Aktualności

Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu wysłuchała informacji rządu na temat Krajowego Planu Odbudowy (KPO) w części związanej z klimatem. W drugiej części posiedzenia ocenę KPO pod kątem klimatu i środowiska, uwzględniającą uwagi organizacji ekologicznych, zaprezentowali prezes Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć Joanna Furmaga i  prezes zarządu Fundacji WWF Polska Mirosław Proppé. Swoje uwagi przekazali też samorządowcy.

Jak podkreślił przewodniczący komisji senator Stanisław Gawłowski, pomimo wcześniejszego stanowiska rządu o braku możliwości negocjacji z Komisją Europejską, obecnie dowiadujemy się, że jesteśmy w dialogu technicznym z Komisją Europejską w części dotyczącej projektu KPO. Dlatego postulował, aby uwzględnić uwagi senatorów, organizacji pozarządowych i samorządowców, przedstawione podczas posiedzenia komisji. Wskazał przede wszystkim na potrzebę wzmocnienia roli komitetu sterującego. „Komitet sterujący składający się z przedstawicieli, którzy sami siebie delegują, a więc to nie rząd wybiera samorządowców, a samorządowcy sami siebie delegują, organizacje pozarządowe delegują swoich przedstawicieli i przedstawiciele nauki również” – mówił. Senator Stanisław Gawłowski apelował też o uwzględnienie propozycji zawartych w dokumencie przygotowanym i zaprezentowanym przez Polską Zieloną Sieć i WWF, we współpracy z pozostałymi organizacjami pozarządowymi. Dokument odnosi się do spraw klimatu jako kierunku wspieranego przez Komisję Europejską. „Kierunku, który powinniśmy, jako kraj, jako Polska, realizować” – przekonywał. W opinii przewodniczącego komisji nadzwyczajnej należy także uwzględnić głos samorządowców.

Podczas posiedzenia samorządowcy z Pomorza postulowali uwzględnienie w KPO wszystkich polskich portów, aby mogły one uczestniczyć w procesie serwisowania morskich elektrowni wiatrowych, mających powstać wzdłuż całego polskiego wybrzeża Bałtyku. Jak podkreślali, ograniczenie takiej możliwości jedynie do 2–3 portów oznacza uniemożliwienie rozwoju całego regionu i zmuszenie firm serwisujących do korzystania z innych portów, np. duńskich.

Organizacje pozarządowe, reprezentowane przez prezes Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć Joannę Furmagę i prezesa Fundacji WWF Polska Mirosława Proppé, podkreślały natomiast, że fundusz odbudowy i wzmocnienia jest narzędziem finansowym do walki z kryzysem klimatycznym. Ich zdaniem w projekcie KPO temu zagadnieniu poświęcono zbyt mało miejsca, a także realizacji priorytetowego zadania polegającego na zwiększeniu ochrony bioróżnorodności. Jak oceniono, nie ma też jasnego wskazania, w jaki sposób planowane inwestycje mają się przyczynić do realizacji przez Polskę celów klimatycznych. Ekolodzy wskazywali również na potrzebę wsparcia przede wszystkim małych przedsiębiorstw, a nie dużych spółek Skarbu Państwa. Ich zdaniem plan otwiera furtkę do finansowania szkodliwych dla środowiska dużych inwestycji hydrotechnicznych, np. piętrzących wodę na rzekach na nizinach.

Z informacji Ministerstwa Klimatu i Środowiska wynika, że na cele klimatyczne z KPO ma być przeznaczone 37% środków. Inwestycje mają być zrealizowane i rozliczone do III kwartału 2026 r. To tylko część środków potrzebnych na przeprowadzenie przez Polskę transformacji energetycznej. Pozostałe źródła finansowania stanowią inne środki publiczne, np. środki z UE w ramach polityki spójności, inne środki zagraniczne czy kapitał prywatnych firm.