Z prac komisji senackich

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych zapoznali się z informacją Ministerstwa Spraw Zagranicznych na temat udziału Polski w organizacjach międzynarodowych, a także składek płaconych na rzecz tych organizacji.

W opinii podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Grażyny Bernatowicz, członkostwo w organizacjach międzynarodowych jest jednym z podstawowych instrumentów realizacji polityki zagranicznej. Przynosi ono konkretne korzyści w postaci gwarancji bezpieczeństwa czy ułatwień gospodarczych. Wiceminister poinformowała, że w budżecie na 2012 r. zobowiązania finansowe na rzecz organizacji międzynarodowych zaplanowano na 925 mln zł, z czego 404 mln zł wpłaciło Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a pozostałą kwotę -inne resorty. Najwyższe składki wpłacane są do organizacji o kluczowym znaczeniu dla interesów Polski: Organizacji Narodów Zjednoczonych (składka na funkcjonowanie organizacji - 56 mln zł i 55 mln zł na operacje pokojowe), NATO (22 mln zł) i Rady Europy (25 mln zł). Jak zauważyła wiceminister, resort przeprowadza okresowe analizy kosztów ponoszonych na rzecz organizacji międzynarodowych i korzyści płynących z członkostwa w nich. Ostatni taki przegląd przeprowadzono w 2011 r. Zapewniła ponadto, że nie ma żadnych zaległości w uiszczaniu składek płaconych z budżetu resortu spraw zagranicznych. Jak podkreśliła, terminowe wpłacanie składek jest ważne nie tylko ze względów prestiżowych. Zaleganie z ich opłacaniem może spowodować np. obniżenie przez agencje ratingowe zdolności kredytowej państwa.

W trakcie dyskusji przewodniczący komisji senator Włodzimierz Cimoszewicz zwrócił się o udzielenie informacji na temat zatrudnienia obywateli polskich na kierowniczych stanowiskach w organizacjach międzynarodowych. Senator Jan Maria Jackowski pytał, czy są rządowe programy mające na celu zachęcanie i odpowiednie przygotowanie obywateli polskich do udziału w konkursach rekrutacyjnych organizowanych przez instytucje międzynarodowe.

Wśród najwyższych stanowisk piastowanych przez Polaków wiceminister Grażyna Bernatowicz wymieniła zastępcę sekretarza generalnego Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), szefa sekretariatu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i zastępcę sekretarza generalnego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. W ESDZ pracuje obecnie 65 Polaków. Polacy stoją na czele delegatur Unii Europejskiej w Arabii Saudyjskiej, Jordanii, Nigerii, Korei Południowej i na Ukrainie. Jak poinformowała, kursy dla młodych ludzi przygotowujących się do udziału w międzynarodowych konkursach rekrutacyjnych będzie prowadzić Polski Instytut Dyplomatyczny.

Zastępca dyrektora Departamentu Narodów Zjednoczonych i Praw Człowieka w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Janczak przedstawił informację dotyczącą realizowanego przez resort programu wspierania zatrudnienia w Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ministerstwo pokrywało koszty zatrudnienia polskiego pracownika w centrali organizacji w Nowym Jorku przez 2 lata. Po tym czasie, jeśli ONZ zdecydowała się przedłużyć z nim kontrakt, przejmowała również odpowiedzialność za wypłacanie mu wynagrodzenia. Program został jednak zawieszony z uwagi na jego wysokie koszty, ale w związku ze staraniami Polski o uzyskanie niestałego członkostwa w Radzie Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych rozważana jest jego reaktywacja.

Tego samego dnia Komisja Spraw Zagranicznych zapoznała się z informacją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na temat dokumentu "Polityka migracyjna Polski - stan obecny i postulowane działania". Jego najważniejsze założenia przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Piotr Stachańczyk. W opinii wiceministra, właściwe prowadzona polityka migracyjna może być jednym ze sposobów przeciwdziałania niekorzystnym zmianom w sytuacji demograficznej Polski. Jak podkreślił, przygotowanie dokumentu poprzedziły konsultacje w ramach rządu oraz z organizacjami pozarządowymi. Dokument ma charakter strategiczny; w najbliższym czasie zostanie przygotowany plan działania, opisujący konkretne działania, które umożliwią realizację założeń dokumentu. Ponadto, najprawdopodobniej w lutym 2013 r., do Sejmu trafi znowelizowana ustawa - Prawo o cudzoziemcach. Wiceminister Piotr Stachańczyk zadeklarował, że najważniejszym celem polityki migracyjnej będzie świadome i przemyślane otwarcie na imigrację. Kluczowym czynnikiem determinującym tę politykę będą potrzeby rynku pracy. Już teraz istnieją przepisy umożliwiające pracodawcom łatwiejsze zatrudnianie imigrantów z krajów, których mieszkańcy dysponują, w opinii rządu, wysokim potencjałem integracyjnym. Szczególnie wspierana będzie imigracja cudzoziemców pochodzenia polskiego, a także migracje powrotowe Polaków, którzy opuścili kraj w poszukiwaniu pracy. Celem polityki migracyjnej będzie również przyciągnięcie większej liczby cudzoziemców na polskie uczelnie. Wiceminister zaznaczył, że Polska musi rozwinąć programy wspierające integrację cudzoziemców w społeczeństwie polskim, np. system bezpłatnej pomocy prawnej. Procesy migracyjne będą przez rząd uważnie monitorowane, aby umożliwić szybkie reagowanie na zachodzące zmiany.

Senator Włodzimierz Cimoszewicz pytał przedstawiciela rządu o skalę nielegalnej imigracji. Senator Bogdan Klich zwrócił się o udzielenie informacji w sprawie warunków bytowania w polskich ośrodkach dla uchodźców. Senator Jan Maria Jackowski podkreślił, że doświadczenia Europy Zachodniej wskazuję na występowanie na zagrożeń związanych z imigracją, szczególnie z krajów należących do innego kręgu kulturowego. Dlatego, zdaniem senatora, kluczem do walki z problemami demograficznymi powinna być przede wszystkim polityka prorodzinna. Senator Anna Aksamit mówiła natomiast, że, planując politykę migracyjną, należy brać pod uwagę wysokie bezrobocie w Polsce.

Odpowiadając na pytania senatorów, wiceminister Piotr Stachańczyk podkreślił, że potrzeby rynku pracy będą kluczowym czynnikiem wpływającym na kształt polityki migracyjnej. Jej celem będzie przyciągnięcie cudzoziemców do tych sektorów gospodarki, które z różnych przyczyn nie mogą znaleźć pracowników wśród obywateli polskich. Zwrócił również uwagę, że stworzenie warunków zachęcających cudzoziemców do jak najpełniejszej integracji będzie ważnym elementem tej polityki. Uzyskanie większego wsparcia ze strony rządu będzie uzależnione od podjęcia nauki języka polskiego. Komentując artykuły prasowe dotyczące warunków w ośrodkach zamkniętych dla uchodźców oczekujących na wydalenie z Polski, wiceminister stwierdził, że wiele zawartych w nich informacji było nieprecyzyjnych lub nieprawdziwych. Poinformował również, że ministerstwo nie otrzymuje sygnałów z innych państw członkowskich o zatrzymaniach nielegalnych imigrantów, którzy wkroczyli na terytorium Unii Europejskiej przez polską granicę wschodnią.