Aktualności

9 sierpnia 2000r. odbyło się 64. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli: marszałek Alicja Grześkowiak oraz wicemarszałkowie Andrzej Chronowski, Tadeusz Rzemykowski i Donald Tusk.

Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Tomasza Michałowskiego i Jerzego Pieniążka; listę mówców prowadził senator J. Pieniążek.

Zatwierdzony przez Izbę porządek 64. posiedzenia obejmował 10 punktów:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe",

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o zmianie innych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Kodeks spółek handlowych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej,

- trzecie czytanie projektu uchwały z okazji 20. Rocznicy powstania "Solidarności,

- trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji,

- wybór przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej,

- zmiany w składzie komisji senackich.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, 25 lipca br. Do Senatu została przekazana 26 lipca. Marszałek Senatu 27 lipca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Kazimierz Kleina. Senator sprawozdawca podkreślił, że ustawa ta jest efektem wielomiesięcznej pracy, rozpoczętej w Sejmie w listopadzie 1999 r. i zakończonej w lipcu br.

Projektami źródłowymi ustawy były projekt rządowy oraz poselski. Tekst został wypracowany wspólnie z rządem i przy współpracy ze środowiskami kolejarzy, kierownictwem Polskich Kolei Państwowych, największymi centralnymi związkami działającymi w przedsiębiorstwie PKP oraz podmiotami zainteresowanymi działalnością transportu kolejowego.

Jak stwierdził senator K. Kleina, reforma kolejnictwa, której kierunki zostały określone w rozpatrywanej ustawie, jest niezbędna do poprawy działania kolei. Jej celem jest stworzenie możliwości dochodowego świadczenia usług kolejowych w warunkach rzetelnej konkurencji z innymi działaniami transportu. Przeprowadzenie zmian w największym polskim przedsiębiorstwie, jakim są PKP, będzie koordynowane z jednego ośrodka, którym, zgodnie z ustawą, jest minister właściwy do spraw transportu. Reprezentuje on skarb państwa w spółce utworzonej w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego PKP SA, ustala statut nowej spółki, powołuje organy, a więc radę nadzorczą i pierwszy zarząd.

Przedmiotem działalności PKP SA w przyszłości będzie zarządzanie udziałami i akcjami spółek zależnych, które przejmą działalność gospodarczą PKP SA, realizacja strategii całego powołanego holdingu, restrukturyzacja zatrudnienia i aktywizacja zawodowa pracowników przewidzianych do zwolnienia, realizacja rządowego programu prywatyzacji spółek córek powołanych przez PKP SA, zarządzanie mieniem, w tym przekazywanie nieodpłatnie samorządom mienia zbędnego Polskim Kolejom Państwowym.

Dla osiągnięcia założonego celu niezbędna jest restrukturyzacja spółki SA. Ustawa nakłada obowiązek przeprowadzenia działań w zakresie restrukturyzacji organizacyjnej, to znaczy, że w terminie sześciu miesięcy od dnia wpisu PKP SA do rejestru handlowego powstaną spółki przewozów pasażerskich oraz przewozów towarowych, a także spółka zarządzająca liniami kolejowymi PKP Polskie Linie Kolejowe SA. Oddzielnie od działalności przewozowej zarządzanie infrastrukturą kolejową to realizacja wymogów stawianych przez Unię Europejską, a także racjonalne rozwiązanie, które oddziela sferę zarządu infrastrukturą od wykonywania bezpośrednio usług transportowych. Zgodnie z postanowieniami ustawy spółka będąca zarządem kolei, a więc infrastrukturalna, pozostanie pod kontrolą państwa. Będą również tworzone inne spółki na bazie działalności pomocniczej, usługowej prowadzonej obecnie przez PKP.

Kolejnym zadaniem, realizowanym zgodnie z uchwaloną ustawą, będzie restrukturyzacja zatrudnienia, której celem będzie dostosowanie wielkości i struktury zatrudnienia do wprowadzonych zmian organizacyjnych. Wzorem przepisów dotyczących innych branż ustawa zawiera propozycje świadczeń socjalnych dla zwalnianych pracowników. W tym wypadku będą to: jednorazowe odprawy pieniężne w latach 2000-2002, trzyletni urlop kolejowy przysługujący do dnia nabycia prawa do emerytury, po zakończeniu którego stosunek pracy z pracownikiem zostanie rozwiązany, szkolenie, doradztwo zawodowe dla zwalnianych pracowników, a także pośrednictwo pracy.

Kolejnym celem, realizowanym zgodnie z ustawą, będzie restrukturyzacja majątkowa. Ustawa wprowadza przepisy umożliwiające procesy uwłaszczenia firmy, zagospodarowania zbędnego i nadmiernego majątku. Z uwagi na to, że z dniem rejestracji spółki PKP SA ustawa o przedsiębiorstwie państwowym "Polskie Koleje Państwowe" traci moc, do nowej ustawy przeniesione zostały również dotychczasowe przepisy o preferencyjnej sprzedaży mieszkań zakładowych, które obowiązują w Polskich Kolejach Państwowych od dnia 1 stycznia 1999 r.

W opinii senatora sprawozdawcy, najważniejsza dla efektów przeprowadzonej restrukturyzacji, całego procesu będzie restrukturyzacja finansowa. O tej restrukturyzacji ustawodawca mówi w rozdziale 4. Przyjęte rozwiązania powodują oddłużenie przedsiębiorstwa, polegające na kilku operacjach. Pierwsza to umorzenie odsetek od zobowiązań wobec budżetu państwa, Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, druga - odroczenie do końca tego roku spłaty zobowiązań głównych wobec wierzycieli publiczno-prawnych, a następnie ich spłata ratalna od 2005 r. i trzecia - możliwość zamiany na akcje lub udziały spółek utworzonych przez PKP SA zobowiązań wobec wymienionych wierzycieli publiczno-prawnych, powstałych od 1 lipca 2000 r. do czasu wejścia w życie ustawy.

Ustawa przewiduje także, że Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna wyemitują w latach 2001-2002 obligacje w 100% gwarantowane przez skarb państwa o wartości minimalnej 3 miliardy 900 milionów zł, a środki pochodzące z tych obligacji przeznaczone będą na ściśle określone cele. Przewiduje się również poręczenie gwarancji skarbu państwa kredytów zaciąganych przez PKP SA.

Prywatyzacja Polskich Kolei Państwowych SA odbędzie się w trybie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.

Senator K. Kleina zaakcentował, że istotne dla tej reformy jest to, że do ustawy zostały wprowadzone zasady finansowania deficytowych przewozów pasażerskich. Ustawa określa na okres najbliższych pięciu lat wysokość dopłat do tych przewozów. W pierwszych dwóch latach część środków na ten cel będzie przekazywana z obligacji, które wyemitują PKP SA, pozostała z budżetu państwa. A już w latach 2003-2005 te dopłaty będą pochodziły tylko z budżetu państwa. W ramach środków przeznaczonych na dopłaty do przewozów pasażerskich będą przewidziane również na modernizację taboru kolejowego.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej na swoim posiedzeniu rozpatrzyła ustawę i przyjęła 11 poprawek. Senator przedstawił proponowane poprawki i w imieniu komisji wniósł o ich uchwalenie.

Dalsze propozycje poprawek do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 18 spośród 28 zgłoszonych ogółem poprawek. Mniejszość komisji poparły dwie poprawki.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowanie nad poszczególnymi poprawkami w kolejności przepisów ustawy, a następnie Senat 60 głosami, przy 20 przeciw i 6 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe":

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 25 lipca 2000 r. ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" , wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w tytule ustawy po wyrazach ""Polskie Koleje Państwowe"" dodaje się wyrazy "oraz o zmianie innych ustaw";

2) w art. 2 w ust. 6 po wyrazach "działu IV" dodaje się wyrazy "rozdziału 1";

3) w art. 4 skreśla się ust. 4;

4) w art. 18 w ust. 8 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 7.";

5) w art. 20 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Do czasu, gdy PKP SA jest właścicielem co najmniej 51% akcji spółek, o których mowa w art. 14, 15 i 19, przedstawiciele pracowników stanowią 1/3 składu rad nadzorczych tych spółek.";

6) w art. 25 wyrazy "art. 23 i art. 24" zastępuje się wyrazami "art. 23 ust. 1 pkt 2 i art. 24 ust. 1 pkt 2";

7) art. 26 otrzymuje brzmienie:

"Art. 26. 1. Z dniem wejścia w życie ustawy wstrzymuje się wykonanie decyzji podjętych przed tym dniem, dotyczących egzekucji zobowiązań, o których mowa w art. 22 ust. 1, a wszczęte postępowania egzekucyjne podlegają zawieszeniu w stosunku do zobowiązań określonych w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1 do dnia zakończenia restrukturyzacji finansowej.

2. Postępowania egzekucyjne wszczęte w stosunku do zobowiązań, o których mowa w art. 23 ust. 2 i art. 24 ust. 4, zawiesza się na okres 6 miesięcy począwszy od ostatniego dnia miesiąca, w którym dokonano wpisu PKP SA do rejestru handlowego.";

8) w art. 28 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) niedokonywanie darowizn, chyba że dotyczy to majątku przynoszącego straty oraz majątku, o którym mowa w art. 39 ust. 3 i ust. 4, art. 47 i art. 81 ust. 1.";

9) w art. 28 dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:

"4. Wzrost przeciętnego wynagrodzenia w PKP SA, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, oblicza się biorąc za podstawę przeciętne wynagrodzenie w roku poprzednim w tych jednostkach organizacyjnych PKP lub PKP SA, które do końca roku, dla którego oblicza się przyrost, pozostawały w strukturze PKP SA. Za jednostki pozostające w strukturze PKP SA uważa się jednostki, z których do końca roku mniej niż połowa pracowników została przejęta przez spółki powstałe w trybie art. 14, 15 i 19.

5. Do wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie zalicza się odpraw emerytalnych wypłacanych osobom przechodzącym na emerytury po zakończeniu urlopu kolejowego.";

10) w art. 32 w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) pokrycie zobowiązań głównych według stanu na dzień 31 grudnia 1998 r. z tytułu zobowiązań publicznoprawnych oraz zakupu materiałów i usług, w szczególności leków i środków opatrunkowych, jednostek kolejowej służby zdrowia, wydzielonych z PKP w celu utworzenia z nich samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej - w kwocie do 45 000 000 zł,";

11) w art. 32 w ust. 18 po wyrazach "art. 14" dodaje się wyrazy "i 78a";

12) w art. 34 w ust. 1 skreśla się wyrazy ", z wyjątkiem gruntów znajdujących się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego,";

13) w art. 34 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Budynki, inne urządzenia i lokale znajdujące się na gruntach, o których mowa w ust. 1, stają się z mocy prawa, nieodpłatnie, własnością PKP.";

14) w art. 39 w ust. 4 kropkę na końcu skreśla się i dodaje się wyrazy "albo też organizacjom pozarządowym, do których zadań statutowych należy opieka nad zabytkami kolejnictwa.";

15) w art. 52 w ust. 1 i 5 wyraz "chorobowe" zastępuje się wyrazem "zdrowotne";

16) w art. 62 w ust. 1 w pkt 2 po wyrazach "art. 1 ust. 1" dodaje się wyrazy "i art. 10 ust. 1";

17) w art. 63 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. PKP SA przekazuje do Funduszu 15 % środków finansowych pochodzących z każdej sprzedaży akcji lub udziałów spółek utworzonych przez PKP SA, sprzedaży nieruchomości i praw z nimi związanych oraz innych składników majątkowych tej spółki, z wyłączeniem środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej, w rozumieniu przepisów o rachunkowości.";

18) w art. 65 w lit. b) wyrazy "Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna" zastępuje się wyrazami "Polskich Kolei Państwowych Spółki Akcyjnej";

19) Dodaje się art. 78a w brzmieniu:

"Art. 78a. W terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy PKP SA za zgodą ministra właściwego do spraw transportu, może utworzyć spółki prowadzące jednocześnie działalność w zakresie wykonywania przewozów kolejowych i zarządzania liniami kolejowymi o znaczeniu lokalnym, gdy tworzenie tych spółek uzasadnione jest ważnym interesem społecznym lub gospodarczym.";.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o zmianie innych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, 25 lipca br. Do Senatu została przekazana 26 lipca br. Marszałek Senatu 27 lipca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po jej rozpatrzeniu przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie przedstawił senator Wojciech Kruk. Poinformował on, że komisja rekomenduje Senatowi przyjęcie nowelizacji sejmowej z dwoma poprawkami porządkującymi, które doprecyzowują brzmienie zapisów przyjętych przez Sejm.

Senator sprawozdawca przypomniał, że ustawa o autostradach płatnych powstała kilka lat temu, ale od tej pory nie udało się na jej podstawie zbudować właściwie ani jednego kilometra autostrady płatnej. To właśnie spowodowało potrzebę nowelizacji. Jak stwierdził senator, kilka lat temu byliśmy chyba zbytnimi optymistami, zakładając, że po wprowadzeniu takiej możliwości prywatni przedsiębiorcy w ciągu kilku czy kilkunastu lat wybudują w Polsce płatne autostrady. Fakt, że to nie nastąpiło, spowodował właśnie potrzebę wprowadzenia omawianych zmian.

Jak zaznaczył senator W. Kruk, budżet państwa nie dysponuje środkami na samodzielne wybudowanie autostrad, ale środków na ten cel nie chcą również przeznaczyć prywatni inwestorzy. Stąd wynika potrzeba szukania rozwiązań pośrednich, dzięki którym uda się połączyć kapitał prywatny z kapitałem budżetu państwa w celu przeprowadzenia takich budów. Parę lat temu zakładano, iż prywatni inwestorzy wybudują autostrady na takiej zasadzie, że po wybudowaniu będą je eksploatować i pobierać opłaty, a po iluś latach przekażą je z powrotem budżetowi państwa. To założenie jednak się nie sprawdziło.

Dzisiaj poszukuje się nowego sposobu, który w świecie jest nazywany partnerstwem prywatno-publicznym. Ta ustawa dopuszcza takie właśnie rozwiązanie, przyjmując założenie, że nadal trzeba uzyskać koncesję na budowę autostrad i de facto w sprawie każdego odcinka autostrady będą odbywały się osobne negocjacje. Od zainteresowania przedsiębiorstw prywatnych będzie zależało współuczestnictwo państwa w tych budowach. Powinno to spowodować, że powstaną odcinki autostrad, w których współuczestnictwo państwa będzie stosunkowo nieduże, a zarazem odcinki - zwłaszcza tam, gdzie państwu zależy na budowie autostrady, ale gdzie ruch jest jednak zdecydowanie mniejszy - w których to uczestnictwo będzie większe.

Jak stwierdził sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej, ustawa sejmowa zakłada daleko idącą elastyczność, jeśli chodzi o umowy koncesyjne i uczestnictwo państwa. Do tej pory państwo mogło uczestniczyć wyłącznie poprzez przekazywanie gruntów na rzecz inwestora, który buduje autostradę. Obecnie może współuczestniczyć także swoim kapitałem - czy to w formie bezpośrednich dotacji pieniężnych, czy też poprzez udzielanie różnego rodzaju gwarancji bankowych lub gwarancji natężenia ruchu.

Zdaniem senatora W. Kruka, takie dosyć elastyczne podejście stwarza właśnie szansę na to, że ten program wreszcie ruszy i że uda się w najbliższym czasie wybudować w Polsce planowane autostrady.

W debacie nad nowelizacją ustawy o autostradach płatnych wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili senatorowie Zbigniew Kruszewski i Adam Struzik.

Zgłoszone poprawki podczas przerwy w obradach rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej. Poparła ona zmiany zawarte w swoim stanowisku, przedstawionym przez senatora W. Kruka. Akceptacji komisji nie uzyskały wnioski senatorów Z. Kruszewskiego i A. Struzika.

W kolejnych głosowaniach Senat poparł 2 poprawki rekomendowane przez Komisję Gospodarki Narodowej, a następnie 79 głosami, przy 1 przeciw i 6 wstrzymujących się, Izba podjęła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o zmianie innych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 25 lipca 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o zmianie innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) W art. 1 w pkt 4, w ust. 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1. minister właściwy do spraw transportu w drodze rozporządzenia, jeżeli opłaty stanowią przychody funduszu, o którym mowa w art. 39,";

2) W art. 1 w pkt 23, w art. 39 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. Do Funduszu nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014, Nr 38, poz. 360, Nr 49, poz. 485, Nr 70, poz. 778, Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 6, poz. 69, Nr 12, poz. 136 i Nr 48, poz. 550) dotyczących funduszy celowych.".

Senat uchwalił poprawki do ustawy - Kodeks spółek handlowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, 26 lipca br. Do Senatu została przekazana 27 lipca. i tego samego dnia marszałek Senatu skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Marian Noga. Senator sprawozdawca podkreślił, że kodeks spółek handlowych ma zastąpić funkcjonujący dotychczas kodeks handlowy z 1934 r. Przetrwał on sześćdziesiąt sześć lat, ale praktyka gospodarcza, prawo, współczesna demokratyczna gospodarka rynkowa wymagają zmian. Nazwa poprzedniego kodeksu brzmiała: "kodeks handlowy", obecnie proponuje się nazwę "kodeks spółek handlowych". Jest to zgodne z jego treścią i z logiką języka polskiego, a więc komisja uznała, że nowa nazwa kodeksu jest bardzo trafna. Dzięki temu również - jest to dodatkowa korzyść - będzie można łatwo odróżnić nowy kodeks spółek handlowych od starego kodeksu handlowego.

Jak poinformował senator M. Noga, komisja stwierdziła, że rozpatrywana ustawa jest autorskim projektem profesorów Stanisława Sołtysińskiego, Andrzeja Szajkowskiego i Andrzeja Szumańskiego, reprezentujących doświadczenia środowisk prawniczych Warszawy, Krakowa i Poznania. W dyskusji nad tym projektem brali również udział najwybitniejsi polscy teoretycy prawa cywilnego, działający pod kierunkiem profesora Radwańskiego.

Komisja stwierdziła, że kodeks spółek cywilnych dotyczy tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcania spółek handlowych, to znaczy zarówno spółek osobowych, takich jak spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna, jak i spółek kapitałowych, takich jak spółka akcyjna. Wynika z tego, że kodeks spółek handlowych wprowadza dwie nowe spółki, mianowicie spółkę partnerską i spółkę komandytowo-akcyjną.

Kodeks spółek handlowych pozwala na przekształcenie nie tylko spółki osobowej jednego typu w inną spółkę osobową czy spółki kapitałowej w spółkę kapitałową, ale i na zmiany krzyżowe, na przykład przekształcenie spółki osobowej w kapitałową bądź kapitałowej w osobową.

Senator sprawozdawca zaakcentował, że rozpatrywany projekt kodeksu spółek handlowych jest nowoczesny, odpowiada standardom Unii Europejskiej i zawiera rozwiązania znane zarówno w prawie europejskim, jak i w prawie amerykańskim.

Senator M. Noga podkreślił, że kodeks spółek handlowych ma zacząć obowiązywać 1 stycznia 2001 r. W tym okresie wejdzie w życie ustawa o krajowym rejestrze sądowym, znowelizowane prawo o działalności gospodarczej oraz nowelizowany kodeks cywilny. Będą to więc filary wewnętrznie spójnego oprzyrządowania prawnego działalności gospodarczej w Polsce. Powstanie swoista konstytucja gospodarcza.

Senator sprawozdawca przedstawił następnie i omówił pięć poprawek do ustawy zaproponowanych przez komisję.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o rozpatrywanej ustawie przedstawił senator Stanisław Gogacz. Senator przedstawił i uzasadnił dziesięć poprawek do ustawy rekomendowanych przez komisję.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie poprawki rozpatrzyły podczas przerwy w obradach obie komisje senackie. Połączone komisje poparły 25 spośród 52 zgłoszonych ogółem poprawek.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów ustawy (na wniosek senatora M. Nogi przeprowadzono łączne głosowanie nad wszystkimi poprawkami, które poparły połączone komisje), a następnie Senat 78 głosami, przy 2 przeciw i 1 wstrzymującym się, powziął uchwałę w sprawie ustawy - Kodeks spółek handlowych:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 26 lipca 2000 r. ustawy - Kodeks spółek handlowych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 65 w § 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2. w przypadku śmierci wspólnika lub ogłoszenia upadłości - dzień śmierci albo dzień ogłoszenia upadłości,";

2) w art. 140 w § 2 i w art. 369 w § 5 wyraz "lub" zastępuje się wyrazem "albo";

3) w art. 170 w § 1 po wyrazach "w art. 169" dodaje się wyrazy "albo postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne";

4) w art. 246 w § 1 skreśla się wyrazy "w sprawie połączenia spółek,";

5) w art. 323 w § 1 wyrazy "objęcia co najmniej jednej akcji" zastępuje się wyrazami "zawiązania spółki";

6) w art. 326 w § 1 wyrazy "nie doszło do rejestracji" zastępuje się wyrazami "spółki nie zgłoszono do sądu rejestrowego" a po wyrazach "w art. 325 § 1" dodaje się wyrazy "albo postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne";

7) w art. 328 w § 6 skreśla się zdanie drugie;

8) w art. 345 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Spółka nie może udzielać pożyczek, zabezpieczeń, zaliczkowych wypłat, jak również w jakiejkolwiek innej formie bezpośrednio lub pośrednio finansować nabycie lub objęcie emitowanych przez nią akcji.";

9) w art. 345 w § 2 po wyrazach "instytucji finansowych," dodaje się wyrazy "chyba że instytucja finansowa jest w stosunku do spółki spółką dominującą, zależną albo powiązaną,";

10) w art. 351 w § 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Akcje uprzywilejowane powinny być imienne.";

11) w art. 351:

a) w § 2 skreśla się zdanie drugie,

b) dodaje się § 5 w brzmieniu:

"§ 5. Wszelkie uprzywilejowanie akcji nie dotyczy spółki publicznej z wyjątkiem akcji Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Uprzywilejowanie akcji akcjonariuszy innych niż Skarb Państwa i jednostka samorządu terytorialnego wygasa z dniem dopuszczenia akcji spółki do publicznego obrotu.";

12) w art. 352 skreśla się zdanie pierwsze;

13) w art. 360 w § 3 po wyrazach "stosuje się" dodaje się wyraz "tylko";

14) w art. 363 w § 4 wyrazy "trzech lat" zastępuje się wyrazami "dwóch lat";

15) w art. 384 w § 1 i w art. 417 w § 4 wyraz "przewidzieć" zastępuje się wyrazem "przewidywać";

16) w art. 386 w § 2 skreśla się wyrazy "§ 1-4";

17) w art. 516 dodaje się § 7 w brzmieniu:

"§ 7. Do łączenia się spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne w liczbie nie przekraczającej we wszystkich łączących się spółkach dziesięciu osób, nie stosuje się przepisów art. 500 § 1 i art. 502-504, chyba że przynajmniej jeden wspólnik zgłosi sprzeciw spółce, nie później niż w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia planu połączenia do sądu rejestrowego.";

18) w art. 529 w § 1 w pkt 2 wyraz "majątek" zastępuje się wyrazami "cały majątek";

19) w art. 529 w § 1 w pkt 4 wyraz "albo" zastępuje się wyrazem "lub";

20) w art. 532 dodaje się § 1a w brzmieniu:

"§ 1a. Do podziału przez wydzielenie następującego przez obniżenie kapitału zakładowego nie stosuje się przepisów art. 264 § 1 i art. 265 § 2 pkt 2 i 3 - w razie podziału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo przepisów art. 456 i art. 458 § 2 pkt 3 i 4 - w razie podziału spółki akcyjnej.";

21) art. 602 otrzymuje brzmienie:

"Art. 602. W ustawie z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz.U. Nr 121, poz. 592 oraz z 1996 r. Nr 102, poz. 475) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 10 w ust. 1 w pkt 2 po wyrazie "jawne" dodaje się wyrazy ", spółki partnerskie";

2) w art. 17 w ust. 1 w pkt 2 po wyrazie "jawnych" dodaje się wyrazy ", spółkach partnerskich".";

22) w art. 603 w pkt 1 skreśla się wyrazy "w ust. 1";

23) w art. 609 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) w art. 47 wyrazy "Kodeksu handlowego" zastępuje się wyrazami "Kodeksu spółek handlowych" a wyrazy "art. 313 i art. 347" zastępuje się wyrazami "art. 312 i art. 336";";

24) w art. 611 pkt 8 otrzymuje brzmienie:

"8) towarzystw emerytalnych,";

25) w art. 611 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) spółek publicznej radiofonii i telewizji,".

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, 26 lipca br., i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 27 lipca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marian Cichosz. Senator sprawozdawca wskazał, że proponowane w nowelizacji zmiany w istocie sprowadzają się, po pierwsze, do uregulowania nowej, niezapisanej dotychczas w kodeksie cywilnym instytucji prawa cywilnego, a mianowicie leasingu, oraz, po drugie, do istotnych modyfikacji i uzupełnień dotyczących umowy agencyjnej.

Senator M. Cichosz podkreślił, że umowa leasingu funkcjonuje już od wielu lat w obrocie gospodarczym w Polsce, a wcześniej funkcjonowała już oczywiście w innych europejskich systemach prawnych oraz w systemie amerykańskim i zyskuje coraz większe znaczenie. Pomimo że stosuje się ją w praktyce, dotychczas była tzw. umową nienazwaną, zbliżoną jednakże swoim charakterem do umów już uregulowanych w kodeksie cywilnym, do umowy najmu i dzierżawy.

Jak wskazał senator sprawozdawca, ustawa z 26 lipca br. reguluje pojęcie tak zwanego leasingu finansowego lub inaczej finansowego. Te pojęcia są używane zamiennie. W tym duchu leasing rozumie się jako umowę, przez którą finansujący, czyli jedna ze stron, zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do nabycia rzeczy od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tejże umowie, na następnie do oddania tej rzeczy korzystającemu, czyli drugiej stronie stosunku umownego, do używania, albo też używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony. Korzystający z kolei zobowiązuje się do zapłacenia finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenia pieniężnego równego co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Jak widać, stronami tego stosunku umownego są, po pierwsze, finansujący i, po drugie, korzystający. Senator M. Cichosz zaznaczył, że w toku prac nad tą ustawą, nad instytucją leasingu, próbowano użyć innych stwierdzeń, takich jak leasingodawca czy leasingobiorca, ale ostatecznie, po wnikliwej analizie, uznano, że będą to pojęcia nieostre, mylące. Zdecydowano się zatem nazwać strony tego stosunku umownego właśnie w ten sposób.

Umowa leasingu zawierana jest na piśmie pod rygorem nieważności, jest to tak zwany rygor ad solemnitatem. Przedmiotowa ustawa reguluje również w art. 709³ kodeksu cywilnego skutki niewydania rzeczy korzystającemu w ustalonym terminie. Precyzuje też zasady odpowiedzialności finansującego za wydanie rzeczy zawierającej wady. Przepis art. 709⁵ określa konsekwencje utraty rzeczy po jej wydaniu z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności. Finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, między innymi wówczas, gdy korzystający naruszy obowiązek utrzymania rzeczy w należytym stanie, kiedy używa jej w sposób inny niż określony w umowie leasingowej, lub też używa jej niezgodnie z jej właściwością i przeznaczeniem. Może to zrobić także wtedy, gdy bez jego zgody korzystający odda rzecz do używania innej osobie, innemu podmiotowi.

Senator sprawozdawca omówił także drugi blok zagadnień, stanowiący o istotnych zmianach w przepisach kodeksu cywilnego, dotyczący rozszerzenia dotychczasowych regulacji umowy agencyjnej. Jak wskazał, ta instytucja jest oczywiście uregulowana w kodeksie cywilnym, ale tą regulacją rozszerza się znacznie jej charakter, modyfikuje i uzupełnia pewne zapisy. Taka potrzeba wynika głównie z harmonogramu dostosowania polskiego prawa cywilnego do prawa wspólnotowego, w tym zwłaszcza do dyrektywy Unii Europejskiej nr 86/653 z 18 grudnia 1986 r. w sprawie harmonizacji praw państw członkowskich dotyczących niezależnych agentów handlowych.

Senator M. Cichosz wskazał, że definicja umowy agencyjnej, zawarta dotychczas w art. 758 kodeksu cywilnego, została uzupełniona głównie o element mówiący o samodzielności gospodarczej agenta. Obecnie zatem umowa agencyjna to taka umowa, przez którą przyjmujący zlecenie, czyli agent, zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do stałego pośredniczenia za wynagrodzeniem przy zawieraniu umów z klientami na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy - czyli drugiej strony tego stosunku umownego - albo do zawierania w jego imieniu takich umów. Do zawarcia umowy agencyjnej nie jest wymagana szczególna forma (tak jak przy umowie leasingu jest to bezwzględnie konieczne pod rygorem nieważności). Umowa agencyjna może być zawierana w różnej formie, istnieje jednak możliwość żądania pisemnego potwierdzenia jej treści. W przepisach art. 671 - 671⁶ uregulowano szczegółowo zasady określania wysokości i wypłaty prowizji agentowi. Wprowadzono zapis o instytucji del credere, czyli pisemnym zastrzeżeniu, że agent za odrębnym wynagrodzeniem w uzgodnionym zakresie odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta. Po rozwiązaniu umowy agencyjnej agentowi może przysługiwać od dającego zlecenie tak zwane świadczenie wyrównawcze. Świadczenie to przysługuje, gdy w czasie trwania umowy agent pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a po rozwiązaniu umowy dający zlecenie nadal czerpie korzyści z umów z tymi klientami. Jest to jak gdyby efekt następczy aktywnej postawy agenta, z którym rozwiązano już umowę agencyjną i który ma właśnie prawo żądania tego świadczenia wyrównawczego. Novum stanowi też możliwość zamieszczania klauzuli ograniczającej działalność konkurencyjną agenta po rozwiązaniu umowy.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja, po szczegółowym przeanalizowaniu zmian wprowadzonych rozpatrywaną ustawą do kodeksu cywilnego, stwierdziła, że potrzeba wprowadzenia tych zmian uzasadniona jest głównie faktem rozwoju nowych form prowadzenia obrotu gospodarczego. Ponadto kierunek nowelizacji kodeksu cywilnego jest spowodowany koniecznością dostosowania przepisów do norm prawa europejskiego. Są to rozwiązania wychodzące naprzeciw zapotrzebowaniom praktyki, które czynią nasze prawo bardziej cywilizowanym dostosowanym do podobnych instytucji funkcjonujących w innych systemach prawnych. Rozpatrywana ustawa jest spójna wewnętrznie i zgodna systemowo z innymi ustawami, w tym, zwłaszcza z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Komisja wysoko oceniła poziom legislacyjny rozpatrywanego aktu prawnego.

Senator M. Cichosz podkreślił, że w czasie opracowywania projektu ustawy i w toku prac legislacyjnych bardzo widoczny był także ślad pracy ekspertów z tej dziedziny, zwłaszcza prof. Jerzego Poczobuta z Uniwersytetu Warszawskiego.

Senator sprawozdawca w imieniu Komisji Ustawodawczej wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Po dyskusji, w głosowaniu Senat przychylił się do stanowiska komisji i 85 głosami, przy 1 przeciw, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest

Rozpatrywana ustawa została uchwalona na 84. posiedzeniu Sejmu, 26 lipca br., i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 27 lipca br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie przedstawił senator Zdzisław Maszkiewicz. Przypomniał on, że pierwotna ustawa z 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest już w swoich zapisach zapowiadała konieczność jej nowelizacji.

Nowelizacja będąca przedmiotem obrad Senatu przyznaje pracownikom zatrudnionym przy azbeście, bez względu na termin i tryb rozwiązania z nimi stosunku pracy, jednorazowe odszkodowanie przysługujące na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pod warunkiem że po dniu rozwiązania stosunku pracy stwierdzono u nich chorobę zawodową. Wprowadza też obowiązek ewidencjonowania książeczek profilaktycznych, tak zwanych książeczek azbestowych, a także wymóg potwierdzenia przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego skierowania na leczenie uzdrowiskowe, wystawionego przez lekarza sprawującego opiekę nad pracownikami lub byłymi pracownikami zatrudnionymi przy azbeście.

Ustawa sejmowa zawiera prawidłową delegacją ustawową dla ministra właściwego do spraw zdrowia do wydania aktu wykonawczego, w którym określi wykaz leków, tryb refundacji ich kosztów z budżetu państwa oraz sposób realizacji recept. Rozszerza zawarty w załączniku nr 3 wykaz o jedenaście kolejnych zakładów, które zaprzestały produkcji wyrobów zawierających azbest.

Zdaniem senatora Z. Maszkiewicza, nie są konieczne dodatkowe argumenty przemawiające za potrzebą uchwalenia nowelizacji.

Zmiany wprowadzone przez Sejm są zgodne z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Do jednorazowych odszkodowań uprawnieni zostają wszyscy pracownicy dotknięci chorobą zawodową, azbestozą, bez względu na czas i tryb rozwiązania z nimi stosunku pracy. Oczywiście mowa tu o chorobie właściwie udokumentowanej, o czym jest mowa w pozostałych zapisach ustawy.

Sprawozdawca Komisji Rodziny i Polityki Społecznej poinformował, że komisja zaproponowała wprowadzenie poprawki w art. 1 pkt 3 w lit. b. W ust. 3 wyrazy "refundacji z budżetu" zostają zastąpione wyrazami "rozliczania przez instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego z budżetem", co oznacza, że refundacja kosztów recept dla osób chorych na skutek pracy przy azbeście będzie realizowana za pośrednictwem kas chorych ze środków Ministerstwa Zdrowia.

W głosowaniu Senat 85 głosami, przy 1 wstrzymującym się, zaakceptował zmianę zawartą w stanowisku Komisji Rodziny i Polityki Społecznej i podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 26 lipca 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, wprowadza do jej tekstu następującą poprawkę:

- w art. 1 w pkt 3 w lit. b), w ust. 3 wyrazy "refundacji z budżetu" zastępuje się wyrazami "rozliczania przez instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego z budżetem".

Ustawa o zmianie ustawy o kulturze fizycznej - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, 26 lipca br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 27 lipca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej przedstawił senator Jerzy Masłowski. Senator sprawozdawca przypomniał, że uchwalona w 1996 r. ustawa o kulturze fizycznej określała obowiązkowe zajęcia wychowania fizycznego w następującym wymiarze tygodniowym. W roku szkolnym 1997/98 - co najmniej trzy godziny lekcyjne, w roku szkolnym 1998/99 i 1999/2000 - co najmniej cztery godziny lekcyjne i od 1 września 2000 r. - pięć godzin lekcyjnych w szkołach podstawowych i cztery godziny w pierwszych dwóch klasach szkół ponadpodstawowych.

W 1998 r. ustawa została znowelizowana i do 1 września 2000 r. wydłużono trzygodzinny wymiar zajęć z wychowania fizycznego. Nowela przewidywała wprowadzenie pięciu godzin wychowania fizycznego od 1 września 2000 r. Zakładano: dla uczniów szkół podstawowych pięć godzin, dla uczniów pierwszych dwóch klas szkół ponadpodstawowych cztery godziny, a po wprowadzeniu reformy systemu oświaty dla uczniów gimnazjów pięć godzin lekcyjnych.

Senator J. Masłowski podkreślił, że uchwalona przez Sejm 26 lipca br. ustawa ponownie przedłuża termin wprowadzenia ustawowego wymiaru godzin wychowania fizycznego. W roku szkolnym 2001/2002 będą cztery godziny, a od 1 września 2003 r. pięć godzin w szkołach podstawowych i gimnazjach, a cztery godziny w szkołach ponadgimnazjalnych.

Ustawa modyfikuje również art. 20 ustawy o kulturze fizycznej, dotyczący klas i szkół sportowych, a także szkół mistrzostwa sportowego, dostosowując zapisy do stanu faktycznego. W ustawie o systemie oświaty nie funkcjonuje bowiem pojęcie rozszerzonego programu wychowania fizycznego. Ustawa określa również, że programy szkolenia w klasach i szkołach sportowych będą dopuszczone do użytku przez ministra edukacji narodowej po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw kultury fizycznej.

Istotną zmianą jest również zapis art. 61 ust. 3, mówiący o tym, że minister edukacji narodowej w drodze rozporządzenia określi "dopuszczalne formy organizacji 4. i 5. godziny obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego, mając w szczególności na względzie potrzeby zdrowotne uczniów, specyfikę ich zainteresowań sportowych, warunki realizacji zajęć wychowania fizycznego oraz tradycje sportowe środowiska lub szkoły".

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Nauki i Edukacji Narodowej wysłuchała wystąpienia ministra Krzysztofa Kaweckiego z Ministerstwa Edukacji Narodowej, a także przedstawiciela Biura Legislacyjnego Senatu.

W dyskusji członkowie komisji podnosili głównie sprawy związane z materialnymi i kadrowymi warunkami realizacji czwartej i piątej godziny wychowania fizycznego w polskich szkołach. Omawiano również problem ustawowego zapisu wymiaru godzin wychowania fizycznego w porównaniu z innymi przedmiotami. Wychowanie fizyczne jest jednym z dwóch przedmiotów, których wymiar godzin w szkole określa ustawa (a nie rozporządzenie ministra edukacji narodowej), a także system kształcenia fizycznego młodzieży szkolnej w innych krajach.

Podczas dyskusji zgłoszono tylko jeden wniosek: o przyjęcie ustawy bez poprawek. Komisja w głosowaniu, przy 8 głosach za i 2 wstrzymujących się, poparła to stanowisko.

Senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu przedstawił senator Maciej Świątkowski. Senator sprawozdawca podkreślił, że zarówno posłowie będący inicjatorami przedłożonej do rozpatrzenia ustawy, jak również rząd i senatorowie - członkowie merytorycznej komisji Senatu zgadzają się na utrzymanie w ustawie o kulturze fizycznej zapisu o obowiązkowym zwiększonym wymiarze godzin wychowania fizycznego. Ustawa przedłuża jednak okres, w którym minimalny tygodniowy wymiar obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego wynosi trzy godziny lekcyjne. Ustawa przewiduje, że wymiar tych zajęć dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz dla uczniów klas pierwszych i drugich dotychczasowych szkół ponadpodstawowych będzie wynosił w roku szkolnym 2000/2001 co najmniej trzy godziny lekcyjne, a w roku szkolnym 2001/2002 i 2002/2003 co najmniej cztery godziny lekcyjne. Począwszy od 1 września 2003 r. obowiązkowy wymiar godzin wychowania fizycznego ma wynosić dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych pięć godzin lekcyjnych, a dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych cztery godziny lekcyjne. To odroczenie terminu wejścia w życie przepisu, zgodnie z brzmieniem art. 61 ust. 1, jest spowodowane głównie przyczynami finansowymi, a także warunkami kadrowymi do realizacji tej decyzji, jak również stanem bazy szkolnej przeznaczonej do zajęć wychowania fizycznego i zasadami wprowadzonej reformy oświatowej.

Senator M. Świątkowski zaznaczył ponadto, że ustawa modyfikuje również przepis dotyczący klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego, przewidując, że programy szkolenia realizowane przez te klasy i szkoły będą dopuszczone do użytku przez ministra edukacji narodowej oraz że rezygnuje się z pojęcia klas i szkół z rozszerzonym programem wychowania fizycznego.

Nowością nowelizacji jest określenie warunków do realizacji zwiększonej liczby obowiązkowych godzin zajęć. Zgodnie z zapisem art. 61 ust. 3 w przedsięwzięciu będzie się uwzględniało potrzeby zdrowotne uczniów, specyfikę ich zainteresowań sportowych, warunki realizacji lekcji wychowania fizycznego oraz tradycje sportowe danego środowiska i szkoły.

Senator sprawozdawca poinformował, że członkowie komisji w dyskusji nad ustawą poruszali szereg zagadnień związanych z koordynacją poczynań w tej dziedzinie pomiędzy Ministerstwem Edukacji Narodowej, Ministerstwem Zdrowia a Urzędem Kultury Fizycznej i Sportu. Mówiono również o niewłaściwym wykorzystywaniu terenowych środków z odpisu od gier liczbowych przeznaczonych na inwestycje sportowe, o braku zainteresowania inwestycjami w tej dziedzinie ze strony kuratorów oraz o programie przewidującym w każdym gimnazjum boisko i salę gimnastyczną, a także o sposobie jego finansowej realizacji. Mówiono także o tym, że ważną rolę w wychowaniu fizycznym dzieci i młodzieży, a więc w promocji zdrowia i wychowania, mają do spełnienia samorząd terytorialny, stowarzyszenia sportowe, w tym również uczniowskie kluby sportowe, oraz rodzice i opiekunowie prawni dzieci.

Senator M. Świątkowski poinformował, że Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu postanowiła przedłożyć Izbie wniosek z prośbą o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej bez poprawek. Za wnioskiem głosowało 6 senatorów, 3 wstrzymało się od głosu, a żaden z obecnych na posiedzeniu komisji senatorów nie był przeciwny tej nowelizacji.

Podczas dyskusji nad ustawą senator Wiesław Pietrzak, w imieniu własnym oraz senatorów: Jolanty Danielak, Genowefy Ferenc i Doroty Kempki, złożył wniosek o odrzucenie ustawy.

Przedstawione wnioski rozpatrzyły podczas przerwy w obradach dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Mniejszość połączonych komisji poparła wniosek o odrzucenie ustawy.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o odrzucenie ustawy (Izba 50 głosami, przy 31 za i 4 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek), a następnie o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat 50 głosami, przy 31 przeciw i 5 wstrzymujących się, poparł ten wniosek i podjął uchwałę o przyjęciu bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.

Trzecie czytanie projektu uchwały z okazji 20. rocznicy powstania "Solidarności"

Przewodnicząca posiedzeniu marszałek Alicja Grześkowiak przypomniała, że Senat po przeprowadzonym drugim czytaniu skierował projekt uchwały do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu ustosunkowania się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków.

Komisje na wspólnym posiedzeniu 4 sierpnia br. rozpatrzyły projekt uchwały i przygotowały dodatkowe sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie.

Marszałek przypomniała ponadto, że zgodnie z art. 82 ust. 1 Regulaminu Senatu trzecie czytanie projektu uchwały obejmuje przedstawienie Senatowi dodatkowego sprawozdania komisji o projekcie uchwały oraz głosowanie.

Dodatkowe sprawozdanie komisji przedstawiła senator Krystyna Czuba. Senator poinformowała, że zgłoszono 14 poprawek, z czego cztery zostały przyjęte przez połączone komisje. W imieniu komisji senator K. Czuba rekomendowała Izbie poparcie poprawek zgłoszonych przez połączone komisje.

Zgodnie za art. 81 ust. 1 Regulaminu Senatu projekt uchwały poddano pod głosowanie. W pierwszej kolejności głosowano nad wnioskiem o przyjęcie projektu uchwały bez poprawek (Izba odrzuciła go 50 głosami, przy 5 za i 9 wstrzymujących się; 22 senatorów nie głosowało), następnie poddano pod głosowanie poszczególne poprawki i całość projektu uchwały ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek. W wyniku tego ostatniego głosowani Senat 56 głosami, przy 2 przeciw (27 osób nie głosowało) powziął uchwałę z okazji 20. rocznicy powstania "Solidarności":

Mija 20 lat od Sierpnia 1980 r. To szczególnie ważne i wyjątkowe wydarzenie w najnowszych dziejach naszej Ojczyzny i Europy.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej pragnie uczcić 20 rocznicę powstania "Solidarności".

Od chwili powstania "Solidarność" przyjmuje na siebie rolę zasadniczego wyraziciela dążeń społecznych. Staje się promotorem wielkich zmian zmierzających do upodmiotowienia społeczeństwa. Staje do walki o wspólne dobro całego Narodu i Ojczyzny. Walka ta została historycznie udokumentowana przez "Porozumienia Gdańskie". Były one wyrazem świadomości ludzi pracy i ich roli wobec całego ładu społeczno-moralnego na polskiej ziemi.

W słowie - solidarność - zostało zawarte przekonanie o własnej godności, o prawie Narodu do życia jako gospodarza własnej Ojczyzny, o prawie do własnej historii, do pełnej wolności i niepodległości, do samostanowienia i samorządności.

Polska "Solidarność" wypływa z doświadczenia naszych dziejów. Jest w niej świadomość, że wolność jest dobrem uniwersalnym należnym wszystkim ludziom i wszystkim narodom, czego wymownym wyrazem było przesłanie skierowane do Ludzi Pracy Europy Wschodniej podczas I Zjazdu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność".

"Solidarność" staje się ruchem społecznym nie tyle w walce o sprawiedliwość społeczną, co o podstawową zasadę tej sprawiedliwości, którą jest prawda. Tam bowiem, gdzie nie ma prawdy, nie jest możliwa sprawiedliwość.

Ojciec Święty Jan Paweł II rozumie, umacnia i błogosławi "Solidarność". Pamiętamy słowa Jana Pawła II - "nie ma wolności bez solidarności" oraz przesłanie skierowane do Polaków podczas wizyty w 1999 r. - "nie ma solidarności bez miłości".

Senat ma świadomość, że dzięki "Solidarności" możliwe były i są w Polsce wielkie przemiany. Ma też świadomość, że z tej walki o wspólne dobro zrodziło się także reaktywowanie Senatu III Rzeczypospolitej.

"Solidarność" - jest to słowo, które zna cały świat. To słowo jest naszą chlubą. "Solidarność" - jest naszą chlubą.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu "Solidarność" i jego historycznemu przywódcy Lechowi Wałęsie za niepodległą, wolną i demokratyczną Polskę.

Trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji

Senat po przeprowadzeniu na 63. posiedzeniu drugiego czytania skierował projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu ustosunkowania się do zgłoszonego w toku dyskusji wniosku. Komisje na wspólnym posiedzeniu 4 sierpnia br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały dodatkowe sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie.

Zgodnie z art. 82 ust. 1 Regulaminu Senatu trzecie czytanie projektu ustawy obejmuje przedstawienie Senatowi dodatkowego sprawozdania komisji o projekcie ustawy oraz głosowanie.

Sprawozdanie połączonych komisji przedstawiła senator Dorota Czudowska. Poinformowała ona, że komisje odrzuciły wniosek senatora Ryszarda Sławińskiego o odrzucenie projektu ustawy ozmianie ustawy o radiofonii i telewizji.

Senator przypomniała, że rozpatrywana inicjatywa zmierza do wprowadzenia w polskim ustawodawstwie instytucji nadawcy społecznego. Senator wniosła o podjęcie przez Izbę uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu rekomendowanego przez połączone komisje projektu i wyraziła przekonanie, że jego rozwiązania stworzą nową jakość w polskich mediach. Instytucja nadawcy społecznego jest, zdaniem senator D. Czudowskiej, oczekiwana przez wiele środowisk, które chcą uczestniczyć w życiu państwa i mieć wpływ na jego politykę informacyjną. Zgodnie z Regulaminem Senatu w pierwszej kolejności Senat przystąpił do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy. Nie uzyskał on akceptacji Izby. Za jego przyjęciem opowiedziało się 28 senatorów, 54 było przeciw, a 3 osoby wstrzymały się od głosu.

Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie projektu ustawy przystąpiono do głosowania nad wnioskiem o przyjęcie przedstawionego przez połączone komisje projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Na 85 obecnych senatorów 54 głosowało za, 28 było przeciw, a 3 senatorów wstrzymało się od głosu.

Wobec wyników głosowania Senat podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji wraz z projektem tej ustawy:

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.

Jednocześnie upoważnia senator Dorotę Czudowską do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad projektem.

WICEMARSZAŁEK SENATU

Andrzej CHRONOWSKI

projekt

USTAWA

z dnia

o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji

Art. 1.

W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34, z 1995 r. Nr 66, poz. 335, Nr 142, poz. 701, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 121, poz. 770, z 1999 r. Nr 90, poz. 999 oraz z 2000 r. Nr 29 poz. 356 i 358) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) nadawcą społecznym jest nadawca:

a) którego program upowszechnia działalność charytatywną, wychowawczą i edukacyjną, upowszechnia wartości moralne, kultywuje tradycje oraz zmierza do ugruntowania tożsamości narodowej,

b) w którego programie nie są rozpowszechniane audycje ani inne przekazy, o których mowa w art. 18 ust. 5,

c) w którego dziennym czasie nadawania programu, łączny dzienny czas nadawania reklam i telesprzedaży nie przekracza 7%,

d) którego program spełnia odpowiednio wymogi stawiane nadawcom publicznym, określone w art. 21 ust. 2,

e) który nie pobiera opłat z tytułu rozpowszechniania, rozprowadzania lub odbierania jego programu,";

2) w art. 6 w ust. 2 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) uznawanie, na warunkach określonych ustawą, za nadawcę społecznego,";

3) dodaje się art. 39b w brzmieniu:

"Art. 39b. 1. Stowarzyszenie, fundacja, kościół lub inny związek wyznaniowy o uregulowanej sytuacji prawnej albo ich osoba prawna może wystąpić do Krajowej Rady o uznanie za nadawcę społecznego.

2. Nadawca społeczny jest zwolniony z opłat za udzielenie lub zmianę koncesji.

3. Nadawcy społecznemu przysługuje pierwszeństwo przy rozpatrywaniu wniosków o przydział częstotliwości.

4. W przypadku naruszenia przez nadawcę społecznego wymogów określonych w art. 4 pkt 1a, organ koncesyjny wydaje decyzję o uchyleniu decyzji o uznaniu za nadawcę społecznego. Stwierdza w niej obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w ust. 2, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia udzielenia lub zmiany koncesji. Przepis nie narusza przepisów art. 38.";

4) w art. 43 w ust. 1 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

"2a) programy krajowych nadawców społecznych dostępne na danym obszarze,".

Art. 2.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia..

UZASADNIENIE

Celem nowelizacji ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34 z późn. zm.) jest wprowadzenie, nie znanej dotąd prawu polskiemu, instytucji nadawcy społecznego. Jej istota polega na tym, że poprzez swoją działalność nadawca radiowy lub telewizyjny realizuje wartościowe funkcje o charakterze ogólnospołecznym, nie dążąc przy tym do wypracowania maksymalnego zysku, w zamian za posiadanie określonych, nadanych ustawą przywilejów, przede wszystkim o charakterze finansowym. Nadawca taki, realizując z własnego budżetu zadania o tzw. misyjnym charakterze, spełniać ma szczególne funkcje społeczne. Instytucja nadawcy społecznego, choć różnie ukształtowana, istnieje w Belgii, Francji, Holandii, Szwecji, Niemczech. Wydaje się, że nadszedł odpowiedni moment, aby została wprowadzona do polskiego porządku prawnego.

Projekt ustawy ustanawia zamknięty katalog przesłanek, których spełnienie będzie konieczne do uznania danego podmiotu za nadawcę społecznego przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Należy podkreślić, iż tylko łączne spełnienie wszystkich przesłanek spowoduje możliwość uzyskania takiego statusu. Ponadto projekt w taksatywny sposób statuuje krąg podmiotów uprawnionych do ubiegania się o uznanie za nadawcę społecznego przez organ koncesyjny; są to: stowarzyszenie, fundacja, kościół lub inny związek wyznaniowy o uregulowanej sytuacji prawnej albo ich osoba prawna. Przewiduje się zwolnienie nadawcy społecznego z opłat za udzielenie lub zmianę koncesji, a także przyznanie prawa pierwszeństwa przy rozpatrywaniu wniosków o przydział częstotliwości.

W celu wyeliminowania potencjalnych nadużyć w postaci naruszenia wymogów określonych w ustawie, projekt przewiduje sankcję w postaci uchylenia przez organ koncesyjny decyzji uznającej dany podmiot za nadawcę społecznego. Uchylenie decyzji przez Krajową Radę będzie wiązać się z obowiązkiem uiszczenia opłat za udzielenie lub zmianę koncesji na zasadach ogólnych wraz z odsetkami ustawowymi, liczonymi od dnia udzielenia lub zmiany koncesji. Przytoczona sankcja nie będzie naruszać postanowień przepisu art. 38 ustawy o radiofonii i telewizji, ustanawiającego przesłanki cofnięcia koncesji nadawcy radiowemu lub telewizyjnemu.

Istotnym zapisem niniejszego projektu ustawy jest nałożenie obowiązku na operatora sieci kablowej, aby dostępne na danym obszarze programy krajowych nadawców społecznych były przez niego wprowadzane do sieci w kolejności następującej po wprowadzeniu ogólnokrajowych programów radiofonii i telewizji publicznej oraz regionalnych programów radiofonii i telewizji publicznej dostępnych na danym obszarze.

Uchwalenie ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji w proponowanym brzmieniu będzie asumptem do zaistnienia w polskich mediach coraz większej ilości wartościowych programów o szeroko pojętej tematyce ogólnospołecznej.

Zgodnie z opinią przedstawioną przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Pana Jacka Saryusza-Wolskiego, projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Senat wybrał senatora Wiesława Chrzanowskiego na przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej

Zgodnie z art. 13 ust. 2 oraz art. 14 ust. 2 Regulaminu Senatu przewodniczących komisji wybiera Senat, a projekt uchwały w tej sprawie przygotowuje i przedstawia Izbie Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich.

Wniosek o powołanie senatora Wiesława Chrzanowskiego na przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej został pozytywnie zaopiniowany przez Konwent Seniorów.

Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich przedstawił senator Paweł Abramski. Poinformował on, że komisja w głosowaniu tajnym wyraziła akceptację dla senator W. Chrzanowskiego w sposób niebudzący wątpliwości, jednogłośnie.

Zgodnie z art. 53 ust. 6 i 7 Regulaminu Senatu nad kandydaturą senatora W. Chrzanowskiego przeprowadzono głosowanie tajne, przy użyciu opieczętowanych kart do głosowania. Do przeprowadzenia głosowania tajnego powołano sekretarzy: senatorów Andrzeja Mazurkiewicza, Tomasza Michałowskiego i Jerzego Pieniążka.

Powołani do przeprowadzenia głosowania tajnego senatorowie sekretarze sporządzili protokół, w którym stwierdzono, że w głosowaniu wzięło udział 86 senatorów. Za wyborem senatora W. Chrzanowskiego głosowało 80 senatorów, 3 było przeciw, a od głosu wstrzymały się 3 osoby.

Wobec wyników głosowania Senat podjął uchwałę w sprawie wyboru przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej:

"Art. 1.

Senat, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, wybiera

senatora Wiesława Chrzanowskiego

na przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej.

Art. 2.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia".

Senat podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich

Projekt uchwały w sprawie zmian w składzie komisji senackich przygotowała Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich.

Wniosek komisji przedstawił senator Tadeusz Lewandowski. Poinformował on, że komisja rozpatrzyła następujące wnioski: senatora Wiesława Chrzanowskiego - o odwołanie ze składu Komisji Ustawodawczej, senator Elżbiety Płonki - o odwołanie ze składu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Jednocześnie wnioski złożyli: senator Tadeusz Lewandowski - o powołanie do składu Komisji Gospodarki Narodowej, senator E. Płonka - o powołanie do składu Komisji Nauki i Edukacji narodowej, senator Ireneusz Zarzycki - o powołanie do składu Komisji Gospodarki Narodowej.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich na posiedzeniu 4 sierpnia br. przychyliła się do powyższych wniosków i wnosi o podjęcie przez Senat przedstawionego projektu uchwały.

W głosowaniu Senat 81 głosami za, przy 1 głosie wstrzymującym się, podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich:

"Art. 1.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje:

1) senatora Wiesława Chrzanowskiego ze składu Komisji Ustawodawczej,

2) senator Elżbietę Płonkę ze składu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.

Art. 2.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, powołuje:

1) senatora Tadeusza Lewandowskiego do składu Komisji Gospodarki Narodowej,

2) senator Elżbietę Płonkę do składu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej,

3) senatora Ireneusza Zarzyckiego do składu Komisji Gospodarki Narodowej.

Art. 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia".