Z prac komisji senackich

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawczej przeprowadzono pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Straży Granicznej.
Przewodniczący obradom senator Bohdan Paszkowski przypomniał, że projekt ustawy przygotowała komisja praw człowieka. Realizuje on postulat zawarty w petycji skierowanej do marszałka Senatu przez Ośrodek Badań Handlu Ludźmi przy Katedrze Kryminologii i Polityki Kryminalnej Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W opinii autorów petycji, Straż Graniczna, która styka się w swojej pracy z handlem ludźmi, powinna mieć uprawnienia do prowadzenia postępowań w tej sprawie. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, Straż Graniczna, gdy pojawia się zarzut handlu ludźmi, musi przekazywać sprawę policji, co osłabia skuteczność ścigania przestępców.
W projekcie zaproponowano rozszerzenie zadań Straży Granicznej o ściganie przestępstw handlu ludźmi oraz oddania innej osoby w stan niewolnictwa, uprawiania handlu niewolnikami, a także utrzymywania osoby w stanie niewolnictwa.
Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu powołując się na nadesłane opinie i uwagi do projektu, zasugerowała wykreślenie z projektu zastrzeżenia, że możliwość podejmowania działań przez Straż Graniczną ogranicza się wyłącznie do wypadków związanych z przekraczaniem granicy państwowej.
Pozytywną opinię o projekcie przedstawił dyrektor zarządu operacyjno-śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej płk Tomasz Semeniuk. Jak podkreślił, obecnie Straż Graniczna, w której pracuje ponad 14 tys. osób, może wykonywać jedynie czynności śledcze i operacyjne, a na etapie procesowym sprawę przejmuje policja. Poinformował, że w 2012 r. strażnicy graniczni ujawnili około 40 przypadków handlu ludźmi. Projekt pozytywnie oceniła także prezes fundacji La Strada Irena Dawid-Olczyk. Jak stwierdziła, proponowana zmiana jest bardzo oczekiwana, "ponieważ nie jest tak, że w Polsce handel ludźmi jest dobrze ścigany". Dlatego potrzebna jest dodatkowa służba do zwalczania tego procederu, a Straż Graniczna jest dobrze przygotowana do pracy z cudzoziemcami. Ponadto zwróciła uwagę, że sytuacja ofiar handlu ludźmi jest wyjątkowo trudna. "Są to osoby wyrwane z kontekstu kulturowego, którym często grożono śmiercią" - mówiła Irena Dawid-Olczyk. Obecny na posiedzeniu zastępca dyrektora Departamentu Polityki Migracyjnej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Robert Baran poinformował senatorów, że stosowny zapis znajduje się w projekcie nowelizacji ustawy o cudzoziemcach przygotowywanym przez jego resort. W najbliższym czasie projekt ma być przekazany Komitetowi Stałemu Rady Ministrów.
W trakcie dyskusji poruszono m.in. kwestie dotyczące uprawnień Straży Granicznej. Mówiono także o ewentualnej kolizji kompetencji różnych służb uprawnionych do ścigania przestępstwa handlu ludźmi, skutkach finansowych proponowanej regulacji. Zdaniem senatora Witolda Gintowta-Dziewałtowskiego, dodanie Straży Granicznej nowych zadań może pociągnąć nadmierne koszty z budżetu państwa. Z tego powodu zgłosił wniosek o odrzucenie projektu. Z kolei senator Bohdan Paszkowski zaproponował wprowadzenie do projektu poprawki zgodnej z propozycją Biura Legislacyjnego. W wyniku głosowań komisje odrzuciły wniosek senatora Witolda Gintowta-Dziewałtowskiego, przyjęły zaś poprawkę senatora Bohdana Paszkowskiego. Jednocześnie upoważniły senatora Aleksandra Pocieja do reprezentowania Senatu w pracach nad tym projektem.