Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (112.)

w dniu 5 marca 2018 r.

Porządek obrad:

1. Opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom pobierającym wcześniejszą emeryturę z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem (P9-02/17).

2. Opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu przyznania opiekunom pobierającym emerytury i renty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym (P9-10/17-1 i P9-10/17-2).

3. Opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej podwyższenia wysokości zasiłku pielęgnacyjnego do dodatku pielęgnacyjnego oraz coroczną waloryzację tego zasiłku (P9-08/17).

(Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Antoni Szymański)

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Dzień dobry państwu.

Otwieram posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Witam gości. Witam panią i pana senatora.

W porządku obrad mamy ustosunkowanie się do 3 petycji. O to poprosiła Komisja Ustawodawcza…

(Głos z sali: Praw człowieka.)

Przepraszam, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Nie będę tutaj odczytywał, o jakie petycje chodzi, macie to państwo w porządku obrad.

Chciałbym zapytać państwa senatorów, czy są jakieś uwagi do porządku obrad. Nie ma.

Wobec tego, skoro nie ma uwag do porządku obrad, proponuję, żebyśmy – ponieważ te 3 petycje dotyczą podobnych problemów, one nie są dokładnie takie same, ale dotyczą podobnych problemów – dyskusję przeprowadzili łącznie. A potem podejmiemy decyzje i uchwały odnośnie do poszczególnych petycji. Czy tak możemy przyjąć? Tak.

Punkt 1., 2. i 3. porządku obrad: opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom pobierającym wcześniejszą emeryturę z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem (P9-02/17); opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu przyznania opiekunom pobierającym emerytury i renty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym (P9-10/17-1 i P9-10/17-2) oraz opinia komisji o petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej podwyższenia wysokości zasiłku pielęgnacyjnego do dodatku pielęgnacyjnego oraz coroczną waloryzację tego zasiłku (P9-08/17)

Wobec tego prosiłbym o zabranie głosu panią dyrektor z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Witam pana senatora.

(Senator Jan Rulewski: Dzień dobry.)

Bardzo proszę.

Starszy Specjalista w Departamencie Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Ewa Speranza:

Dzień dobry.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowna Komisjo!

Jak już pan przewodniczący wspomniał, te 3 petycje są praktycznie identyczne, różnią się jedynie w szczegółach. W związku z tym pozwolę sobie w tej chwili poinformować o najnowszym etapie prac nad świadczeniami dla osób opiekujących się osobami niepełnosprawnymi. Sprawa przedstawia się następująco. W dniu 31 marca 2018 r. planowane jest zakończenie prac zespołu do spraw orzecznictwa. Zespół ten został powołany zarządzeniem prezesa Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2017 r. I głównym zadaniem tego zespołu do spraw orzecznictwa jest ujednolicenie orzecznictwa w naszym kraju, ponieważ to orzecznictwo, które w tej chwili mamy, nie jest jednolite. Przypominam, że świadczenia są przyznawane opiekunom osób niepełnosprawnych zarówno na podstawie orzeczeń wydawanych np. przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak i na podstawie orzeczeń wydawanych przez powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności czy też wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Tak więc to orzecznictwo jest niejednolite. I właśnie 31 marca zespół ma przedstawić projekt tego, jak to nowe orzecznictwo ma wyglądać. Jak już będziemy wiedzieli, jak nowe orzecznictwo ma wyglądać, dostosujemy system świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych, tak żeby to było zgodne z orzecznictwem. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Bardzo dziękuję.

Czy na tym…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Aha, jeszcze pani chciałaby zabrać głos i przedstawić historię tych petycji i jednocześnie tych świadczeń, tak? Bardzo proszę.

(Wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Danuta Antoszkiewicz: Jeżeli można, Panie Przewodniczący, to przedstawi to koleżanka z Działu Petycji i Korespondencji, która przygotowywała analizę tych 3 petycji.)

Bardzo proszę. A potem przeprowadzimy dyskusję.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Wanda Wójtowicz:

Wanda Wójtowicz, Dział Petycji i Korespondencji.

To są 3 petycje, jak już pani dyrektor tutaj powiedziała. Pierwsza została wniesiona przez Katarzynę Zarembę. Przedmiotem petycji jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w celu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom, które pobierają wcześniejszą emeryturę z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem.

Autorka petycji jest opiekunem osoby niepełnosprawnej i pobiera wcześniejszą emeryturę, tzw. świadczenie EWK. Świadczenie to uzyskali rodzice niepełnosprawnych dzieci, którzy nabyli do niego prawo na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Obecnie opiekunowie ci wciąż sprawują opiekę nad dorosłymi już osobami niepełnosprawnymi, a wysokość świadczenia emerytalnego, czyli tzw. emerytury EWK, jest dużo niższa od wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. Najniższa gwarantowana emerytura w 2017 r. wynosiła 1 tysiąc zł miesięcznie, a od 1 marca wzrosła w wyniku waloryzacji do ok. 1 tysiąca 30 zł. Z kolei świadczenie pielęgnacyjne jest zwaloryzowane o wskaźnik wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę i 1 stycznia 2017 r. wynosiło 1 tysiąc 406 zł miesięcznie, a 1 stycznia 2018 r. wzrosło do 1 tysiąca 477 zł. I dlatego w ocenie autorki petycji ma tutaj miejsce duża dysproporcja w wysokości tych świadczeń. Autorka petycji uważa, że opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych są w dużo trudniejszym położeniu finansowym niż osoby, które otrzymują świadczenia pielęgnacyjne.

Ponadto autorka petycji wyraża niezadowolenie z tego, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wyklucza się osoby, które są uprawnione do emerytury i renty, z prawa do korzystania ze świadczenia pielęgnacyjnego.

Petycja była rozpatrywana przez komisję praw człowieka i praworządności kilka razy: 28 marca, później 10 maja i 17 lipca. I komisja postanowiła zawiesić pracę nad tą petycją, oczekując na konkretne rozwiązania w przedmiocie petycji, które są wypracowywane w ramach zespołu, o którym pani już tutaj mówiła, więc całej nazwy nie będę powtarzać. To jest ta pierwsza petycja.

Druga petycja, też wniesiona przez osobę fizyczną, dotyczy podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie podniesienia wysokości zasiłku pielęgnacyjnego do wysokości dodatku pielęgnacyjnego oraz corocznej waloryzacji tego zasiłku. Postulat dotyczy podwyższenia kwoty zasiłku pielęgnacyjnego, który jest określony w ustawie o świadczeniach rodzinnych, a wysokość dodatku pielęgnacyjnego… On przysługuje na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. I jeżeli chodzi o kwoty tych zasiłków, to zasiłek pielęgnacyjny wynosi 153 zł miesięcznie, a dodatek pielęgnacyjny w 2017 r. wynosił ok. 210 zł. Teraz, od 1 marca, został zwaloryzowany i wynosi ok. 216 zł. Autorka petycji uważa, że celem przyznania zasiłku pielęgnacyjnego jest częściowe pokrycie wydatków, które wynikają z konieczności zapewnienia opieki nad osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji i tak samo dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji, a różnica w wysokości tych świadczeń w ubiegłym roku wynosiła ok. 57 zł. Obecnie wynosi ona ok. 63 zł. Wnoszący petycję stwierdza, że zasiłek pielęgnacyjny nie był podwyższany od 2006 r. i przez cały ten czas wynosił 153 zł. Tymczasem, jak już wspomniałam, dodatek pielęgnacyjny jest waloryzowany corocznie.

Nad tą petycją komisja też kilkakrotnie podejmowała prace, w maju i w lipcu. I, tak jak już powiedziałam, komisja zawiesiła prace nad petycją na okres 3 miesięcy w oczekiwaniu na rozwiązania wypracowane przez wspomniany zespół.

Kolejna, trzecia petycja dotyczy… To jest petycja zbiorowa wniesiona przez 15 osób oraz petycja indywidualna wniesiona przez osobę fizyczną. I również dotyczy podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w celu przyznania opiekunom pobierającym emerytury i renty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym. I celem tej petycji, jeżeli chodzi o petycję zbiorową, jest uzyskanie przez opiekunów, którzy pobierają emerytury i renty – mogą to być wcześniejsze emerytury z systemu powszechnego, z urzędu, zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy – prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Chodzi o to, żeby oni mieli prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad dorosłymi już dziećmi, które są niepełnosprawne od urodzenia.

I wnoszący petycję podkreślają tutaj, że najniższa gwarantowana emerytura w marcu 2017 r. wynosiła 1 tysiąc zł miesięcznie – obecnie, po waloryzacji, to jest ok. 1 tysiąc 30 zł – i że w przypadku opiekunów otrzymały ją głównie matki, które miały prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki. Jednak te korzystne regulacje nie objęły wszystkich, dlatego że niektórzy otrzymywali świadczenia, które były niższe od najniższej gwarantowanej emerytury. I to powodowało kolejny podział w tej grupie.

I autorzy petycji zbiorowej, czyli opiekunowie, którzy pobierają emerytury i renty, twierdzą, że są w tej samej grupie co rodzice opiekujący się niepełnosprawnymi dziećmi, którym to rodzicom ustawodawca przyznał prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Jak już wspomniałam, to świadczenie obecnie wynosi 1 tysiąc 477 zł. Wnoszący petycję, tak jak i autorka pierwszej petycji, wyrażają niezadowolenie z powodu obowiązujących regulacji, które wykluczają osoby uprawnione do emerytury i renty z prawa do ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne.

Jeżeli chodzi o tę petycję indywidualną, to ona też dotyczy zmiany ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych poprzez podwyższenie opiekunom sprawującym opiekę nad osobami niepełnosprawnymi emerytury otrzymanej po rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy do wysokości najniższej emerytury. Nie będę już tutaj podawała tych kwot, bo podawałam już dwukrotnie. Ale chciałabym zwrócić uwagę na taki fakt, że od 1 marca 2018 r. w wyniku nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytury, które są przyznawane z urzędu, zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy, przysługujące osobom, które nie posiadały odpowiedniego stażu pracy, czyli 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn, zostały objęte gwarancją w wysokości kwoty najniższego świadczenia. Dotychczas emerytury te były objęte jedynie gwarancją w wysokości pobieranej wcześniej renty z tytułu niezdolności do pracy. I ustawa przewidywała podwyższenie, z urzędu, emerytur do wysokości 1000 zł dla osób pobierających rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a w przypadku emerytur z tytułu częściowej niezdolności do pracy – do kwoty 750 zł. Oczywiście od 1 marca emerytury te zostały zwaloryzowane. I tak jak podaje resort, takie rozwiązanie zapobiega różnicowaniu wysokości świadczeń w zależności od daty przyznania emerytury z urzędu, jak również porządkuje obowiązujące rozwiązania, zapewniając minimalną gwarancję wysokości emerytury z urzędu dla wszystkich osób, które pobierały uprzednio renty z tytułu niezdolności do pracy. To byłoby wszystko. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Bardzo dziękuję za przedstawienie istoty 3 petycji.

Otwieram dyskusję.

Bardzo proszę. Kto z państwa senatorów miałby pytania albo chciałby zabrać głos?

Pan senator Rulewski, proszę.

Senator Jan Rulewski:

Miałem pytanie przed wejściem na salę, ale część moich wątpliwości wyjaśniła przedstawiciel Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – przepraszam, bo nie byłem na przedstawianiu – która wskazała, że dobiegają końca, chociaż tego słowa nie użyła… Że pod koniec marca będzie stanowisko rządu w tychże sprawach. Choć, jak rozumiem, nie tylko w tychże sprawach, bo zespół ten zajmuje się szerszymi zagadnieniami niż tylko te będące przedmiotem petycji, orzecznictwem jako takim.

Chciałbym tu zwrócić uwagę na pewne historyczne racje, gdyż czynnie brałem udział w tych pracach już od początku poprzedniej kadencji, w ramach tzw. okrągłego stołu. Te prace, jak wiadomo, nie zakończyły się jakimś wymiernym rezultatem. Dodam tylko, że kończyły się podobnie, jak to jest w chwili obecnej: brakiem rezultatu. I skoro rząd powiada, że przedstawi stanowisko – choć nie wiem, czy ono obejmie te petycje, ale zaraz powiem… Skoro rząd powiada, że przedstawi, jak to obiecał w różnych pismach, 3 czy 4, kompleksowe stanowisko w sprawie rozwiązania problemu świadczeń dla niepełnosprawnych, szeroko rozumianych, nawet tych ujętych w 500+, w ustawie „Na życie”…

(Głos z sali: „Za życiem”.)

Przepraszam, „Za życiem”. …Aż do orzecznictwa, które by konsumowało orzeczenie podstawowe Trybunału Konstytucyjnego K 38/13, to sam nasuwa się wniosek, Droga Komisjo, Panie Przewodniczący, żeby dzisiejsze prace kontynuować, ale po przedstawieniu stanowiska przez rząd. To jest po pierwsze.

Po drugie. Nad niektórymi petycjami, właściwie nad wszystkimi, ale szczególnie nad jedną, pracowała Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, która uważała za stosowne wyrażenie opinii przez właściwą komisję, czyli tę, na posiedzeniu której jesteśmy. W szczególności zaś komisja kierunkowo wskazała na potrzebę rozwiązania, o czym tu chyba nie było mowy… Mam tu na myśli część petycji mającej, tak się wyrażę, bardzo długą brodę, w której to petycji obywatele, podopieczni ustawy o świadczeniach rodzinnych wnoszą o wyrównanie wysokości zasiłku i dodatku opiekuńczego. Mówimy tutaj o zasiłku, tj. 153 zł, i dodatku, który się rozumie jako dodatek do emerytur i rent, w wysokości 206 zł.

(Głos z sali: Teraz już 216 zł.)

216 zł teraz, po zmianie.

Komisja, w której pracuję, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, przyjęła takie kierunkowe stanowisko – ale uzależnia tu ostateczne stanowisko od opinii komisji rodziny – ażeby wspomniany dodatek podlegał 2 modyfikacjom. Pierwsza polegałaby na jego zwiększeniu, co nie odpowiadałoby literalnie petycji, w której mowa o tym, że te 2 dodatki trzeba zrównać. I druga: żeby ten dodatek, jeśliby już nabrał formy, podlegał waloryzacji, żebyśmy nie mieli takiej sytuacji, że znowuż po jakimś czasie pojawi się petycja, aby coś do czegoś wyrównać.

Ta petycja ma w sobie pewną logikę, dotyczącą tego, że część osób objętych wspomnianymi świadczeniami jest traktowanych inaczej. Bo osoby starsze, które są… Bo mówimy o tej grupie, nie mówimy o dzieciach. Osoby starsze, które są osobami niepełnosprawnymi, wymagającymi opieki, jeśli nie mają żadnych innych świadczeń bądź nie korzystają z systemu emerytalnego, to otrzymują z tytułu niepełnosprawności 153 zł, podczas gdy osoby objęte ubezpieczeniem, a więc zupełnie inną formą, otrzymują 217 zł.

(Głos z sali: 216 zł.)

I nasza komisja – ta też jest moja, nas wszystkich – proponuje, żeby w tych drastycznych przypadkach wspomniana kwota 153 zł, niezmieniana od bodajże 10 lat, uległa takiej modyfikacji, aby odpowiadała stanowi nie tyle oczekiwań, ile wymagań ze strony tych starszych osób niepełnosprawnych. To oznacza ograniczone wydatki, to oznacza, że takie rozwiązanie nie objęłoby wszystkich przypadków, w tym dzieci i innych osób, które też uzyskują to świadczenie w wysokości 153 zł, zależnie od stanu niepełnosprawności. Tak to mniej więcej komisja sformułowała.

I pojawiły się oczywiście kontrargumenty, o których tutaj wcześniej pani przedstawiciel ministerstwa mówiła. No, musimy dopracować się kompleksowego systemu. I komisja praw człowieka i praworządności uważa…

(Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański: Do mikrofonu, Panie Senatorze.)

…że jednak to nie zwalnia z potrzeby zmiany wysokości tego świadczenia i nadania mu jednak cech zmiennych, czyli waloryzacji. Zwłaszcza w sytuacjach, jak powiedziałem, z punktu widzenia niepełnosprawności drastycznych. Ale rozumiem, że wspomniane rozumowanie może towarzyszyć też przedstawicielowi ministerstwa. I z tego wynika to moje sformułowanie, aby wstrzymać się dzisiaj z wydawaniem tejże opinii.

Innym zagadnieniem jest w ogóle to, co rząd obiecał, bodajże w zeszłym roku: że przedstawi kompleksową ocenę, a przynajmniej, jak przeczytałem, analizę. I chciałbym się dowiedzieć, czy jest jakaś analiza. Bo z analizy wypływają już jakieś wnioski. Analiza… Bo następne etapy to są założenia i projekt legislacyjny. Jak rozumiem, dzisiaj o projekcie legislacyjnym nie możemy mówić. O jakichś tam założeniach – też. Ale chciałbym, żeby ministerstwo przedstawiło może przynajmniej wyniki analizy. Bo prowadzi te prace od 2 lat. Ostatnio był chyba ten tytuł, w którym się wspomina, co tutaj pan senator Szymański… Mam tu na myśli ustawę „Za życiem”. To był ten etap wieńczący. Ona przecież też obejmuje niepełnosprawne istoty ludzkie.

No, może pani by ewentualnie uzupełniła. Ale zagadnienie orzecznictwa, wszyscy mają tego świadomość… Wszyscy mają świadomość ciążenia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które, proszę zauważyć, stanowi – przepraszam za określenie – 1 z 2 granatów, które zostały wrzucone w to środowisko. Pierwszy to ukazanie się świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości, na dzisiaj, 1476 zł…

(Głos z sali: 1477 zł.)

…1477 zł, do którego teraz zmierzają myśli i oczekiwania wszystkich. Nie jest prawdą, że one się nie różnią. Jedni mówią o konieczności wyrównania tych świadczeń. Jeśli już mają takie świadczenie, np. specjalne, lub mają niższe renty, te najniższe, oczekują, że to będzie 1406 zł, czyli znacznie więcej niż najniższa renta. To jest pierwsza grupa. Inni oczekują w ogóle takiego dodatku… Tu mówimy o tych osobach w wieku 60+, czyli tych wszystkich na ogół emerytkach czy emerytach, którzy podjęli się opieki jeszcze hen, hen w odległych czasach – nie chcę powiedzieć: za górami, za lasami – i do tej pory korzystali zaledwie z ograniczonej emerytury w wysokości 700 zł. A dziś dowiadujemy się, że już…

(Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański: Sugerowałbym, żeby przejść do pewnych konkluzji.)

To już kończę, już kończę.

Zatem mamy tutaj 2 granaty wrzucone w to środowisko. I kilka grup ludzi, którzy mają różne oczekiwania.

I drugi wniosek, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, byłby taki, żeby to wszystko chociaż jakoś skatalogować w formie tabelki. Żeby komisja mogła, po pierwsze, poznać istotę tych petycji, a po drugie, ocenić skutki. Bo będą różne skutki finansowe dla budżetu. A zwłaszcza należałoby wskazać – to oczekiwanie wobec ministerstwa – kiedy te rozwiązania wejdą w życie. Bo w jednej z petycji się mówi: nasz czas na tej ziemi już mija. Mówimy tutaj o emeryturach z lat czterdziestych, z 1948 r.

Panie Przewodniczący, tymi wnioskami kończę swoje wystąpienie. I proszę o uzupełnienie, o jeszcze dodatkowy namysł, abyśmy mogli kompetentnie podejmować decyzje, dotyczące rzeczywiście setek tysięcy, jeśli nie milionów.

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Odczytałem tutaj w wypowiedzi pana senatora 2 propozycje, jeżeli chodzi o prace nad tymi petycjami, i prośbę do pani dyrektor o informację odnośnie do tego zespołu, czy on pracuje, jakie są efekty, kiedy te efekty możemy uzyskać. Ale zanim poproszę o wypowiedź w tej sprawie, najpierw jeszcze zapytam, czy ktoś z państwa ma pytania. Nie.

Wobec tego poproszę panią o tę informację, o którą prosił pan senator. A potem też zaproponuję wnioski w sprawie, która jest przedmiotem posiedzenia komisji. Dziękuję.

Starszy Specjalista w Departamencie Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Ewa Speranza:

Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowna Komisjo, nie jestem w stanie dziś podać informacji, kiedy zostaną zakończone prace tego zespołu. Ja, przedstawiając sytuację, mówiłam o 2 różnych zespołach. Jest zespół międzyresortowy stricte do spraw dotyczących świadczeń opiekuńczych i drugi zespół, do spraw orzecznictwa. I ten zespół do spraw orzecznictwa ma zakończyć – przynajmniej tak jest to planowane – swoje prace z dniem 31 marca 2018 r. Ma przedstawić projekt tego, jak będzie wyglądało nowe orzecznictwo. I zgodnie z tym orzecznictwem zostanie zmieniony system świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Tak powiedziałam na samym początku, poproszona przez pana przewodniczącego o zabranie głosu. W związku z tym… To jest jedna sprawa.

Drugą sprawą jest wysokość wspomnianych świadczeń. Pozwalam sobie wskazać na jedną kwestię. Trybunał Konstytucyjny w wyroku stwierdził, że niekonstytucyjne jest różnicowanie świadczeń z powodu wieku nabycia niepełnosprawności. Ale różnicowanie świadczeń, np. z powodu różnego stopnia niepełnosprawności jest jak najbardziej w porządku. Bo to do ustawodawcy należy decydowanie o wysokości świadczeń. To ustawodawca ma pełną wiedzę na temat, no, naszego życia, kosztów życia, inflacji, tego typu spraw. Tak więc na dzień dzisiejszy tak to wygląda. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?

Proszę bardzo, pan senator.

Senator Jan Rulewski:

Tak pani powiedziała i nie mogę niczemu zaprzeczyć. Ale mam prośbę o wyprowadzenie mnie z takiej nieświadomości. Wspomniała pani o 2 zespołach, ale nie powiedziała pani o tym drugim zespole, tym do spraw wysokości świadczeń, kiedy on zakończy prace. No, dzisiaj możemy powiedzieć, że nawet jak on zakończy prace, to skutków w tym roku nie będzie, bo nie ma tych skutków przewidzianych w ustawie budżetowej. Ale to nie oznacza, że mamy nie pracować. Niemniej jednak pytanie moje – już ostatnie, mam nadzieję, w tej dyskusji – brzmi: czy jedno nie wypływa z drugiego? Czy wysokość nie jest pochodną zmiany orzecznictwa? Jaka będzie funkcja: kompensacyjna, wyrównawcza? Czy może wskaże się zupełnie nowy jak gdyby obszar rozwiązań w orzekaniu, a tym samym inne wysokości?

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Dziękuję.

Z tym że odpowiedź na te pytania możemy uzyskać wówczas, kiedy wspomniany zespół zakończy pracę. Mamy informację tutaj, w tym piśmie, a oprócz tego od pani dyrektor, że on zakończy pracę 31 marca, a więc niedługo.

Ja mam taką propozycję postępowania w tej sprawie. W moim przekonaniu te petycje są w większości zasadne. Nie chciałbym ich w tej chwili omawiać, ponieważ pani to przed chwileczką uczyniła, i znamy te petycje z lektury. One są zasadne. Ale podejmowanie pracy w sytuacji, kiedy rząd powołał 2 zespoły, w tym Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, który ma zakończyć prace 31 marca, ale również międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Rozwiązań w zakresie Poprawy Sytuacji Osób Niepełnosprawnych i Członków ich Rodzin… On został powołany zarządzeniem prezesa Rady Ministrów, ale nie mamy tu informacji, kiedy ma zakończyć prace. Prawdopodobnie tam nie ma takiego terminu wieńczącego. Niemniej jednak są 2 zespoły, które – jestem o tym przekonany – podejmują prace. I bez uzyskania wiedzy o tym, na jakim one są etapie, jakie rozwiązania proponują i kiedy te rozwiązania miałyby wejść w życie, trudno nam tutaj zaczynać pracę i proponować komisji, która nas zapytała o opinię, żeby Senat podjął pracę, w sytuacji, kiedy rząd powołuje międzyresortowe zespoły. W związku z tym proponowałbym odpowiedzieć komisji, która nas zapytała o opinię, że właściwe byłoby zawieszenie prac do czasu… I ten czas bym jednak określił. Do czasu uzyskania ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informacji dotyczącej tych 2 zespołów, które wymieniłem, efektów, jak również zamierzeń resortu – bo na razie możemy tu mówić o resorcie, nie o rządzie, bo to jest przecież jeszcze etap dość daleko przed złożeniem projektu – co do dalszego postępowania w tej sprawie. I dopiero wówczas, mając ten materiał, nie taki ogólny, który otrzymaliśmy jako pismo do pana Roberta Mamątowa, senatora przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, i w którym mowa o tym, co się zmieniało w ostatnich 2 latach… Bo rzeczywiście, tu pewne poprawy w rozmaitych zakresach następowały, ale to jeszcze nie odpowiada na oczekiwania autorów petycji. I wobec tego potrzebna jest nam odpowiedź, która by dotyczyła pracy wspomnianych 2 zespołów.

I tak bym proponował zakończyć dzisiejsze posiedzenie. Ponieważ uważam, że podejmowanie dzisiaj jakichkolwiek prac dotyczących petycji czy proponowanie, żeby one zostały podjęte, bez tej wiedzy byłoby niewłaściwe. Czy możemy się zgodzić z tak ogólnie wyrażonym głosem? Tak?

Pan senator Kamiński, proszę.

Senator Andrzej Kamiński:

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, ja bym się jak najbardziej zgodził z tymi wnioskami, ale chyba w tym opracowaniu, które powinniśmy dostać po zakończeniu prac obydwu komisji, powinno być zrobione takie zestawienie, dotyczące… Jeżeli będą zmiany dotyczące orzecznictwa, to co one będą ciągnęły za sobą. Jeżeli będzie propozycja tej drugiej komisji, to też będą pewne efekty. Tak więc ten materiał powinien być już uzupełniony o przewidywane skutki tych proponowanych zmian. Tak żebyśmy faktycznie mieli pełny obraz sytuacji.

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

Dodałbym tutaj do tego, o czym mówimy, jeszcze zakreślenie pewnego terminu. Oczywiście to nie powinien być termin 2 kwietnia, czyli tuż po zakończeniu prac, bo wiemy, że często się to przesuwa. Ale powiedzmy, że to byłby termin do 1 maja. I byłoby takie oczekiwanie, żebyśmy w sprawie tych 2 zespołów, które zostały powołane, otrzymali precyzyjną informację, z której by wynikało, jaka będzie propozycja zespołów i jaka będzie prawdopodobna propozycja resortu w tych sprawach. Bo wtedy będzie można wyrazić opinię, czy my, jako komisja, popieramy taki kierunek, czy też go nie popieramy. Bo może być tak, że… Może być różnie, ale tak bym proponował.

Czy tu byłaby zgoda wśród senatorów? Jeżeli tak, to…

My nie mamy w tej chwili kworum, prawda?

(Głos z sali: Mamy.)

Mamy kworum? To proponowałbym…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak?

(Głos z sali: Panie Senatorze, tylko doprecyzuję…)

(Brak nagrania)

Zastępca Przewodniczącego Antoni Szymański:

…w tym celu, żeby uzyskać w terminie nie dłuższym niż do 1 maja bieżącego roku informację ze strony rządu na temat rekomendacji i planów we wspomnianym zakresie.

Zapytam państwa senatorów: czy państwo senatorowie zgadzają się z takim wnioskiem, tak ogólnie sformułowanym? Tak? Proszę o podniesienie ręki, jeżeli się zgadzamy. (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Wobec tego zamykam posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Dziękuję państwu bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 36)