Aktualności

10 maja 2008 r. w Senacie odbyła się konferencja "Patriotyzm jutra a wyzwania współczesnego harcerstwa. Rola harcerstwa w państwie". Zorganizowana z inicjatywy Komisji Nauki, Edukacji i Sportu i Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego konferencja wpisuje się w obchody Roku Andrzeja i Olgi Małkowskich, ogłoszonego przez Senat uchwałą z 7 lutego br. Jak napisano w podjętej na 5. posiedzeniu plenarnym Izby uchwale: "Senat Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2008 Rokiem Andrzeja
i Olgi Małkowskich, dwojga wybitnych twórców polskiego harcerstwa.

Senat czyni to pełen uznania dla działalności polskiego harcerstwa, którego 100. rocznica powstania przypada w 2010 roku, dla jego wartości wychowawczych, które kształtowały przez cały wiek dwudziesty oraz kształtują nadal osobowości
i postawy etyczne kolejnych pokoleń polskiej młodzieży w duchu służby i braterstwa. Harcerki i harcerze w najtrudniejszych chwilach historii naszej Ojczyzny wielokrotnie zdali egzamin z patriotyzmu i postaw obywatelskich".

Otwierając senackie spotkanie, poświęcone przede wszystkim historii i współczesności polskiego harcerstwa oraz jego wpływowi na kształtowanie postaw młodego pokolenia, przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senator Kazimierz Wiatr podkreślił, że uchwała Senatu jest wyrazem szacunku i uznania nie tylko dla twórców polskiego harcerstwa, ale dla całej organizacji, dla pracy społecznej wszystkich harcerek i harcerzy.

"Ja byłem tak wychowywany, że w zasadzie o patriotyzmie się nie mówiło w przekonaniu, że nie mówi się o patriotyzmie, tylko patriotą się jest, że to wynika z naturalnie zachodzących procesów wychowawczych" - zwrócił się do harcerzy marszałek Sejmu Bronisław Komorowski. "Gdy się dużo mówi, to się traci na wiarygodności" - stwierdził. "Myślę, że dziś w duszy każdego z nas, w sercu każdego z nas, w każdej rodzinie i w każdym środowisku powinna toczyć się jakaś refleksja, jakieś myślenie, a czasami mówienie także o tym, na czym polega patriotyzm" - podkreślił. Jak dodał, w niektórych sytuacjach "spotykamy się z nadużywaniem słowa, terminu, skojarzeń albo odniesień do patriotyzmu". Marszałek przestrzegał przed instrumentalizacją tego pojęcia. Jego zdaniem, należy rozmawiać o współczesnym patriotyzmie, a także unikać kojarzenia tego pojęcia tylko z historią. Przede wszystkim najważniejsze jest, by być patriotą.

Naczelnik ZHP harcmistrzyni Małgorzata Sinica podkreśliła, że choć harcerstwo na przestrzeni lat bardzo się zmieniło, to nadal pozostają aktualne te same idee i wartości. "Harcerstwo to tak naprawdę taka grupa, która bardzo mocno kreuje świadomość i odpowiedzialność młodych ludzi" - powiedziała.

"Warto powiedzieć, że problemem, jakie ma współczesne harcerstwo, jest to, że niewiele osób dostrzega, iż ono tak naprawdę podąża własnym torem, ale z duchem czasu. To jest problem, że patrzy się na nas jak na tę samą organizację, która była w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, a to jest nieprawda" - powiedziała naczelnik M. Sinica. Jak dodała, obecnie większość instruktorów w hufcach to ludzie z wyższym wykształceniem.

Hm. Grzegorz Nowik mówił o roli i miejscu harcerstwa w państwie. Podkreślił, że oblicze harcerstwa kształtowała trudna historia Polski. "Historia harcerstwa to historia odradzania się wolnego państwa" - powiedział. Dodał, że polskie harcerstwo ukształtowało się pod zaborami i było obecne na wszystkich drogach prowadzących do niepodległości. Harcerstwo pierwsze potrafiło się zjednoczyć, jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Organizacja przeżywała dylematy ideowe; zastanawiano się, czy harcerstwo ma być narodowe czy państwowe, a może państwowo-obywatelskie.

Prof. Andrzej Janowski poruszył kwestię roli harcerstwa we współczesnym społeczeństwie. Jego zdaniem, harcerstwo powinno wypełniać niszę - robić to, czego nie robi szkoła, dom, otoczenie. W jego opinii, obecnie nikt nie uczy młodych ludzi porozumiewania się i współdziałania, sztuki prowadzenia sporów i znajdowania punktów zgody. Harcerstwo powinno dawać młodym ludziom szansę na odgrywanie różnych ról, stosownie do predyspozycji i nawet wbrew predyspozycjom psychicznym, bo to uczy odpowiedzialności. Harcerstwo może także uczyć trudnej sztuki przetrwania - uważa prof. A. Janowski.

Uczestnicy konferencji debatowali o patriotyzmie jutra Polaków. Senator K. Wiatr mówił o trzech poziomach patriotyzmu: pierwszy to wiedza o państwie, narodzie, znajomość historii, języka, kultury, obyczajów, drugi to ta cała wiedza wzbogacona o emocje, wrażliwość, trzeci - wszystko wzbogacone o odpowiedzialność za państwo i naród. W opinii senatora K. Wiatra, znając definicję patriotyzmu, łatwo odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki powinien być patriotyzm jutra. Zdaniem przewodniczącego Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, harcerstwo potrafi łączyć tak rozumiany patriotyzm z nowoczesnością. "Wielkość harcerstwa polega na tym, że lęki potrafi przekuwać w zadania i umie je realizować" - stwierdził senator K. Wiatr.

Senackie spotkanie było pierwszą częścią dwudniowej konferencji instruktorskiej ZHP. Jak podkreślono, jej celem było "wypracowanie odpowiedzi na istotne pytania o sposoby wychowywania młodzieży i kształtowania postaw patriotycznych i obywatelskich, a także o miejsce harcerstwa w tym procesie".