Legislacja

Podczas swojego posiedzenia Komisja Kultury i Środków Przekazu postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o ratyfikacji Traktatu WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach, sporządzonego w Genewie dnia 20 grudnia 1996 r. Ustalono, że stanowisko komisji w tej sprawie zarekomenduje Izbie senator Ryszard Sławiński.

Senatorowie wysłuchali informacji na temat ustaleń przyjętych w przedmiotowym traktacie, które zaprezentowali: wiceminister spraw zagranicznych Sławomir Dąbrowa oraz dyrektor Departamentu Prawnego Ministerstwa Kultury Ewa Ziemiszewska.

Celem traktatu będącego przedmiotem ratyfikacji jest zapewnienie odpowiedniego stopnia ochrony praw artystów wykonawców i producentów fonogramów z uwzględnieniem rozwoju gospodarczego, społecznego, kulturowego i technicznego (w szczególności rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych), a także utrzymanie równowagi między prawami artystów wykonawców i producentów fonogramów a ogólnym interesem publicznym, zwłaszcza w dziedzinie nauczania, badań naukowych i dostępu do informacji.

Państwa-strony traktatu zobowiązują się do udzielenia artystom wykonawcom oraz producentom fonogramów będącym obywatelami innych umawiających się stron ochrony prawnej w nim przewidzianej. Ponadto traktat statuuje zasadę traktowania narodowego w odniesieniu do praw w nim określonych.

Traktat uznaje prawa osobiste artystów wykonawców, a także przyznaje im: prawa majątkowe do ich nieutrwalonych artystycznych wykonań, prawo zwielokrotnienia, prawo wprowadzenia do obrotu, prawo najmu oraz prawo publicznego udostępniania utrwalonych artystycznych wykonań (wszystkie prawa w odniesieniu do artystycznych wykonań). Producenci fonogramów uzyskali prawo zwielokrotnienia, prawo wprowadzenia do obrotu, prawo najmu, a także prawo publicznego udostępniania fonogramów (wszystkie prawa w odniesieniu do fonogramów). Zarówno producenci fonogramów, jak i artyści wykonawcy uzyskali prawo do wynagrodzenia za nadania i komunikowanie publiczności.

Na mocy art. 17 traktatu ochrona udzielona artystom wykonawcom trwa co najmniej 50 lat, licząc od końca roku, w którym artystyczne wykonanie zostało utrwalone na fonogramie. W wypadku producentów fonogramów okres ochrony przyznanej traktatem trwa również 50 lat, z tym że licząc od końca roku, w którym fonogram opublikowano. W wypadku braku publikacji w ciągu 50 lat od utrwalenia fonogramu czas ochrony liczony jest od końca roku, w którym dokonano utrwalenia.

W prawie polskim problematyka ochrony praw artystów wykonawców oraz producentów fonogramów uregulowana jest w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto Polska jest stroną Międzynarodowej konwencji o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych oraz Porozumienia w Sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej (TRIPS).