Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (171.)

oraz Komisji Zdrowia (129.)

w dniu 27 lipca 2023 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 65. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 47)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej Jan Filip Libicki)

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Proszę państwa, mogę już otworzyć wspólne posiedzenie senackiej Komisji Zdrowia oraz senackiej Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Witam panią przewodniczącą Beatę Małecką-Liberę. Będziemy wspólnie prowadzić to posiedzenie. Witam pana ministra ze współpracownikami, witam państwa senatorów.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 65. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych

Mamy do przegłosowania 3 wnioski: wniosek Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o przyjęcie ustawy bez poprawek, wniosek Komisji Zdrowia o wprowadzenie poprawki oraz wniosek zgłoszony w debacie przez panią senator Agnieszkę Gorgoń-Komor. I nad tymi 3 wnioskami będziemy w tej chwili głosować.

Jak rozumiem, w przypadku pierwszego wniosku bez wyjaśniania możemy przystąpić do głosowania.

Kto z państwa jest za wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek? (5)

Kto jest przeciw? (8)

Kto się wstrzymał? (0)

5 do 8. Wniosek został odrzucony.

Przechodzimy do głosowania nad poprawkami.

Pierwsza poprawka to jest poprawka Komisji Zdrowia.

Czy ktoś z państwa senatorów mógłby powiedzieć dwa zdania o tej poprawce?

Senator Beata Małecka-Libera:

Szanowni Państwo Senatorowie, to jest poprawka zgłoszona przez Komisję Zdrowia. Dotyczy finansowania, dodatkowego zabezpieczenia finansowania na leki dla dzieci do lat 18 i leki dla osób od sześćdziesiątego piątego roku życia. W tej chwili bowiem wszystkie leki są finansowane z Narodowego Funduszu Zdrowia, a leki, które zostały tu wprowadzone na mocy ustawy z roku 2016, 75+, miały mieć dodatkowe finansowanie. W sytuacji, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje w tej chwili z naszych składek wszystkie świadczenia zdrowotne, nie może być takiej sytuacji, że nakładamy na nich nowe, dodatkowe zadanie bez dodatkowych pieniędzy. Dlatego też wniosek, aby z budżetu Ministerstwa Zdrowia wyasygnować kwotę na to dodatkowe zadanie. Dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dziękuję.

Czy Biuro Legislacyjne ma jakąś uwagę? Nie ma.

Strona rządowa?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski:

Nie popieramy tego przepisu, ponieważ już i tak jest dotacja podmiotowa na rok przyszły. To jest 8 miliardów zł. W związku z tym należałoby tę dotację podzielić na podmiotową i przedmiotową. Rozliczanie indywidualne jest zdecydowanie trudniejsze, ta realizacja.

(Senator Beata Małecka-Libera: Mogę jeszcze?)

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dziękuję bardzo.

Ale… Dobrze, to…

Senator Beata Małecka-Libera:

Jedno zdanie. Tylko tyle, że na mocy ustawy przegłosowanej w tym roku zostało z budżetu Ministerstwa Zdrowia zabranych 13 miliardów zł. Tak więc obiecanych w tej chwili przez pana ministra 8 miliardów zł nijak się…

(Głos z sali: Z NFZ, nie z ministerstwa.)

Z funduszu NFZ. W związku z tym obiecanych przez pana ministra 8 miliardów zł nijak nie pokryje tych wydatków.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dobrze. Myślę, że senatorowie mają w tej chwili jasność. Jest negatywna opinia strony rządowej co do poprawki Komisji Zdrowia.

Kto z państwa senatorów jest za poprawką?

8 głosów za.

Kto jest przeciw?

5 głosów przeciw.

Kto się wstrzymał?

Nikt nie wstrzymał się od głosu.

Poprawka uzyskała większość.

Przechodzimy do następnej poprawki. To jest poprawka zgłoszona przez panią senator Agnieszkę Gorgoń-Komor.

Proszę o dwa zdania na temat tej poprawki.

Senator Agnieszka Gorgoń-Komor:

Dziękuję bardzo.

Na ostatnim posiedzeniu Komisji Zdrowia ta poprawka była przeze mnie przedstawiana. Chcieliśmy doprecyzować, w związku z tym, że w art. 44a ustawy, która obecnie obowiązuje, jest przepis, który to też doprecyzowuje, ale nowa ustawa o refundacji wykreśla ten art. 44a… Tak więc ta poprawka jest zasadna. Celem poprawki jest zachowanie wiążącego charakteru adnotacji „Nie zamieniać” na recepcie wystawionej dla pacjentów do osiemnastego roku życia i powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia.

Chciałabym tylko przypomnieć w uzasadnieniu, że to lekarz decyduje, z jakiego powodu nie należy zamieniać leku. To są względy medyczne, a lekarz wykonuje taki zawód. Czasami są tutaj też brane pod uwagę względy bezpieczeństwa pacjenta. I nie można odebrać tego prawa, bo lekarz ma prawo do takiej adnotacji na recepcie. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dziękuję bardzo.

Czy pani mecenas…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Beata Mandylis: Nie dziękuję.)

Dobrze.

Strona rządowa?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski:

Jesteśmy przeciwko, bo chcielibyśmy, żeby pacjent również miał prawo, możliwość zamiany. W wypadku braku możliwości zamiany musi wrócić do lekarza, żeby przepisał inny lek. Oczywiście, to jest wyłącznie decyzja lekarza, ale czasami to jest różnie stosowane, np. we współpracy z firmą farmaceutyczną, czasami, żeby zwiększyć obrót.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

I jeszcze… Dobrze, rozumiem, że strona rządowa negatywnie… Ale już… Ja oddam głos pani senator i panu senatorowi, ale bardzo króciutko.

Pani senator. Proszę bardzo.

Senator Agnieszka Gorgoń-Komor:

No, to nie do końca jest zgodne z prawdą, gdyż sam pacjent nie ma wiedzy medycznej, żeby decydować, jaki lek ma pobierać, tak więc często ustala to z lekarzem w czasie procesu diagnostyczno-terapeutycznego.

Sugerowanie, że to ma związek z firmami farmaceutycznymi, też jest głęboko godzące w wykonywany zawód. Bo też farmaceuta może mieć taki związek i sugerować te leki, które ma na stanie w aptece bądź w hurtowni. Dlatego uważam, że to jest prawo lekarza i ustawa nie może mu zabierać takiego prawa. Dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Konieczny.

Senator Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Chciałbym się tutaj wypowiedzieć merytorycznie. Leki, które są tzw. generykami, uzyskują taki status, że są biorównoważne, jeżeli ich biodostępność nie odstępuje o 20% od oryginału. Tak więc jeżeli pacjent zamieni sobie jeden generyk na drugi generyk, to np. z leku, który ma 80% dostępności, może przejść np. na taki, który ma 120%, albo odwrotnie. W przypadku np. leków na padaczkę to może decydować o tym, czy ta choroba w ogóle będzie leczona, czy nie. Ponieważ można zamienić lek, który jest w naprawdę dużym stężeniu we krwi, na lek, który jest w za małym stężeniu. I lekarz o tym decyduje, robi to poprzez ten lek oryginalny. Tak więc to nie chodzi o firmy farmaceutyczne, nie chodzi o jakieś tajne czy ciemne interesy, tylko po prostu o dobro pacjenta. I nie należy lekarzowi odbierać prawa do tego, żeby o to dobro zabiegał. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dziękuję bardzo.

Myślę, że sprawę mamy jasną. Strona rządowa…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze, ale naprawdę krótko.

Dyrektor Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji w Ministerstwie Zdrowia Łukasz Szmulski:

Dziękuję uprzejmie.

Szmulski Łukasz, dyrektor Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji.

Szanowni Państwo, jedna taka uwaga merytoryczna, oczywiście do państwa oceny. Z punktu widzenia legislacyjnego ta zasada wyrażona w przepisach prawa farmaceutycznego, która daje uprawnienie do umieszczania znacznika „Nie zamieniać”, nie jest całkowicie uchylana – mówię, żeby państwo mieli tego świadomość – tylko jest w pewien sposób uelastyczniana. Te przepisy nie znikają z ustawy – Prawo farmaceutyczne. I z punktu widzenia wykładni systemowej pewnie byłoby lepiej, gdyby to zastrzeżenie znalazło się w prawie farmaceutycznym – bo tam jest główna zasada statuująca wspomniane uprawnienie dla lekarza – a nie w innej ustawie. Bo to powoduje brak czytelności i jasności. Ale to też oddaję pod ocenę Biura Legislacyjnego.

No, i zastrzeżenie drugie. Jeżeli miałoby dojść do odrzucenia ustawy nowelizującej, ustawy o refundacji, gdzie jest też ten przepis dotyczący nowelizacji prawa farmaceutycznego, no, to generalnie ta zasada zostanie utrzymana w obecnym kształcie. Wobec tego ta poprawka byłaby bezprzedmiotowa. Dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dobrze. Dziękuję.

Ostatni podmiot, któremu oddam głos, to jest Biuro Legislacyjne. Bo miałem wrażenie, że pani mecenas chciała zabrać głos. Ale może się mylę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Beata Mandylis:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Nie mylił się pan. Chciałabym zabrać głos w takiej kwestii tylko legislacyjnej. Mianowicie wprowadzenie do tej ustawy zmiany ustawy – Prawo farmaceutyczne wykraczałoby poza materię przedłożenia. Wobec tego, kierując się chęcią wprowadzenia takiego uszczegółowienia… Z punktu widzenia merytorycznego nie ma znaczenia, czy znajdzie się to w ustawie – Prawo farmaceutyczne, czy w ustawie o refundacji leków, ponieważ obowiązek farmaceutów jest wskazany w ustawie o refundacji. Ten obowiązek poinformowania i zamiany leku jest wskazany właśnie w ustawie o refundacji leków, a nie w ustawie – Prawo farmaceutyczne. Wobec tego państwo senatorowie, wprowadzając tę poprawkę w ustawie o refundacji leków, postępują prawidłowo.

(Przewodniczący Jan Filip Libicki: Dobrze.)

Z kolei zmiana wprowadzana w prawie farmaceutycznym byłaby niezgodna z konstytucją, ponieważ wykraczalibyśmy poza zakres poprawek.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dobrze. Dziękuję.

Ja nie dopuszczam dalszych głosów.

Przechodzimy do głosowania.

Kto z państwa jest za poprawką pani senator Agnieszki Gorgoń-Komor? (9)

9 głosów za.

Kto jest przeciw? (4)

5 głosów przeciw… 5, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

4, dobrze.

Kto się wstrzymał? (1)

Dobrze. Poprawka uzyskała większość.

Było 2 sprawozdawców, pani senator Ewa Gawęda ze strony Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej i… Kto był ze strony Komisji Zdrowia?

(Senator Beata Małecka-Libera: Ja.)

No, to, jak myślę, skoro Komisja Zdrowia wprowadzała poprawki, to Komisja Zdrowia podtrzyma sprawozdawcę.

(Głos z sali: Pewnie.)

Czy jest sprzeciw wobec tego, żeby pani senator Beata Małecka-Libera była sprawozdawcą? Nie.

Dziękuję.

Dziękuję panu ministrowi.

Zamykam posiedzenie.

(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 57)