Z prac komisji senackich

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Komisji Ustawodawczej odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia 120. rocznicy urodzin Generała Stanisława Franciszka Sosabowskiego i ustanowienia września 2012 roku miesiącem Jego pamięci.

W imieniu wnioskodawców – senackiej komisji obrony – projekt przedstawił senator Władysław Ortyl. Jak napisano w projekcie, postać gen. Stanisława Sosabowskiego jest symbolem niezłomnego patrioty, walczącego o wolność Ojczyzny i dobrego dowódcy dbającego o swoich podwładnych. Jest też uosobieniem odwagi i uporu w realizacji celów. Przypomniano, że generał Sosabowski jest w Polsce uważany za patrona spadochroniarstwa wojskowego. Stwierdzono również, że podejmując tę uchwałę, Senat pragnie przypomnieć zasługi jednego z najlepszych polskich dowódców II wojny światowej, a także oddać hołd generałowi, jego podkomendnym z 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej i związanym z nią cichociemnym. Zwrócono się ponadto do środowisk kombatanckich, wojskowych i społecznych o podjęcie we wrześniu 2012 r. działań w celu uczczenia pamięci generała Sosabowskiego.

Po rozpatrzeniu w pierwszym czytaniu przedstawionego przez wnioskodawców projektu uchwały połączone komisje wprowadziły do niego poprawki o charakterze redakcyjnym i wniosły o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały w sprawie uczczenia 120. rocznicy urodzin Generała Stanisława Franciszka Sosabowskiego i ustanowienia września 2012 roku miesiącem Jego pamięci. Jak ustalono, podczas drugiego czytania projektu sprawozdanie w tej sprawie przedstawi senator Władysław Ortyl.

Stanisław Sosabowski urodził się w 1892 r. w Stanisławowie. Studiował ekonomię na Uniwersytecie Jagiellońskim i był członkiem Drużyn Strzeleckich. W 1913 r. został powołany do armii austro-węgierskiej. Ranny udał się na leczenie, a w listopadzie 1918 r. zgłosił się do Wojska Polskiego. Ze względu na stan zdrowia nie brał udziału w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r., pracując w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W okresie międzywojennym wykładał m.in. w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Był też zastępcą dowódcy 3. Pułku Strzelców Podhalańskich, a od stycznia 1939 r. dowódcą warszawskiego 21. Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy”.

Podczas kampanii wrześniowej jego formacja miała wspierać wojska w rejonie Mławy, ostatecznie jednak uczestniczyła w obronie stołecznego Grochowa. Po zakończeniu walk Sosabowski wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski, z której ramienia przedarł się z informacją o sytuacji w kraju do siedziby rządu na uchodźstwie w Paryżu, gdzie został dowódcą piechoty dywizyjnej w odtwarzanej 4. Dywizji Piechoty. Po rozpoczęciu działań na froncie zachodnim wraz z żołnierzami został ewakuowany do Anglii, gdzie otrzymał przydział na dowódcę formującej się 4. Kadrowej Brygady Strzelców, którą przekształcił w pierwszą polską jednostkę spadochronową.

Po wybuchu powstania warszawskiego jednostka nie otrzymała rozkazu wsparcia stolicy. Wzięła udział w największej w II wojnie operacji powietrzno-desantowej aliantów „Market-Garden”, której celem było opanowanie mostów na Renie, w pobliżu holenderskiego Arnhem. Operacja zakończyła się porażką, a za współwinnego uznano Sosabowskiego, zarzucając mu niedopuszczalną krytykę brytyjskiego dowództwa. Na żądanie Anglików w grudniu 1944 r. odebrano mu dowództwo brygady, mianując inspektorem Jednostek Etapowych i Wartowniczych. W 1948 r. generał Sosabowski został zdemobilizowany. Pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie pracował jako robotnik magazynowy w fabryce. Zmarł w 1967 r. w Londynie. Dwa lata później jego prochy spoczęły na warszawskich Wojskowych Powązkach.