Aktualności

Senatorowie z komisji: Ustawodawczej oraz Praw Człowieka i Praworządności postanowili kontynuować rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa po przerwie w obradach, prawdopodobnie 7 maja br.

Nowelizacja, którą omówił wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur, zmienia przepisy dotyczące wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS). Jej członkowie mają być wybierani w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez wszystkich sędziów w Polsce, a nie – jak przewiduje nowela obowiązująca od 2018 r. – przez Sejm. Obecni sędziowie członkowie KRS straciliby mandaty. Prawo do kandydowania na członka KRS nie będzie przysługiwało sędziom, którzy nimi zostali na podstawie wniosku Krajowej Rady Sądownictwa do prezydenta po zmianie przepisów w 2018 r. Zgodnie z nowelizacją do KRS byliby wybierani: jeden sędzia Sądu Najwyższego, dwóch sędziów sądów apelacyjnych, trzech sędziów sądów okręgowych, sześciu sędziów sądów rejonowych, jeden sędzia sądu wojskowego, jeden sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego i jeden sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego (łącznie 15 członków). Kandydatów będą mogły zgłaszać 10-, 25- lub 40-osobowe grupy sędziów, w zależności od rodzaju sądu, a także Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Izba Radców Prawnych i Krajowa Rada Notarialna. Nad wyborem członków KRS ma czuwać Państwowa Komisja Wyborcza, która będzie odpowiedzialna za organizowanie wyborów, m.in. za weryfikację zgłoszeń czy drukowanie kart głosowania, a także – nie później niż na 7 dni przed dniem wyborów – za organizację wysłuchania publicznego kandydatów na członków KRS. W terminie 14 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów sędzia, który kandydował na członka KRS, może wnieść do Naczelnego Sądu Administracyjnego protest przeciwko ważności wyboru. Nowelizacja zakłada także powołanie Rady Społecznej przy KRS, która będzie miała prawo przedstawiać opinię o kandydatach na sędziów, a także wypowiadać się w innych kwestiach, związanych z kompetencjami KRS. Członków Rady Społecznej, powoływanej na 4-letnią kadencję, będą wskazywały: Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych, Krajowa Rada Notarialna, Krajowa Rada Komornicza, Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. W skład Rady Społecznej przy KRS ma wejść również trzech przedstawicieli organizacji pozarządowych, wskazanych przez Radę Działalności Pożytku Publicznego. Na KRS nałożono obowiązek umieszczania w Biuletynie Informacji Publicznej m.in. zapisów transmisji i protokołów obrad.

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zgłosiło uwagi dotyczące zgodności nowelizacji z konstytucją (1) i o charakterze systemowym (4), a także technicznolegislacyjnym i redakcyjnym (8) i zaproponowało stosowne poprawki. Zastrzeżenia do ustawy i propozycje zmian zgłosili ponadto przedstawiciele m.in. Państwowej Komisji Wyborczej, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Stowarzyszenia Sędziów „Themis”, Stowarzyszenia Sędziów „Iustitia”, Stowarzyszenia Absolwentów i Aplikantów Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, Fundacji Wolne Sądy, Fundacji Wolne Społeczeństwo, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Krajowej Rady Komorniczej, Krajowej Rady Radców Prawnych, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Podsumowując dyskusję, przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator Krzysztof Kwiatkowski podkreślił, że przez 4 lata funkcjonująca obecnie KRS nigdy nie wypełniła swego konstytucyjnego obowiązku stania na straży niezależności i niezawisłości sędziowskiej. „Szukamy sposobu naprawy tej bardzo trudnej sytuacji” – stwierdził. Jak zapowiedział, komisje przeanalizują zgłoszone uwagi i propozycje poprawek, aby wypracować stanowisko w sprawie rozpatrywanej noweli, które będzie satysfakcjonującym rozwiązaniem.