Z prac komisji senackich

Posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Przyjęcie ustawy, która podwyższa i zrównuje wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, ustalając go na poziomie 67 lat, rekomendował senatorom wiceminister pracy i polityki społecznej Marek Bucior. Zmiana wieku emerytalnego obejmie osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. Wiek emerytalny będzie podwyższany sukcesywnie od 1 stycznia 2013 r. Kobietom urodzonym po 31 grudnia 1952 r. co kwartał do obecnie obowiązującego wieku emerytalnego (60 lat) będzie dodawany miesiąc, co wydłuży wiek emerytalny w danym roczniku urodzeń o 4 miesiące na rok. W kolejnych latach urodzeń w przedziałach kwartalnych będzie się dodawać kolejno 4 miesiące, dochodząc do wieku 67 lat. Ten wiek emerytalny dla kobiet stałby się obowiązujący w 2040 r. Na podobnej zasadzie oparto podwyższanie wieku emerytalnego dla mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - co kwartał do obecnie obowiązującego wieku emerytalnego (65 lat) od 1 stycznia 2013 r. będzie dodawany miesiąc. Osiągnięcie docelowego wieku emerytalnego 67 lat dla mężczyzn nastąpi w 2020 r.

Zmiany w zakresie wieku emerytalnego wprowadza się w stosunku do ubezpieczonych objętych nie tylko ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lecz także w systemie ubezpieczenia społecznego rolników. Ustawa dokonuje tego, analogicznie stosując stopniowe podnoszenie wieku: co kwartał w danym roku urodzenia. Wiek emerytalny (ponad 60 lat dla kobiet i ponad 65 lat dla mężczyzn) co kwartał zwiększa się o miesiąc, czyli o 4 miesiące w ciągu roku, wygaszając jednocześnie dotychczasowe uprawnienia do emerytury rolniczej, przysługującej kobiecie, która ukończyła 55 lat, a mężczyźnie - 60 lat, przy 30-letnim stażu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu i zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej.

Ustawa zawiera także uregulowania zmierzające do ograniczenia dotychczasowego zróżnicowania wieku zakończenia aktywności zawodowej grup zawodowych o szczególnym statusie, tj. prokuratorów i sędziów, którym przysługuje przejście w stan spoczynku. Wprowadzono ponadto możliwość skorzystania z emerytury częściowej, także rolniczej, przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez: kobiety, które ukończyły 62 lata i mają co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe), oraz mężczyzn, mających ukończonych 65 lat i co najmniej 40-letni staż ubezpieczeniowy. Emerytura częściowa ma wynosić 50% emerytury i nie podlegać podwyższaniu do kwoty najniższej emerytury. Wypłata emerytury częściowej nie będzie wymagała rozwiązania stosunku pracy. Po osiągnięciu wieku emerytalnego emerytura częściowa będzie podlegać odpowiednio zamianie na emeryturę z systemu powszechnego (na wniosek ubezpieczonego) lub emeryturę rolniczą (z urzędu).

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, w której przedstawiono uwagi doprecyzowujące zapisy ustawy. Nie uzyskały one jednak poparcia przedstawiciela Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

W trakcie dyskusji zwracano uwagę na brak konsultacji społecznych podczas prac nad projektem. Podnoszono też, że ustawodawca nie przewidział sytuacji, gdy między małżonkami prowadzącymi gospodarstwo rolne jako współwłasność ustawową występuje różnica wieku. Warunkiem przejścia na emeryturę jest oddanie gospodarstwa następcom lub sprzedaż. Senatorowie pytali, co można zrobić, gdy jedno z małżonków jest młodsze o 2, 3, 4, a nawet 10 lat?. Czy małżeństwo to ma czekać z przekazaniem gospodarstwa, aż współmałżonek uzyska wiek emerytalny?

Podczas dyskusji senator Jan Maria Jackowski zgłosił wniosek o odrzucenie ustawy, senator Jerzy Chróścikowski zaproponował 3 poprawki precyzujące przepisy ustawy, a senator Grzegorz Wojciechowski - 1 poprawkę zmieniającą jej tytuł. Zgłoszone wnioski negatywnie zaopiniował wiceminister pracy M. Bucior.

W wyniku głosowania Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi odrzuciła wniosek o odrzucenie ustawy (6 głosów za, 6 - przeciw), a także wszystkie wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy (6 głosów za, 6 - przeciw). Wobec wyników głosowania komisja nie zajęła stanowiska w sprawie ustawyo zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw i nie zakończyła prac nad tą ustawą.

Tego samego dnia, na kolejnym posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, kontynuowano rozpatrywanie sejmowej nowelizacji. Przewodniczący komisji senator Jerzy Chróścikowski zwrócił się do senatorów o ponowne zgłaszanie lub powtórzenie wniosków.

Senator Beata Gosiewska zgłosiła wniosek o odrzucenie ustawy, senator Ireneusz Niewiarowski zgłosił natomiast wniosek o jej przyjęcie bez poprawek. Senator Jerzy Chróścikowski podtrzymał swój wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy, a senator Grzegorz Wojciechowski podtrzymał poprawkę zmieniającą tytuł ustawy.

W wyniku głosowania komisja przyjęła wniosek o odrzucenie ustawy (5 głosów za, 4 - przeciw). Poprawki senatorówGrzegorza Wojciechowskiego i Jerzego Chróścikowskiego, a także wniosek senatora Ireneusza Niewiarowskiego o przyjęcie sejmowej nowelizacji bez poprawek, poparła mniejszość komisji.

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie nowelizacji ustawy emerytalnej wybrano senatora Grzegorza Wojciechowskiego. Wnioski mniejszości przedstawią senatorowie:Ireneusz Niewiarowski, Grzegorz Wojciechowski i Jerzy Chróścikowski.