Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (5.)

w dniu 16 grudnia 2015 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (druk senacki nr 26, druki sejmowe nr 72 i 91).

2. Rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (druk senacki nr 31, druki sejmowe nr 67 i 101).

3. Rozpatrzenie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (druk senacki nr 30, druki sejmowe nr 66 i 100).

4. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2015 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji (druk senacki nr 29, druki sejmowe nr 65 i 102 i 102-A).

5. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o administracji podatkowej oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 32, druki sejmowe nr 76 i 113).

(Początek posiedzenia o godzinie 19 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Grzegorz Bierecki)

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Otwieram piąte posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Witam serdecznie zaproszonych gości, których listę zaraz otrzymam. Witam serdecznie pana ministra Mariana Banasia reprezentującego Ministerstwo Finansów, witam naczelnik wydziału w Departamencie Długu Publicznego, panią Barbarę Adamowską, także z Ministerstwa Finansów, pana Sławomira Dudka z Ministerstwa Finansów, dyrektora Departamentu Polityki Finansowej Analiz i Statystyki, oraz panią Różę Kosałkę, także z Ministerstwa Finansów, zastępcę dyrektora Departamentu Finansów i Księgowości. Witam serdecznie podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, panią Hannę Majszczyk, pana Tomasza Mazura, naczelnika wydziału w Departamencie Polityki Makroekonomicznej, oraz pana Grzegorza Mroza, zastępcę dyrektora Departamentu Administracji Podatkowej. Witam panią Alinę Pirek z Komisji Nadzoru Finansowego, główną księgową tej instytucji, a także pana Marka Pyłę z Komisji Nadzoru Finansowego, dyrektora Departamentu Administracji, Budżetu i Informatyki. Witam serdecznie także pana Leszka Skibę, podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów. Jest też z nami pani Teresa Warszawska, radca ministra z Ministerstwa Finansów. Ministerstwo Obrony Narodowej reprezentuje pan Andrzej Waryszak, zastępca szefa Oddziału Realizacji Budżetu w Departamencie Budżetowym. Kancelarię Senatu reprezentuje wicedyrektor Biura Legislacyjnego, pan Adam Niemczewski, a Ministerstwo Finansów także radca ministra w Departamencie Polityki Podatkowej, pani Beata Andrzejewska. Z Ministerstwa Finansów jest także pan Artur Ozolski, jeśli dobrze przeczytałem…

(Głos z sali: Ozowski.)

Ozowski. Bardzo dziękuję za korektę.

Witam serdecznie panią Zdzisławę Wasążnik, dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów, panią Anetę Cieloch, dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów, oraz panią Joannę Stommę, zastępcę dyrektora departamentu w Ministerstwie Finansów.

Odczytałem całą listę gości. Lista obecności jest imponująca.

Porządek dzisiejszego posiedzenia – w którym jest pięć punktów – przedstawia się następująco:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (druk senacki nr 26, druki sejmowe nr 72 i 91).

2. Rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (druk senacki nr 31, druki sejmowe nr 67 i 101).

3. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o administracji podatkowej oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 32, druki sejmowe nr 76 i 113).

4. Rozpatrzenie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (druk senacki nr 30, druki sejmowe nr 66 i 100).

5. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2015 (druk senacki nr 29, druki sejmowe nr 65 i 102) w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Chciałbym państwa zapytać, w związku z art. 61 Regulaminu Senatu, mówiącym o doręczaniu druków senackich członkom komisji najpóźniej w dniu poprzedzającym posiedzenie, czy członkowie komisji zgadzają się na rozpatrywanie ustaw zamieszczonych w punktach drugim, trzecim, czwartym i piątym porządku obrad, ponieważ druki zostały dostarczone dzisiaj.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że komisja wyraziła zgodę na rozpatrywanie ustaw zamieszczonych w tych punktach porządku obrad.

Nie słyszę sprzeciwu. Dziękuję bardzo.

Czy są inne uwagi do porządku obrad? Nie ma.

Chciałbym państwa poinformować, że posiedzenie jest transmitowane w internecie.

Czy w posiedzeniu uczestniczą przedstawiciele podmiotów prowadzących działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w stanowieniu prawa? Rozumiem, że nie uczestniczą.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (druk senacki nr 26, druki sejmowe nr 72 i 91)

W takim razie możemy przystąpić do pierwszego punktu naszego porządku obrad, jakim jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych.

Był to projekt poselski. Sejm uchwalił tę ustawę na czwartym posiedzeniu, 10 grudnia. Do Senatu została ona przekazana 10 grudnia. Termin rozpatrzenia jej przez Senat upływa 9 stycznia. Marszałek Senatu 11 grudnia skierował ustawę do naszej komisji.

Który z panów ministrów zechciałby ją zreferować?

Pan minister Skiba. Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Dziękuję za możliwość wypowiedzenia się na temat zmiany ustawy o finansach publicznych. Tak naprawdę zmiana ta jest zmianą stabilizującą reguły wydatkowej i przede wszystkim wprowadza dwa elementy.

Po pierwsze, zamienia wskaźnik inflacji CPI, inflacji konsumenckiej, któremu towarzyszy, we wzorze obliczającym regułę wydatkową, korekta błędów w prognozach inflacji z poprzednich lat, a na to miejsce pojawia się cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego. Uzasadnienie zmiany jest takie, że w warunkach bardzo niskiej inflacji, a szczególnie deflacji, efekt tej reguły wydatkowej to bardzo niewielki wzrost w kolejnych latach. Jednocześnie przewagą rozwiązania, w którym pojawia się cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego, jest właśnie ograniczenie procykliczności reguły wydatkowej, która w poprzednich latach działała w taki sposób, że w okresach niskiej inflacji, gdy tak naprawdę polityka fiskalna powinna wspierać wzrost gospodarczy, reguła wydatkowa bardzo ograniczała tempo wzrostu wydatków w kolejnych latach. Natomiast w latach, w których inflacja była wysoka, kiedy tak naprawdę potrzebny byłby bufor, aby stworzyć przestrzeń fiskalną do oddziaływania w kolejnych latach, reguła wydatkowa pozwalała na relatywnie duże tempo wzrostu wydatków w tym okresie. Wprowadzenie celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego jest więc pewną korektą, aby ograniczyć procykliczność dotychczasowych rozwiązań.

Po drugie, zostały uwzględnione również działania jednorazowe i tymczasowe, tzw. one-off; pozwala to na wykorzystanie jednorazowych dochodów. Limit wydatków skorygowano tak, aby wydatki w danym roku, i tylko w tym roku, gdy pojawiają się dochody jednorazowe i tymczasowe… Jest to uwzględniane w regule wydatkowej, co wydaje się racjonalne, ale nie ma trwałych konsekwencji dla tempa wzrostu wydatków w latach późniejszych. To, co jest najistotniejsze: reguła wydatkowa, w samym zamyśle, nadal obowiązuje, co znaczy, że rzeczywiście jej celem jest ograniczenie tempa wzrostu wydatków, przez co finanse publiczne mogą zmierzać w jakimś niebezpiecznym kierunku. Główny cel reguły wydatkowej, czyli stabilizacja wielkości wydatków w relacji do PKB, jest więc zachowany. Wprowadzana jest – powiedzmy – korekta, jeśli chodzi o cykl koniunkturalny i wahania inflacji. Jednocześnie te zmiany pozwalają na usunięcie negatywnych efektów deflacji i oddziaływania reguły wydatkowej w warunkach deflacji. Właściwie to tyle. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Pamiętamy doskonale tę ustawę z poprzedniej kadencji, kiedy była przyjmowana reguła wydatkowa. Pewnie czas na przegląd jej funkcjonowania, korektę. Pamiętam, że wiele uwag było zgłaszanych podczas debaty, także na posiedzeniach tej komisji, dotyczących sposobu funkcjonowania reguły wydatkowej. Powiedziałbym, że ta zmiana jest zgodna z wnioskami, zastrzeżeniami, uwagami, które były podnoszone w poprzedniej kadencji w trakcie naszej dyskusji… Ale będzie czas na wypowiedzi senatorów…

Rozumiem, że pan minister zakończył wystąpienie.

Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi w tej sprawie?

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowni Państwo!

Mam do tej ustawy jedną uwagę porządkowo-techniczną. Może to nawet nie zasługuje na poprawkę, bo jest to bardziej uwaga legislacyjna.

W przepisie art. 112aa będą dwa rodzaje odesłań do tego samego aktu prawnego. Otóż w ust. 1 w opisie symbolu prognozowanej wartości ogółem działań dyskrecjonalnych i w ust. 5, który nie jest nowelizowany niniejszą ustawą, jest odesłanie do rozporządzenia wymienionego w art. 104 ust. 1 pkcie 1. Mamy na myśli to samo rozporządzenie, które wymieniamy wprost w ust. 3, tzn. rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97/W. Chodzi tylko o pewną czystość przepisu, o porządek; wewnątrz całego przepisu powinna zostać zastosowana jedna formuła: odesłanie albo pośrednie do art. 104 ust. 1 pktu 1 albo bezpośrednie. To tylko pewna uwaga techniczna. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję za tę uwagę. Rozumiem, że zapis jest jednak przejrzysty i nie będzie budził wątpliwości interpretacyjnych. Pewnie można byłoby go ładniej napisać, ale jest dostatecznie jasno napisany.

Czy senatorowie mają pytania do przedstawicieli rządu, ewentualnie zaproszonych gości?

Bardzo proszę. Pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Tak się szczęśliwie złożyło, że w poprzedniej kadencji byłem sprawozdawcą tej ustawy. Muszę w przerwie uzgodnić z panem senatorem Biereckim, o czym myśmy wtedy rozmawiali, bo sobie nie przypominam, ale pamięć jest zawodna; wrócimy do protokołu i zobaczymy, jak to właściwie było.

Panie Ministrze, mam takie…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Są stenogramy, tak że…)

Tak, właśnie. Dlatego mówiłem, że pamięć jest zawodna, że wrócimy do stenogramów.

Panie Ministrze, zanim pojawią się następne pytania, to pierwsze… Proszę nam powiedzieć, z czego wynika projekcja tych zmian. Z głębokich przemyśleń nad dotychczasowym działaniem reguły czy – tak jak powiedział pan senator Bierecki – z uwag senatorów Prawa i Sprawiedliwości zgłaszanych w poprzedniej kadencji, czy inicjatywy Ministerstwa Finansów? Jeśli mógłbym na to pierwsze pytanie tak szybko uzyskać odpowiedź… Co leży u podstaw tych zmian?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Chciałbym skorygować wypowiedź, skoro zostałem źle zrozumiany. Oczywiście myśmy zgłaszali takie uwagi w trakcie debaty w poprzedniej kadencji. Zapewne w stenogramach można to wszystko przeczytać. Senatorowie Prawa i Sprawiedliwości, którzy wtedy uczestniczyli w debacie, nie byli inspiratorami tej zmiany legislacyjnej.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Odpowiadam na pytanie. Tak naprawdę ta duża zmiana, czyli wprowadzenie celu inflacyjnego, była już rozważana wcześniej, kiedy tworzono regułę wydatkową w latach poprzednich, więc jest to efekt jakiejś formy refleksji nad dotychczasowym funkcjonowaniem reguły wydatkowej. Mogę jeszcze powiedzieć, że ostatni raz reguła wydatkowa została zmieniona w czerwcu 2015 r., czyli w roku, w którym wprowadzono Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Teoretycznie jest tak… Było zapisane, że przegląd nastąpi po pięciu latach funkcjonowania, ale ciągle widzimy pewne kłopoty, które wynikają z funkcjonowania reguły wydatkowej. Sama zasada finansów publicznych jest taka, że budżet jest nowelizowany co roku. W warunkach makroekonomicznych doświadczamy nowych wydarzeń, czyli pojawiają się nowe uwarunkowania i z tego powodu brane są pod uwagę wszystkie głosy, także te, które właśnie… Czyli dotyczące wprowadzenia celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego, które już było dyskutowane wcześniej, oraz tego, że tak naprawdę nie było wiadomo, jak reguła będzie funkcjonowała w warunkach obniżającej się inflacji, aż do deflacji. Warto też zwrócić uwagę na to, że nikt nie spodziewał się, że deflacja będzie trwała i będzie tak silna. Można powiedzieć, że z tego powodu… No, idealnie by było, gdyby przegląd był po pięciu latach, tak jak zakładano na początku, ale niestety z dotychczasowej praktyki wynika, że każda nowa okoliczność, zmiany makroekonomiczne, różne uwarunkowania makroekonomiczne sprawiają, że ta korekta jest potrzebna; to jest powód.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję.

Z całą pewnością tempo zdarzeń gospodarczych niezwykłych i wcześniej niespotykanych jest bardzo duże. Założenie, że korekta reguły zostanie przeprowadzona po okresie pięcioletnim, przyjęto w momencie precyzowania, formułowania tej reguły wydatkowej. To bardzo dobrze, że Ministerstwo Finansów reaguje we właściwym czasie, bez zbędnej zwłoki, bo wydarzenia, z którymi mamy do czynienia, wymuszają przecież takie reakcje.

Ale będą jeszcze pytania. Widzę, że senator Kleina… Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Chciałbym zapytać o uwagi do tej reguły wydatkowej. Ministerstwo proponuje zmiany, czyli – jak rozumiem – sprawdziliście, jak ona działa w praktyce, dostrzegliście wyraźnie słabe punkty tej reguły wydatkowej i stąd chęć zmiany. Czy mógłby pan minister wymienić te słabe punkty, które wywołały negatywne skutki np. dla budżetu państwa, czy w ogóle negatywne skutki rozwojowe?

Druga sprawa. Mówił pan też, że problemem w przypadku tej reguły wydatkowej jest problem deflacji, tak? Jeśli chodzi o przyszły rok, to zakładacie państwo inflację w budżecie państwa, prawda? Jest wyznaczony cel inflacyjny: 1,7% czy 1,8%. Pan minister zakłada, że będzie inflacja czy deflacja? A jeżeli byłaby inflacja, taka jak państwo zakładacie, czy zamiana reguły wydatkowej spowodowałoby… Jakie skutki wywołałaby proponowana zmiana?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo proszę. Czy są jeszcze inne pytania?

Senator Kazimierz Kleina:

Jeszcze przy okazji chciałbym powiedzieć, że pan senator Bierecki raczej zakładał, że ta reguła wydatkowa, jak mówił podczas debaty, gdy pracowaliśmy nad tą… Mówił, że jest ona zbyt liberalna i bardziej rygorystycznie powinno się traktować wydatki budżetu państwa, więc idziemy delikatnie w drugą stronę w związku z tą ustawą. Ale to tylko krótki…

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Zapewniam pana senatora, że mówiłem co innego.

(Senator Kazimierz Kleina: Okej.)

Wskazywałem na możliwość korekty reguły wydatkowej…

(Senator Kazimierz Kleina: Korekta zawsze jest możliwa.)

Korekty eksperckiej, która zawsze przysługuje Ministerstwu Finansów, i wskazywałem na mogące wynikać z tego pewne ryzyko. Tak więc jestem oczywiście zwolennikiem tego, aby reguły były właściwie dostosowane do właściwego czasu i właściwych zdarzeń. Dlatego cieszy mnie to, że ta korekta teraz następuje.

To tyle, tak żeby sobie przypomnieć, o czym rozmawialiśmy w tamtej kadencji, Panie Senatorze.

Senator Czarnobaj chciał jeszcze zadać pytanie, tak?

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, jeżeli można prosić… Czy zostały oszacowane kwoty, które będą mogły się zwiększyć w ramach działań jednorazowych i tymczasowych? Robiliście państwo chyba jakąś symulację. Czy to też jest na takiej zasadzie, że państwu to przeszkadza, jak deflacja? I czy mógłby pan minister podać przykłady tych działań jednorazowych i tymczasowych?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo proszę. Czy pan minister zechce się ustosunkować do obu tych pytań?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Odpowiem na dwa pytania łącznie.

Pytanie pierwsze dotyczyło słabych punktów reguły wydatkowej w dotychczasowym kształcie. To, o czym warto pamiętać, to to, że element nominalny, czyli związany z inflacją, pojawia się w tym wzorze w dwóch miejscach: w tym, w którym pojawia się korekta wcześniejszych prognoz, i w punkcie, w którym jest prognozowana inflacja na kolejny rok. Gdyby zachowano regułę w dotychczasowym kształcie, to korzystny wpływ na wielkość wydatków w roku 2016 z prognozowanej inflacji w przyszłym roku, właśnie tej, o której mówił pan senator, wyniósłby około 12 miliardów zł, czyli fakt, że inflacja jest taka, jak prognozujemy – tylko ten element, nie mówimy o innych – pozwala nam zwiększyć wydatki o 12 miliardów zł, ale…

(Senator Kazimierz Kleina: Bez zmiany reguły, tak?)

Bez zmiany reguły. A korekta inflacji, ten czynnik, oznacza wpływ ponad 10 miliardów zł na minus. Mamy więc do czynienia z elementem – czyli tą korektą prognoz inflacji z lat poprzednich – który bardzo negatywnie oddziałuje na wzrost wydatków w kolejnych latach. I tak naprawdę problemem jest właśnie to, że mamy do czynienia z korektą prognoz inflacji w poprzednich latach, która z powodu pewnej tendencji do obniżania się inflacji… Zazwyczaj, jeśli jest taka sytuacja, że odczyty inflacji są niższe od prognoz, to są one później korygowane. W związku z tym, że mamy do czynienia z bardzo dużymi błędami prognoz, które nie wynikają z tego, że Ministerstwo Finansów prowadzi gorszą niż średnia rynkowa… Wynikają one z faktu, że w ostatnich latach mieliśmy do czynienia z bardzo silnym spadkiem cen ropy na świecie, który bardzo mocno uderzył właśnie w wielkość inflacji. Te błędy pojawiły się w przypadku wszystkich instytucji prognozujących inflację, nie tylko w Polsce, ale i w strefie euro, w innych krajach, w Stanach Zjednoczonych itd. W związku z tym zostały one naturalnie uwzględnione w regule. Te błędy prognoz z lat poprzednich bardzo mocno obniżają tempo wzrostu inflacji, prawie w takiej skali, jak to, o ile wydatki powinny wzrosnąć w związku z prognozowaną inflacją; błędy prognoz prawie w takim stopniu „zjadają” tempo wzrostu wydatków. Utrzymywanie tego modelu jest więc troszeczkę – można powiedzieć – nieuzasadnione. Usuwając ten element nominalny, czyli inflacyjny, w regule – który zawiera się właśnie w prognozowanej inflacji i korekcie prognoz – jednym wskaźnikiem, jakim jest cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego, który wynosi 2,5%, w gruncie rzeczy zapewnimy pewną przewidywalność reguły wydatkowej w dłuższym horyzoncie. Wiadomo, że nie prognozujemy inflacji na lata 2017, 2018, 2020, tylko… Proszę również zwrócić uwagę na to, że jeśli chodzi o planowanie wydatków na kolejne lata, to jest to też uproszczenie, co jest zalecane przez Komisję Europejską odnośnie do stosowania wieloletniego planowania; na ten wymiar też warto zwrócić uwagę. Ale tak naprawdę usuwamy element, który zaburza cały system, element wynikający właśnie z błędów prognoz.

No cóż, w związku z tym, tak jak mówił pan senator, że jest prognozowana inflacja… Zgoda, jest prognozowana inflacja, ale problem tkwi właśnie w błędach prognoz, które bardzo mocno ograniczają tempo wzrostu wydatków. A jeśli popatrzymy na to, czy jest realna zmiana… Bo zaletą tej reguły wydatkowej jest właśnie to, że tempo wydatków jest ograniczane. Jak popatrzymy na średnią inflację w ostatnich 8 latach, to zauważymy, że jest ona na poziomie celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego. To oczywiście pokazuje, że Narodowy Bank Polski jakoś sobie radzi z utrzymywaniem inflacji w ryzach. Ale w związku z tym można powiedzieć, że jest to neutralne dla fundamentów reguły wydatkowej, czyli utrzymywania tempa wzrostu wydatków w ryzach.

Drugie pytanie dotyczyło wydatków jednorazowych i tymczasowych. Przyjęcie reguły wydatkowej pozwoli na to, aby uwzględnić jednorazowe wydatki, które są przewidziane w projekcie ustawy budżetowej na rok 2016. Tym jednorazowym wydatkiem – jest to już publicznie dyskutowane, więc nie jest to żadna tajemnica – są wpływy z tzw. aukcji LTE. Są one szacowane – w mediach pojawia się ta liczba – na 9,2 miliarda zł. Wydatki te są neutralne dla budżetu, bo ta zmiana w żaden sposób nie wpływa na zwiększenie deficytu, ponieważ tak naprawdę są to dochody, które są, pozwalają na sfinansowanie wydatków. W związku z tym jednorazowo – tylko jednorazowo, właśnie w 2016 r. – limit wydatków zostanie zwiększony. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z zaproszonych gości chciałby zabrać głos?

W takim razie przechodzimy do wniosków legislacyjnych.

Chciałbym złożyć wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto z pań senator i panów senatorów jest za przyjęciem tego wniosku? (5)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (2)

Dziękuję bardzo.

Pozostaje nam wyznaczenie senatora sprawozdawcy. Wiem, że pan senator Grabowski był zainteresowany podjęciem się tego zadania.

Czy jest zgoda członków komisji na powierzenie tej roli panu senatorowi Grabowskiemu? Dziękuję bardzo.

W takim razie sprawozdawcą komisji w przypadku tego punktu będzie pan senator Grabowski.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (druk senacki nr 31, druki sejmowe nr 67 i 101)

Przystępujemy do drugiego punktu porządku obrad, jakim jest rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016; druk senacki nr 31.

Jest to rządowy projekt ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w trakcie prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów. Projekt jest ściśle związany z projektem ustawy budżetowej na rok 2016.

Bardzo proszę. Pani minister Majszczyk. Prosimy o przedstawienie projektu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo!

Projekt ustawy okołobudżetowej dotyczy roku 2016, jak zresztą wynika z nazwy projektu ustawy. Podobnie jak w latach poprzednich, modyfikuje ona część aktów prawnych, które de facto zawierają wydatki sztywne czy też wydatki bezpośrednio finansowane z budżetu. Ustawa okołobudżetowa, tak jak zaznaczyłam przed chwilą, wzorem lat ubiegłych wskazuje inne źródła finansowania niektórych wydatków, a niektóre zawiesza na okres obowiązywania kolejnego roku budżetowego po to, aby wspomóc realizację tej ustawy budżetowej, a przede wszystkim po to, aby można było sprostać wymogom stabilizującej reguły wydatkowej. I oczywiście również po to, aby pozyskać w ten sposób środki budżetowe na realizację innych zadań, w tym planowanych na rok 2016 reform, również jeżeli chodzi o jednorazowe świadczenia na rzecz emerytów i rencistów, czy też na kwestie związane z przygotowywaną ustawą dotyczącą zasiłków w wysokości 500 zł na każde dziecko, na wspomaganie wychowania dzieci. W tej ustawie, podobnie jak w latach poprzednich, zakłada się zamrożenie podstawy naliczania odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. W zależności od tego, o jakiej grupie zawodowej mówimy, podstawa naliczania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych odnosi się do różnych lat, ale wynika to z tego, że zamrożenie podstawy naliczania dotyczyło różnych grup w różnych latach, stąd raz jest odniesienie do roku 2010, raz do 2012; wynika to z przyczyn, o których wspomniałam. Oszczędności, jakie można pozyskać wskutek wprowadzenia tej regulacji, jeżeli chodzi o zamrożenie podstawy naliczania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, wynoszą łącznie około 200 milionów zł. Oczywiście skutki te będą również dotyczyły jednostek samorządu terytorialnego, które… Jeżeli chodzi o nauczycieli, to ich szkoły prowadzące są zobowiązane do wyasygnowania środków na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.

Kolejną zmianą proponowaną w tej ustawie, tzw. ustawie okołobudżetowej, jest wyłączenie ze stosowania w roku 2016 przepisów ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, konkretnie art. 37a tej ustawy, który stanowi podstawę dofinansowania przez ministra właściwego do spraw gospodarki działań związanych z promocją biopaliw. Oszczędności w budżecie państwa z tytułu wprowadzenia takiej regulacji to około 440 milionów zł.

Podobnie jak w latach ubiegłych, zakłada się finansowanie zdecydowanej części wydatków na staże lekarzy, lekarzy dentystów czy pielęgniarek i położnych ze środków Funduszu Pracy. Podobnie jak w roku 2015 czy w roku 2014, zakłada się przeznaczenie na ten cel kwoty w wysokości 835 milionów zł z Funduszu Pracy. Od roku 2015 część wydatków jest również pokrywana z budżetu państwa; na rok 2016 zakłada się kwotę w wysokości 182 milionów zł, czyli w sumie blisko 1 miliarda zł. Jest to związane z planowanym podejściem do osób kończących uniwersytety medyczne, polegającym na tym, aby każdy z absolwentów tych uczelni mógł się ubiegać o staż lekarski.

Warto zwrócić uwagę na to, że… Oczywiście w parlamencie nie ma jeszcze ustawy budżetowej, stąd też – naturalnie – nie możecie państwo w tej chwili zweryfikować tych kwot, niemniej w planie finansowym Funduszu Pracy na rok 2016 zakłada się wydatki na aktywne formy walki z bezrobociem w wysokości ponad 6 miliardów zł. Wydatki te wzrosną w stosunku do poziomu z roku 2015 o 700 milionów zł. Ten wzrost następuje, tak że finansowanie staży lekarskich z Funduszu Pracy nie przeszkadza w tym, żeby rosły wydatki na aktywne formy walki z bezrobociem.

W ustawie okołobudżetowej proponuje się również, aby część składek, do których regulowania zobowiązany jest minister środowiska, była finansowana z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dotyczy to między innymi składek wpłacanych do międzynarodowej agencji kosmicznej. Te zobowiązania ciążące na ministrze środowiska przekraczają łącznie 49 milionów zł i byłyby finansowane z Funduszu Ochrony Środowiska. Chciałabym tylko zwrócić uwagę na to, że nie jest to pierwszy przypadek, w którym Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska uczestniczy w finansowaniu różnych zobowiązań na rzecz organizacji międzynarodowych, bo takie rozwiązania funkcjonują również obecnie, nieodnoszące się akurat do tych przypadków, o których przed chwilą wspomniałam.

Ponieważ w nadchodzącym roku będą dwa wydarzenia, które standardowo nie mieszczą się w budżetach poszczególnych dysponentów i z całą pewnością wiążą się ze wzmożonymi wydatkami… Mam na myśli organizację Światowych Dni Młodzieży, jak również organizację szczytu NATO. Oba te wydarzenia wymagają zapewnienia środków finansowych. W ustawie okołobudżetowej proponuje się, aby stworzyć podstawę prawną umożliwiającą w przypadku szczytu NATO finansowanie wydatków na ten cel z budżetu ministra obrony narodowej. Czyli środki, które generalnie, zgodnie z naliczeniem, procentem do PKB, są przekazywane do działu „Obrona narodowa”… do budżetu ministra obrony narodowej, bo nie tylko do działu „Obrona narodowa”, zostaną wykorzystane na organizację szczytu NATO. Po wprowadzeniu przez parlament tych rozwiązań środki częściowo będą mogły zostać od razu bezpośrednio umiejscowione w budżetach dysponentów, a częściowo będą przesuwane w trakcie roku, bo ustawa okołobudżetowa zakłada również możliwość przesuwania środków w ciągu roku. Uprzedzając ewentualne pytania, które mogłyby paść w tym przypadku… Dzisiaj szacuje się, że wydatki w tym zakresie oscylują wokół 156 milionów zł; takie były szacunki przedstawiane przez ministra obrony narodowej i inne resorty, które będą brały udział w organizacji tego szczytu.

Środki na to drugie wydarzenie, na Światowe Dni Młodzieży, zostały zabezpieczone przede wszystkim w budżecie wojewody małopolskiego, ale to wydarzenie wymaga również wzmożonych nakładów ze strony dwóch instytucji: Polskiej Agencji Prasowej i Telewizji Polskiej, która z całą pewnością poniesie większe koszty. Zakłada się przeznaczenie w budżecie na rok 2016 określonych dodatkowych środków, jeżeli chodzi o Telewizję Polską, bo oczywiście może ona otrzymywać wsparcie w związku z tzw. działalnością misyjną, ale standardowe środki przeznaczane przez ministra skarbu mogą być niewystarczające na obsługę tego wydarzenia, dlatego też takie środki dla telewizji zostaną zabezpieczone w budżecie, ale w ustawie okołobudżetowej zakłada się stworzenie podstawy prawnej do dofinansowania z powodu tego wydarzenia Polskiej Agencji Prasowej. I właśnie takie rozwiązanie w tym projekcie również państwo znajdziecie.

Proponowaną w tej ustawie zmianą, podobnie jak w roku bieżącym czy w latach poprzednich, jest również uelastycznienie wydatków związanych z doskonaleniem zawodowym nauczycieli. Obowiązek dokonywania sztywnych odpisów i zabezpieczenia środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli dotyczy zarówno organów jednostek samorządu terytorialnego jako organów założycielskich, jak i ministra edukacji narodowej oraz wojewodów. Sztywne odpisy – w pierwszym przypadku, w którym tworzy się ten odpis, dzisiaj, bez zmiany przepisów, to 1% funduszu wynagrodzeń nauczycieli, a w przypadku np. ministra edukacji narodowej to 5 tysięcy średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty – powodują, że od kilku lat środki na ten cel, blokowane w budżetach w taki sposób, nie były wydatkowane, ponieważ wszystkie jednostki sięgają przede wszystkim po środki unijne. Mając zatem na względzie lepsze wykorzystanie tych środków i nieblokowanie ich w budżetach, zakłada się uelastycznienie poziomu sztywnego odpisu.

Jeżeli chodzi o Fundusz Emerytalno-Rentowy, to przepisy co do zasady nie zakładają możliwości zwiększania dotacji w trakcie roku. W ustawie okołobudżetowej na rok 2016 proponuje się wyjątkowo możliwość zwiększenia dotacji. Wynika to z tego, że w celu uniknięcia niedoborów w KRUS, związanych być może z niewłaściwym oszacowaniem liczby osób, które będą przechodziły z emerytur unijnych na emerytury finansowane z KRUS po to, aby… Będzie to pierwszy rok, w którym szacowana liczba tych osób może być większa, stąd też chodzi raczej o zabezpieczenie niż przewidywany niedobór. Jest to po prostu zabezpieczenie narzędzia na wszelki wypadek, a nie dlatego, że wiemy, że taki niedobór ma wystąpić. Ale gdyby w trakcie roku okazało się, że powstały jakieś niedobory, bez takiego narzędzia nie byłoby możliwości wspomożenia KRUS.

Istotnym rozwiązaniem, wzorowanym na rozwiązaniu obowiązującym w roku 2015, jest rozwiązanie wprowadzane w związku z licznymi wnioskami różnych stowarzyszeń i organizacji na rzecz dzieci niepełnosprawnych o to, aby w ustawie okołobudżetowej powtórzyć rozwiązanie stosowane, tak jak zaznaczyłam, w roku 2015, czyli nakładające na jednostki samorządu terytorialnego obowiązek wyasygnowania na organizację specjalnej nauki dzieci niepełnosprawnych środków o co najmniej takiej wysokości, jak wysokość naliczonej z tego tytułu subwencji oświatowej. To jest po prostu obowiązek nakładany ustawą okołobudżetową, również jako rozwiązanie czasowe na rok 2016. W licznych wnioskach organizacji, o których wspomniałam, jest mowa o tym, że powinno być to rozwiązanie docelowe, ale rozwiązanie docelowe oczywiście nie może się pojawić w ustawie okołobudżetowej. Wprowadzenie go należy do właściwości ministra edukacji narodowej, a właściwym miejscem do sformułowania tego typu rozwiązań jest ustawa o systemie oświaty.

Poza tym w ustawie okołobudżetowej przewiduje się rozwiązania umożliwiające wydawanie środków jako zaliczki dla beneficjentów realizujących niektóre programy unijne; oczywiście te środki po zweryfikowaniu przez Unię Europejską zostaną zwrócone do budżetu państwa.

Jeśli chodzi o rozwiązania techniczne przewidziane w ustawie okołobudżetowej, to zakłada się wysyłanie różnych informacji do jednostek samorządu terytorialnego za pomocą komunikacji elektronicznej i odchodzenie od formy papierowej. Oczywiście będziemy również dążyli do tego, aby już w ustawach systemowych – w ustawie o finansach publicznych, w ustawie o dochodach jednostek – wprowadzać takie rozwiązania na stałe. Rozwiązanie, o którym wspomniałam, spowoduje również pewne oszczędności w przypadku części 19, czyli części nadzorowanej przez ministra finansów. Dzięki niewysyłaniu dokumentów w formie papierowej oszczędności wyniosą 50 tysięcy zł.

Ostatnia chyba zmiana to zmiana, która zakłada zamrożenie kwoty bazowej w przypadku osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Dotyczy to tzw. „erek” i oczywiście posłów oraz senatorów. Wynika ono z faktu, że w przypadku pozostałej części osób, których wynagrodzenia są finansowane z budżetu, czyli jednostek budżetowych, kwota bazowa jest określana w ustawie budżetowej w części tekstowej. Założenie, które zostało przyjęte odnośnie do budżetu na rok 2016, jest takie, że kwoty bazowe w dalszym ciągu będą zamrożone, co nie oznacza, że nie przewidziano wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej. W budżecie zakłada się ponad 2 miliardy zł na podwyżki, ale kwoty bazowe są mrożone z tego powodu, aby podwyżki były przeznaczone dla tych osób, które przede wszystkim ze względu na ich wkład w pracę, jakość pracy, zaangażowanie…. Oczywiście wzięto pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowej realizacji zadań nałożonych na poszczególne jednostki budżetowe. Zamrożenie kwoty bazowej w przypadku „erek” jest po prostu efektem przyjęcia zasady, że skoro kwoty bazowe są mrożone w sferze budżetowej, to są mrożone również w tzw. „erkach”. Mrożenie wynika z faktu, że w przypadku osób zajmujących kierownicze stanowiska obowiązuje kwota bazowa z roku 2008, ponieważ w trakcie prac nad budżetem w roku 2009 cofnięto kwotę bazową o rok; gdyby tutaj nie było tych zmian, po prostu trzeba byłoby automatycznie wprowadzić inną… Ale tu również, podobnie jak w przypadku pozostałej części sfery budżetowej, nie oznacza to, że w budżecie nie będzie zaplanowanych środków na zwiększenie funduszu wynagrodzeń dla tzw. „erek”. One są zaplanowane, ale będą mogły być realizowane w wyniku zmiany tzw. mnożników. W przypadku „erek” jest to związane z wydaniem rozporządzenia przez prezydenta. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo, Pani Minister.

Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi?

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Panie Przewodniczący, Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do ustawy. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Obecnie senatorowie mogą zadawać pytania.

Bardzo proszę, senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Pani Minister!

Po pierwsze, chciałbym coś ogłosić. Polki wygrały z Rosją w ćwierćfinale mistrzostw świata w piłce ręcznej.

(Głos z sali: A skąd ty to wszystko wiesz?)

Człowiek ma…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Dziękujemy za tę ważną i krzepiącą informację.)

Jesteśmy w pierwszej czwórce na świecie.

Pani Minister, chciałbym zapytać o uelastycznienie wydatków związanych ze Światowymi Dniami Młodzieży. Rozumiem, że nie mówimy tu o tym, co dotyczy zwiększonych zadań służb, inspekcji itd., rozumiem to będzie w budżecie, tak? Ale jeśli chodzi o telewizję, to czy jest – bo może mi to umknęło –jakaś kwota w związku ze Światowymi Dniami Młodzieży… To po pierwsze.

Ja tylko szybciutko zadam trzy, cztery pytania.

Drugie pytanie jest związane z KRUS. Czy też są szacunki, jaka to mogłaby być kwota? Czy to jest tak – jak pani minister powiedziała – na wszelki wypadek, czy jest jakaś przewidywana kwota w tym zakresie?

Kolejne pytanie dotyczy dzieci niepełnosprawnych. Oczywiście to, czego dotyczy zadanie, jest bardzo dobrym pomysłem. Pamiętamy tę długą dyskusję w przypadku budżetu na rok 2015. Ale jeśli chodzi już o rozwiązanie docelowe, to jednak dużo łatwiej by było, gdyby to był łatwiejszy pieniądz w postaci subwencji w tym zakresie; mówię o samorządach. Ale to tylko pewna sugestia.

(Senator Kazimierz Kleina: Jest zaznaczone, że to idzie…)

Kaziu, to pierwszy na świecie projekt, w którym subwencja jest w ramach dotacji.

(Głos z sali: Ale to jest dobrze.)

Tak, dobrze…

I ostatnie pytanie. Czy były jakiekolwiek wnioski, Pani Minister, dotyczące staży i niefinansowania ich z Funduszu Pracy? Oczywiście opowiadam się za tym, że ten system jest dobry, tylko chciałbym zapytać, czy ktokolwiek wnioskował do pani minister o to, żeby zmienić formułę finansowania staży.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Czy są jeszcze inne pytania?

Pan senator Kleina. Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący! Pani Minister! Szanowni Państwo!

Chciałbym jeszcze dopytać o kwestię Światowych Dni Młodzieży. To będzie największe przedsięwzięcie w przyszłym roku, ogromne.

(Głos z sali: Nie wiadomo, może wybory…)

Pani minister powiedziała, że środki na ten cel są przewidziane w budżecie wojewody małopolskiego. Jednak ta impreza będzie w całej Polsce, bo idea jest taka, że ogromne rzesze młodych ludzi będą rozproszone w różnych miejscach w Polsce. Czy inni wojewodowie także otrzymają jakieś wsparcie, czy może będzie inny sposób wsparcia różnych przedsięwzięć związanych ze Światowymi Dniami Młodzieży w poszczególnych miastach czy regionach, czy diecezjach w Polsce? To pierwsze pytanie.

I jeszcze drugie pytanie, dotyczące funduszu socjalnego. Generalnie ten fundusz jest mrożony, tak? Moje pytanie dotyczy tego – bo tutaj są odrębnie wymieniane np. służby mundurowe itd. – czy ten sam poziom zamrożenia będzie obowiązywał w całej państwowej sferze budżetowej, czy jakieś obszary będą jednak wyłączone z tego mrożenia? Bo np. w przypadku wojskowych jest 0,5% – tak jest podane – a w innym miejscu 0,6% itd. Z czego wynikają te różnice i czy rzeczywiście prowadzi to do w miarę sprawiedliwego mrożenia wydatków w całym sektorze publicznym, przynajmniej tym finansowanym z budżetu państwa?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Rozumiem, że jeszcze pan senator Czerwiński…

Senator Jerzy Czerwiński:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Mam pytanie do pani minister związane z art. 2 ustawy. Czy mogłaby pani określić kwoty bazowe wprowadzane art. 2, czyli tę, która obowiązywała 1 stycznia 2012 r., i tę, która by obowiązywała, gdyby art. 2 nie wszedł w życie?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Dziękuję bardzo.

Nie mówiłam o tych kwotach, bo oczywiście te związane ze Światowymi Dniami Młodzieży nie wynikają z ustawy okołobudżetowej. Tak jak zaznaczyłam, stwarza się podstawę prawną umożliwiającą udzielenie PAP dotacji, bo w przypadku telewizji taka możliwość już jest, po prostu wynika z ustawy i nie potrzeba żadnych dodatkowych uregulowań. W projekcie założono około 18 milionów zł na obie te instytucje, pomijając… To są dodatkowe pieniądze, bo przecież generalnie, jeżeli chodzi o telewizję, to ona dostaje dotacje w jakiejś wysokości na działalność misyjną i tu się nic nie zmienia. To nie są jedyne środki, jakie ta instytucja będzie otrzymywała; to jest pula środków zarezerwowana na dodatkowe wspomożenie.

Jeżeli chodzi o emerytury, to założono… To jest narzędzie, ale oczywiście musi się ono wiązać z zabezpieczeniem środków w budżecie na wszelki wypadek. Jest to około 300 milionów zł.

Jeżeli chodzi o subwencję i jej znaczenie, to chciałabym tylko zwrócić uwagę na to, że dzisiaj też jest sytuacja, w której subwencja została już w jakiś sposób znaczona w niektórych przypadkach. Dotyczy to przekazywania części środków na rzecz szkół niepublicznych przez jednostki samorządu terytorialnego. W tym przypadku również określa się w ustawie, że muszą zostać przekazane środki „w wysokości co najmniej”, tak? One już są znaczone. Oczywiście skala tego znaczenia w tym przypadku może być dużo większa, niemniej trzeba pamiętać, że jeżeli chodzi o naliczanie tej subwencji, to wagi są zwielokrotnione właśnie ze względu na zgłoszoną przez samorządy liczbę dzieci niepełnosprawnych, a więc samorządy dostają zwiększone wagi właśnie z tego powodu. Odbyła się bardzo szeroka i gorąca – tak myślę – dyskusja, kiedy ten temat był poruszany w Sejmie, w Komisji Finansów Publicznych, z licznymi przedstawicielami organizacji, stowarzyszeń reprezentujących dzieci, opiekunów dzieci niepełnosprawnych, ale byli również przedstawiciele samorządów. Był przedstawiciel związku powiatów, który zajął zdecydowanie negatywne stanowisko. Mogę powiedzieć, że niejako protestował przeciwko takiemu znaczeniu środków, stwierdzając, że po prostu rozciąga się pewne regulacje w sytuacjach, kiedy zjawisko nieprzekazywania środków na te cele wcale nie jest powszechne i wyjątkowe. Ale w trakcie dyskusji wskazano, że skoro nie jest powszechne, to takie rozwiązania nie powinny być żadnym problemem i nie powinny powodować żadnych utrudnień. W tym momencie po prostu relacjonuję dyskusję z samorządami.

Jeżeli chodzi o wnioski dotyczące finansowania staży lekarskich, to tak, były takie wnioski, oczywiście. Były to wnioski organizacji pozarządowych, Lewiatana, o ile dobrze pamiętam. Na pewno z tych organizacji przychodziły wnioski o to, że staże nie powinny być finansowane z Funduszu Pracy. Oczywiście w pierwszej fazie uzgodnień minister pracy również nie był zachwycony tym rozwiązaniem, niemniej jednak, biorąc pod uwagę ograniczenia i – tak jak powiedziałam – stabilizującą regułę wydatkową oraz ograniczający Polskę 3-procentowy deficyt, który również musi być… Deficyt sektora finansów publicznych na koniec roku 2016 musi być poniżej 3% PKB, co również jest wyznacznikiem, wymusza pewne posunięcia. Bo wyjęcie tych środków z Funduszu Pracy i pozostawienie wydatków Funduszu Pracy na takim poziomie, jaki jest, oznaczałoby szukanie ponad 800 milionów zł w budżecie, co już trudno sobie wyobrazić, mając również na uwadze osiągnięcie celów, o których wspomniałam.

Jeżeli chodzi o Światowe Dni Młodzieży, to środki zostały zabezpieczone nie tylko u wojewody małopolskiego… To znaczy, jeżeli chodzi o wojewodów, to specjalnie przeznaczone środki są tylko u wojewody małopolskiego, niemniej nie są to jedyne środki przeznaczone na Światowe Dni Młodzieży. Środki zostały skierowane również do ministra transportu, który będzie musiał zorganizować wzmożoną komunikację, żeby obsłużyć taką liczbę osób uczestniczących w tej imprezie, i do kilku innych miejsc, tak że jeżeli chodzi o wojewodów, to nie, ale nie są to jedyne środki.

Przepraszam, nie pamiętam…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Aha, przepraszam bardzo. Jeśli chodzi o rozwiązania w ustawie okołobudżetowej, to wydaje się, że mówimy o 0,5%, w innym… Ale tak wynika z przepisów merytorycznych. W sferze budżetowej są różne zasady ustalania odpisów w przypadku różnych grup zawodowych. W ustawie okołobudżetowej nie proponujemy żadnych zmian w tym zakresie. Proponujemy jedynie niepodnoszenie poziomu naliczania, czyli jakiejś średniej płacy, czy w gospodarce, która stanowi… Za chwilę poproszę panią dyrektor, żeby powiedziała, jakie to są kwoty. Niemniej jednak, mówiąc o 0,5% czy 0,6%… No, niestety w przypadku służb mundurowych i nauczycieli określa się to inaczej. Chyba najwyższe odpisy są w przypadku odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń dla nauczycieli; o ile mnie pamięć nie myli, są one prawie dwukrotnie wyższe niż w innych grupach w sferze budżetowej.

Poproszę panią dyrektor, żeby odpowiedziała na pytanie pana senatora o to, od jakich to jest kwot…

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Aneta Cieloch:

Dziękuję bardzo.

Aneta Cieloch, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej.

Jeśli chodzi o Kartę Nauczyciela, to zakłada się dokonywanie odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych dla nauczycieli w wysokości planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć… I 110% kwoty bazowej. W roku 2012 była to kwota 2618,10 zł, a w 2015 r. jest to kwota 2717,59 zł.

Jeśli chodzi o podstawę naliczania odpisu w przypadku służb mundurowych, żołnierzy służby wojskowej, to jest to 0,6% rocznych środków planowanych na emerytury i renty w danym roku. Jeśli chodzi o emerytury pozostałych służb mundurowych, to 0,5% planowanych wydatków na emerytury i renty… Zmieniła się tylko podstawa. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze inne pytania? Czy ktoś z zaproszonych gości chciałby zabrać głos?

Skoro nie, to proponuję przegłosowanie wniosku o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Czy są inne wnioski? Nie ma.

W takim razie przystępujemy do głosowania.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej ustawy bez poprawek? (8)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

W takim razie pozostaje nam wyznaczenie sprawozdawcy komisji.

Czy pan senator Włosowicz zechciałby się podjąć tego zadania?

Senator Jacek Włosowicz:

Jeżeli tylko pan przewodniczący zaproponuje, a Wysoka Komisja się zgodzi… Będę się starał temu podołać.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Przewodniczący zaproponował.

Czy Wysoka Komisja się zgadza? Nie ma głosów sprzeciwu. Dziękuję bardzo.

W takim razie sprawozdawcą komisji w przypadku tego punktu będzie pan senator Włosowicz.

Przystępujemy…

(Głos z sali: Nie ma legislatora, jakbyśmy przesunęli…)

Nie ma legislatora. W takim razie zamienimy to. Przejdziemy teraz do punktu czwartego. Dobrze.

Równolegle odbywają się posiedzenia komisji i pan legislator z Biura Legislacyjnego, który odpowiadał za ustawę o administracji podatkowej, jest obecny w tej chwili na posiedzeniu komisji regulaminowej.

Punkt 3. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (druk senacki nr 30, druki sejmowe nr 66 i 100)

W takim razie, jeśli państwo senatorowie pozwolą, przejdziemy do punktu czwartego porządku obrad, jakim jest rozpatrzenie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej, druk senacki nr 30.

To był rządowy projekt ustawy. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Kto z państwa ministrów zechce zabrać głos i przedstawić ten projekt?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bardzo proszę, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Ta ustawa okołobudżetowa jest ściśle związana z nowelizacją budżetu na rok 2015. Są w niej dwa artykuły i są one, tak jak zaznaczyłam, ściśle powiązane z rozwiązaniami i kwotami przedstawionymi w tej noweli.

Pierwszy przepis dotyczy – można tak powiedzieć – zmniejszenia wskaźnika 1,95% odpisu na obronę narodową, przy czym nie należy tego czytać wprost, tak że następują jakieś cięcia wydatków na obronę narodową. Wskaźnik 1,95%, jeszcze obowiązujący w roku 2015 – bo od 2016 jest to 2% – został zaplanowany… Te wydatki zostały zaplanowane w momencie, kiedy budżet na 2015 r. przygotowano, zgodnie z regułą, a nawet w nieco wyższej kwocie. Gdyby nie było tej noweli, to po prostu byłoby niewykonanie tych środków. Jest to naturalna oszczędność, niewynikająca z jakichś ograniczeń zadań czy wydatków. Między innymi są to oszczędności związane z zabezpieczeniem społecznym; po prostu na emeryturę przeszło mniej żołnierzy, niż zakładano, a środki nie mogą zostać wykorzystane na nic innego, bo zasada w finansach publicznych dotycząca tej części budżetu uniemożliwia wykorzystanie na inne części środków na emerytury. Poza tym naturalne oszczędności dzięki uzyskiwaniu niższych cen po przeprowadzeniu przetargu… Wszystko to spowodowało, że w przypadku części budżetu państwa, których dysponentem jest minister obrony narodowej, ale także innych części, między innymi u ministra gospodarki, w części „Łączność”, wydatki związane z obroną narodową nie zostały w pełni wykonane i dysponenci tych części zablokowali środki, zgodnie zresztą z regułami wynikającymi z ustawy o finansach publicznych.

Może jeszcze tylko zaznaczę, że to rozwiązanie jest dopełnieniem tego, żeby nie było… Ponieważ dajemy tę nowelę na 2015 r., a ona ingeruje w treść planu na rok 2015, to żeby rozwiązania w tej noweli były spójne z ustawą o modernizacji i finansowaniu sił zbrojnych, niezbędne jest określenie kwoty wydatków na obronę narodową mniejszej o 209 milionów zł. To jest właśnie pewna blokada, żeby nie było mowy o naruszeniu przepisów dotyczących odpisu w wysokości 1,95% na obronę narodową.

Drugie rozwiązanie, wiążące się ze zmianą w części tekstowej noweli, to rozwiązanie, które określa odstępstwa od pewnych procedur związanych ze zmianami planów finansowych agencji. Przepis ten mówi, że w przypadku utworzenia przez ministra finansów rezerwy celowej na realizację przez Agencję Rezerw Materiałowych zadań związanych z rezerwami strategicznymi zmiana planu wynikająca z przekazania środków do Agencji Rezerw Materiałowych nie będzie wymagała przeprowadzenia całej procedury określonej w ustawie o finansach publicznych, czyli uzyskania pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych w Sejmie. Wynika to z tego, że jeżeli taka rezerwa w ogóle by powstała, to na pewno nastąpiłoby to w ostatnich dniach grudnia, a zatem, żeby móc przekazać – jeżeli będzie to uzasadnione i możliwe – taką dotację agencji, te rozwiązania muszą nastąpić bardzo szybko. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy są jakieś pytania, głosy ze strony senatorów? Nie ma.

Czy ktoś z zaproszonych gości chciałby zabrać głos odnośnie do tego punktu porządku? Jeśli…

Biuro Legislacyjne, oczywiście. Prosimy.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Panie Przewodniczący, Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do tej ustawy.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Tak, widziałem pańskie znaki. Dziękuję bardzo.

Składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Czy są inne wnioski? Nie ma.

W takim razie przystępujemy do głosowania.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej ustawy bez poprawek? (8)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo. Budująca jednomyślność. Rozumiem, że ciągle jeszcze nie ma…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie ma. W takim razie możemy przejść do…

(Głosy z sali: Jeszcze sprawozdawca.)

Ach, przepraszam. Jeśli pan senator Mróz zechciałby zostać sprawozdawcą w przypadku tego punktu porządku, to…

(Senator Krzysztof Mróz: Oczywiście.)

Czy jest zgoda członków komisji? Tak. Dziękujemy bardzo. W takim razie sprawozdawcą będzie pan senator Mróz.

Punkt 4. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2015 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji (druk senacki nr 29, druki sejmowe nr 65 i 102 i 102-A)

Przystępujemy do piątego punktu porządku obrad, jakim jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2015 – to druk senacki nr 29 – w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Bardzo prosimy panią minister o przedstawienie projektu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Dziękuję bardzo.

Ustawa o zmianie ustawy budżetowej na rok 2015 zakłada obniżenie planowanych dochodów i jednocześnie obniżenie planowanych wydatków o blokady dokonane przez dysponentów w dniu, w którym projekt noweli był sporządzany. Biorąc pod uwagę analizę realizacji dochodów budżetu państwa w ciągu 10 miesięcy oraz znane już w momencie sporządzania noweli przepływy kasowe realizacji dochodów w ciągu 11 miesięcy, można powiedzieć, że prognozy wskazują, że w roku 2015 dochody budżetowe nie zostaną wykonane w kwocie wyższej niż 10 miliardów zł.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę blokady dokonane przez dysponentów, które opiewają na nieco ponad 6 miliardów zł, oraz zgłoszone przez dysponentów zapotrzebowanie na okres do końca roku, a także porównanie prognozowanych dochodów i zakładanych wydatków, można powiedzieć, że to porównanie wskazuje, że deficyt budżetu państwa na rok 2015 musi zostać zwiększony o 3,9 miliarda zł. Oczywiście można się zastanawiać – bo takie pytania również były zadawane w Sejmie – po co jest ta nowela, skoro wykonanie za 11 miesięcy jest już znane i zostało rozliczone, bo robimy takie rozliczenia do 15 listopada. Tak jak zaznaczyłam przed chwilą, dochody są prognozowane i co do zasady nie ma żadnej nadziei, że dochody w grudniu, czyli za listopad, zwłaszcza jeżeli chodzi o podatek od towarów i usług, który jest głównym źródłem dochodów podatkowych, mogły przynieść takie wpływy, które pokryłyby niedobory powstałe – biorę pod uwagę harmonogram wpływów – w pierwszym półroczu 2015 r.

Ponieważ co do zasady miesięcznie te dochody są planowane i realizowane średnio w wysokości około 10 miliardów zł, to żeby nadrobić te niedobory, wysokość dochodów musiałaby wynieść prawie 20 miliardów zł; nie ma takiej szansy. Oczywiście inne dochody… Jeżeli chodzi o podatki dochodowe, to zakłada się, że one nawet przekroczą planowane, ale nawet przekroczenie planów dotyczących podatków dochodowych nie pokryje niedoboru w przypadku podatku od towarów i usług, bo narastający od początku roku niedobór dochodów z podatku od towarów i usług w stosunku do planowanych dochodów może przekroczyć 13 miliardów zł.

Oczywiście powodów tego niedoboru jest wiele. Między innymi wynika on z faktu, że były wprowadzane różne rozwiązania ułatwiające podatnikom prowadzenie działalności. Mam na myśli rozliczenie podatku z tytułu importu towarów, tak zwany system AEO, który oczywiście jest bardzo pożądany i odpowiednio ułatwia prowadzenie działalności przez podmioty importujące, niemniej jednak powoduje odsunięcie w czasie dochodów, które w latach poprzednich szybciej wpływały do budżetu. To wyjdzie poza rok 2015, więc już nie wpłynie na dochody.

Z drugiej strony są oczywiście zjawiska deflacyjne, a była planowana inflacja w wysokości 1,2%, i podatki pośrednie, szczególnie podatek od towarów i usług. Czynnik inflacyjny czy deflacyjny ma bardzo duże przełożenie na dochody, które są realizowane z tych podatków. No i oczywiście jest też kwestia ściągalności w przypadku podmiotów, które nie płacą tego podatku, oraz kwestia słupów – nie jest nowe zjawisko – w przypadku których ściągalność jest po prostu niemożliwa. Wszystkie te czynniki powodują, że powstaje niedobór. Dlatego została zaproponowana nowelizacja.

Jeżeli chodzi o wydatki, to tak jak powiedziałam, pomniejszenie puli wydatków dotyczy tylko i wyłącznie naturalnych oszczędności i blokad, nie ma cięć. Są to blokady funkcjonujące w dniu przygotowania tej noweli. Jednocześnie w części tekstowej pojawia się rozwiązanie, o którym wspomniałam już przy okazji omawiania ustawy okołobudżetowej do noweli na rok 2015, czyli przepis dający ministrowi finansów możliwość utworzenia rezerwy celowej z ewentualnych kolejnych blokad, które by się pojawiły już po nowelizacji tego budżetu. Wówczas ta rezerwa byłaby przeznaczona, jak już wspominałam, dla agencji rezerw materiałowych jako rezerwa celowa na realizację zadań dotyczących rezerw strategicznych.

Dzisiaj nie można powiedzieć co do zasady, czy rezerwa w ogóle zostanie utworzona, a jeżeli zostanie, to nie wiadomo w jakiej wysokości, bo wszystko będzie zależało od blokad, ale przede wszystkim od tego – nawet gdy takie blokady się pojawią – czy sytuacja związana z dochodami w ogóle pozwoli na odpowiedzialne stworzenie rezerwy i zwiększenie wydatków na ten cel. Więc nie ma pewności, czy to narzędzie zostanie wykorzystane. Ale jeżeli dochody wpłyną już w takich wielkościach, jak zakłada nowela, i jednocześnie pojawią się blokady, to nie jest wykluczone, że rezerwa zostanie utworzona.

Jeżeli chodzi o… Bo zrozumiałam pana przewodniczącego tak, że chodzi o części będące we właściwości Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Dochody, o których wspomniałam, wydatki, jeżeli chodzi o część 19 nadzorowaną przez ministra finansów, która zawsze jest omawiana tutaj, w Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, to – podobnie jak w innych przypadkach – naturalne oszczędności wynikające z niższych cen realizowanych przez nasze jednostki… Częściowo, tak jak to zostało wskazane w uzasadnieniu, chodzi o mniejsze wydatki na bary mleczne, przy czym to również nie jest ograniczenie wydatków, tylko jest to kwestia niezgłoszenia zapotrzebowania przez dysponentów.

Mamy również pewne oszczędności, jeśli chodzi o koszty obsługi długu. Wiążą się one z lepszymi warunkami wykonywania zadań w tym zakresie, przede wszystkim z kursami, które były lepsze w momencie różnych sprzedaży dokonywanych przez ministra finansów; pozwoliło to na osiągnięcie oszczędności. Jeżeli będą jakieś pytania, to oczywiście uzupełnimy… Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo, Pani Minister.

Chciałbym przypomnieć, że w zakresie działania naszej komisji znajdują się następujące części budżetowe: część 19 „Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe”, część 70 „Komisja Nadzoru Finansowego”, część 78 „Obsługa zadłużenia zagranicznego”, część 79 „Obsługa długu krajowego”, część 77 „Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa”, część 81 „Rezerwa ogólna”, część 85 „Budżety wojewodów ogółem”, a także załącznik nr 3 „Plan przychodów i rozchodów budżetu państwa”, część 83 i załącznik nr 2 „Rezerwy celowe”, załącznik nr 13 „Wykaz programów wraz z limitami wydatków i zobowiązań w kolejnych latach obowiązywania Narodowej Strategii Spójności w latach 2007–2013, Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009–2014 i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009–2014, Programu Operacyjnego Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich, Wspólnej Polityki Rolnej oraz Perspektywy Finansowej 2014–2020”, a także załącznik nr 14 „Prefinansowanie zadań przewidzianych do finansowania ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej”.

Pani minister dość szeroko omówiła, łącznie…

Czy ktoś z zaproszonych gości obecnych na dzisiejszym posiedzeniu chciałby się odnieść do którejś części budżetowej?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jeszcze goście. Pan senator został wybrany.

Skoro nie, to bardzo proszę państwa senatorów o zadawanie pytań.

Senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Pani Minister!

Krótkie pytanie. Z tego bilansu wynika, że 10 miliardów zł to ewentualny niedobór po stronie dochodów. Czy jeśli chodzi o to, co dotyczy niewykonania różnego rodzaju zadań, to znamy planowaną na rok 2015 wielkość… Czy zrealizujemy wszystko to, co było zaplanowane po stronie wydatków? Oprócz… A, okej.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Czy są inne pytania?

Bardzo proszę. Senator Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący! Pani Minister!

Chciałbym zapytać o pewną kwestię. Czy nie było szansy na to – bo de facto brakuje 3,5 miliarda zł, żeby budżet się zamknął i żeby nie było potrzeby zwiększania deficytu – aby ograniczyć wydatki w poszczególnych częściach, żeby doprowadzić do pewnej równowagi, na niższym co prawda poziomie, ale tak, żeby nie wymagało to zmiany ustawy budżetowej. A czy ta konieczność zmiany ustawy budżetowej wynika także z tego, że niemożliwe było osiągnięcie dochodów podatkowych z tytułu VAT na przykład? Czy gdyby udało się zrównoważyć wpływy i wydatki, to nie byłoby potrzeby nowelizacji?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze inne pytania?

Skoro nie, to czy pani minister zechciałaby…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Dziękuję bardzo.

Co do tego, które zadania nie zostaną zrealizowane, to trudno mówić, że one nie zostaną zrealizowane. Zaznaczyłam, że jeżeli chodzi o wydatki, które zostały zmniejszone w wyniku opracowywania tej noweli, to były to naturalne oszczędności. Czyli tak czy inaczej, gdyby nie było nowelizacji, te niewykorzystane środki zostałyby wykazane w sprawozdaniu z wykonania za rok 2015. Trudno mówić, że jakieś zadania nie zostaną wykonane. Na przykład wiemy, że w przypadku niektórych zadań realizowanych przez ministra nauki – nie pamiętam teraz nazwy uniwersytetu, chodzi chyba o Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – część zadań ze względu na przedłużające się procedury przetargowe czy inne nie mogła już zostać sfinalizowana w tym roku i zdecydowano się na przesunięcie ich, bo jest to program wieloletni, na rok 2016 i środki na ten cel są zabezpieczone.

Czy wiąże się to z jakimiś… Na pewno wiąże się to też z przesunięciami zadań, bo naturalne oszczędności, o których mówiłam, z jednej strony wynikają z niższych cen osiąganych w wyniku przetargów, a z drugiej strony wynikają również z tego, że procedury nie mogły zostać zakończone, przedłużały się. W niektórych przypadkach może były również unieważniane przetargi, ale nie była to konsekwencja samej noweli, tylko zjawisk, które ją poprzedzały. Więc nie jestem dzisiaj w stanie, Panie Senatorze, szczegółowo odpowiedzieć, czy jakieś zadania nie zostaną wykonane, ale jeśli nie zostaną wykonane, to na pewno nie z powodu noweli; to efekt zjawiska wcześniejszego niż nowela.

Jeżeli chodzi o pytanie o to, czy nie było innych możliwości ograniczenia wydatków… No, jest grudzień. Nowela była przygotowywana 2 tygodnie temu, może 1,5 tygodnia temu. W momencie, który jest właściwie końcówką roku, trudno jest ograniczyć wydatki, bo de facto w grudniu i pod koniec roku zawsze są większe płatności, większe wydatki niż w innych częściach roku. Dlatego też, ze względu na czas, w celu uniknięcia ewentualnych zobowiązań, które powstałyby, gdyby na przykład zostało wymuszone jakieś ograniczenie wydatku, na który zostało już zaciągnięte zobowiązanie pod plan, bo dysponenci mają prawo zaciągać zobowiązania, jeśli w planie są przewidziane środki… Na pewno stworzenie takiej noweli trwałoby znacznie dłużej, a ograniczenie wydatków – jeżeli trzeba byłoby je ograniczyć – mogłoby spowodować powstanie jakichś zobowiązań wymagalnych, stąd też nie podjęto takiej decyzji.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze raz pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Pani Minister!

Czyli, jak rozumiem, państwo dzisiaj, jako przedstawiciele ministerstwa, nie mają zbiorczej informacji o ewentualnych zadaniach z różnych powodów – nie wchodzę w szczegóły – o których pani minister mówiła, że nie ma… Jeśli chodzi o budżet w jakichś tam dziedzinach – z różnych powodów, obiektywnych, subiektywnych, jakkolwiek by to nazwać – to nie ma informacji o tym, ile mogłoby pozostać niezrealizowanych… Chodzi mi o kwotę. Nie mówię o konkretnych zadaniach, tylko o kwocie po stronie wydatków; to jest jedno.

Druga kwestia jest z tym związana. Zakładając taki oto scenariusz, że jednak nie będzie to 10 miliardów zł, jeśli chodzi o dochody, tylko 5 miliardów zł…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No, liczba nie jest ważna, chodzi mi o mechanizm. Załóżmy, że będzie mniejszy deficyt, czyli dochody będą większe. Koszty realizowanych zadań będą mniejsze z różnych powodów, o których pani minister mówiła, i pozostanie pewna kwota plus to, co dotyczy korekty deficytu. Rozumiem, że zgodnie z tą procedurą będziemy ją mogli w tym kraju przekazać Agencji Rezerw Materiałowych, tak? Taki jest mechanizm, jeśli dobrze rozumiem.

(Głos z sali: Ale tylko z części wojskowej.)

Tylko z części wojskowej?

(Głos z sali: Tylko z części wojskowej.)

(Głos z sali: Tak.)

Nie, zaraz… Chcę to usłyszeć, bo jest tu pewna niejasność.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Rozumiem, że pan senator zakończył zadawanie pytań, więc jeśli pani minister… Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Nie możemy dzisiaj powiedzieć, ile środków nie zostanie wykorzystanych. Środki, które przy okazji nowelizacji zgłoszono jako te, które na pewno nie zostaną wykorzystane, to 6 miliardów zł z ogonkiem. Jednak z pewnością pojawią się jeszcze jakieś oszczędności do końca roku, stąd też właśnie możliwość utworzenia rezerwy. Co do tego, jakie to są zadania, to dzisiaj nie mamy tego szczegółowo rozpisanego, ale na pewno… Na przykład w przypadku „Budżetów wojewodów” już się pojawiły takie oszczędności; są to oszczędności w wydatkach na składki za bezrobotnych. Trudno to nazwać niewykonaniem zadania, bo jest…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Właśnie. Dlatego że bezrobocie jest mniejsze niż przewidywano w planie zabezpieczenia środków na płacenie składek, stąd też niewykorzystane środki zostały zgodnie ze sztuką zablokowane przez dysponentów na zabezpieczenie społeczne. Sejm też przekazywał nam pewne blokady. Z różnych przyczyn są ograniczenia i to wcale nie musi oznaczać niewykonania zadania, tak? Właśnie w niektórych przypadkach wynika to z bardzo pozytywnych zjawisk; mam na myśli właśnie ograniczenie bezrobocia.

Jeżeli chodzi o przekazanie środków agencji, to oczywiście może być tak, że… Przecież te dochody będą znane pod koniec roku. Załóżmy – teoretyzując i podążając za pytaniem pana senatora – że będą wyższe niż zakładane i pojawią się jeszcze jakieś możliwości; wtedy może zostać utworzona rezerwa. Ale w ustawie budżetowej nie ma reguły, która sprawiłaby, że konieczne byłoby utworzenie rezerwy ze wszystkich blokad i oszczędności. To jest przede wszystkim możliwość i musi być…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Możliwość. To nie ma nic wspólnego z „Obroną narodową”. Środki na obronę narodową w tym budżecie, w tej kwocie 209 milionów zł, nie istnieją, zostały zdjęte, wiec to w ogóle nie są środki z „Obrony narodowej”.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

O, pan senator Kleina jeszcze chciałby zabrać głos. Proszę bardzo.

Senator Kazimierz Kleina:

Zadałem pytanie i nie otrzymałem na nie odpowiedzi. A sprawa jest taka: czy gdyby dochody były na niższym poziomie i wydatki na niższym, ale by się zbilansowały, to i tak musielibyśmy nowelizować ustawę budżetową? No bo praktyka jest taka, że dochody są minimalne, a wydatki maksymalne, według tej zasady budżetowej. Ale gdyby były właśnie na niższym poziomie, czyli gdyby te oszczędności objęły 3,5 miliarda zł i wiedzielibyśmy o tym wcześniej, to wówczas też musielibyśmy nowelizować budżet, czy można byłoby realizować go na niższym poziomie.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Pan senator Kleina bardzo dopytuje o nowelizowany budżet, który w poprzedniej kadencji pilotował jako przewodniczący, stąd rozumiemy jego zaangażowanie w tę sprawę. Bronił tego budżetu jak lew i chciałby się dowiedzieć, co się stało, że trzeba go poprawić.

Senator Kazimierz Kleina:

Nie, Panie Przewodniczący. Chodzi o inną sprawę. W ogóle nie jest tak, jak pan mówił. Jeszcze raz chciałbym zapytać o to, czy gdyby dochody budżetu były na niższym poziomie niż przewidziany w ustawie budżetowej, a równocześnie dochody, które byśmy wydatkowali ze środków budżetu, też byłyby na niższym poziomie, tak że całość by się zbilansowała i kwoty byłyby niższe, to czy w takiej sytuacji także bylibyśmy zobowiązani, pewnie zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych, do nowelizowania tej ustawy budżetowej. No bo de facto brakuje nam 3,5 miliarda zł. To oczywiście jest ogromna kwota, ale w odniesieniu do budżetu sytuacja nie jest dramatyczna, więc to, że broniliśmy tego budżetu w ubiegłym roku, znaczy tylko tyle, że budżet był dobry.

(Sygnał telefonu komórkowego)

Pytanie dotyczy właśnie tego…

(Głos z sali: Musisz kończyć, bo dzwonią.)

Chciałem jeszcze wyjaśnić tę kwestię przewodniczącemu.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję. Doskonale pana senatora rozumiemy.

Czy pani minister zechciałaby się do tego ustosunkować?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Oczywiście.

Przepraszam, że nie odpowiedziałam na to pytanie od razu. Oczywiście jest tak, że gdyby dochody i wydatki były mniejsze i te kwoty by się bilansowały, to nowelizacja budżetu nie byłaby potrzebna. Oczywiście, gdybyśmy wcześniej wiedzieli o tych niewykonanych wydatkach, przechodząc na przykład… Gdyby dysponenci zablokowali wcześniej nie 6 miliardów zł, a – załóżmy – 10 miliardów zł i byłoby wiadomo, że to się równoważy, nowela nie byłaby potrzebna.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo. Czyli gdybyśmy wiedzieli wcześniej, to inaczej byśmy zrobili, ale mamy przed sobą ten projekt.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Czy ktoś z gości chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie ma chętnych.

Chciałbym przypomnieć, że działamy na podstawie art. 73 Regulaminu Senatu: marszałek Senatu kieruje ustawę budżetową do komisji senackich, a komisje senackie po rozpatrzeniu właściwych części budżetowych przekazują swoje opinie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która na ich podstawie przygotowuje projekt uchwały senatu, w którym proponuje przyjęcie ustawy bez poprawek albo wprowadzenie poprawek.

Wyczerpaliśmy dyskusję nad częścią, która jest w gestii Komisji Budżetu i Finansów, w związku z czym powinniśmy skonkludować tę dyskusję. Proponuję podjęcie uchwały o przyjęciu tej części bez poprawek.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego? (6)

Kto jest przeciw? (2)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

Ponieważ sprawozdanie w przypadku tej części przekazywane jest Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, w związku z tym nie ma potrzeby wyznaczania sprawozdawcy. Jutro będziemy kontynuować nasze prace i zapoznamy się z opiniami komisji senackich. Nasze następne posiedzenie jest zapowiedziane na jutro, na godzinę 9.30, w tej sali.

Pozostał nam jeszcze jeden punkt porządku obrad, jakim jest…

Rozumiem, że pan dyrektor zechce…

(Brak nagrania)

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

W takim razie, skoro jesteśmy już zasileni obecnością pana legislatora, możemy przystąpić do rozpatrzenia punktu trzeciego.

Dziękuję za udział w dzisiejszym posiedzeniu wszystkim państwu, którzy opuszczają naszą salę, a których obecność była konieczna w związku z poprzednimi punktami porządku obrad.

Punkt 5. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o administracji podatkowej oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 32, druki sejmowe nr 76 i 113)

Punkt trzeci, który pominęliśmy, to rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o administracji podatkowej oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk senacki nr 32. To był poselski projekt ustawy. Rozumiem, że ministerstwo finansów reprezentuje pan minister Marian Banaś. Witamy serdecznie.

Bardzo prosimy, Panie Ministrze, o prezentację projektu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marian Banaś:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Chciałbym powiedzieć, że celem ustawy o administracji podatkowej uchwalonej 10 lipca 2015 r. jest usprawnienie i poprawa funkcjonowania administracji podatkowej oraz stworzenie najlepszych warunków do wykonywania przez podatników obowiązków podatkowych. Po wejściu w życie ustawy, które miałoby nastąpić 1 stycznia 2016 r., administracja podatkowa miałaby też pełnić funkcję usługową w zakresie obsługi i wsparcia, polegającą na udzielaniu pomocy w prawidłowym wypełnianiu obowiązków podatkowych.

Realizacja tych zadań ma się odbywać na trzech ważnych płaszczyznach. Pierwsza to obsługa bezpośrednia w urzędzie skarbowym, pomoc mikro- i makroprzedsiębiorcom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej, nawiązywanie bezpośrednich relacji z nowo powstałymi przedsiębiorcami, udzielanie im informacji na temat wypełniania zeznań, deklaracji podatkowych czy udzielanie pomocy w indywidualnych sprawach podatnika, w tym dotyczących wyboru formy opodatkowania.

Drugie to wsparcie podatnika dzięki utworzeniu centrów obsługi w zakresie samodzielnego, prawidłowego i dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych.

Trzeci obszar to centralizacja systemu informacji podatkowej w wyniku utworzenia wyspecjalizowanego organu podatkowego, którego podstawowym zadaniem będzie zapewnienie jednolitej, powszechnej i dostępnej informacji podatkowej.

Tak szeroki zakres zmian wymaga kompleksowych zmian organizacyjnych. Mając na uwadze sygnały przede wszystkim od urzędów skarbowych – doszły one do posłów, ale również do ministerstwa – które informowały nas o tym, że przyjęcie i wykonanie tak licznych zadań w tym terminie byłoby wielkim utrudnieniem, ponieważ urzędy nie są przygotowane do realizacji tych zadań, a zarazem w trosce o to, aby zapewnić prawidłowy pobór należności budżetowych, przychyliliśmy się do wniosku posłów o przesunięcie daty wejścia tej ustawy w życie o pół roku, czyli na 1 lipca 2016 r.

Chciałbym również powiedzieć, że zmiana ustawy nie zakłada wywołania przez projektowane regulacje dodatkowych skutków finansowych, w tym skutków dla budżetu państwa. Zmiany, głównie organizacyjno-funkcjonalne, zostaną wprowadzone w ramach dotychczasowych środków pozostających w dyspozycji właściwych organów. Tak więc wejście w życie ustawy nie wywoła skutków finansowych – chciałbym to podkreślić – dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Chciałbym również dodać, że w trakcie prac legislacyjnych ministerstwo przychyliło się do wniosków komisji sejmowej o uwzględnienie także interesów gmin i zaakceptowało propozycję umożliwienia gminom zawierania porozumień z naczelnikami urzędów skarbowych na prowadzenie przez nie egzekucji opłat za usuwanie nieczystości i śmieci. Tak więc problem, który się pojawił, został rozwiązany i nie ma przeszkód, aby gminy zawierały porozumienia z naczelnikami i wykonywały te obowiązki. W tej sytuacji całkiem uzasadnione okazały się ta zmiana i przesunięcie terminu właśnie o pół roku, żeby ustawa weszła w życie 1 lipca 2016 r., skoro mamy odpowiedzialnie wykonywać zadania, które zostały zawarte w przedmiotowej ustawie.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Dziękuję bardzo.

Szymon Giderewicz, legislator.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Ze względu na tempo prac nad ustawą nie mamy pisemnej opinii, jednak chciałbym się podzielić kilkoma uwagami. Dwie z nich są bardziej ogólne, a pozostałe zmierzają do zaproponowania poprawek technicznolegislacyjnych.

Pierwszą z ogólnych uwag jest uwaga, która dotyczy zasad prawidłowej legislacji, wyrażonych między innymi w zasadach techniki prawodawczej, zgodnie z którymi nie powinno się nowelizować przepisów zmieniających inną ustawę. Takie rozwiązanie można uznać za prawidłowe jedynie wyjątkowo, kiedy jest to konieczne, żeby uniknąć luki w prawie. Na podstawie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego można też uznać, że za wprowadzeniem zmian do nieobowiązujących jeszcze przepisów przemawia także potrzeba zapobieżenia negatywnym skutkom wejścia w życie uchwalonych, a jeszcze nieobowiązujących regulacji. Rozpatrywane dziś regulacje można uznać za zasadne, jeśli spełniają właśnie tę drugą, ostatnią przesłankę. To pierwsza z uwag ogólnych.

Druga uwaga dotyczy faktu, że rozpatrywana dziś ustawa, żeby osiągnęła swój cel, musi zostać ogłoszona w Dzienniku Ustaw do końca tego roku. Można by na tym poprzestać, gdyby nie to, że takie określenie dnia wejścia w życie ustawy skraca konstytucyjne terminy na rozpatrzenie ustawy przez Senat i przez prezydenta. W uzasadnieniu jednego z wyroków Trybunału Konstytucyjnego stwierdzono między innymi, że określenie dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej z pominięciem zagwarantowanego prezydentowi terminu podjęcia decyzji co do podpisania ustawy stanowi wystarczającą przesłankę stwierdzenia, że naruszono nakaz zachowania odpowiedniej vacatio legis. Jest to jedyne tego typu orzeczenie do tej pory, jednak nie można wykluczyć, że w przyszłości Trybunał również będzie opierał swoje rozstrzygnięcia na takiej argumentacji.

Z drugiej strony, jeśli chodzi o wskazany wyrok, nie została jeszcze wypracowana jednolita linia orzecznicza, która czyniłaby niezgodną z konstytucją każdą zmianę powodującą skrócenie terminu, który prezydent ma na podpisanie ustawy. Wydaje się, że w przypadku tej ustawy ta przesłanka nie zachodzi, jednak czuję się w obowiązku przedstawić właśnie jedno z tych ostatnich orzeczeń.

Kolejne uwagi to już uwagi technicznolegislacyjne. Jeśli można, to chciałbym je naprawdę bardzo pokrótce przedstawić.

Pierwsza z uwag dotyczy art. 13 ustawy o administracji podatkowej, który zobowiązuje ministra finansów do prowadzenia listy naczelników urzędów skarbowych. Przepis ten ma wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2016 r., a więc wcześniej niż inne przepisy ustawy o administracji podatkowej, w tym w szczególności przepis art. 36 ust. 2 tej ustawy, do którego bezpośrednio odsyła właśnie art. 13. Czyli pełne zrekonstruowanie normy wyrażanej przez art. 13 będzie możliwe dopiero od 1 lipca 2016 r., choć formalnie będzie on obowiązywał już od kwietnia tego roku. W naszej opinii, z legislacyjnego punktu widzenia, poprawne powinno być usytuowanie takiej normy w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca jeszcze w obowiązującej ustawie o urzędach i izbach skarbowych, a dopiero z dniem 1 lipca w ustawie o administracji podatkowej. Dysponujemy stosowną propozycją poprawki.

Kolejne, już ostatnie, uwagi technicznolegislacyjne dotyczą problemu wzajemnego nakładania się zmian wprowadzanych do ordynacji podatkowej ustawą o administracji podatkowej z jednej strony, a z drugiej strony nowelizacją ordynacji podatkowej z dnia 10 września 2015 r. Ta ostatnia ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2016 r. Ona już uwzględniła zmiany w ordynacji wprowadzane ustawą o administracji podatkowej. Zmiany te zakładają między innymi, że organem właściwym w sprawach wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego nie będzie minister finansów, tylko dyrektor Biura Krajowej Informacji Podatkowej.

Przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy o administracji podatkowej na 1 lipca 2016 r. w opinii Biura Legislacyjnego powoduje konieczność wprowadzenia zmiany w noweli ordynacji z 10 września 2015 r. Zasadnicza część tych zmian została już uwzględniona w rozpatrywanej dziś nowelizacji, jednak w naszej opinii nie są to wszystkie zmiany, które powinny zostać uwzględnione dla zachowania poprawności legislacyjnej rozpatrywanej dziś ustawy.

Po pierwsze, bez stosownych zmian w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. w ordynacji podatkowej będą obowiązywały jednocześnie przepis art. 13 §2 pkt 4, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem właściwym we wszystkich sprawach dotyczących interpretacji przepisów prawa podatkowego, i znajdujący się bezpośrednio po nim przepis pktu 4a, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem właściwym jedynie w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnych i to tylko w zakresie, który wynika z art. 14e §1. Pomiędzy przepisami zachodzi więc sprzeczność.

Po drugie, przepis art. 14e §1 pkt 6 ordynacji, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie mógł z urzędu uchylić postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stosuje się interpretację ogólną, i przekazać wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej do ponownego rozpatrzenia. Tymczasem w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca rozpatrzenie tego wniosku będzie należało do właściwości samego ministra, więc nie będzie potrzeby, żeby przekazywał on wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej do ponownego rozpatrzenia. Dopiero od 1 lipca organem właściwym będzie dyrektor Biura Krajowej Informacji Podatkowej. Być może warto by było również te przepisy na ten czas tak sformułować.

Ostatnia już uwaga ma w tej chwili charakter stricte legislacyjny. W wyniku rozpatrywanej dziś ustawy przepis art. 143 §2 ordynacji podatkowej zostanie uzupełniony o pkt 5 dopiero 1 lipca 2016 r. Tymczasem nowelizacja ordynacji podatkowej z 10 września 2015 r. już 1 stycznia wprowadzi pkt 6, więc należałoby zamienić numerację między tymi dwoma nowelizacjami. Dysponujemy propozycjami poprawek dotyczącymi wszystkich uwag techniczno-legislacyjnych. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Pan minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marian Banaś:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jako Ministerstwo Finansów uważamy – zresztą tak, jak pan legislator powiedział, jeśli chodzi o orzeczenie sądu, to nie jest ono ostatecznym rozstrzygnięciem w tej sprawie – że po prostu są stosowane różne techniki legislacyjne. Akurat w tym procesie legislacyjnym zastosowano właśnie taką formę i w przypadku tej techniki uznajemy, że ona jednak – pomimo uwag, które pan sformułował – zachowała swoją prawidłowość i właściwość i że w tej sytuacji proponowane przez pana zmiany nie są konieczne, żeby wprowadzać kolejne zmiany w tej ustawie.

Odnosząc się właśnie do komentarza dotyczącego art. 13 §2 pktów 4 i 4a ordynacji podatkowej, chciałbym powiedzieć, że zaproponowane w uchwalonej ustawie rozwiązanie naszym zdaniem stanowi wyczerpujące wskazanie zakresu właściwości ministra finansów w przypadku wszystkich spraw dotyczących interpretacji przepisów prawa podatkowego, to jest wydawania ogólnych i indywidualnych interpretacji oraz ich zmiany. Nie ma w tym zakresie naszym zdaniem sprzeczności; jest to jedynie podkreślenie tych dwóch aspektów kompetencji ministra finansów.

Również art. 14 §1 pkt 6 jest naszym zdaniem spójny z rozwiązaniami funkcjonującymi już w ordynacji podatkowej i też nie budzi wątpliwości. Należy zauważyć, że analogiczne rozwiązanie, uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia, art. 233 §2 ordynacji podatkowej, ma obecnie zastosowanie także w sytuacji skumulowania kompetencji organów pierwszej i drugiej instancji.

Z kolei odnosząc się do art. 143 §2 pktu 5, należy zauważyć, że pkt 5 został już uchwalony, a teraz zostaje tylko przesunięta data jego wejścia w życie; ten przepis istnieje, więc można po pkcie 5 dodać pkt 6.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Czy są pytania, wystąpienia senatorów?

Senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Po pierwsze, chciałbym zapytać, czy te uwagi, które pan legislator zgłaszał, będziemy mogli do obrad plenarnych otrzymać…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Z całą pewnością pan legislator zdąży przygotować to na piśmie… A dodatkowo oczywiście będzie dostępny także zapis z posiedzenia naszej komisji.)

Jeżeli mógłbym zapytać, Panie Przewodniczący, pana legislatora…

Pan mocno rozwinął kwestię skrócenia terminu vacatio legis dla pana prezydenta i mówił pan o skróceniu terminu dla Senatu. Jakby mógł Pan powiedzieć dwa słowa na ten temat…

Pan minister powiedział – pytam tak z ciekawości – że są różne techniki legislacyjne. Nie znam się na technikach legislacyjnych. Czy jest to nauka tak ścisła, że jest jedna technika legislacyjna, czy mogą być, w zależności od interpretacji, różne techniki legislacyjne?

Teraz pytanie do pana ministra. Panie Ministrze, w art. 2 – jak rozumiem – jest tak, że jeśli chodzi o interpretację indywidualną, to w drodze rozporządzenia pan minister właściwy będzie mógł upoważnić podległe mu organy do zmiany interpretacji indywidualnych, stwierdzenia wygaśnięcia i dalej tak, jak jest wymienione. Rozumiem, że mechanizm będzie taki: powstanie interpretacja, którą wyda pan minister, no i później będzie można upoważnić organy do zmiany tej interpretacji. Czy taka sytuacja może mieć miejsce w ramach tego projektu ustawy?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Rozumiem, że było pytanie do pana legislatora… Damy chwilę odpocząć panu ministrowi.

Bardzo proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Jeżeli chodzi o sam tekst poprawek, to już dysponuję takim tekstem.

Na pewno zasady techniki legislacyjnej, techniki prawodawczej są jedne. Oczywiście można mieć różną wrażliwość legislacyjną na pewne sprawy. Moim zdaniem zaproponowane przeze mnie rozwiązania są zgodne z zasadami techniki prawodawczej i takie rozwiązania powinny się znaleźć w ustawie, jednak one oczywiście nie mają zasadniczego znaczenia.

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: To dziękuję…)

Jeżeli chodzi o trzydziestodniowy termin dla Senatu…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Tak, proszę.)

W tej chwili Senat jest gospodarzem ustawy. Myślę, że ograniczenie konstytucyjnego terminu na rozpatrzenie ustawy przez Senat nie powinno być rozpatrywane w kontekście niezgodności z konstytucją, bo Senat w dalszym ciągu jest gospodarzem tej ustawy, może zmienić termin jej wejścia w życie. Takiej możliwości nie ma prezydent. Trybunał Konstytucyjny zauważył właśnie to, że nie można stawiać prezydenta w sytuacji, w której on już nie ma swojego terminu. Prezydent nie wprowadzi poprawki do ustawy. Prezydent może ją tylko podpisać. Stąd też orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, które dotyka tego problemu i zauważa, że ustawa może być uznana za niekonstytucyjną w zakresie jej vacatio legis, jeżeli termin dla prezydenta nie zostanie zagwarantowany. Jednak trudno jeszcze mówić o jakiejś jednej linii orzeczniczej Trybunału; to jest dopiero pierwsze, aczkolwiek nowe i dlatego ważne orzeczenie, które chciałem przytoczyć. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy pan minister zechciałby się ustosunkować do pytań?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marian Banaś:

No, chciałbym tylko podkreślić, że właściwie pan legislator wyraźnie powiedział, że z jego strony są to uwagi…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Słyszeliśmy to, Panie Ministrze.)

Ale nie jest to żadna przeszkoda, żeby…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Słyszeliśmy.)

…ta ustawa weszła w życie w zaproponowanym brzmieniu. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Tak jest.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Senator Czarnobaj chce ponownie… Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, to była kontynuacja kwestii wrażliwości legislacyjnej; pan minister ją podniósł. A ja pytałem o kwestię interpretacji indywidualnych. Rozumiem, że dzisiaj powstaje interpretacja indywidualna wydana przez pana ministra – przepraszam, przechylam się, żeby patrzeć na pana ministra – i zgodnie z projektem tejże ustawy pan minister może w drodze rozporządzenia upoważnić podległe organy do zmiany stwierdzeń, uchyleń itd. Czyli rozumiem, że dzisiaj może być tak… W ministerstwie zostaje wydana interpretacja dotycząca wydarzenia X. W wyniku różnego rodzaju działań, nie ważne jakich, pan minister wydaje rozporządzenie, że upoważnia pana dyrektora izby skarbowej Y i pan dyrektor izby skarbowej Y może w tejże sprawie interpretacyjnej wydać inne orzeczenie. Czy to tak może przebiegać zgodnie z ustawą? Tylko o to pytam: tak czy nie?

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marian Banaś:

Panie Senatorze, chciałbym zwrócić uwagę na to, że ustawa nie wchodzi w życie 1 stycznia, tylko pół roku później, wchodzi w życie 1 lipca, co oznacza, że będzie obowiązywać stara ustawa. A według starej ustawy o izbach i urzędach skarbowych to naczelnicy wydają interpretację.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Jeszcze pytanie, tak?

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, dziękuję za uszczegółowienie tego, że ustawa wchodzi w życie 1 lipca; tak, zorientowałem się. Chciałbym ponownie zapytać, czy po 1 lipca – teraz jeszcze raz szczegółowo zapytam – będzie mogła być taka oto procedura: pan minister wydaje interpretację indywidualną, w ramach swoich upoważnień upoważnia podległe jednostki i podległe jednostki mogą zmieniać tę interpretację.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marian Banaś:

Panie Senatorze, 1 lipca wchodzą w życie przepisy i interpretacje podatkowe będą wydawały Biura Krajowej Administracji Podatkowej i…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak jest.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo. Pan senator Czarnobaj wygląda na usatysfakcjonowanego.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Rozumiem.

Czy ktoś z państwa, zaproszonych gości chciałby jeszcze zabrać głos? Nie.

W takim razie proponuję przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Czy są inne wnioski? Nie.

Przystępujemy do głosowania.

Kto z pań senator i panów senatorów jest za przyjęciem tej ustawy? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (2)

Dziękuję bardzo.

Pozostaje nam wyznaczenie sprawozdawcy. Wiem, że pan senator Mróz interesował się tą ustawą. Czy zechciałby także pełnić funkcję sprawozdawcy komisji?

(Senator Krzysztof Mróz: Tak.)

Pan senator Mróz wyraził zgodę. Rozumiem, że komisja także wyraża zgodę.

W takim razie dobrnęliśmy do końca naszego dzisiejszego porządku obrad.

Bardzo państwu dziękuję za udział. Dziękuję, Panie Ministrze.

Spotykamy się jutro o godzinie 9.30. Życzę państwu dobrej nocy.

(Koniec posiedzenia o godzinie 20 minut 52)