Z prac komisji senackich

Senatorowie z Komisji Zdrowia rozpatrzyli 3 ustawy.

Do ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta poparli 9 poprawek o charakterze konstytucyjnym i legislacyjnym, które przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. W wyniku głosowania komisja nie poparła jednak ustawy z tymi zmianami. Komisja nie zajęła zatem stanowiskaw sprawie tej ustawy. Poprawki merytoryczne do ustawy zaproponowali także obecni na posiedzeniu przedstawiciele strony społecznej, w tym samorządu lekarskiego i diagnostów laboratoryjnych. Jak poinformowała przewodnicząca komisji senator Małecka-Libera, po opracowaniu przez senackie biuro legislacyjne zmiany te komisja zgłosi podczas posiedzenia Senatu.

Ustawa określa zasady funkcjonowania systemu jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta. Dotyczy wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem, autoryzacji, akredytacji i rejestrów medycznych. Ma na celu poprawę skuteczności diagnostyki i leczenia poprzez systematyczną ocenę klinicznych wskaźników jakości, a także bezpieczeństwa i satysfakcji pacjenta poprzez rejestrowanie i monitorowanie zdarzeń niepożądanych. Efektem ma być porównywalność podmiotów udzielających świadczeń pod względem jakości i skuteczności oferowanej opieki. Wprowadza rozwiązania prawno-organizacyjne, kompleksowo i w sposób skoordynowany regulujące kwestie jakości, w tym obowiązek posiadania wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem/monitorowania zdarzeń niepożądanych. Ma to zapobiegać błędom medycznym. Wydłuża okres ważności akredytacji do 5 lat i tworzy system monitorowania wniosków o udzielanie akredytacji.

Komisja Zdrowia nie zajęła również stanowiska w sprawie ustawy o niektórych zawodach medycznych. Po zapoznaniu się z opinią senackiego biura legislacyjnego senatorowie poparli zaproponowane poprawki, ale wniosek o przyjęcie ustawy z nimi nie uzyskał większości. Poprawki miały na celu wyłączenie z jawnej części Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego informacji o przyczynie utraty przez osobę wykonującą zawód medyczny uprawnienia do jego wykonywania. Polegały też na skreśleniu przepisów, które zostały dodane w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy, a wykraczają poza jego materię. Dotyczą one m.in. definicji psychoterapii i określenia warunków jej prowadzenia; wyrażania przez ministra zdrowia zgody na przyznawanie lekarzowi lub lekarzowi dentyście certyfikatu umiejętności zawodowej przez towarzystwo naukowe o zasięgu krajowym prowadzące działalność naukową co najmniej przez rok przed datą złożenia wniosku o wpis do rejestru prowadzonego przez Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego. W ocenie biura legislacyjnego powyższe przepisy są niezgodne z konstytucją. Pozostałe poprawki miały charakter legislacyjny.

Uwagi i propozycje zmian zgłosili przedstawiciele zawodów medycznych, Naczelna Izba Lekarska i ekspert Komisji Zdrowia Artur Białoszewski. Jak zapewniła przewodnicząca komisji senator Beata Małecka-Libera, zostaną one rozpatrzone i zgłoszone podczas obrad Senatu.

Ustawa ma na celu uregulowanie warunków i zasad wykonywania 16 zawodów medycznych: asystentki i higienistki stomatologicznej, elektroradiologa, instruktora terapii uzależnień, opiekuna medycznego, optometrysty, ortoptystki, podiatry; profilaktyka, protetyka słuchu, techników: dentystycznego, farmaceutycznego, masażysty, ortopedy i sterylizacji medycznej, terapeuty zajęciowego. Obejmie też osoby wykonujące czynności zawodowe w zakresie planowania diety, prowadzenia konsultacji dietetycznych oraz udzielania porad edukacyjnych w ramach umowy z NFZ. Ustawa reguluje ponadto kwestie dotyczące ustawicznego rozwoju zawodowego (przewiduje m.in. 6-dniowy płatny urlop szkoleniowy) i odpowiedzialności zawodowej. Zakłada również utworzenie Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego.

Komisja zarekomenduje Izbie wprowadzenie 2 zmian, zaproponowanych przez biuro legislacyjne, do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw. Pierwsza rozszerza rekompensaty o zdarzenia medyczne, będące następstwem leczenia we wszystkich placówkach finansowanych ze środków publicznych, a także w placówkach prywatnych. Druga ma charakter legislacyjny. Propozycje przedstawione przez Naczelną Izbę Lekarską, odnoszące się do zespołu ekspertów przy rzeczniku praw pacjenta, zostaną zgłoszone na posiedzeniu Senatu.

Nowela wprowadza nowy model pozasądowego rekompensowania szkód doznanych przez pacjentów w wyniku udzielenia lub zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego w szpitalach finansowanych ze środków publicznych. Zakłada utworzenie Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych przy rzeczniku praw pacjenta, co oznacza likwidację obecnego systemu opartego na 16 komisjach wojewódzkich ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. Odszkodowanie będzie przyznawane na podstawie opinii zespołu ekspertów, działającego przy rzeczniku praw pacjenta. Ustawa przewiduje, że za zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym oraz uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia rekompensata wyniesie od 2 tys. do 200 tys. zł, a w przypadku śmierci pacjenta – od 20 tys. do 100 tys. zł.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyła sprawozdanie „Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2022 r.”, które przedstawił wiceminister infrastruktury Rafał Weber. Dokument przygotowała Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Ze sprawozdania pozytywnie ocenionego przez senatorów wynika, że w 2022 r. nastąpił dalszy spadek liczby wypadków drogowych (o 30%), zabitych i rannych w tych zdarzeniach w porównaniu do 2019 r., który był ostatnim rokiem przed wprowadzeniem obostrzeń w wyniku pandemii COVID-19. O prawie 35% spadła liczba zabitych, rannych w tych zdarzeniach było także o ok. 30% mniej. Znacząco, o 43%, spadła liczba pieszych, którzy stracili życie w wypadkach. W 2002 r. w Polsce było 5827 ofiar śmiertelnych wypadków drogowych, w 2022 r. było ich 1896 ofiar śmiertelnych. W ocenie autorów raportu stało się tak dzięki inwestycjom w poprawę jakości dróg, edukacji społeczeństwa i zmianom legislacyjnym. To wszystko pozwoliło po 20 latach osiągnąć niemal 70-procentowy spadek liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. W ciągu ostatniego roku Polska awansowała o 5 miejsc w zestawieniu krajów UE pod względem liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych na milion mieszkańców (51 osób, przy średniej dla UE wynoszącej 46 osób).

Komisje: Zdrowia oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyły „Informację o realizacji zadań przez Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej w 2022 roku”. Dokument przedstawili minister Michał Dworczyk i zastępca ZPHM Sławomir Butkiewicz. Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej (ZPHM) został powołany na podstawie ustawy z 12 maja 2022 r. Kierowany przez dr. Artura Zaczyńskiego liczy około 60 osób: lekarzy, ratowników medycznych, ratowników i pielęgniarek,wyłonionych w drodze otwartego naboru. Jego celem jest zapewnienie natychmiastowej i niezbędnej pomocy osobom w wypadku zagrożenia ich zdrowia lub życia poza granicami naszego kraju. Do jego zadań należą działania ratunkowe, ewakuacyjne, humanitarne, zapewnienie transportu medycznego. Funkcjonowanie ZPHM zapewnia w imieniu prezesa Rady Ministrów szef KPRM. Działania zrealizowane w 2022 r. to m.in. działania ratunkowo-ewakuacyjne podjęte w związku z wypadkiem autokaru z turystami w Polsce, wspieranie ukraińskich sił medycznych, polegające m.in. na udzielaniu porad medycznych, zmianie opatrunków, planowaniu dalszej terapii, koordynacji ewakuacji medycznej rannych żołnierzy ukraińskich kontynuujących leczenie w Polsce.