Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (187.)

oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (107.)

w dniu 11 maja 2023 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (druk senacki nr 975, druki sejmowe nr 3176, 3192 i 3192-A ).

2. Rozpatrzenie ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (druk senacki nr 976, druki sejmowe nr 3177, 3190 i 3190-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzymy, wspólnie z panem przewodniczącym Kazimierzem Kleiną, połączone posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, wspólnie je poprowadzimy.

(Senator Kazimierz Kleina: Poprowadzi senator Chróścikowski.)

Dobrze.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (druk senacki nr 975, druki sejmowe nr 3176, 3192 i 3192-A )

Mamy do rozpatrzenia ustawę o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej; druk senacki nr 975, druki sejmowe nr 3176, 3192 i 3192-A.

Mamy dzisiaj gości.

Witam jeszcze raz pana ministra Rafała Romanowskiego.

Pan minister Ryszard Bartosik dojedzie, prosił mnie, żeby poczekać ewentualnie z tą drugą ustawą. Bo mamy do rozpatrzenia jeszcze drugą ustawę, ustawę o Funduszu Ochrony Rolnictwa. Jak rozumiem, w tej drugiej części postaramy się… Chyba że nie dojedzie. Ale obiecał, że dojedzie.

Witam również panią Aleksandrę Szelągowską, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam pana Pawła Pałaczyka, zastępcę dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. I witam wszystkie osoby towarzyszące, które zechciały wziąć udział w naszym posiedzeniu.

I, Panie Ministrze, żeby nie przedłużać, proszę o wprowadzenie, informację dla nas dotyczącą ustawy o zmianie ustawy.

Witam też wszystkich gości, którzy są, i senatorów…

(Senator Kazimierz Kleina: Można jeszcze…)

Ależ proszę, Panie Przewodniczący.

Senator Kazimierz Kleina:

To znaczy powinniśmy jeszcze zadać 2 pytania.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak. Powinniśmy załatwić 2 sprawy, czyli powiedzieć, że posiedzenia ma charakter hybrydowy i senatorowie uczestniczą zdalnie i mają prawo…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, to wszystko wiemy. Ale to musi się znaleźć w protokole.

Kolejna sprawa: powiedzieć, że posiedzenie jest transmitowane przez internet.

I zapytać, czy w posiedzeniu uczestniczą – i to jest zasadnicze pytanie – osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu prawa, i poprosić o zgłoszenie się, jeśli są.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Tak. Jeśli są takie osoby, to proszę o zgłoszenie się.

Senator Kazimierz Kleina:

Osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu prawa. My o to pytamy, a zgłaszają się ci, którzy uważają, że są lobbystami.

(Głos z sali: Przewodniczący…)

I jeszcze o jednym chciałbym poinformować, Panie Przewodniczący, jeżeli można…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Proszę, proszę.)

Mieliśmy wcześniej posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji…

(Głos z sali: Infrastruktury.)

Infrastruktury. Komisji Infrastruktury tutaj nie ma, ale jest cała Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Na tamtym posiedzeniu doszło do pomyłki. Nie zostały policzone prawidłowo głosy w jednym głosowaniu. Po prostu liczący nie zauważył jednego głosującego. To nie miałoby może specjalnego znaczenia, ale akurat to głosowanie zostało z tego powodu przegrane, przez ten jeden głos. Tak więc tylko pytam członków komisji: czy wystarczy, że o tej sprawie poinformujemy w sprawozdaniu i poprosimy sprawozdawcę – jest nim członek Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senator Świlski – zobowiążemy go, żeby poinformował o całej tej sytuacji, czy mamy złożyć wniosek o reasumpcję tego głosowania?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pytam o to tylko członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Proszę bardzo, Leszek Czarnobaj.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: Mikrofon.)

Senator Leszek Czarnobaj:

Jest. Okej. Poszło.

Ja proponuję, żebyśmy nie trywializowali tego wydarzenia. To jest klasyczny przykład sytuacji, w której jest konieczne przeprowadzenie reasumpcji. Zostało stwierdzone uchybienie w liczeniu. W związku z tym, według mnie, należy zebrać jeszcze raz komisję i przeprowadzić…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Brak nagrania)

Senator Kazimierz Kleina:

Tak. Czy są inne głosy w tej sprawie ze strony członków komisji? Nie ma.

Ale skoro jest choćby jeden głos, to w takim razie po tym posiedzeniu komisji zwrócimy się z prośbą o zwołanie jeszcze raz Komisji Infrastruktury i komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To tyle.

Dziękuję bardzo.

I dalej już poprowadzi pan senator Chróścikowski.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu przewodniczącemu.

Proszę, Panie Ministrze, o wprowadzenie do ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W przedłożonej ustawie o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej wprowadzane są 2 dodatkowe formy pomocy producentów rolnym.

Pierwsza dodatkowa pomoc dotyczy wprowadzenia limitu zużywanego oleju napędowego dla producentów świń, owiec, kóz i koni.

Druga dodatkowa pomoc dotyczy zwiększenia stawki zwrotu kosztu oleju napędowego zakupionego w okresie od 1 lutego 2023 r. do końca lipca 2023 r. do pozostającego w dyspozycji producenta rolnego limitu na drugi nabór wniosków do 2 zł za litr oleju napędowego.

Wprowadzenie dodatkowego limitu zwrotu podatku akcyzowego dla producentów świń, owiec, kóz i koni jest uzasadnione potrzebą zmniejszenia kosztów produkcji zwierzęcej w gospodarstwach rolnych. W ostatnim okresie odnotowany został wzrost kosztu produkcji rolnej, w tym związany z wysokimi cenami paliwa rolniczego. Średnia cena oleju napędowego w kwietniu 2023 r. w porównaniu do kwietnia 2021 r. wzrosła o ponad 27%. Roczny limit przysługujący do wyliczenia zwrotu podatku akcyzowego w odniesieniu do producentów świń wynosić będzie 4 litry do każdej sztuki świni, liczonej jako średnia roczna liczby świń będących w posiadaniu producenta rolnego w roku poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek o zwrot podatku. W przypadku producentów owiec, kóz i koni limit wynosić będzie 40 litrów na jedną dużą jednostkę przeliczeniową owiec, kóz lub koni będących w posiadaniu producenta rolnego w roku poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek o zwrot podatku.

Wartości współczynników przeliczeniowych sztuk owiec, kóz i koni na duże jednostki przeliczone określone zostały w załączniku do ustawy, a opracowane zostały przy wykorzystaniu współczynników zastosowanych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.

Producent świń, owiec, kóz lub koni będzie zobowiązany do złożenia we wniosku o zwrot podatku oświadczenia o średniej rocznej liczbie świń lub średniej rocznej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych owiec, kóz i koni będących w posiadaniu producenta rolnego oraz do dołączenia dokumentu wydanego przez kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zawierającego informację o liczbie świń będących w posiadaniu producenta rolnego albo o liczbie dużych jednostek przeliczeniowych kóz lub koni będących w posiadaniu producenta rolnego. Aktualnie kierownicy biur powiatowych agencji wydają takie dokumenty posiadaczom bydła.

W 2023 r. producenci rolni będą wnioskowali o zwrot podatku w odniesieniu do świń, owiec i koni w drugim terminie składania wniosków o zwrot podatku, tj. od 1 sierpnia do końca sierpnia 2023 r. Do wniosków mogą dołączyć faktury VAT albo ich kopie wystawione od dnia 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023 r., stanowiące dowód zakupu oleju napędowego w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku.

W 2023 r. producent rolny prowadzący chów lub hodowlę koni będzie składać oświadczenie o średniej rocznej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych koni w swoim gospodarstwie pod groźbą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Ze względu na wysokie koszty zakupu oleju napędowego w 2023 r. w drugim naborze wniosków o zwrot dotacja do litra zakupionego oleju napędowego wyniesie 2 zł. Maksymalna stawka zwrotu podatku może wynieść 1,46 zł za 1 litr oleju napędowego, z uwzględnieniem w podatkach również opłaty paliwowej i emisyjnej. Dodatkowa pomoc w wysokości 54 gr na 1 litr zakupionego oleju napędowego będzie udzielana po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej na zastosowanie tej pomocy. Wniosek notyfikacyjny został już przesłany do Komisji Europejskiej.

Skutki dla budżetu państwa związane z wejściem w życie proponowanych zmian szacuje się na 616 milionów zł, 55 milionów zł z tytułu dodatkowego limitu na świnie, owce, kozy, konie oraz 561 milionów zł z tytułu zwiększenia zwrotu podatku o 80 zł na litr oleju napędowego.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Mamy opinię prawną dotyczącą tej ustawy. Prosiłbym Biuro Legislacyjne, panią mecenas, o jej przedstawienie.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne sformułowało jedną uwagę do ustawy. Dotyczy ona art. 6 nowelizacji, który to przepis przewiduje, że w 2023 r. wzór wniosku o zwrot podatku za olej napędowy zakupiony od dnia 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023 r. w odniesieniu do zwierząt takich jak świnie, owce, kozy i konie zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

W związku z tym przepisem Biuro Legislacyjne powzięło pewną wątpliwość dotyczącą charakteru prawnego tej regulacji oraz jej relacji do przepisu art. 6 ust. 6 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Zgodnie z tym ostatnim przepisem, tj. art. 6 ust. 6, minister właściwy do spraw rozwoju wsi jest obowiązany w drodze rozporządzenia określić wzór wniosku o zwrot podatku, uwzględniając zapewnienie jednolitej formy składanych wniosków. Trzeba mieć na względzie, że w następstwie nowelizacji wniosek o zwrot podatku w odniesieniu do zwierząt takich jak świnie, owce, kozy i konie będzie musiał zawierać dodatkowe elementy, które wynikają z art. 6 ust. 2 i 3 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego po nowelizacji. To oznacza konieczność albo znowelizowania aktualnie obowiązującego rozporządzenia, albo wydania nowego rozporządzenia, tak żeby zapewnić zgodność tego aktu prawnego z nową ustawą, ustawą w nowym brzmieniu.

W związku z tym, że informacja zamieszczana w Biuletynie Informacji Publicznej nie ma charakteru normatywnego – ona, w przeciwieństwie do rozporządzenia, nie jest aktem powszechnie obowiązującym – to w ocenie Biura Legislacyjnego nie jest jasne, jaki charakter będzie miał wzór wniosku udostępniony w tym biuletynie, w szczególności, jakie dla rolnika będą skutki niezłożenia wniosku na formularzu udostępnionym w Biuletynie Informacji Publicznej.

Przepis art. 6 nowelizacji sugeruje ponadto, że wzór wniosku o zwrot podatku za olej napędowy zakupiony od 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023 r. w odniesieniu do świń, owiec, kóz i koni będzie inny niż ten, który wynika z aktu powszechnie obowiązującego, tj. tego rozporządzenia, które jest wydane na podstawie art. 6 ust. 6 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego. Z systemowego punktu widzenia wzór udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej musiałby być zgodny ze wzorem określonym w rozporządzeniu. Innymi słowy, udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej może być tylko taki wzór, który będzie tożsamy ze wzorem określonym w rozporządzeniu.

W ocenie Biura Legislacyjnego nie można też uznać, że przepis art. 6 stanowi jakąś odrębną podstawę do określenia wzoru wniosku, odrębną od podstawy prawnej określonej w art. 6 ust. 6 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego, ponieważ ten przepis nie spełnia warunków z art. 92 ust. 1 zdanie drugie konstytucji. Zgodnie z tym przepisem konstytucyjnym upoważnienie do wydania aktu wykonawczego powinno określać przede wszystkim organ właściwy do wydania rozporządzenia, zakres spraw przekazanych do uregulowania i wytyczne dotyczące treści aktu.

Jeżeli wolą ustawodawcy jest określenie wzoru wniosku o zwrot podatku za olej napędowy zakupiony od 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023 r. w odniesieniu do świń, owiec, kóz i koni innego niż wzór powszechnie obowiązujący, to w naszej ocenie należałoby sformułować odrębną delegację ustawową upoważniającą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi do określenia wzoru takiego wniosku w rozporządzeniu. Skoro ustawodawca tego nie uczynił, to trzeba uznać, że wniosek taki należałoby sporządzać zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu. Jednak w związku z tym, że w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu nie ma mowy o tych zwierzętach, które są objęte nowelizacją, czyli o świniach, owcach, kozach i koniach, ten wzór musiałby zostać zmodyfikowany. I taka modyfikacja musiałaby nastąpić najpóźniej 1 sierpnia 2023 r., bo od tego dnia będą składane wspomniane wnioski.

To wszystko. To są wątpliwości Biura Legislacyjnego dotyczące tego przepisu.

Może jeszcze tylko dodam, że skoro ustawodawca raz zdecydował, że taki wzór powinien być określony w rozporządzeniu, no, to konsekwentnie powinien się trzymać tego rozstrzygnięcia. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Jak rozumiem, poprawki na razie nie ma.

Proszę rząd o odniesienie się do uwagi Biura Legislacyjnego.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Sama pani mecenas, rozwiewając wątpliwości, które są, a pani mecenas rozwiała te wątpliwości… Po pierwsze, pierwszy nabór na podstawie tego rozporządzenia już się odbył, między pierwszym a ostatnim dniem lutego.

Po drugie, dotyczy to faktur lub ich kopii wystawionych od 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023. Tak więc tutaj, w tym zakresie nic się nie zmieniło.

Po trzecie i najważniejsze, projekt wniosku jest zawarty w ustawie. To jest chyba najważniejszy przekaz.

A po czwarte, jest to tylko i wyłącznie uzupełnienie o dodatkowe kategorie zwierząt.

I na podstawie naboru, który odbył się między pierwszym a ostatnim dniem lutego, zostało wydatkowane z tej puli środków ponad 980 milionów zł.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pozostaje pozostała część plus ta dopłata do tych dodatkowych grup zwierząt, która została ustanowiona, która będzie opublikowana… Nie wyobrażam sobie sytuacji, że teraz znowelizujemy rozporządzenie, i nie wyobrażam sobie sytuacji z tymi rolnikami, którzy zostali rozliczeni na podstawie bieżącego rozporządzenia z naboru między pierwszym a ostatnim lutego. Dlatego uważam tę uwagę za niezasadną.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Pan przewodniczący Kazimierz Kleina, proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

To znaczy ja chciałbym, żeby pan jednak nie mówił tutaj tylko o swoich wyobrażeniach, tylko o tym, jak to było w praktyce. To, że zostały wydatkowane pieniądze czy że nabór został zrobiony… Ale żeby tutaj była, no, taka autentycznie prawidłowa podstawa prawna w tej sprawie. Żeby to wyjaśnić punkt po punkcie. Kwestia samych wyobrażeń jest może ważna, ale drugorzędna w tej materii. Czyli po prostu proszę nam to wytłumaczyć, te wątpliwości. Jak to w praktyce się będzie odbywało? Żeby to nie wywoływało takich sytuacji, że za 2 tygodnie przyjdziecie państwo z pilną nowelizacją ustawy, bo jednak w waszych wyobrażeniach… Bo jednak to było za mało. A bardzo często tak się, niestety, dzieje. Także sprawy, na które zwracamy uwagę, my czy Biuro Legislacyjne… Nie mówię, że pan minister rolnictwa, ale w innych obszarach… Nasza komisja rzadko ma kontakt z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ale w innych ministerstwach takie sytuacje się zdarzają. I też niektórzy ministrowie opierają swoje decyzje na podstawie wyobrażeń. Ale to jest w tej sprawie za mało. Dlatego prośba o precyzyjne wyjaśnienie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy pan minister chciałby się jeszcze odnieść?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę, Panie Dyrektorze.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Paweł Małaczek, zastępca dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Odpowiadając na te wątpliwości, chciałbym zwrócić uwagę, że to jest regulacja szczególna. Ona dotyczy tylko tych dodawanych zwierząt. Ta regulacja nie spowoduje, że będziemy musieli nowelizować ustawę, absolutnie nie. Treść wniosku jest określona w ustawie. W istocie, ten formularz to jest tylko odwzorowanie tego, co mamy określone w ustawie, bodajże w art. 6 ust. 2. I jeżeli ktoś złoży wniosek nie na tym formularzu, będzie wezwany do uzupełnienia braków, do złożenia takiego wniosku na tym formularzu. Jeżeli nie złoży tego wniosku na odpowiednim formularzu… Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, szczerze powiedziawszy, ponieważ, no, musiałby tak naprawdę na kartce papieru wpisywać to samo, co jest w tym formularzu. Tak więc nie widzimy tutaj problemu formalnego ani praktycznego w stosowaniu tych przepisów. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Stanowisko rządu jest znane.

Czy są jakieś propozycje? Proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Nie propozycje, tylko chciałbym jeszcze raz wrócić do tego wątku. Ja nie znam się na rolnictwie zapewne tak dobrze jak państwo, ale chciałbym usłyszeć jednoznacznie taką rzecz. Nie opowiadajcie nam państwo, co sobie wyobrażaliście, jak to tam… tylko odpowiedzcie wprost na pytanie. To, co przedstawiło Biuro Legislacyjne, z punktu widzenia prawnego, w waszej ocenie jest zgodne z… I uwagi wniesione przez panią mecenas są niezasadne dlatego, że… I tu dwa zdania. To po pierwsze.

Po drugie, chciałbym zapytać, Panie Ministrze… Mówimy tu o okresie od 1 sierpnia ubiegłego roku, tak?

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Nie.)

(Głos z sali: Różnie mówimy.)

(Głos z sali: Różne…)

No, różne okresy, ale…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Moment, moment… No, jak senator musi prostować wypowiedzi ministra, to już niedobrze się dzieje. Ale chciałbym zapytać o taką kwestię. Bo pan minister przeczytał, co ma być przedmiotem tejże ustawy, okej. A co jest przyczyną, co jest praprzyczyną tego, że my to robimy? Jaka jest praprzyczyna? Jaki jest cel tego?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Ryszard Bober: Żeby dać więcej przed wyborami…)

Ale nie, no… No, ja podejrzewam… Ale chcę, żeby pan minister przedstawił argumentację, dlaczego my to robimy, teraz, cofając się… itd., itd. No, po pierwsze, czy to jest zgodne z… Czy pani mecenas jest kompletnie w błędzie? Tu pana mecenasa proszę o odpowiedź, że jest w błędzie dlatego, że – i argumentacja.

I po drugie, dlaczego teraz to robimy i co jest praprzyczyną podjęcia tej inicjatywy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, ja jestem święcie przekonany, że nie trzeba prostować mojej wypowiedzi. Moja odpowiedź była bardzo precyzyjna.

Jeżeli chodzi o wystawione…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze, Panie Senatorze, dotyczy to…

(Senator Leszek Czarnobaj: Wiem, tylko…)

…dokumentów, czyli faktur lub ich kopii, wystawionych w okresie od 1 sierpnia 2022 r. do 31 lipca 2023 r. I w tym zakresie ustawa się nie zmienia, całkowicie.

Jeżeli chodzi o nabór realizowany przez samorządy lokalne, czyli w tym wypadku przez wójtów, odbywa się on zawsze, corocznie w okresie od pierwszego do ostatniego dnia lutego i od pierwszego do ostatniego dnia sierpnia. I w tym zakresie ustawa nie zmienia się, całkowicie.

Jeżeli chodzi o te wątpliwości dotyczące art. 6… W art. 6 ust. 2 zmienianej ustawy jest napisane, że wniosek o zwrot podatku zawiera imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres producenta rolnego, numer identyfikacji podatkowej – NIP – producenta rolnego, numer ewidencyjny elektronicznego systemu ewidencji ludności – PESEL – lub numer dowodu osobistego… Jakby pan mecenas przewinął… Co jeszcze zawiera ten…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: Dobra…)

Dobrze, tylko że to są niezbędne informacje. I tutaj, w tym zakresie wniosek się nie zmienia. Tymczasem w art. 6, który jest w omawianej dzisiaj ustawie… „W 2023 r. wzór wniosku o zwrot podatku za olej napędowy zakupiony od dnia 1 sierpnia 2022 r. – podkreślam to po raz kolejny – do dnia 31 lipca 2023 r. w odniesieniu do świń, owiec, kóz i koni udostępnia się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rozwoju wsi”. Czyli jednego z działów, które nadzoruje minister rolnictwa i rozwoju wsi. I to powinno rozwiewać wszelkie wątpliwości.

Z kolei…

(Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek: Jeszcze tutaj, w tym wniosku są…)

No tak. A w art. 6 w ust. 2 po pkt 4a dodaje się pkty 4b–4e w brzmieniu: „4b) oświadczenie o średniej rocznej liczbie świń będących w posiadaniu producenta rolnego”; „4c) oświadczenie o średniej rocznej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych owiec będących w posiadaniu producenta rolnego”; „4d) oświadczenie o średniej rocznej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych kóz będących w posiadaniu producenta rolnego”; „4e) oświadczenie o średniej rocznej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych koni będących w posiadaniu producenta rolnego”.

A wracając do kwestii stawek zwrotu podatku akcyzowego… W uzasadnieniu, Panie Senatorze, Wysoka Komisjo, wyraźnie zaznaczyłem, że w okresie, o którym rozmawiamy, wzrost cen oleju napędowego wykorzystywanego w rolnictwie wyniósł 27%. Określono maksymalną możliwą stawkę zwrotu podatku akcyzowego na 1 zł 46 gr, a do 2 zł na podstawie notyfikacji, która już jest w tej chwili przyjęta w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. I ta notyfikacja została zgłoszona do Komisji Europejskiej, tak żeby uzupełnić tę płatność do wartości 2 zł. I to jest tylko i wyłącznie wynik właśnie zwiększonego kosztu produkcji rolnej w tym nieprzewidywalnym okresie, który nastąpił po wybuchu wojny na Ukrainie. Sami państwo doskonale obserwowaliście, bez względu na konotacje polityczne, że uwarunkowania gospodarcze diametralnie się zmieniły, koszty energii diametralnie się zmieniły, koszty wszelkiego rodzaju paliw kopalnych diametralnie się zmieniły. Tak więc wychodząc naprzeciw oczekiwaniom polskich rolników, po pierwsze, w tym zakresie do 1 zł 46 gr… To jest nic innego jak maksymalne wykorzystanie stawki zwrotu podatku akcyzowego. A jeżeli chodzi o pozostałą dopłatę, która, tak jak wspomniałem wcześniej, w drodze rozporządzenia Rady Ministrów zgłoszona została do notyfikacji… Ona musi być zgłoszona do notyfikacji, bo nie możemy narazić polskich producentów rolnych na to, że będą kiedyś, w jakimś momencie musieli zwracać tzw. nieuzasadnioną pomoc publiczną albo np. będzie ona odliczona od jakiejś zdecydowanie ważniejszej pomocy, która będzie wypłacana na rzecz polskich rolników w przyszłości. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu ministrowi.

Ja tylko dodam, że związki, organizacje domagały się 2 zł. To było w postulatach. Podpisano porozumienie. Tak więc to jest realizacja postulatów rolniczych.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jako uzasadnienie do tego…

(Głos z sali: Kiedy podpisali?)

No, teraz, niedawno, w Szczecinie przecież było podpisane porozumienie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No, mówimy o pomocy. Mówimy o pomocy…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Ale uzasadnienie pomocy, dlaczego… No to jest dla pana…

Proszę, kolega Bober…

Senator Ryszard Bober:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, rzeczywiście, możemy zawracać i cofać się w nieskończoność, ale ja tutaj… Bo skoro w ustawie zawracamy i dajemy uprzywilejowanie pewnym gatunkom zwierząt, to dlaczego pomijamy tutaj bydło, jako gatunek o największym znaczeniu gospodarczym?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski: Ono już jest…)

Panie Ministrze, jest do kwoty, jaka jest. I jest objęte… I większość rolników… A przy produkcji bydła…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…akcyza została wykorzystana…

(Głos z sali: Praktyk…)

…zapewniam pana, w 90%…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

No, dobrze, Kochani, później sobie wyjaśnicie pewne kwestie, ale prosił bym, żebyśmy jednak poważnie potraktowali ten sektor produkcji.

Skoro cofamy się… No, trzoda była… I trzoda by była objęta już w tym naborze i składane by były wnioski… Z kolei…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie?

(Głos z sali: Nie…)

Bydło było na pewno, tylko nie było do tej kwoty…

(Głos z sali: Nie, trzoda…)

I teraz co…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

I teraz cofamy się, jeżeli chodzi o trzodę, konie i owce, od 1 sierpnia…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: 1 zł 20 gr…)

(Głos z sali: Nie, bo…)

(Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Wyższa kwota jest tylko od…)

No, to skoro tak jest, że ten okres traktujemy równo, a dopiero ten okres, który będzie… Dopiero w przypadku wniosków składanych od 1 lutego będą zwiększone…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…i wszystkie gatunki …

(Wypowiedź poza mikrofonem)

….będą traktowane… Tylko że z tego tytułu, że na bydło już składano wnioski w pierwszym naborze, to, tak naprawdę, ślady pozostaną, bo nie będzie faktur z tego tytułu. Bo wykorzystanie w pierwszym naborze jest w gospodarstwach na 90%, to państwu gwarantuję.

(Senator Kazimierz Kleina: Teraz ja, tak?)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dobrze.

Pan przewodniczący Kazimierz Kleina, proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

No, proszę państwa, ja jestem w trochę kłopotliwej sytuacji. Bo i pan Bober, i pan przewodniczący Chróścikowski są rolnikami korzystającymi z tych środków. I oni wiedzą pewnie najlepiej, jak się składa wnioski itd. To jest ustawa, która jest także m.in. w ich interesie.

Niemniej jednak ja tutaj mam przed oczami wniosek, jaki powinien być dołączony… I w oparciu o ten wniosek rolnicy będą składali te nowe wnioski, tak? Ale ten wniosek właśnie nie zawiera tych elementów, na które zwróciła pani mecenas. A wniosek jest integralną częścią rozporządzenia. I teraz pytanie: czy państwo ten wniosek każecie ludziom wypełniać? Czy zmienicie rozporządzenie, czy nie? Jak to chcecie zrobić? Czy w obszarze… No, bo całe postępowanie administracyjne to jest… Może rolnictwo jest trochę specyficznym obszarem, bo państwo jesteście, że tak się wyrażę, w swoim sosie, tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tylko że dzielicie…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…pieniądze, które są ogólnopolskie, wszystkich podatników. I rozumiem, że państwu zależy na tym, żebyście dostali to wszystko od ręki i jak najprościej, ale pewne procedury związane z tym, że się wydatkuje pieniądze publiczne, nawet dla senatora przewodniczącego, zastępcy przewodniczącego i innych, to jest oczywista sprawa.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

I wszystkich rolników…

(Senator Ryszard Bober: …w cenie paliwa, za które ja płacę… Odzyskuje…)

Jasne, jasne.

(Senator Ryszard Bober: Pan naprawdę nie zna…)

Nie znam się na tym i nie składam… Tylko pytam, czy będzie ten wniosek i czy w oparciu o ten wzór będą składane wnioski.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Pani dyrektor prosi o udzielenie głosu.

Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, wniosek będzie uzupełniony o 4 kategorie zwierząt, które będą określone we wniosku. Odpowiednie oświadczenia o posiadanej liczbie dużych sztuk…

(Senator Kazimierz Kleina: Tylko…)

…w przypadku…

(Senator Kazimierz Kleina: Ale…)

…koni, owiec i…

(Senator Kazimierz Kleina: Ale w oparciu o co zostanie ten wniosek uzupełniony?)

W oparciu o delegację, którą mamy w tej chwili w nowelizowanej ustawie w art. 6, gdzie…

(Senator Kazimierz Kleina: Czyli że wniosek można…)

…określiliśmy, że wniosek dla producentów świń, owiec, kóz i koni będzie ogłoszony na stronie internetowej urzędu ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Zaznaczam, że wszystkie wnioski…

(Senator Kazimierz Kleina: Czyli w formie komunikatu?)

W formie obwieszczenia, ogłoszenia. Tak samo…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak samo wszystkie wnioski, które są…

(Głos z sali: Czepiacie się…)

(Senator Kazimierz Kleina: No, czepiamy się, ale to…)

(Głos z sali: Jesteście niepoważni…)

Wszystkie wnioski, które dotyczą…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…wspólnej polityki rolnej, wszelkiego rodzaju płatności, są określane na stronach internetowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Rozporządzenie działa. I wniosek, który jest w rozporządzeniu, działa od 1 stycznia 2023 r. Gdybyśmy w tej chwili zawiesili funkcjonowanie rozporządzenia, które już w pierwszym naborze wniosków było obowiązujące, i wprowadzili nowy wzór, to wprowadzilibyśmy daleko idące utrudnienie dla rolników, dlatego że jedna grupa producentów rolnych miałaby inny okres dołączania faktur.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To jest niezmiernie istotne, żeby nie wprowadzać bałaganu we wnioskowaniu o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie zakupionego oleju.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

W drugim naborze, dla pozostałych rolników, poza producentami świń, owiec, kóz i koni, będą obowiązywał ten sam wniosek, który obowiązywał w pierwszym naborze, po to, żeby urzędy gmin mogły prawidłowo naliczyć zwrot. A zwrot mogą naliczyć tylko do pozostającego limitu, który nie został wykorzystany w pierwszym okresie naboru.

Mam nadzieję, że wyjaśniłam to, co jest w tej sprawie skomplikowane. W każdym razie odwołuję się do praktyki, która jest stosowana. Wszystkie wnioski o bardzo wysokie dotacje są składane na podstawie wzorów ogłoszonych na stronach internetowych agencji restrukturyzacji. I nigdy nic nie budziło wątpliwości, czy te wzory są prawidłowe do stosowania.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Czy są jakieś wnioski legislacyjne?

Skoro nie ma, to składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Szanowni Państwo…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie ma innych wniosków.

Przechodzimy do głosowania.

Stanowisko rządu jest takie, żeby przyjąć ustawę bez poprawek.

Kto jest za? Proszę o podniesienie ręki? (11)

Dziękuję.

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (3)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Proszę o podanie łącznych wyników.

(Rozmowy na sali)

11 za, 4 przeciw…

(Głosy z sali: Zero przeciw, zero.)

Nikt nie był przeciw, przepraszam, źle usłyszałem. I 3 senatorów wstrzymało się od głosu.

Zgadza się.

Przegłosowaliśmy.

Komisja wyznacza sprawozdawcę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Sprawozdawcą będzie senator Chróścikowski.

(Senator Kazimierz Kleina: Który senator?)

Chróścikowski.

(Senator Kazimierz Kleina: Dobry senator.)

(Głos z sali: Dobry senator.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

W związku z tym, że wyczerpaliśmy dyskusję w tym punkcie porządku, dziękuję Komisji Budżetu i Finansów Publicznych…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Senator Kazimierz Kleina: Stop. My teraz jesteśmy…)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Senator Leszek Czarnobaj: No, to my idziemy…)

Przepraszam najmocniej. Wspólnie… Tylko ja chcę… Przepraszam najmocniej.

Chcę w tej chwili ogłosić krótką przerwę. Bo pan minister Bartosik prosił, żeby zaczekać, on za chwilę dojedzie. Chyba że pan minister będzie miał…

(Głos z sali: Da radę, da radę…)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Pan minister Bartosik prosił o to, żeby jednak poczekać na niego. Tak więc pytanie do pana ministra…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bo mogę ogłosić kilkuminutową przerwę…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Głos z sali: To jest burdel. Dla was to może być wszystko…)

(Głos z sali: Nie, bo oni mają jeszcze reasumpcję…)

(Głos z sali: Trzeba będzie…)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

A gdzie wy chcecie tę komisję zwołać?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Kazimierz Kleina: Nie, nie zwołujemy jej.)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Ostatecznie jest decyzja, że nie?

(Głos z sali: Może strona społeczna…)

(Brak nagrania)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, w związku z tym, że pan minister Romanowski twierdzi, że jest w stanie sam pociągnąć ten punkt, a jeśli dotrze pan minister Ryszard Bartosik, to, jak rozumiem, udzieli informacji… On był głównym sprawozdawcą w Sejmie i tutaj, u nas też miał być.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (druk senacki nr 976, druki sejmowe nr 3177, 3190 i 3190-A)

W związku z tym przechodzimy do punktu dotyczącego rozpatrzenia ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa; druk senacki nr 976, druki sejmowe nr 3177, 3190 i 3190-A.

Szanowny Panie Ministrze, proszę o wprowadzenie do tej ustawy.

(Senator Ryszard Świlski: Panie Przewodniczący, w kwestii formalnej… Bo ogłosił pan przerwę…)

Ale mówiłem przed chwilą, że wznawiam posiedzenie…

(Senator Ryszard Świlski: Senator Bober też…)

(Senator Antoni Mężydło: Nie, nie, ale nie musi być obecny…)

(Senator Ryszard Świlski: Jak to nie musi być? Może pan nie musi być, ale senator Bober musi być…)

(Senator Antoni Mężydło Ale my się zgadzamy co do kwestii głosowania.)

(Senator Ryszard Świlski: A czy ja o głosowaniu mówię?)

Panie Ministrze, proszę…

(Senator Leszek Czarnobaj: No, chyba ktoś musi wyprostować te sprawy…)

(Senator Antoni Mężydło: To ja będę prostował tym razem…)

(Senator Leszek Czarnobaj: No, jak jesteś taki mądry jak Bober…)

(Senator Antoni Mężydło: Nie, nie… No, ale ja z nim skonsultowałem… Tę wiedzę mam już przekazaną…)

Proszę o poinformowanie pana Ryszarda Bobera, że zaczęliśmy.

(Głos z sali: Dobrze.)

Proszę, Panie Ministrze, zaczynamy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Ustawa zakłada utworzenie Funduszu Ochrony Rolnictwa, z którego będą wypłacane producentom rolnym rekompensaty w przypadku braku zapłaty za produkty rolne zbyte podmiotowi prowadzącemu działalność w zakresie skupu, przechowywania, obróbki lub przetwórstwa produktów rolnych, który stał się niewypłacalny. Fundusz będzie wyodrębnionym rachunkiem bankowym administrowanym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który będzie upoważniony do dysponowania środkami funduszu oraz będzie zapewniał obsługę prawną oraz techniczno-biurową funduszu, ustalał plan finansowy funduszu oraz opracowywał sprawozdanie z jego realizacji.

Do wpłat na fundusz w wysokości 0,125% wartości netto nabywanych produktów rolnych będą obowiązane podmioty skupujące produkty rolne od producentów rolnych w celu ich przechowywania, obróbki lub przetworzenia. Oznacza to, że obowiązane do wpłacania należności na rachunek funduszu będą pierwsze podmioty skupujące produkty rolne. Podmioty skupujące, bez żadnego wezwania, będą składać do dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa kwartalne deklaracje zawierające określenie rodzaju, ilości i wartości nabytych produktów rolnych stanowiących podstawę naliczania wpłat na fundusz oraz kwotę należną do wpłaty. W przypadku, gdy wysokość należnej wpłaty nie przekracza 20-krotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym – 16 zł razy 20 równa się 320 zł – należność zalicza się na poczet wpłat na kolejny kwartał.

Podmiot skupujący po złożeniu deklaracji będzie na podstawie danych zawartych w deklaracji rejestrowany automatycznie w systemie księgowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i będzie dla niego tworzone konto rozliczeniowe. Pierwsze wpłaty na fundusz będą dokonywane przez podmioty skupujące produkty rolne w celu ich przechowywania, obróbki lub przetworzenia począwszy od drugiego kwartału 2024 r. za okres od 1 stycznia do 31 marca 2024 r.

O rekompensatę ze środków funduszu producent rolny będzie mógł się ubiegać w razie nieuzyskania zapłaty za zbyte płody rolne od podmiotu skupującego produkty rolne, który stał się niewypłacalny, na podstawie wniosku. W ustawie szczegółowo określono, kiedy ma miejsce niewypłacalność podmiotu skupującego. Wniosek o rekompensatę producenci rolni będą składali do dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę producenta rolnego od 1 stycznia do 31 marca roku następującego po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu, lub w okresie od dnia 1 lutego do 31 marca w drugim roku po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu.

Rekompensata będzie przyznawana w drodze decyzji administracyjnej dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę danego producenta rolnego. Będzie ona wydana do 30 czerwca.

Rekompensata będzie wypłacana w terminie do 30 dni od dnia, w którym wspomniana decyzja stała się ostateczna, jako iloczyn określonej przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia procentowej stawki rekompensaty i kwoty wierzytelności netto za zbyte produkty rolne.

Wymienione rozporządzenie zawierające stawkę rekompensaty obowiązującą w danym roku będzie wydawane corocznie do 31 maja. Wyjątkiem będzie rok 2023, w którym będą wypłacane rekompensaty z tytułu braku zapłaty za produkty rolne zbyte podmiotom skupującym, które w 2022 r. stały się niewypłacalne. Wnioski producenci rolni będą składać do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w sierpniu 2023 r. Rozporządzenie z procentową stawką naliczenia rekompensaty minister rolnictwa i rozwoju wsi wyda do 15 września 2023 r., w celu wydania przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa decyzji o kwocie rekompensaty do dnia 30 września bieżącego roku, a następnie realizacji płatności.

KOWR przed przyznaniem rekompensaty ze środków funduszu wystąpi do podmiotu skupującego produkty rolne, który jest niewypłacalny, o potwierdzenie braku wypłaty z tytułu należności za zbyte temu podmiotowi produkty rolne. Jeżeli należność na rzecz producentów rolnych powstała po dacie niewypłacalności podmiotu skupującego produkty rolne, ten podmiot, syndyk lub inna osoba sprawująca zarząd nad majątkiem tego podmiotu będą obowiązani do sporządzenia i złożenia dyrektorowi generalnemu Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wykazu uzupełniającego producentów rolnych wraz z kwotami netto należności za sprzedane przez tych producentów produkty rolne. W przypadku nieprzekazania przez podmiot skupujący wykazu producentów rolnych dyrektorowi terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz niepowiadomienia producentów rolnych wspomniany podmiot, syndyk lub inna osoba sprawująca zarząd nad majątkiem tego podmiotu będą obowiązani do zapłaty kary pieniężnej ustalonej w wysokości uzależnionej od okresu opóźnienia, jednak nie wyższej niż 10 tysięcy zł.

Wypłata środków z funduszu na rzecz producentów rolnych z tytułu braku zapłaty za zbyte produkty rolne spowoduje przejście z mocy prawa na KOWR wierzytelności do wysokości wypłaconych rekompensat.

Koszty związane z odzyskiwaniem przez KOWR środków z tytułu wypłaconych rekompensat będą pokrywane ze środków funduszu.

Do dochodzenia roszczeń z tytułu wypłaconych środków z funduszu będą stosowane określone przepisy dotyczące dochodzenia należności przez producentów rolnych.

Wydatki funduszu nie będą mogły przekroczyć kwoty środków funduszu zgromadzonych na rachunku bankowym.

W związku z realizacją przez KOWR zadań w zakresie dysponowania środkami funduszu zaproponowano ustalenie kosztów realizacji tego zadania w wysokości 2,5% wpływu na rachunek funduszu.

Mając na uwadze, że przychody z produkcji rolnej nie są objęte podatkiem dochodowym, a także to, że celem rekompensat jest zapewnienie kontynuowania działalności rolniczej, proponuje się zwolnienie z podatku dochodowego kwoty rekompensat wypłaconych na podstawie omawianej ustawy.

Ustawa zakłada dofinansowanie funduszu ze środków budżetowych państwa w pierwszych 2 latach jego funkcjonowania, tj. w 2023 r., w kwocie nie wyższej niż 50 milionów zł, i w 2024 r., w kwocie nie wyższej niż 100 milionów zł. Z tego powodu projekt utworzenia Funduszu Ochrony Rolnictwa został przedstawiony do notyfikacji Komisji Europejskiej, jako program pomocy państwa.

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Prosiłbym Biuro Legislacyjne, pana mecenasa o opinię.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne zgłosiło jedną uwagę ogólną i 8 uwag szczegółowych do procedowanej ustawy.

Jeżeli chodzi o uwagę ogólną, dotyczy ona art. 12 ust. 2 ustawy, który przewiduje, że wniosek o przyznanie rekompensaty składa się na formularzu opracowanym przez KOWR i udostępnionym na stronie internetowej.

Ten wymóg formalny… Wymóg złożenia wniosku na takim formularzu oznacza, że wniosek złożony na tak sporządzonym formularzu stanowi wymóg formalny procedury administracyjnej. Czyli niezłożenie wniosku akurat na tym formularzu będzie brakiem, ułomnością formalną. W przypadku niespełnienia tak określonego wymogu formalnego wniosek może pozostać bez rozpatrzenia, zgodnie z procedurą określoną w kodeksie postępowania administracyjnego.

I mając na uwadze, w jakim postępowaniu ten formularz należy złożyć, że dotyczy ono de facto uprawnień określonej grupy adresatów… No, tutaj powstaje wątpliwość, czy taki formularz nie powinien stanowić jednak przedmiotu przepisów powszechnie obowiązujących, czyli rozporządzenia. Tak więc tutaj jest de facto analogiczna sytuacja jak w punkcie poprzednim, gdzie koleżanka referowała tę kwestię wniosku, który został określony w drodze rozporządzenia, czyli przepisu powszechnie udostępnionego, a później na stronie internetowej ministerstwa.

I takie rozwiązanie można oczywiście budzić wątpliwości również w świetle konstytucji, art. 87, określającego źródła prawa, i art. 99, który przewiduje, że ustawy, również jeżeli chodzi o kwestie techniczne, proceduralne, są wykonywane w drodze rozporządzeń.

Jeżeli chodzi o uwagi szczegółowe, to pierwsza uwaga dotyczy art. 4 ust. 4 ustawy, który stanowi, że do postępowań w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że procedowana ustawa stanowi inaczej. Tutaj tylko jak gdyby zwrócę uwagę, że to, że do postępowań administracyjnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej w sprawach indywidualnych, stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, jest kwestią bezsporną, oczywistą i wynika już z zakresu przedmiotowego określonego w kodeksie postępowania administracyjnego. Chodzi o art. 1 pkt 1–5. W związku z tym, mając na uwadze wymogi zasad przyzwoitej legislacji, proponuje się zrezygnowanie z zamieszczania w art. 4 ust. 4.

I analogiczna sytuacja odnosi się do ust. 5, który dotyczy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W tym przypadku wskazać można, że ta akurat materia dodatkowo wynika z proponowanych w art. 18 procedowanej ustawy zmian właśnie w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, gdzie przewiduje się szczególny tryb egzekwowania należności z tytułu wpłat.

W uwadze drugiej poruszana jest kwestia art. 9 ust. 6, który określa obowiązek przedłożenia sprawozdania z wykonania planu finansowego funduszu ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych. Tutaj przepis nie określa, komu ma być przypisany ten obowiązek. W związku z tym, oraz też mając na uwadze zasady przyzwoitej legislacji związane z określeniem adresatów danej normy w przepisie prawnym, w przepisie tym proponuje się wskazać adresata określonego w nim obowiązku. Jak się wydaje, jest nim Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Jeżeli tak jest, to rekomenduje się przyjęcie zaproponowanej poprawki.

Jeżeli chodzi o uwagę trzecią, dotyczy ona art. 10 ust. 4 pkt 6 ustawy, który odwołuje się do postanowienia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego. Nazwa własna tego postanowienia nie odpowiada nazwie określonej zarówno we wcześniejszym przepisie art. 10 ust. 3 pkt 3, jak i w samej ustawie – Prawo upadłościowe. Jak się wydaje, chodzi tutaj o nazwę „postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego”, a więc nazwę wskazaną właśnie w art. 10 ust. 3 pkt 3. Jeżeli tak, to również rekomenduje się przyjęcie zaproponowanej poprawki poprawiającej kwestię związaną z nazewnictwem tego postanowienia.

Uwaga czwarta dotyczy art. 11 ust. 1 ustawy w części dotyczącej kwoty wierzytelności netto odnoszącej się do sprzedanych produktów rolnych. To jest też wymóg przyzwoitej legislacji. Bo, jak się wydaje, chodzi o zbycie tych produktów rolnych. I wszystkie pozostałe przepisy procedowanej ustawy posługują się właśnie terminem „zbycie”. Tak więc mając na uwadze kwestię jednolitości, wymogu posługiwania się tym samym określeniem na nazwanie tych samych pojęć, proponuje się przyjęcie stosownej poprawki.

Uwaga piąta dotyczy art. 11 ust. 5. Proponuje się określić w tym przepisie termin, w jakim osoba upoważniona ma wykonywać nałożone na nią obowiązki przekazywania określonych dokumentów dyrektorowi generalnemu KOWR oraz informowania o tym producenta rolnego, któremu nie zapłacono za zbyte produkty rolne. Z procedowanego przepisu nie wynika, kiedy te obowiązki… w jakim terminie należy informować adresatów. Tutaj ewentualna propozycja poprawki zależy oczywiście od wyjaśnień pana ministra.

Uwaga szósta dotyczy art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy. To jest kwestia użycia odpowiedniego spójnika przy poszczególnych wyszczególnieniach. Chodzi o pkt 1. To jest moja wątpliwość. Być może taka była intencja projektodawcy. Niemniej jednak użycie spójnika „lub” oznacza, że wniosek o rekompensatę może być złożony zarówno w roku wskazanym w punkcie pierwszym, jak i wskazanym w punkcie drugim. Wydaje się, że tutaj chodzi o to, że wniosek w danej sprawie powinien być złożony albo w roku określonym w punkcie pierwszym, albo w punkcie drugim, ale nie w jednym i w drugim. Jeżeli ta wątpliwość jest zasadna, to proponuje się przyjęcie odpowiedniej poprawki.

Uwaga siódma dotyczy przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, który proponuje się uzupełnić, wskazując w nim podmiot, któremu są udostępniane informacje przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz przez Inspekcję Weterynaryjną. I również, jeżeli jest to Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, jak się wydaje, to proponuje się dookreślenie tego zgodnie z wymogami przyzwoitej legislacji, poprzez przyjęcie odpowiedniej poprawki.

I uwaga ostatnia, dotycząca przepisu art. 15 ust. 2. Wynika z niego, że informacje wskazane w poprzedzającym go ust. 1, a więc wykaz podmiotów skupujących… że informacje dotyczące konkretnego podmiotu, będą udostępniane w terminie 3 miesięcy od dnia rejestracji tego podmiotu w rejestrze. A więc de facto tylko raz. I podobnie analogiczna uwaga dotyczy art. 24. Pytanie, czy intencją projektodawcy jest faktycznie, żeby informacje dotyczące takiego podmiotu były przekazywane tylko raz, a więc, odpowiednio, albo w terminie 3 miesięcy od dnia rejestracji go w rejestrze, albo też, jak wynika z przepisu przejściowego, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Jeżeli informacje, które zostaną przekazane, a następnie ulegną zmianie, również powinny być przekazywane, no, to należy zamieścić odpowiedni przepis wskazujący, że zmieniane informacje również są przekazywane KOWR. W takim przypadku, jeżeli ta wątpliwość jest zasadna, proponuje się przyjęcie odpowiedniej poprawki. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu legislatorowi.

Prosiłbym pana ministra o odniesienie się do uwag. Jak te uwagi… Należy je przyjąć, czy nie?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący, poproszę o odpowiedź pana dyrektora Małaczka i panią dyrektor Szelągowską. Bardzo proszę.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę, Panie Dyrektorze.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, co do pierwszej uwagi, która dotyczy przepisu art. 4 ust. 4, stanowiącego, że do postępowań w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej stosuje się przepisy ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, oraz do art. 4 ust. 5, który odsyła do przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, my uważamy, że te regulacje są zasadne, chociażby z tego względu… Jeżeli chodzi o kodeks postępowania administracyjnego, to należy zauważyć, że mamy w tej ustawie 2 procedury, w których są wydawane decyzje. Jedna procedura to jest właśnie k.p.a., a druga procedura to jest ordynacja podatkowa. W związku z tym też świadomie w ustawie piszemy „decyzja administracyjna”. W takich sytuacjach chodzi nam o to, aby te decyzje były wydawane w trybie postępowania administracyjnego. W sytuacji, gdy piszemy w ustawie „decyzja”, chodzi o przypadki, gdy jest stosowana ustawa – Ordynacja podatkowa. Tak więc uważamy taką proponowaną poprawkę za niezasadną.

Jeżeli chodzi o drugą uwagę, to odniesie się do niej pani dyrektor Szelągowska.

Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Dziękuję bardzo.

Uwaga druga nie jest zasadna, gdyż sprawę tę reguluje art. 6 ust. 1 pkt 2, w którym jest mowa o tym, że krajowy ośrodek ustala plan finansowy funduszu oraz opracowuje sprawozdanie z wykonania planu finansowego funduszu. W związku z tym nie ma żadnych wątpliwości, że sprawozdania z wykonania planu finansowego nie może przedłożyć żaden inny podmiot niż krajowy ośrodek. Tak że czytamy art. 6 razem z art. 9.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Co do trzeciej uwagi, do art. 10 ust. 4 pkt 6, to chciałbym tylko podkreślić… To dotyczy uznania zagranicznego postępowania upadłościowego. Chciałbym tylko podkreślić, że przy formułowaniu tych przepisów wzorowaliśmy się na już obowiązujących przepisach, mianowicie na ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Mechanizm, który tam jest uregulowany, w istocie jeden do jednego przenieśliśmy do omawianych dzisiaj regulacji, żeby była spójność systemowa. I właśnie w tamtych przepisach jest mowa o takim postanowieniu, postanowieniu o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego. Oczywiście, też sięgnęliśmy do przepisów prawa upadłościowego, do przepisów rozporządzenia unijnego, które dotyczy międzynarodowego postępowania upadłościowego. I w naszej ocenie takie rozwiązanie jest właściwe.

Chciałbym też nadmienić, że wprawdzie my nie jesteśmy specjalistami od prawa upadłościowego, ale w toku uzgodnień projekt ustawy był uzgadniany z ministrem sprawiedliwości, który co do tych rozwiązań w takim kształcie, w sensie używanych pojęć, nie wnosił żadnych zastrzeżeń. Tak że też uważamy, że ta uwaga nie jest zasadna.

Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Poprawka nr 4 dotycząca użycia wyrazu „zbycie” w stosunku do wyrazu „sprzedaż” przewijającego się w innych artykułach… Otóż wzorowaliśmy się na zbyciu, czyli pojęciu rozumianym szerzej niż tylko sprzedaż. I „zbycie produktów rolnych”… To jest użyte tylko i wyłącznie przy przygotowywaniu przez syndyka lub inną osobę sprawującą nadzór nad majątkiem podmiotu upadłego listy wierzytelności.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Jeszcze uzupełnię tę sprawę: proszę zwrócić uwagę, że tam jest mowa o kwocie wierzytelności netto. Taka wierzytelność w istocie może powstać jedynie w sytuacji, gdy produkty zostaną sprzedane. No, jeżeli zbycie polega na darowiźnie, wierzytelności nie ma, tak? Tak więc wydaje nam się… Mamy przekonanie – żeby już zadowolić pana legislatora, nie gdybać – że takie rozwiązanie jest właściwe.

(Brak nagrania)

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Piąta uwaga dotyczy art. 11 ust. 5 ustawy. Ten przepis, art. 11 ust. 5, należy w naszej ocenie czytać razem z art. 11 ust. 1. Wprawdzie art. 11 ust. 5 faktycznie nie określa żadnego terminu przedłożenia dokumentów, które są w nim wymienione, niemniej jednak zgodnie z art. 11 ust. 1… Może odczytam, przynajmniej fragment. „Podmiot skupujący, który stał się niewypłacalny, syndyk albo inna osoba sprawująca zarząd nad majątkiem tego podmiotu, w terminie 2 miesięcy od daty niewypłacalności, sporządzają i przekazują Dyrektorowi Generalnemu Krajowego Ośrodka w wersji elektronicznej wykaz producentów rolnych, których wierzytelności wobec tego podmiotu z tytułu zbycia produktów rolnych powstały przed datą niewypłacalności tego podmiotu, obejmujący”… I tu są wymienione określone informacje.

Art. 11 ust. 5 odnosi się do art. 11 ust. 1. Mianowicie wskazuje… Właściwie odnosi się do ust. 4, który odnosi się do ust. 1. Ust. 4 wskazuje, że przepisu ust. 1, czyli tego obowiązku przekazywania określonych informacji, nie stosuje się w razie niewypłacalności podmiotu skupującego, która zachodzi w przypadku… I tutaj jest określony przypadek.

Z kolei art. 11 ust. 5 wskazuje, że w przypadku, o którym mowa w ust. 4, osoba upoważniona, o której mowa w art. 16, ma przekazać dyrektorowi generalnemu określone informacje. Jeżeli tych informacji nie przekaże, to wtedy – tak postanowiliśmy – będzie miał zastosowanie w istocie art. 11 ust. 1. Czyli termin na przekazanie wspomnianych informacji to jest termin 2 miesięcy. Jeżeli one nie zostaną przekazane w tym terminie, w takim razie ten podmiot jest obowiązany przekazać informacje wynikające z art. 11 ust. 1. A jeżeli takich informacji nie przekaże, to podlega odpowiedniej sankcji, która jest określona w dalszej części ustawy.

(Rozmowy na sali)

Jeżeli chodzi o art. 12 ust. 2, czyli uwagę szóstą, pan mecenas wskazał na alternatywę łączną, której użyliśmy w tym przepisie, mianowicie spójnik „lub”. W naszej ocenie taka alternatywa jest właściwa, z tego względu, że wniosek o przyznanie rekompensaty nie musi być złożony jeden raz. Może być złożony 2 razy, w zależności od sytuacji danego podmiotu. Może być złożony w roku następującym po roku, w którym podmiot skupujący, który nie zapłacił za faktury, stał się niewypłacalny, ale też może zostać złożony 2 lata po roku, w którym podmiot skupujący, który nie zapłacił za faktury, stał się niewypłacalny. Dlatego przyjęliśmy alternatywę wyrażoną sformułowaniem „lub”.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Tak, siódma uwaga, pani dyrektor…

Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Jeszcze wrócę może do uwagi szóstej, żeby wzmocnić naszą argumentację. Możliwość złożenia przez producenta rolnego wniosku o rekompensatę w kolejnym roku, wynika z tego, że gdyby nabór wniosków o rekompensatę był tylko w jednym roku, mogłoby się zdarzyć, że nie wszyscy by zdążyli, nie wszyscy mogliby złożyć wszystkie dokumenty. W związku z tym jest ta dodatkowa szansa na drugi nabór, 2 lata po roku, w którym była ogłoszona upadłość.

Poprawka nr 7 dotyczy dodania, że inspekcja udostępnia krajowemu ośrodkowi… Otóż w art. 15 ust. 1 wyraźnie jest napisane, że w celu realizacji zadania krajowego ośrodka udostępnia się informacje. W związku z tym nie ma potrzeby informowania jeszcze raz, że udostępnia się informacje krajowemu ośrodkowi.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

To jest uwaga dotycząca art. 15 ust. 2. W istocie tak zakładaliśmy, że te informacje zostaną przekazane jednorazowo i one nie będą aktualizowane w odniesieniu do tego podmiotu, gdyż one dotyczą konkretnej sytuacji niewypłacalności. Ta niewypłacalność następuje w danym momencie, więc istotne są informacje z tego danego momentu. Z tych informacji jedynie mogłoby się zmienić tak naprawdę miejsce zamieszkania bądź adres, ale, tak jak mówię, nie jest to istotne z punktu widzenia tego przepisu. Dziękuję.

Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Jeszcze może uzupełnię. Art. 15 mówi o tym, że inspekcje udostępniają krajowemu ośrodkowi rejestry podmiotów skupujących. Udostępniają jednorazowo w momencie, kiedy ustawa wejdzie w życie, a następnie mają trzymiesięczny okres w momencie rejestracji nowego podmiotu skupującego. Chodzi o to, żeby można było uchwycić wszystkie podmioty skupujące, które są obowiązane do wnoszenia wpłat na rzecz funduszu.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Witam pana ministra Ryszarda Bartosika.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik: Dzień dobry. Witam państwa.)

Zgodnie z obietnicą jest tutaj z nami.

O głos prosił pan mecenas.

Proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Ja postaram się krótko odnieść do wyjaśnień. Dziękuję bardzo za wyjaśnienia.

Jeżeli chodzi o uwagę szczegółową pierwszą, po części przyjmuję wyjaśnienie. Jeżeli państwo uważacie, że może być wątpliwe dla organu profesjonalnego, który prowadzi postępowanie administracyjne, czy w postępowaniu wydającym decyzję rozstrzygającą administracyjną w danej sprawie ma stosować przepisy kodeksu postępowania administracyjnego czy ordynacji podatkowej, ja to przyjmuję, chociaż wydaje mi się, że organ profesjonalnie działający powinien wiedzieć. Tak więc przyjmuję to do wiadomości.

Jeżeli chodzi o uwagę czwartą dotyczącą art. 11 ust. 1, gdzie była wskazana wątpliwość, że chodzi o sprzedaż produktu rolnego w danym przypadku, a nie o zbycie, to jeżeli państwo uważacie… Oczywiście też… Moja wątpliwość podyktowana była tym, że pozostałe przepisy konsekwentnie wskazują na zbycie.

Jeżeli chodzi o uwagę szóstą dotyczącą art. 12 ust. 2 pkt 2, tam, gdzie były wątpliwości, czy chodzi o spójnik alternatywy łącznej „lub” czy „albo”, to, tak jak wskazałem w wyjaśnieniach, to zależy od intencji projektodawcy. Jeżeli państwo uważacie, że zastosowany spójnik alternatywy łącznej jest prawidłowy, również przyjmuję to do wiadomości.

Jeżeli chodzi o uwagę szczegółową ósmą dotyczącą informacji udostępnianych, to ja również przyjmuję to do wiadomości. Przy czym, tak jak pan dyrektor zaznaczył, będzie jakaś zmiana, np. teoretycznie zmiana adresu, która również powinna być zgłoszona. Czy ona jest istotna, czy nie, ja nie wiem, natomiast taka zmiana będzie. Zatem jeżeli tego przepisu, który zaproponowałem, nie będzie, to taka zmiana adresu, informacja o zmianie tych danych też nie powinna być przekazana, ponieważ organ musi działać w granicach i na podstawie prawa. Ale to również przyjmuję do wiadomości. Jeżeli państwo uważacie, że ten przepis, tak jak w uwadze wskazałem, nie jest zasadny i potrzebny, to jest to państwa decyzja.

W pozostałym zakresie jak najbardziej podtrzymuję swoje uwagi, np. w przypadku poprawek, gdzie wskazywałem, że należy wskazać albo adresata obowiązku, albo adresata wskazanego w przepisie. Pani dyrektor wskazała wymogi zasad techniki prawodawczej zawarte w §25. To, że z innego przepisu należy dedukować, wnioskować, że ten podmiot, który w innym przepisie jest objęty jakimś obowiązkiem, to jest ten sam podmiot… Oczywiście można. Ja dlatego wskazałem, że należy wnioskować, natomiast zasady prawidłowej legislacji zawarte w §25 wymagają, aby w każdym przepisie określającym obowiązek to wskazać. To, że z jednego przepisu wynika, że KOWR ustala roczny plan finansowy funduszu, nie oznacza, że jest jednocześnie obowiązany do jego przekazania ministrowi w określonym terminie. To są zupełnie dwie inne czynności. Oczywiście można dedukować, że jeżeli ktoś coś ustala, to jednocześnie przekazuje, ale z przepisu to nie wynika.

Podobnie jest oczywiście w przypadku uwagi siódmej. Ten obowiązek, jeżeli jest obowiązkiem, powinien jednoznacznie wskazywać podmiot, który jest obowiązany do wykonywania konkretnej czynności i nie powinno się zgodnie z przyzwoitą legislacją wywodzić tego adresata z innych przepisów. To tyle. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu pana przewodniczącego Kazimierza Kleinę.

Senator Kazimierz Kleina:

Ja zgłaszam poprawki legislacyjne, które zostały przygotowane przez Biuro Legislacyjne, te, które podtrzymał pan mecenas, a które według pana mecenasa nie do końca zostały wyjaśnione w sposób poprawny.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Ja mam prośbę, żebyśmy zaznaczyli, które poprawki pan mecenas podtrzymuje, a przejmuje kolega przewodniczący. Proszę wymienić, które…

(Senator Kazimierz Kleina: Tak, już za chwileczkę.)

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

To będą 3 poprawki, bo, tak jak wskazałem, wydaje mi się, że zaproponowana poprawka nr 8 również jest zasadna, natomiast przyjmuję do wiadomości intencję przedstawiciela projektodawcy. Chodzi o uwagę drugą, uwagę trzecią i uwagę siódmą. Uwaga druga dotyczy…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Trzecią?)

Uwagę drugą, trzecią i siódmą.

Uwaga druga dotyczy art. 9 ust. 6, gdzie po wyrazie „przedkładanym” wskazuje się właśnie, że obowiązek przedłożenia dotyczy krajowego ośrodka.

Trzecia uwaga dotyczy art. 10 ust. 4 pkt 6, gdzie po wyrazie „uznaniu” dodaje się wyrazy „orzeczenia o wszczęciu postępowania głównego”. Tutaj nie podzielam wyjaśnień pana dyrektora, dlatego że ten przepis ewidentnie odwołuje się do przypadku, o którym mowa we wcześniejszym ust. 3 pkt 3, więc do przepisu, który inaczej wskazuje nazwę tego postanowienia. Tak więc tutaj jeszcze mam pytanie, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, do pana dyrektora, czy w obu przypadkach chodzi o to samo postanowienie, czy o dwa inne. Bo, Panie Dyrektorze, odwołanie w art. 10 ust. 4 w pkcie 6: „w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 3”, gdzie to postanowienie jest, wskazywałoby, że to są te same postanowienia.

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

Ja, odpowiadając na tę uwagę, wskazywałem na przepisy ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawców, konkretnie na art. 5 ust. 3 tej ustawy. Mówiłem, że wzorowaliśmy się na tych rozwiązaniach, żeby zachować jakby systemową spójność przepisu. Te przepisy w ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy zostały wprowadzone bodajże ustawą – Prawo upadłościowe. To znaczy była taka duża nowelizacja, bo mieliśmy taką sytuację, że była ustawa – Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. W którymś momencie – nie pamiętam, w którym to było roku, bodajże w 2015 r. czy 2016 r. – zostały uchwalone 2 ustawy… To znaczy została uchwalona właściwie jedna ustawa – Prawo restrukturyzacyjne oraz zmiana ustawy – Prawo upadłościowe. W tym czasie dokonano korekty zmiany ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Tamte zmiany miały związek z wykonaniem przepisów rozporządzenia unijnego z 2015 r., nie pamiętam jego numeru. I w taki oto właśnie sposób wprowadzono uregulowanie do tamtej ustawy. Dlatego, tak jak mówiłem, my się wzorowaliśmy na tym rozwiązaniu, żeby mieć pewność, że mamy dobre rozwiązanie, właściwe, takie, jakie obowiązuje w systemie prawnym.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Ja tylko uzupełnię swoje pytanie.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę, Panie Mecenasie.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

Panie Dyrektorze, ale pan dyrektor nie odpowiedział na moje pytanie. Czy to są te same postanowienia? Bo skoro ja czytam w art. 10 ust. 4 pkt 6: „wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego” i jest tutaj zastrzeżenie: „w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 3”, to ja wracam do tego ust. 3 pkt 3 tego przypadku, który stanowi: „sąd upadłościowy, zgodnie z przepisami prawa upadłościowego dotyczącymi międzynarodowego postępowania upadłościowego, wyda – tutaj jest nazwa własna – postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego”. Wydaje się, że to są te same postanowienia, ale nazwy są inne. Jest odwołanie do prawa upadłościowego i dotyczącego międzynarodowego postępowania upadłościowego. Tam też jest tylko jak gdyby odniesienie do postanowienia nazwanego: „o uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego”. Jeżeli te dwa postanowienia to są te same postanowienia, to w ust. 4 pkt 6 jest nieprawidłowa nazwa. Stąd pytanie: czy to są te same postanowienia?

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Panie Dyrektorze?

Zastępca Dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Paweł Małaczek:

To ja jeszcze raz powtórzę. Taka sama regulacja jest w ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych. Nie jestem sędzią. Nie jestem ekspertem od prawa upadłościowego. Tylko tyle mogę dodać.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Pan senator Kazimierz Kleina.

Proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Ja zgłaszam tę poprawkę. Mam tylko prośbę do pana dyrektora, żeby tak dość ostrożnie powoływać się na istniejące przepisy, bo mamy w ostatnich latach mocne doświadczenie, że po prostu dość lekką ręką się wprowadza przepisy i one są ewidentnie sprzeczne z innymi przepisami czy z zapisami konstytucyjnymi. I później właśnie takie osoby jak pan powołują się, że: ale przecież tam w 2017 r. takie przepisy już zostały uchwalone. Właśnie myśmy wtedy, w 2017 r. czy 2016 r., czy 2018 r. zwracali na to uwagę i wtedy tego nikt nie przyjmował, a teraz państwo się powołujecie na tamte przepisy, traktując, że wszystko jest okej, prawda? Czyli to, że kiedyś przyjęto złe przepisy, nie może być argumentem za tym, że na nie dzisiaj się możemy powoływać, bo to jest takie lekceważące stosowanie prawa i to nastąpiło po likwidacji Trybunału Konstytucyjnego. Nikt dzisiaj ze strony rządzącej w ogóle nie przejmuje się tym, jaki jest zapis. Nie wiem, czy pan to zauważył. Bo i tak tego nikt nie będzie weryfikował, bo nie ma kto tego robić. I to jest ten problem. Dlatego wolałbym, żeby pan odpowiadał wprost na pytania pana mecenasa, niż powoływał się na przepisy, które nie wie nawet, kiedy powstały. To jest duże ryzyko. Niestety widzimy, że w ostatnim czasie legislatorzy, ministrowie strony rządowej powołują się właśnie na przepisy, które – my już wcześniej to zauważyliśmy – są złe. Nie mówię, że w tym wypadku tak jest, ale powoływanie się na to… Raczej wolałbym, żeby pan wprost odpowiedział na pytanie pana legislatora, niż powoływał się na przepisy.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Ja rozumiem, że wyjaśniliśmy sobie sytuację. Pan podtrzymuje poprawkę. Nie ma o czym dalej dyskutować. Decyzje zostaną podjęte w głosowaniu.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Leszek Czarnobaj:

Ja również chciałem się podpisać pod wnioskiem pana senatora Kleiny. Ale chciałbym, Panie Mecenasie… Mam 2 pytania, pierwsze do pana mecenasa, a drugie do pana ministra. Rozmawiamy tu o uwagach szczegółowych, natomiast chciałbym, żeby pan się odniósł, czy i jak, w pana ocenie, odnieśli się państwo z ministerstwa do pierwszej uwagi, nie szczegółowej, tylko tej fundamentalnej.

(Głos z sali: Przyśpiesz.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Chcę, ale widzisz, jak jest…

Udzielam głosu…

Senator Ryszard Bober:

Dziękuję bardzo.

Widzę, że prawnie będziemy rozstrzygali istotę spraw, które są być może troszeczkę ważniejsze. Wszystko jest ważne, Panie Senatorze. Ja chcę tylko podziękować za tę inicjatywę, bo chcę przypomnieć, że Senat w swej mądrości dwukrotnie już składał poprawki i widział potrzebę w przypadku nowelizacji ustawy budżetowej. Dziękuję panu senatorowi Arndtowi i Kleinie, że przychylili się do takich wniosków. Senat w 2021 r. wnioskował na rok 2022, żeby kwotę ponad 500 milionów przeznaczyć na podobny fundusz. Natomiast w roku ubiegłym ta kwota była zdecydowanie większa. Ministerstwo odniosło się. Fundusz jest niewątpliwie potrzebny.

Natomiast, Panie Ministrze, żeby skracać i wrócić do sedna, mam takie istotne pytania. Rozumiem, że wszystkie podmioty skupowe będą…

(Senator Leszek Czarnobaj: Co to za metoda. Ja zadaję pytanie i…)

Dostaniesz odpowiedź łączną.

(Senator Leszek Czarnobaj: Ale ja nie zadałem pytania panu ministrowi. Czy to rozumiesz?)

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Ja połączyłem pytania, żeby pan minister odpowiedział na nie łącznie, bo zaczniemy długą debatę.)

Tak. Chodzi mi konkretnie, Panie Ministrze…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan mecenas zapewne odpowie, odpowiedź zostanie udzielona.

Co budzi wątpliwości? Jeżeli zobowiązane są… Bo rolnicy często traktują to jako parapodatek. Ja się nie wypowiadam w tych kategoriach. Budowanie funduszu jest potrzebne. Nikt nie chce płacić. Jedni i drudzy mówią, że ten sektor będzie się składał na inny sektor itd., w zależności od tego, jaka jest koniunktura na rynku w danym roku. Krótkie pytania. Czy rolnicy są zobowiązani do tego, jeżeli prowadzą między sobą obrót? Czy w ramach faktur RR będzie również zobowiązany do tego, żeby 0,125% podatku odprowadzać na fundusz? Jak traktowany będzie rolniczy handel detaliczny? Czy w obrocie… Czy rolnicy, którzy prowadzą działalność w ramach działów specjalnych rolnictwa, będą również do tego zobowiązani, bo często jest to poza podmiotami skupowymi? To są naprawdę niewyjaśnione kwestie, które są między wierszami zapisane. Na tę chwilę dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy jeszcze ktoś chciał zadać pytanie lub zabrać głos w dyskusji?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę się przedstawić.

Dyrektor do spraw Koordynacji Projektów w Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Karol Stec:

Karol Stec, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.

Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Panie Ministrze! Szanowni Panowie Senatorowie!

Chciałbym zwrócić uwagę na parę kwestii związanych z tą ustawą już przyjętą przez Sejm i debatowaną obecnie przez Wysokie Komisje. Nie jesteśmy przeciwni wspomaganiu rolników i rozwiązywaniu problemów związanych z niewypłacalnością podmiotów, które skupują od rolników, a nie dokonują płatności za zakupione płody rolne. Natomiast zwracamy uwagę na to w imieniu handlu, że tak naprawdę tutaj dochodzi kwestia, o której przed chwilą powiedział pan senator, tzn. nie wiadomo, kto ma płacić. To jest jedna sprawa. I tu wypowiadam się w imieniu sieci handlowych. Nie wiemy, czy mamy płacić, jeżeli kupujemy bezpośrednio od rolnika, a ideą łańcucha dostaw jest jego skracanie. Rozumiemy, że ideą obciążenia opłatą dotykały pośredników, czyli tych, którzy są między rolnikiem a punktem sprzedaży detalicznej. Natomiast jeżeli te opłaty będą dotykały również tego najbardziej skróconego łańcucha dostaw, czyli zakupu bezpośredniego między siecią handlową a producentem rolnym, to dojdziemy do paradoksu, tzn. najbardziej skrócony, najszybszy, najbardziej efektywny łańcuch i najbardziej korzystny dla rolnika będzie również obciążony tą opłatą. Tutaj chodzi o to, co pan senator również powiedział, że nie wiadomo, który sektor będzie dotował w sytuacji pobierania tej opłaty. Z drugiej strony niestety finansowanie funduszu ma charakter parapodatkowy, tzn. jest to de facto reżim ustawy VAT-owskiej, czyli deklaracje kwartalne plus reżim ordynacji podatkowej w odniesieniu do składających deklarację. Tak więc tutaj chciałbym zwrócić uwagę na to, że z punktu widzenia np. naszej branży, która ma swój podatek sektorowy – podatek od sprzedaży detalicznej, płacimy go w wysokości kilku miliardów rocznie w zależności od kolejnego roku – wygląda to tak, że będziemy obciążeni kolejną daniną, z naszego punktu widzenia daniną o charakterze publicznym, jeżeli rzeczywiście sieci handlowe również będą nią obciążone w momencie robienia bezpośrednich zakupów.

Zwracamy również uwagę na to, że nasza branża, zresztą tak jak branża producencka, również jest obciążona innymi opłatami, chociażby podatkiem cukrowym. Zatem te obowiązki, które są wprowadzane w bardzo trudnym okresie dla wszystkich przedsiębiorców… Bo trzeba podkreślić, że z jednej strony inflacja zmniejsza popyt na produkty i na artykuły spożywcze, z drugiej strony jest to, o czym było powiedziane przy omawianiu poprzedniej ustawy o akcyzie, o dopłatach do akcyzy na olej, tzn. wszyscy tak naprawdę walczymy z wysokimi kosztami. W związku z tym zwracam się z prośbą o doprecyzowanie, kto tak naprawdę jest podmiotem skupującym, czyli obciążonym tą opłatą, czy są to np. rolnicy prowadzący sprzedaż bezpośrednią, czy są to sieci handlowe, które kupują bezpośrednio od producentów rolnych.

Kolejna sprawa. Czy opłata ma być pobierana jednokrotnie? Może się zdarzyć w łańcuchu, że producent rolny będzie sprzedawał kolejnemu producentowi rolnemu, tak jak zresztą pan senator powiedział. I teraz powstaje pewne pytanie: ile razy ta opłata będzie pobrana, raz czy więcej razy? W tej ustawie nie jest to powiedziane. Nie ma rozwiązania, że jeżeli opłata już jest jeden raz pobrana, to nie powinna być pobrana w łańcuchu kolejny raz. To jest kolejny element.

Druga i ostatnia uwaga dotyczy definicji producenta rolnego. Nie wiem, czy dobrze rozumiemy, ale literalnie wychodzi, że producenci również z innych krajów Unii Europejskiej mogliby być beneficjentami i mogliby podlegać temu reżimowi. Zatem jest pytanie: czy dobrze to sprecyzowano co do zakresu terytorialnego producentów rolnych?

Zwracamy również uwagę na to, że z naszego punktu widzenia wejście w życie tej ustawy powinno nastąpić jednak 1 stycznia 2024 r. Rozumiemy oczywiście potrzebę szybszego składania ewentualnych wniosków, natomiast zwracamy uwagę, że realizacja obowiązków administracyjnych i wprowadzenie zmian dla wszystkich podmiotów w łańcuchu dostaw, nie tylko dla nas, ale także dla przetwórców, dla producentów, w końcu dla sieci handlowych, chociaż mam nadzieję, że nie, również wymaga czasu. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania?

Zamykam dyskusję.

(Senator Ryszard Bober: Niech pan minister odpowie.)

Nie, ale już więcej nie będzie, bo musimy kończyć.

(Senator Ryszard Bober: To zostaną pytania bez odpowiedzi.)

(Senator Leszek Czarnobaj: Ale jak pan minister nie odpowie, to…)

Dobra. Proszę. Udzielam głosu panu ministrowi, żebyśmy się tutaj nie sprzeczali.

Proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Ja rozumiem, że na pierwsze pytanie pana senatora pan senator oczekuje od nas odpowiedzi?

(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, od pana legislatora.)

Czyli odpowiadam na pytania poza tym pytaniem, żebyśmy mieli jasność. Tak?

(Senator Leszek Czarnobaj: Tak.)

Szanowni Państwo, jedna podstawowa i generalna sprawa jest taka, że ta ustawa jest stworzona dla rolników, dla tych, którzy są poszkodowani, nie dla przedsiębiorców, którzy nie chcą wypłacać rolnikom za ich płody rolne, tylko dla rolników. O tym tutaj mówimy i taka jest idea tej ustawy.

Kto będzie wpłacał na ten fundusz? Otóż podmioty prowadzące skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, czyli podmioty skupujące, pierwsze podmioty, które kupują. Nie obejmuje to handlu rolniczego, handlu detalicznego. Jak państwo doskonale wiedzą, rolniczy handel detaliczny to jest sprzedaż z własnego gospodarstwa i to chyba jest jasne. Jeżeli podmiot ma zarejestrowaną działalność handlową i kupuje od rolnika, ten podmiot będzie płacił na wyodrębniony rachunek na fundusz.

Chcę jeszcze raz państwu powiedzieć, o czym my tutaj mówimy. Wysokość wpłat to jest 0,125%. To chyba było już tutaj podawane. Argumentacja ze strony przedsiębiorców jest taka, jak tutaj jakieś ogromne obciążenie byśmy nakładali. Nie jest to naszym zdaniem obciążenie, które powodowałoby jakieś daleko idące negatywne skutki finansowe dla przedsiębiorstw skupujących.

Było też pytanie, czy to będzie dotyczyć sieci handlowych. W tym zakresie, jeśli sieć handlowa kupuje od rolnika, to wprost wynika z przepisów, że tak, wtedy, kiedy produkt jest bezpośrednio dostarczany do rolnika. I nie widzę w tym żadnego działania na niekorzyść.

To chyba wszystko, co mam do powiedzenia. Czy jeszcze jakieś…

(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Ministrze, bo mówi pan „sieci handlowe”. A małe sklepy bezpośrednio…)

Jeżeli prowadzą skup, to tak.

(Senator Leszek Czarnobaj: To znaczy nie. Powiedział pan: podmiot, który prowadzi sprzedaż. Czyli sklep prowadzi sprzedaż. Bierze od rolnika i sprzedaje.)

Tak.

(Senator Leszek Czarnobaj: No właśnie. Czyli nie ma zarejestrowanego skupu, tylko kupuje od rolnika i sprzedaje.)

Prowadzi działalność handlową.

(Senator Leszek Czarnobaj: Czyli każdy sklep, który dokonuje tej transakcji, będzie to opłacał.)

(Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Wystawia fakturę VAT.)

Tak, ale wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że to jest nakierowane na te duże skupy. Jeśli ktoś kupuje płody rolne w dużych ilościach…

(Senator Leszek Czarnobaj: Czyli mały nie będzie musiał…)

(Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Jeżeli nie jest podatnikiem VAT, to nie.)

Mały będzie musiał, ale większość tych środków… Tak, będzie musiał po to, abyśmy zabezpieczyli rolników przed sytuacjami, które miały dotychczas miejsce. Ja występuję tutaj w interesie rolników. Rozumiem, że jest rozbieżność interesów. To jest zrozumiałe w przypadku takiej ustawy. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Jeszcze raz prosił o głos pan senator.

Proszę.

Senator Ryszard Bober:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, czyli rolnicy między sobą… rolnik, rozumiem, nie jest zobowiązany… Moje pytania wynikały…

(Senator Kazimierz Kleina: Nie jest zobowiązany do czego?)

Do opłaty na rzecz funduszu, wniesienia 0,125% wartości faktury.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Rozumiem.

(Senator Kazimierz Kleina: Rzeczywiście tak jest?)

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Chyba że wystawi fakturę, bo pani minister przed chwilą mówiła…)

Ale wszystko jest ofakturowane…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik: Ale nie prowadzi działalności handlowej.)

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: Do mikrofonu, proszę.)

Dopiero po przetworzeniu, tak…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik: …Kupuje u innego rolnika, nie płaci.)

Nie płaci. Chodziło nie o kwestię odprowadzanej kwoty, ale o kary, które są wysokie w przypadku nienałożenia… nieadekwatne do wnoszonej kwoty na rzecz funduszu.

Panie Ministrze, jaka kwestia budzi wątpliwości? Upadłość następuje dopiero po okresie 2–3 lat. Tak naprawdę państwo w tym roku zabezpieczacie środki w wysokości nie większej niż 50 milionów zł za rok 2022. A co z firmami, z rolnikami, którzy zostali poszkodowani wcześniej? Np. firma „Ziarno” ma zobowiązania na 19 milionów zł? Upadłość już jest ogłoszona. Sąd rozstrzygnął. Rolnicy nie otrzymali środków. Czy w takiej sytuacji mogą występować? Czy tylko dotyczy to roku 2022, a nie lat wcześniejszych? Ta kwota jest rzeczywiście… Bo kwota nie większa niż 50 milionów oznacza, że jeżeli ministerstwo przeznaczy 10 milionów, spełni warunek ustawowy. Ja bym prosił, żebyśmy może zmienili: nie mniejsza niż 50 milionów. 50 milionów zł to jest tak naprawdę 5 tysięcy t zboża po 1 tysiąc zł. A obawiam się, że z tytułu tylko samego roku 2022 dla firm, które skupowały tylko zboże, będzie to większy problem i będzie to opiewało na zdecydowanie większą kwotę. Dziękuję.

(Senator Kazimierz Kleina: Składasz wniosek, tak?)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Ale jeszcze nie było formalnego wniosku, tylko było pytanie do pana ministra, co na to pan minister, tak?

(Senator Leszek Czarnobaj: Ale zanim pan minister odpowie, to jeśli można, ja jeszcze…)

(Głos z sali: Do mikrofonu.)

Proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, nawiążę do tego, o czym mówił tutaj pan senator. Czy mógłby pan minister powiedzieć, czy macie państwo dane, jaka jest wielkość problemu dotyczącego firm upadających za rok 2022 lub 2021? Czy jest taka kalkulacja? Bo skoro mówimy, że to ma być do 50 milionów, to na podstawie czegoś, co było realizowane. Jak historycznie wygląda problem? Czy to jest problem na rynku dotyczący 100 milionów, 2 milionów czy 20 milionów zł? Wtedy wniosek senatora będzie…

(Senator Kazimierz Kleina: Albo rozsądny, albo nierozsądny.)

Albo rozsądny, albo nierozsądny.

(Głos z sali: Jak zwykle głupi.)

(Senator Kazimierz Kleina: Nie, bo nie wiemy, czy…)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, rozumiem, że pan minister udziela odpowiedzi.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Tak. Ja jeszcze jestem winien odpowiedź na pytanie. Było pytanie pana senatora dotyczące podmiotów zagranicznych. Tutaj, w ustawie, jest obowiązek, że podmiot musi być zarejestrowany w naszym systemie, w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jeśli jest, to przepisy go obowiązują, a jeśli nie, to nie. Mamy to zapisane w ustawie.

Jeżeli chodzi o upadłość, to mamy tutaj zapisanych 197 przypadków upadłości. To jest rok…

(Zastępca Dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Pierwsza połowa…)

Pierwsza połowa 2022 r. Innych danych w tej chwili nie posiadam.

(Głos z sali: Na kwotę?)

Kwoty nie mamy, nie dysponuję w tej chwili danymi, jaka to jest kwota.

Szanowni Państwo, nie jesteśmy w stanie przychylić się w tej chwili do zmiany tych zapisów. Mamy wszystko uzgodnione z Ministerstwem Finansów i myślę, że na ten rok tych środków wystarczy. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Jest tam jeden zapis, który mówi o tzw. przeliczeniu, czyli będzie ewentualnie zmniejszana płatność. W przypadku braku środków finansowych będzie zmniejszana płatność, czyli nie dostanie tyle, ile oczekiwał, tylko w przeliczeniu może być tak, że dostanie np. nie 100% tego, co by mógł dostać, tylko dostanie 50%, jeśli zastosujemy algorytm. Bo tam jest taki zapis o algorytmie.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Panie Przewodniczący, jeszcze jedna sprawa. W praktyce może się zdarzyć – i pewnie będzie się tak zdarzało – że poszkodowani będą składać wnioski też w roku przyszłym, bo te sprawy nie idą tak z dnia na dzień.

(Głos z sali: Co 2 lata.)

Tak więc też musimy to rozpatrywać w dłuższej perspektywie.

(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Przewodniczący, jeśli można…)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Przeżywam déjà vu, bo kiedyś tutaj rozpatrywaliśmy taką świetną ustawę, która nazywała się Polski Ład, i na tego rodzaju pytania otrzymywaliśmy podobną odpowiedź. Jak się skończyło, wiemy. Panie Ministrze, jeżeli robi się kalkulację, że to ma być 0,125%, to chyba była jakaś podstawa do naliczenia. Po pierwsze.

Po drugie. Proszę mi powiedzieć, jakie państwo planujecie przychody z tego podatku, który rocznie będzie odprowadzany do funduszu. Jaki będzie koszt obsługi tego? Czy macie taką kalkulację? Bo może nie. Jeżeli nie, no to nie…

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę udzielić odpowiedzi, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Uzyskamy 83 miliony zł, a koszt obsługi wyniesie 2,5% tych środków. Fundusz będzie obsługiwany przez krajowy ośrodek wsparcia. On wskazywał, że koszt obsługi powinien być większy, ale chcemy, aby w ramach dotychczasowych obowiązków krajowy ośrodek wsparcia objął działaniem ten fundusz. Tak więc 2,5% tych środków będzie przeznaczone na obsługę.

(Senator Leszek Czarnobaj: Ale łącznie z dotacją czy…)

Bez dotacji.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Jeszcze o głos prosił nasz gość.

Dyrektor do spraw Koordynacji Projektów w Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Karol Stec:

Karol Stec, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.

Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Panie Ministrze! Szanowni Panowie Senatorowie!

Mam 2 krótkie pytania. Kwestia jednokrotności naliczenia opłaty. To znaczy jeżeli będzie w łańcuchu co najmniej dwóch producentów rolnych, to już będzie problem. To jest jedna sprawa. Czyli chodzi o jednokrotność pobrania tej opłaty od płodów rolnych sprzedawanych w łańcuchu.

I drugie pytanie doprecyzowujące do pana ministra. Czy projekt ustawy podlega notyfikacji? Bo wydaje mi się, że pan minister Romanowski powiedział, że projekt ustawy jest notyfikowany do Komisji Europejskiej.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Ja nie słyszałem tej wypowiedzi, ale proszę, Panie Ministrze, to sprostować.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Tak, podlega notyfikacji. Jest wysłany do Komisji Europejskiej. Natomiast tylko pierwsza sprzedaż będzie objęta tą opłatą. Pierwsza sprzedaż.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Rozumiem, że wyczerpaliśmy dyskusję.

Możemy przejść do głosowań.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Przechodzimy do głosowań.

Mamy zgłoszone 3 poprawki.

(Senator Ryszard Bober: Nie.)

No jak nie?

(Głos z sali: Pan zgłosił 3 poprawki legislacyjne.)

(Głos z sali: Tak.)

(Senator Ryszard Bober: Tak, tak, tylko ja rozmawiam tutaj…)

Proszę podać w kolejności, które to są poprawki.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański:

To są poprawki zawarte w opinii w ramach uwag szczegółowych nr: 2, 3 i 7.

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Czy one mogą być przegłosowane łącznie?)

Jeżeli nie ma przeciwskazań Wysokich Komisji, to tak.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik:

Negatywne.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Przechodzimy do głosowania.

Zarządzam głosowanie.

Kto jest za tymi 3 poprawkami, łącznie? (6)

Dziękuję.

Kto jest przeciw? (7)

Kto się wstrzymał? (1)

Proszę o łączne wyniki.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś: 6 za, 7 przeciw, 1 się wstrzymał.)

Poprawki nie przeszły.

(Senator Antoni Mężydło: Zgłaszasz, Kaziu, wniosek mniejszości?)

(Głos z sali: No to zgłoś, Antoni…)

(Senator Kazimierz Kleina: Nie, ja nie będę… To i tak musi być przedstawione, prawda?)

(Senator Antoni Mężydło: Nie, bo musiałoby być posiedzenie komisji, jak nie zgłosisz wniosku mniejszości z wnioskami, a tak to będzie bez posiedzenia komisji. To my zgłaszamy wniosek mniejszości w sprawie tych 3 poprawek.)

Senator Antoni Mężydło:

Dobrze. Jest wniosek mniejszości dotyczący 3 poprawek.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Kancelarii Senatu Aneta Sobczak-Maniak: Wniosek mniejszości. Kto zgłasza?)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dotyczący 3 poprawek.

(Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Kancelarii Senatu Aneta Sobczak-Maniak: Pan senator, pan senator i…)

(Senator Antoni Mężydło: Tak, i jeszcze senator Bober.)

Dobrze.

W związku z tym, że musimy przegłosować ustawę w całości, proszę…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Sławomir Szczepański: Rozumiem, że jest wniosek…)

Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, bo nie przeszedł…

(Senator Kazimierz Kleina: Tak. Wniosek mniejszości będzie przedstawiał pan senator Mężydło.)

W tej chwili zarządzam głosowanie.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o łączne wyniki.

8 za, 4 przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.

Przegłosowaliśmy.

Kto chciałby być sprawozdawcą? Może pan senator Ryszard Bober?

(Senator Ryszard Bober: A dlaczego ja?)

No nie, pytam po kolei…

(Senator Ryszard Bober: Dobrze, mogę być.)

(Senator Kazimierz Kleina: Tak, niech będzie sprawozdawcą.)

(Senator Ryszard Bober: Dobrze. Dziękuję.)

Sprawozdawcą będzie pan senator Ryszard Bober.

Szanowni Państwo, w związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, wspólnie z panem przewodniczącym zamykamy wspólne posiedzenie komisji.

Dziękuję jeszcze raz panu ministrowi i wszystkim gościom.

(Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 41)