Aktualności

Senatorowie z Komisji Środowiska opowiedzieli za przyjęciem bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw, zmierzającej do udoskonalenia działania programów antysmogowych „Czyste powietrze” i „Stop smog”, uchwalonej przez Sejm z inicjatywy rządu.

Podczas posiedzenia nowelizację przedstawił wiceminister klimatu Ireneusz Zyska. Jak przekonywał, ma ona spowodować większe zainteresowanie programem „Czyste powietrze” jego ewentualnych beneficjentów, ponieważ obecnie nie jest on w pełni wykorzystywany. Wiceminister poinformował, że do tej pory złożono wnioski na ponad 3 mld zł, a kwota wypłaconych środków wyniosła około 878 mln zł.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło uwagi do rozpatrywanej ustawy i zaproponowało kilka poprawek. Propozycji nie poparł wiceminister klimatu Ireneusz Zyska.

W trakcie dyskusji senatorowie zwracali uwagę na małą skuteczność programu „Czyste powietrze”. Senator Janusz Pęcherz zastanawiał się, czy rozwiązania zawarte w omawianej noweli spowodują, że program nagle ruszy z miejsca i zostanie sprawnie spożytkowane 103 mld zł zagwarantowane na ten cel. Jego zdaniem problem stanowi m.in. sporządzenie ewidencji budynków przez gminy, a także brak definicji budynku jednorodzinnego. Jak zauważył senator, do programu nie kwalifikują się np. budynki popegeerowskie czy mieszkalne szkolne. Kolejna kwestia to odpowiedź na pytanie: do kogo trafiły pieniądze z programu „Czyste powietrze”. Odpowiadając na uwagi senatorów wiceminister Ireneusz Zyska poinformował, że rząd pracuje nad rozszerzeniem programu na budynki wielorodzinne, zwłaszcza te znajdujące się w centrach miast. Zapewnił też, że walka o czyste powietrze jest dla rządu absolutnym priorytetem.

Nowelizacja zakłada m.in. powstanie Funduszu Ekologicznego Poręczeń i Gwarancji, z którego będą udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek na projekty ekologiczne. Zostanie również utworzona Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków, służąca do identyfikowania źródeł niskiej emisji z budynków; będzie to ogólnodostępne narzędzie inwentaryzacji budynków dla samorządów. Nowela przewiduje zmniejszenie z 2 do 1% lub 20 budynków minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom wnoszenie o środki z programu, a także zmniejszenie z 50 do 30% wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze, liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych gminy. Katalog takich inwestycji rozszerzono m.in. o przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego. Skuteczności programu „Stop smog” ma też pomóc skrócenie z 10 do 5 lat okresu utrzymania efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych. Program, adresowany do gmin, w których stężenie zanieczyszczeń powietrza przekracza normy unijne, ma być realizowany do końca 2024 r. a jego budżet wynosi 1,2 mld zł.