Inne

Senatorowie, eksperci oraz mieszkańcy gmin, na których terenie ma powstać Centralny Port Komunikacyjny, wzięli udział 2 sierpnia br. w Senacie w dyskusji pod hasłem „Miliardy wyrzucone w błoto”, poświęconej celowości prowadzenia tej inwestycji. Było to już kolejne spotkanie w tej sprawie, zorganizowane przez Wicemarszałka Senatu RP Michała Kamińskiego, tym razem w przeddzień rozpatrywania przez Senat ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Jak powiedział otwierając dyskusję Wicemarszałek Michał Kamiński, temat jest ważny dla wszystkich mieszkańców Polski. „Często spotkania ws. budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego były bardzo emocjonalne, dziś w Senacie mamy okazję porozmawiać merytorycznie” – powiedział. Zaznaczył, że „mamy prawo dyskutować jak pieniądze obywateli będą wydawane”. „Oszczędność i dbanie o pieniądze publiczne jest czymś, co jest dziś bardzo ważne, a koszty zbudowania CPK są ogromne z punktu widzenia budżetu państwa” – dodał. W ocenie Wicemarszałka w obecnej sytuacji gospodarczej oszczędności i konieczność dbania o pieniądze budżetowe powinny znajdować się na pierwszym miejscu, przed rozwojem jak zaznaczył – ważnego dla Polski – rynku lotniczego.

Ekonomista i autor książki o CPK Tomasz Wardak ocenił, że w przypadku tej inwestycji „w praktyce mówimy o budowie imperium polityczno-propagandowego”. Jego zdaniem Centralny Port Komunikacyjny nie ma uzasadnienia ekonomicznego, a działaniami wokół jego budowy rządzi chaos, spór kompetencyjny i brak koordynacji działań z innymi podmiotami publicznymi odpowiedzialnymi m.in. za transport drogowy czy kolejowy. Jak zauważył, w ostatnim czasie uwagi do planowanego przedsięwzięcia zgłosiło Ministerstwo Finansów, oceniając m.in. że może ono negatywnie wpłynąć na ratingi Polski oraz obsługę długu publicznego. Według eksperta potrzebna jest rzetelna rozmowa nie tylko na temat kosztów budowy nowego lotniska z węzłem przesiadkowym, ale także zalet i wad takiego przedsięwzięcia.

Piotr Malepszak, ekspert rynku kolejowego, były p.o. prezesa spółki CPK zaznaczył na wstępie, że jest zwolennikiem proponowanej inwestycji, jego zdaniem jednak projekt powinien podlegać rzetelnej weryfikacji pod kątem priorytetów, terminów i wydatków na ten cel. Jego zdaniem podawany przez władze rok 2027 jako termin otwarcia CPK jest całkowicie nierealny, „Jest to element propagandy i kalendarza wyborczego, a nie inżynierskiego planowania” – podkreślił. Zwrócił uwagę, że budowa znajduje się na etapie przygotowywania studium wykonalności,  a dyskusja o tej inwestycji powinna z fazy emocji przejść na poziom liczb i faktów. Jako jeden z problemów do rozwiązania ekspert wskazał fakt, że odpowiedzialne za inwestycje transportowe w naszym kraju podmioty nie rozmawiają ze sobą, a już na tym etapie powinny zostać skoordynowane prace nad budową lotniska, wiodących do niego kolei dużych prędkości oraz autostrad.

Przedstawiciele mieszkańców gmin, na których terenie ma być budowany CPK podnosili z kolei, że inwestor nie prowadzi z nimi rozmów ani konsultacji, ograniczając się jedynie do internetowych ankiet, do których nie mają dostępu wszyscy zainteresowani. Zauważali, że grożą im „tragedie ludzkich wywłaszczeń” – utrata ziemi, domów czy gospodarstw, państwo ma je wykupić za ułamek wartości. „Czujemy się okradani, zabiera nam się dorobek życia” – mówiła Magda Darska-Serafin, reprezentująca lokalną społeczność.

W dyskusji senator Beata Małecka-Libera podkreśliła, że obserwuje na spotkaniach z wyborcami „olbrzymie wrzenie i niepokój wśród mieszkańców”. „Ludzie są zaniepokojeni (...) kwestią wywłaszczeń z tym związanych. Nie czują się bezpiecznie, nie mają pewności, że to, co jest im przekazywane w kwestii CPK jest prawdziwe” - podkreśliła senator Małecka-Libera. Senator Halina Bieda zwróciła uwagę, że budowa CPK może zagrozić rozwojowi lotnisk regionalnych np. na Śląsku. „Obawiam się, że specustawa dot. Centralnego Portu Komunikacyjnego może pozwolić na ograniczanie lokalnego ruchu lotniczego i blokowanie środków na inwestycje” – dodała. Senator Ewa Matecka zwróciła uwagę, że w sprawie CPK dużo jest niejasności i nieracjonalnych decyzji. „Jesteśmy za rozwojem, ale mieszkańcy zgłaszają szereg wątpliwości. Na konsultacjach mieszkańcom nie mówi się o tym, że nastąpiła np. zmiana przebiegu trasy, a pierwotna wersja nie obejmowała ich terenów” – podkreśliła senator Matecka.  

Podsumowując spotkanie Wicemarszałek Senatu RP Michał Kamiński ocenił, że zakładając nawet najszczersze intencje pomysłodawców CPK, widać coraz więcej poważnych wątpliwości co do celowości wydania pieniędzy na tę inwestycję w obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej Polski. Marszałek zapowiedział kontynuację dyskusji na ten temat.