Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (140.)

w dniu 10 stycznia 2023 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druk senacki nr 886, druki sejmowe nr 2848 i 2851).

(Początek posiedzenia o godzinie 13 minut 06)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jan Filip Libicki)

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Witam wszystkich państwa.

Otwieram sto czterdzieste posiedzenie senackiej Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Witam panie i panów senatorów. Witam pana ministra Pawła Wdówika, pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych – bądź z niepełnosprawnościami – wraz ze współpracownikami. Witam pana prezesa Tomasza Maruszewskiego – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Witam pana Krzysztofa Kosińskiego, wiceprezesa POPON, i panią Teresę Hernik, która tyle razy zmieniała instytucje, że już nie wiem, jaką instytucję reprezentuje.

(Przedstawiciel Federacji Przedsiębiorców Polskich Teresa Hernik: Federację przedsiębiorców…)

Dobrze…

(Przedstawiciel Federacji Przedsiębiorców Polskich Teresa Hernik: …aktualnie…)

Tak jest.

Witam również współpracownika pana ministra, pana Michała Olenowicza. Witam panią mecenas. Witam sekretariat. I to by było tyle.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druk senacki nr 886, druki sejmowe nr 2848 i 2851)

Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; druk senacki nr 886, druki sejmowe nr 2848 i 2851.

Czy do przedstawionego porządku państwo senatorowie mają jakieś uwagi? Nie widzę, nie słyszę uwag.

W takim razie porządek uznaję za zatwierdzony.

Przypominam, że o godzinie 16.30 w sali nr 217 razem z komisją samorządu terytorialnego oraz komisją edukacji i sportu będziemy się zajmować ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy.

Chciałbym zapytać, czy pan minister osobiście będzie prezentował ustawę, czy ktoś ze współpracowników.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę panu ministrowi włączyć mikrofon.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

O, już.

(Głos z sali: Tak, już.)

(Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Paweł Wdówik: A pani dyrektor…)

(Głos z sali: Jest pani dyrektor…)

Czyli pani dyrektor jest upoważniona, tak?

(Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Paweł Wdówik: Tak. Prosimy bardzo.)

W takim razie proszę bardzo, Pani Dyrektor.

Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Małgorzata Wójcik:

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie! Szanowni Państwo!

Celem zmiany ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jest zwiększenie wysokości kwot miesięcznego dofinansowania dla pracodawców zatrudniających pracowników niepełnosprawnych oraz określenie wysokości dotacji budżetowej dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na poziomie 30% planowanych kosztów zadania PFRON, jakim jest dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych na dany rok. Projekt ustawy zwiększa dotację na zadania PFRON skierowane na pomoc dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Podwyższone dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zachęci pracodawców do zatrudniania nowych pracowników niepełnosprawnych i utrzymywania w zatrudnieniu obecnego personelu.

Nie wiem, czy szczegółowo to prezentować, bo tak naprawdę to są 2 takie najważniejsze…

(Przewodniczący Jan Filip Libicki: No to proszę te 2 najważniejsze zmiany zaprezentować. Proszę bardzo.)

W art. 1 pkt 1 ustawy zmiana odnosi się do art. 26a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych dotyczącego wysokości dofinansowań do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników. W związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę zmniejsza się proporcja kwot miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych względem minimalnego wynagrodzenia. Z symulacji przeprowadzonych przez PFRON wynika, że w latach 2020–2022 procentowy udział kwoty miesięcznego dofinansowania względem minimalnego wynagrodzenia spadł w przypadku wynagrodzeń osób niepełnosprawnych z 75% do 65%. Z tego względu proponuje się podwyższenie kwot miesięcznego dofinansowania w takiej wysokości, która pozwoli na utrzymanie dotychczasowych poziomów udziału kwot miesięcznego dofinansowania względem minimalnego wynagrodzenia. W związku z tym ustawa podwyższa wysokość dofinansowania dla pracodawców ze środków PFRON, proponując dofinansowanie w wysokości: 2 tysięcy 400 zł w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności, tj. wzrost o 450 zł; 1 tysiąca 350 zł w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, tj. wzrost o 150 zł; 500 zł w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności, tj. wzrost o 50 zł z kwoty 450 zł.

Zgodnie z art. 2 ustawy podniesiona wysokość kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia niepełnosprawnego pracownika zostanie zastosowana po raz pierwszy do wynagrodzeń za okres począwszy od miesiąca stycznia 2023 r. Dla tych pracodawców, którzy otrzymają dofinansowanie za styczeń 2023 r. lub luty 2023 r. w wysokości dotychczas obowiązującej kwoty, przepis ustawy przewiduje wyrównanie do wysokości kwot określonych w ustawie.

Druga zmiana jest w art. 1 pkt 2 ustawy i dotyczy art. 46a ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji. Proponuje się określenie wysokości dotacji budżetowej dla PFRON na poziomie 30% planowanych kosztów dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych na dany rok, począwszy od dnia 1 stycznia 2023 r., w celu ustabilizowania i urealnienia finansowania zadań PFRON. Zmiana ta wynika z uchwały nr 102 z dnia 20 października 2021 r. Rady Dialogu Społecznego w zakresie zwiększenia wysokości dotacji celowej dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. W związku z tą uchwałą minister rodziny i polityki społecznej rozpoczął proces legislacyjny sankcjonujący tę zmianę.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

To wszystko, jak rozumiem?

(Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Małgorzata Wójcik: Tak.)

Dziękuję bardzo.

W takim razie dalej będziemy procedować w następującym trybie: najpierw pani mecenas, potem pan prezes Kosiński jako strona społeczna, a potem państwo senatorowie.

Proszę bardzo, pani mecenas z Biura Legislacyjnego… Nie ma uwag, tak?

To pan prezes Kosiński.

Wiceprezes Zarządu Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych Krzysztof Kosiński:

To ja, Panie Przewodniczący, bardzo krótko. Dziękuję za głos.

Rzecz jasna w pełni popieramy nowelizację ustawy o rehabilitacji w tym zakresie. Oczywiście warto pamiętać o tym, że jesteśmy w sytuacji dynamicznych zmian na rynku pracy związanych przede wszystkimi z kwotami wynagrodzeń dla pracowników i kosztami ponoszonymi przez pracodawców w związku z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, i pewnie najbardziej optymalnym rozwiązaniem byłby powrót do rozwiązania sprzed lat, czyli stałego przypisania kwot dofinansowań do wynagrodzeń do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę lub jakiegokolwiek innego obiektywnego wskaźnika związanego z kosztami zatrudnienia pracowników. Niemniej ta nowelizacja rzeczywiście wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pracodawców. Dziękujemy za tę inicjatywę panu ministrowi, pani minister Maląg. To rzeczywiście jest oczekiwane przez pracodawców. Liczymy na to, że jak najszybciej uda się ją uchwalić, tak żeby już bez potrzeby tych korekt można było finansować zatrudnienie osób niepełnosprawnych w tym roku.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Dobrze.

Czy pani…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Momencik.

Czy pani prezes Hernik, jeszcze zapytam, chciałaby coś dodać, czy nie?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bo nie chciałbym dyskryminować strony społecznej.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze.

W takim razie Biuro Legislacyjne mamy za sobą, stronę społeczną mamy za sobą… Przechodzimy do państwa senatorów.

Pan senator Ryszard Majer.

Senator Ryszard Majer:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Państwo Senatorowie! Drodzy Goście!

Ustawa wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniu społecznemu i bardzo dziękuję, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało tę nowelizację. W związku z tym, że wszystkim nam leży na sercu to, żeby ta nowelizacja weszła w życie jak najszybciej, rekomenduję Wysokiej Komisji przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący Jan Filip Libicki:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos?

Wydaje mi się, że to jest akurat jedna ze spraw niekontrowersyjnych, które nam się trafiają.

W takim razie ja tylko chciałbym podziękować panu prezesowi Maruszewskiemu za przesłanie mailem stosownych materiałów, o które prosiliśmy w dniu 4 stycznia podczas budżetowego posiedzenia komisji.

Jeśli chodzi o wnioski legislacyjne, to padł jeden wniosek, wniosek pana senatora Majera o to, żeby przyjąć ustawę bez poprawek.

Poddaję go pod głosowanie.

Kto z państwa jest za przyjęciem tego wniosku? (7)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Proszę o doliczenie głosów osób obradujących zdalnie i podanie wyniku.

Czy w takim razie pan senator Majer, jako autor wniosku, zgodzi się być sprawozdawcą?

(Senator Ryszard Majer: Tak.)

Czy są inne kandydatury? Nie ma.

Dobrze. To mamy sprawę załatwioną.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Czy skończył się czas ankietowania?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

No to proszę zakończyć.

(Głos z sali: Wobec tego wynik taki, jaki…)

Czyli wynik jest taki: jednogłośnie za.

Sprawozdawcą jest pan senator Ryszard Majer.

Bardzo dziękuję wszystkim za obecność.

Zamykam posiedzenie.

Widzimy się o 16.30.

(Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 16)