Marszałek i Prezydium

Wzrost świadomości społecznej na temat integralnego podejścia do zdrowia, uwzględniającego wpływ środowiska naturalnego, zwierząt i człowieka na równowagę zdrowotną postulowano podczas konferencji „One Health – Jedno Zdrowie”, która 25 marca 2024 r. odbyła się w Senacie z inicjatywy przewodniczącej Komisji Zdrowia senator Beaty Małeckiej-Libery i przewodniczącego Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków” prof. Henryka Skarżyńskiego. Podczas spotkania zaprezentowano rekomendacje 5. Kongresu „Zdrowie Polaków”, który odbył się 13–14 listopada 2023 r. w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach.

„Prawo do zdrowia, do życia w przyjaznym środowisku naturalnym to nasze podstawowe prawo. My, politycy, również musimy o tym pamiętać w swojej pracy, dlatego tak istotne jest to, że ta konferencja odbywa się w Senacie” – powiedziała marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska, otwierając spotkanie. Podkreśliła, że zdrowie to niezwykle istotny temat dla nas wszystkich i ogromne wyzwanie dla specjalistów. Wyraziła nadzieję, że konferencja zapoczątkuje kolejne spotkania w Senacie, których efekty przełożą się na poprawę jakości życia Polaków.

„Chodzi nam wszystkim o to, żebyśmy jak najdłużej żyli w komforcie zdrowotnym. To wielkie wyzwanie, wymagające współpracy różnych środowisk i jej koordynacji Wyzwaniem jest też podniesienie poziomu świadomości naszego społeczeństwa. Uważam, że to, o czym będziemy rozmawiać na tej konferencji, to bezcenny materiał do przygotowania prawdziwej, wieloletniej strategii ochrony zdrowia publicznego. Zdrowie publiczne jest, według mnie, najważniejszym wyzwaniem XXI w.” – mówiła senator Beata Małecka-Libera.

Przewodniczący Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków” prof. Henryk Skarżyński przypomniał historię kongresów „Zdrowie Polaków”. Cykl ten, organizowany wspólnie przez Komitet Nauk Klinicznych Polskiej Akademii Nauk, Radę Główną Instytutów Badawczych, Światowe Centrum Słuchu, Instytut Narządów Zmysłów oraz Fundację „Po Pierwsze Zdrowie”, rozpoczął się w 2019 r., skupiając się na osiągnięciach polskiej nauki i medycyny oraz ukazując dysproporcje w postrzeganiu krajowej ochrony zdrowia. W 2020 r. kongres koncentrował się na walce z wirusem SARS-CoV-2 i znaczeniu zaangażowania pracowników medycznych na rzecz zdrowia Polaków. W 2021 r. podkreślano, że zdrowie stanowi kapitał i inwestycję na przyszłość. Głównymi tematami w 2022 r. były innowacje w medycynie i profilaktyce zdrowotnej, rola samorządów lokalnych oraz promowanie zdrowego stylu życia w mediach. Wiodące hasło 5. Kongresu „One Health – Jedno Zdrowie” to koncepcja zdefiniowana przez One Health High Level Expert Panel (OHHLEP) z udziałem 26 ekspertów międzynarodowych, powołanych w 2021 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE) oraz Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP). Uczestnicy 5. Kongresu „Zdrowie Polaków” – naukowcy i eksperci, decydenci i praktycy, przedstawiciele pacjentów, organizacje pozarządowe i dziennikarze – skupili się na integralnym podejściu do zdrowia, które uwzględnia wpływ środowiska naturalnego, zwierząt i człowieka na ogólną równowagę zdrowotną. W ich opinii stanowi to klucz do zrozumienia zależności między zdrowiem człowieka a jakością środowiska, w którym żyje. Dzięki temu można wyraźnie zobaczyć, że zdrowie jednostki i zdrowie ekosystemu są ze sobą nierozerwalnie związane.

Prof. Henryk Skarżyński powiedział, że 5. Kongres zakończył się apelem do organizacji i decydentów zajmujących się zdrowiem publicznym oraz polityków o podjęcie działań mających na celu łagodzenie zmian klimatu oraz ochronę bioróżnorodności, o zintegrowane, jednoczące podejście, którego celem jest dobro planety, zdrowie ludzi, zwierząt i ekosystemów. Poinformował, że eksperci – uczestnicy kongresu przygotowali 15 rekomendacji dotyczących zdrowia publicznego. Podczas spotkania w Senacie przedstawili je: prof. Romuald Zabielski (rekomendacja nowego zintegrowanego, holistycznego podejścia, uwzględniającego, że populacja ludzka to tylko część większego systemu); prof. Janusz Heitzman (rekomendacja w sprawie zdrowia psychicznego, przyjęcie aksjomatu, że nie ma zdrowia publicznego bez zdrowia psychicznego, a podstawowym działaniem prozdrowotnym jest inwestowanie w zdrowie); prof. Katarzyna Neubauer (rekomendacja kompleksowego działania adekwatnego do stanu globalnej syndemii, w szczególności przeciwdziałanie otyłości); prof. Henryk Skarżyński (rekomendacje dotyczące zdrowia komunikacyjnego); prof. Anna Wiela-Hojeńska (rekomendacja działań prowadzących do zahamowania narastającej oporności drobnoustrojów, a tym samym zapewnienie przydatności dostępnych antybiotyków); prof. Magdalena B. Skarżyńska (rekomendacja wdrożenia w systemie ochrony zdrowia zawodu farmaceuty klinicznego przy jednoczesnym doprecyzowaniu jego kompetencji); prezes Fundacji Urszuli Jaworskiej Urszula Jaworska (rekomendacja stworzenia systemu opieki nad seniorami i osobami starszymi, wymagającymi opieki długoterminowej, poszerzenie bazy i wykorzystywanie kadry geriatrycznej nie tylko w dużych aglomeracjach, ale i małych ośrodkach); prof. Tomasz Grodzicki (rekomendacja nauczania o zależnościach i współegzystencji świata ludzi, zwierząt i roślin); prof. Grzegorz Opolski (przygotowanie i systemu, i społeczeństwa do kryzysu zdrowotnego poprzez edukację); prof. Michał Jerzy Zasada (rekomendacja działań będących odpowiedzią na występujące i przewidywane w przyszłości skutki zmian klimatycznych oraz zbudowanie zrównoważonego systemu żywnościowego); prof. Emilia Janeczko (rekomendacja przygotowania planów działania na rzecz zdrowia uwzględniających coraz liczniejsze wyniki badań naukowych, potwierdzających, że kontakt z przyrodą jest niezbędny do osiągnięcia dobrostanu i utrzymania dobrej kondycji zarówno fizycznej, jak i psychicznej); prof. Jolanta Walusiak-Skorupa (rekomendacja współdziałania jednostek służby medycyny pracy z pracodawcami, budowanie algorytmów opartych na szerokim zakresie danych); prof. Ryszard Gellert (rekomendacja wzrostu liczby dobrze wykształconych lekarzy, którzy zostaną przygotowani do samodzielnej pracy specjalizacyjnej, poprawa jakości komunikacji lekarz – lekarz, lekarz – pacjent); prof. Piotr Wachowiak (rekomendacja powołania zespołu międzyresortowego z liderem, czyli ministrem zdrowia, i włączenie do niego ekspertów – naukowców, w tym z zakresu nauk społecznych, którzy stworzyliby strategię poprawy zdrowia Polaków); red. Roman Czejarek (rekomendacja promowania koncepcji One Health i zrównoważonego rozwoju, spójne przekazy mediów i uświadamianie, że ochrona planety to nasza wspólna sprawa).

Podczas konferencji wręczono ponadto nagrody laureatom 3. edycji konkursu „Perspektywy Medycyny” 2023. Nagrody i wyróżnienia przyznano w 6 kategoriach: profilaktyka zdrowotna (za wyjątkowe zaangażowanie w edukację zdrowotną i promowanie zdrowego stylu życia); nowoczesna edukacja medyczna (za stosowanie nowoczesnych technologii i innowacyjnego podejścia do nauczania medycyny); innowacje i wdrożenia (za wynalezienie nowej metody diagnostycznej lub terapeutycznej oraz jej znaczenie dla poprawy zdrowia i jakości życia pacjentów); telemedycyna i usługi e-zdrowia (za opracowanie nowatorskiej usługi telemedycznej, e-zdrowia, dostępność i intuicyjność obsługi i wsparcie dla konwencjonalnych metod); organizacja ochrony zdrowia (za sukcesy placówki zarządzanej przez danego eksperta, opracowanie nowej strategii związanej z organizacją i zarządzaniem w ochronie zdrowia, unowocześnienie polskiego systemu opieki zdrowotnej); promocja zdrowia w mediach (za popularyzację edukacji i profilaktyki zdrowotnej, promowanie nowatorskich programów i rozwiązań w dziedzinie medycyny i za rzetelność). Jury przyznało także 2 nagrody specjalne, jedną z nich otrzymał senator Tomasz Grodzki. Nagrodę specjalną przyznali również pacjenci. Za wieloletnie szczególne zaangażowanie w ochronę zdrowia i propagowanie konieczności działań profilaktycznych otrzymała ją senator Beata Małecka-Libera. „Narodowy program zwalczania wykluczeń komunikacyjnych będzie odtąd moim priorytetem” – zapowiedziała przewodnicząca Komisji Zdrowia.