Z prac komisji senackich

Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła 2 wyroki Trybunału Konstytucyjnego. Pierwszy, z 27 lipca 2012 r. (sygn. akt P 8/12), dotyczy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Trybunał uznał, że obciążanie pozwanej spółdzielni mieszkaniowej kosztami procesu niezależnie od wyniku postępowania jest niezgodne z konstytucją. Zaskarżone rozwiązanie powoduje, że spółdzielnia pokrywa koszty postępowania także wtedy, gdy w żaden sposób go nie wywołała (np. nie była bezczynna) i to postępowanie wygrała (np. osoba ubiegająca się o wyodrębnienie lokalu nie była uprawniona do wszczęcia postępowania lub pozew był przedwczesny, gdyż nie zostały uregulowane należności wobec spółdzielni i nie został wniesiony pełny wkład budowlany). W opinii TK, taki sposób regulacji kosztów postępowania negatywnie wpływa na prawo pozwanej spółdzielni do przedstawienia jej stanowiska w trakcie postępowania. Ma także negatywne skutki dla majątku spółdzielni, który jest prywatnym majątkiem członków spółdzielni.
Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu Katarzyna Konieczko poinformowała, że po wydaniu wyroku przez TK, posłowie wnieśli projekt nowej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druk sejmowy nr 819), w którym zaproponowano, by zerwanie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy dotyczyło tylko kosztów związanych z ustanowieniem przez spółdzielnię pełnomocnika procesowego. Pozostałe koszty pokryłaby strona, której twierdzenia nie utrzymały się w procesie. Katarzyna Konieczko podkreśliła, że poselski projekt nie wykonuje w całości wyroku TK i dlatego wskazane jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej.
W trakcie dyskusji wiceminister transportu Piotr Styczeń poinformował, że resort nie przygotowuje żadnego projektu wykonującego omawiany wyrok, a w Sejmie poza projektem zawartym w druku nr 819 są jeszcze 2 inne projekty dotyczące ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druki sejmowe nr 816 i 864). Senator Andrzej Matusiewicz wskazał na konieczność uwzględnienia w inicjatywie senackiej dyspozycji ustawy o kosztach sądowych oraz kodeksu postępowania cywilnego. Komisja jednomyślnie przyjęła wniosek senatora Bohdana Paszkowski o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 lipca 2012 r. (sygn. akt K 8/10) dotyczy ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Trybunał za niekonstytucyjne uznał m.in. przywileje Polskiego Związku Działkowców (PZD) dotyczące 3 podstawowych sfer: monopolistycznej pozycji związku względem innych organizacji zrzeszających działkowców, sytuacji właścicieli gruntów, na których położone są rodzinne ogrody działkowe, oraz stosunków PZD ze zrzeszonymi w nim działkowcami. TK odroczył o 18 miesięcy utratę mocy obowiązującej wszystkich uznanych za niekonstytucyjne przepisów ustawy z wyjątkiem art. 10, który stracił moc z dniem publikacji wyroku. Katarzyna Konieczko podkreśliła, że wyrok należy wykonać, a TK dał liczne wskazówki legislacyjne w tej sprawie. Jeśli wyrok nie zostanie wykonany we wskazanym terminie, to wygaśnie zarówno prawo użytkowania wieczystego, jak i prawo użytkowania gruntów przyznane PZD, a pełnia praw rzeczowych wróci do właścicieli gruntów, na których funkcjonują rodzinne ogrody działkowe. Katarzyna Konieczko dodała, że w Sejmie złożono już kilka projektów realizujących ten wyrok.
Wiceminister budownictwa Piort Styczeń poinformował, że resort nie przygotowuje ani projektu ustawy, ani nawet założeń do niego. Oceni natomiast projekty już przygotowane, jak i te, które wpłyną do marszałka Sejmu. Poseł Stanisław Huskowski przedstawił stan prac nad projektem ustawy przygotowywanym przez klub PO.
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski zgłosił wniosek, aby komisja nie podejmowała inicjatywy ustawodawczej skoro prace nad nowelizacją ustawy zainicjował już Sejm. Komisja postanowiła, że po 2 miesiącach przeanalizuje prace nad wszystkimi projektami ustaw i dopiero wtedy podejmie decyzję w sprawie inicjatywy ustawodawczej realizującej rozpatrywany wyrok trybunału.