji CO2 zakupionej do wytworzenia lub zakupu energii z sieci w odniesieniu do całości produkcji w ogóle danego zakładu. To jest cała skomplikowana szczegółowa lista produktów z określonych instalacji.

Druga sprawa, o którą pan pytał, dotyczyła, że tak powiem, weryfikacji własnościowo-zasobowej zakładów. Nie możemy, że tak powiem, na gruncie jednolitego rynku europejskiego rozróżniać tego typu sytuacji, czy ktoś korzysta z pracowników z danego kraju, odnosić się do tego, na podstawie jakiej umowy o pracę pracują, czy czegoś takiego. To, co obowiązuje tutaj… To jest po prostu przedsiębiorstwo krajowe zarejestrowane w Polsce. Po drugie – i to jest też to, co chciałbym podkreślić – w stosunku do wytycznych idziemy krok dalej, tzn. przedsiębiorstwa muszą wdrożyć jeden z określonych w ustawie certyfikatów zarządzania w ogóle energią w przedsiębiorstwie, tak żeby dojść do przynajmniej minimalnego poziomu sprawności i wydajności zarządzania w ogóle zasobami, które są kluczowe od strony kosztowej. Ten poziom ambicji jest stopniowalny w zależności od możliwości i kosztów.

I trzecia sprawa, o którą pan senator pytał… Przepraszam, ale zapomniałem…

(Senator Grzegorz Peczkis: Korelacja pomiędzy współczynnikiem emisyjności a ceną megawatogodziny.)

To ja poproszę pana Tomasza Ziomka, żeby odpowiedział. Bo ja z pamięci chyba nie umiem odpowiedzieć.

Ekspert Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii Tomasz Ziomek:

Szanowna Komisjo!

Panie Senatorze, odpowiadając na pańskie pytanie, powiem, że ten współczynnik emisyjności, który został przyjęty w ustawie o systemie rekompensat, czyli 0,88 t CO2 na megawatogodzinę, to regionalny współczynnik emisji, który został określony dla Polski przez Komisję Europejską w wytycznych. System został przygotowany i oparty dokładnie na tych wytycznych, tak aby zapewnić zgodność pomocy publicznej z prawem Unii Europejskiej. I jeszcze taka dodatkowa informacja: zgodnie z tym wzorem intensywność pomocy, również określona na poziomie wytycznych, to 75%. Tak więc niejako już automatycznie wysokość tej pomocy będzie jeszcze dodatkowo o te 25% ograniczona. Dziękuję.

(Senator Grzegorz Peczkis: Panie Przewodniczący, jeszcze mogę dopytać?)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze pan senator.

Senator Grzegorz Peczkis:

Troszkę się wystraszyłem. Tylko gwoli formalności. Komisja Europejska nam mówi, jaki mamy współczynnik, czy mówi nam to KOBiZE?

Ekspert Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii Tomasz Ziomek:

Szanowny Panie Senatorze, Komisja przyjmuje te informacje na podstawie informacji przekazanych przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami. Są to dane historyczne – warto o tym pamiętać – ponieważ wytyczne zostały przyjęte przed rokiem 2012 i na tych danych Komisja się opierała. Dziękuję bardzo.

(Brak nagrania)

Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko:

Ja tylko dopowiem, żebyście państwo senatorowie mieli pełen obraz. Jeżeli mamy do czynienia, powiedzmy, z unikalną, może okresową sytuacją, że jest jakaś górka, to jest to tylko na 2 lata. Te dane są historyczne, bo wytyczne są przyjmowane na 10 lat, czyli zazwyczaj u początku okresu rozliczeniowego nowego, najczęściej 10-letniego okresu ETS, są przyjmowane jakieś wytyczne. Mniej więcej za rok – tak przypuszczam – będą przyjęte nowe wytyczne i siłą rzeczy będziemy musieli dostosowywać tę ustawę do kolejnych. No, zapowiadają się raczej ostrzejsze niż luźniejsze.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo dziękuję.

Pan senator Augustyn.

Senator Mieczysław Augustyn:

Nie jestem energetykiem, ale patrzę pod względem skutków społecznych na tę ustawę. Oczywiście trzeba ją ocenić pozytywnie w tym sensie, że próbujemy ratować niektóre firmy. Ale to jest zupełnie odległe od tego, co państwo kiedyś mówiliście w tej komisji i co było projektowane. Rekompensaty czy gwarancje rekompensat miały mieć wszystkie firmy i oczywiście Unia Europejska, przed czym przestrzegaliśmy, na to się zgodzić nie mogła i się nie zgodziła. Teraz jest według reguł unijnych. Miejmy nadzieję, że jest szansa, że ta notyfikacja tym razem będzie. Panie Ministrze, wtedy też tutaj zaklinano się, że będzie, ale nie było. Tak więc miejmy nadzieję, że będzie. Trzymam kciuki, oby tak było, bo życzymy jak najlepiej naszym firmom. Jednak trzeba też jasno mówić, że to dotyczy, tak jak tutaj przed chwilą słyszeliśmy, niektórych firm, niektórych produktów, niepełnej rekompensaty. I dlatego chciałbym zapytać, jakie będą – czy państwo to szacowaliście – rzeczywiste skutki dla np. cen produktów w Polsce. Czy pracownicy tych wrażliwych energetycznie branż będą mieli zatrudnienie? Czy będzie tak, że jednak ci wielcy inwestorzy mimo wszystko będą się wycofywać? Bo żeby spełnić wymogi, które tutaj są, trzeba oczywiście tę sprawność bardzo poprawiać. I jeżeli nie będą tego w stanie robić, to oczywiście nie będą też w stanie korzystać z tej pomocy. Jak państwo to oceniacie? Jaki procent firm jest w stanie to przetrzymać, jaki procent firm dostanie tę pomoc i w jakim zakresie?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, pan czy któryś…

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Przede wszystkim musi jasno wybrzmieć, że wszystkie podmioty, które zostaną objęte tym wsparciem, to są podmioty, na które jest przyzwolenie Komisji Europejskiej. Tak więc ustawa daje maksymalne wsparcie maksymalnej grupie podmiotów dopuszczonych przez Komisję Europejską. Nie ma ani jednego więcej podmiotu gospodarczego w Polsce i ani złotówki więcej, którą moglibyśmy dać tej branży, kierując się dokładnie tymi przepisami europejskimi. W związku z tym i wysokość dozwolonej pomocy publicznej, i katalog podmiotów, które są objęte tym wsparciem, są po prostu maksymalne. Więcej zrobić nie możemy.

Jestem spokojny dlatego, że ustawa ma jednoznaczne pozytywne opinie sektorów i podsektorów energochłonnych. Jest z nimi konsultowana, jak mówiłem na samym początku, była przez nie wyczekiwana. Jest elementem takiego planu… Nie chcę mówić, że porozumienia, ale pewnego takiego konsensusu, który udało się osiągnąć między stronami rządową, społeczną i stroną pracodawców, co powinniśmy zrobić, żeby wesprzeć ich konkurencyjność. I oczywiście słowo „wesprzeć” jest kluczowe. My nie rozstrzygniemy w 100% o ich konkurencyjności, dlatego że… No, teraz musielibyśmy wchodzić w poszczególne branże oddzielnie, bo każda ma swoją specyficzną konkurencję i specyficzną sytuację. Ja na wstępie mówiłem tylko o branży np. hutniczej, no bo to jest taki przykład, że te perturbacje, których jesteśmy ofiarami, gdyż jesteśmy częścią całego globalnego ekosystemu gospodarczego, sprawiają, że inwestorzy, właściciele podejmują różne decyzje, kierując się różnymi przesłankami. My możemy z tym – i tą ustawą to czynimy – uporać się na miarę naszych możliwości, na miarę warunków, które stwarza Unia Europejska, z tym jednym wątkiem, jakim jest wątek kosztów energii. I to też czynimy. Na pewno jest jednoznaczna opinia ze strony pracodawców, że to im pomaga w utrzymaniu miejsc pracy, pomaga im w utrzymaniu konkurencyjności, pomaga im w utrzymaniu kondycji finansowej przedsiębiorstw i pozwala im dalej się rozwijać. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Pan senator Dobkowski. Bardzo proszę.

Senator Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, takie pytanie: czy system tych rekompensat będzie dotyczył…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Panie Senatorze, do mikrofonu proszę mówić.)

Panie Ministrze, czy… Nie działa?

(Głos z sali: Działa, działa.)

Panie Ministrze, czy tym systemem rekompensat będą objęte również kopalnie węgla brunatnego, które też zużywają dużo energii elektrycznej?

Przy okazji zadam też takie pytanie: czy rozpatrywana jest taka propozycja, żeby np. kopalnie węgla brunatnego, które w 98–99% pracują na rzecz elektrowni i są częścią jednej i tej samej spółki akcyjnej… Czy nie można byłoby zaliczyć po prostu zużywania tej energii na potrzeby wydobycia węgla brunatnego jako potrzeb własnych związanych z wytworzeniem energii elektrycznej? To tak samo, jak są potrzeby własne elektrowni. Czy jest to sprawa do rozważenia? Czy jest taka możliwość, żeby tak zrobić? No bo przecież to jest kuriozalne, że kopalnie, które są częścią wytwórcy prądu, są w tej samej spółce, muszą kupować produkt na zewnątrz z zakładu energetycznego. Uważam, że po prostu zużycie energii od razu powinno być zaliczone w koszty własne przedsiębiorstwa. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Bardzo proszę, Panie…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Marcin Ociepa: Panie Przewodniczący, czy zgodnie z zasadą, że dobre wieści przekazuje minister, a złe dyrektor, mógłbym poprosić o odpowiedź pana dyrektora Staniłkę?)

(Wesołość na sali)

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Jan Staniłko:

Zła wiadomość jest taka, że górnictwo generalnie w tym systemie nie jest sektorem wspieranym, bo po prostu nie może być ze względu na wytyczne Komisji Europejskiej.

A ta druga część wypowiedzi pana senatora, która mówi o zaliczeniu czegoś do potrzeb własnych przedsiębiorstwa czy takiego zużycia na potrzeby własne… To jest tak naprawdę regulacja techniczna, która jest w rękach Ministerstwa Energii i my jakby w ogóle nie ingerujemy w to, gdzie się kończy zakład i jak on jest zintegrowany, czy jest zamknięty obszar dystrybucyjny i opłaty są naliczane gdzieś tam na przyłączu. To są de facto… To, o czym pan mówił, jest według mojej najlepszej wiedzy obszarem regulowanym przez prawo energetyczne, a nie ustawę o systemie rekompensat za cenę CO2 przeniesioną na konsumenta finalnego, bo de facto o tym jest ta ustawa.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Czy są jeszcze pytania panów senatorów? Nie ma.

Zamykam dyskusję.

Szanowni Państwo, pomimo zgłoszenia propozycji poprawek przez Biuro Legislacyjne… Ze względu na ważność tej ustawy i, w moim przeświadczeniu, kalendarz, jaki mamy, taki, że nie wiadomo, czy posiedzenie Sejmu jeszcze będzie, oraz to, że ta ustawa to ustawa bardzo ważna dla ponad 300 firm, ja zgłaszam wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Kto z panów senatorów przyjmuje ten mój wniosek, żeby tę ustawę przyjąć bez poprawek? Bo naprawdę te poprawki doceniam, ale one w moim przeświadczeniu nie zmieniają meritum tej ustawy. A gdyby tak było, to mamy czas to poprawić czy też w następnej kadencji to się poprawi, rozstrzygnie.

Kto jest za przyjęciem mojego wniosku? (5)

Kto jest przeciwko? (0)

I kto się wstrzymał? (1)

Pan senator Augustyn się wstrzymał.

Dziękuję bardzo.

Sprawozdawcą tej ustawy… Ja bym proponował… No, dwóch… To już naprawdę ostatnie w tej kadencji. Panie Senatorze Peczkis, byłby pan uprzejmy jeszcze to wziąć? Pan jest naprawdę…

(Senator Grzegorz Peczkis: Dziękuję bardzo.)

Wyraża pan zgodę?

(Senator Grzegorz Peczkis: Tak jest.)

Bardzo jesteśmy panu wdzięczni.

Sprawozdawcą tej ustawy będzie pan senator Grzegorz Peczkis.

Dziękuję panu ministrowi, przedstawicielom ministerstwa.

Zamykam posiedzenie…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Oczywiście chodzi o punkt pierwszy naszego posiedzenia komisji.

Zrobimy minutową przerwę techniczną i za moment przystąpimy do punktu drugiego, ale to już z udziałem Ministerstwa Energii.

(Przerwa w obradach)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz ustawy – Prawo energetyczne (druk senacki nr 1253, druki sejmowe nr 3621 i 3646)

Szanowni Państwo, punkt drugi porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz ustawy – Prawo energetyczne; druk senacki nr 1253.

Bardzo proszę ministra energii, pana Adama Gawędę, o przedstawienie ustawy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panowie Senatorowie! Panie Mecenasie! Panowie Dyrektorzy!

Mam przyjemność przedstawić ustawę o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz ustawy – Prawo energetyczne.

Głównym celem tej ustawy jest… Wzrost legalnego obrotu paliwami, który jest wynikiem walki z szarą strefą, oraz postępujący proces dywersyfikacji dostaw ropy naftowej do Polski oznaczają zwiększone zapotrzebowanie na pojemności magazynowe. W przypadku kryzysu dostępność powierzchni magazynowych jest kluczowa dla utrzymania wymaganej ilości zapasów interwencyjnych ropy naftowej i paliw będących głównym instrumentem zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego kraju. Głównym celem ustawy jest zapobieżenie sytuacji niedoboru pojemności magazynowych dla podmiotów prowadzących działalność na rynku naftowym. Przyjęte rozwiązania mają na celu przede wszystkim zapewnienie bieżącego zapotrzebowania na pojemności magazynowe z uwzględnieniem obecnych możliwości rynku i zagwarantowanie szybkiego uruchomienia zapasów interwencyjnych w przyszłości poprzez zwiększenie ilości zapasów utrzymywanych w formie paliw oraz odpowiednie dostosowanie rynku magazynowego.

Projekt implementuje także przepisy dyrektywy wykonawczej Komisji 2018/1581 z 19 października ubiegłego roku zmieniającej dyrektywę z roku 2009 w odniesieniu do metody obliczania obowiązkowej ilości zapasów oraz terminów dostosowania wielkości zapasów do danych z roku poprzedniego. To jest przesunięcie terminu z 31 marca na 30 czerwca każdego roku.

Główne rozwiązania tego projektu.

Rozpoczęty program inwestycyjny w zakresie rozbudowy krajowej infrastruktury magazynowej przyniesie w najbliższych latach efekt w postaci nowych pojemności magazynowych. W odpowiedzi na bieżące trudności związane z dostępnymi pojemnościami magazynowymi zaistniała właśnie konieczność podjęcia następujących pilnych działań w okresie przejściowym. Dla zapewnienia podmiotom zobowiązanym do tworzenia zapasów obowiązujących dostępu do usługi magazynowej w sytuacji ograniczonych pojemności na rynku magazynowym wprowadzono przepis dopuszczający wykorzystanie ok. 1,5 miliona m3 pojemności podziemnego bezzbiornikowego magazynu ropy naftowej i paliw, które obecnie posiadają obniżoną sprawność wytłaczania zapasów interwencyjnych ropy naftowej i paliw, tj. nie mieszczą się w standardzie szybkości wytłaczania wynoszącym 150 dni dla ropy naftowej i 90 dni dla paliw. Pozwoli to na wykorzystanie tych pojemności w okresie prowadzonego procesu modernizacji tego magazynu, jak również zaspokoi aktualne potrzeby rynku ropy naftowej i paliw.

W ustawie określono, że w przypadku bezzbiornikowego magazynowania ropy naftowej lub paliw parametry techniczne magazynów oraz związanych z tymi magazynami systemów przesyłowych odpowiadają wymaganiom w zakresie dostępności fizycznej rozumianej jako czas potrzebny na udostępnienie zapasów zgromadzonych w danym magazynie dla rynku, który wynosi, tak jak już powiedziałem, 150 dni od dnia 1 stycznia 2024 r. dla ropy naftowej i 90 dni od dnia 1 stycznia 2029 r. też dla ropy naftowej, a dla paliw 90 dni od dnia 1 stycznia 2024 r.

Jednocześnie wprowadzono przepisy gwarantujące, że parametry magazynów podziemnych nie mogą ulec pogorszeniu w stosunku do obecnych parametrów wytłaczania, co zagwarantuje, iż ilości utrzymywanych w nich zapasów interwencyjnych w dniu 1 stycznia 2019 r. będą dostępne jak w chwili obecnej.

Dodatkowo prezesa Agencji Rezerw Materiałowych wyposażono również w kompetencje umożliwiające mu czasowe lokowanie zapasów agencyjnych w pojemnościach niespełniających wymagań, co pozwoli na wypełnienie obowiązków w zakresie posiadania wymaganych ilości zapasów agencyjnych oraz wpłynie pozytywnie na potrzeby magazynowe w zakresie operacji rynkowych.

Jeśli chodzi o dodatkowe rozwiązania, które mają na celu poprawę bezpieczeństwa paliwowego kraju, to w ustawie wprowadzono nową strukturę zapasów interwencyjnych poprzez określenie minimalnego poziomu zapasów agencyjnych na poziomie 75% utrzymywanych w postaci paliw oraz przepisy określające termin dostosowania przez prezesa Agencji Rezerw Materiałowych struktury produktowej zapasów agencyjnych do nowych regulacji w tym zakresie, czyli to będzie 50% paliw w zapasach agencyjnych w okresie od 30 czerwca 2024 r. do 29 czerwca 2029 r.

Na prezesa Agencji Rezerw Materiałowych nałożono obowiązek sporządzania prognozy krajowego zapotrzebowania na pojemności magazynowe dla zapasów interwencyjnych. Dla poprawy systemu interwencyjnego wprowadzono uprawnienie ministra energii do wskazywania w decyzji o uwolnieniu zapasów obowiązkowych magazynu, z którego powinny być uwolnione zapasy, oraz uzupełnienia planów interwencyjnych wojewodów o informację na temat wielkości zużycia paliw przez podmioty upoważnione do priorytetowych dostaw.

Ustawa ta nie spowoduje wzrostu wydatków z budżetu państwa ani jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana struktury zapasów agencyjnych nie wpłynie w sposób znaczący na koszty tworzenia i utrzymywania zapasów agencyjnych ze względu na odmienny sposób przeliczenia paliw i ropy naftowej na tzw. ekwiwalent ropy naftowej. Jednocześnie zmiany te poprawiają zapewnienie ciągłości zaopatrzenia rynku w sytuacji kryzysowej, co stanowi niewymierną korzyść dla gospodarki i konsumentów. Zmiana struktury produktowej zapasów rozłożona jest na okres dłuższy, na okres 10 lat.

Projektowane zmiany powinny mieć neutralny wpływ na konkurencyjność i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców, oraz na rodziny, obywateli, gospodarstwa domowe, a także na sytuację ekonomiczną i społeczną rodziny, osób niepełnosprawnych oraz osób starszych.

Pragnę podkreślić, że ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, a zatem w interesie państwa jest wprowadzenie tych przepisów. Bardzo proszę Senat i Wysoką Komisję o przyjęcie tej ustawy. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Szanowni Państwo, otrzymaliśmy w materiałach opinię Biura Legislacyjnego do tej ustawy, w której biuro stwierdza, iż ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych. Czy jeszcze pan…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński: Nie, nie. Podtrzymuję opinię.)

Biuro podtrzymuje opinię. Tak że bardzo dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Czy któryś z panów senatorów chce zabrać głos?

Pan senator Piecha. Bardzo proszę.

Senator Wojciech Piecha:

Ja mam pytanie dotyczące tego magazynowania. Czy ten dodatkowy magazyn mający ok. 1,5 miliona m3 pojemności, a to jest ok. 1,5 miliona ton, jest w tej chwili dostępny, czy też jest on wypełniony? Jak w tej chwili on działa? Pytanie do pana ministra…

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Tak, tak.

Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedź.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

To jest magazyn, który istnieje, ale w tym zakresie, który jest poddany tej regulacji, będzie dostosowany do projektowanego uregulowania, które pozwala na szybsze wypompowanie, wytłoczenie.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania panów senatorów?

Pan senator Piecha.

Senator Wojciech Piecha:

Ja jeszcze chciałbym zapytać o koszty dostosowania tego magazynu do normalnej pracy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Tak, jakie są koszty.

Panie Ministrze, może…

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Jest przedstawiciel PKN Orlen.

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Tak, właśnie.)

Ja w tej chwili takich dokładnych wielkości nie potrafię podać. Nie wiem też, czy nie są one w jakiś sposób objęte klauzulą poufności. Ale jeśli nie, to bardzo proszę o zabranie głosu przedstawicieli PKN Orlen.

Kierownik Zespołu Regulacji w Polskim Koncernie Naftowym „Orlen” SA Jakub Ruszel:

Jakub Ruszel, PKN Orlen.

Odpowiadając na pańskie pytania, Panie Senatorze, powiem o 2 sprawach.

Pierwsza sprawa to wydatki. Ze względu na szczególny charakter tej inwestycji związanej stricte z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego, bezpieczeństwa paliwowego państwa szczegółowe planowane wydatki są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Tak więc jeżeli państwo senatorowie chcą uzyskać te informacje, to my jesteśmy otwarci na znalezienie formuły zwrócenia się do spółki w formie pisemnej i z zachowaniem przepisów odrębnych związanych z ochroną tajemnicy postaramy się zadośćuczynić państwa pytaniom. Tak że dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Panie Senatorze…

Senator Wojciech Piecha:

To ja się nie zwrócę na piśmie z takim pytaniem, no bo skoro to jest objęte tajemnicą firmy, to nie będziemy tak dokładnie tego drążyli.

I jeszcze chciałbym dopytać, czy to jest jeden magazyn…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Panie Przewodniczący, bardzo proszę tutaj obok…)

…czy to są 2 magazyny albo 3 magazyny.

(Głos z sali: Nie mam garnituru.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Tak, Panie Senatorze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Odpowiadając na pana pytanie, Panie Senatorze, powiem, że to jest jeden magazyn, jedna instalacja magazynowa, która w zakresie dostosowania… Czyli w zakresie tych 4,4 miliona m3, o których mówi projekt, spełnia ona standardy trzymania zapasów interwencyjnych, a w pozostałym zakresie obecnie utrzymywane są m.in. zapasy operacyjne, handlowe, które nie mogą być w tym momencie związane z kwestią sprawności, z zapasami interwencyjnymi. Tak więc mówiąc w dużym skrócie i w dużym uproszczeniu, to jest jedna instalacja, częściowo używana do trzymania zapasów interwencyjnych, a częściowo operacyjnych. Zmiana ustawowa ma pozwolić na to, żeby tę część operacyjną można było użyć do trzymania zapasów interwencyjnych. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Czy panowie senatorowie mają jeszcze jakieś pytania? Nie.

Zamykam dyskusję.

Szanowni Państwo, chciałbym złożyć wniosek o przyjęcie tej ustawy.

Kto jest za?

Jednogłośnie za.

Dziękuję bardzo.

Senatorem sprawozdawcą… Może pan senator Piecha?

(Senator Wojciech Piecha: Dobrze, zgadzam się.)

Dziękuję bardzo.

Kto jest za…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie? Nie musimy głosować.

Dziękuję bardzo.

Punkt 3. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (druk senacki nr 1254, druki sejmowe nr 3623 i 3647)

I przechodzimy, Szanowni Państwo, do punktu trzeciego: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu; druk senacki nr 1254.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedstawienie ustawy. W formie prezentacji, tak?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panowie Senatorowie!

Z uwagi na to, że niedawno byliśmy świadkami ważnego wydarzenia, realizacji kontraktu długoterminowego, wpłynął do gazoportu w Świnoujściu pierwszy statek z tego dużego kontraktu… Jak ważna jest to realizacja wyznaczonych zadań… Chcę również podczas prezentacji tej ustawy pokazać, jakie są z tym związane bardzo poważne inwestycje, które będą realizowane. Dlatego żebyście panowie senatorowie oprócz – przepraszam – „suchej” ustawy, czyli tej, która jest najważniejsza, bo ona pozwala na realizację tych celów, mieli również wyobrażenie, jak duże inwestycje będą realizowane, aby uzupełnić to, co jest bardzo ważne, w związku z rozwojem LNG w Polsce, będą przedstawiane prezentacje, a ja oczywiście w skrócie przedstawię tę proponowaną ustawę.

Rozpatrywana ustawa ma na celu usprawnienie procesu budowy inwestycji, których realizacja pozwoli na efektywne funkcjonowanie i zwiększenie wykorzystania terminalu LNG w Świnoujściu. Obecny katalog inwestycji towarzyszących terminalowi LNG, których przygotowanie, realizację i finansowanie reguluje zmieniana ustawa, zawiera głównie projekty dotyczące sieci przesyłowych realizowane przez: Gaz-System SA, czyli OGP Gaz-System SA, operatora systemu przesyłowego; Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Spółkę Akcyjną oraz Polskie LNG SA. Pragnę zwrócić uwagę na to, że efektywny rozpływ gazu ziemnego pochodzącego z terminalu zależy nie tylko od sieci przesyłowych, ale również od sieci dystrybucyjnych, które stanowią element bezpośredniego połączenia pomiędzy terminalem LNG a odbiorcami końcowymi, w tym gospodarstwami domowymi. Uwzględnienie zatem w katalogu inwestycji towarzyszących terminalowi LNG inwestycji realizowanych przez Polską Spółkę Gazownictwa Sp. z o.o., największego w kraju operatora systemu dystrybucyjnego gazowego zarządzającego 95% sieci dystrybucyjnych na obszarze całego kraju, oraz odbiorcę końcowego dokonującego zakupu paliw gazowych na potrzeby wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła przyczyni się do stworzenia w pełni funkcjonalnego gazowego systemu dystrybucyjnego zintegrowanego z systemem przesyłowym. Warto również zauważyć, że inwestycje przewidziane w ustawie to w głównej mierze inwestycje ujęte w ogłoszonym 11 października 2018 r. programie przyspieszenia inwestycji w sieć gazową Polski na lata 2018–2022, który zakłada uruchomienie usług dystrybucji gazu ziemnego w 300 nowych gminach w Polsce oraz zapewnienie dostępu do tego paliwa 90% wszystkich mieszkańców Polski. Rozbudowa sieci i zwiększenie dostępności gazu ziemnego, który jest ekologicznym źródłem ogrzewania, przyczyni się do ograniczenia poziomu zanieczyszczeń powietrza i stanowić będzie istotny element działań prowadzonych w ramach programu „Czyste powietrze”. Niewprowadzenie ułatwień inwestycyjnych na poziomie ustawowym może doprowadzić do ograniczenia zakresu, zaniechania lub odłożenia w czasie decyzji dotyczących budowy gazociągów dystrybucyjnych wysokiego ciśnienia, które są niezbędne z uwagi na maksymalizację wykorzystania terminalu LNG.

Proponowane właśnie te inwestycje, które były pokazywane na slajdach, to właśnie budowa gazociągu Konopki – Ełk – Mrągowo… Jeśliby można było jeszcze raz to pokazać… Jest tam informacja, o jakiej długości?

(Głosy z sali: Jest.)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Jest, tak? To proszę zwrócić również uwagę na to, jakiego zakresu dotyczą te inwestycje. To także: budowa gazociągu Bytów – Chojnice; budowa gazociągu Dworzysko – Chojnice; budowa gazociągu Konik – Elbląg; budowa gazociągu Tulce – Nekla; budowa gazociągu Witkowo – Września; budowa gazociągu Łyszkowice – Koluszki – Brzeziny – Łódź; budowa gazociągu Kalisz – Sieradz – Meszcze; budowa gazociągu stanowiącego przyłącze do systemu przesyłowego OGP Gaz-System SA w Zambrowie; budowa przyłącza gazowego do Ciepłowni „Kawęczyn” w Warszawie; budowa przyłącza gazowego do Elektrociepłowni „Siekierki” w Warszawie. Gdyby zliczyć całość… Ja tego tutaj nie mam, może pani, która to prezentuje, to zliczyła. Ile jest kilometrów?

(Głos z sali: Ponad 500 km.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: 577 km.)

577 km.

Dlatego wnoszę do Wysokiej Komisji o przyjęcie tej ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o stanowisko.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag o charakterze legislacyjnym do tej ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Pan senator Dobkowski.

Senator Wiesław Dobkowski:

Panie Ministrze, Panie Przewodniczący, ja zgłosiłem poprawkę i prosiłbym, żeby pan z Biura Legislacyjnego po prostu tę poprawkę, powiedzmy, przedstawił i uzasadnił…

(Głos z sali: Na piśmie?)

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Jest, tak?)

Ja tam dałem uzasadnienie, tylko chodzi o to, żeby pan od strony formalnej po prostu się odniósł do tego.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Panie Ministrze, proszę o ustosunkowanie się do propozycji poprawki pana senatora Dobkowskiego.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

To jest poprawka o charakterze legislacyjnym. Przyjmujemy tę poprawkę, jeśli oczywiście Wysoka Komisja ją zarekomenduje i przyjmie.

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Czyli jest akceptacja rządu?)

Tak, jest akceptacja.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Pan przewodniczący Komarnicki. Bardzo proszę.

Senator Władysław Komarnicki:

Bardzo serdecznie dziękuję.

Mam pytanie do pana ministra. Czy z tej ustawy nie wynika taka oto decyzja, że właściciel nie będzie miał możliwości zanegowania wysokości odszkodowania za zajęcie jego gruntu? Nie będzie mógł się sprzeciwić przebiegowi tego gazociągu przez grunt będący jego własnością? Państwo po prostu narzuci swoją wolę, nie będzie słuchać obywatela i nie będzie uwzględniać jego własności?

Mam też drugie pytanie. Czy proponowany projekt został poddany konsultacjom społecznym? Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, proszę o odpowiedź.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Z tej ustawy wynika, że regulacje, o których pan senator mówi, nie są tu podejmowane. Ta ustawa tego nie zmienia. Kwestie, o których pan senator powiedział, pozostają w dotychczasowym kształcie prawnym.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania?

Nie ma… Aha, pan senator Piecha się zgłasza.

Bardzo proszę.

Senator Wojciech Piecha:

No, mam jedno pytanie. Są tu pokazane trasy tych gazociągów… Czy ta regulacja ma przyspieszyć budowę, czy to jest taka specustawa, która pozwoli nam na szybkie zrealizowanie tych inwestycji?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Panie Ministrze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

W sposób zdecydowany przyspieszy to realizację tych inwestycji. W standardowym trybie trwałoby to zdecydowanie dłużej.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Jeszcze pan senator Dobkowski.

Senator Wiesław Dobkowski:

Chciałbym zapytać, jaka jest przepustowość poszczególnych… Czy to są równe czy różne, zależne od ilości… Mnie interesuje sprawa związana z tym, że tam jest planowana taka rura, która ma iść od Kalisza aż do Meszczy, czyli w moich stronach, tam, gdzie ja mieszkam. Tam jest też blisko elektrownia Bełchatów. Czy gdyby to ewentualnie doszło do odkrywki Złoczew, to czy można byłoby skorzystać z tego gazu? Czy wystarczy… Mnie się wydaje, że to jest za mała rura, żeby dostarczyła pożądaną ilość czy taką ilość, która by w ogóle zapewniła, powiedzmy, do elektrowni Bełchatów… Czy jest możliwość, aby to potem rozbudować?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Panie Senatorze, jeśli popatrzymy na parametry już stricte techniczne, to zobaczymy, że gazociąg wysokiego ciśnienia, dla przykładu relacji Konopki – Ełk – Mrągowo, to rurociąg o średnicy 400 mm. W związku z tym wydaje się…

(Senator Wiesław Dobkowski: Chodzi o rurociąg, który ma przebiegać rzez Kalisz…)

To o który dokładnie pan pyta?

(Senator Wiesław Dobkowski: Chodzi o rurociąg od Kalisza aż do Meszcz… Między Kaliszem a Meszczami.)

Ile tam jest?

(Dyrektor Departamentu Ropy i Gazu w Ministerstwie Energii Elżbieta Piskorz: Pięćset.)

No, ten rurociąg, zgodnie z tym, co pani dyrektor mi tu podpowiada, ma szerokość 500 mm. Tak więc generalnie…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, średnica DN 500. Ja powiem, Panie Senatorze, w ten sposób: każda projektowana inwestycja bierze pod uwagę uwarunkowania lokalne, ilość zabudowy. To nie jest kwestia tego, że ktoś sobie wymyślił, że DN 200 będzie to właściwe albo DN 300 będzie w porządku. Jest to po prostu dostosowane do potrzeb inwestycji, które realizujemy. One nie są planowane w perspektywie 2 czy 3 lat, tylko w perspektywie kilku dekad. W związku z tym te parametry, w moim przekonaniu, są dostosowane nie tylko do bieżących potrzeb, ale do wybiegających trochę w przyszłość.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.

Zamykam dyskusję.

Przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana senatora Dobkowskiego.

Czy mogę prosić o jej przedstawienie?

Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Pan senator Dobkowski złożył poprawkę polegającą na tym, aby dodać do art. 1 ust. 2 pkt 7, zawierającego definicję do ustawy… Chodzi o to, aby poszerzyć odesłanie, tak żeby odesłanie było nie tylko do pkt 3, ale również do pktów 3–5, czyli obejmowało punkty, które nowelizująca ustawa dodaje do ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Kto jest za przyjęciem poprawki? (5)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję bardzo.

Głosujemy nad całą ustawą wraz z przyjętą poprawką.

Kto jest za przyjęciem ustawy? (5)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał? (0)

Proponuję, aby senatorem sprawozdawcą był pan senator Dobkowski, będzie miał możliwość…

Wyraża zgodę?

(Senator Wiesław Dobkowski: Wyraża zgodę.)

Dziękujemy bardzo.

Punkt 4. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1255, druki sejmowe nr 3626 i 3652)

Szanowni Państwo, przechodzimy do punktu czwartego porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 1255.

Bardzo proszę, w dalszym ciągu pana ministra Adama Gawędę, o przedstawienie ustawy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panowie Senatorowie!

Ustawa o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw, która jest przedmiotem dzisiejszej dyskusji, zawiera przede wszystkim propozycje kompleksowych rozwiązań.

Pierwsza propozycja to propozycja zmian w ustawie z 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w zakresie, po pierwsze, regulacji narodowego celu wskaźnikowego, po drugie, funkcjonowania Funduszu Niskoemisyjnego Transportu, które dotyczą uszczegółowienia kompetencji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jako zarządzającego funduszem oraz ministra energii będącego dysponentem funduszu w kontekście przepływów pieniężnych i zwiększenia kontroli zarządczej dysponenta funduszu nad realizacją zadań funduszu.

Zmiany w ustawie z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw dotyczą obowiązku oznakowania dystrybutorów na stacjach paliwowych.

W końcu są też zmiany dotyczące ustawy z 11 stycznia 2019 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Są to zmiany przede wszystkim w zakresie przesunięcia do 1 stycznia 2022 r. obowiązku posiadania przez naczelne i centralne organy oraz jednostki samorządu terytorialnego 10-procentowego udziału pojazdów elektrycznych lub pojazdów napędzanych gazem ziemnym oraz przesunięcia terminu wygaśnięcia umów na wykonywanie zadań publicznych z podmiotami, które nie spełniają wymogów ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych do 31 grudnia 2021 r. Przyjęte rozwiązanie pozwoli zarówno samorządom, jak również przedsiębiorcom na dostosowanie się do brzmienia przepisów w sposób bardziej efektywny, jednocześnie nie spowoduje automatycznego wygaśnięcia obecnych umów.

Projektowana ustawa w zakresie regulacji dotyczących narodowego celu wskaźnikowego stanowi konsekwencję zdarzeń, jakie aktualnie mają miejsce na rynku, a które są wynikiem skutecznych działań rządu w zakresie ograniczenia funkcjonowania tzw. szarej strefy na rynku paliw transportowych. Efektem wprowadzonych regulacji prawnych jest zaobserwowany wzrost konsumpcji oleju napędowego niemal o połowę – z 11,5 miliona t w 2015 r. do ponad 17,2 miliona t w 2018 r. – oraz wzrost importu oleju napędowego, który wyniósł 444%, czyli był to wzrost z 1 miliona t w 2015 r. do 4,7 miliona t w roku 2017. Oba wyżej wymienione zjawiska wywierają istotny wpływ na funkcjonowanie całego łańcucha logistycznego paliw ciekłych w kraju, powodując konieczność dokonania strukturalnej modernizacji całego sektora.

Projekt ustawy stanowi również odpowiedź na postulaty branżowe przedkładane ministrowi energii przez podmioty zajmujące się produkcją oraz importem czy też nabyciem wewnątrzwspólnotowym paliw ciekłych, a także wytwarzaniem biokomponentów stosowanych do realizacji celu.

Nadrzędnym celem projektu jest przede wszystkim wprowadzenie do ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych przepisów umożliwiających podmiotom zobowiązanym do realizacji NCW urealnienie zakresu tego obowiązku w najbliższych, kluczowych dla całej branży latach. Takie działanie ma na celu umożliwienie bezpiecznego przeprowadzenia zaplanowanych inwestycji w zakresie rozbudowy infrastruktury paliwowej w kraju oraz stopniowe dostosowanie się do wyzwań wynikających z dyrektywy RED II.

Niezależnie od powyższego projekt ustawy uwzględnia również postulaty wytwórców biokomponentów oraz organizacji rolniczych, gwarantując stabilność sektora przetwórstwa rolno-spożywczego dostarczającego surowce rolne do wytwarzania biokomponentów w kraju. Zgodnie z danymi Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa jest to ok. 2 milionów t rzepaku i niemal 0,5 miliona t kukurydzy.

Przyjęte w projekcie ustawy mechanizmy pozwolą również na ograniczenie kosztów realizacji NCW, a co za tym idzie, istotnie zmniejszą presję na wzrost cen paliw w roku 2020, nawet o ok. 20 gr za 1 l paliwa. Będzie to miało istotny wpływ na obywateli, konsumentów paliw oraz konkurencyjność całej gospodarki.

Projekt ustawy ma również istotne znaczenie w kontekście poprawy bezpieczeństwa paliwowego państwa, postrzeganego jako zapewnienie pokrycia bieżącego zapotrzebowania odbiorców na paliwa ciekłe, wykorzystywane w transporcie w stopniu umożliwiającym prawidłowe funkcjonowanie gospodarki.

Projekt ten nie spowoduje żadnych dodatkowych kosztów po stronie sektora finansów publicznych. Projekt ustawy był przedmiotem wielostronnych konsultacji oraz uzgodnień, w wyniku których nie stwierdzono rozbieżności stanowisk. Z uwagi na charakter przyjętych w projekcie nowelizacji rozwiązań, ich skuteczność w kontekście ograniczenia ryzyka wystąpienia kryzysu na rynku paliwowym uzależniona jest od wejścia w życie niniejszej regulacji najpóźniej od dnia 1 stycznia 2020 r. Wnoszę zatem do Wysokiej Komisji o przyjęcie tej ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o opinię do przedstawionej ustawy.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowni Państwo!

Ja do tej ustawy mam 3 uwagi, które są zawarte w opinii.

Pierwsza uwaga ma charakter redakcyjny. Chodzi o to, żeby w wymienionym tutaj przepisie nie formułować ponownie obowiązku, który ciąży na podmiocie realizującym narodowy cel wskaźnikowy. Chodzi więc o to, żeby zamiast użytego sformułowania „jest obowiązany realizować obowiązek” po prostu wskazać, że ten podmiot realizuje obowiązek, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustanawiającym tenże obowiązek.

Druga uwaga ma charakter niejako porządkujący, ponieważ w art. 1 pkt 28 lit. b zawarto nowe brzmienie upoważnienia dla Rady Ministrów do wydania rozporządzeń dotyczących szczegółowych warunków udzielania i rozliczania wsparcia ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu, szczegółowy sposób postępowania w zakresie wyboru projektów do wsparcia dla działań określonych we wcześniejszych przepisach ustawy. Treść tego upoważnienia, jak się wydaje, nie jest dostosowana do treści ustawy, tym bardziej że zagadnienie wyboru projektów jest uregulowane w innym przepisie, w innym upoważnieniu, jak art. 28zg ust. 6. Dołączony do projektu ustawy projekt aktu wykonawczego też mówi o procedurze wyboru wniosków. Wobec tego należałoby zdecydować o ewentualnym dostosowaniu treści upoważnienia do przepisów ustawy i ewentualnego projektowanego rozporządzenia.

Ostatnia uwaga ma charakter stricte legislacyjny i dotyczy art. 4 ustawy, który dotyczy nowelizacji art. 3 ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontroli jakości paliw z 24 lipca 2015 r. Przepis ten nakazywał ministrowi właściwemu ds. gospodarki wydanie określonych w tym przepisie rozporządzeń w terminie nie późniejszym niż do 30 czerwca 2017 r. Wraz z nowelizacją tego przepisu następuje przesunięcie terminu nakazującego ministrowi wydanie rozporządzeń do roku 2020. Ponieważ ten termin minął i przepis już się zrealizował… w zasadzie on nie nadaje się do nowelizacji. Wobec tego przepis ten należałoby ewentualnie skreślić, a treść tej normy dodać do naszej, obecnie procedowanej, ustawy. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, proszę o ustosunkowanie się do przedstawionych propozycji biura.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Mecenasie, Panie Dyrektorze, uznajemy te spostrzeżenia jako precyzujące. Co do tej ostatniej kwestii, to rzeczywiście ta uwaga jest trafna. Jednak z uwagi na konieczny termin wejścia w życie tej ustawy, jak również to, że te propozycje nie są, powiedziałbym, destrukcyjne dla całej ustawy, będę wnosił o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Poproszę też o przedstawienie tej szczegółowej informacji i stanowiska pana dyrektora Czopka.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Energii Odnawialnej i Rozproszonej w Ministerstwie Energii Piotr Czopek:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Odnosząc się do tej pierwszej propozycji, muszę przyznać, że faktycznie, być może ten zapis byłby trochę bardziej skrócony, bardziej precyzyjny, ale ja w związku z tym, że ten zapis tak naprawdę… No, ten punkt, ten ustęp, do którego odnosi się ta propozycja, jest dosyć skomplikowany i zawiera dość długą formułę. Dlatego uważamy, że zapis, który jest aktualnie, jest poprawny i nie powoduje jakichś niejasności, i też nie widzimy… na wcześniejszych etapach też nie identyfikowaliśmy tego pod kątem problemowym, dlatego proponujemy go zostawić.

Jeżeli chodzi o propozycję Biura Legislacyjnego dotyczącą zmiany w pkt 3, to też nie ukrywam, że my tę uwagę zgłaszaną przez Biuro Legislacyjne rozumiemy, dostrzegamy tę propozycję, ale ważne jest, co trzeba podkreślić, że zmiana tego terminu z 2017 r. – taki jest obecnie – na rok 2022, czyli wydłużenie terminu wydania rozporządzenia wynika z faktu, że to rozporządzenie zostało wydane… No, wtedy jeszcze nie było tych paliw w obrocie przemysłowym, więc nie można było określić parametrów jakościowych dla tych paliw. Przesuwamy ten termin, licząc na to, że do 2022 r. będzie można te wymagania jakościowe wydać. Jednak faktycznie nie chcielibyśmy usuwać tego przepisu, ponieważ z dyrektywy wynika, że taki przepis należy wydać. W związku z tym, że nie możemy ich faktycznie wydać, ponieważ, jak powiedziałem, tych paliw jeszcze nie ma w obrocie, proponujemy pozostawienie tego przepisu w takim kształcie, w jakim jest obecnie.

Jeżeli chodzi o odpowiedź w związku z drugim punktem, drugą uwagą, to bardzo bym prosił o dodatkowe wyjaśnienia pana dyrektora Bylińskiego.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze, o uzupełnienie.

Dyrektor Departamentu Innowacji i Rozwoju Technologii w Ministerstwie Energii Szymon Byliński:

Dziękuję.

Niech każdy dyrektor tłumaczy się za swoje poprawki, tak?

(Wesołość na sali)

Jeśli chodzi o propozycję poprawki dotyczącą procedury wyboru projektów do wsparcia, to naszym zdaniem oba brzmienia są równoważne. Tak naprawdę czy nazywamy to „procedurą wyboru wniosków o wsparcie”, czy „procedurą wyboru projektów do wsparcia”… No, brak tej zmiany nie wpłynie negatywnie na rozporządzenie. Możemy ewentualnie zastanowić się, czy nie dostosować projektu aktu wykonawczego do brzmienia. Wolelibyśmy pójść w tę stronę. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania? Nie ma.

Zamykam dyskusję.

Zgłaszam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za tak postawionym wnioskiem? (4)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję bardzo.

Na senatora sprawozdawcę proponuję pana senatora, prof. Krystiana Probierza.

Jak rozumiem, wyraża zgodę, tak?

(Senator Krystian Probierz: Tak.)

Dziękuję bardzo.

Punkt 5. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1270, druki sejmowe nr 3656, 3690 i 3690-A)

Przechodzimy do ostatniego już punktu naszego posiedzenia, punktu piątego: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 1270.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedstawienie ustawy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panowie Senatorowie!

Pragnę przedstawić panom ustawę o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, której projekt został przyjęty przez Radę Ministrów 25 czerwca bieżącego roku. Ustawa została jednogłośnie uchwalona przez Sejm 19 lipca.

Zasadniczym celem tego projektu jest realizacja dodatkowych działań zmierzających do osiągnięcia unijnego celu 15% udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto do roku 2020.

Środkiem do osiągnięcia tego celu będą przede wszystkim aukcje odnawialnych źródeł energii, które zostaną przeprowadzone w 2019 r. na mocy przepisów przejściowych tego projektu, określających ilość i wartość energii elektrycznej z OZE będącej przedmiotem sprzedaży w drodze aukcji. Niezwłoczne przyjęcie tej ustawy jest warunkiem koniecznym ogłoszenia przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki tegorocznych aukcji, które pozwolą zrealizować inwestycje umożliwiające Polsce osiągnięcie obowiązkowych celów unijnych w zakresie produkcji energii z odnawialnych źródeł energii.

Realizacja aukcji w bieżącym roku kalendarzowym zakładająca przyrost nowych mocy wytwórczych w wymiarze sumarycznym 3 GW różnych rodzajów OZE z przeważającym udziałem lądowej energetyki wiatrowej oraz instalacji fotowoltaicznych pozwoli uzyskać roczną produkcję energii elektrycznej w wysokości ponad 9 TWh. Istniejące moce wytwórcze z OZE, prognozowana produkcja z instalacji, które wygrały przeprowadzone dotychczas aukcje oraz planowane wolumeny dla aukcji, jakie zostaną przeprowadzone w bieżącym roku, dadzą wynik o łącznej mocy instalacji na poziomie 13 tysięcy 657 MW z OZE. Tym samym źródła te pozwolą na zabezpieczenie jeszcze w 2019 r. docelowej sumarycznej produkcji rocznej na poziomie ponad 35 TWh. W przewidywanym wymiarze rocznej konsumpcji energii elektrycznej w 2020 r. na poziomie 183 TWh udział OZE wyniesie 19,23% wobec wymaganego poziomu 19,1%.

Kolejnym równie ważnym celem projektu jest zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego, czego skutkiem powinno być w perspektywie długofalowej zapewnienie stałego dostępu do energii dla odbiorców końcowych przy jednoczesnym utrzymaniu się cen energii na stosunkowo niskim poziomie.

Ponadto projekt spowoduje usunięcie pojawiających się wątpliwości interpretacyjnych, prawnych i redakcyjnych, w różnych obszarach ustawy o odnawialnych źródłach energii, które zostały zidentyfikowane w trakcie dyskusji z branżą OZE.

Wśród kolejnych, kluczowych zmian wprowadzonych w ustawie o odnawialnych źródłach energii należy wymienić rozszerzenie zakresu mechanizmu wsparcia dla prosumentów o podmioty biznesowe oraz wdrożenie nowych mechanizmów promocji i rozwoju spółdzielni energetycznych na obszarach gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich. Zmiany te są wynikiem prac międzyresortowego zespołu ds. ułatwienia inwestycji w prosumenckie instalacje odnawialnych źródeł energii, powołanego zarządzeniem prezesa Rady Ministrów, a opracowującego pod przewodnictwem ministra przedsiębiorczości i technologii. Celem pracy zespołu oraz proponowanych przepisów jest m.in. identyfikacja i eliminacja barier oraz obciążeń prawnych utrudniających rozwój prosumenckiego modelu produkcji energii elektrycznej z OZE.

Pozwolę sobie jeszcze pokrótce wskazać na takie bardziej szczegółowe zamierzenia projektu nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii. Wśród nich są: przedłużenie terminu obowiązywania terminów umów przyłączeniowych dla istniejących projektów OZE; dookreślenie wybranych zagadnień ustawy o OZE, czego efektem będzie wyeliminowanie niepewności po stronie przedsiębiorców uczestniczących zarówno w systemie aukcyjnym, jak i w systemie świadectw pochodzenia; wzmocnienie wiarygodności polskich gwarancji pochodzenia i ich uznawanie na zasadzie wzajemności z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej; zwiększenie maksymalnej mocy instalacji wykorzystujących biogaz oraz hydroenergię, które będą mogły skorzystać ze wsparcia w ramach systemu wsparcia dla biogazowni i hydroenergetyki; minimalizacja ryzyka związanego z nierozpoczęciem sprzedaży w systemie aukcyjnym z powodu kumulacji postępowań koncesyjnych, jak również zapewnienie realizacji jak największej liczby projektów, które pozwolą osiągnąć cele odnawialnych źródeł energii wyznaczone na rok 2020; precyzyjne określenie daty pierwszego wprowadzenia energii elektrycznej do sieci w ramach systemu wsparcia, a co za tym idzie precyzyjne określenie poziomu opłaty OZE w danym roku kalendarzowym; doprecyzowanie zasad w ramach procedury dopuszczenia do aukcji instalacji wytwarzających energię przed dniem ogłoszenia aukcji z uwagi na powstałe wątpliwości interpretacyjne.

Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, ustawa ta na etapie sejmowym nie wzbudziła zastrzeżeń sejmowej Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa, nie było uwag w tym zakresie. Wprowadzone do niej poprawki nie dokonały znaczących zmian, miały charakter głównie doprecyzowujący oraz redakcyjny. Na zakończenie chciałbym jeszcze raz podkreślić wagę tego projektu i prosić Wysoką Komisję o przyjęcie tej ustawy. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Bardzo proszę pana dyrektora o przedstawienie opinii Biura Legislacyjnego do tej ustawy.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Biuro Legislacyjne zgłasza do tej ustawy propozycje 6 poprawek o charakterze porządkująco-redakcyjnym. Są one zawarte w przekazanej państwu opinii.

Uwaga nr 1 dotyczy przepisu w art. 1 pkt 22 lit. b. Sformułowano tam wyliczenie, po każdym z elementów wyliczenia będącym alternatywą powinien być zastosowany spójnik „albo”. Niestety zabrakło go w jednej literze, w lit. d brakuje tego spójnika. Ponadto aby uczynić zadość zasadom techniki prawodawczej… Tam jest zaproponowana treść… No, po części wspólnej wyliczenia sformułowano odrębną myśl, a nie należy tego czynić w myśl zasad technicznej prawodawczej. Stąd jest osobna poprawka w punkcie pierwszym.

Uwaga nr 2 dotyczy zbędnego odesłania w obrębie art. 70c do tegoż artykułu.

Uwaga nr 3 dotyczy zastosowanej nieprawidłowej techniki legislacyjnej, która powinna sprowadzić się do tego, że jeżeli w wielu przepisach zmieniamy jakieś sformułowanie, to dokonujemy tego wraz z pierwszym przepisem zmieniającym i stosujemy formułę przewidzianą w zasadach techniki prawodawczej. Jest tu podana stosowna poprawka.

Uwaga nr 4 dotyczy art. 13 ust. 3, który naszym zdaniem wymaga korekty językowej. Dla sformułowania alternatywy rozłącznej wystarczające jest umieszczenie spójnika „albo” przed ostatnim składnikiem wyliczenia, zgodnie z zasadami języka polskiego.

W uwadze nr 5 zgłaszamy, że takie sformułowanie, jakie jest zawarte w art. 17 ust. 1, powoduje – jak się wydaje niezgodnie z intencją projektodawców – podzielenie adresatów ustawy o odnawialnych źródłach energii na 2 kategorie, tych wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł, których oferty wygrały aukcje rozstrzygnięte przed dniem wejścia w życie nowelizacji, oraz pozostałych. Byłoby to niezgodne z art. 32 ust. 1 konstytucji.

Uwaga nr 6, ostatnia. Jest taki przepis, który uzależnia stosowanie ustawy od pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej w zakresie pomocy publicznej, wskazując, że przepisów tych do dnia wydania owej decyzji nie będzie się stosowało. Decyzje Komisji są publikowane w Dzienniku Urzędowym UE, dlatego mając na względzie pewność adresatów tych przepisów co do możliwości ich stosowania, należałoby wskazać, że przepisy te stosuje się nie od dnia wydania pozytywnej decyzji Komisji, tylko od dnia jej ogłoszenia. W związku z tym proponujemy stosowną korektę. Ponadto została tu zastosowana nieprawidłowa technika legislacyjna. Mówi się o tym, że te przepisy będą stosowane od momentu wejścia w życie tejże decyzji, a powinno to być uzależnione… Chodzi nie tyle o stosowanie tych przepisów, co w ogóle wejście tych przepisów w życie, oczywiście od momentu ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.

Proszę pana ministra o ustosunkowanie się do tych 6 propozycji poprawek przedstawionych przez Biuro Legislacyjne.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii Adam Gawęda:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Zawsze z wielkim szacunkiem odnosiłem się i odnoszę, i nadal będę to robił, do wszystkich wskazówek i uwag Biura Legislacyjnego, szczególnie jeśli przedstawia to pan dyrektor. Trudno mi tu wchodzić w polemikę, bo… No, w tym momencie jest to, delikatnie rzecz ujmując, nawet nietaktowne, ale pozwoli pan, Panie Dyrektorze, że kilka kwestii wyjaśnię i poproszę o zrozumienie tego aspektu, który prezentuję.

Oczywiście propozycja poprawki pierwszej dość wyraźnie łączy się z uwagą szóstą, bo jeśli w ramach tej szóstej mówimy, że przepisów tych do dnia wydania decyzji przez Komisję Europejską nie stosuje się, to tutaj dotykamy materii związanej z tym, w jaki sposób używać przepisu, czy do dnia wydania, czy do dnia ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji. W naszym przekonaniu stosuje się zapis naprzemiennie w różnych wariantach. Dlatego tutaj bym się nie upierał i poproszę też, żeby w obecnej wersji to pozostawić. Wiąże się z tym też uwaga pierwsza. Otóż ta klauzula zawieszająca powoduje, że przepisy wejdą w życie dopiero po wydaniu przez Komisję Europejską pozytywnej decyzji. Ponieważ ta ustawa jest bardzo istotna, jej cel jest bardzo istotny, nie chcemy realizować odnawialnych źródeł energii, wpadając w jakąś nierealną ścieżkę. Dlatego też proponujemy tu takie instrumenty i takie mechanizmy, które są bardziej dopasowane i dostosowane do naszych, powiedziałbym tak wprost, polskich warunków. W związku z tym będę bardzo prosił Wysoką Komisję, żeby przyjąć tę ustawę bez poprawek. Jeśli panowie senatorowie jeszcze pozwolicie, to prosiłbym pana dyrektora Czopka o przybliżenie naszego stanowiska co do tych 6 propozycji poprawek.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze, o przedstawienie stanowiska ministerstwa.

Dyrektor Departamentu Energii Odnawialnej i Rozproszonej w Ministerstwie Energii Piotr Czopek:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Zaczynając może od końca, przypomnę, że taką dyskusję odnośnie do zmiany sformułowania i zamiany wyrazu „wydania” na wyraz „ogłoszenia” mieliśmy też przy okazji punktu pierwszego dzisiejszego porządku obrad. Dyskutowaliśmy o tym, że może się okazać, że to wydanie… że dużo wcześniejsze będzie ogłoszenie. Z tego punktu widzenia faktycznie warto pozostawić wyraz „wydanie”.

Jeżeli chodzi o sformułowanie „stosuje się”, to jest podobnie jak w pkt 1 w tej ustawie, gdzie też mamy odniesienie się do „nie stosuje się”. Uważamy, że jest to jak najbardziej do zaakceptowania i chcielibyśmy to pozostawić.

Jeżeli chodzi o uwagę nr 5, to tutaj nie ukrywam, że ten przepis art. 17 jest tak naprawdę powieleniem art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, czyli poprzedniej nowelizacji ustawy. Ten przepis nie budzi wątpliwości interpretacyjnych ani po stronie URE, ani po naszej stronie, więc proponujemy pozostawienie tego przepisu w takiej formie, w jakiej została przedłożona Senatowi.

Jeżeli chodzi o uwagę nr 4, do art. 13 ust. 3, to muszę powiedzieć, że tutaj faktycznie poprawniej byłoby, gdyby wyraz „albo” pojawił się tylko jeden raz, na końcu. Jednak merytorycznie to niczego nie zmienia, więc proponujemy pozostawienie obecnego zapisu. Tu też widzimy, że zginęła jedna litera w wyrazie „określonym”, jest „określonym”, powinno być „określonymi”. Jednak proponujemy pozostawienie tego w takiej formie, żeby ten projekt, w związku z tym, o czym powiedział pan minister, jako priorytet mógłby być procedowany szybciej.

Jeżeli chodzi o uwagę nr 3, to jest to faktycznie zmiana czysto redakcyjna, legislacyjna… Nie jest to zmiana merytoryczna, która zmieniałaby projekt i jego znaczenie, więc też proponujemy pozostawienie tego obszaru zgodnie z tym, co zostało zaproponowane.

Podobnie myślimy, jeśli chodzi o uwagę nr 2. Faktycznie, pan dyrektor ma tutaj rację, że jeżeli poruszamy się w obrębie jednej jednostki redakcyjnej, to nie powinniśmy odnosić się do artykułu, w którym jesteśmy. Jednak w związku z tym, o czym wcześniej powiedziałem, proponujemy pozostawienie tego w dotychczasowym brzmieniu.

Jeżeli chodzi o uwagę nr 1, to faktycznie – zgodnie z tym, co pan minister wskazał, w związku z pkt a i zwrotem „albo” – nie ma tam tego spójnika, a powinien być. Jednak z powodu tego, że ten przepis jest zawieszony do momentu wydania pozytywnej opinii Komisji i z powodu skutków opóźnienia projektu, też rekomendujemy pozostawienie tego przepisu w takim kształcie, w jakim został zaproponowany.

Odnośnie do pkt b to też jest, jak rozumiem, czysto redakcyjna zmiana, czyli zastąpienie kropki średnikiem, więc też proponujemy pozostawienie tych przepisów, które zostały przedłożone Senatowi.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze.

Otwieram dyskusję.

Jako pierwszy zgłosił się pan senator, pan przewodniczący Komarnicki.

Bardzo proszę.

Senator Władysław Komarnicki:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja powinienem rozpocząć swoje wystąpienie, Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, od powiedzenia: lepiej późno niż wcale. Jest mi dzisiaj po prostu przykro. Kiedy 3 lata temu wnosiłem poprawki i na sali było prawie 300 osób… Patrzę na tego młodego doktoranta, senatora, który głosował wtedy przeciw tej ustawie i przeciw moim poprawkom. No, jest mi po prostu przykro, dlatego że straciliśmy, proszę państwa – zwracam się też do pana ministra i byłego przewodniczącego i wiceprzewodniczącego naszej komisji – 3,5 roku. W tym czasie, w ciągu 3,5 roku mogliśmy stać się znanym producentem nie tylko w Europie, ale też na świecie, jeżeli chodzi o fotowoltaikę, a szczególnie jeżeli chodzi o wiatraki. Polscy przedsiębiorcy – ja mówię dzisiaj przede wszystkim jako przedsiębiorca – zaczęli pięknie się rozwijać i muszę powiedzieć, że ogromny wolumen procentowy był produkowany w naszym kraju.

Ostatnie zdanie, żeby nie płakać już nad rozlanym mlekiem, bo to jest historia. Samorządy straciły ogromną ilość pieniędzy, których już nigdy nie odzyskają. Dzisiaj widzę, że poszła władza po rozum do głowy, i dlatego rozpocząłem swoje wystąpienie, mówiąc: lepiej późno niż wcale. Cieszę się, że doczekałem się tego jako senator, że ta ustawa wchodzi w życie. Tak że to chciałem powiedzieć.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Jeszcze pan senator Peczkis. Bardzo proszę.

Senator Grzegorz Peczkis:

Dziękuję.

Pozwoliłem sobie przeczytać ustawę – ona nie jest krótka – jak również…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Nie jest.)

…przeanalizować ją i mam kilka uwag technicznych. Rozpocznę od tego, uspokajająco, że ja ją popieram i też bardzo się cieszę, bo ona, że tak powiem, szła długo, od listopada. Wtedy była pierwsza zapowiedź, złożył ją wiceminister, obecnie już były wiceminister. Tak że bardzo się cieszę, zwłaszcza na zapis pkt 48 ze strony 28, czyli taki uzupełniający katalog uprawnionych studentów, również energetyki, z czego wynika, że energetycy będą mogli zajmować się energetyką w Polsce. To mnie bardzo cieszy, to jest takie poprawienie starego błędu.

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć: Tak.)

Przejdę do meritum. Szanowni Państwo, mam kilka uwag technicznych wynikających z tego, że… jestem technikiem. Tak że tak: strona pierwsza, ppkt b w pkt 12 matki ustawy, tu jest pierwszy błąd: hydroenergia. To jest takie wyrażenie będące pozostałością po języku rosyjskim, myśmy przez długie lata cytowali język rosyjski i w związku z tym zamiast mówić „energia hydrauliczna”… No, były stosowane skróty, takie przekładki. Ale umówmy się, że to nie jest problem, z tym że mentalnie jesteśmy już narodem wolnym, mamy język polski, czyli mamy „energię hydrauliczną”.

Ja mam prośbę, gdyby można było… gdyby pan dyrektor sobie notował, to byłoby to ewentualnie już na przyszłość. To nie będą poprawki, Panie Ministrze, od razu uspokajam, tylko po prostu uwagi techniczne.

Tak więc mamy energię hydrauliczną. Taką opisali klasycy polskiej literatury i hydrauliki. Mówię przede wszystkim o prof. Troskolańskim – to jest największa klasyka polskiej hydrauliki, jest książka prof. Troskolańskiego pt. „Hydraulika” – ale mówię też o pewnym współczesnym puryście językowym, już emerytowanym, prof. Waldemarze Jędralu. To jest człowiek, który pisze książki z dużym poszanowaniem języka polskiego i należy brać z niego przykład.

Teraz tak, w tym punkcie państwo „hydroenergię”, czyli energię z wody, która formalnie, żeby była jasność… Energia wody może występować w 3 postaciach, co wynika z bilansu: może to być energia niwelacji, położenia wody; może to być energia jej prędkości, energia prędkości wynika z bilansu jako drugi człon; trzeci człon energii to jest energia wynikająca z ciśnienia, jeżeli nad zwierciadłem wody panuje podciśnienie bądź nadciśnienie. Żadna z tych wielkości nie stanowi energii mechanicznej, którą państwo postulujecie zamienić w energię spadu i wód śródlądowych powierzchniowych. Żadna z nich nie stanowi energii mechanicznej. Energia mechaniczna w języku hydrauliki, w języku mechaniki ma bardzo określoną definicją i energia swobodnej wody, wody w ruchu bądź wody opadającej, bądź wody pod ciśnieniem w żadnym wypadku nie wypełnia definicji energii mechanicznej. To jest zamiana czegoś, co jest bardzo dobre, na coś, co pod względem merytorycznym jest kompletnie bez sensu. O tym mówię wprost. To nie wybroni się w żadnej literaturze, chyba że pokażecie mi państwo jakikolwiek podręcznik klasycznej mechaniki płynów bądź hydrauliki – to są 2 różne dziedziny, ale bardzo podobne – w którym coś takiego jest. Tak więc tu proszę o obronę, jeśli z drugiej strony będzie obrona.

Strona 3, pkt 5: rozliczeniu podlega energia elektryczna wprowadzana do sieci dystrybucyjnej nie wcześniej niż 12 miesięcy przed datą wprowadzenia energii do sieci. Czyli, jak rozumiem, państwo postulujecie płacenie 12 miesięcy po, tak? Chyba że źle rozumiem. 12 miesięcy po wprowadzeniu energii, tak? Tak że tu poprosiłbym o odpowiedź, czy dobrze rozumiem, że państwo zamierzacie płacić 12 miesięcy po wprowadzeniu energii.

Strona 4, pkt 13 ppkt e: „operatorzy systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych są obowiązani – i to jest to słowo, o które mi chodzi – niezwłocznie zawrzeć umowę”. Dlaczego o tym mówię? „Niezwłocznie” nie ma kompletnie definicji. Dlaczego o tym mówię? Dlatego że na następnej stronie w pkt 7 potrafiliście dopisać: „w terminie do 30 dni od dnia zakończenia kwartału”. Proponowałbym w ramach poprawki, która być może kiedyś ujrzy światło dzienne, słowo „niezwłocznie” zamienić na jakikolwiek termin, bo „niezwłocznie” nie mówi kompletnie nic.

Kolejna sprawa, czyli pkt 4. Ta sama strona, strona 4, pkt 14: minister właściwy ds. energii w porozumieniu z ministrem właściwym ds. gospodarki określi w drodze rozporządzenia… Coś tam określi, z tym że nie jest podane, do kiedy. Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że rozporządzenia do OZE to jest katastrofa. Państwo znowu postulujecie rozporządzenie, które ministrowie sami sobie określą, skoro nie podajecie tu terminu. W związku z tym niestety możliwa jest sytuacja, zresztą powtórka z przeszłości, że wymóg będzie nijak niekonfrontowany z rzeczywistością i tego rozporządzenia po prostu nie będzie. Można powiedzieć, chęć jest szczera, a działania nie ma. Brak daty rozporządzenia…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jeszcze chwileczkę, Panie Przewodniczący.

Brak daty rozporządzenia powoduje, że przepis jest co najmniej trudny do stosowania.

Kolejna uwaga techniczna. Troszkę dalej, strona 9, art. 38e ppkt 3. Wymieniamy tu sytuacje, w których będzie możliwe… Zacytuję:

„W przypadku gdy przedmiotem jej działalności jest wytwarzanie:

a) energii elektrycznej, łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii umożliwia:

– pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 70% potrzeb własnych spółdzielni energetycznej i jej członków”…

Z tym że państwo nie wyznaczyliście w tym punkcie ani w żadnym następnym kryterium odnoszącego się do sytuacji, jeśli to się nie spełni. Ja dam państwu bardzo konkretny przykład. Ostatnio dobiegł nas news, że w Kalifornii z powodu tego, że duży ptak stanął na 2 fazach, spłonęła farma fotowoltaiczna, 10 MW. Taki przykład, coś się dzieje złego, komuś pali się część paneli, dzieje się katastrofa i on nie jest w stanie tych 70% wypełnić. I co wtedy? Czy ma jakikolwiek tryb odwoławczy? Czy ma jakąkolwiek możliwość wnioskowania w związku z taką katastrofą? Czy ma jakieś ubezpieczenie? Nie ma nic. W tej ustawie nie ma wskazanego żadnego wyjścia, co wtedy, jeśli tych 70% nie wypełni. Tak że myślę, że trzeba byłoby określić, co wtedy, jeśli nie spełni się tego warunku, tych 70%. Można by wskazać, daję taki przykład, prezesa URE, bo jest taki, który w takich sytuacjach decydowałby, sam to oceniał. No, kogoś trzeba by wskazać. Tak mi się przynajmniej wydaje. Ale tu pozwolę sobie tak amatorsko, bo ja nie jestem prawnikiem.

Jeśli chodzi o to, czy prezes KOWR… Czy prezes KOWR jest na pewno najlepszą osobą, która będzie decydowała o sprawach energetyki? Ja mam co do tego wątpliwość, bo mamy energetyków w Polsce, mamy prezesa URE z oddziałami. Czy prezes KOWR będzie najlepszą osobą do decydowania o sprawach energetycznych? Czy będzie miał potencjał pracowników z wiedzą energetyczną? No, o tym pan minister pewnie wie i to sobie państwo ocenicie.

Kolejna sprawa: spółdzielnie… Na tzw. forach – no, ciężko będąc energetykiem, nie kontaktować się ze społeczeństwem, nie sprawdzać, co społeczeństwo o tym sądzi – jest niestety duży apel, ale to przy każdym ograniczeniu jest taki apel, w związku z tym, że spółdzielnie są ograniczone w zasadzie do terenów wiejskich, dlatego że ciężko jest w ramach tych zapisów zrobić spółdzielnie na blokach. Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że jest to jednak możliwe. U mnie na rodzimej. gliwickiej politechnice, na śląskiej… na najdłuższym budynku politechniki postawiono ogniwa fotowoltaiczne o mocy 2 MW. Na dachu. Tak że to jest możliwe. Można by takie spółdzielnie stawiać na budynkach, na blokach, ale tu trzeba dać ludziom szansę. Tutaj są silne ograniczenia, które to w zasadzie uniemożliwiają, nie mówiąc już o tym, że znowu prezes KOWR tutaj wchodzi, tak? Tak że to troszkę może być takie…

Oczywiście poza tym drobnostkami to… Jeśli mogę prosić, Panie Ministrze, zwłaszcza o sprawę, wydawałoby się, najbardziej bzdurną, ale chodzi o tę energię mechaniczną wód… No, ciężko będzie studentom wyjaśnić, skąd ta mechanika w tej wodzie, która ma potencjał wysokości, ciśnienia, prędkości. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Kopeć:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze, za te jak zwykle merytoryczne uwagi i przy okazji bardzo interesujący wykład.

Czy są jeszcze jakieś pytania od panów senatorów? Nie ma pytań.

Zamykam dyskusję.

Zgłaszam wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie, pan senator o tym mówił, żeby ministerstwo słuchało i notowało na przyszłość. Na wstępie to powiedział, stąd pozwoliłem sobie…

Kto jest za przyjęciem wniosku o przyjęcie tej ustawy bez poprawek? (5)

Bardzo, bardzo dziękuję.

Bardzo bym prosił, aby senatorem sprawozdawcą tej ustawy został pan senator, pan przewodniczący, wiceprzewodniczący Komarnicki jako ekspert w tej dziedzinie…

(Senator Władysław Komarnicki: No, ekspert to duże słowo…)

Nie, nie…

(Senator Władysław Komarnicki: To doktor jest tu ekspertem. Doktor jest ekspertem. Ale ja rozumiem, że to jest taka rekompensata, że 3,5 roku cierpliwie czekałem.)

Tak, tak. To w ramach rekompensaty, Panie Senatorze.

(Senator Władysław Komarnicki: Dziękuję bardzo.)

Pan senator wyraża zgodę. Bardzo dziękuję.

Szanowni Państwo, zamykam sto sześćdziesiąte drugie posiedzenie naszej komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 56)