Z prac komisji senackich

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przeprowadzili pierwsze czytanie 3 projektów ustaw: o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego; o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego; o petycjach. Do dwóch pierwszych projektów zaproponowali wprowadzenie poprawek i taki wniosek przedstawią Izbie.

Projekt ustawy nowelizującej kodeks postępowania karnego ma na celu dostosowanie systemu prawa do 3 orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego: z 20 listopada 2012 r. (sygn. akt SK 3/12), z 10 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 25/11) i z 11 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 37/11). Trybunał stwierdził, że nieprecyzyjne przepisy kodeksu dotyczące przesłanek przedłużenia tymczasowego aresztowania po wydaniu przez sąd pierwszej instancji pierwszego wyroku w sprawie, przesłanek, które uprawniają prokuratora do zastrzeżenia kontroli korespondencji podejrzanego z obrońcą, a także przesłanek uprawniających zatrzymującego do obecności przy rozmowie zatrzymanego z adwokatem są niezgodne z konstytucją.

W projekcie ustawy określono jednoznacznie przesłanki, jakie mogą prowadzić do przedłużenia tymczasowego aresztowania podejrzanego, w stosunku do którego zapadł pierwszy wyrok w sprawie. Ponadto doprecyzowano przesłanki, które mogą prowadzić do ograniczenia prawa podejrzanego tymczasowo aresztowanego do poufnego kontaktu z obrońcą oraz do kontroli jego korespondencji.

W trakcie dyskusji uwagi do projektu zgłosił zastępca przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego prof. Piotr Hofmański. Senator Aleksander Pociej zaproponował poprawkę mającą na celu wykluczenie sytuacji, w których prowadzący postępowanie przygotowawcze miałby prawo uczestniczyć w rozmowach adwokata z zatrzymanym. Dwie poprawki zgłoszone przez senatorów Piotra Zientarskiego i Bohdana Paszkowskiego doprecyzowywały przepis dotyczący przesłanek i terminu utrzymywania tymczasowego aresztowania. Komisje przyjęły wszystkie poprawki.

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego dostosowuje przepisy ustawy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2012 r. (sygn. akt SK 20/11). Trybunał stwierdził, że art. 3941 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania cywilnego jest niezgodny z konstytucją, gdyż nie przewiduje zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji oddalające wniosek pełnomocnika ustanowionego z urzędu o przyznanie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu przed sądem drugiej instancji.

Projekt ustawy wprowadza możliwość wniesienia zażalenia na orzeczenia wydane w przedmiocie zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zarówno sądu pierwszej, jak i drugiej instancji. Jednocześnie w wypadku orzeczeń sądu drugiej instancji, co do których dotychczas nie dopuszczano możliwości wniesienia zażalenia, określono tryb oraz sąd właściwy do rozpoznania zażalenia.

Podczas dyskusji projekt ustawy poparł przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości podsekretarz stanu Wojciech Węgrzyn, a reprezentant Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa Krzysztof Buczyński zasugerował jego uzupełnienie o przepis o charakterze intertemporalnym. Stosowną poprawkę wniósł senator Michał Seweryński, komisje zaś ją przyjęły.

Projekt ustawy o petycjach, wniesiony przez grupę senatorów, reguluje zasady składania i rozpatrywania petycji. Jest to drugi senacki projekt ustawy o petycjach. Prace nad pierwszym nie zostały zakończone przez upływem poprzedniej kadencji parlamentu.

W trakcie dyskusji przedstawiciel Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji Artur Chruściński pozytywnie ocenił projekt. Zwrócił uwagę na zapisy mówiące m.in. o konieczności podawania adresu osoby składającej petycję, wydłużeniu dodatkowego terminu rozpatrywania petycji do 3 miesięcy oraz o zakresie informacji składanej corocznie z rozpatrzonych przez właściwe organy petycji. Zdaniem przedstawiciela Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa Zbigniewa Śpiewaka w ustawie, zgodnie z art. 63 konstytucji, powinno być dokładnie określone co może być przedmiotem petycji. Z opinią tą zgodził się senator Michał Seweryński. Wskazał też na potrzebę wyraźnego zapisania w ustawie celu petycji. Senator Mieczysław Augustyn zaproponował, aby odroczyćposiedzenie komisji do czasu ustosunkowania się wnioskodawców do zgłoszonych na posiedzeniu uwag. Komisje poparły tę propozycję.