Marszałek i Prezydium

W dniach 25-28 czerwca 2012 r., na zaproszenie przewodniczącego parlamentu Gruzji Davida Bakradze, marszałek Bogdan Borusewicz złożył oficjalną wizytę w tym kraju. Marszałkowi towarzyszyła  delegacja, w skład której weszli senatorowie: Anna Aksamit (PO), Grzegorz Czelej (PiS), Stanisław Jurcewicz (PO), Andrzej Misiołek (PO), Andżelika Możdżanowska (PSL) oraz Alicja Zając (PiS).

25 czerwca z polskimi parlamentarzystami spotkał się prezydent Gruzji Micheil Saakaszwili. Jednym z głównych tematów poruszanych podczas rozmowy była sytuacja wewnętrzna Gruzji i zbliżające się wybory parlamentarne i prezydenckie. Gruziński prezydent zwrócił szczególną uwagę, że w tym czasie przygotowywane są rosyjskie manewry wojskowe "Kaukaz 2012", które - według niego - mogą być próbą wywarcia przez Moskwę wpływu na wynik wyborów.

"Prezydent Saakaszwili poprosił mnie, aby Polska przysłała na jesienne wybory parlamentarne maksymalną liczbę obserwatorów, którzy mogliby oceniać ich przebieg i kontrolować zachowanie standardów demokratycznych. Jednocześnie zadeklarował, że te standardy przez jego administrację zostaną zachowane" - powiedział Bogdan Borusewicz.

Politycy rozmawiali także o europejskich aspiracjach Gruzji. "Rozmowy o utworzeniu strefy wolnego handlu między Gruzją a Unią Europejską idą w bardzo dobrym kierunku, o czym świadczy fakt, że Gruzja realizuje swoje zobowiązania i zamyka kolejne rozdziały negocjacyjne" - ocenił marszałek Senatu.

Marszałek Bogdan Borusewicz zapewnił Micheila Saakaszwilego, że zarówno Unia Europejska, jak i Polska "stoją na straży integralności terytorialnej Gruzji i nie uznają Abchazji ani Osetii Południowej za podmioty prawa międzynarodowego".

26 czerwca marszałek Senatu wraz z delegacją spotkał się z przedstawicielami nauki i kultury oraz ze środowiskiem uniwersyteckim. Bogdan Borusewicz wygłosił wykład "Polska droga do demokracji". W swoim wystąpieniu podkreślił, że najważniejszą wartością dla każdego narodu jest wolność. Jak mówił, jest ona zarówno celem, jak i wyzwaniem, gdyż żaden naród nie może pozwolić sobie na jej utratę. "To wolność jest najważniejsza, jest ona najważniejszą wartością, a takie narody jak Polska czy Gruzja dobrze wiedzą, jak ciężko trzeba ją wywalczyć" - powiedział marszałek Senatu. Według Bogdana Borusewicza, sympatia do Gruzji w Polsce jest powszechna. Jest to wynikiem wspólnej drogi, którą przeszły oba narody, co doskonale obrazują losy Polski i Gruzji, szczególnie w XX wieku. Jak mówił, nie tylko splatają się one ze sobą, ale są również do siebie bardzo zbliżone, co oznacza, że kolejne pokolenia Polaków i Gruzinów wzrastały nie tylko w podobnych okolicznościach, ale wychowywane były zgodnie z podobnymi wartościami i w poszanowaniu podobnych tradycji.

"Podobnie jak my Polacy, wy Gruzini żyjecie w bardzo ciekawych czasach. Przeszliście trudną drogę, od początków niepodległości przez straszną wojnę domową, konflikt z sąsiadem, ale zachowaliście własną państwowość, budujecie demokrację. Krytykujecie władzę i macie do tego prawo. Przeszliście długą, bardzo ważną drogę i życzę wam, abyście szli nią dalej do przodu" - powiedział Bogdan Borusewicz.

Marszałek oświadczył, że Polska wspiera Gruzję w przemianach demokratycznych i chce utrzymać z nią jak najlepsze stosunki. Zapewnił, że Warszawa będzie wspierała aspiracje Tbilisi do członkostwa w NATO i zbliżenia z Unią Europejską. "Wejście Polski do NATO i UE było przede wszystkim sprawą umiejscowienia Polski w bezpiecznym miejscu i otoczeniu. Wymagało to od nas wprowadzenia wielu standardów demokratycznych, co zajęło nam 12 lat. Chcę wam powiedzieć, że było warto i tego też wam życzę" - zaznaczył.

Marszałek Senatu przed południem złożył kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym prezydenta Lecha Kaczyńskigo, znajdującym się w centrum Tbilisi.

Następnie delegacja spotkała się z premierem Gruzji Niką Gilaurim. Podczas rozmowy marszałek Bogdan Borusewicz podkreślił wielkie zmiany, jakie zaszły w Gruzji od czasu jego ostatniej wizyty w 2006 r. Wyraził uznanie dla Gruzinów za wysiłek podejmowany na rzecz modernizacji i demokratyzacji kraju. Przypomniał, że od wielu lat Gruzja cieszy się w Polsce dużą popularnością i wsparciem. Dodał, że chciałby, aby wzajemna przyjaźń przeniosła się także na stosunki gospodarcze. Ostatnio uruchomiono bezpośrednie połączenie lotnicze między Warszawą a Tbilisi, co powinno zaowocować zwiększeniem liczby polskich turystów odwiedzających Gruzję. Nie bez znaczenia jest także fakt, że Polacy postrzegają Gruzję jako stabilne i przyjazne państwo.

Premier Nika Gilauri zaznaczył, że obecnie w jego kraju rozpoczął się proces decentralizacji władzy. Dlatego niektóre instytucje, m.in. siedziba parlamentu, zostaną przeniesione do stolic regionalnych. Podkreślił również, jak wielkie znaczenie dla Gruzji ma członkostwo w Unii Europejskiej i NATO, a także jak wielką rolę odgrywa wsparcie dążeń jego kraju do stania się członkiem zjednoczonej Europy udzielane przez Polskę na arenie międzynarodowej. Podziękował też za zaangażowanie w Misję Monitorującą Unii Europejskiej w Gruzji. Ma ona ogromne znaczenie dla zapewnienia obiektywnej oceny zagrożeń, a także jest gwarantem bezpieczeństwa i stabilizacji w regionie.

W dziedzinie stosunków bilateralnych podkreślano potrzebę zwiększenia kontaktów biznesowych. Planuje się również kolejne szczyty rządowe i wymianę delegacji, ale obie strony zgadzają się, że powinny im towarzyszyć kontakty przedsiębiorców. Premier Nika Gilauri podkreślił, że gospodarczo Gruzja jest krajem, który umożliwia realizację interesów w całym regionie. Wyraził nadzieję na zwiększenie liczby przedsiębiorców z Polski inwestujących w jego kraju i gruzińskich w Polsce. Gruzja jest obecnie na etapie wdrażania nowej polityki rozwoju instytucji finansowych. Premier wyraził nadzieję, że powstająca w Tbilisi giełda papierów wartościowych mogłaby czerpać wzorce z funkcjonowania warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych, której historia jest przykładem sukcesu rozwoju instytucji finansowej. Pomysł ten poparł marszałek Senatu, który wyraził przekonanie, że taka współpraca będzie korzystna dla obu stron.

Podczas rozmowy  z przewodniczącym parlamentu Gruzji Davidem Bakradze mówiono o potrzebie wymiany doświadczeń i informacji dotyczących współpracy międzyparlamentarnej. Marszałek podkreślił, że Gruzja jest dla Polski ważnym partnerem. A współpraca powinna się rozwijać także w obszarze ekonomicznym. Nowym impulsem może być współpraca warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych z powstającą giełdą w Tbilisi.

Przewodniczący Bakradze przypomniał, że w październiku br. w Gruzji odbędą się wybory parlamentarne. Stronie gruzińskiej bardzo zależy na jak największej ilości obiektywnych obserwatorów, którzy będą mogli śledzić ich przebieg. Bakradze wyraził nadzieję, że również polski parlament przyśle do Gruzji swoich przedstawicieli. Strona polska wyraziła gotowość do wysłania obserwatorów, przede wszystkim w ramach członkostwa w Zgromadzeniach Parlamentarnych OBWE i Rady Europy.

Omówiono także kwestie związane z postępem przygotowań Gruzji do członkostwa w Unii Europejskiej. Przewodniczący Bakradze podkreślił, że negocjacje dotyczące umowy stowarzyszeniowej są w toku, ale  do ich zakończenia minie jeszcze dużo czasu. Rozpoczęto już dialog wizowy, aby móc zaoferować gruzińskim obywatelom możliwość swobodnego podróżowania. Przewodniczący oczekuje, że do końca prezydencji litewskiej zakończą się negocjacje  w tych obszarach i uda się podpisać odpowiednie traktaty. Podziękował również stronie polskiej za współpracę i pomoc w rozmowach. Marszałek Borusewicz potwierdził, że opinia Komisji Europejskiej, dotycząca przygotowań Gruzji i prowadzonych negocjacji stowarzyszeniowych jest pozytywna, a podpisanie umowy może nastąpić w przewidywanym terminie. W kontekście gruzińskich aspiracji do członkostwa w NATO marszałek ponownie wyraził poparcie Polski dla tych starań. Wyraził zadowolenie z faktu, że Gruzja dąży do normalizacji stosunków z Federacją Rosyjską.  Rozmówcy uzgodnili również, że współpraca na poziomie międzyparlamentarnym powinna się rozszerzyć również na współpracę między administracjami obu parlamentów. Marszałek Senatu zaprosił pracowników parlamentu gruzińskiego do odbycia wizyty studyjnej w Warszawie. Urzędnicy mieliby zapoznać się  m.in. z systemem pracy Senatu,  procesem legislacyjnym.

Marszałek zaprosił również przewodniczącego Davida Bakradze do złożenia wizyty w Polsce.

Senatorowie spotkali się z przedstawicielami opozycji parlamentarnej w Gruzji. Omówiono kwestie związane z przygotowaniami Gruzji do członkostwa w NATO i UE oraz sytuację wewnętrzną kraju. Przedstawiciele opozycji apelowali o przysłanie do Gruzji na wybory jak największej liczby obserwatorów. Marszałek zapewnił, że przedstawiciele polskiego parlamentu przyjadą obserwować wybory. Wyraził też pogląd, że najważniejsze jest, aby wybory były kontrolowane przez samych Gruzinów, bo tylko dzięki temu może się rozwijać prawdziwa demokracja. W odniesieniu do stosunków polsko-gruzińskich, przedstawiciele opozycji szczególnie wspominali zasługi  prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który był bardzo aktywny w sprawach Gruzji.

Członkowie delegacji zostali zaproszeni do odwiedzenia siedziby Misji Obserwacyjnej UE w Mchrecie. Od lipca 2011 r. jej szefem jest gen. Andrzej Tyszkiewicz. Senatorowie zapoznali się z najważniejszymi obszarami działalności misji, problemami z jakimi zmagają się obserwatorzy oraz genezą konfliktu, powstania misji, jej mandatem i podziałem strukturalnym. Jej najważniejsze zadania skupiają się na czterech obszarach: stabilizacji, normalizacji, budowaniu zaufania i działalności informacyjnej. Marszałek Borusewicz odwiedził administracyjną linię podziału.

W Kutaisi gospodarze zaprezentowali nową siedzibę gruzińskiego parlamentu oraz przedstawili przebieg prac nad planowaną dyslokacją władzy ustawodawczej.

Podczas spotkania z przewodniczącym Rady Najwyższej Autonomicznej Republiki Adżaria w Batumi, senatorowie zapoznali się ze specyfiką regionu.  Mikheil Makharadze przedstawił historyczne uwarunkowania szczególnego statusu Republiki, która pozostała regionem autonomicznym, pomimo że jest zamieszkana głównie przez ludność gruzińską.

Historię rozwoju samorządów w Polsce po 1989 roku przedstawił Jacek Protas, marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Przewodniczący Makharadze podkreślił, że Gruzja stara się wypracować właściwe relacje między władzą centralną a regionami. Byliby wdzięczni, gdyby w toku dalszych prac mogli skorzystać z polskiego doświadczenia.

Następnie senatorowie w Batumi zapoznali się z funkcjonowaniem nowoczesnego urzędu przyjaznego obywatelowi. Wszelkie formalności związane z działalnością gospodarczą, dokumentami osobistymi oraz stanem cywilnym można załatwić w jednym miejscu w bardzo krótkim czasie. Podobne instytucje istnieją lub powstają na teranie całej Gruzji.