Aktualności

3 października br. w Senacie z inicjatywy Marszałka Senatu RP prof. Tomasza Grodzkiego oraz prof. Jerzego Sieńki odbyło się drugie spotkanie ekspertów w dziedzinie transplantologii z Polski i Ukrainy poświęcone strategii wspierania rozwoju transplantologii narządowej w Ukrainie.

Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki wyraził radość z faktu, że po raz drugi może gościć w Senacie ekspertów i praktyków w dziedzinie transplantologii z Ukrainy, a także nadzieję, że to spotkanie pozwoli nie tylko podsumować dotychczasowe ustalenia, ale i wyznaczyć konkretne kroki dalszej współpracy.

Współinicjator programu, chirurg transplantolog prof. Jerzy Sieńko poinformował, że wspólnie z transplantologiem nefrologiem prof. Markiem Myślakiem oraz ekspertami w dziedzinie transplantologii z Ukrainy przeprowadzona została analiza porównawcza polskiego i ukraińskiego systemów organizacji transplantacji w obu krajach, a także diagnoza potrzeb ukraińskiej transplantologii, dzięki czemu możliwe było przygotowanie propozycji strategii wspierania rozwoju transplantologii narządowej w Ukrainie.

Zidentyfikowane różnice i propozycje pomocy omówił w trakcie spotkania prof. Marek Myślak. Zdaniem ekspertów strona polska mogłaby udzielić ukraińskim kolegom wsparcia w kilkunastu zidentyfikowanych obszarach. W obszarze regulacyjnym należałoby z pomocą prawną legislatorów doprecyzować medyczne i prawne przesłanki transplantacji narządowej, takie jak kryteria orzekania śmierci mózgu czy zatrzymania krążenia, a także kwestie związane ze zgodą na przeszczep ze strony rodziny dawcy. Rzeczą kluczową dla dobrej koordynacji systemu transplantacji w skali kraju jest utworzenie krajowego rejestru osób oczekujących na przeszczepienie narządu, zawierającego dane medyczne tych osób, oraz potencjalnych dawców. Należałoby opracować system pozwalający na alokację narządów opartą na parametrach immunologicznych. W tym celu należy dołożyć wszelkich starań, by możliwe było powszechne oznaczanie HLA (czyli zgodności tkankowej) u dawców oraz biorców oczekujących na przeszczepienie oraz przeciwciał anty-HLA. W Polsce ten elektroniczny system doboru dawców i biorców, a także system monitorowania osób po przeszczepach jest całkowicie zunifikowany i dostępny dla wszystkich podmiotów w systemie transplantacji. W tym zakresie strona polska mogłaby kształcić specjalistów z Ukrainy w wielu ośrodkach w kraju. W celu skoordynowania działań w skali kraju należy również stworzyć system dystrybucji surowic biorców do wszystkich pracowni HLA.

W polskich ośrodkach możliwe będą szerokie szkolenia z zakresu oznaczanie zgodności tkankowej, HLA i przeciwciał anty-HLA, jako najważniejszego kryterium przeczepienia. Niezmiernie istotne jest również utworzenie sieci banków tkanek, a także sieci klinik posttransplantacyjnych, gdzie pacjenci po przeszczepach mogą liczyć na bieżącą opiekę medyczną. Polscy lekarze deklarują również chęć prowadzenia kształcenia koordynatorów transplantacyjnych i anestezjologów w zakresie orzekania śmierci mózgu i identyfikacji potencjalnych dawców, prowadzenia dawcy oraz kontroli zakażeń przed- i wewnątrzszpitalnych. Możliwe są także szkolenia chirurgów i patomorfologów transplantacyjnych w polskich ośrodkach transplantacyjnych. Dopracowania wymaga także ukraiński system rejestracji leków i płynów do prezerwacji narządów. Zdaniem polskich transplantologów warto byłoby stworzyć listę akredytowanych ośrodków transplantacyjnych, ponieważ taki system akredytacji sprawdza się w wielu krajach, w tym w Polsce. Bardzo istotne byłoby również utworzenie poradni transplantacyjnych. Profesor Romuald Bohatyrowicz zadeklarował pomoc w opracowaniu możliwych do zastosowania w Ukrainie kryteriów diagnozowania śmierci mózgu, kompatybilnych ze standardami międzynarodowymi. Zaproponował także przeprowadzeniu cyklu wykładów i warsztatów na terenie Ukrainy oraz organizację szkoleń anestezjologicznych w warszawskim szpitalu przy ul. Banacha, a także szkoleń radiologicznych w szpitalu klinicznym w Szczecinie.

Uczestniczący w spotkaniu eksperci z Ukrainy - dyrektor generalny Ukraińskiego Centrum Transplant-koordynacji  Dmytro Kowal oraz dyrektor Departamentu Pomocy Medycznej w Ministerstwie Ochrony Zdrowia Ukrainy Wasyl Strilka - wyrazili przekonanie, że polskie doświadczenia i propozycje będą bardzo pomocne w rozwoju transplantologii narządowej w Ukrainie. Wyrazili również gotowość do poszukiwania środków (m.in. w Banku Światowym) na pokrycie kosztów związanych z pobytami stażowymi i szkoleniowymi w Polsce specjalistów w dziedzinie przeszczepów z placówek ukraińskich.

Zgodnie z propozycją prof. Jerzego Sieńki, powołane zostaną grupy robocze, których zadaniem będzie wdrożenie zaprezentowanej na spotkaniu strategii działań.