Senat i senatorowie

Przewodnicząca Zarządu Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej senator Gabriela Morawska-Stanecka, wiceprzewodniczący Zarządu senator Stanisław Gawłowski i członek Zarządu senator Wiktor Durlak uczestniczyli w 148. Zgromadzeniu Unii Międzyparlamentarnej (IPU), które odbyło się w Genewie 23–27 marca 2024 r. Polska delegacja wzięła udział w pracach komisji stałych i sesji plenarnej.

Podczas sesji poświęconej dyplomacji parlamentarnej senator Gabriela Morawska-Stanecka w swoim wystąpieniu wskazała na potrzebę zjednoczenia parlamentarzystów we wspólnym celu – potępiania agresji, łamania praw człowieka i prawa międzynarodowego. Jak mówiła, parlamentarzyści powinni być szczególnie odpowiedzialni za swoje słowa. „Zbyt łagodne słowa mogą mieć niebezpieczne skutki, bo mogą być potraktowane jako forma poparcia dla tych, którzy przynoszą światu zniszczenie” – oceniła. Dodała, że w dzisiejszym świecie słowa, za którymi nie idą czyny, nic nie znaczą. Wezwała parlamentarzystów, aby jako przedstawiciele swoich społeczeństw, robili wszystko w celu zapobieżenia konfliktom lub ich pokojowego zakończenia. „My, którzy zostaliśmy wybrani, aby reprezentować naszych obywateli, musimy być strażnikami pokoju” – podkreśliła senator Gabriela Morawska-Stanecka.

Polska delegacja uczestniczyła w spotkaniu bilateralnym z delegacją Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Rozmowy dotyczyły kwestii pomocy Ukrainie i zjednoczenia wobec zagrożenia ze strony Rosji.

Senatorowie i posłowie z Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej wraz z parlamentarzystami z innych krajów dyskutowali nad projektem rezolucji nadzwyczajnej, poświęconej podnoszeniu świadomości na temat środków tymczasowych Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do Strefy Gazy oraz potrzebie podjęcia pilnych działań w związku z kryzysem humanitarnym w tym regionie. Pracowali także nad rezolucją Stałej Komisji ds. Zrównoważonego Rozwoju „Partnerstwa na rzecz działań w dziedzinie klimatu: propagowanie dostępu do przystępnej cenowo zielonej energii oraz zapewnienie innowacyjności, odpowiedzialności i sprawiedliwości”. Celem działania Unii Międzyparlamentarnej w zakresie klimatu jest pomoc parlamentom w osiąganiu postępów w realizacji paryskiego porozumienia klimatycznego, a także innych traktatów dotyczących klimatu. W ramach IPU parlamentarzyści spotykają się i wymieniają dobrymi praktykami w zakresie stanowienia prawa, finansowania lub kontroli działań rządów w dziedzinie klimatu.

Parlamentarzyści wzięli też udział w dyskusji Stałej Komisji ds. Pokoju i Bezpieczeństwa Międzynarodowego nad projektem rezolucji o społecznych i humanitarnych skutkach autonomicznych systemów uzbrojenia i sztucznej inteligencji. Rezolucja jest wyrazem założeń IPU, zgodnie z którymi należy zachęcać kraje do rozwiązywania konfliktów między narodami poprzez dialog i mediację, a nie wojnę.

Senatorowie uczestniczyli też w spotkaniach Grupy 12+, poświęconych bieżącym pracom zgromadzenia. Dyskutowali m.in. o sytuacji w Ukrainie w związku z trwającą tam wojną oraz o konflikcie na Bliskim Wschodzie. Na posiedzeniu 22 marca 2024 r. parlamentarzyści zatwierdzili sprawozdanie z ostatniego spotkania Grupy 12+ oraz przyjęli program działań, który będzie realizowany podczas sesji IPU. Senator Gabriela Morawska-Stanecka przedstawiła raport z posiedzenie Komitetu Wykonawczego (Executive Committee) Unii Międzyparlamentarnej, które odbyło się 21 marca 2024 r. Komitet Wykonawczy zapoznał się ze sprawozdaniami administracji z realizacji poszczególnych projektów i przedstawił zalecenia dotyczące strategii Unii Międzyparlamentarnej. Omówiony został kalendarz spotkań i wstępny program poszczególnych wydarzeń. Komitet zaaprobował również roczny harmonogram prac i budżet Unii Międzyparlamentarnej. Podczas tego posiedzenia dyskutowano też o sytuacji w krajach, w których parlament nie funkcjonuje z powodu toczącego się konfliktu międzynarodowego lub wewnętrznego, a także naruszenia zasad demokracji czy transformacji ustrojowej. Unia Międzyparlamentarna monitoruje sytuację w tych krajach i stara się w miarę możliwości rozmawiać z zainteresowanymi stronami oraz wspierać odbudowę struktur parlamentarnych. Komitet powołał też Grupę Roboczą ds. Statusu i Regulaminu Unii Międzyparlamentarnej, która ma zająć się nowelizacją tych dokumentów w celu dostosowania ich do zamieniającej się rzeczywistości. W skład tej grupy weszła senator Gabriela Morawska-Stanecka.