Aktualności

Komisja Środowiska przegłosowała przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody.

Ustawa została opracowana jako reakcja na wezwanie Komisji Europejskiej do usunięcia uchybienia dotyczącego niezapewnienia odpowiedniej ochrony siedlisk leśnych oraz gatunków roślin i zwierząt, zgodnie z wymogami dyrektyw tzw. ptasiej i siedliskowej.

Autorzy ustawy w jej uzasadnieniu wskazali, że aby wprowadzić ład prawny zaproponowano „uchylenie w ustawie z 28 września 1991 r. o lasach przepisów dotyczących wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej oraz dodanie do ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody zmienionego brzmienia przepisów dotyczących wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej. Dodawany do ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody przepis art. 52b zobowiązuje właścicieli lasów do stosowania wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej, które określają sposób postępowania tych właścicieli zarówno podczas przygotowywania, jak i realizacji działań z zakresu gospodarki leśnej”. Zgodnie z ustawą minister właściwy ds. środowiska w drodze rozporządzenia określi wymagania dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej z uwzględnieniem zapewnienia ochrony gatunków, celów i zasad gospodarki leśnej oraz wymogów gospodarczych, społecznych i kulturowych. Dzięki temu wymagania dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej zapewnią ochronę gatunkom wskazanym w załączniku IV dyrektywy siedliskowej oraz ptakom zgodnie z dyrektywą ptasią.

W trakcie posiedzenia senator Alicja Chybicka pytała o stosowanie chemicznych oprysków w lasach państwowych w celu walki ze szkodnikami. Zaniepokoiły ją doniesienia o negatywnym wpływie stosowanych preparatów na zdrowie ludzi, a także zwierząt związanych z ekosystemem leśnym. Poprosiła Ministerstwo Klimatu i Środowiska o przygotowanie wyjaśnień w tej sprawie.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła 4 ustawy i wniosła o przyjęcie ich bez poprawek. Senatorowie poparli ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Jak wskazał podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski, nowelizacja umożliwia przekazywanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KROW)ministrowi właściwemu do spraw aktywów państwowych akcji lub udziałów, z których prawa wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. KROW sprawuje obecnie nadzór nad spółkami rolnymi w imieniu resortu rolnictwa; w jego gestii znajduje się 38 spółek. W ocenie wiceministra rolnictwa nowela jest ważna, ponieważ stanowi ważny krok w tworzeniu oczekiwanego przez rolników holdingu spożywczego. „Ustawa jest krótka, ale niezwykle potrzebna” – stwierdził senator Józef Łyczak, który pytał wiceministra o termin utworzenia holdingu. Odpowiadając, wiceminister Rafał Romanowski powiedział, że powinno to nastąpić do końca maja 2022 r., ale będzie to proces trwały, ponieważ do holdingu będą przystępować kolejne podmioty.Holding ma być spółką zbudowaną na bazie Krajowej Spółki Cukrowej. W jego skład wejdą spółki, takie jak Elewarr, Danko, Małopolska Hodowla Roślin, Poznańska Hodowla Roślin, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego, Pomorska-Mazurska Hodowla Ziemniaka, Hodowla Zwierząt i Nasiennictwa Roślin Polanowice i Kombinat Rolny Kietrz.

Akceptację komisji rolnictwa uzyskała także ustawa o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych oraz ustawy o drogach publicznych. Reguluje ona m.in. procedurę przeprowadzania postępowania scaleniowego w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Wprowadza definicję gospodarstwa rolnego zawierającą szczególną normę obszarową, doprecyzowuje czynności związane z określaniem przebiegu granic obszaru scalenia lub wymiany gruntów (wykonywanych po wszczęciu postępowania). Chodzi o usprawnienie postępowań scaleniowych i wymiany gruntów, m.in. przy wykorzystaniu komunikacji elektronicznej przy realizacji zadań związanych z przeprowadzaniem postępowań scaleniowych, a także wprowadzenie terminu dla wojewodów i sądów do rozpatrywania odwołań i skarg.

Podczas dyskusji kontrowersje wzbudziły poprawki wprowadzone do przedłożenia rządowego podczas II czytania w Sejmie. Jak wskazało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, wykraczały one poza materię przedłożenia rządowego i  mogą budzić wątpliwości co do zgodności z konstytucyjną zasadą poprawnej legislacji, ponieważ zostały zgłoszone dopiero podczas drugiego czytania projektu i nie przebyłypełnejprocedurytrzech czytań. Senacki legislator zaproponował więc skreślenie art. 3 i 5 nowelizacji. Chodzi o poprawki zgłoszone przez PiS podczas II czytania projektu, a dotyczące opłat za zajęcie pasa drogowego dla obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej. Brak takich przepisów skutkuje obniżeniem wpływów do kasy samorządów. Dyrektor Departamentu Telekomunikacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Tomasz Proć wyjaśnił, że poprawka została wprowadzona do ustawy, ponieważ dotyczy funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności ich przychodów. Stwierdził też, że ma ona poparcie samorządu, m.in. Związku Powiatów Polskich. W trakcie dyskusji zastrzeżenia do tych przepisów zgłosili przedstawiciele branży telekomunikacyjnej. W ich ocenie wpłyną one na drastyczne zwiększenie kosztów infrastruktury telekomunikacyjnej, szczególnie w słabo zaludnionych obszarach. Apelowali też, aby te przepisy odnosiły się  tylko do nowych postępowań dotyczących decyzji w sprawie wysokości opłaty za zajęcie pasa drogowego, jeżeli dotyczy obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej. Wskazywali też, że taka zmiana przepisów nie była konsultowana z branżą. Wnioskowali o ich wykreślenie.

Komisja rolnictwa zarekomenduje też Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o wyrobach winiarskich. W ocenie sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Norberta Kaczmarczyka przyniesie zwiększy ona konkurencyjność drobnych producentów, wychodzi również naprzeciw sprzedaży bezpośredniej. Jak podkreślił, prace nad tą ustawą toczyły  w dużym konsensusie  i porozumieniu.  W trakcie dyskusji na problemy związane z rejonizacją produkcji winiarskiej zwracali uwagę senatorowie Beniamin Godyla i Antoni Mężydło. Odnoszono się też do zakazu sprzedaży napojów winiarskich przez Internet. Jak mówił wiceminister Norbert Kaczmarczyk, negatywną opinię na ten temat przedstawiło Ministerstwo Zdrowia. Zdaniem senatora Ryszarda Bobera mamy w tej sprawie do czynienia z pewnego rodzaju hipokryzją.

Ustawa o wyrobach winiarskich kompleksowo reguluje zagadnienia związane z wyrobem i rozlewem wyrobów winiarskich, a także organizacją rynku wina. Wprowadza m.in. zmiany w zakresie fermentowanych napojów winiarskich oraz uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobów winiarskich. Ustawa dostosowuje polskie prawo do nowych przepisów dotyczących wspólnej organizacji rynku wina w UE. Nowe przepisy zwalniają drobnych producentów wina z obowiązku posiadania zezwolenia na obrót hurtowy, co umożliwi im bezpośrednią sprzedaż do restauracji i lokalnych sklepów.

Na zakończenie obrad senatorowie poparli ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Przedłuża ona realizację tego programu na lata 2021–2022 i wprowadza ułatwienia w zakresie m.in. budowy zbiorników wodnych. Jak wyjaśnił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik, nowelizacja wynika z potrzeby przedłużenia realizacji PROW na lata 2021–2022 i została przyjęta w Sejmie zdecydowaną większością głosów z Sejmie. Dodał, że ustawa zmienia przepisy kilku innych ustaw, m.in. o ARiMR, prawa budowlanego, o finansowaniu WPR czy prawa wodnego.

Senackie biuro legislacyjne zaproponowało kilkanaście poprawek o charakterze porządkującym, ale nie zyskały one poparcia resortu rolnictwa. Poprawek nie zgłosili senatorowie.

Potrzeba przedłużenia realizacji PROW na lata 2021–2020 wynika z faktu, że procedura ustawodawcza odnosząca się do Wspólnej Polityki Rolnej nie została zakończona w terminie umożliwiającym państwom członkowskim i KE przygotowanie wszystkich elementów do stosowania nowych norm prawnych i planów strategicznych WPR. W prawie wodnym zliberalizowano przepisy dotyczące budowania zbiorników wodnych na terenach rolniczych. Na gruntach rolnych będzie można zbudować staw lub zbiornik wodny bez pozwolenia na budowę, jeżeli nie będzie on większy niż 5 tys. m² i nie głębszy niż 3 m. W ustawie o finansowaniu wspólnej polityki rolnej uwzględniono możliwość otrzymywania wyprzedzającego finansowania przez szerszą grupę beneficjentów PROW 2014–2020. W prawie wodnym umożliwiono natomiast współfinansowanie kosztów wykonywania urządzeń wodnych innych niż urządzenia melioracji wodnych. Ustawa umożliwia też rolnikom załatwianie spraw on-line w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.