Z prac komisji senackich

Odbyło się wspólne posiedzenie senackiej i sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych, podczas którego senatorowie i posłowie zapoznali się z tezami exposé ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego.

Jak poinformował minister, jego resort po raz pierwszy zdecydował o przyjęciu strategii kilkuletniej, którą zawarto w dokumencie "Priorytety polskiej polityki zagranicznej na lata 2012-2016". W opinii ministra, w polityce międzynarodowej utrzymuje się korzystna dla Polski koniunktura, mimo że jest ona nieco gorsza niż w niedalekiej przeszłości. Kryzys gospodarczy osłabił pozycję Unii Europejskiej, a Rosja coraz bardziej zdecydowanie tworzy alternatywny wobec Europy ośrodek polityczny. Jak podkreślił, polskie przewodnictwo w Radzie UE zostało ocenione pozytywnie. Doprowadziliśmy do końca skomplikowane negocjacje w sprawie aktów prawnych reformujących zarządzanie gospodarcze w Unii Europejskiej (tzw. sześciopak). Udało się także utrzymać zainteresowanie państw członkowskich relacjami ze wschodnimi sąsiadami.

Mówiąc o przyszłości Unii Europejskiej, minister Radosław Sikorski stwierdził, że ze względu na obecne wydarzenia nie można wykluczyć rozluźnienia więzi, a nawet rozpadu Wspólnoty. W jego ocenie, byłby to dla Polski bardzo niekorzystny scenariusz. W interesie naszego kraju jest pogłębianie integracji przy respektowaniu atrybutów suwerenności państw członkowskich (np. prawo do wystąpienia z Unii).

Minister spraw zagranicznych poinformował również, że kontynuowana jest modernizacja resortu. Wprowadzenie systemu e-Konsulat pozwala petentom na załatwienie części spraw - takich jak wypełnienie wniosku wizowego czy rezerwacja terminu wizyty w konsulacie - przez Internet. Otwierane są także nowe placówki. Na Ukrainie od niedawna działają konsulaty w Winnicy i w Sewastopolu. Planowane jest otwarcie konsulatu w Doniecku i agencji konsularnej w Smoleńsku, w Rosji. Powstały też instytuty polskie w Tokio, Pekinie i Delhi.

W trakcie dyskusji senator Maciej Grubski pytał o plany utworzenia konsulatu w Erbilu, w Iraku. Posła Arkadiusza Mularczyka interesowały działania podejmowane przez rząd w kwestii sytuacji Polaków na Litwie, a posła Roberta Tyszkiewicza - rozwój relacji z Białorusią. Posłanka Anna Fotyga zwróciła się o komentarz na temat skuteczności polskiej strategii w relacjach z sąsiadami wschodnimi. Z kolei poseł Kilion Munyama pytał o udział naszego kraju w projektach pomocy rozwojowej udzielanej przez Unię Europejską, a poseł Michał Szczerba - o najważniejsze cele Polski przed zbliżającym się szczytem NATO w Chicago. Posłanka Dorota Arciszewska-Mielewczyk krytycznie oceniła decyzję o likwidacji konsulatu polskiego w Catanii, na Sycylii.

Odpowiadając na pytania, minister Radosław Sikorski poinformował, że w Erbilu zostanie otwarte przedstawicielstwo ambasady. Przypomniał, że rząd polski występował stanowczo w sprawie Polaków na Litwie, a on sam apelował do prezydent Litwy o niepodpisywanie ustawy o szkolnictwie. Jak podkreślił, żaden z problemów, które od ponad 20 lat występują między Polską a Litwą, nie został rozwiązany. Zdaniem ministra, ich rozwiązanie nie leży w gestii władz w Warszawie, lecz wymaga zmiany stanowiska władz litewskich. Odnosząc się do relacji UE ze wschodnimi sąsiadami, minister poinformował, że umowa stowarzyszeniowa z Ukrainą zostanie parafowana 30 marca 2012 r. Przewiduje ona wdrożenie 60% acquis communautaire do prawodawstwa ukraińskiego, co znacznie ułatwi dwustronną współpracę. Wobec Białorusi Unia konsekwentnie stosuje politykę warunkowości, zaostrzając sankcje wobec reżimu prezydenta Łukaszenki w odpowiedzi na represjonowanie opozycji demokratycznej. Jednocześnie Unia stara się rozwijać pomoc dla Białorusinów. Wydalenie przez władze białoruskie ambasadorów UE i Polski świadczy, według ministra, że wprowadzone ostatnio sankcje o charakterze ekonomicznym są dokuczliwe dla reżimu. W ciągu 2 godzin od wydalenia wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej zdecydowały o wycofaniu swoich ambasadorów, co dobitnie pokazuje, że solidarnie realizują one politykę zdecydowanego reagowania na agresywne zachowania reżimu Łukaszenki. Odnosząc się do szczytu NATO w Chicago, minister poinformował, że głównym tematem jego obrad będzie przyjęcie harmonogramu zakończenia operacji w Afganistanie. Wyjaśnił też, że jeśli chodzi o udział Polski w projektach pomocy rozwojowej, udzielanej przez Unię Europejską, to przyjęta w 2011 r. ustawa o pomocy rozwojowej znacznie ułatwia finansowanie przez rząd polski wieloletnich planów pomocy rozwojowej. Środki, jakimi rząd dysponuje na ten cel, są wciąż bardzo skromne w porównaniu z państwami Europy Zachodniej, dlatego też zdecydowano skoncentrować się na kilku priorytetach. Niemal 1/3 środków przeznaczana jest na wsparcie projektów realizowanych w Afganistanie. Większość przekazywana jest natomiast na projekty o charakterze promowania demokracji i transformacji politycznej w państwach Partnerstwa Wschodniego.