Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Petycji (002.)

w dniu 8 grudnia 2023 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 99 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, w celu objęcia pilotów Lotniczych Zespołów Ratownictwa Medycznego uprawnieniami do otrzymywania dodatków do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych, niedziele i święta oraz dni wolne od pracy (P10-61/23).

2. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 133 §2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, w celu wprowadzenia ponownej próby doręczenia pisma przez operatora pocztowego w przypadku doręczenia zastępczego (P10-62/23).

3. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w celu potraktowania jako równorzędnych ze służbą w Służbie Celnej okresów zatrudnienia członków korpusu służby cywilnej, którzy od 1 września 2003 r. wykonywali zadania przypisane tej służbie i których stosunki pracy zostały następnie przekształcone w stosunki służby na podstawie art. 22b ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej lub art. 99 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (P10-63/23).

4. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 102 pkt 9 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, w celu wprowadzenia możliwości dostępu skazanych do dokumentów, zbiorów danych prowadzonych i sporządzonych przez administrację zakładu karnego w ramach postępowań wewnętrznych (P10-65/23).

5. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 16 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt, polegającej na zaliczeniu organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, niebędących przedsiębiorcami, do katalogu podmiotów wykonujących usługi weterynaryjne (P10-66/23).

6. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 233 §1 i art. 4244 oraz uchylenia art. 3983 §3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (P10-67/23).

7. Rozpatrzenie petycji w sprawie ustanowienie Dnia Edukacji dla Bezpieczeństwa na Polskich Drogach obchodzonego w dniu 25 maja (P10-68/23).

8. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, w celu umożliwienia osobom prywatnym otrzymywania dokumentacji dotyczącej osób trzecich z zasobów IPN (P10-69/23).

9. Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym, poprzez uaktualnienie treści przepisu (P10-70/23).

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 33)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Robert Mamątow)

Przewodniczący Robert Mamątow:

Tak jak powiedziałem, o tym, że będzie rozdzielona Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, rozmawialiśmy w komisji kilkakrotnie. Ten pomysł wracał na początku każdej kadencji. Chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, że miałem przyjemność być w komisji praw człowieka i praworządności od 3 kadencji. To jest moja czwarta kadencja. Razem z panem marszałkiem, prof. Seweryńskim. Jest mi bardzo miło, że widzę osoby, które ze mną pracują już od długich lat. Szczególnie jestem bardzo zadowolony, że możemy dalej współpracować z panią dyrektor, panią Antoszkiewicz, z całym zespołem biura łączności…

(Głos z sali: Analiz.)

Analiz, tak. Myślę, że nasza współpraca będzie się dalej rozwijać. Ja myślę, że komisja praw człowieka jest trochę inna od wszystkich innych komisji. Z praktyki, z doświadczenia wiem, że nie zawsze bierze tu górę polityka. Często, nader często jest to pragmatyczne rozpatrywanie spraw, petycji, które wpływają, wpływały i będą wpływać do Komisji Petycji. Dlatego jeszcze raz bardzo dziękuję.

Muszę jeszcze podziękować paniom z komisji praw człowieka, pani Elżbiecie i pani Renacie, bo do tej pory one wykonywały to zadanie. Powiem, że bardzo dobrze to robiły i ja jestem z tego zadowolony. Wiem, że pan przewodniczący Pociej miał takie samo zdanie. Pan przewodniczący Seweryński również bardzo sobie cenił współpracę z paniami. Tak że bardzo dziękuję. Mam cichą nadzieję, że będziecie nam panie dalej pomagały.

Wszystkie słowa uprzejmości na początku powiedziałem, a teraz przechodzimy do naszej pracy, która, jak państwo pamiętacie, była głównym zadaniem w Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Tak samo będzie w Komisji Petycji.

Szanowni Państwo, dzisiaj mamy do rozpatrzenia 9 petycji.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 99 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, w celu objęcia pilotów Lotniczych Zespołów Ratownictwa Medycznego uprawnieniami do otrzymywania dodatków do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych, niedziele i święta oraz dni wolne od pracy (P10-61/23)

Pierwszy punkt to rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 99 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, w celu objęcia pilotów lotniczych zespołów ratownictwa medycznego uprawnieniami do otrzymywania dodatków do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych, niedziele i święta oraz inne dni wolne od pracy.

Bardzo proszę o krótkie przedstawienie tej petycji.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Gabriela Kopania:

Dzień dobry.

Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.

Jest to petycja zbiorowa wniesiona przez związek zawodowy pilotów lotniczych zespołów ratownictwa medycznego. Autorzy petycji uważają, że objęcie prawem do otrzymywania dodatków jedynie osób wykonujących zawody medyczne jest niesprawiedliwe. Podkreślają, że piloci są integralnymi i niezbędnymi członkami lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, czynnie i bezpośrednio uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych ratujących życie i zdrowie. Autorzy petycji wskazali także, że zgodnie z ustawą z 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 osoby wykonujące zawody medyczne, zatrudnione w lotniczych zespołach ratownictwa medycznego zostały objęte uprawnieniami do otrzymywania dodatków do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych, niedziele i święta oraz dni wolne od pracy – te uprawnienia wynikały z art. 99 ustawy o działalności leczniczej – w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

W 2023 r. Ministerstwo Zdrowia podjęło działania, które miały na celu wprowadzenie na stałe do porządku prawnego regulacji, które gwarantowałyby wypłatę wskazanych dodatków dla osób wykonujących zawody medyczne. Projekt nie obejmował jednak pilotów, ponieważ piloci nie wykonują zawodu medycznego. Rządowy… Zapisy te finalnie znalazły się w rządowym projekcie ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w internecie. Był to druk sejmowy nr 3282. Projekt miał na celu przyznanie dodatków na stałe osobom wykonującym zawód medyczny i nie uwzględniał pilotów. Projekt ten został wycofany przez stronę rządową. 12 września br. miało się odbyć wysłuchanie publiczne, ale się nie odbyło. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę chętnych.

Ja mam taką propozycję, żebyśmy może wystąpili do ministra zdrowia z pismem o informację na ten temat. Zobaczymy, jak on się do tej petycji ustosunkuje, i wtedy byśmy podjęli ostateczną decyzję, czy procedujemy nad tym…

(Głos z sali: …Jakie są koszty tej…)

Tak, tak, taką ogólną.

Jest zgoda?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Senator Piotr Masłowski:

Dziękuję.

Poza tym jest jeszcze kwestia, moim zdaniem, rozszerzająca. Jeżeli podejmiemy kwestię pilotów, za chwilę pojawi się kwestia karetek itd., bo tu jest analogiczna sytuacja. Ja się zgadzam z tym, żeby przygotować pismo. Pytanie, czy w tej wersji, czy nie próbować jakoś tego rozszerzyć. Bo per analogiam kolejne grupy mogą… może to dotyczyć kolejnych grup.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Zgadzam się z panem senatorem. W piśmie oczywiście zasugerujemy, jak to może rzutować na pozostałe, podobne zawody.

Czy jest zgoda na wystąpienie?

Okej. Dziękuję bardzo.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 133 §2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, w celu wprowadzenia ponownej próby doręczenia pisma przez operatora pocztowego w przypadku doręczenia zastępczego (P10-62/23)

Przechodzimy do drugiej petycji. Jest to petycja z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 133 §2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, w celu wprowadzenia ponownej próby doręczenia pisma przez operatora pocztowego w przypadku doręczenia zastępczego.

Bardzo proszę o informację.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Maciej Kowalski:

Dzień dobry.

Maciej Kowalski, Dział Petycji i Korespondencji.

Przedmiotem petycji jest zmiana art. 133 ust. 2 kodeksu postępowania karnego. Przepis ten dotyczy doręczenia zastępczego, czyli sytuacji, kiedy operator pocztowy nie może doręczyć listu w sposób bezpośredni, np. gdy nie zastanie adresata w domu. Wówczas listonosz pozostawia ten list w najbliższej placówce pocztowej. Informację o pozostawieniu pisma w placówce operator umieszcza w skrzynce oddawczej bądź w drzwiach mieszkania. To jest tzw. awizo. Jest tam informacja, gdzie i kiedy pismo pozostawiono i że należy je odebrać w ciągu 7 dni. Jeżeli adresat nie odbierze pisma w ciągu 7 dni, to czynność zawiadomienia o pozostawieniu listu w placówce należy powtórzyć, również z terminem odebrania 7 dni. Po upływie tych 14 dni pismo uważa się za doręczone.

Wnioskodawca uważa, że w przypadku nieodebrania pisma złożonego w placówce pocztowej po pierwszej próbie doręczenia powinna nastąpić następna próba jego doręczenia, a nie, tak jak jest obecnie, jedynie powtórne zawiadomienie pozostawione w skrzynce oddawczej lub drzwiach mieszkania. Zdaniem wnoszącego petycję, obecne przepisy są niekorzystne, zwłaszcza dla ludzi niepełnosprawnych bądź też osób starszych. Są również niekorzystne dla osób mieszkających w znacznej odległości od placówki, często wynoszącej kilkanaście kilometrów. Jak podnosi w uzasadnieniu autor petycji, obecne rozwiązania mogą narażać społeczeństwo na wysokie koszty.

Dodam tylko, że do Sejmu wpłynęła tożsama petycja. Biuro Analiz Sejmowych sporządziło opinię. Opiniujący powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego, który analizował postulat poruszony w petycji. Sąd Najwyższy stwierdził, że pozostawienie pisma w jednym z miejsc wskazanych w art. 133 kodeksu postępowania karnego, w tym w placówce pocztowej, stanowi formę doręczenia zastępczego, które w procedurze karnej jest równie skutecznym doręczeniem co doręczenie bezpośrednie. Nieuprawnione jest zatem postrzeganie postępowania adekwatnie do treści art. 133 §1 i 2 kodeksu w kategoriach dyskryminacji czy ograniczenia praw strony. Ponadto w opinii podkreślono, że obecnie obowiązujące uregulowania prawne, dotyczące metod doręczenia pism procesowych są wystarczające dla skutecznego zabezpieczenia praw uczestników postępowania karnego, a ustawodawca przewidział wielostopniowy system metod doręczania pism procesowych. W podsumowaniu opinii stwierdzono, że propozycja, nad którą panowie senatorowie będą dziś dyskutować, nie zasługuje na uwzględnienie.

Dodać należy, że takie same regulacje jak w kodeksie postępowania karnego, dotyczące doręczenia zastępczego występują również w kodeksie postępowania cywilnego oraz w kodeksie postępowania administracyjnego, tak więc zmiana kodeksu postępowania karnego rodziłaby prawdopodobnie potrzebę zmian również w tych ustawach.

Do ministerstwa również trafiła taka petycja. W dniu wczorajszym pan Jakub Kalbarczyk, naczelnik wydziału prawa karnego w ministerstwie, przesłał do naszego działu odpowiedź. Oczywiście udzielono odpowiedzi autorowi petycji i z tej odpowiedzi wynika, że resort nie widzi potrzeby zmian przepisów o doręczeniach w kierunku postulowanym w petycji. W odpowiedzi powołano się na szerokie orzecznictwo, podniesiono kwestię zwiększenia kosztów dla operatorów pocztowych w przypadku realizacji petycji oraz zauważono, że w celu usprawnienia procesu doręczenia przesyłek pocztowych wprowadzono przepisy o doręczeniach elektronicznych. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Ktoś z panów senatorów chce zabrać głos?

Ja sobie pozwolę udzielić… Podzielam oczywiście opinię ministerstwa i uważam, że niepotrzebne byłoby zwiększanie kosztów procesowych.

Wnoszę o niepodejmowanie prac nad tą petycją. Składam wniosek.

Kto z państwa jest za moim wnioskiem? (3)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję bardzo.

Komisja podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad tą petycją.

Dziękuję bardzo.

Punkt 3. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w celu potraktowania jako równorzędnych ze służbą w Służbie Celnej okresów zatrudnienia członków korpusu służby cywilnej, którzy od 1 września 2003 r. wykonywali zadania przypisane tej służbie i których stosunki pracy zostały następnie przekształcone w stosunki służby na podstawie art. 22b ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej lub art. 99 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (P10-63/23)

Przechodzimy do petycji nr 3.

Szanowni Państwo, dzisiaj mamy taką sytuację – powiem to, zanim przejdziemy do petycji – że nie ma przedstawicieli rządu do tych petycji. Myślę, że w niedługim czasie się to zmieni. Wszyscy wiemy, jaka dzisiaj jest sytuacja. Będę często wnioskował w odniesieniu do tych petycji – bo z nimi wszystkimi się zapoznałem – żebyśmy występowali o opinię, ale gdzie nie trzeba, tam nie trzeba.

Wracajmy do porządku naszego dzisiejszego posiedzenia. Jesteśmy w punkcie trzecim, przy petycji trzeciej. Tutaj jest prośba do pana mecenasa, żeby nam bardziej szczegółowo przedstawił tę petycję.

Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński:

Dziękuję.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Sprawa wynikła w toku prac nad ustawą ze stycznia bieżącego roku o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę. Była to ustawa zawarta w druku nr 904.

Na lutowym posiedzeniu 3 połączonych komisji senackich Ogólnopolski Związek Zawodowy Krajowej Administracji Skarbowej zgłosił postulat dotyczący poprawy sytuacji, jak potem ustalono, ok. 400 funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej wywodzących się w większości z tzw. szczególnego nadzoru podatkowego. Szczegóły zostaną przedstawione za chwilę, jeśli takie będzie życzenie Wysokiej Komisji. Poprawka taka wykraczała ówcześnie poza zakres dopuszczalnych poprawek senackich, więc postulat nie został uwzględniony, jednak sama sprawa merytorycznie została uznana przez państwa senatorów za wymagającą interwencji ustawodawcy, wobec czego Biuro Legislacyjne podjęło pracę, początkowo, jeśli można tak powiedzieć, w zwykłym trybie. Stopień komplikacji materii i konieczność zgromadzenia danych do oceny skutków regulacji spowodowały, że przygotowany projekt nie mógł być już skierowany do dalszych prac w minionej kadencji, dlatego dla uniknięcia dyskontynuacji sprawa została przekazana do rozpatrzenia w trybie petycji. Na tym etapie dołączona została druga petycja, osób fizycznych, dotycząca innej grupy obecnych funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, byłych pracowników Inspekcji Celnej, komórek dokumentacji skarbowej i wywiadu skarbowego, realizacji i dochodzeniowo-śledczych urzędów kontroli skarbowej.

Podsumowując, powiem, że rozpatrywana obecnie przez Wysoką Komisję petycja dotyczy 2 różnych i pozostających w odmiennej, zawodowej i prawnej, sytuacji grup funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. Po pierwsze, wykonujących dawniej zadania głównie w ramach szczególnego nadzoru podatkowego, po wtóre, wykonujących dawniej zadania wywiadu skarbowego i dochodzeniowo-śledcze. W odniesieniu do pierwszej grupy projekt ustawy wraz z uzasadnieniem jest gotowy, został zaktualizowany, oznaczony rzymską dwójką i przekazany Wysokiej Komisji. Mogę go przedstawić. Jeśli taka byłaby wola Wysokiej Komisji, mógłby on zostać skierowany do dalszych prac.

W odniesieniu do drugiej grupy prace nie są jeszcze zaawansowane. Za słusznością postulatów petytorów przemawiają jednak: fakt interwencji ustawodawcy, jak się okazało nieskutecznej – chodzi o ustawę z grudnia 2016 r. – zgromadzone przez petytorów opinie, a także merytoryczne zaangażowanie rzecznika praw obywatelskich. Dlatego jeśli taka będzie wola Wysokiej Komisji, Biuro Legislacyjne będzie w tym zakresie kontynuować prace. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Ja rozumiem… Z tego, co pan mecenas powiedział, wynika, że projekt dotyczący tej pierwszej grupy jest już przygotowany.

(Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński: Tak jest.)

Czy gdybyśmy dzisiaj podjęli decyzję o kontynuowaniu prac nad projektem… Czy nie musimy poczekać – właśnie o tym powiedziałem wcześniej – na opinię strony rządowej? Ja wiem, że to jest dla nas niezobowiązujące, niemniej dobrze by było taką opinię mieć.

Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

To jest wola Wysokiej Komisji. Oczywiście teraz Wysoka Komisja mogłaby zasięgać takiej opinii. Skierowanie do dalszych prac oznacza, że ustawa trafi do Komisji Ustawodawczej oraz ewentualnie właściwych komisji i będzie procedowana, tak jak inicjatywa ustawodawcza, w trybie 3 czytań. To będzie etap, kiedy będą prowadzone wszelkie możliwe konsultacje, kiedy będzie sporządzona szczegółowa ocena skutków regulacji, taka sformalizowana. Na tym etapie strona rządowa będzie oczywiście miała możliwość wyrażenia swojego stanowiska.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Ja pamiętam z poprzedniej kadencji, jak rozpatrywaliśmy tę petycję… Nie wiem, czy dobrze pamiętam, ale chyba była ogólna zgoda, żeby podjąć prace nad tą petycją. Ja myślę, że w tym kierunku powinniśmy iść, ale otwieram dyskusję.

Bardzo proszę. Pan marszałek chciałby zabrać głos.

Senator Michał Seweryński:

Ja nie mam głosu w dyskusji, tylko wniosek, żeby dalej prowadzić prace i zażądać opinii ministerstwa, bo sprawa jest poważna. To dotyczy poważnych zobowiązań na przyszłość, emerytalnych. Dwie rzeczy muszą być tutaj zrobione, ale postępowanie może dalej się toczyć.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos?

Senator Rafał Ambrozik:

Ja bym się ewentualnie odniósł do tego… Trzeba byłoby zapytać również o tę drugą grupę, o której pan mecenas mówił, w pismach kierowanych z komisji do rządu.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Ja rozumiem. Tylko z tego, co pan mecenas mówi, wynika, że to musi być odrębna inicjatywa ustawodawcza. Tak?

Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński:

Nie. To znaczy są 2 petycje. Do jednej jest gotowy materiał, który może być skierowany do dalszych prac. Na etapie tych prac byłby on poddawany konsultacjom. Natomiast do drugiej petycji nie ma jeszcze projektu. W związku z tym tutaj, w szczególności tutaj, Wysoka Komisja mogłaby się, gdyby miała taką wolę, zwrócić do strony rządowej, żeby uzyskać dodatkowe materiały i podjąć decyzję, czy w ogóle sprawę procedować.

Przewodniczący Robert Mamątow:

W takim razie składam wniosek o podjęcie prac nad tą petycją i w ogóle nad projektem ustawy.

Czy na następnym posiedzeniu, w następnym tygodniu pan mecenas byłby gotowy przedstawić projekt?

(Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński: Oczywiście, tak. Jestem gotów nawet dzisiaj.)

Ja wiem, ale…

(Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński: Tak, jak najbardziej.)

W takim razie… To trzeba przegłosować?

(Brak nagrania)

Przewodniczący Robert Mamątow:

Chciałbym, żeby była po prostu większa liczba członków komisji, dlatego proponuję, żebyśmy w następnym tygodniu debatowali nad samą ustawą. Prawda? Dzisiaj przegłosujemy wniosek o podjęcie prac nad petycją już z projektem ustawy, a projekt rozpatrzymy na następnym posiedzeniu.

Panie Mecenasie, może być taka sugestia?

(Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński: Tak, oczywiście.)

Okej. W takim razie ja poddaję pod głosowanie mój wniosek o podjęcie prac nad petycją i o równoczesne przedstawienie projektu na następnym posiedzeniu.

Czy jest zgoda? (4)

Dziękuję bardzo. Nie ma nikogo przeciw, nikt się nie wstrzymał, tak że dziękuję bardzo.

(Głos z sali: …Biuro Legislacyjne do przygotowania projektu inicjatywy ustawodawczej.)

Tak, poprosimy Biuro Legislacyjne o przygotowanie projektu ustawy.

Dziękuję bardzo.

Zamykam punkt trzeci.

Punkt 4. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 102 pkt 9 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, w celu wprowadzenia możliwości dostępu skazanych do dokumentów, zbiorów danych prowadzonych i sporządzonych przez administrację zakładu karnego w ramach postępowań wewnętrznych (P10-65/23)

Przechodzimy do punktu czwartego, do petycji nr 4.

Jest to petycja z dnia 19 lipca 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 102 pkt 9 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, w celu wprowadzenia możliwości dostępu skazanych do dokumentów, zbiorów danych prowadzonych i sporządzonych przez administrację zakładu karnego w ramach postępowań wewnętrznych.

Bardzo proszę o przedstawienie.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Maciej Kowalski:

Dzień dobry.

Jeszcze raz Maciej Kowalski, Dział Petycji i Korespondencji.

Przedmiotem petycji jest zmiana art. 102 pkt 9 kodeksu karnego wykonawczego. W opinii wnoszącego petycję skazani, którzy są osadzeni w jednostkach penitencjarnych, pozbawieni są prawa dostępu do dokumentów czy zbiorów danych prowadzonych i sporządzonych przez administrację zakładu karnego w ramach postępowań wewnętrznych. Ta administracja, według wnoszącego petycję, ma powoływać się na ogólnikowe brzmienie przepisu art. 102 pkt 9. W związku z tym autor zaproponował nowe brzmienie tego przepisu: „Skazany ma prawo w szczególności do zapoznania się z opiniami oraz dokumentami z postępowań wewnętrznych, sporządzonymi przez administrację zakładu karnego, stanowiącymi podstawę podejmowanych wobec niego decyzji”. Wprowadzenie tej zmiany, zdaniem autora petycji, ma doprowadzić do tego, że skazanym zapewni się szersze prawo do obrony, które zostało uregulowane w konstytucji w art. 42 ust. 2.

Jeżeli chodzi o stan prawny, to należy podkreślić, że art. 102 kodeksu karnego wykonawczego wskazuje na prawa skazanego, osadzonego w zakładzie karnym. Są to m.in. takie prawa jak prawo do wyżywienia, prawo do ubrania, prawo do kontaktu z rodzinami i innymi osobami bliskimi, prawo do kształcenia, do samokształcenia się, do kontaktu z obrońcą czy też pełnomocnikiem. W gronie wymienionych praw jest również prawo do zapoznania się z opiniami sporządzonymi przez administrację zakładu karnego, stanowiącymi podstawę podejmowanych wobec niego decyzji. Skazany, który chce się zapoznać z opinią sporządzoną przez zakład karny, musi złożyć wniosek do dyrektora zakładu. Dyrektor zakładu jest zobowiązany do tego, żeby wydać decyzję. Jeżeli skazany, osadzony w zakładzie karnym jest niezadowolony z decyzji, bo np. dyrektor odmówił mu dostępu do pewnych akt osobopoznawczych, wówczas taka decyzja może być zaskarżona do sądu penitencjarnego. Jest to kolejne uprawnienie dla skazanego, w ramach którego może instancyjnie skontrolować decyzję dyrektora zakładu karnego.

Zgodnie z ukształtowanym orzecznictwem skazani nie mają prawa dostępu do akt osobopoznawczych, zawierających informacje i spostrzeżenia o skazanym, które są sporządzane przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, oraz inne informacje tam zbierane. Takie ograniczenie jest usprawiedliwione potrzebą działań resocjalizacyjnych względem skazanego i nie ma żadnego związku z jego prawem do obrony czy ochroną dóbr osobistych. Udostępnienie takich informacji mogłoby zachwiać procesem resocjalizacji z uwagi na charakter zbieranych informacji. Są to np. takie informacje jak donosy współwięźniów bądź spostrzeżenia wychowawców, dlatego też ograniczenie dostępu jest tu usprawiedliwione. Oczywiście skazani mają dostęp do opinii wydawanych w postępowaniu o warunkowe zwolnienie, ale nie mają dostępu do takich informacji jak donosy czy spostrzeżenia wychowawców.

Biorąc pod uwagę te 2 kwestie… Należy tu wziąć pod uwagę, że osadzeni mogą zaskarżać decyzje dyrektorów zakładu karnego i że orzecznictwo stoi na takim stanowisku, że część akt osobopoznawczych nie jest dla nich dostępna. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów chciałby zabrać…

Senator Piotr Masłowski:

Ja bym chciał o coś zapytać. Czy w sytuacji, w której taki więzień albo ktoś z jego rodziny w trybie dostępu do informacji publicznej wystąpiłby o taką informację, toby ją dostał, czy by jej nie dostał?

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Maciej Kowalski:

Tak jak powiedziałem, orzecznictwo idzie w tym kierunku, że takie informacje, donosy czy też spostrzeżenia wychowawców, nie są dostępne dla skazanych ani ich bliskich z tego względu, że mogłoby to zachwiać procesem resocjalizacji.

Senator Piotr Masłowski:

Tak, ja rozumiem. Więzień mógłby kształtować swoje zachowanie tak, żeby… To jest dla mnie zupełnie jasne. Pytam o to, czy nie ma jakiejś luki dotyczącej najbliższej rodziny. O to chciałem dopytać. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś jeszcze z panów senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Moim zdaniem jest niedopuszczalne, żeby więzień miał dostęp do informacji, które mają wpływ na jego resocjalizację, tak że wnoszę o niepodejmowanie prac nad tą petycją. Składam wniosek.

Kto z panów jest za moim wnioskiem? (4)

Dziękuję bardzo. Nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Komisja podjęła decyzję o niepodejmowaniu prac nad tą petycją.

Dziękuję bardzo.

Punkt 5. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 16 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt, polegającej na zaliczeniu organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, niebędących przedsiębiorcami, do katalogu podmiotów wykonujących usługi weterynaryjne (P10-66/23)

Przechodzimy do petycji nr 5.

Jest to petycja z dnia 7 sierpnia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 16 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt, polegającej na zaliczeniu organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, niebędących przedsiębiorcami, do katalogu podmiotów wykonujących usługi weterynaryjne.

Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Joanna Leśniarek:

Joanna Leśniarek, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.

Jest to petycja zbiorowa, złożona przez Fundację „Centrum Leczenia Zwierząt”. Autorzy petycji wnoszą o zmianę art. 16 ustawy o zakładach leczniczych dla zwierząt, polegającą na zaliczeniu organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, niebędących przedsiębiorcami, do katalogu podmiotów wykonujących usługi weterynaryjne. Aktualnie ustawa o zakładach leczniczych dla zwierząt w art. 16 ust. 1 stanowi, że prowadzenie zakładu leczniczego dla zwierząt jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców. W ocenie autorów petycji, zaproponowane przez nich rozwiązanie pozwoli na likwidację istniejącej luki prawnej i umożliwi organizacjom pozarządowym wykonywanie działalności weterynaryjnej w formie statutowej, a nie gospodarczej. Autorzy petycji podkreślili także, że praktyka obowiązująca podczas rejestracji zakładów leczniczych dla zwierząt sprawia, że obecnie w rejestrach prowadzonych przez okręgowe izby lekarsko-weterynaryjne widnieje kilkadziesiąt podmiotów wykonujących działalność weterynaryjną, niebędących przedsiębiorcami. Autorzy opisali przykład swojej fundacji jako organizacji, która została wykreślona z rejestru zakładów leczniczych dla zwierząt z powodu braku rejestracji w rejestrze przedsiębiorców. Zdaniem fundacji precedens ten może doprowadzić do wykreślenia wszystkich podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej z rejestru zakładów leczniczych dla zwierząt.

Jako wzór postępowania wskazano w petycji na zmianę ustawy o działalności leczniczej w 2011 r., która wprowadziła rozwiązanie, zgodnie z którym nie stanowi działalności regulowanej w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców działalność lecznicza podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej, wykonywana jako działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, chyba że zachodzą przesłanki określone w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy z 2011 r., ustawa o działalności leczniczej stanowi, że działalność lecznicza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Powyższe rozwiązanie w zakresie podmiotów wykonujących działalność leczniczą jako działalność pożytku publicznego uwzględnia w istocie stan prawny istniejący już od września 2006 r., kiedy to ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej przesądziła, że zakłady opieki zdrowotnej wykonują działalność gospodarczą.

Także art. 9 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie przewiduje, że działalność pożytku publicznego może mieć charakter działalności odpłatnej, która w warunkach określonych w tym przepisie stanowi działalność gospodarczą. Biorąc pod uwagę fakt, że znacząca większość podmiotów wykonujących działalność leczniczą jako działalność pożytku publicznego posiada umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia przewidujące wynagrodzenie za udzielane świadczenia opieki zdrowotnej, warunek wskazany w art. 9 wydawał się w sposób oczywisty spełniony. Jednakże, już po wejściu w życie ustawy, przedstawiciele tych podmiotów wskazywali, że zgodnie ze statutami tych organizacji prowadzona przez nie działalność ma charakter nieodpłatnej działalności pożytku publicznego. Uwzględniając powyższe, zaproponowano więc wprowadzenie przepisu stanowiącego, iż działalność lecznicza wykonywana jako działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz działalność charytatywno-opiekuńcza, jeżeli przepisy odrębne przewidują prowadzenie takiej działalności, nie stanowi działalności regulowanej. Wyłączenie to nie będzie dotyczyło sytuacji, kiedy działalność pożytku publicznego jest działalnością gospodarczą. Autorzy petycji proponują postąpić analogiczne z ustawą o zakładach leczniczych dla zwierząt. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów chciałby zabrać głos?

Bardzo proszę.

Senator Piotr Masłowski:

Ostatnie 9 lat byłem zastępcą prezydenta Rybnika, ale wcześniej prowadziłem dużą organizację pozarządową, która była centrum doradczym dla innych organizacji pozarządowych. Moim zdaniem ta petycja jest warta rozważenia chociażby ze względu na to, że ona otworzy dyskusję na temat uregulowania działalności odpłatnej i działalności gospodarczej organizacji pozarządowych. Proszę mi wierzyć, że to, że ktoś podaje przykład, że działalność odpłatna pożytku publicznego jest traktowana jak działalność gospodarcza… To jest jakiś unikat, bo z własnej praktyki wiem, że zdecydowana większość organów rozróżnia jednak działalność gospodarczą od działalności odpłatnej, tym bardziej że organizacja pozarządowa nie może prowadzić działalności gospodarczej w tym samym obszarze, w którym prowadzi działalność odpłatną. Czyli jak ktoś założył organizację pozarządową ze względu na to, że kocha zwierzątka, i chce się zajmować tematami weterynaryjnymi, to nie może prowadzić w tym obszarze działalności gospodarczej, bo wykluczają to przepisy, a takich podmiotów i dużych organizacji pozarządowych mamy w kraju coraz więcej. Co więcej, jest tak, że… Ja prowadziłem podmiot, który zatrudniał trzydzieści kilka osób i miał kilkumilionowe dotacje, a żaden bank nie chciał nas kredytować ze względu na to, że nie byliśmy w stanie wykazać zysku, bo prowadziliśmy tylko działalność odpłatną i nieodpłatną, która, że tak powiem, nie przynosiła górki, tylko pozwalała na pokrycie kosztów. Moim zdaniem, temat jest szeroki i być może ta petycja spowoduje, że całość tych przepisów zacznie być jakoś przeglądana i rozpatrywana. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Rozumiem. Pan senator składa wniosek o procedowanie? Tak.

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z panów senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

W takim razie poddaję pod głosowanie wniosek pana senatora o podjęcie prac nad tą petycją.

Kto jest za? (4)

Dziękuję bardzo. Nie ma głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.

Komisja podjęła decyzję o podjęciu prac nad petycją dotyczącą zakładów leczniczych dla zwierząt.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Faktycznie. Możemy jeszcze, a nawet powinniśmy, wystąpić o opinię w tej sprawie do instytucji, które uznamy… Ja myślę, że tutaj na pewno Ministerstwo Zdrowia, ewentualnie, nie wiem, spraw wewnętrznych i administracji… Zobaczymy, z których instytucji będą nam potrzebne opinie.

Pan?

(Senator Piotr Masłowski: Powiedziałem, że prawdopodobnie będzie minister bez taki, który będzie zajmował się tematyką organizacji pozarządowych.)

Okej. Dlatego, tak jak powiedziałem na początku… Na razie jeszcze nie ma rządu. Jak już będzie, to będzie nam łatwiej podejmować decyzje.

Zamykam punkt piąty.

Punkt 6. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 233 §1 i art. 424 oraz uchylenia art. 398 §3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (P10-67/23)

Przechodzimy do punktu szóstego, do petycji nr 6.

Jest to petycja znanego nam pana, który często pisze petycje. Jest to petycja z dnia 9 sierpnia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 233 §1 i art. 4244 oraz uchylenia art. 3983 §3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.

Bardzo proszę o krótkie przedstawienie.

Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Arkadiusz Waszkiewicz:

Arkadiusz Waszkiewicz, Dział Petycji i Korespondencji.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Petycja autorstwa pana Romana Jacka Arseniuka dotyka 2 spraw, mianowicie zasad oceny dowodów dokonywanej przez sąd w postępowaniu cywilnym oraz kwestii dotyczących podstaw do wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia w tym samym postępowaniu.

W ramach dotychczasowych przepisów sąd dokonuje oceny dowodów na podstawie własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Intencją autora jest wzbogacenie tego przepisu o przesłanki wynikające z kodeksu postępowania karnego, dotykające organów postępowania. Wówczas ten przepis miałby mieć brzmienie: „Wiarygodność i moc dowodów sąd ocenia po, uwzględniającym zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego, wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału”.

W zakresie nadzwyczajnych środków zaskarżenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, przesłankami do ich wniesienia byłoby: w przypadku skargi kasacyjnej naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszanie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy; w przypadku skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia naruszenie prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność wyroku z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda. Cechą wspólną obu tych środków jest to, iż nie mogą być one wnoszone na podstawie zarzutów dotyczących ustalenia faktów lub oceny dowodów.

Z doktryny i tego, jak wygląda pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego, wynika, że Sąd Najwyższy jest sądem prawa, a nie sądem faktu, w związku z czym nie dokonuje i nie powinien dokonywać oceny postępowania dowodowego i ustaleń faktycznych, które zostały poczynione przez sądy niższych instancji. Dziękuję bardzo.

Jeszcze w ramach informacji: petycja o tożsamej treści została również wniesiona do Sejmu, ale nie została jeszcze rozpatrzona.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę chętnych.

Dziękuję bardzo.

Ja składam wniosek o niepodejmowanie prac nad tą petycją. Uważam, że możemy podjąć decyzję o przekazaniu sugestii pana petenta do biura, do centrum…

(Wypowiedź poza mikrofonem: Rządowe Centrum Legislacji.)

Właśnie. Czy do wykorzystania…

Ja składam wniosek o niepodejmowanie prac nad tą petycją.

Kto z panów senatorów jest za moim wnioskiem? (4)

Dziękuję bardzo. Zamykam punkt szósty.

Punkt 7. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie ustanowienie Dnia Edukacji dla Bezpieczeństwa na Polskich Drogach obchodzonego w dniu 25 maja (P10-68/23)

Przechodzimy do punktu siódmego.

Jest to petycja z dnia 16 sierpnia 2023 r. w sprawie ustanowienia dnia edukacji dla bezpieczeństwa na polskich drogach obchodzonego w dniu 25 maja.

Bardzo proszę o krótkie przedstawienie tej petycji.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak:

Marzena Krysiak, Dział Petycji i Korespondencji.

Prezentowana petycja to petycja zbiorowa. Została wniesiona przez Polską Federację Stowarzyszeń Szkół Kierowców w Warszawie, Polską Izbę Gospodarczą Ośrodków Szkolenia Kierowców w Piastowie oraz Ogólnopolską Izbę Gospodarczą Ośrodków Szkolenia Kierowców w Koszalinie.

Jej autorzy proponują podjęcie prac nad inicjatywą ustawodawczą, która dotyczyłaby ustanowienia Dnia Edukacji dla Bezpieczeństwa na Polskich Drogach, który byłby obchodzony w dniu 25 maja. Święto dotyczyłoby wszystkich instytucji, organizacji, firm i osób, które zajmują się edukacją na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym. I tu autorzy wymieniają grupę, którą chcieliby objąć… której chcieliby jakby poświęcić to święto. Są to instruktorzy nauki jazdy, instruktorzy techniki jazdy, osoby i instytucje, które zajmują się szkoleniem instruktorów i egzaminatorów, wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, nauczyciele wychowania komunikacyjnego, a także publikatory, które propagują zagadnienia związane z bezpieczeństwem na drodze, oraz instytuty naukowe prowadzące badania nad stanem i sposobami poprawy bezpieczeństwa na drogach.

W uzasadnieniu wnoszący petycję podnoszą argument, że dzień 25 maja stałby się w Polsce dniem refleksji nad stanem bezpieczeństwa oraz możliwościami poprawy tego bezpieczeństwa, i jako wzór wskazują obchodzony w dniu 6 maja Europejski Dzień Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. W opinii autorów petycji byłaby to okazja do docenienia wkładu kilkudziesięciu tysięcy osób w dobro wspólne, jakim jest zdrowie i życie uczestników ruchu drogowego.

Analizując postulat petycji, trzeba podnieść, zauważyć, że Komisja Europejska, ustanawiając 6 maja Europejskim Dniem Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, chciała zwrócić uwagę mieszkańców Unii Europejskiej na kwestię bezpieczeństwa na drogach ze względu na to, że istnieje stały wzrost liczby wypadków drogowych z udziałem zarówno pieszych, rowerzystów, jak i motocyklistów. W dniu 6 maja w całej Europie prowadzone są działania profilaktyczne, edukacyjne, a także debaty, konferencje, pokazy. Jest to okazja do przypomnienia wszystkim uczestnikom ruchu, że za bezpieczeństwo na drodze odpowiedzialni są wszyscy użytkownicy, zarówno piesi, rowerzyści, jak i kierujący pojazdami.

Warto podkreślić, że w marcu bieżącego roku Komisja Europejska przyjęła pakiet regulacji dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym, który ma służyć m.in. jego poprawie oraz zrealizowaniu unijnej wizji braku ofiar śmiertelnych na drogach Unii Europejskiej do 2050 r. Te regulacje dotyczą egzekwowania zakazu prowadzenia pojazdów w całej Unii, poprawy transgranicznej wymiany informacji na temat przestępstw lub wykroczeń drogowych oraz aktualizacji przepisów dotyczących praw jazdy.

Wracając do postulatu petycji, powiem, że autorzy proponują, aby był to w naszym kraju, ten 25 maja, dzień poświęcony wszystkim, którzy pracują na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa na polskich drogach. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Przepraszam. Pani powiedziała, że… Ten europejski dzień kiedy wypada?

(Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak: 6 maja.)

No właśnie. Nie bardzo rozumiem, dlaczego dwudziestego piątego…

(Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak: …Na polskich drogach.)

Okej. Dziękuję pani bardzo.

Proszę. Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów?

Proszę bardzo. Pan marszałek Seweryński.

Senator Michał Seweryński:

Ja jestem przeciwko podejmowaniu pracy nad tą petycją. Przychodzi mi do głowy lepszy pomysł niż jednorazowe święto. Mianowicie wprowadzenie obowiązkowego nauczania w szkołach zasad bezpieczeństwa. To się staje w tej chwili zagrożenie magistralne. Można żyć i wielu rzeczy nie umieć, ale poruszać się po drogach, nawet jeżeli nie ma się pojazdu, tylko chodzi się pieszo, a wielu Polaków tak robi… To jest absolutnie kwestia bezpieczeństwa i życia. Może to jeszcze nie jest moment, kiedy będziemy się zastanawiać, czy wystąpić z taką inicjatywą, ale na pewno gdyby zestawić… W moim zestawieniu te 2 rzeczy są absolutnie nieporównywalne. Jedno święto może nam się nie udać. Poza tym mamy już tyle tych dni, że one stają się coraz mniej zauważalne. Jestem za tym, żeby nie podejmować prac nad tą petycją.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z panów senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

W pełni podzielam zdanie pana senatora, pana marszałka. Jeśli jest w Unii Europejskiej taki dzień, to po co mamy mieć odrębny? Po co mamy być, jak to często bywa, świętsi od papieża?

Pan senator, pan marszałek złożył wniosek o niepodejmowanie prac nad tą petycją.

Kto z panów senatorów jest za tym wnioskiem? (4)

Dziękuję bardzo. Jednogłośnie.

Zamykam ten punkt.

Komisja podjęła decyzję o niepodejmowaniu prac nad tą petycją.

Punkt 8. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, w celu umożliwienia osobom prywatnym otrzymywania dokumentacji dotyczącej osób trzecich z zasobów IPN (P10-69/23)

Przechodzimy do petycji nr 8.

Jest to petycja z dnia 18 sierpnia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, w celu umożliwienia osobom prywatnym otrzymywania dokumentacji dotyczącej osób trzecich zasobów IPN.

Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Gabriela Kopania:

Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.

Jest to petycja indywidualna pana Bogdana Gasińskiego. Autor petycji przedstawił oczekiwanie, aby dokumenty z zasobów Instytutu Pamięci Narodowej udostępniane były na każdorazowy wniosek osoby zainteresowanej i bez względu na wykazany interes. Aktualnie ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej kwestie udostępniania dokumentów reguluje w rozdziale 4. Tak naprawdę udostępnienie dokumentów możliwe jest w kilku przypadkach. Każda osoba może wystąpić z wnioskiem do prezesa IPN, jeżeli dokumenty dotyczą jej samej lub pracownika albo funkcjonariusza organu bezpieczeństwa państwa, jeżeli dotyczy to zatrudnienia, pracy i rozwiązania stosunku pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa. Dokumenty mogą być również udostępniane w celu wykonywania zadań ustawowych, prowadzenia badań naukowych lub publikacji materiału prasowego w rozumieniu ustawy – Prawo prasowe. Wnioski, które składają poszczególne osoby, muszą zawierać podstawę prawną w ustawie albo należy wskazać temat prowadzonych badań, mieć rekomendację pracownika naukowego bądź też upoważnienie redakcji. Brak spełnienia któregokolwiek wymogu sprawia, że prezes IPN wydaje negatywną opinię co do złożonego wniosku.

Możliwe jest również udostępnienie dokumentacji z zasobów IPN upoważnionym funkcjonariuszom i żołnierzom służb specjalnych w granicach ich upoważnienia i w ramach wykonywania zadań ustawowych, jeżeli dane zawierają informacje o szpiegostwie, przestępstwie o charakterze terrorystycznym, przestępstwie godzącym w podstawy ekonomiczne państwa lub przestępstwie korupcji godzącym w porządek konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten znajduje też zastosowanie dla funkcjonariuszy służb specjalnych państw, z którymi Polska jest związana stosowną umową międzynarodową, jeżeli dokumenty zawierają informacje o przestępstwie szpiegostwa lub terroryzmu.

Jest tak naprawdę tylko kilka sytuacji, w których prezes IPN udostępnia te informacje. Tak było od początku. Zmieniały się przepisy dotyczące udostępniania dokumentacji redakcjom. One zostały uszczegółowione na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Wnioskodawca chce, aby każdy wniosek skutkował udostępnieniem dokumentacji o każdej osobie w każdym zakresie. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów chciałby zabrać głos w tym temacie?

Ja pozwolę sobie udzielić głosu…

Bardzo proszę, Panie Marszałku.

(Senator Michał Seweryński: Ja mogę zaczekać.)

Ja uważam, że nie powinniśmy podejmować prac nad tą petycją. Szanowni Państwo, otworzylibyśmy puszkę Pandory i dopiero by się działo. Naprawdę. Ja uważam, że absolutnie nie możemy dopuścić do takiej sytuacji. Obowiązujące przepisy, moim zdaniem, w pełni się sprawdzają i są dobre.

Bardzo proszę, Panie Marszałku.

(Senator Michał Seweryński: Dokładnie to samo chciałem powiedzieć.)

Szanowni Panowie, złożyłem wniosek o niepodejmowanie prac nad tą petycją.

Kto jest za moim wnioskiem? (4)

Dziękuję bardzo. Jednogłośnie.

Komisja podjęła decyzję o niepodejmowaniu prac nad tą petycją.

Punkt 9. porządku obrad: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym, poprzez uaktualnienie treści przepisu (P10-70/23)

Dobrnęliśmy, Szanowni Państwo, do ostatniej petycji.

Jest to petycja z 25 sierpnia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym poprzez uaktualnienie treści przepisu.

Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.

Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Joanna Leśniarek:

Joanna Leśniarek, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.

Jest to petycja indywidualna, wniesiona przez pana Sebastiana Adamowicza. Autor wnosi o zmianę art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy o referendum ogólnokrajowym poprzez uaktualnienie treści przepisu.

Zdaniem wnoszącego petycję, obowiązująca ustawa o referendum ogólnokrajowym jest niespójna terminologicznie z kodeksem wyborczym, bowiem pozbawia ona prawa głosowania w referendum pacjenta przebywającego w hospicjum, co budzi uzasadnione wątpliwości konstytucyjne. Autor zauważa, że w rozumieniu kodeksu wyborczego hospicjum jest zakładem leczniczym, nie zaś szpitalem. Zgodnie z treścią art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy o referendum ogólnokrajowym w skład komisji obwodowej powołuje się 1 osobę wskazaną przez wójta lub burmistrza, prezydenta miasta w przypadku obwodów w szpitalach i zakładach pomocy społecznej spośród pracowników tych szpitali lub zakładów. Zgodnie z art. 12 §4 kodeksu wyborczego komisarz wyborczy tworzy odrębny obwód głosowania w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym oraz w oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, jeżeli w dniu wyborów będzie w nim przebywać co najmniej 15 wyborców.

Wobec powyższego autor wnosi o zmianę treści art. 13 ust. 2 pkt 2 lit. b tej ustawy polegającą na zastąpieniu wyrazów „obwodów w szpitalach i zakładach pomocy społecznej – spośród pracowników tych szpitali” wyrazami „obwodów w zakładach leczniczych i domach pomocy społecznej – spośród pracowników tych zakładów lub domów”. Zdaniem autora, zasadne jest, aby treści obu regulacji były zgodne i tym samym zostały wykluczone ewentualne dowolności interpretacyjne. W komunikacie Państwowej Komisji Wyborczej ogłoszonym 28 sierpnia br. zapisano: „W wyborach parlamentarnych i referendum 15 października 2023 r. wyborcy, którzy będą przebywać w dniu wyborów w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, zostaną ujęci w spisach wyborców sporządzonych dla obwodów głosowania utworzonych w tych jednostkach i będą mogli głosować w tych obwodach”.

Zgodnie z terminologią GUS zakłady pomocy społecznej są zakładami opiekuńczo-leczniczymi. Rozumie się przez nie zakłady lecznicze podmiotów leczniczych oraz jednostek organizacyjnych zakładów leczniczych, w tym podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitale.

Na koniec chciałabym wskazać, że z informacji opublikowanych przez PKW wynika, że w ramach przeprowadzania referendum ogólnokrajowego 15 października br. w hospicjach były tworzone obwodowe komisje wyborcze. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z panów senatorów?

Bardzo proszę.

Senator Piotr Masłowski:

Moim zdaniem te przepisy warto ujednolicić, chociażby ze względu na to… Tym razem mogli głosować tylko ze względu na to, że wybory parlamentarne pokrywały się z referendum. W innym wypadku obwodów by tam nie było.

Jak już jestem przy głosie, to chciałbym coś wytłumaczyć. Byłem zaskoczony, że tam szybko skończyliśmy rozmawiać o doręczeniach. Właśnie ze względu na tego typu jednostki i doświadczenia własne, niedotyczące procesów karnych, ale cywilnych, np. o eksmisję, wstrzymałem się od głosu. Jeżeli te osoby przebywają, nie wiem, w sanatorium czy w Rybniku, gdzie jest szpital psychiatryczny, to zazwyczaj są to dłuższe pobyty i one nie mają zielonego pojęcia o tym, że taka korespondencja do nich dociera. Ale to tak wracam do poprzedniego tematu. Dziękuję.

Przewodniczący Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Czy jeszcze ktoś z panów senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Ja myślę, że to, co proponuje nam pan Sebastian, w zasadzie nie zmienia meritum przepisu. Prawda? To jest tylko zmiana formy, prawidłowo używanej w obecnych przepisach. Ja bym tu zaproponował, żebyśmy skierowali to do RCL. Osobiście tu składam wniosek o niepodejmowanie prac nad tą petycją.

Czy są inne głosy?

Senator Piotr Masłowski:

Ja dopytam. Skierowanie do RCL spowoduje… Jaki będzie następny krok? Jeżeli to trafi do centrum legislacyjnego, to…

(Senator Michał Seweryński: …Rządowej inicjatywy ustawodawczej.)

Aha. Czyli przerzucamy to na stronę rządową. Okej.

(Brak nagrania)

Przewodniczący Robert Mamątow:

Przepraszam, my nie powinniśmy ujmować wszystkiego w ramy prawne, ustawodawcze jako Komisja Petycji. Są do tego instytucje, które mogą nam pomóc. Na tym opieram mój wniosek.

Kto z panów senatorów jest za moim wnioskiem? (3)

Kto jest przeciw? (1)

Dziękuję. Nikt się nie wstrzymał.

Komisja podjęła decyzję o niepodejmowaniu prac nad tą petycją i jednocześnie o skierowaniu jej do RLC.

Dobrnęliśmy do końca. Dziękuję bardzo. Chciałbym przypomnieć panom senatorom, że następne posiedzenie planujemy na trzynastego. Tak? Na trzynastego rano, tak że bardzo proszę… Zapraszam.

Jeszcze jedno zdanie. Szanowni Panowie, gdyby było jakieś nasilenie petycji, to będę pozwalał sobie organizować posiedzenia w tygodniach, kiedy nie będzie posiedzenia Senatu. Na takie sytuacje też trzeba się przygotować. Dziękuję bardzo.

Zamykam pierwsze posiedzenie Komisji Petycji w XI kadencji Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 30)